SlideShare a Scribd company logo
1 of 210
Download to read offline
tIcf em³Uv dhyq amzÂ
hmeywþI
I½ojWtdäv amzÂ
em³UvdhyqhIp¸v, tIcfw
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 II
KERALALAND REVENUE MANUAL Vol. I
(Issued by the authority of the Government of Kerala)
Printed and Published by:
The Commissioner Of Land Revenue
First Edition:
February, 2019
Typeset and Layout by:
A.R. Helen
Printed At:
Compiled by:
Sri. G.Balachandran Pillai
Sri.V.T. Gholly and
Smt. Sreelatha Nair.S
No. Of Copies :
Price:
© Copyright reserved. No part of this book may be reproduced, printed or
distributed in any form or by any means without prior written permission of the
publisher.
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂIII
tIcfem³UvdhyqamzÂ
hmeyw þ I
I½ojWtdäv amzÂ
DffS¡w
BapJw
`mKwþ I
dhyq `cW Ncn{Xw
1. ]Ým¯ew
2. s]cp-amÄ Im-e-L«w
3. A[n-Imcw AYhm `c-W-{Iaw
4. Ah-Im-i-_Ôw
5. ImgvN AYhm Np¦w
6. mSp-hm-gn-¯-Imew
7. Xncp-hn-Xmw-Iq-dnsâ DZbw
8. sIm¨n cmPy-¯nsâ DÛhw
9. ae-_mÀþ DZbw
10. ]g-b-Im-es¯ ImkÀtKmUv
11. `qn-Ip-Xn-bpsS DÛhw
12. Xncp-hn-Xmw-Iqdqw `qn-Ip-Xnbpw
13. em³Uv dh-yq hIp¸v Xncp-hn-Xmw-Iq-dnÂ
14. sIm¨n-bn dhyq hIp-¸nsâ {]hÀ¯m-cw`w
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 IV
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂV
BapJw
kwØms¯ dhyq `cW¯nv qäm­pIfpsS Ncn{XamWpÅXv.
`qanbn AhImi§fpw tImbvaIfpw DSseSp¡pIbpw ImÀjnIhnfIfpsS
hnlnXw F¶ nebn nIpXnIÄ BhnÀ`hn¡pIbpw sNbvXtXmsSbmWv
dhyq `cW¯nv XpS¡amIp¶Xv. `qanbn³taepÅ P·mhImi§fn n¶pw
P·n¯, mSphmgn¯ `cW{Ia§fnte¡pw XpSÀ¶v {]mtZinI
m«pcmPy§fnte¡papÅ hfÀ¨bneqsS em³Uv dhyq `cW{Iaw AXnsâ
]cnWma¯nsâ hnhn[ L«§Ä ]n¶nSpIbmbncp¶p. `qanbn³taepÅ
AhImi§fpw `qanbn³ta Npa¯s¸« nIpXnIfpw am{Xw DÄs¡mÅp¶
]cnanXhpw F¶m XnI¨pw hyhØm]nXhpamb `cW{Iaambncp¶p ]gbIme
tIcf¯nsâ `cW kwhn[mw F¶p ImWmhp¶XmWv. {]mtZinI
`q{]`p¡·mcn n¶pw mSphmgnIfnte¡pw m«pcmPy§fnte¡pw Hs¡bpÅ
amähpw C¶p ImWp¶ B[pnI `cW kwhn[m¯nte¡pÅ amä§fpsams¡
]cntim[n¡pt¼mÄ hyhØm]nXamb `cW{Iaw cq]oIrXamb BZy
Imebfhn em³Uv dhyq `cW{Iaw am{Xambncp¶p nen¶ncp¶Xv F¶p
ImWmw. m«p `cWIqS§fn n¶pw cq]s¸« XncphnXmwIqÀ, sIm¨n, ae_mÀ,
ku¯v Imd F¶n§sbpÅ hyhØm]nX `cWIqS§fn n¶pamWv C¶p
ImWp¶ sFIytIcfw cq]oIrXambn«pÅXv.
`cWIqSamä§Äs¡m¸w nen¡pIbpw sNdnb sNdnb amä§Ä¡p
hnt[bamsb¦nepw C¶pw nen¡pIbpw sNbvXpt]mcp¶ `cWIqS
k{¼Zmb§fpsS BZna cq]amWv em³Uv dhyq `cW kwhn[mw. em³Uv
dhyq AUvannkvt{Sjsâ {]mKv cq]¯n n¶mcw`n¨v “em³Uv dhyq hIp¸v”
F¶ C¶s¯ AhØbnte¡pÅ dhyq `cW¯nsâ amä§fpsSbpw
mgnI¡ÃpIfpsSbpw Hcp tcJmNn{Xw “dhyq `cW Ncn{Xw” F¶ t]cnÂ
Cu amzensâ 1þmw `mKambn DÄs¡mÅn¨ncn¡p¶p. hIp¸nsâ
Ncn{XKXnsb¡pdn¨v Adnbmm{Kln¡p¶ Poh¡mÀ¡pw aäpÅhÀ¡pw CXv
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 VI
D]Imc{]ZamIpsa¶v IcpXp¶p.
tIcf¯nsâ `qanimkv{X]camb AXncpIÄ¡pÅn sFIytIcf
cq]oIcW¯np ap¼v nehnep­mbncp¶ XncphnXmwIqÀ, sIm¨n, ae_mÀ,
ImkÀtKmUv F¶nhnS§fn hyXykvX§fmb dhyq `cW{Ia§fpw
AhbpsS S¸nem¡enmbn hyXykvX§fmb dhyq S]SnkwlnXIfpw
nehnep­mbncp¶p. F¶m sFIytIcf cq]oIcWtijw
kwØm¯nsm«msI _m[Iamb Hcp GIoIrX em³Uv dhyq amzenmbn
]Xnäm­pIfmbn kzoIcn¨ph¶ S]SnIÄ 2019 emWv AXnsâ A´na
L«¯nse¯nbXv. tIcf em³Uv dhyq amzensâ IV, VI hmey§Ä
CXntmSIw AwKoIcn¨v S¸n hcp¯n¡gnªn«pÅXmWv. {]kvXpX em³Uv
dhyq amzensâ BZyhmeyhpw I½ojWdpsS Imcymeb¯nse S]SnIÄ
{]Xn]mZn¡p¶Xpamb ]pkvXIamWv Ct¸mÄ {]kn²oIcn¡p¶Xv.
1998 Pq¬ 30 hsc kwØms¯ em³Uv dhyq hIp¸nsâ `cW
nb{´Ww dhyq t_mÀUn n£n]vXambncp¶p. kwØm kÀ¡mÀ
S¸nem¡nb tIcf dhyq t_mÀUv nÀ¯em¡Â nbaw, 1996 {]Imcw
30.06.1998 XobXn {]m_ey¯n dhyq t_mÀUnsâ {]hÀ¯§Ä
Ahkmn¸n¡pIbpw 1.7.1998 {]m_ey¯n XÂØm¯v em³Uv dhyq
I½ojWtdäv nehn hcnIbpw sN¿pIbp­mbn. dhyq t_mÀUv nÀÆln¨p
h¶ncp¶ `mcn¨ D¯chmZn¯§fmWv CtX XpSÀ¶v hIp¸p Xehs¶
nebn em³Uv dhyq I½ojWdn n£n]vXambXv.
kwØm s]mXp`cW¯n³ IognepÅ PnÃm `cWIqS§fpsS
nb{´Whpw GtIm]hpw nÀÆln¡pI, kwØm dhyq `cW¯np
Np¡m³ ]nSn¡pI F¶n§sbpÅ D¯chmZn¯§Ä ndthäp¶ kwØm
dhyq hIp¸nsâ BØm ImcymebamWv “em³Uv dhyq I½ojWtdäv”.
em³Uv dhyq I½ojWdpsS Imcymebw, aäv D]Imcymeb§fmb PnÃm
IfIvt{SäpIÄ, dhyq UnhnjWÂ Hm^okpIÄ, Xmeq¡v Hm^okpIÄ, hntÃPv
Hm^okpIÄ F¶nhnS§fn nÀÆlnt¡­ sshhn[y]qÀ®hpw
k¦oÀ®§fpamb H«h[n S]Sn{Ia§fpw nba§fpamWpÅXv. C¯cw
S]Sn{Ia§Ä t{ImUoIcn¨v kwØms¯ FÃm dhyq Hm^okpIÄ¡pw
_m[IamI¯¡hn[¯n Hcp em³Uv dhyq amz X¿mdm¡p¶
S]SnIÄ¡v kÀ¡mÀ XpS¡anSpIbpw {]kvXpX “tIcf em³Uv dhyq amz”
sâ VI- mw hmeyamb “hntÃPv Hm^okv amz” 22.1.2019 se k.D. (A¨Sn)
¼À 10/2019/dhyq {]Imcw AwKoIcn¨psIm­pw BbXv kwØms¯
hntÃPv Hm^okpIfn {]m_ey¯n hcp¯ns¡m­pw kÀ¡mÀ
D¯chmIpIbpw sNbvXncp¶p. {]kvXpX kÀ¡mÀ D¯chp {]Imcw em³Uv
dhyq amzensâ Ahtijn¡p¶ hmey§Ä AwKoIcn¨p S¸nem¡p¶Xnv
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂVII
em³Uv dhyq I½ojWsd NpaXes¸Sp¯pIbpap­mbn.
em³Uv dhyq I½ojWtdän ssIImcyw sNbvXphcp¶ hnhn[
nba§Ä, N«§Ä F¶nh kw_Ôn¨ {]hÀ¯ S]SnIÄ
hniZoIcn¡p¶Xpw em³Uv dhyq amzensâ Iþmw hmeyhpamb “em³Uv dhyq
I½ojWtdäv amz” BWv Ct¸mÄ X¿mdm¡n AwKoIcn¡pIbpw S¸nÂ
hcp¯pIbpw sNbvXn«pÅXv. {]kvXpX amz X¿mdm¡p¶Xn {io.
hn.än.tLmfn, {io. Pn. _meN{µ³ ]nÅ, {ioaXn. {ioeX mbÀ, {io.
sI.Pn.ss_Pp F¶nhcpsS `mK¯p n¶pw ÇmLobamb {]hÀ¯§fmWv
D­mbn«pÅXv F¶Xpw FSp¯p ]dtb­Xmbn«p­v. nba§fnepw
N«§fnepw `cWcwK§fnepw D­mb ImenI amä§Ä DÄs¡m­psIm­v
X¿mdm¡nbn«pÅ tIcf em³Uv dhyq amzensâ Iþmw hmeyamb “em³Uv
dhyq I½ojWtdäv amz” s ASnØmam¡nbpÅ S]Sn{Ia§fmWv
Cn apX em³Uv dhyq I½ojWtdän AphÀ¯nt¡­Xv. nba§fntem
N«§fntem ]n¶oSp­mIp¶ t`ZKXnIÄ¡pkrXambn amzen th­
amä§Ä hcp¯p¶Xnv em³Uv dhyq I½ojWÀ S]SnIÄ
ssIs¡mÅp¶Xmbncn¡pw.
Xncph´]pcw F.än. sPbnwkv, sF.F.Fkv
25. 02. 2018 em³Uv dhyq I½ojWÀ
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 VIII
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂIX
dhyq `cW Ncn{Xw
1. ]Ým¯ewþ (1) XncpþsIm¨n, a{Zmkv {]knU³knbpsS `mKambncp¶
ae_mÀ, a{Zmkv {]knU³knbpsS Xs¶ `mKambncp¶ ku¯vImd
PnÃbnepÄs¸« Ct¸mgs¯ ImkÀtKmUv F¶nh DÄs¸Sp¯nbmWv 1956 Â
tIcf kwØmw cq]oIcn¨Xv. XncpþsIm¨n {]tZi¯p Xs¶ Xncph´]pcw
PnÃbnse A©psX§v, sImÃw PnÃbnse X¦tÈcn, FdWmIpfw PnÃbnse
`t^mÀ«vsIm¨n’ F¶o {]tZi§Ä a{Zmkv {]knU³kn¡p IognÂs¸«
{]tZi§fmbncp¶p. C§s hyXykvX§fmb mep {]tZi§fnepw kwØm
cq]oIcW¯np ap¼v `qanbpambn _Ôs¸«v hyXykvX§fmb Ap`h
{Ia§fpw nIpXnLSbpw dhyq `cWkwhn[mhpsams¡bmWv
nen¶ncp¶Xv. kwØm cq]oIcW¯np ap¼v, XncphnXmwIqÀ, {_n«ojv
`cW¯nv Iognembncp¶ ae_mÀ F¶o {]tZi§fnse hntÃPv Hm^okpIÄ
{]hÀ¯n¨ph¶ncp¶Xv bYm{Iaw "XncphnXmwIqÀ hntÃPv amzÂ,"Awiw
DtZymKØcpsSbpw Irjn¡mcpsSbpw amzÂ' F¶nhsb ASnØm
s¸Sp¯nbmbncp¶p. IqSmsX XncphnXmwIqÀ {]tZi¯v XncphnXmwIqÀ `em³Uv
dhyq amzÂ’, sIm¨n {]tZi¯v `sIm¨n³ em³Uv dhyq s{]mkoPnbÀ’
F¶nh FÃm Xe¯nepapff dhyq `cWkwhn[m¯nmbn S¸nÂ
hcp¯nbncp¶p. C¶p ImWp¶ dhyq hIp¸mbncp¶nà ]gb Ime¯v
XncphnXmwIqÀ, sIm¨n, ae_mÀ {]tZi§fn nen¶ncp¶sX¦nepw C¶pw
XpSÀ¶p hcp¶ _lp`qcn]£w NpaXeIfpw IÀ¯hy§fpw A¡me¯v
nehnep­mbncp¶hbpsS XpSÀ¨ Xs¶bmWv. A¡me¯v kwØms¯
`qanIÄ P·namcpsStbm t£{X§fpsStbm nb{´W¯nembncp¶p.
mSphmgnIfmIs« P·namcn n¶pw D¸¶¯nsâ nÝnX `mKw
cmPt`mKambn CuSm¡nbncp¶p. s]mXp`cWhpambn _Ôs¸« aäv H«h[n
NpaXeIfpw ndthäphmp­mbncps¶¦nepw `qanbpambn _Ôs¸«
IW¡pIfpw tcJIfpw X¿mdm¡n kq£n¡pI, `qanbn n¶v CuSm¡mpÅ
nIpXnIÄ CuSm¡pI F¶nhsbms¡¯s¶bmbncp¶p A¡mes¯bpw
dhyq hn`mK¯nsâ apJy NpaXeIÄ.
(2) nehn tIc-f kw-Øm-s¯ `-c-W-]-cam-b ku-I-cy-¯n-m-bn PnÃ-
I-fm-bpw PnÃ-I-sf d-h-yq Un-hn-j-p-I-fm-bp-am-Wv Xn-cn-¨n-cn-¡p-¶-Xv. `-c-W-kw-hn-
[m--¯n-sâ A-SnØm- GI-Iw PnÃ-bm-bn-cn-¡p-t¼mÄ-¯s¶ -Un-hn-j-p-Is-f
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 X
Xm-eq-¡p-I-fm-bpw, Xm-eq-¡pI-sf hn-tÃ-Pp-I-fmbpw hn-`Pn-¨pw, Hm-tcm-¶npw A-[n-
Im-c-§fpw D-¯-c-hm-Zn-¯-§fpw n-jv-IÀ-jn-¨p-am-Wv s]m-Xp-`-c-W-sa-¶ {]-{In-b
-S-¸n-em¡nbn«pffXv. `m-jm-Sn-Øm--¯n tIc-fw H-cp kw-Øm--am-bn cq-]w
sIm-Åp-¶-Xnpw ap-¼p Xs¶, s]m-Xp-`-c-W-¯n-m-bn C¯-cw hn-`P--§Ä n-e-
hn-ep-­m-bn-cp¶p. Im-en-Iam-b am-ä-§-Ä¡p hnt[bambn C-¶p Im-Wp-¶ X-c-¯n-
epf-f Hm-^o-kp-IÄ cq-]o-Ir-X-am-b-tXm-sS C-h-bp-sS {]m-Kvcq-]-§-fn ]-eXpw A-
{]-k-à-am-hp-I-tbm hn-kv-ar-X-am-hp-Itbm sN-bvXp. ]t£, C-¶pw ]m-en¨p-t]m-cp-
¶ -S-]-Sn-{I-a-§-sf-bpw `-c-W-co-Xn-I-sf-bpw a--Ên-em-¡-W-sa¦n-tem A-h-bp-sS
k¯-sb ]m-en-¡-W-sa¦n-tem A-h-iy-L-«-§-fn-se k-µn-Kv-[X-sb a-dn-I-S-¡-W-
sa¦ntem C-h-tbm-tcm¶pw F-§s D-cp-¯n-cn-ªp h-¶p-sh-¶pw C-h-bp-sS A-Sn-
Øm--sa-s´¶p-ap-f-f Np-cp§n-b A-dn-sh-¦nepw Hmtcm dhyq Po-h--¡m-c-pw
B-h-iy-amWv. hn-tÃ-Pv Hm^okv ap-XÂ em³Uv dhyq I-½o-j-W-td-äv h-sc-bpf-f
Hm-^o-kp-I-fn-se {]-hÀ-¯--§Ä-¡v amÀ-Ktc-J-sb-¶ n-e-bn am-z-ep-IÄ X-
¿m-dm-¡p-t¼mÄ-¯s¶, C-h-bp-sS ap³-Im-e-§-sf-¸-än-bp-f-f G-I-tZ-i-[m-c-WIÄ
cq-]-s¸-Sp-¯m-mhiyamb Npcp§nb hnhc§fpw Po-h--¡mc-v e`yamt¡­Xp­v
F-¶ Im-gv-N¸m-tSm-sS-bmWv Cu D]{Iaw X-¿m-dm-¡n-bn-«p-ÅXv.
(3) C-¶-t¯-Xn n¶pw XnI¨pw hy-Xy-kv-X-ambn ]­p Ime§fn n-
Ip-Xn-h-c-hn-sâ Htc-sbm-cp t{kmX-Êv `q-an-bm-bn-cp-¶-Xn-m d-h-yq Ft¶m I-f-
ÎÀ F-t¶m H-s¡-bp-f-f t]-cp-IÄ {]m-Y-an-I-am-bn n-Ip-Xn ]n-cn-hpw J-P-m-hn-
te¡p-Å h-chp-sam-s¡-¯-s¶-bm-Wv kq-Nn-¸n¡p-¶-Xv. AXp-sIm-­p-Xs¶, o-
Xn-nÀ-Æ-lWw, {I-a-k-am-[m--]m-ew, s]m-Xp-hn-Xc-Ww XpS-§n `-c-W-¯n-sâ ka-
kv-X -ta-J-e-I-fnepw D-¯-c-hm-Zn-¯-§-fp-­m-bn-cp-¶p-sh-¦nepw {]kvXpX
`cW{Ia¯nsâ tI-{µ-_n-µp `q-an-bpw A-Xn-sâ ]-cn-]m-e--hpw A-Xp-am-bn _-Ô-
s¸-« A-p-_-Ô- {]-hÀ-¯--§-fp-sams¡ Xs¶bmbn-cp¶p.Im-e-{I-a-¯nÂ
D¯chmZn¯§fpsSbpw A[nImc§fpsSbpw hn-tI-{µo-I-c-Whpw hn-`P-hpw
`cWkwhn[m§fn hyXykvX LSI§fpsS cq]h¡cW¯np
hgnsXfn¡pIbpw AtX XpSÀ¶v hy-Xykv-X h-Ip-¸p-I-Ä cq]oIrXamIpIbpw
sN¿pIbp­mbn. `q-an-bp-sS A-Xn-cp-I-fpw hn-`mK-§-fpw, Hmtcm hn-`Pn-X-`m-K-¯n-
sâbpw D-S-a-Ø-X, ssI-Im-cy--w F¶nh am{Xw d-hyq h-Ip-¸n-tâ-Xm-bn A-h-ti-jn-
¡p-Ibpw sN-bv-X-tXm-sS, h-Ip-¸n-sâ t]-cv d-hyq F-¶-Xn n¶pw em³-Uv dhyq
F-¶m-bn am-dn-sb-¦nepw `q-anbpw A-Xn-sâ `-c-W-hp-am-bn _-Ô-s¸-«v q-äm-­p-I-
fneq-sS cq-]-s¸«v, n-e-n-¶p-h-¶ hm-¡p-Ifpw {]-tbm-K-§fpw am-ä-anÃm-sXbpw,
Hcp]-t£ am-äm-m-hm-sX X-s¶bpw C¶pw XpSÀ¶p t]mcp¶Xmbn ImWmw.
