FinTech, MedTech, EduTech en FashTech zijn woorden waaraan niet meer ontsnapt kan worden en zijn een paar voorbeelden van de trend om een specifieke industrie met het woord technologie samen te voegen. FinTech staat voor de combinatie van Financial en Technology, MedTech voor de combinatie van Medical en Technology, EduTech voor de combinatie van Education en Technology en FashTech voor de combinatie van Fashion en Technology. Waar komt deze drang tot samenvoegen van termen vandaan en wat betekenen deze termen? Op deze vraag wordt in dit artikel een antwoord gegeven.

1. Martijn Zoet
‘X-TECH’ DE NIEUWE HYPE DIE AL JAREN
BESTAAT
FinTech, MedTech, EduTech en FashTech zijn woorden waaraan niet meer
ontsnapt kan worden en zijn een paar voorbeelden van de trend om een
specifieke industrie met het woord technologie samen te voegen. FinTech staat
voor de combinatie van Financial en Technology, MedTech voor de combinatie
van Medical en Technology, EduTech voor de combinatie van Education en
Technology en FashTech voor de combinatie van Fashion en Technology. Waar
komt deze drang tot samenvoegen van termen vandaan en wat betekenen deze
termen? Op deze vraag wordt in dit artikel een antwoord gegeven.
1.1 ‘X’-Tech
Zoals aangegeven zijn “FinTech”, “MedTech”, “EduTech” en “FashTech” maar
vier voorbeelden van samenvoegingen. Andere mogelijke kandidaten zijn:
“OilTech”, “AirTech” of “CanTech”. Maar wat beteken deze termen? Het
antwoord op deze vraag is niet éénduidig, er bestaan meerdere opvattingen en
definities. In het algemeen worden drie stromingen met elk zijn eigen definitie
onderkend. In de rest van het artikel wordt de financiële industrie als voorbeeld
gebruikt maar dezelfde drie stromingen kunnen ook herkend worden in de
medische, educatieve en fashion industrie.
De eerste stroming definieert FinTech als “innovatie in financiële
dienstverlening.” De term technologie komt in deze definitie niet terug en
wordt als een impliciete aanjager van de genoemde innovatie gezien. De
tweede stroming focust niet zo zeer op innovatie maar op het gebruik van
technologie. Deze stroming ziet FinTech als “een organisatie die software
gebruikt om financiële diensten te leveren.” De laatste stroming, heeft een
visie gelijk aan de tweede stroming maar probeert de definitie van FinTech zo
scherp mogelijk neer te zetten, een voorbeeld van een definitie uit deze hoek is:
“FinTech is technology that serves the clients of financial institutions,
covering not only the back and middle offices, but also the front office that has
been human-driven for so long.”
Als de definities van de drie stromingen worden vergeleken, dan staat het
woord software / technologie twee keer centraal en het woord innovatie
één keer. Wat hebben technologie (software) en innovatie met elkaar te maken?

2. ’X-Tech’ de nieuwe hype die al jaren bestaat
Nieuwe technologie (software) wordt onderkend als één van de zes mogelijke
innovatie typen. De andere vijf innovaties typen zijn: 1) een nieuwe service
concept, 2) een nieuwe vorm van klantinteractie, 3) een nieuwe business
partner, 4) een nieuw verdienmodel en 5) een proces, organisatie of cultuur
verandering (Den Hertog, 2010).
In elk van de definities wordt een innovatie gebruikt om de financiële
dienstverlening te verbeteren. Samengevat staat FinTech voor innovatie mede
mogelijk gemaakt door informatietechnologie om bestaande diensten te
verbeteren of nieuwe diensten aan te bieden. Het innoveren van
dienstverlening, door middel van informatietechnologie, is niet bepaald nieuw.
Ja, misschien in 1960?
Maar wat maakt dat de ‘X’-Tech definities (waarbij voor de X elke willekeurige
industrie kan worden ingevuld) overleven en ontzettend veel aandacht krijgen?
Wat is de onderliggende reden (trend) voor het samenvoegen van het woord
technology met een specifieke industrie?
1.2 Waarom is ‘X’-Tech niet geschikt voor een
traditionele organisatie?
Op 28 juli van dit jaar publiceerde Bloomberg een nieuwsitem en bijbehorend
artikel over Goldman Sachs. De kop van het artikel: “Goldman in Ventureland:
The inside story of how—and why—Goldman Sachs became a tech-investing
powerhouse.” Zoals de titel van het artikel aangeeft, bespreekt het een aantal
redenen waarom Goldman Sachs zwaar heeft geïnvesteerd in bedrijven die op
basis van technologie gebouwd zijn of technologie als voornaamste asset
hebben.
Goldman Sachs heeft sinds 2009 aan 132 technologie georiënteerde fundraising
rounds meegedaan. In totaal zijn er met 77 organisaties in de afgelopen 2,5
jaar investeringsdeals gemaakt, waarvan het afgelopen jaar 33
investeringendeals hebben plaatsgevonden en in de eerste helft van dit jaar 22
investeringendeals. Organisaties waar onder andere in is geïnvesteerd zijn:
Uber, Pinterest en Dropbox. De eerste reden voor deze investeringen, en vanuit
een bancair oogpunt ook de meest duidelijke reden, is: de economische return-
on-investment. Maar zoals in het artikel ook duidelijk wordt gemaakt is dit niets
nieuws voor de grote zakenbank. Deze investeringen roepen wel vragen op
aangezien de return-on-invest op deze investeringen meestal niet eens zo
extreem hoog is. Maar dit is (deels) een ingecalculeerd risico. Want het artikel