]m«w, ]-­m-ch-I, P-a F-¶p Xp-S§n, kÀÆ-[m ]-cn-Nn-Xam-b Xm-eq-¡pw X-lknÂ-
Zmcpw X-]mep-sam-s¡-¯-s¶bpw Cu Ncn{Xhpw ]m-c-¼cyhpw t]-dp-¶-h-bmWv.
C¯cw Ncn{X ti-jn-¸p-I-fn-eq-sS k-©-cn¨p-sIm-­p am-{Xta C¶-s¯ dhyq
hIp¸n-sâ N-cn-{X-tam DÂ-¸-¯n-tbm ]-cnWm-atam H-s¡ a--Ên-em-¡phm-pw AXn-
sâ k-¦oÀ-®-X-I-sfbpw A--y-X-tbbpw DÄ-s¡m-f-fp-hmpw km-[n¡p-I-bp-ffp.
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂXI
e-`yam-b h-kv-Xp-X-I-fn-epw A-dn-hp-I-fnepw Du¶nbpff C-¯-c-wA-tzj-W§Ä
kzm-`m-hn-I-ambpw sN-¶p n-Â-¡p-¶Xv Cu Un-¸mÀ-«v-saân-sâ Øm-bnbm-b D-¯-
c-hm-Zn-¯am-b `q-an-bn-epw `q-an-bp-am-bn _-Ô-s¸-«p Nn-c-]-cn-Nn-Xsa-¦nepw tem-I-
s¯-§p-ap-f-f A-p-`-h-{I-a-§-fn A-Xy-´w A-]qÀ-Æ-hpam-b `P·w’ F-¶ ]-Z-¯n-
ep-amWv. D-]-tbm-Kn-¨p ]-g-¡hpw {]-tbm-Kn-¨v ]-cn-N-bhpw h-¶n-«p-s­-¦n-epw, a-e-
bm-f-m-«n-se `q-an-bp-sS F¶Ã, tI-c-f-¯n-sâ N-cn-{X-s¯ X-s¶ H-cp ]-t£ ]qÀ-
®-am-bpw DÄ-s¡m-f-fp-¶-Xpw A-tX-ka-bw X-s¶ `qanbnt·epff apjysâ
B[n]Xy¯nte¡pff clky§fpsS hm-Xn Xp-d-¡p-¶Xpam-b ]-Z-am-Wv `P·w’.
CXp-t]m-sebp-f-f A-t-Iw hm-¡p-Ifpw {]-tbm-K-§fpw DÄ-s¡m-f-fp-¶ ]-Z-k-©-
b-s¯-bpw A-h-bp-sS -ssh-hn-[y-§-sf-bpw N-cn-{X-]mT-§-fn-eq-sS am-{X-ta A-Sp-
¯p-n-¶p a--Ên-em-¡m-m-Iq F-¶-Xn-m dhyq hIp¸ns kw_Ôn¨
ka{Kamb ]Tw qäm­pIÄ¡¸pd¯p n¶pXs¶ XpSt§­Xp­v.
2. s]-cp-amÄ Im-eL-«w-þ (1) q-äm-­p-IÄ ]n-¶nte--¡p t]m-Ip-t¼mÄ tIc-fw
F-¶v C-¶v A-dn-bs¸Sp-¶ `q-an-im-kv-{X-]-cam-b A-XnÀ-¯n-¡I-¯v Ip-tdtbsd
m-Sp-I-fpw AhbpsS c£m ]pcpj·mcmb mSphmgnIfpamWv D­mbncp¶Xv.
CtX¡pdn¨dnbm³ F-gp-X-s¸-« n-ba-§tfm N«-§-tfm ZpÀ-e-`-amsW¶XmWv
bmYmÀ°yw. {]m-Ir-X-cpw m-tSm-Sn-I-fpam-b B-Zn-a-n-hm-kn-I-fn n¶pw ImÀ-jn-
I-hr-¯n ]p-eÀ-¯p-¶ Øn-c-Xm-a-k-¡mcm-b ]qÀ-Æn-I-cn-te¡pff cq]m´c
t¯mSpIqSnbmWv `q-an BZyambn H-cp hy-h-Øm-]n-Xam-b D-]-tbm-Km-hØbnte¡v
F¯nt¨cp¶Xv. D-S-a-Ø-X-bpw A-p-`-h-{I-a-§fp-sam-s¡ ]nÂ-¡me-¯p am-{X-ta
cq-]-s¸-Sp-¶pf-fp F-¶p h-¶mÂ-¯-s¶-bpw Ir-jn-bp-sS kw-c-£-W-hpw ImÀ-jn-I-
hr-¯n-bp-sS k-a-b-{I-a-w ]m-en-¡epw hn-f-hn-sâ ho-Xw-h-bv-¡ep-sam-s¡ kzm-`m-hn-
I-ambpw H-cp t-Xr-Øm--¯n-sâ D-cp-¯n-cn-b-en-p I-f-sam-cp-¡n-bn-«p-­m-IWw.
`m-c-X-¯n-sâ s]m-Xphm-b N-cn-{XKXnbnÂ, F-¶m Z-£n-tW-´y-bp-sS X-s¶
aäp `m-K§-sf A-t]-£n-¨p t]mepw q-äm-­p-I-fp-sS Im-e-Xm-a-k-¯n-p ti-jw
am{XamWv ½psS {]-tZ-i-§-fn c-£m-]p-cp-j-·m-cpw m-«p-S-b-h-cpw D-bÀ-¶ph-
¶Xv F-¶p N-cn-{X-Im-c-·mÀ hn-e-bn-cp-¯p¶p. h-S-¡³ `m-K-§-fn n¶pw F.Un.
5-6 q-äm-­p-I-fn-em-bn -S-¶ hym-]-Iam-b Ip-Sn-tb-ä-¯np-sam-s¡ tijw D-t±-
iw F.Un. 7-8 q-äm-­p-I-tfm-sS-bm-Wv C-¯-cw kmaqlnI hy-h-Ø-IÄ {Iao-Ir-
X-am-bn-¯p-S-§p-¶Xv. A-[n-Im-cw F-¶Xn-tm-sSm¸w `q-an-bp-sS A-Xn-cp-IÄ F-¶
k-¦Â-¸hpw C-¡m-e-¯pX-s¶ cq-]-s¸-«n-cn-¡m-sa-¦n-epw A-{X kv-]-ã-am-bn C-Xp
]m-en-¡-s¸-«n-cpt¶m F-¶p-d-¸n-¨p ]-d-bm-m-InÃ. Xp-SÀ-¶p-f-f Im-es¯ (F.Un.
9-12 q-äm-­p-IÄ) kq-Nn-¸n-¡p¶-Xv F-¶p hn-e-bn-cp-¯-s¸-«n-«p-Å s]-cp-amÄ tc-
J-I-fn-epw F.Un. 11þmw q-äm-­n-te-sX-¶p I-cp-X-s¸-Sp-¶ aq-j-I-hw-iw F-¶ Im-
hy-¯nepw m-Sp-I-fp-sS A-XnÀ-¯n-I-fpw m-Sp-IÄ X-s¶-bpw, ]-e-t¸mgpw hy-Xy-kv-
X-§-fm-sW-¦nepw G-sd-¡p-sd `q-an-im-kv-{X-]--c-am-b A-XnÀ-¯nI-sf A-Sn-Øm--
s¸-Sp-¯n-b hn-`-P--§-fn-eqsS cq-]-s¸-«n-cp-¶ m-SpI-sf Xn-cn-¨-dn-bm-hp-¶ hn-[-
¯nepff kqNIÄ ImWmw. A-h-bn {]-[m--s¸«h th-WmSv (Xn-cp-h--´-]p-
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XII
c¯nsâ hS¡³ {]tZi§fpw sImïnsâ sX¡³ {]tZi§fpw), Hm-S-mSv
(I-cp-m-K-¸-ffn, am-th-en-¡-cþImÀ-¯n-I-¸f-fn Xm-eq-¡p-IÄ), âp-ssg-m-Sv ( Xn-
cphÃ, N-§-m-tÈ-cn), ap-ªp-mSv (tIm«-bw), sh-s¼m-en-mSv (ssh¡w, ao--¨nÂ),
Io-gv-a-sse-mSv (sXm-Sp-]p-g, aq-hm-äp]pg), ImÂ-¡-ssc-mSv (F-d-Wm-Ip-fw), s-Spw-
]p-ssd-mSv (X-e-¸n-ffn, ]m-e-¡mSv, Nn-äqÀ), h-f-fp-h-mSv (s]m¶-mn, s]-cn-´Âa-
®, Xn-cqÀ), G-dmÄ-mSv (G-d-m-Sv {]-tZ-iw), t]m-f-mSv (tIm-gn-t¡m-Sv), Ip-dpw]p-
ssd-mSv (hS-s¡ h-b-m-Spw, Kq-UÃq-cpw) F¶-n-h-bm-bn-cp-¶p. s]-cp-amÄ-¡m-eL-
«w F-¶p N-cn-{X-¯n tc-J-s¸-Sp-¯-s¸-« Cu Im-e-b-f-hnÂ, sImÃ-¯n-p sX-
¡pw I-®q-cn-p h-S-¡p-ap-f-f {]-tZ-i-§-Ä s]-cp-am-fp-sS A-[n-Im-c-]-cn-[n-¡pw ]p-d-
¯m-bn-cp¶p1
. taÂ-¸-d-ª m-Sp-IÄ X-s¶bpw s]-cp-amÄ Im-e-L-«-¯n-sâ A-h-
km--t¯mSSp-¸n-¨mI-Ww `q-an-im-kv-{X-]-c-ambpw A-[n-Im-c-]-c-ambpw hy-Xn-cn-à-
am-hp¶-XpX-s¶.
(2) Xr-ÈqÀ PnÃ-bn sIm-Sp-§ÃqÀ Xm-eq-¡n-ep-f-f C¶-s¯ sIm-Sp-§Ãq-
cnepw k-ao-{]-tZ-i-¯p-am-bn n-e-n-¶n-cp-¶p F-¶p IcpXs¸-Sp-¶ a-tlm-Z-b-]p-cw
F-¶ -K-cw B-Øm--am-¡n tIc-fw `-cn-¨n-cp-¶ Ip-e-ti-J-c s]-cp-am-fpsS Im-ew
F-¶ n-e-bn-em-Wv F.Un. 9 ap-XÂ 12 h-sc-bp-f-f q-äm-­p-I-sf (F.Un. 800 ap-
XÂ 1124 hsc) s]-cp-amÄ Im-eL-«w F-¶p ]-d-bp-¶Xv. C-¡m-e-t¯-sX-¶p I-
cp-X-s¸-Sp-¶ en-Jn-X-§Ä a-lm-`q-cn-`m-Khpw e-`n-¨n-«p-ff-Xv t£-{X-§-fn n-¶p-am-
I-bm s]-cp-amÄ tc-JI-sf t£-{X-tc-J-IÄ F¶pw ]-d-bm-dp­v. C-h-bn kq-Nn-
X-am-Ip-¶ {]-tZ-iw ]-t£ Ir-Xy-ambn C¶-s¯ tI-c-faÃ. sImÃw ap-XÂ G-sd-
¡p-sd I-®qÀ h-scsb-¶p am-{X-ta C-t¸m-gp-f-f A-dn-hp h¨v s]-cp-am-fp-sS cm-Py-
s¯ IÂ-¸n¡p-hm³ km-[n-¡p-I-bp-f-fp. t£-{X-tc-JI-sf Iq-Sm-sX Cu Im-e-L-«-
¯n-te-Xm-bn I-cp-Xn-h-cp-¶Xpw N-cn-{X-c-N--bn G-sd {]m-amWyw t-Sn-bn-
«pffXpamb c-­p tc-J-IÄ X-cn-km-¸f-fn sN-t¸-Spw, Pq-X-¸-«-b-hp-am-Wv. C-h-
bn n¶pw `q-an-sb-bpw A-Xn-sâ ssI-Im-cy-s¯-¸-änbpw e`n-¡p-¶ A-dn-hp-IÄ
hy-Xykv-X ho-£-W§-sf DÄ-s¡mf-fp¶p F¶XmWv bmYmÀ°yw.
(3) F.Un. 861þse Xn-cp-hm-äp-hm-bv sN-t¸-SnÂ2
“B-hWn-tbm-W-¯n-p
1. tI-c-f-¯n-sâ h-S-¡³ A-Xn-cn-s¸än ]m-tS hy-Xy-kv-Xam-b Im-gv-N-¸m-Sp-I-fm-Wv n-e-hn-ep-f-fXv. `m-kv-I-cc-hn F-¶
s]-cp-am-fp-sS (F.Un. 962þ1021) Imes¯ kw_Ôn¨p am-{X-amWv Im-kÀ-tKm-Un--Sp¯pff ]pÃqÀ Ip-Sh-ew t£-{X-
¯n n-¶-pw Hcp imk-w e-`n-¨n-«p-f-fXv. ]-Xn-aq¶mw i-X-I-¯n-sâ A-´y-¯n tIc-fw k-µÀ-in-¨ d-jo-Zp-±o³,
tIm-e-¯p-m-Sn-sâ hS-s¡ A-XnÀ-¯n aw-K-em-]p-chpw sX-t¡ A-XnÀ-¯n ]-´-emb-n sImÃ-h-pam-sW¶p tc-J-s¸-
Sp¯nbn«p­v. t-{Xm-h-Xn- Znbm-bn-bm-bn-cp-¶p 14þmw q-äm-­ph-sc Xp-fp-m-Sn-tbpw tI-c-f-t¯bpw thÀ-Xn-cn-¨n-cp¶-
Xv. F.Un. 1515þse _À-t_m-k-bp-sS hn-h-c-W-{]-Im-cw slm-km-h-c-¯n-p hS-¡p ap-X-em-Wv Xp-fp-m-Sv B-cw-`n-¡p¶Xv
F¶pw Ip-¼-f ap-XÂ a-e-_m-dm-sWpw Im-Wp¶p. F.Un. 16,17 q-äm-­p-I-fn-se hn-tZ-i-k-©m-cn-I-fp-sS Ip-dn-¸p-I-fnÂ
Ip-´m-]p-c-¯n-p sX-¡p-f-f `m-K-t¯-bm-Wv Xp-fp-m-sS¶-p ]-d-bp-¶Xv. F-¶m N-{µ-Kn-cn-¸p-g-bv-¡v hS-¡v tKm-IÀ-®w
h-sc-bp-f-f {]-tZ-i-s¯-bm-Wv Xp-fp-m-sS¶v tI-c-f-¯n ]cmaÀin¨p I­n«pffXv.
[Cfw-Ip-fw Ip-ª³-]n-ff þ sX-c-sª-Sp-¯ Ir-XnIÄ, tIcf kÀÆIemimeþ A´mcmjv{S tIcf ]TtI{µw,
2005. t]-Pv þ550]
2. Cu tc-J-bn Xo-cp-am--sa-Sp-¡p¶-Xv Xn-cp-hm-äp-hm-bv k-`bpw A-Sn-IÄ-amcpw Iq-Sn-t¨À-¶mWv. Zm-w In«n-b `q-an-bn-
se B-Zmbw-sIm­v Du-cn-se ssh-Zn-I-{_m-ÒWÀ (DuÀ-a-ssd-bmÀ) Hm-Ww B-tLm-jn-¡-Ww F¶Xv Cu tc-J-bn-se
{]-Xn-]m-Zy-hn-j-b-§-fn H-¶mWv.
[]p-Xp-tÈ-cn cm-a-N-{µ³ þ -tI-c-f- Ncn{X¯n-sâ A-SnØm- tc-JIÄ, tIcf `mjm C³Ìnäyq«v, 2007. t]-Pv þ11]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂXIII
tN¶-³ i-¦-c³ F-s¶m-cmÄ Xn-cp-hm-äp-hm-bv t£-{X-¯n-v `q-an Â-Ip-
¶Xmbn”]cmaÀiap­v. F.Un. 900þse s-Spw-]p-dw3
X-fn t£-{X-tc-J-bn D-{K-
aw-K-ehpw Cu-im--aw-K-ehpw t£-{X-s¨-e-hn-v `q-an Zm-w sN-¿p-¶Xmbn
]cmaÀin¨ncn¡p¶p. Zm-Xm-hn-p `q-an-bn-ep-­m-bn-cp¶ A-h-Im-i-s¯-bpw D-S-a-Ø-
X-tbbpw Ip-dn-¨v A-dn-bp-hm³ km-[n-¡p-¶nsÃ-¦n-epw Zm-w e`n-¨ h-kv-Xp F-{]-
Imcw D-]-tbm-Kn-¡-Ww F-¶ hy-h-Ø tc-J-I-fn DÄ-s¡m-f-fn-¨n-«p-ffXmbn
ImWmw. {]kvXpX `q-an-bn-se B-Zm-bw D-]-tbm-Kn¨v t£-{X-Po-h--¡mÀ-¡p thXw
Â-I-W-sa-¶pw -t£-{X-¯n-se a-äv n-Xy-s¨-e-hp-IÄ -S-¯-W-sa-¶p-am-Wv hyh-
Ø. t£-{X-hpw t£-{X-kz-¯p-¡-fp-am-bn _-Ô-s¸« X-fn-bmcpw A-[n-Im-ccpw hy-
h-Ø-IÄ ew-Ln-¡p-I-bm-sW-¦n 25 Ig-©v am-tä-dnb s]m-¶v ]n-g-sbm-Sp-
¡Wsa¶pw cm-Pm-hv Imc-Ww B-cm-[- ap-S-§n-bm 12 Im-Ww s]m¶-v cm-Pm-hv
]n-g-sbm-Sp-¡Wsa¶p-w hy-h-Ø-Ifp­mbncp¶p. F.Un. 910þse Xr-¸-t§mSp t£-
{X-¯n-se X-h-c-qÀ I-¨-¯nÂ4
(I-¨w F-¶m N«w) Xr-¸-t§mSv tZh-sâ n-Xy-
s¨-e-hn-v nÝ-bn¨ `-q-an-bn Du-cm-f-tm s]m-Xphmtfm {]-th-in-¡p-I-tbm XS-
Êw nÂ-¡p-I-tbm sN-¿p-I-bm-sW-¦n s]-cp-amfnv 25 I-g-©pw, BÄ-t¡m-bn-
env 12.5 I-g-©pw s]m¶-v ]n-g-sbm-Sp-¡p-hmpw Xo-cp-am-w ew-Ln--¡p-I-bm-sW-
¦n X-h-c-qÀ Du-cn-v ]p-d-¯m¡phmpw hy-h-Ø sN-¿p-¶p-­v. ]nÂ-¡m-e-¯vv
A-{]-am-Zn-Xz-amÀ-¶ A-[n-Im-c-Øm-]--am-bn t£{Xw h-f-cp-¶-Xn-pw tZ-h-kz-sa-¶
aq-e-[--¯n-sâ cq-]o-I-c-W¯npw ASn¯dsbmcp¡p¶hbmbncp¶p C¯cw
hyhØIÄ F-¶p Im-Wmw. tZ-hkzw F-¶ C--¯nsâ am-{XaÃ, C-¶p kÀ-Æo-kv
Cmw F-¶p tc-J-s¸-Sp-¯p-¶ A-p-`-h-{I-a-¯n-sâ DÂ]-¯nbpw Cu tc-J-IfnÂ
n¶pw hmbns¨-Sp-¡m-hp-¶-Xm-Wv. t£-{X-s¨-e-hn-p-f-f Cu `q-an “Im-cm-× e-`n¨
sIm-e-hm-epw Ah-sâ k-´-Xn-¡p-aÃm-sX a-säm-cp-¯À-¡v Im-cm× sIm-Sp-¡p-
Ibpw ]m«w C-Sp-I-bpw ssI-¡q-en sIm-f-fp-Ibpw ]m-SnÔ F¶- Cu tcJbnse
hy-h-Ø- tIcf¯nse tcJs¸Sp¯s¸« BZy Ap`h{Iaw IqSnbmWv.
(4) X-cn-km-¸-f-fn sN-t¸-Sn-sâbpw Pq-X-¸-«-b-¯n-sâbpw hm-b--IÄ
hn`n¶§fmb AdnhpIfmWv {]Zmw sN¿p¶Xv. th-Wm-Sv m-Sp-hm-gn A-¿-Sn
Xn-cp-h-Sn-bp-sS D-S-a-Ø-X-bn-ep-f-f `q-an 72 A-h-Imi-§-tfmsS `X-cn-km-¸f-fn’¡p
Zm-w sN-bvXp-sIm-­pff X-cn-km-¸-f-fn- ]«bw F.Un. 849þte-sX-¶m-Wv I-cpX-
s¸Sp¶Xv. `-c-Wm-[n-Imcnsb¶p I-cp-Xmhp¶ Bfmbn s]-cp-am-fp-sS {]-Xn-n[n
3. Zm-w e-`n-¡p-¶ `-q-an-bn-se B-Zm-bw sIm-­v t£-{X-s¨-e-hp-IÄ nÀ-Æ-ln-¡p-hm-pw ]m-«p-ImÀ¡pw À-¯-In-
amÀ¡pw thX-w Â-Ip-hmpw hy-h-Ø sN-¿p¶p. X-fnbpw X-fn-b-[n-Im-cn-Ifpw m-Sp-hm-gnbpw tNÀ-¶v ssIs¡m--
Åp-¶ Xo-cp-am--¯n `I-cW³’ F-¶ I-W-s¡-gp-¯p tPm-en-¡m-c-s-¡p-dn-¨p-f-f ]-cm-aÀ-iw {i-t²-b-amWv. t£-{X-
¯n-se I-W-s¡-gp-¯p-Im-c³ F-¶ n-e-bn-emWv `I-c-W³’ B-Zy-Im-e-tc-J-I-fn {]-Xy-£-s¸-Sp-¶-Xv.
[]p-Xp-tÈ-cn cm-a-N-{µ³ þ -tI-c-f Ncn{X-¯n-sâ A-SnØm- tc-JIÄ, tIcf `mjm C³Ìnäyq«v, 2007. t]-Pv þ28;
Fw.Pn.Fkv. m-cm-bW³ þ Perumals of Kerala, tImkvtam _pIvkv, 2013. t]-Pv þ439]
4. Xr-{]-t§m-Sv ]-c-ssS-bmcpw ]«mcpw BÄ-t¡m-bn-epw (cm-P-{]-Xn-n-[n) B-Wv Xo-cp-am--sa-Sp-¡p-¶Xv. i-àam-b hy-
h-Ø-IÄ DÄ-s¡m-f-fp-¶ H-cp I-¨-am-WnXv. s]-cp-amÄ Im-e-L-«-¯n-se a-äp I-¨-§Ä aq-gn-¡p-fw I¨w, I-S-§m-«v
I¨w, i-¦-c-aw-Ke-¯p I¨w, ssI-X-hmc-¯v I-¨w F-¶n-h-bm-bn-cp¶p.
[]p-Xp-tÈ-cn cm-a-N-{µ³ þ -tI-c-f-¯n-sâ A-SnØm- tc-JIÄ, tIcf `mjm C³Ìnäyq«v, 2007. t]-Pvþ 32;
Fw.Pn.Fkv. m-cm-bW³ þ Perumals of Kerala, tImkvtam _pIvkv, 2013. t]-Pv þ216]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XIV
(tImhn-e-[n-Im-cn F-¶ Øm--t¸-cp-f-f hn-P-b-cm-K-tZh³) Cu tc-J-bn h-cp-¶p.
m-Spw cm-Pyhpw F-¶ `-c-W-{I-a-¯n-sâ-bpw m-Sp-hm-gnbpw cm-Pmhpw F-¶ A-[n-
Im-c-t{i-Wn-bp-tSbpw kq-N-IÄ CXn n¶pw hmbns¨Sp¡mmIpw. ssI-am-dp-
¶ `q-an-sb C-s¶-¶-t]m-se hy-àam-b A-Xn-cp-I-tfmsS (F-ep-I) Xs¶bmWv
{]kvXpX ]«b¯n ]-cm-aÀ-in-¨n«pffXv. In-g-¡vþh-b-¡mSv, sX-¡p-Ing-¡v þ
tIm-hn-e-I-apÄ-s¸-sS Nn-d-hm-XnÂ-¡Â a-XnÂ, ]-Sn-ªm-dv þ ISÂ, hS-¡v þ tXm-c-
W-t¯m«w, h-S-¡p-Ing-¡v þ ]p-¯-e A-­n-e³ tXm«w F-¶n-§sbmWv
AXncpIsf¡pdn¨pff ]cmaÀi§Ä. A-h-Im-i-§Ä F-{X-Im-e-t¯-s¡-¶ Dd-
¸v (D-eIpw N-{µm-Zn-Xy-cpw D-f-f mÄ h-sc) `q-an-bn Zm-Xm-hn-p-f-f ]-cn-]qÀ-
®amb D-S-a-Øm-h-Im-i-s¯bpw kq-Nn-¸n-¡p-¶p-­v. Cu sN-t¸-Sv Â-Ip-¶ a-säm-
cp {]-[m--s¸-« A-dn-hv n-Ip-Xn-sb-¸-än-bp-f-f-XmWv. Zmw sN-¿p¶- `q-an-bn X-cn-
km-¸-f-fn-¡p e-`n-¡p¶- A-h-Im-i-§-fn {]-[m--s¸«-Xv Nc-¡nv hn-e-bn-Sp¶-n-
S¯pw a-äp-ap-f-f kzm-ao-Im-cyw,5
A¶¶p ]n-cn-bp¶- Np¦w, m-ep-hm-Xn-eI-¯v `q-
an hnÂ-¡p-I-tbm Im-cm-×-bv-¡p sIm-Sp-¡pI-tbm sN-¿p-t¼mÄ cm-Pm-hn-p-ff tIm-
¸-X-hmcw (]¯n-sem¶v), tIm-bn-en-sâ A-h-Imiamb ]-Xn-¸-X-hmcw Xp-S§n-
b Np-¦-§fmsW¶v kqNn¸n¨ncn¡p¶p. A-tX-ka-bw X-s¶ `qn-IpXn (Land
Revenue)sb¸-än Cu sNt¸Sn bm-sXm¶pw ]-cmaÀin¡p-¶nà F-¶Xpw
{it²bamWv. F¶ncp¶mÂIqSnbpw A-¡me-s¯ `-c-Wkwhn[mw, n-Ip-Xn-hy-
h-Ø F¶nh-sb-¸-än-bpw Im-cm-× Xp-S§n-b A-h-Im-i-{I-a-§-sf-¸-änbpw Cu
sNt¸SpIÄ H«h[n hn-e-s¸-« kq-N--IfmWv ÂIp¶Xv. F.Un. 1000þte-
sX¶v Im-e-nÀ®-bw sN-bv-Xn-«p-ff Pq-X-¸«-b-¯n atlm-Z-b-]pc-s¯ I-¨-h-Sm-
h-Im-iw 72 A-h-Imi-§-tfm-sS tPmk-^v d-ºm-v Â-Inbncn¡p¶p. Np-¦hpw Xp-
em-¡q-en-bpw {]-tXy-Iw F-Sp-¯p ]-d-bp¶-p-s­-¦nepw `q-n-Ip-Xn-bn--¯n s]-cp-
amfn-tm G-sX-¦nepw m-Sp-hm-gnt¡m sN-tÃ-­ hn-ln-X-s¯-¡p-dn¨v Cu tc-Jbpw
nÈ-Ð-X ]m-en-¡p-¶p.
(5) A-[n-Im-c-tI-{µ-§sf¶ n-e-bn-epw {_m-Ò-Wm-[n-]-Xy-¯n-sâ tI-{µ-
Øm--§-sf-¶ n-e-bn-epw t£-{X-§Ä-¡p ssI-h-¶ taÂss¡ Im-c-W-am-I-Ww,
e-`n-¨n-«p-f-f ]p-cm-tc-J-I-fn `q-cn-`m-Khpw tI-c-tfmÂ-¸-¯n-{]-Im-c-hpw AÃm-sX-bp-
ap-ff {Km-a-t£-{X-§-fn n-t¶m A-h-bp-sS Np-äp-h-«-§-fn nt¶m B-bXv. A-
[n-Im-cw hnn-tbm-Kn¡p-¶-Xn-pw `c-Ww -S-¯p-¶-Xn-p-ap-f-f n-jv-IÀ-jIÄ Cu
tc-J-I-fn n¶pw hm-bn-s¨-Sp-¡p-hm³ km-[n-¡pw. D-tZym-K-t{i-Wn-IÄ cq-]-s¸-«n-
cp-¶p-sh-¦n-epw k-`-I-Ä F-¶ n-e-bn H-¯p-Iq-Sn-bn-cp¶ {Km-a-hm-kn-I-fpw ({]mtb-
W {_m-lvv-aWÀ) A-[n-Im-cw ssI¿m-fn-bn-cp-¶p F-¶p I-cp-X-Ww. `k-ss`’ F¶pw
`]-c-ssS’ F-¶pw ]-d-b-s¸-«n-cp-¶ I-½n-än-I-fn-eq-sS t£-{X-¯n-sâ-bpw A-Xp-am-bn
_Ôs¸« `q-an-I-fp-sS-bpw `c-Ww -S¶p-t]m¶ncp¶p. k-`mw-K-§-Ä-¡p t£-{X-`-c-
W-¨pa-X-ebn Xp-eymhImi§fmWp­mbncp¶Xv. t£-{X`-c-W¯nv
5. N-c-¡v hn-e-bn-Sp-¶ k-a-b-¯p-f-f kzm-an-Imcyw F¶-Xv cm-Pm-hn-p Â-tI-­ n-Ip-Xn-bmWv. AÀ-°-im-kv-{X-¯n-
se k-]v-Xmw-K-NÀ-¨-bn cm-Pm-hn-s-¡p-dn¡p-¶ i-Ð-am-Wv kzman.
[tIi-h³ sh-fp-¯m«v, Fw.BÀ. cm-L-h-hm-cyÀ þ X-cn-km-¸f-fn ]-«bw, kmlnXy{]hÀ¯I klIcW kwLw,
2013. t]Pvþ 118]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂXV
ntbmKn¡s¸«ncp¶ D-tZym-K-ØÀ A-[n-Imcn, {]-IrXn, s]m-Xp-hmÄ F¶-n-
§-s-bp-f-f t]-cp-I-fn-em-Wv A-dn-b-s¸-«n-cp¶-Xv. ssZ-wZn- `-c-W-Im-cy-§Ä nÀ-
Æ-ln-¡p¶Xn-v Np-a-X-e-s¸« Im-cy-ZÀ-in-Øm--am-bn-cp¶p “s]m-Xp-hmÄ” F¶Xv.
Nn-e t£-{X-§-fn c-­p t]-cpÄ-s¸-« nÀ-Æm-l-I-k-an-Xn-I-sfbpw n-b-an-¨n-cp¶p.
sX¡³ -Zn-¡p-I-fn Cu nÀ-Æm-l-I-k-an-Xn¡v “hm-cyw” F-¶m-Wp ]d-ªp h-
¶n-cp¶-Xv. t£-{X-`-c-W-k-`-IÄ AX-Xp m-«nse Iq«-§Ä¡p (Du-cm-f-k-anXn)
hn-t[-b-hpam-bn-cp¶p. tZ-i-hm-gn-IÄ¡pw m-Sp-hm-gn-IÄ¡pw t£-{X-§-fp-sS-taÂ
NnÃ-d A-[n-Im-c-§Ä D-­m-bn-cp-¶-Xmbpw ImWmw. -S-¯n-¸nmbn Du-cmf-sc
GÂ-¸n-¨n-cp¶ t£-{X-`q-anIÄ Hän-sIm-Sp-¡p-I, H-än-hm§p-I F-¶n-h-bv-¡v hn-e-¡p-
IÄ D-­m-bn-cp¶p.
(6) `qan-bp-sS D-S-a-Ø-X-bn h-¶ tI-{µo-Ir-Xm-[n-Im-cw kzm-`m-hn-Iam-b ]-
cn-W-Xn-I-fn-eq-sS P-·n/{]-`p k-{¼-Zm-b-¯n-sâ L-S- {]m-]n-¨-tXmsS `q-an-bn n-
¶p-ap-f-f B-Zm-bw n-Ýn-X-Im-e¯v n-Ýn-Xamb tXm-Xn e-`n-¡-W-sa-¶p-f-f n-
jv-IÀ-j-Ifpw D-S-se-Sp¯p. C-Xn-m-bn cq-]-s¸-Sp-¯n-b N-«-§fpw n-_-Ô--I-fp-am-
Wv s]m-Xp-hn in-em-en-Jn-X-§fpw a-äp-am-bn I-s­-Sp-¡-s¸-«n-«p-f-fXv. t£-{X-§Ä-
t¡m k-`-IÄt¡m ssI-h-¶ `q-anI-fpsS -S-¯n-¸n-m-bn Du-cm-f-sc-bpw Ir-
jn¡mbpw aäpw Im-cm-f-scbpw GÂ-¸n-¡Â, Im-cm-fÀ-¡v GÂ-¸n¨p-sIm-Sp-¯n-cp-
¶ `q-an-bn n-¶p-f-f B-Zm-b-¯n-sâ hn-`-Pw, D-S-aØ-X-tbm Im-cm-×-tbm ]m-
en¨p-t]m-cp-¶-Xnpw ssI-am-d-p-¶-Xn-p-ap-f-f A-cp-Xp-I-fpw AcpXmbvaIfpw
F¶nhsbms¡bmWv Cu en-Jn-X-§-fp-sS D-f-f-S-¡-§-fpsS s]m-Xp-kz-`mhw. sIm-
¯n-h-¨ hm-¡p-I-fp-sS s]m-cp-fp-IÄ-¡n-S-bn n¶pw A-¶v Xm-c-X-tay- A-{]-[m-
-hpw C-¶v G-ähpw {]-k-à-hpam-b `-c-W-{I-a-hpw A-[n-Im-c-t{i-Wn-bpw A-h-Im-i-
_-Ô-hp-saÃmw Hmtcm hm-b--bnepw IqSpXÂ IqSpXÂ sh-fn-s¸-«p h-cp-¶p. B-
hÀ-¯n-¨p h-cp-¶ hm-¡p-I-fn n¶pw {]-[m--ambpw A-[n-Im-c-hpw A-h-Im-i-_-
Ô-hp-am-Wv Gdn-b ap³-K-W--bn {]-tbm-Kn-¨p-Im-Wp-¶Xv.
3. A[n-Im-cw AY-hm `-c-W-{Iawþ B-s«6
F-¶ hm-¡p-am-bn _-Ô-s¸-«v B-ss«-
t¡mÄ, B-ss«-¯n-d F¶o {]-tbm-K§sf -¼q-Xn-cn {Km-a-§-fn-se taÂ-tIm-bv-am-
[n-Im-c-¯n-pw kw-c-£-W-¯n-p-am-bn A-hÀ cm-Pm-hntm m-Sp-hm-gn-t¡m Â-
In-bn-cp-¶ hmÀjn-I n-Ip-Xn-sb¶ AÀ-°-¯n-em-Wv ]pcmtcJIfn D]tbmKn¨p
ImWp¶Xv. cm-P-{]-Xn-n-[nIfmb n-gÂ, q-äp-hÀ F-¶n-h-cneqsS {Km-a-§Ä¡pw
t£-{X-§Ä¡pw GÀs¸Sp¯nbncp¶ kwc-£-W-¯n-sâ {]-Xn^ew F¶ n-e-
bv-¡ÃmsX, {Km-a-§-fn-se hn-f-hn-sâ H-cp ]-¦m-bn-t«m t£-{X-`q-an-bn-se B-Zm-b-
¯n-se nÝn-X hn-ln-Xamtbm C-Xn-s I-W-¡m-¡m-m-InÃ. A-hn-«-¯qÀ tc-J,
Xr-¡m-¡-c tc-J, am-¼nf-fn ]-«bw, Xn-cp-hà sN-t¸-Sv F-¶n-h-bn c£m-t`mK-
6. Bss« F-¶ -hm-¡n-sâ th-cv X-an-gn-se B-­mWv. B-«-¸n-d-¶mÄ, B-«-hn-ti-jw F-s¶m-s¡ ]-d-bp¶-Xv B-­nÂ
am{Xw D-­m-Ip-¶ hn-ti-j-Zn-h-k§-sf kq-Nn-¸n-¡p¶p. t£-{X-tc-J-I-fp-am-bn _-Ô-s¸-«p Im-Wp-¶ `B-ss«-t¡mÄ’
F-¶ hmÀjnIhn-ln-Xw D-Õ-h-§-fp-am-bn A-sÃ-¦n t£-{X-hnti-j Zn-h-k-hp-am-bn _-Ô-s¸«v s]-cp-amÄ-¡p Â-In-
bn-cp-¶ hn-lnX-am-bn I-W-¡m-¡m-hp-¶-XmWv.
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XVI
sa¶ hm¡p-sIm-­v AÀ-°-am-¡p-¶-Xpw kw-c-£-W-¯n-p-f-f {]-Xn-^-e-s¯- -Xs¶-
bmWv. mSp-hm-gn¡p-f-f-Xnepw I-hn-ª kzm-[o--hpw B-[n-]-Xy-hpw ]p-eÀ-¯n-bn-
cp¶ {_Ò-kzw, tZ-hkzw A-[n-Im-cn-I-fm-b {_m-Ò-W-k-`-IÄ-¡v mSp-hm-gn-IÄ
DÄ-s¸-sS-bp-ffhÀ `q-an hn-s«m-gnªp sImSp-¯ncp-¶p-sh¶pw, A-Xn-p {]-Xn-^-e-
am-bn c£m-t`m-Kw Â-In-bn-cp-¶p-sh-¶p-amWv Cu tc-J-I-fn-se ]cm-a-Àis¯ A-
Sn-Øm--s¸-Sp-¯n I-cp-Xn-h-cp-¶Xv.