3. Martijn Zoet
beschrijft een tweede, en misschien wel veel belangrijkere, reden waarom
Goldman Sachs deze investeringen maakt: de organisatie wil vooral leren!
Goldman Sachs en haar klanten hebben moeite met het volgen van de nieuwste
technologie en de disruptieve kracht die dit met zich mee brengt. Deze
constatering komt overeen met de resultaten van het jaarlijkse onderzoek van
Fortune, voor het bepalen van de Fortune 500. In dit onderzoek worden
organisaties gevraagd wat de grootste uitdaging voor de komende jaren is. Het
nummer één antwoord: de snel veranderende technologie en bijbehorende
mogelijkheden. Het nummer twee antwoord: cybersecurity (ook een aan
technologie gerelateerd antwoord). Om de technologische veranderingen bij te
houden, investeert Goldman Sachs dus in organisaties die als grootste asset
technologie hebben. Niet alleen voor de return-on-investment maar vooral om
de organisaties te doorgronden en van ze te leren. Met daarbij als einddoel, de
technologie zelf toe te gaan passen en beter te worden in dit soort innovaties
dan de organisaties waarin ze op dit moment investeren. Om dit leerproces te
optimaliseren is Goldman Sachs zichzelf zowel organisatorisch als cultureel aan
het transformeren. Deze organisatorische transformatie heeft tot een ander
belangrijk feit geleid: de grootste divisie van Goldman Sachs is op dit moment
de technologie divisie. Deze divisie omvat 33% (meer dan 9000 medewerkers)
van het totale personeelsbestand. En de bank heeft daarmee meer technisch
(georiënteerd) personeel in dienst dan bankiers en handelaren. Hieruit kan
geconcludeerd worden dat één van de grootste investeringsbanken ter wereld,
Goldman Sachs, zelf de puurste vorm van FinTech bedrijft.
Als één van de grootste investeringsbanken zelf al voorop loopt met FinTech,
dan kan er gesteld worden dat FinTech helemaal niets nieuws is. Deze stelling
zou kloppen als het verhaal van Goldman Sachs zou gelden voor de gehele
financiële sector. Dit is alleen niet het geval, het verhaal van Goldman Sachs is
één van de weinige verhalen uit de ‘traditionele’ financiële wereld. En dat is één
van de redenen waarom FinTech zoveel aandacht krijgt. Het zijn momenteel
niet de ‘traditionele’ logge financiële organisaties die de innovatie op basis van
technologie inzetten, maar het zijn vooral kleine startups die FinTech toepassen.
Hierbij moet er ook niet te negatief gesproken worden over de bestaande
banken en financiële dienstverleners. Zoals Chris Skinner goed verwoord in zijn
artikel “does anyone really think banks aren’t aware of fintech.” Natuurlijk zijn
banken niet compleet ‘achtelijk’ en zien zij de wereld ook veranderen. Maar net
zoals veel organisaties in de Fortune 500, waaronder Goldman Sachs, hebben
ze wel moeite met het volgen van de nieuwste technologie en de disruptieve
kracht die dit met zich mee brengt.

4. ’X-Tech’ de nieuwe hype die al jaren bestaat
Waarom lijken startups beter te functioneren in het huidige FinTech klimaat dan
de traditionele organisaties? Het eenduidige antwoord op deze vraag bestaat
(nog) niet. Wel zijn wetenschappers en de industrie het over één punt eens: er
spelen een hoop variabelen in het beantwoorden van deze vraag. In de rest van
dit artikel wordt op één reden ingegaan: de samenstelling van kennis waarover
een persoon, team en/of een organisatie beschikt.
1.3 De ‘X’-Tech Superman en de ‘X’-Tech Navy Seals
Op hoog niveau kunnen drie soorten kennis worden onderscheiden:
inhoudelijke kennis (materiedeskundigheid), methodische kennis en
technologische kennis (zie figuur 1).
Figuur 1: Overzicht kennisgebieden
Inhoudelijke kennis staat voor kennis over een specifiek domein of industrie.
Hierbij moet gedacht worden aan de financiële industrie, medische industrie of
mode industrie. Of kennis over een specifiek onderdeel binnen één van deze
industrieën, bijvoorbeeld: investeringen, persoonlijke financiën of bancaire
infrastructuren. Methodische kennis staat voor kennis over specifieke
methoden en technieken bijvoorbeeld business process management of
business rules management. Of kennis over een specifiek onderdeel binnen één
van binnen het BPM vakgebied bijvoorbeeld Lean of Six Sigma.
Technologische kennis staat voor kennis over het gebruik en de toepassing
van informatietechnologie (hardware en software).