4. AhIm-i-_Ôwþ (1) Xr¡m-¡-c t£-{X-¯n-se F.Un. 962þte-sX-¶p I-cp-
X-s¸-Sp-¶ H-cp tc-J-bn Im-cm-×-bm-bn ÂIn-b `q-an-bn n-¶p-f-f hmÀ-jn-Im-
Zm-b-hn-ln-Xw F-¶ AÀ-°-¯n I-Sssa F-¶ ]-Zw D]tbmKn¨n«pffXmbn
ImWmw. Cu hn-lnXw, ]-t£ t£-{X-¯n-sâ sÂ-¸p-c-bn-te-¡m-Wv t]m-Ip-¶-
sX-¶-Xn-m n-Ip-Xn-bmbÃ, G-sd-¡p-sd A-h-Im-im-p-a-Xn- F¶ nebnepff
hm-cw F-¶p am-{X-ta I-Sssa F-¶ hm-¡ns I-W-¡m-¡-m-m-Ip-I-bp-ffp. ¼q-Xn-
cnam-scm-gn-sI-bp-f-f P--§Ä Xm-a-kn-¡p-¶ tN-cn-¡Â `q-an-bn-se Xm-a-k-¡m-cnÂ
n¶v Du-cmfÀ BcpwXs¶ IpSn-a Cu-Sm-¡-cp-Xv F-¶ A-hn-«-¯qÀ tc-J-bn-se ]-
cm-aÀiw, IpSn-a F-¶ hn-ln-X-t¯-bpw Ip-Sn-bm-bv-a- F-¶ A-h-Im-im-p-`-h-¯n-
sâ kq-N--sbbpw Â-Ip¶p. `q-an-bn ho-Sph-¨p Xm-a-kn-¡p-¶-Xn-p-f-f ho-«pI-cw
F-¶ AÀ-°-¯n-em-Wv Ip-Sn-a- F-¶ hm-¡n-s hn-e-bn-cp-¯n-bn-«p-f-fXv. tNcn-¡-Â
`qanbmbpw Im-cm-bv-am-h-Im-iw sIm-Sp-¯v ImÀ-jn-I-hr-¯n-bn sIm-­p-h-¶ `q-an-
bmbpw X-§-fp-sS t-cn-«p-f-f A-p-`-h-¯n-epÄs¸Sm¯-Xpw F¶m hn-kv-Xr-Xn-
bn a-lm-`q-cn]-£w h-cp-¶-Xp-am-b h-kv-Xp-¡fn n¶pw C¯c¯nepff hn-ln-
X-§-fn-eq-sS e-`n-¨ B-Zm-bw {_m-Ò-W-k-`-I-fpsS h-cp-am-- amÀ-K-am-bn- XoÀ¶ncp-
¶p-sh-¶pw Cu hy-h-Ø-IÄ k-¼-¯n-sâbpw A-[n-Im-c-¯n-sâbpw h³-tXm-Xn-ep-
f-f-Xpw A-p-]m-X-c-ln-Xhp-amb- tI-{µo-I-c-W-¯n-eq-sS {_m-Ò-Wm-[n-]-Xy-¯np
(^-e-¯nÂ, {_-Ò-kz-¯n-tâbpw tZ-h-kz-¯n-tâ-bpw) Im-c-W-am-sb-¶p-am-Wv n-co-
£n¡-s¸-Sp-¶Xv.
(2) F.Un. 819þse X-cn-km-¸f-fn imkw ]-eX-cw Ip-Sn-bm-bv-a-I-fp-sS H-
cp k-¦-e--amWv. A-Xn-se `C-¶I-cw I-­ o-c-ä a-cp-hm³ k-]ocn-sim’ F-¶ {]-
tbm-K-¯nse `I-­’ F-¶ kq-N- ImW-s¯ kq-Nn-¸n-¡p-¶p-sh-¶v o-co-£n-¡-
s¸-«n-«p­v. `oc-ä’ F-¶ hm-¡v ssX-em-`n-tjIw, D-Z-I-]qÀÆw F-¶o hm-¡pI-sfbpw
Ip-dn-¡p¶p. tI-c-tfmÂ-¸-¯n-bn ]-cm-aÀ-in-¡p-¶ ]-c-ip-cm-a-Z-¯am-b `q-an -¼q-
Xn-cn-amÀ-¡v Zm-w sN-¿p¶Xv `D-Z-I-]qÀ-Æ’ambmWv (oÀ ho-gv-¯ns¡m­v). a-cp-
hm³ k-]ocn-sim-bv-¡v Â-Ip-¶ Zm--¯n-se a-säm-cp {]-tbm-K-amWv `A-«n-t¸-dv’.
`t]dv’ F-¶-Xv P-·-¯n-v k--a-am-bn D-]-tbm-Kn-¨n-cp-¶ {ZmhnU ]ZamWv. A-«n-t¸-dm-
bn In-«nb-Xv F-¶-Xn-À-°w P-·-am-bn In-«nb-Xv F-¶XmWv. A-«n-t¸-dv Â-Ip-¶
`qan Cu tem-I-hpw kq-cy-N-{µ-·mcpw n-e-nÂ-¡p-¶n-S-t¯m-fw im-iz-Xam-b ]m«w
F¶ nebv¡mWv ssI-am-äw sN-¿-s¸-Sp-¶Xv. ‘Im-W-¡m-c-m-b’ a-cp-hm³ k-]o-
cn-sim-bv¡v Cu `q-an a-äp-f-f-hÀ-¡v Im-cm-bv-abm-tbm a-äp Ip-Sn-bm-bv-abmtbm Â-Im-
mIpambncp¶p. Zm-w Â-Ip-t¼mÄ `A-©p-h-®hpw a-Wn-{Km-a-hpw’ F-¶-dn-b-
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂXVII
s¸-«n-cp-¶ I¨-h-S kwL-s¯ Im-cm-f-cm-bn-«v Im-Wn-¨n-«p-ff-Xv Iq-Sm-sX Ip-Sn-I-fp-sS
ta-ep-f-f D-S-a-Øm-h-Im-i-hpw Zm--¯n-eq-sS ]-f-fn-¡p e-`n-¡p¶p. C-Xn n¶pw
Im-Ww AY-hm D-S-a-Øm-h-Imiw, Im-cmbv-a AY-hm Ap`h{Iaw(Tenure), IpSn-a
AY-hm Ip-Sn-I-fp-sS ta-ep-f-f A-h-Im-iw F-¶n-h-bm-Wv kn-²n¡p-¶Xv. ]qÀ-®m-h-
Im-i-ap-f-f h-kv-Xp-¡Ä-¡m-Wv B-Zy-Im-e-§-fn `ImWw’ F-¶p ]-d-ªn-cp-¶-sX-
¶v X-an-gv-m-«n-se ‘ImWn’ F-¶ ]Z-s¯ ap³-nÀ-¯n n-co-£-W-§Ä D-­m-bn-«p-
­vv. hfsc Ime§Ä¡p tijamWv Im-Ww `q-an H-gn-¸n-¡-¯-¡-Xm-sW-¶ coXn
h-¶p tNÀ-¶-sX¶pw AXn-p-k-cn-¨v hy-h-Ø-IÄ cq-]-s¸-«-sX-¶p-ap-f-f N-cn-{X-
hn-Nm-cw7
n-e-hn-ep-f-f-XmWv. -¼q-Xn-cn-amcm-b Ir-jn-¡mÀ-¡v A-¡me-¯v t£-{X-
k-`-IÄ Â-Inh¶ im-iz-Xm-h-Imi-s¯ Im-Ww F-¶Ã Du-cm-× F-¶m-Wp hn-
fn-¨n-cp-¶Xv. {_-Òkzw `q-anIÄ Du-cm-f-cp-sS C-S-bn hn-`-Pn-¡p-t¼mÄ H-cp Ip-Spw-
_-¯n-p e-`n-¨n-cp-¶ hn-lnXs¯ ‘]-SIm-cw’ F-¶pw hn-fn-¨n-cp¶p.
5. Imgv-N AY-hm Np¦w-þ (1) X-cn-km-¸f-fn ]-«-bw (9þmw q-äm-­v), Pq-X-¸-«bw
(F.Un. 1000), C-cn-§m-e¡p-S tc-J (10þmw q-äm-­v), Xm-sg-¡m-«p en-Jn-Xw (11þmw
q-äm­v) F-¶n-h-bnse h-c-¯n-epÂIv, A-gn-hpÂ-Iv F-¶o hm-¡p-I-fnse “DÂIv”
F-¶ {]-tbmKs¯ Np¦w8
, n-IpXn, {]-Xn^-ew F¶-s¡ AÀ-°w h-cp-¶
“ip¡w” AYhm “Np¦w” F-¶ kw-kv-Ir-X ]-Z-¯n-sâ `m-jm-t`-Zambm-Wv I-
W-¡m-¡p-¶Xv. Customs Duty F-¶ AÀ-°-¯n-emWv Cu hm-¡p-I-Ä D-]-tbm-Kn-¨n-
cn-¡p¶-Xv F-¶ hn-e-bn-cp-¯-en n¶pw A-¡me-¯v -K-c-§-fn I-¨-h-S-¡m-
cn n-¶pw Np-¦w Cu-Sm-¡n-bn-cp-¶p F¶v Apamn¡mhp¶XmWv. `DÂIv’ Cu-
Sm-¡p-¶-Xn-p-f-f Cfhv Cu tc-J-I-fn {]-tXy-Iw F-Sp-¯p ]-d-bp-¶pap-­v. c-­p
X-c-¯n-ep-f-f Np-¦-§Ä tc-J-I-fn ]-cm-aÀinXamIp-¶p-­v. BZyt¯Xv h-c-¯nÂ
DÂ-Iv AYhm C-d-¡p-a-Xn-¨p-¦hpw c­mat¯Xv A-gn-hpÂ-Iv AYhm I-b-äp-a-Xn-
¨p¦hpambncp¶p. C¯-cw DÂIpIÄ Cu-Sm-¡p-¶-Xn-p-f-f A-[n-Im-cw m-Sp-hm-gn-
7. Cfw-Ip-fw Ip-ª³-]n-f-f þ P-·n-k-{¼-Zm-bw tI-c-f-¯nÂ, Fw.Pn.Fkv. m-cm-b-W³ þ Perumals of Kerala
tImkvtam _pIvkv, 2013 (t]-Pv þ317) F-¶n-h-bn Cu k-¦Â-¸w NÀ-¨ sN-¿p-¶p. F-¶mÂ, I-®v þ ImWpI þ Im-
Ww F-¶ co-Xn-bnÂ, ImWp-I AY-hm taÂ-tm-«w h-ln-¡p-I F-¶-bÀ-°-¯n-em-Wv hneyw tem-K³ Im-Ww F-¶
A-h-Im-i-{Ia-s¯ tcJs¸Sp¯nbn-«p-f-fXv.
8. BÄ-¡m-iv þ A-Sn-a-bv-¡p Â-tI-­ ]-Ww
]m-Ip-Sw þ hm-l--§Ä-¡p-f-f n-Ip-Xn
Xp-em-¡q-en þ Xp-em-kn Xq-¡p-¶-Xn-p-f-f Iq-en
n-d-Iq-en þ A-f-hp-n-IpXn (Xq-em-¡q-enbpw n-d-Iq-enbpw H-cp-an-¨m-Wv {]-tbm-Kn-¨n-«p-f-fXv)
X-f-¡m-Ww þ sX§pw ]--bpw I-b-dm-p-]-tbm-Kn-¡p-¶ X-f-¸n-p Â-tI-­ ]n-cn-hv
G-Wn-¡m-Ww þ sX§pw ]-bpw I-b-dm-p-]-tbm-Kn-¡p-¶ G-Wn-¡p Â-tI-­ ]n-cn-hv
ass tabv-]m³ sIm-ffpw Cssd þ ho-Sp ta-bm³ Â-tI-­ I-cw
ta-n-s¸m-¶v þ B-`-c-W-a-Wn-bm³ Â-tI-­ I-cw
C-chp-tIm þ ku-P-y-am-bn Â-Ip¶ tNm-dv
Ip-S-m-gn þ If-fp sN-¯p n-Ip-Xn
X-ehne þ B-Wn-s A-Sn-a-sIm-f-fp-t¼mÄ Â-Ip-¶ hn-e
ap-ehne þ s]-®n-s A-Sn-a-sIm-f-fp-t¼mÄ Â-Ip-¶ hn-e
]-´Â-¡m-Ww þ Xm-ÂIm-en-I-am-bn sj-Ív h-¨p sI-«p-¶-Xn-p-f-f ]-Ww
X-«m-c-¡q-en þ Øn-cam-b sI-«n-Sw ]-Wn-bp-¶-Xn-p-f-f Iq-en
Hm-W-s þ Hm-W-¯n-p `q-hp-S-a-bv-¡p Â-tI-­ sÃv
]-S-b-Wn-s þ ]-S-b-Wn-¡p Â-tI-­ sÃv-
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XVIII
I-fn n-£n-]v-X-am-bncp¶p. C¯cw Np¦§Ä Iq-Sm-sX BÄ-¡miv, ]m-IpSw,
Xp-em-¡qen, n-ssd-¡qen, X-ssf-¡mWw, G-Wn-¡mWw, ass tabv-]m³
sIm-ffpw Cssd, ta-n-s¸m¶v, C-chp-tImÂ, Ip-S-mgn, X-e-hn-e, ap-e-hn-
e, ]-´Â-Im-Ww, X-«m-c-Iqen, Hm-W-sÂ, ]-S-b-Wn-s F-¶o Np¦-§fpw
Cu-Sm-¡p-I-tbm Cf-hp Â-Ip-Itbm sN-bv-Xn-cp¶p.
(2) s]-cp-amÄ tc-J-I-fn [m-cm-f-am-bn Im-W-s¸-Sp¶- `q-an- kw-_-Ôam-b
]-Z-§-fm-Wv ]m«w9
, Hän, ]-ssWbw, ta-semSn, Io-goSv, amh-d sIm­v ap-Xe-d A«n-
sIm-Sp-¡p-I10
, s]-cp-h-bÂ-`qan, ]-Xn-¸-X-hmcw, tIm-¸-X-hmcw, ]-X-hmcw, Im-cmfÀ,
Im-cm-×, C-ssS-bo-Sv ap-X-emb-h. DStbmÀ¡v n-Ýn-X Ime-¯v Â-tI-­ n-
ÝnX AÀ-°w F-¶ AÀ-°-¯n hm-cw F-¶ hm-¡pw, ]m«w, Hän, ]-Wbw XpS-
§n-b-hbpw ]nÂ-¡m-e§fnepw Xp-SÀ-¶ph¶vv, 1963þÂ `q-]-cn-jvI-c-W n-b-a-t¯m-
fw n-e-nÂ-nÂ-¡p-¶p-­v. F-¶mÂ, A-[n-Im-c-Øm-§-sf Ip-dn-¡p¶ tIm³,
]Xn Xp-S§n-b ]-Z-§Ä ]nÂ-¡m-e-§-fn AÀ-°-t`-Z-t¯m-sS am{Xw
nen¶ncp¶Xpw H-cp L-«-¯n-p ti-jw Ayw n¶p-t]m-bXpamb A-[n-Im-c-
Øm--§-fp-sS Im-em-p-kr-Xam-b am-ä-¯n-te-¡p-f-f A-n-tj-[yam-b kq-N-Ifpw
X-cp¶p. F.Un. 1124þp ti-jw s]-cp-am-fn-tâ-Xm-b bmsXmcphn[amb tcJ-I-fpw
e`yaÃm¯XpamWv. 12þmw q-äm-­p ap-X-ep-f-f tI-c-f-¯n-sâ Ncn{Xw
]cntim[n¨m t_m[yamIp¶XmIs«, t-c-t¯ -X-s¶ n-e-hn-ep-­m-bn-cp¶-
m«p-cm-Py-§-fn Nne-Xv {]-_-e-am-Ip-Ibpw Nne-Xv CÃm-Xm-Ip-I-b-pw sN-
¿p¶psh¶pff hkvXpXIfmWv.
(3) 12þmw q-äm-­nse C¯c¯nepff {]_eamb m-Sp-I-fp-sS t]-cp-I-
tfm A-XnÀ-¯n-I-tfm n-Ýn-X-am-bn A-dn-bp-hm-p-X-Ip-¶ A-¡m-e-t¯Xmb tcJ-
I-sfm¶pw Xs¶ C-Xph-sc I-s­¯mmbn«nÃ. G-Xm-pw km-ln-Xy-Ir-Xn-I-fn-
se ]-cm-aÀ-i-§sfm-gn-¨p nÀ-¯n-bm (Cu Ir-Xn-I-fn-se c-N-m-Ime-s¯ AhbnÂ
]-d-bp¶ kw-`-h-§-fp-sS Im-e-am-bn I-cp-Xmpw nÀ-Æm-l-anÃ) Cu Im-e-t¯-Xv F-
¶p XoÀ-¯p ]-d-bm-hp-¶ aäp kq-N-I-sfm¶pw e-`y-hpaÃ. ]n-¶oSv, Ir-Xyam-b
AXnÀ¯n kqNn¸n-¨v tI-c-f-sa¶- {]-tZ-iw GXm-sW¶v kv-]-ã-am-bn kq-Nn-¸n-¡p-
9. {_m-Ò-W {Km-a-¯nse-tbm {_m-Ò-W-cp-sS am{Xw D-S-a-Ø-X-bn-ep-­m-bn-cp-¶ t£-{X-§-fpsS-tbm `p-an Im-cm-fÀ-
¡v ]m-«-¯n-p Â-Ip-¶-Xn-p-f-f k-{¼-Zmbw 9þmw q-äm-­p ap-XÂ Im-Wp-¶p­v. learned brahman F-¶mWv `-«
F-¶ kw-kvIr-X hm-¡n-sâ AÀ-°w. `«-sb `m-« F¶pw {]tbm-Kn-¨p Im-Wp¶p. sshZn-I {_m-Ò-W-À AY-hm `-
«-cpsS `q-an ssIh-iw h-¨v Ir-jn sN-¿p-t¼mÄ Im-cm-fÀ Â-tI-­ hn-lnX-s¯bmhmw B-Zy-Im-e-§-fn `m-«w F-
¶p hn-fn-¨n-cp-¶Xv. C-Xv ]n-¶o-Sv ]m-«w F-¶m-bn am-dn-b-Xm-Imw. Im-cm-f-n n¶pw `]m«w’ ti-J-cn-¡p-¶ D-tZym-KØ-
s `]m-«-amf³’ F-¶p hn-fn-¨n-cp-¶p. kmaq-Xn-cn-tc-J-I-fnÂ, t£{Xw ]n-cn-hp-tZym-K-Ø-s “]m-«-amfn” F-¶m-Wv hn-ti-
jn-¸n-¨n-cp-¶Xv. ]m-«-hpw, ]m-«-¡m-c-pw, ]m-«-am-fpw D-­mb-Xv H-tc aq-e-¯n n-¶m-sW-¶v hn-Nm-cn-¡m-hp-¶-XmWv.
[Fw.Pn.Fkv. m-cm-bW³ þ Perumals of Kerala, tImkvtam _pIvkv, 2013 t]-Pv þ317;
F³.Fw. -¼q-Xn-cn þ a-e-_mÀ ]T-§Äþ kmaqXncnmSv, tIcf `mjm C³Ìnäyq«v,2013,t]-Pv 119]
10. A-¡me-¯v ap-gp-h³ A-h-Im-ihpw Xo-dp Â-Ip-¶-Xn-s hn-ti-jn-¸n-¨n-cp¶-Xv `amh-d sIm-­v apX-e-d A-«n sIm-
Sp-t¯³’ F-¶m-bn-cp-¶p. C-{]-Im-cw Xo-dp Â-Ip-t¼mÄ h-kv-Xp-¡fpw A-Xn-ep-f-f ta-ep-`bw, Io-gp`bw, IÃv, I-«,
Im-ªncw, Ipän, ap-ffv, ap-cSv, aqÀ-J³-]m¼v, BÄ-t]mIpw hgn, oÀ-t]mIpw NmÂ, am³-sh«pw ImSv, tX³-sh«pw tNm-
e, oÀ, n[n, In-Wdv, A-h-Imiw, ]m-Xm-fw ap-X-emb-Xv D-e-Ipw kq-cy-N-{µ-·mcpw D-f-f Im-e-t¯m-fw ssIh-iw h-bv-
¡p-¶-Xn-p-f-f A-p-a-Xn-bm-bn Im-Wp¶p.
-
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂXIX
¶ H-cp tc-J-bp-­m-hp¶Xv 16þmw q-äm-­n-p-ti-jw F-gp-X-s¸-«-sX-¶p I-W-¡m-
¡s¸Sp¶ tI-c-tfmÂ-¸-¯n-I-fn-emWv. sF-Xn-ly-§fpw A-Xn-i-tbm-àn-Ifpw n-
d-ª-sX-¦n-epw tI-c-f-N-cn-{X -c-N--bv-¡pff D-]m-Zm--§-fn H-¶mbn N-cn-{X-Im-c-
·mÀ Ch-sb C-t¸mÄ I-W-¡n-se-Sp-¡p-¶p­v. C-Xn tKm-IÀ-®w ap-X s]-
cp¼p-g h-sc Xp-fp-cm-Pyw, s]-cp¼p-g ap-XÂ ]p-Xp-]«-Ww h-sc Iq-h AY-hm aq-
jn-I-cm-Pyw, ]p-Xp-]«-Ww ap-X I-t-¶ä-n h-sc tI-c-f-cm-Pyw, I-t-¶än ap-X I-
ym-Ip-am-cn h-sc Iq-]-I-cmPyw F-¶n-§-s- m-ev cm-Py-§-sf ]dªn-«p-f-f-XnÂ
]p-Xp-¸«-Ww ap-X I-t¶-än11
h-sc-bp-f-f {]-tZ-i-§-fnse 32 {Km-a-§-fm-bmWv tI-
cfs¯ ASbm-f-s¸-Sp-¯n-bn-«p-ffXv. s]-cp-amÄ-¡me-s¯ A-h-Im-im-[n-Im-c§Ä
]-cn-W-an-¨pw s]-cp-am-fp-sS Xn-tcm-[m--t¯msS km-aq-lnIþkm-¼¯n-I Øn-Xn-I-
fnep­mb hn-tI-{µo-I-c-W-¯n-sâ B-p-Iq-ey-¯mepw t£-{X-§Ä A-[n-Im-c-tI-
{µ-§fmIp-¶-Xpw Ah-sb D-]-Po-hn-¨n-cp-¶ a-e-bm-f -{_m-Ò-WÀ `q-kz-¯mÀ-Ön¨v
‘{_-Ò-kzw’ h-kv-Xp-¡Ä cq-]-s¸-Sp-¶Xpw {Km-a-§-fmbn s]-cp-Ip-¶Xp-sam-s¡ tI-
c-tfmÂ-¸-¯n-I-fn-se A-´À-[m-c-I-fmWv. Ht¶m ct­m A-]-hmZ-§-sfm-gn-¨m þ
A-Xpw, ]nÂ-¡me-¯v þ -¼q-Xn-cnamtcm t£-{X-§tfm t-cn-s«m-cp `-c-W-hy-h-
Ø-bn-tet¡m cm-{ã-cq-]o-I-c-W-¯n-te-t¡m hn-I-kn-¨nà F¶XmWv bmYmÀ°yw.
-¼q-Xn-cn {Km-a-§Ä {]m-tZ-in-Iam-b A-[n-Im-cw, ]-e-t¸mgpw Pm-Xym-Sn-Øm--¯nÂ
X-s¶, ]p-eÀ-¯n-bn-cp-¶p-sh-¦nepw `-c-Wm-[n-Im-cn-bp-sS Øm--t¯¡v {Ita-W D-
bÀ-¶p h¶-Xv {]-_-e-·mcm-b m-Sp-hm-gn-I-fm-bn-cp-¶p.tI-c-tfmÂ-¸-¯n-bp-sS Ime-
¯np XpSÀ¨sbt¶mWw qäm­pIÄ¡n¸pdw, IrXyambn ]dªm ]-Xn-tgmw
q-äm-t­m-sS sX-¡p Xn-cp-hn-Xmw-Iqdpw, a-²y-¯n sIm¨nbpw, hS-¡v a-e-_mdpw
cq]-s¸-Sp-Ibpw tI-c-tfmÂ-¸-¯n-bn-se cm-Py-§-fn Xp-fp-cmPyw G-Xm-­p ap-gp-h-
mbpw Xs¶ Cu m-«p-cm-Py-tI-c-f-¯n-p ]p-d-¯m-hp-Ibpw sN-bv-Xp.
6. m-Sp-hm-gn-¯-Im-ewþ (1) ]{´­mw q-äm-­p h-sc a-tlm-Z-b-]p-cw B-Øm--am-
bn H-cp tI-{µoIr-X `c-Ww n-e-n-¶n-cp-¶p F-¶ k-¦Â-¸-¯n n-¶p X-s¶-bm-
Wv m-«p-cm-Py-§-fp-sS D-cp-¯n-cn-b-en-sâ D-Z-b-¯npff kqNIÄ e`n¡p¶Xpw.
Ipe-ti-J-c-s¸-cp-am-sf¶ tI-{µm-[n-Im-cw CÃm-Xm-b-tXm-Sp Iq-Sn m-Sp-hm-gn-IÄ kz-
X-{´-cm-sb-¶pw B m-Sp-IÄ-¡p-ffn-tem H-¶n-e-[n-Iw m-Sp-I-fn ]-SÀt¶m ]-c-
am-[n-Im-c-ap-f-f t£-{X-k-t¦-X-§Ä DSse-Sp¯p-sh-¶p-ap-f-f H-cp Nn-{X-am-Wv 12 ap-
XÂ G-I-tZ-iw 16 h-sc-bp-f-f q-äm-­p-Ifnse h-sc tI-c-f-s¯-¡p-dn-¨p-f-fXv. s]cp-
amÄ Im-e-L-«-¯n Zm--§-fn-eq-sS-bpw s]-cp-amÄ-¡m-e-¯n-p ti-j-ap­m-b A-
hy-h-Ø-bn ]p-Xp-Xm-bn Øm]n-s¨-Sp-¯-Xn-eq-sSbpw t£-{X-§Ä h³-tXm-XnÂ
`q-an-bp-sS D-S-a-ØX ssI-¿m-fn-bn-cp¶p. kt¦-X-§Ä F-¶-dn-b-s¸-« Cu t£-{Xm-
[nIm-c {]-tZ-i§Ä Hcp cm-Pm-hn-pw cm-Pm-[n-Im-cw -S-¯p-hm³ A-h-Im-i-an-Ãm-
Xn-cp-¶- nÝnX A-XnÀ-¯n-IÄ¡I¯pff ¢n]vX {]-tZ-i-§fmbncp¶p F¶m-
Wv I-cp-X-s¸-Sp-¶Xv. G-Xv cm-PymXnÀ-¯n-¡-I-¯v k-t¦-X-§Ä DÄ-s¸-«n-cp-¶mepw
icnXs¶ {]kvXpX {]tZis¯ cm-Pm-hn-v k-t¦X¯n-p-f-fn c£I-Øm--
11. [tIih³ shfp¯m«v þ Brahmin Settlements in Kerala, kÔy ]»nt¡j³kv, 1978 t]-Pv þ21þ22]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XX
aÃmsX aäp bm-sXm-cphn[ A-[n-Im-c-§fpw D-­m-bn-cp-¶n-Ã. alm-`q-cn]-£w `q-an-
bp-sS A-h-Im-ihpw D-S-a-Ø-X-b-pw t£-{X-§Ä-¡pw A-Xph-gn t£-{X-`-c-Wm-[n-
Im-cnIfm-bn-cp-¶ Du-cm-fÀ AY-hm tbm-K-¡mÀ-¡p-am-bncp¶Xnm C-§-s-bp-
ff c-£-I-Øm--t¯¡v tbm-K-¯n-ep-f-f {_m-Ò-W-cp-sS C-ãw t]m-se G-Xp cm-
Pm-hn-t-bpw n-Ý-bn¡mambncp¶p.kÀ-Æ-m[n-Im-chpw kz-X-{´-am-bn tbm-K-¡mÀ
h-ln-¨p-t]m-¶ncp-¶-Xn-m c-£-I-Øm--t¯-¡p h-¶n-cp-¶ cm-Pm-hn-sâ {]-hr-
¯n tZ-h-kzw kz-¯p-¡-sf Im-¯p c-£n-¡p-I-bpw tZ-h-kz-¯n-sâ A-h-Im-i-§Ä-
¡p o-¡p-t]m-¡pw Xm-gv-N-bpw ho-gv-N-bpw h-cm-sX tm-¡p-I-bpw am{X-am-bn-cp¶p.
c-£-I-Øm-w h-ln-¡p-¶-Xn-v £-Wn-¨p-sIm-­p-h-cp-¶ km-a-´,-£-{Xn-b cm-Pm-
¡-·m-sc tIm-hn-e-[n-Im-cn-IÄ F-¶m-Wv hn-fn-¨n-cp-¶-Xv. C§s cmP-Øm-hpw
tIm-hn-e-[n-Im-chp-sam-s¡ A-h-Im-i-s¸-Sm-sa-¦n-epw `q-an-bn n-¶p-f-f t-cn-«p-f-f
h-cp-am-sam¶pw mSp-hm-gnt¡m cm-Pmhntm sN-¶n-cp-¶-Xm-bn Im-Wp-¶n-Ã12
. hnti-
jn¨v A-[n-Im-c-sam¶pw CÃm-¯ Cu Xp-eym-h-Ø-bn taÂss¡ I-¸n-s¨-Sp-
¡p-¶-Xn-m-bn s]-cp-am-sf-¯-s¶-bm-Wv m-Sp-hm-gn-IÄ B-{i-bn-¨p Im-Wp-¶Xv. C-
Xv c-­p hn-[-¯n-em-bn-cp-¶p. tIm-hn-e-[n-Im-c-Ømw s]-cp-am-fn n¶pw ]m-c-¼-
cy-am-bn e-`n-¨-Xm-sW-¶pw m-Sp `-cn-¡m-p-f-f A-h-Im-iw s]-cp-am-fn-sâ A--´-cm-
h-Im-in-sb-¶ n-e-bn t-cn-«p e-`n-¨-Xm-sW-¶p-ap-f-fhbmbncp¶p
hyXykvX§fmb C¯cw A-hIm-ihm-Z-§-Ä.
(2) taÂ-ss¡-bp-f-f t£-{X-§-fp-sS tIm-hn-e-[n-Im-cn-Ifpw kzm-`m-hn-I-ambpw
D-¶-X-cm-bn I-cp-X-s¸-«p. a-tlm-Z-b-]pc-s¯ B-Øm--t£-{Xamb Xn-cp-h-©n-¡p-f-
¯nsâ tIm-hn-e-[n-Im-cn-sb-¶ n-e-bn s]-cp-¼-S-¸v (sIm¨n) cm-Pm-hn-sâ _n-cp-
Z-am-bn {]-tbm-Kn-¨p Im-Wp-¶ Kw-Km-[-c-Xn-cp-t¡m-hn-e-[n-Im-cn-IÄ H-cp-Zm-l-c-
W-amWv. A-{X {]m-[m-y-apff t£-{X-§-Ä A-Xy-]qÀ-Æ-am-b--Xn-m cm-P-Øm--
¯n-sâ {]m-am-Wy-¯n-m-bn c­mas¯ A-h-Im-i-hm-Z-am-Wv þ X-§Ä-¡v s]-cp-am-
fn n-¶p-am-Wv cmPyw e-`-n¨-Xv F-¶Xv þIqSp-X t]cpw D-¶-bn-¨Xv. th-Wm-Spw,
tIm-e-¯p-m-Spw km-aq-Xn-cn-bpw s]-cp-¼-S-¸p(sIm-¨n)apÄs¸sS tI-c-f-¯n-se H«p-
an-¡ m-Sp-hm-gn-I-fpw C-¯-c-¯n s]-cp-am-fn n-¶pw A--´-cm-h-Im-i-ambn cm-
Pyw e-`n-¨-h-cm-sW-¶v ]nÂ-¡me¯v A-h-Im-i-s¸-«p Im-Wp-¶p­v. C¯c-¯nÂ,
t£-{X-k-t¦-X-§-sf-¶ Xp-cp-¯p-I-fpw A-h-bv-¡n-S-bn s]m-«p-IÄ t]m-se m-a-
am-{Xam-b {]-tZi-¯v AÂ-¸m-[n-Im-cw {]-tbm-Kn-¨n-cp-¶ m-Sp-hm-gn-I-fp-am-bn ]m-tS
ZpÀ-ºeamb cmjv{So-b-L-S--bn-eqsS Cu `q-hn-`m-Kw I-S¶p-t]m-bncp¶ Im-e-L-«-
12. `q-an-bn n-¶p-f-f h-cp-am--sam-¶pw Cu-Sm-¡m-m-Im-Xn-cp-¶ tI-c-fo-b cm-Pm-¡-·m-cp-sS {]-[m- h-cp-am--amÀ-Kw
Iptd Im-gv-N-Ifpw Np-¦-§-fp-am-bn-cp¶p þ B-fp-I-sf A-Sn-a-sIm-Sp-¡p-¶-Xn-p-f-f X-e-¸-Ww, ap-e-¸-W-w, sX-§n I-b-
dp-hm³ Cu-g-hÀ sIm-Sp-t¡-­ X-f-¡m-Ww, G-Wn-¡m-Ww, B--sb ta-bv-¡m³ A-p-h-Zn-bv-¡p-¶-Xn-p-f-f ]-Ww,
s]m-¶-cn-¡m³ A-p-h-Zn-¡p-¶-Xn-p-f-f ]-Ww, taÂ-ao-i h-bv-¡p-¶-Xn-p-f-f Im-gv-N, Io-gv-Pm-Xn-¡mÀ-¡v X-e-bn D-dp-
am sI-«p-¶-Xn-pw hn-c-ep-I-fn tam-Xn-cw C-Sp-¶-Xn-pw a-äpap-f-f Im-gv-N, kzÀ-®w sIm-­p-f-f B-`-c-Ww [-cn-¡p-¶-
Xn-p-f-f Im-gv-N XpS-§nbh. C-h-sb-¡q-Sm-sXbp-­m-bn-cp-¶ km-c-am-b h-cp-am-w Ip-cp-ap-f-In-sâ-bpw a-e-©-c-¡p-I-
fp-sS-bpw hym-]m-cw kw-_-Ôn-¨p-ffXmWv. Cu N-c-¡p-I-fp-sS hym-]m-ctasdbpw Xp-d-ap-J-§-sf tI-{µo-I-cn-¨m-bn-cp-
¶p n-e-n-¶n-cp-¶-Xv F¶Xn-m {][m- Xp-d-ap-J§-sf DÄ-s¡m-f-fp-¶ m-«p-cm-Py-§-fm-bn-cp-¶p G-sd hn-Im-kw
{]m-]n-¨Xv.
[sI. ]n. ]-ßm-` ta-tm³ þ sIm-¨n cm-Py-N-cn-{Xw, amXr`qan _pIvkv, 1996. t]Pvþ 623þ624]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂXXI
am-bn-cp-¶p 12 ap-X 16 h-sc-bp-f-f q-äm-­p-IÄ. Cu Im-e-L«§fnse N-cn-{X-tc-
J-I-fp-sS A-`m-hhpw i-à-am-b A-[n-Im-c-Øm--§-fp-sSbpw Øm]§fpsSbpw
CÃm-bv-a-bn-te-¡p X-s¶-bm-Wv hnc Nq­p¶Xpw. hn-tZ-i-k-©m-cn-I-fp-sS Ip-dn-
¸p-I-fn n¶pw km-ln-Xy-Ir-Xn-I-fn n-¶pw {K-Ù-h-cn-I-fn n-¶pw tIm-hn-e-
Iw tc-J-I-fn n-¶psam-s¡-bp-f-f ZznXo-b-t{i-Wn-bn s]-Sp-¶ hn-h-c-§-fn-eq-
sS-bmWv Cu Im-e-L«-s¯ ]Tn-¡m-m-Ip-¶Xv. C¯csamcp A-hy-à-X-bnÂ
n¶pamWv Xp-SÀ-¶p-f-f Im-e-§-fn tIc-fw F-s´-¶p-f-f-Xn-v {]m-Y-an-Iam-b
nÀ-ÆN-w Â-Inb aq-¶p m-«p-cm-Py-§-Ä þ Xn-cp-hn-Xmw-IqÀ, sIm¨n, ae_mÀ
F-¶n-h þ]Xn-sb-¸-Xn-sb DÂ-¡À-jw {]m-]n-¨Xv.
7. Xn-cp-hn-Xmw-Iqdnsâ DZbwþ (1) F.Un. F«mw iX-Iw ap-X-ep-f-f ]m-Þy-im-
k--§-fn th-Wm-Sv F¶ cmPys¯¡pdn¨v ]-cm-aÀ-i-ap-­v. C-´y-bp-sS sX-t¡
ap-¼p ap-X G-I-tZ-iw mKÀ-tIm-hn h-sc-bp-f-f {]-tZ-i-§-fn tNm-fcpw ]m-
Þy-cpw, A-hnS-¶p h-S-t¡m-«v G-I-tZ-iw Xn-cp-h--´-]p-c-¯n-sâ h-S-¡³ `m-K-
§Ä h-sc B-bv cm-Pm-¡-·m-cpw `-c-Ww -S-¯n-bn-cp-¶ Cu Im-e-L-«-¯n s]-cp-
amÄ-t¡c-f-¯n-sâ sX-t¡ A-ä-amb B-bv cm-Pym-XnÀ-¯n ap-XÂ h-S-t¡m-«v C¶-
s¯ I-cp-m-K-¸f-fn Xm-eq-¡n-ep-f-f I-t¶än h-sc-bp-f-f {]-tZ-i-s¯-bm-Wv th-Wm-
Sv F-¶v hn-fn-¨p h¶ncp¶Xv. sImÃ-¯n-pw Xn-cp-h--´-]p-c-¯npw C-S-bv-¡p Øn-
Xn sN-bv-Xn-cp-¶ H-cp sN-dpIn-S m-Sp am-{X-am-bn-cp-¶p F.Un. F«v, H³]-Xv i-X-I-
§-fn th-WmSv. Nn-d-hmbv, Io-gv-t¸-cqÀ, C-c-WnbÂ, Xn-cp-hn-Xmw-tImSv, IÂ-¡pfw,
Xr-¸m-¸qÀ XpS-§n ]-e B-Øm--§-Ä kzo-I-cn-¨v `c-Ww -S¯n-b Iq]-Iw AY-
hm sImÃw, Xr-¸m-¸qÀ, Nn-d-hmbv, F-f-bn-Sw F-¶o im-J-IÄ AY-hm kz-cq-]-§-Ä
s]cp-amÄ `-c-W-¯n-sâ A-h-km--Ime¯v e-bn-¨v th-Wm-Sv cm-P-hw-iw cq-]-s¸-Sp-
¶-tXm-sS 12þmw i-XI-¯n-sâ B-cw-`-¯n am-{X-ta thWm-Sv cm-P-hw-i-¯n-v kz-
X-{´-]Z-hn ssI-h-cp-¶p-ffp13
. th-Wm-«n-se {][m- cm-Pm-hn-s Nnd-hm aq-¸-s-
¶pw, {io-]-Zv-a-m-`-kzm-an t£-{X-¯n-tâbpw a-äp t£-{X-§-fp-tSbpw `-c-W-Im-cy-
§Ä tIm-bn-e-[n-Im-cn-IÄ F-¶-t]mse nÀ-Æ-ln¨p-t]m-¶ bp-h-cm-Pm-hn-s Xr-
¸m-¸qÀ aq-¸-s¶pamWv hn-fn-¨n-cp-¶Xv.
(2) ]Xn-aq¶mw q-äm-­n-sâ B-cw-`-¯n th-Wm-Sn-sâ h-S-¡p-`m-K-§-fnÂ
Hm-S-mSpw sh¬-s]m-en-mSpw t]m-ep-f-f ]pXn-b kz-cq-]-§Ä cq-]w sIm-f-fp-I-bpw
]Xn-memw q-äm-­n C-h kz-X-{´-am-Ip-Ibpw sNbv-X-tXmsS cm-PyL-S- in-Yn-
eam-hp-I-bpw th-Wm-Sv cm-Pm-hv F-¶ ]Z-hn CÃm-Xm-Ip-Ibpw sN-bvXp. A-h-km-
s¯ ]p-cp-jmw-Kw A-´-cn-¨-Xn-m F.Un. 1652þ Xr-¸m-¸qÀ aq-¯ Xn-cph-Sn
F¶ Øm-w h-ln-¡p-hm³ BÄ C-Ãm-sX-bmIpI-bpw F.Un. 1685þÂ {io-]-Zv-a-
13. th-Wm-Sn-tâbpw Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dn-tâbpw ]-cn-Wm-a-§Ä kw-_-Ôn-¨v ]-e hm-Z-§-fp-­m-bn-«p­v.