5. Martijn Zoet
In de ideale situatie is één persoon die een expert is met betrekking tot één of
meerdere methoden, industrieën en technologieën. Deze personen worden ook
wel ‘X’-tech supermannen of supervrouwen genoemd. Wat zijn, op dit moment,
de eigenschappen van een ‘Fin’-Tech superman? Allereest beschikt de ‘Fin’-Tech
superman over brede en diepgaande inhoudelijke kennis van de financiële
sector en onderliggende onderdelen zoals investeringen, persoonlijk financiën
etc. Daarnaast beschikt de ‘Fin’-Tech superman over gedegen methodische
kennis van business process management, business rules management, lean six
sigma, machine learning, predictive analytics, cognitieve technieken en bij
voorkeur nog een tiental aanvullende technieken of methoden. Daarnaast
schroeft de ‘Fin’-tech superman zijn eigen in-memory servers in elkaar.
Installeert en configureert Hadoop, MongoDB, Pentaho, OpenDaylight en
OpenDataplane geheel zelf. Daarnaast zou het natuurlijk mooi meegenomen
zijn als de ‘Fin’-tech superman een kleine 40 jaar aan ervaring heeft. Woorden
die het hiervoor beschreven profiel goed samenvatten zijn: utopia, dromen en
alleen in een zeer ideale wereld.
Ondanks het feit dat de wereld niet ideaal is en er géén (of maar enkele) ‘X’-
tech supermannen bestaan, zijn er wel mensen die voldoen aan een soortgelijk
profiel. Dit profiel houdt in dat een persoon beschikt over zeer gedegen
inhoudelijke kennis (materiedeskundigheid) en zeer gedegen technische kennis.
Anders geformuleerd, deze personen hebben genoeg verstand van technologie
om een gedegen gesprek te kunnen voeren met ICT personeel (programmeurs,
engineers) maar daarnaast ook voldoende materiedeskundigheid hebben over
de business waar zij in opereren. Verschillende venture capitalists en angel
investors stellen ook als voorwaarde, voordat zij investeren, dat minimaal één
van de oprichters aan dit profiel voldoet of in sommige gevallen minimaal de
oprichters samen het profiel kunnen invullen. Fred Wilson, een venture
capitalist, beschrijft in zijn artikel: “the new tech CEO archetype” dat de
combinatie van inhoudelijke en technische kennis ook het nieuwe profiel is waar
een CEO van een ‘technisch’ georiënteerd bedrijf aan dient te voldoen. Hij geeft
hier als voorbeelden: Marissa Mayer (Yahoo), Satya Nadella (Microsoft) en
Sundar Pichai (Google). Bij Goldman Sachs is deze rol weggelegd voor Martin
Chavez. Chavez is de huidige CIO en vervult een brugfunctie tussen de bank en
de start-ups. Chavez is een oud programmeur en heeft zijn eigen Silicon Valley
start-up opgericht en verkocht. Hij geniet het respect van de Tech-Scene en
spreekt hun taal. Tevens is hij bekend met de financiële wereld en spreekt hij
de taal van de banken (Brooker, 2015). Dit maakt het eenvoudiger voor de
bank om met de start-ups te communiceren.

6. ’X-Tech’ de nieuwe hype die al jaren bestaat
FinTech, MedTech, EduTech, FashTech zijn hypewoorden maar innovatie door
technologie blijft bestaan en zal zich de komende jaren (versneld) doorzetten.
Daarbij zullen het niet alleen de startups zijn die innoveren maar ook de
gevestigde orde wordt gedwongen tot innovatie. Dit betekent dat het steeds
belangrijker wordt dat er teams ontstaan met zowel inhoudelijke, methodische,
en technische kennis om de snelheid van innovatie bij te kunnen houden. En
hier zullen de ‘traditionele’ bedrijven over het algemeen iets meer moeite voor
moeten doen dan de start-up’s.
Auteur: Martijn Zoet
Reviewer: Eline de Haan
Bronnen
Brooker, K. (2015). Goldman in Ventureland: The inside story of how - and why
- Goldman Sachs became a tech-investing powerhouse Retrieved 30-
07-2015, 2015
Den Hertog, P. (2010). Managing service innovation: firm-level dynamic
capabilities and policy options. http://dare.uva.nl/document/184618.
Skinner, C. (2015). Does anyone really think banks aren't aware of the Fintech
challenge? Retrieved 2015-08-12, 2015
Wilson, F. (2015). The New Tech CEO Archetype Retrieved 2015-08-06, 2015