[Xn-cp-hn-Xmw-IqÀ (th-WmSv) cm-P-hw-iw þ sI. ]n. ]-Zv-a-m-`ta-tm³, tIcf kmlnXy A¡mUan, 1989. t]Pvþ53;
Xn-cp-hn-Xmw-IqÀ N-cn{Xw þ ]n. i-¦p-®nta-tm³, tIcf `mjm C³Ìnäyq«v, 2015. t]Pvþ 31-þ47;
C-fw-Ip-fw Ip-ª³-]n-f-f-bp-sS Xn-c-sª-Sp-¯ Ir-XnIÄ. t]Pvþ 356,354;
th-WmSpw Xn-cp-hn-Xmw-Iqdpw þ ]n. in-h-i-¦-c³ m-bÀ; t]Pvþ 10;
]n. `m-kv-I-c-p-®n þ sImÃ-¯n-sâ N-cn{Xw, sImÃw ]»nIv sse{_dn B³Uv dnkÀ¨v skâÀ, 1 9 9 4 .
t]Pvþ 62þ71]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXII
m-`-kzm-an t£{Xw Xo-¸n-Sn-¨p -in¡p-Ibpw sN-bv-X-tXmsS Ip-Spw-_-¯-e-h³ F-
¶ ]Z-hn X-s¶bpw A-{]-k-à-am-bn. A-tX-¯p-SÀ-¶v th-Wm-Sv A-m-Y-am-Ip-I-
bpw km-a-´-kz-cq-]-§Ä kzX-{´-am-Ip-Ibpw sN-bvXp. Cu Øn-Xn-hn-ti-j-¯n-v
A´yap­mb-Xv F.Un. 1729þÂ Xn-cp-hn-Xmw-IqÀ cm-Pm-hm-bn `-c-W-ta-ä A-n-gw-
Xn-cp-mÄ amÀ-¯m-Þ-hÀ-½-bp-sS Im-ew ap-X-emWv. B-än-§Â dm-Wn-am-cn H-cm-
fp-sS ]p-{X-m-I-bm Xr-¸m-¸qÀ aq-¯-Xn-cph-Sn Øm--¯n-v AÀ-l-m-bn-
cp¶psh¦nepw {io-]-Zv-a-m-`-kzm-an t£-{Xw A-¶v CÃm-Xn-cp-¶-Xn-m A-t±-l-
¯n-v B Øm--taÂ-¡p-hm-m-bnÃ. F.Un. 1736þÂ t£-{X-¯n-sâ ]-Wn ]qÀ-
¯n-bm-¡n-b-ti-jw sXm«-Sp-¯-hÀ-jw A-t±-lw B Øm-w G-sä-Sp¯p. Xp-SÀ-¶v
km-a-´-kz-cq-]§-sf h-cp-Xn-bn-em-¡p-Ibpw th-Wm-«n n¶pw hn«p-t]m-b m-SpI-
sf X-{´hpw _-ehpw D-]-tbm-Kn-¨v Xncn-sI-t¨À-¡p-Ibpw sNbv-X-Xn-eq-sS-bm-Wv
th-Wm-Sv Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dm-bn-¯oÀ-¶Xv.
8. sIm¨n cmPy¯nsâ DÛhwþ (1) sIm-¨n cm-Py-¯n-sâ D-Ûhhpw hn-Im-
khpw ]-d-bm³ {i-an-¨n-«p-f-f G-Xm-­v FÃm N-cn-{X-Im-c-·mcpw t]mÀ-¨p-Ko-kp-Im-cp-
sS h-c-hn-p (F.Un. 1500) ap-¼p-f-f N-cn{Xw A-Úm-X-am-sW-¶14
Im-cy-¯nÂ
G-Im-`n-{]m-b-¡m-cmWv. sIm-¨n cm-Py-s¯-¸-än-bm-Is«, A-hnS-s¯ `-c-Wm-[n-Im-cn-
I-sf-¸-än-bm-Is«, s]-cp-amÄ-¡m-e-¯p-f-f tc-J-IÄ bm-sXm-cp kq-N-bpw Â-
Ip¶panÃ. ht¶-cn-bn-se s]-cp-¼-S-¸n-ep-f-f Nn-{X-Iq-Sw F-¶ B-Øm-w 13þmw
q-äm-­n C¶s¯ sIm-Sp-§Ãq-cn-se-¶p I-cp-Xs¸Sp¶ a-tlm-Z-b-]p-c-t¯-¡pw
Xp-SÀ-¶v 1405þÂ sIm-¨n-bn-te-¡pw am-äp-¶-Xn-p km-aq-Xn-cn-bp-sS B-{I-aWam-Wp
Im-c-W-sa-¶Xp X-s¶ sIm-¨n-bp-sS ssi-i-hm-hØsb sh-fn-hm-¡p-¶p-­v. F.Un.
1341þse sh-f-f-s¸m-¡-s¯-¯p-SÀ-¶v sIm-¨n A-gn-bn cq-]w sIm-­ {]-Ir-Xn-Z-
¯ Xp-d-ap-J-am-Wv s]-cp-¼S-¸v kz-cq]-s¯ sIm-¨n-bn D-d-¸n-¨p nÀ-¯n-b-Xpw cm-
Py-nÀ-½n-Xn-¡p Im-c-W-am-b-Xpw. F.Un. 1419-1444 Ime¯v tI-c-f-¯n-ep-­m-
bn-cp-¶ C-ä-en-¡m-cm-b n-t¡mtfm tIm-­n sIm-¨n cm-Py-¯n-sâ hn-kv-Xr-Xn A-
©p ssaÂ-kv B-sW-¶p tc-J-s¸-Sp-¯p¶p. F.Un. 1465þte-Xm-sW-¶p
IcpXs¸Sp¶ A-bn-cm-Wn-¡p-fw t£-{X-{K-Ù-h-cn-bnÂ15
“s]-cp-¼S-¸p kz-cq-]-
¯n-¦Â cm-a-hÀ-½ tI-c-f³ a-lm-cm-Pm-hn-p-f-f cm-Pm-[n-]-Xy-§-fn n¶pw t£-
{X-§-fn A-hn-sS-bp-f-f B-dp Øm--§-fnÂ.....” F¶pw “H-cp a-lm-cm-Pm-hn-p-f-f
Øm--¯n A-I-t¡mbv-a IÂ-¸n¨p-sIm-Sp-¯n-«p-f-f-XÃm-sX bm-sXm-¶p-anÔ F-
¶ {]-kv-Xm-h-§fpw Xn-cp-h-©n-¡p-fw G-fw-Ip-¶¸p-g, C-cn-§m-e¡p-S {K-Ù-h-cnIfn-
sebpw A-h-W-t¡m-«v, kzÀ-®¯v Xp-S§n-b a--I-fnse {KÙ-§-fn-sebpw16
]-
cm-aÀ-i-§fpw 16þmw q-äm-­n-p ap-¼v sIm-¨n cm-Pm-hn-v {]-[m--s¸-« t£-{X-§-
fn-se tIm-hn-e-[n-Im-c-Øm-§-tfm- tIm-bv-a Øm-§tfm AÃmsX h³-tXm-Xn-
14. [kn. A-¨p-Xta-tm³ þ sIm-¨n³ tÌ-äv am-p-hÂ, tIcf kÀ¡mÀ, 1995. t]Pvþ37;
sI. ]-n. ]-ßm-` ta-tm³ þ sIm-¨n cm-Py-N-cn{Xw, amXr`qan _pIvkv, 1996. t]Pvþ 17]
15. []n.sI.cm-L-h³ m-bÀ þ A-bn-cm-Wn-¡p-fw {K-Ùh-cn, 2010. t]Pvþ 11]
16. [Rama Varma Research Institute Bullettin Vol X Part I Page- 13-18]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂXXIII
epf-f `cWm-[-n-Imc-§tfm A-h-Im-i-§tfm D­m-bn-cp-¶n-sÃ-¶p X-s¶-bm-Wv
Ønco-I-cn-¡p-¶Xv. Xr-ÈqÀ, s]-cp-aw (s]cphw), C-cn-§m-e-¡p-S, A-hn-«-¯qÀ,
sN½-­, A-bn-cm-Wn-¡pfw, aq-gn-¡pfw, s]-cp-hmcw, Xn-cp-hmÃqÀ, F-f-¦p-¶-¸p-g, Xn-
cp-hà XpS§nb {]-[m--t£-{X-k-t¦-X-§-Ä FÃmwX-s¶ sIm-¨n A-h-Im-i-hm-
Zw D-¶-bn-¡p-¶ A-XnÀ-¯n-IÄ-¡-I-¯m-bn-cp¶p F¶ h-kv-Xp-Xbpw sIm-¨n cm-
Py-¯n-sâ DÂ-¸-¯n-Imes¯ `-c-W-kw-hn-[m--s¯-¸-än hy-Xy-kv-X-aÃm-¯ kq-N-
IÄ Xs¶bmWv ÂIp¶Xv.
(2) F.Un. 1500þ tIm-gn-t¡m-s«¯nb c­mw t]mÀ-¨p-Ko-kv I¸Â-kw-
L-¯n-sâ X-e-hmb I-{_mÄ, km-aq-Xn-cn-bp-am-bn I-e-ln-¨v sIm-¨n cm-Pm-hp-am-
bn kJyw sN-¿p-¶-tXm-Sp Iq-Sn-bm-Wv sIm-¨n-bp-sS D-bÀ-¨ B-cw`n¡p-¶Xv. kpi-
àm-b km-aq-Xn-cn-bp-sS A-{]-am-ZnXzw n-e-n¶ncp¶ A¡me¯v sIm-¨n-bn-se
`-c-Wm-[n-Im-cn-I-fp-sS Øn-Xn ]-t£ ]-cn-Xm-]-I-c-am-bn-cp¶p. sIm-¨n cm-P-hw-i-
¯n-sâ A-©p Xm-h-gn-I-fn (aq-¯- Xm-hgn, C-f-b -Xm-hgn, ap-cn-§qÀ Xm-hgn, Nm-
gqÀ Xm-hgn, ]-f-fp-cp-¯n Xmh-gn F¶nh) s]«hcn Gähpw {]m-bw Iq-Sn-b-bmÄ
s]cp-¼S-¸v aq-¸-s¶ Øm--t¯msS cm-Pm-hm-bn-¯o-cp-I-bpw, A-bmÄ hr-²-m-
Ip-t¼mÄ A-Sp-¯ B-fn-p-th-­n Øm--sam-gn-ªp sIm-Sp-¡p-I-bp-sa-¶ ]-Xn-hv
B-`y-´-c-am-b H-cp ssi-Yn-ey-¯n-v h-gn-h¨p. A-[n-Im-c-sam-gn-ª cm-Pm-hnsâ B-
Úm-phÀ-¯n-Ifpw A-[n-Im-c-ta-ä cm-Pm-hnsâ ]mÀ-izhÀ-¯n-I-fp-am-bn c-­p hn-
cp-²-i-àn-IÄ FÃm-bv-t¸mgpw cm-Py-¯v {]-hÀ-¯n¨p-sIm-­n-cp¶p. Xpd-ap-J-¯n-
sâ I-¨-h-S-km-²y-X-I-fpw I-¨-h-S-¯n-sâ ]n³-_-e-¯n-ep-f-f A-[n-Im-c-_-ehpa-dn-
bmambncp-¶ km-aq-XncnbmIs« sIm-¨n-bp-sS `-c-W-Øn-c-X-bpw B-`y-´-c-k-am-[m-
hpw sa-¨-s¸-Sm-sX tm-¡p-¶-Xnv Cu _-e-lo-X-sb D-]-tbm-K-s¸-Sp¯pIbpw
sNbvXp. iàm-b H-cp k-Jy-I-£n-bp-sS B-h-iy-I-X n-e-n¶ncp¶ Cu km-
l-N-cy-¯n-em-Wv sIm-¨n t]mÀ-¨p-Ko-kp-Im-cp-am-bpw Xp-SÀ-¶v U-¨p-Im-cp-am-bpw k-
Jy-¯n-teÀ-s¸-Sp-¶Xv. G-sX-¦nep-sam-cp bq-tdm-]y³ i-àn-bp-am-bn D-S-¼-Sn-bn-teÀ-
s¸-Sp-¶ BZy C³-Uy³ cm-Py-§fn-sem¶mWp sIm-¨n. hntZ-in-I-fp-am-bpff hmWn-
Py-_-Ô-§-fp-sS ]n³-_-e-¯n ]n¶oSv sIm-¨n H-cp m-«p-cm-Py-sa-¶ n-e-bnÂ
tSnb h-fÀ-¨ I®©n¸n¡p¶Xmbncp¶p.
9. a-e-_mÀ -þ DZbwþ (1) s]-cp-amÄ Im-e-L-«-¯n-se Pq-X sN-t¸-Sn (F.Un.
1000) G-dmÄ-mSp-ssS-bm-b am--th-]-e-am--ho-b³ H-cp km-£n-bm-bn {]-Xy-£-
s¸-Sp-¶Xm-Wv G-d-m-Sn-s-¡p-dn-¨p-f-f B-Zy -]-cm-aÀiw. F.Un. 1102þse cm-taizcw
tc-J-bn s]-cp-am-fp-sS km-a-´³ F-¶-n-e-bnepw F.Un. 1225þse ho-c-cm-L-h-
]-«-b-¯nepw G-d-m-Sp­v. X-an-gv `m-j-bn-se-gpXn-b H-cp tI-c-tfmÂ-¸-¯n-bn s-
Sn-bn-cn-¸n-se Nn-{X-Iq-S-am-Wv GdmÄ-¸m-Snsâ B-Øm-w F-¶p ImWp¶p. Ø-e-
t¸-cp tNÀ-¯pw hÀ-¤-t¸-cp tNÀ¯pw Øm--t¸-cp ]-d-bp¶-Xv m-Sp-hm-gn hw-i-§-
fn kÀÆkm-[m-c-W-am-bncp¶Xn-m sIm-t­m-«n-¡-Sp-¯pff s-Sn-bn-cn-
¸mbncp¶p GdmÄ-¸m-Snsâ B-Øm-sa-¶pw C-Xn n-¶p-am-Wv 17
s-Sn-bn-cn-¸v
17. [F³.Fw. -¼q-Xn-cn þ a-e-_mÀþ kmaqXncnmSv, tIcf `mjm C³Ìnäyq«v, 2013. ]T-§Ä, t]-Pv þ92]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXIV
kz-cq-]-ap-­m-b-sX¶pw I-cp-X-s¸-Sp¶p. G-dmÄ-m-Sv F-¶ B-Zn-cq-]w 13þmw i-X-
I-t¯m-Sp Iq-Sn G-dm-m-Spw, ]-Xn--©mw i-X-I-¯n-p ti-jw G-d-m-Sp-am-bn am-dp-
I-bm-Wp-­m-b-Xv. aq¯ GdmÄ-¸m-Sn-s hn-ti-jn-¸n-¡p¶ kmaq-Xn-cn F-¶ hm-
¡v ]Xn-©mw q-äm-­n-em-Wv D-]-tbm-Kn-¨p Im-Wp-¶Xv. F.Un. 1402þ1405þse
No-m tc-J-I-fnse “am--hn{I-a km-an-cn”bpw F.Un. 1452þse Nn-d-bv-¡Â tIm-
hne-Iw tc-J-bn-se “km-aq-Xn-cn”bp-am-Wv B-ZyIm-e sXfn-hpIÄ. HutZymKn-I hn-
fw-_-c-§-fn H-cp _n-cp-Z-sa¶ t]m-se D-]-tbm-Kn-¨p Im-Wp-¶ ]q-´p-d-t¡m³ F-
¶ {]-tbm-K-¯n-v Iq-Sp-XÂ ]-g-¡-ap-s­-¦nepw18
tIm-gn-t¡m-Sv Xp-d-bp-sS A-[n-]³
F-¶n-Xn-s I-cp-Xm-m-hnÃ. s-Sn-bn-cn-¸n n-¶-pw B-Øm-w tIm-gn-t¡m-tS¡v
am-dn-b-Xnpw q-äm-­p-IÄ ap-¼m-bn-cp-¶p Cu hn-ti-j-W-¯n-sâ B-Zy {]-tbmKw.
t]-cpw _n-cp-Z-hpw IqSn F.Un. 1402 ap-X-em-Wv {]-Xy-£-s¸-Sp-¶-sX-¶pw hn-e-bn-
cp-¯ep­v. hmWn-Py-hp-am-bn _-Ô-s¸«v IStem-c-hpw Xp-d-ap-Jhpw tX-Sn-bmI-Ww
km-aq-Xncn ]qÀ-Æ-Ip-Spw-_-Øm--am-b- s-Sn-bn-cn-¸v hn«v tIm-gn-t¡m-Sn-s B-Øm-
-am-bn kzo-I-cn-¨-sX¶pw n-co-£n-¡-s¸-Sp¶p. Cu Im-e-t¯m-Sv A-Sp-¸n-¨m-Wv G-
d-m-Sv hm-gp-¶-h-cn n¶pw h-f-fp-h-m-Spw t]m-f-mSp-sam-s¡ DÄs¡m-f-fp-¶ kmaq-
Xn-cn-sb¶ H-scm-ä cm-Pm-[n-Im-c-¯n-p Io-gn a-e-_mÀ19
cq-]-s¸-Sp-¶Xv.
(2) sIm-¨n-sb Øn-c-am-bn B-{I-an¨p-sIm-­n-cp-¶ km-aq-Xn-cn-¡v20
]-t£
]n¶oSp­mb ssa-kqÀ B-{I-aW-s¯ sN-dp-¡m-m-bncp¶nÃ. F.Un. 1766þÂ
ssl-ZÀ A-en a-e-_m-dn-s Io-g-S-¡p-¶-tXm-Sp Iq-Sn B-cw-`n-¨ ]-Xw, F.Un.
1799þ {_n-«o-jp-Im-cp-sS ]qÀ-®m-[n-]-Xy-¯n F-¯n n¶p. `qn-Ip-Xn-bp-sS
Im-cy-¯n k-a-Im-en-Icm-b A-bÂ-cm-Pm-¡-·m-cp-sS A-tX n-e-]m-Sm-bn-cp-¶p (C¯-
c-sam-¶v D-­m-bn-cp-¶nà F-¶-XnÂ) km-aq-XncnbptSXpw F¶Xpw {]kàamWv.
10. ]gb Imes¯ Im-kÀ-tKm-Uvþ tIm-e-¯p-m-sS¶pw Xp-fp-m-sS¶pw c-­m-
bn-cp-¶ m-Sp-I-fm-Wv {]-[m--ambpw ImkÀ-tKm-Uv {]-tZ-i-¯p-­m-bn-cp-¶Xv. C-h-
bp-sS D-Â]-¯n-bpw 12þmw q-äm-t­m-sSbmsW-¶v A-p-am-n¡p-hm-t X-c-ap-f-fp.
18. s]-cp-am-fp-sS km-a-´³ F-¶ -n-e-bn F.Un. 1102þse cm-ta-iz-cw tc-J-bnse “G-d-m-Sp hm-gvssI am--hn-¡n-
c-am- ]q´p-ssd-t¡m³” F-¶ {]-tbm-K-¯n n¶v
[Fw.Pn.Fkv. m-cm-bW³ þ tIm-gn-t¡m-Sn-sâ IY, amXr`qan _pIvkv, 2017. t]Pvþ92]
19. ae_mÀ F-¶ hm-¡v F.Un. B-Zy q-äm-­p-I-fn-sebpw aäpw hn-tZiob tc-J-I-fn tI-c-f-Xo-c-s¯ AY-hm sX-
t¡ C³-Uy³ ap--¼n-sâ ]-Sn-ªm-td-¡-c-sb-bm-Wv kq-Nn-¸n-¡p-¶Xv. {_n-«o-jv C³-Uy³ tc-J-I-fnepw B-Zy-Ime-¯v
C-§-s-bm-bn-cp-¶p-sh-¦n-epw km-aq-Xn-cn-bp-sS A-[n-Im-c-]-cn-[n cq-]-s¸-«p h-¶-tXm-sS tIm-gn-t¡m-Sn-sâ A-[o--X-bn-
ep-f-f {]-tZ-i-t¯-¡p am-{X-ambn Cu hm-¡n-sâ ]-cn-[n Np-cp-§n. Xp-SÀ¶v, a-{Zm-kv {]-kn-U³-kn-¡p Io-gn-ep-f-f PnÃ-
bm-bm-Wv a-e-_m-À F-¶ {]-tZ-iw kq-Nn-¸n-¡-s¸-Sp-¶Xv. km-aq-Xn-cn Im-e-s¯-¡p-dn-¡p¶ tc-J-I-fn tIm-gn-t¡m-Sv ]-
«-W-sa-¶v hn-ti-jn-¸n-¡m-¯ C-S-s¯Ãmw tIm-gn-t¡m-sS-¶pw a-e-_m-sd-¶p-ap-f-f {]-tbm-Kw ]nÂ-¡mes¯ {_n-«o-jv
a-e-_m-dn-s B-sI-bpÄ-s¡m-f-fp¶p.
20. hmÄ sIm-­v D-bnÀ-sIm-­ km-{am-Py-amb a-e-_mÀ AYhm tIm-gn-t¡mSv, sIm-¨n-bp-am-bn IpSn-¸-I-sb-¶h-Ww
Øn-c-am-bn B-{I-a-W-§Ä -S¯nt¸m¶p. ]-Xn-©mw q-äm-­n kmaq-Xncn sIm-¨n-b-p-sS ta B-[n-]-Xyw Øm-]n-
¡p-¶pap­v. tIm-gn-t¡m-s« A-d-_n-¡¨-h-S Xm-Xv-]-cy-§-fp-sS kw-c-£Ww, sIm-¨n cm-P-Ip-Spw-_-¯n-se `n-¶m-`n-{]m-
b§Ä, C-S-¸f-fn cm-Pm-hn-sâ n-e-]m-Sp-IÄ Xp-S§n-b-h-bmWv Cu B-{I-a-W-§Ä-¡p ]n-¶n-se Im-c-W§Ä. tIm-gn-
t¡mSnsâ sXt¡m-«p-f-f Cu I-S-¶p-Ib-äw þ km-aq-Xn-cn sX-t¡m-«p am-{X-ta sh-«n¸n-Sn-¯w -S-¯n-bn-«p-f-fp-sh-¶Xpw
þ N-cn-{X-K-Xn-sb nÀ-®-bn-¡p-¶-Xn-epw, tI-c-f-¯n-sâ cq-]o-I-c-W-¯nepw H-cp {]-[m- ]-¦p h-ln-¡p-¶p­v. G-Xm-bm-
epw, sIm-¨n A-h-Im-i-hm-Zw D-¶-bn-¡p-¶ ]e {]-tZ-i-§fpw ]nÂ-¡me-¯v {_n-«o-jv a-e-_m-dn DÄ-s¸-«p Im-Wp-¶p.
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂXXV
F.Un. 1443þÂ tIm-e-¯p-m-Sn-sâ A-XnÀ-¯n-¸-«-W-am-bn A-ÐpÄ d-km-¡v aw-K-
em-]pc-s¯ A-S-bm-f-s¸-Sp-¯p-¶p-­v. tIm-e-¯p-m-«n DÄ-s¸-«n-cp-¶ Ip¼-fw {]-
tZ-iw H-cp Ime¯v hn-P-b-K-c km-{am-Py-¯n-sâ `m-K-am-hp-I-bpw21
F.Un. 1565þse
X-fn-t¡m-« bp-²-s¯-¯p-SÀ-¶p-f-f hn-P-b--K-c-¯n-sâ ]-X--Im-e¯v Xn-cn-sI tIm-
e-¯p-mSn-tm-Sp tN-cm-m-ImsX G-sd-¡p-sd kz-X-{´-am-hp-Ibpw sN-bv-Xncp¶p.-
N{µ-Kn-cn-¸p-g-bv-¡v h-S¡v (ImkÀ-tKm-Uv Xm-eq-¡n-sâ `q-cn-`m-Khpw C-Xn DÄ-s¸-
Sp¶p) Ip-¼-f-hpw, sX-¡v o-te-iz-c-hpw (tlm-kv-ZpÀ-Kv Xm-eq-¡nÂ-s¸-Sp-¶ {]-tZ-
i§Ä) F-¶n§s c-­p cm-P-Øm--§-Ä C-tXm-sS cq-]-s¸«p. sX-¡³ Im--d-
bn-se _-Zv-q-cn n-¶p-f-f C-t¡-cn m-bn-¡-·mÀ 17þmw q-äm-t­m-sS Ip-¼-f-
s¯-bpw tkm-a-ti-J-c-m-bn¡-sâ Im-e-¯v 1737þÂ o-te-iz-c-t¯bpw Io-g-S-¡p-
¶-tXmsS Cu c-­p m-Sp-Ifpw Im--d-bp-sS `m-K-am-hp-I-bm-bn-cp¶p.
`q-n-Ip-Xn-bp-sSbpw h-Ip-¸n-sâbpw D-Û-hhpw hn-Im-khpw
11. `q-n-Ip-XnþDÛhwþ (1) D¯tc-´y-sbbpw Z-£n-tW-´y-bp-sS a-äp `m-K§-
sfbpw A-t]-£n¨v `q-hp-S-a-Ø-X, A-h-Im-i-{Iaw, Pm-Xn-k-{¼-Zm-bw Xp-S-§n-b-h-
bn tIc-fw {]-ZÀ-in-¸n-¡p-¶ hy-Xn-cn-à-X n-Ip-Xn-hy-h-Ø-bnepw {]-Xy-£-amWv.
ap-kv-ar-Xn-bn-se ]-cm-aÀ-i-§-fn-epw aucyþKp]v-X Im-e-L-«-§-fn-se tc-J-I-fnepw
`-q-n-Ip-Xn-sb-bpw A-Xp ]n-cn-s¨-Sp-¡p-¶-Xn-p-f-f kw-hn-[m--§-sfbpw ]än hy-à-
am-b kq-N--I-fp­v. Kp-]v-X-Im-e-¯n-p ti-jw D-¯-tc-´y-bn-se `q-anIÄ
H«pan¡hbpw {_-Ò-tZ-b, tZ-h-Zm-, A-{Klm-c `q-an F-¶o hn`mK§fnembn
thÀ-Xn-cn-bp-I-bpw, C-hÀ b-YmÀ° ssI-h-i-¡mÀ¡pw cm-Pm-hnpw C-S-bn-se `q-n-
Ip-Xn-bp-sS Im-cy-¡m-cmbn amdpIbpw sN¿p¶pap­v. ap-KÄ `-c-W-Ime-¯v taÂ-¸-
d-ª-h-cp-sS Øm-¯v kp-t_-ZmÀkv, Pm-KnÀ-ZmÀkv, C-mw-ZmÀ-kv F-¶o t]-cp-I-
fm-Wv Im-W-s¸-Sp-¶Xv. A-¡m-e-s¯ `q-n-Ip-Xn, _m¡À, Pn-Kvbm F-¶n§-s a-X-
¯n-sâ A-Sn-Øm--¯n hn-`-Pn-¡-s¸-Sp-Ibpw sN-bvXncp¶p. `mcX¯nemZyambn
tjÀjm kq-cn-bpsS (F.Un. 1540-45) Im-e-¯m-Wv `q-an kÀ-sÆ S-¯n `q-n-Ip-
Xn n-Ý-bn-¡m-p-f-f {]-{In-b B-cw-`n-¨Xv. A-Iv_À N{IhÀ¯n (F.Un. 1556-
1605) A-Xv Iq-Sp-X B-[p-n-I-h-ÂI-cn-¡pIbp­mbn. sXt¡ C-´y-bn tNm-
f-`-c-W-¯n-p Io-gn-ep-­m-bn-cp-¶ `q-an-bp-sS n-Ip-XnL-S- kw-_-Ôn-¨ [mcmfw
hn-Z-Kv-[-]T--§fpw22
C¶p e-`y-amWv.
(2) tIc-f-¯n-em-Is«, s]-cp-amÄ-¡m-e¯pw Xp-SÀ¶pw an-¡-hmdpw `q-an-IÄ
{_-Ò-kzhpw tZ-h-kz-hp-ambn m-Sp-hm-gn-IÄ-¡v D-S-a-Ø-X-Xbpw A-[n-Im-c-hp-anÃm-
sX taÂ-t¡m-bv-am-h-Im-i-sa-¶ c-£m-hr-¯n am-{X-ap-f-f km-aq-lnI-{I-a-¯n-p Io-gv-
21. Ip¼-fw cm-Pm-hv hn-P-b--K-c-¯n-sâ Io-gn-em-sW-¶v F.Un. 1515þÂ _À-t_m-k tc-J-s¸-Sp-¯p-¶p
[Uyp-hmÀ-s« _À-t_mk þ Description of the coast of East Africa and Malabar, Page- 83.]
22. [kpº-cmb-ep þ South India under the Cholas. Oxford University Press, 2012.
Page- 92-115]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXVI
s¸-«-Xn-m `q-n-Ip-Xn-sb-¡p-dn-¨p-f-f hn-Zq-c-Nn´ t]mepw A-Ø-m--¯m-bn-cp¶p.
F.Un. 1677þÂ hm³ do-Upw, F.Un. 1743þÂ hm³ tKm-e-bpw F.Un. 1781þÂ
hm³ tam-bnÂkpw tIcfw kµÀin¨v X¿mdm¡nb m«p-cm-Pm-¡-·m-sc-¸-änbpff
hn-h-c-W-§fnepw `q-n-Ip-Xn-sb¸-än hn-i-Zmwi-§-sfm-¶p-anÃ23
. ap³-Im-e-§-fn-se
`-c-W-Øm-§-sf A-t]-£n-¨v Xm-c-X-tay- Øn-c-Xbpw A-[n-Im-c-hp-ap-f-f m-«p-
cm-Py-§Ä cq-]-s¸-«-Xn-p ti-j-am-Wv n-Ip-Xn-L-S--bpw A-Xp ]n-cn-s¨-Sp-¡p-¶-Xn-
p-ff Nn-«-h-«-§fpw cq-]-s¸-«p Im-Wp-¶Xv. B[p-n-I-Imes¯ `c-W-kw-hn-[m--
¯n-p k-am-am-b Hu-tZym-Kn-I-t{i-Wn-bpw Np-a-X-em-hn-`-P--§-fp-ap-ff s]m-Xp-`-c-
W-{I-aw cq-]-s¸-Sp-¯n-b-Xn-p A-p-{I-a-am-bm-Wv n-Ip-Xn-]n-cnhpw hy-h-Øm-]n-X-am-
bXv.
12. Xn-cp-hn-Xmw-Iqdnse dhyq skänÂsaâpw24
`qnIpXnbpwþ (1) B[pn-
I Xn-cp-hn-Xmw-IqÀ cq-]-sa-Sp-¡p-¶-Xnpw ap³]v th-Wm-Sv `-c-Wm-[n-Im-cn-bm-bn-cp-¶
c-hn-hÀ-½bp-sS Im-e-¯m-Wv (F.Un. 1683-84) Np-a-X-e-IÄ IrXyambn
nÀ®bn¨pff Hcp Hu-tZym-Kn-I-t{i-Wn -S-¸n-em-bn-¡m-Wp-¶Xv. cm-Pm-hpw cm-P-
[m-n-bn X-s¶-bp-f-f hen-b Im-cy-¡mÀ (a{´n), o-s«-gp-¯p-]nf-f (sk-{I«-dn),
cm-b-kw-]nf-f (sl-Uv ¢À¡v) ]n-s¶ GXmpw cm-b-k-§-Ä (¢À-¡p-amÀ) I-W-¡-
¸n-f-f-amÀ (A-¡u-­â v) F¶nhcpa-S-§p-¶ kw-hn-[m--am-bncp-¶p CXv. am-S-¼n-
am-cn n-¶p-f-f hn-ln-Xw cm-Pm-hp t-cn-«p kzo-I-cn¡p-¶ k-{¼-Zm-b¯np am-äw
h-cp¯pIbpw cm-Pm-¡-·m-cp-sS hn-ln-Xw n-Ý-bn-¨v A-Xp ti-J-cn-¨v J-P-m-hn-
te¡v F-¯n-¡p-hm³ {]-Xn-n-[n-sb Np-a-X-e-s¸-Sp-¯pIbpw sNbvXp.]cm-Xn-I-fpÄ-
s¸-sS FÃm-¡m-cy-¯n-epw- cm-Pm-hv t-cn-«p Xo-cp-am--sa-Sp-¡p-¶ co-Xn F.Un. 1728þÂ
cm-a-hÀ-½-bp-sS Im-e-¯m-Wv ]-cn-jv-I-cn-¡-s¸-Sp-¶Xv. `-c-W-kw-hn-[m--¯n-sâ {]-
[m-n-bm-bn h-en-b-kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡msc nb-an¡pIbpw A-t±-l-¯n-p Io-gnÂ
o-s«-gp-¯p ]n-f-f-amÀ (sk-{I«-dn), cm-b-kw-]nf-f (sl-Uv-¢À-¡v), cm-b-k-§Ä, I-
W-¡-¸n-f-f-amÀ F-¶n§sbm-¡n ]p-Xp¡pIbpw sNbvXp. hen-b-kÀ-Æm-[n-Im-
cy-¡m-c-p-sS dn-t¸mÀ-«n-sâ A-Sn-Øm--¯n {][m- kw-K-Xn-I-fn cm-Pm-hv Xo-cp-
am--sa-Sp-¯p Xp-S§n. t-c-t¯-bp-f-f L-S--bn n¶pw hy-Xy-kv-X-am-bn A-bÂ-
cm-Py-§-fp-am-bpw bq-tdm-¸p-ambpw cm-Py-¯n-p th-­n D-S-¼-Sn-bn H-¸n-Sp-hmpw h-
en-b-kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡mÀ-¡v A-[n-Im-c-ap-­m-bn-cp¶p. cma-hÀ½-sb Xp-SÀ-¶v A-
23. [Rama Varma Research Institute Bullettin No.IV. Page- 11-19.]
24. ]-¯p hÀ-jw sIm-­p ]qÀ-¯n-bm¡nb Cu I-s­-gp-¯n-s¸-än C-§n-s ]-d-bp¶p.
“914þam-­v cmPyw AS-¦w n-e-¯npw ]p-c-bn-S-¯n-pw I-s­-gp-Xn Xn-«w h-cp-¯n tZ-h-Zm-bw, {_-Ò-Zmbw, Zmw, D-Z-I-
]qÀ-Æ-Zmw, Ip-Sn-P·w, ]-­m-c-h-I-Hän, ]m«w, C-d-bnen, Ip-gÂ-h-I-C-d-bnen, im-th-äp-hn-cp¯n, Ip-Spw-_-hn-cp¯n, iw-
Jvhn-cp¯n, Xm-t¡mÂ-hn-cp¯n, taÂ-¸mXn, ]-SpI-ew ]-en-i, Ip-Sn-]-en-i, N-´n-c-sN-ehv, t-cp-]-en-i, c£m-t`mKw, A-
©men, hn-c-bn-«p-N-¯-Iq-en, am-¯m³-]-bdv, X-cn-¡S-a, sXmÂ-¸m«w, Ip-¸-Im-gv-N, DÄ-s¸-« h-I-bv-¡v h-I-Xncn-¨v H-gpIpw
t]cpw A-Shpw B-b-s¡-«v F-gp-Xn-¨v B-b-Xn³]-Sn ap-XÂ-¡q«pw Bdp-aThpw {io-]-­mc-h-I n-e-¯npw ]p-c-bn-S-
¯npw sÃp-h-I ]-W-h-I-bv¡pw I-W¡pw F-gp-Xn-¡-­p......{io-]-Zv-a-m-`-s¸-cp-amÄ-¡p ]q-P A-Sn-b{´w DÄ-s¸-« Nn-
e-hn-p t-c-o-¡w Iq-Sm-sX I-­ sÃp m-©-m-«p ]-Ww C-c-«-¸-Sn-bnepw A-Xm-Xp amkw 1þp ap-XÂ D-f-f Nn-e-
hnp ap³-am-kw 30þpw a-äp amk-s¯ Nne-hp I-­p sIm-Sp-¸m-pw X-n-cp-DÕ-hw `-{Z-Zo-]w Xn-¦Ä DÄ-s¸-« h-Ih-¨p
IW-¡p aó i-¦c-p s]-cp-amÄ {io]-ß-m-`-s]-cp-amÄ t£-{X-¯n Ic-hp I-­ I-W¡pw IÂ-¸n¨p-sIm-Sp-¯p
A-dp-¡q-«w ]n-f-f-am-cp-sS ]-än-bn-cp-¶ I-W-¡p-Ifpw GÂ-¸n-¨ ti-jw ...... “
[Travancore Revenue Manual hm-eywþ 5, XncphnXmwIqÀ kÀ¡mÀ, 1916. t]Pvþ 1]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂXXVII
[n-Im-c-ta-ä A-n-gw Xn-cp-mÄ amÀ-¯m-Þ-hÀ-½-bpsS Im-e-¯m-Wv (F.Un. 1729
-1758) th-Wm-Sv Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dm-bn am-dp-¶Xv. Cu Im-e-¯p Xs¶bm-Wv B-Zy-
s¯ d-hyq sk-änÂ-saâ v (F.Un. 1736-1747) -S-¡p-¶Xpw BZyambn `qnIpXn
CuSm¡n¯pS§p¶Xpw. sImÃ-hÀ-jw 918 (1743)þÂ kÀ-sÆ tPm-en-¡mÀ-¡v
ÂIn-b h-cntbme-bn Xm-sg ]-d-bp-¶ nÀ-t±-i-§Ä Â-In-bn-cp¶p:
(i) I-s­-gp-¯v d-Pn-Ì-dn h-kv-Xp-hn-sâ ¼À, hn-kv-XoÀ®w, P-·n-
bp-sS t]cv, ssI-h-i-`q-an-bp-sS kz-`m-hw ap-X-em-b-h tNÀ-¡Ww.
(ii) tZ-h-kzw, {_-Ò-kzw `q-anbpw Im-cm-bv-a, Hän, Xn-cp-n-ew, Ip-Sn-P-
·-¯n-se sI-«p-IS-a (A-h-Im-iw) ap-X-em-b-hbpw ssI-h-i-¡m-cp-sS t]-cp-I-fnepw
tc-J-s¸-Sp-¯Ww. ssI-h-i-¡mÀ hÀ-jw tXmdpw `q-n-Ip-Xn sIm-Sp-t¡-­-Xm-sW-
¶v Ah-sc A-dn-bn-¡Ww.
(iii) ]-­mc-h-I `q-an Ip-Sn-P-·-am-bn h-¨-p-`-hn-¡p-¶psh¦n ap¼pff-
`q-n-Ip-Xn Øn-c-s¸-Sp-¯Ww. `q-n-Ip-Xn Øn-c-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-v -Sphsc sIm-­v
n-Ip-Xn Xn-«-s¸-Sp-¯Ww. `q-an-bp-sS Â-]p-nÂ-¸-p-k-cn-¨v n-Ip-Xn n-Ý-bn-¡Ww.
(iv) ]-d-¼p-IÄ-¡v -Sp-h-cp-sS k-lm-b-t¯m-Sp Iq-Sn nÝnX tXm-X-
p-k-cn-¨v n-Ip-Xn Xn-«-s¸-Sp-¯Ww25
.
(2) A¡me¯p n-e-hn-en-cp-¶ `q-n-Ip-Xn hy-h-Ø-I-fn-se Nn-e c-k-I-c-am-
b h-kv-Xp-X-I-fn-te¡v I-s­-gp-¯v dn-¡mÀ-Up-IÄ sh-fn-¨w ho-ip-¶p­v. ChbnÂ
NneXv NphsS tNÀ¡p¶p.
(i) n-e-§-fp-sS I-cw n-Ý-bn-¨n-cp¶-Xv H-cp-¸q- hn-f-Ifp-sS ]m-«w I-
W-¡m-¡n-bn-«m-bn-cp¶p. F-¶m C-cp-¸q-`q-an-bv-¡v H-cp-¸q-hn-sâ Cc-«n ]m-«w n-Ý-
bn-¨n-cp¶p.
(ii) ]nÂ-¡me-s¯ `]-Xn-hv’, `]-«’ F-¶n-h-bpsS Øm¯v IÀ-jI-
v Hcp `Ipdn’ Â-In-t¸m¶ncp¶p.
(iii) `I-cn’hnpw `X³ssa’bv-¡pw (tam-iam-b hn-fhv) ]m-«-¯n-sâ
men-sem-¶p h-sc ]m-«-¡pd-hv A-p-h-Zn-¨n-cp¶p.
(iv) am-dm-¸m«w (Øn-cw-]m-«w), tNm-cm-H-än (H-gn-hm-¡m³ I-gn-bm-Xn-
cp-¶ H-än), hn-cp-¯n A-h-Im-i-¯nepw `q-an ssI-h-iw h-¨n-cp¶p.
(v) Zmw `q-an H-än-bm-bn am-än-b-t¸mÄ B `q-an-sb Ip-Sn-P-·-am-bn I-
W-¡m¡n.
(vi) H-än-bp-sS Im-emh-[n Iq-Sn-b-Xv 60 hÀ-j-am-bn-cp¶p. A-Xn-p
ti-jw A-Xv H-gn-¸n¡m³ ]-äm-¯-Xm-bn ]-cn-K-Wn-¨n-cp¶p.
25. [tUm. F.]n. C-{_m-lnw-Ipªv þ amÀ-¯m-Þ-hÀ½þB-[pn-I Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dn-sâ DZbw, kmwkvImcnI
{]kn²oIcW hIp¸v, tIcf kÀ¡mÀ,2005þ t]-Pv 130]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXVIII
(vii) Nntämän, ta-semän, hn-f-shmän, a--sbmän, taÂ-hm-c-Hän XpS§n
At-I X-c-¯n-ep-f-f H-än-IÄ n-e-n-¶n-cp-¶p.
(3) C¯c¯nepff I-s­-gp-¯v kÀ-sÆ-bn n-¶pw e-`n-¨ hn-h-c§-sf
A-Sn-Ø-m--s¸-Sp-¯n- nÀ-®-bn-¡-s¸-« n-Ip-Xn-bp-sS ]n-cn-hv -S-¸n h-cp-¯p-¶-
Xnp th-­n-bp-f-f `-c-W-{I-a-o-I-c-W-§fpw Xp-SÀ-¶v n-e-hn hcnIbp­mbn.
sImÃhÀjw 923 (F.Un. 1748) þse hcn-tbm-e-{]-Im-cw cmPyw a-Þ-]-¯pw-hm-
Xn-epIÄ (C¶s¯ Xm-eq-¡v Hm^okpIÄ) Bbpw a-Þ-]-¯pw-hm-Xn-epI-sf
tIÄ-hn-IÄ Bbpw (C¶s¯ hn-tÃ-Pv Hm^okpIÄ) hn-`-Pn¨p. tIÄ-hn-I-fpsS
A-[n-Im-cnbmbn {]-hr-¯n-Im-c-sbpw, {]hr-¯n-Imcp Io-gn -IW-¡-¸n-f-f-amÀ,
X­-¡mÀ, sXm-d-¡mÀ, tIÄ-hn-¡mÀ F¶n-h-scbpw n-tbm-Kn¨p. a-Þ-]-¯pw-
hm-XnÂ-¡en-sâ Np-aX-ebpff Im-cy-¡mÀ¡v (X-l-knÂ-ZmÀ) `q-n-IpXn Cu-Sm-
¡Â Iq-Sm-sX a-Pn-Ìo-cnbÂ, Pp-Uo-jyÂ, an-en«-dn F-¶n-§-s-bp-f-f Np-a-X-eIÄ
-Iq-Sn nÀ-Æ-ln-¡-W-am-bn-cp¶p. sIm-¨n-bn n¶pw I-c-¸p-dw bp-²w (F.Un. 1749)
h-gn Xn-cp-hn-Xmw-Iqdn-tm-Sp tNÀ-¡-s¸-« `m-K§-sf tNÀ-¯-e a-Þ-]-¯pw-hm-Xn-
en-p Io-gn {]-hr-¯n-I-fm-bn hn-`-Pn-¨-XpÄ-s¸-sS, A-¶phsc Iq-«n-t¨À-¡-s¸-«
FÃm {]-tZ-i-§-fp-tSbpw kÀ-sÆ -S-]-Sn-IÄ sImÃhÀjw 926þÂ (F.Un. 1750-
51) B-cw-`n-¨v aq-¶p hÀ-jw sIm-­p ]qÀ-¯n-bm¡pIbp­mbn. C{]-Im-cw Xm-eq-
¡p-Ifpw {]-hr-¯n-Ifpw cq-]o-I-cn-¨v n-Ip-Xn-]ncn-hp kw-hn-[m--¯n-v A-Sn-Øm--
]-cam-b LS cq-]-s¸-Sp-¯n-b-Xn-s26
Zn-hmm-bncp¶ {io. Sn. am-[-h-dm-hp ]nÂ-
¡me-¯v d-hyq h-Ip-¸n-sâ B-hn-jv-I-cW-sa-¶ n-e-bn {i-t²-bam-b -S-]-Sn-
bm-bn hn-e-bn-cp-¯n-bn-«p­v.
(4) ImÀ¯n-I Xn-cp-mÄ cm-a-hÀ-½ (F.Un. 1758-1798) bp-sS Im-e-¯m-
Wv apXÂ-]n-Sn-sb-¶pw, ]nÂ-¡me-¯v P-am-_-´n-sb¶pw hn-ti-jn-¸n-¨n-cp-¶, C¶-
s¯ d-hyp h-Ip-¸n-sâ B-Zy-cq-]-¯n-p Im-c-Wam-b ]p-x-kwL-S- -S-¡p-¶Xv.27
cmPys¯ h-S-t¡-apJw, ]-Sn-ªm-td-apJw, sX-t¡-ap-Jw F-¶n§-s t]-cn-«p hn-
fn¡p-¶ aq-¶p ap-J-§Ä AY-hm Un-hn-jpIfmbn (dhyq UnhnjpIÄ) hn-
26. [Travancore Revenue Manual, hm-eyw 4 ]pdw 117, hm-eyw 5 ]pdw 3]
27. Cu kw-hn-[m--s¯¸-än ]nÂ-¡m-e-¯v F.Un. 1811 ap-X 1814 h-sc Zn-hm-m-bn-cp-¶ tI-W a¬tdm hn-h-cn-¡p-
¶p­v. Cu hn-h-c-W-a-p-k-cn¨v ImÀ¯n-I Xn-cp-mÄ cm-a-hÀ-½ (F.Un. 1758þ1798) bp-sS Im-e-¯v Zn-hm-sâ Io-gnÂ
c-­p Un-hn-j-p-I-fm-bn-cp-¶p D-­m-bn-cp-¶Xv. h-S-t¡-apJw, sX-t¡-ap-Jw F-¶p hn-fn-¨n-cp-¶ Un-hn-j-p-IÄ hen-b
kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡m-cp-sS Io-gn-em-bn-cp¶p. Hmtcm hen-b kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡m-cp-sSbpw Io-gn m-ep kÀ-Æm-[n-Im-cy-
¡mÀ ho-X-hpw AhÀ Hm-tcm-cp-¯-cp-sSbpw Io-gn m-ep Im-cy-¡mÀ ho-X-hpw A-hÀ-¡p Io-gn {]-hr-¯n-ImÀ, N-{µ-
¡mÀ, sXm-d-¡mÀ F-¶n-§-s-bpambn-cp-¶p LS-. ]n-¶o-Sv C-Xv aq-¶p Un-hn-j-p-Ifpw A-Xn-p Io-gn aq-¶v A-sÃ-
¦n m-ev k-t_mÀ-Un-t-äv ap-J-§fpw A-Xn-p Io-gn a-Þ-]-¯pw-hm-Xp-¡-epw F-¶mbn. Hmtcm a-Þ-]-¯pw-hm-
Xp-¡-epw 7 ap-X 10 h-sc {]-hr-¯n-I-fm-bn hn-`-Pn-¡-s¸-«p. {]-hr-¯n-IÄ ho­pw tZ-iw A-sÃ-¦n ap-dn B-bn {I-ao-
I-cn¨p. Cu kw-hn-[m--¯n hen-b kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡mÀ, Im-cy-¡mÀ, {]-hr-¯n-ImÀ, aqe¡mÀ F-¶n-§-s-bm-bn-cp-
¶p A-[n-Im-c-t{iWn. sN-t¦m-« a-Þ-]-¯pw-hm-Xp-¡-en-v a-Wn-bw F-¶pw, Im-cy-¡m-sc a-Wn-¡m-c³ F¶pw hn-ti-
jn-¸n-¨n-cp¶p. a¬tdm-bp-sS `-c-W-]-cn-jv-Im-c-§Ä hsc Cu co-Xn Xp-SÀ¶p. sXt¡-ap-Jw Zn-hm³ t]-jv-Im-cm-bn-cp-¶
Sn. am-[-h-dm-hp Zn-hm-m-bn-cp-¶ Im-e¯v (F.Un. 1857þ1872) c-­p d-hyp Un-hn-j-p-IÄ (sImÃw, tIm«bw) IqSn cq-
]o-I-cn-¡p-I-bp-­mbn.
[Kerala Society Papers, hm-eyw 2, Kerala Gazetteers, 1997 t]-Pv 47]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂXXIX
`-Pn¨p.GXmpw a-Þ-]-¯pw-hm-Xn-ep-IÄ DÄ-s¡m-f-fp-¶ Hmtcm ap-J-¯n-sâbpw
d-h-yp, sIm-ta-gv-kyÂ, Pp-Uo-jy NpaXeIÄ hen-bkÀ-Æm-[n-Im-cy-¡mÀ-¡p
ÂIn. ChÀ-¡p Io-gn kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡m-cpw, A-hÀ-¡p Io-gn Im-cy-¡m-cpw,
{]-hr-¯n-¡m-cpw, N-{´-¡mc·mcpw a-äp-f-f-hcpw n-e-hn h¶p. Cu h-Ip-¸n-sâ X-
e-h-m-bn Zf-hm AY-hm Zn-hm-s n-b-an-¡p-¶Xpw C-¡m-e-¯mWv. (am-th-en-¡-c-
bn-em-bn-cp¶ Z-f-h-bp-sS B-ZyIm-e Hm-^o-kv ]n¶o-Sv sImÃ-t¯¡pw 1831þ Xn-
cp-h--´-]p-c-t¯-¡pw amäpIbp­mbn)
(5) Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dn-se XpSÀ¶pff sk-änÂ-saâ v -S-¡p¶-Xv F.Un.
1802þÂ Ahn-«w Xn-cp-mÄ _m-e-cm-a-hÀ-½ (F.Un. 1798 - 1810)bpsS Io-gnÂ
th-ep¯-¼n, Zf-h B-bn-cn-¡p-t¼m-gmWv. F.Un. 1773þ Ir-jn-`q-an-bn -S¯n-
b tI-s«-gp-¯v kÀ-sÆ-bp-sS sX-äp-Ip-ä-§Ä ]-cn-l-cn-¡p-¶-Xn-m-Wv 30 hÀ-j-¯n-
p ti-jw A-tX `q-an-Ifn¯-s¶ I-s­-gp-¯v kÀ-sÆ -S-¯n-bXv. cm-Py-¯pÅ-
Ø-e-§-fp-sSbpw tXm-¸p-I-fp-sSbpw Ir-Xyam-b hn-kv-XoÀ-®w n-P-s¸-Sp¯n `q-hp-
S-a-IÄ-¡v ]p-Xn-b ]-«-b-§Ä Â-In. ]p-Xn-b- n-Ip-Xn-]n-cn-hp I-W-¡p-IÄ X-¿m-dm-
¡p-¶Xnpw I-W-¡p-IÄ kq-£n-¡p-¶-Xnpw ssI-Imcyw sN-¿p-¶-Xnpw
kphyàamb Nn-«h«§Ä Bhn-jv-I-cn-¨v -S-¸m-¡p-Ibpw sN-bv-Xp. CtX XpSÀ¶v
`q-n-Ip-Xn-bn--¯n km-cam-b hÀ-²-hv D­mIpIbpw sNbvXp.
(6) m«p-Imcm-b cm-Pm-¡-·m-cp-w Z-f-h-amcpw -S-¸n-em-¡n-h¶ncp-¶ `cW]-
cn-jv-I-c-W§-sf B-[p-o-I-c-W-¯n-sâ X-e-¯n-te-¡v F-¯n¨-Xv {_n-«o-jv d-knUâ v
]-Z-hn-bn n¶pw dm-Wn Bbneyw Xn-cp-mÄ Ku-cn e-£v-an `m-bn F.Un. 1811þÂ
Zn-hm³ ]-Z-hn-bn A-h-tcm-[n-¨ tI-W a¬-tdm (F.Un. 1811-1814)-bmWv. Imcy-
¡mÀ-¡p-­m-bn-cp¶ o-Xn-ym-bm-[n-Im-c-§Ä thÀ-s]-Sp-¯n A-¸o tIm-S-Xn-Ifpw
PnÃm tIm-S-Xn-Ifpw Øm-]n-¨v ym-bm-[n-]-·mÀ-¡p Â-InbXpw henbkÀ-Æm-[n-
Im-cy-¡m-cp-sSbpw k-À-Æm-[n-Im-cy-¡m-cp-sSbpw Hm-^o-kp-IÄ nÀ-¯Â sN-bvXv Im-
cy-¡m-sc X-l-knÂ-ZmÀ F-¶p t]-cp-am-än X-sâ Io-gn-ep-f-f c-­p Zn-hm³ t]-jv-ImÀ-
am-cp-sS (C¶s¯ PnÃm I-f-ÎÀ¡p k-amw) n-b-{´-W-¯n-em¡nbXpw XlknÂ-
Zm-cp-sS Io-gn I-W-¡p-IÄ ssI-Imcyw sN-¿p-¶-Xn-v k-{¼-Xn-¸nf-f (Xm-eq-¡v I-
t¨-cn am-tPÀþ C¶s¯ slUv IzmÀt«gvkv sU]yq«n XlknÂZmÀ) F-s¶m-cp-
DtZym-K-Ø-s n-b-an¨Xpsams¡ tIWÂ a¬tdmbpsS ]cnjvIcW
S]SnIfpsS `mKambmbncp¶p. h¼n-¨ `-q-kz-¯pw, X-·q-ew hym-]-Iam-b A-[n-
Im-chpw kzm-[o--hp-ap-­m-bn-cp-¶ tZ-h-kz§-sf kÀ-¡m-cn-sâ A-[o--X-bn sIm-
­p-h-cm-pw A-h-bn n-¶p-f-f B-Zm-bw kÀ-¡mÀ J-P-m-hn-te-¡v F-¯n¡m-p-
ap-f-f th-ep¯-¼n Z-f-h-bp-sS {i-a-§Ä n-b-aam¡n --S-¸m-¡n-bXpw tI-W a¬-
tdm-bp-sS Im-e-¯mWv. Cu c-­p ]-cn-jv-Im-c-§-fpw cm-Py-`-Þm-c-¯n-te-bv-¡p-f-f
hcpams¯ Imcy-ambn ]cn-t]m-jn-¸n¡pIbp­mbn.
(7) F.Un. 1802 apXÂ -S-¶ kÀ-sÆ-I-fnepw sk-änÂ-saâp-I-fnepw kÀsÆ-
IÄ S-¯n `q-an-, A-Xn-sâ hnn-tbmKw,ssI-h-i-¡m-c³ Xp-S-§n-b -hn-i-Zmw-i-§-
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXX
fpw, A-Xph-gn n-Ip-Xnbpw Xn-«-s¸-Sp-¯n H-gpIv, hn-f-§n-t¸À, ]-Xn-hn³-]Sn, B-b-
s¡«v, X-­-t¸-cv F-¶n-§-s-bp-f-f `q-an kw-_-Ô-am-b- dn-¡m-ÀUp-IÄ X¿m-dm-
¡nbtijhpw X-§Ä F-{X Xp-I-bm-Wv n-Ip-Xn-bm-bn A-S-bv-t¡-­-sX-t¶m A-
Xp I-W-¡m-¡n-b-Xn-sâ A-Sn-Øm--sa-s´-t¶m ssI-h-i-¡mc-v A-dn-hp-­m-bn-cp-
¶nÃ. kÀ-¡m-cn-te¡v h-tc-­p-¶ B-Zm-bw Xn-«-s¸-Sp-¯n A-Xp ]n-cn-s¨-Sp¡p-I
F-¶-XnÂ-¡-hnªv Cu-h-I hn-i-Zmw-i-§Ä ssI-h-i-¡mÀ-¡p Â-Ip-I-sb¶-Xv
kÀ-sÆ -S-]-Sn-IfpsS D-t±-iy-hp-am-bn-cp-¶nÃ. Cu A-h-Ø-bv-¡v am-äw h-cp-¯n-
s¡m-­v tI-W a¬tdm -S-¸n h-cp¯n-b kp-{]-[m-am-b ]-cn-jv-I-c-W-am-Wv
ssI-h-i-`q-an-bp-sS hn-i-Zmw-i-§-fpw, A-Xn ]-Xn-ªn-cn-¡p-¶ n-Ip-Xnbpw IpSn-
bm-bv-a-bp-sS {]-Ir-Xhpw n-jv-IÀ-jn¨p-sIm-­v ]«-bw28
Â-Ip-I-sb-¶Xv. B-Zy-
s¯ I-s­-gp-¯n-sâ k-ab¯v Hcp “Ipdn” Â-In-bn-cp-¶p F-¶-sXm-gn-¨mÂ, Cu
Zn-i-bn-ep-Å {]-hÀ-¯-§-sfm¶pw A-Xph-sc -S-¶n-cp-¶nÃ. C-tXm-sSm¸w, `q-an-
bn n-¶p-Å B-Zm-b-¯n-sâ H-cp hn-ln-X-am-Wv cm-Pm-hn-p-f-f Aw-i-sa-¶ ho-
£Ww amdn, `q-an-bp-sS taÂ]-Xn-ªn-«p-f-f cm-Pmw-i-am-Wv `qn-Ip-Xn F-¶ Im-gv-N-
¸m-Sv {]-Xn-jvTn-X-am-Ip-¶Xpw C-¡m-e-¯mWv.
(8) `-c-W-¯n-sâ Im-cy£-a-X hÀ-²n-¸n-¡p-I F¶ Dt±iyt¯msS lPqÀ
I-t¨-cn-sb-¶ Zn-hmsâ Hm-^o-kn tI-{µo-I-cn-¨n-cp-¶ A-[n-Im-c§-sf h-Ip-¸p-I-fm-
¡n thÀ-Xn-cn¨p hntI{µoIrX `cWhyhØbv¡p XpS¡w Ipdn¨Xpw a¬-tdm-bp-
sS a-säm-cp {]-[m- ]cnjvIcW -S-]Snbmbncp¶p. A-¡m-ew h-sc FÃm `-c-W-
-S-]-Sn-I-fpw Zn-hm-sâ t-cn-«p-f-f taÂ-tm-«-¯n-p Io-gn-em-bn-cp¶p. C-Xn-p hy-
Xym-kw h-cp-¯ns¡m­v P-am_-´n I-½n-än- Â-In-b amÀ-K-tc-J-IÄ-¡v A-p-kr-X-
am-bn d-h-yp (CXn FIv-sskkv, ^n-j-dokv, A-{Kn-¡Ä¨À F¶n-h DÄ-s¸-«n-
cp¶p), J-P-mhv, [--Im-cyw F-¶nh-sb H-ä h-Ip-¸m¡n (C-Xn-s P-am_-´n h-Ip-
¸v F-¶v ]nÂ-¡me-¯v hn-fn-¨p Im-Wp¶p29
) hen-b ta-se-gp-¯v ]n-f-f AY-hm A-
¡u-­-â v P-dÂ, ta-se-gp-¯p ]n-f-f AYhm sU-]yq-«n A-¡u-­â v P--d F-
¶n-h-cp-sS taÂ-tm-«-¯n-em¡n.
(9) F.Un. 1837þ XncphnXmwIqdn H-cp KmÀU³ A-k-Êv-saâpw (]-d-
¼p I-s­-gp¯v) -S-¯n-bn-cp-¶p. Cu I-s­-gp-¯n nÀ-®-bn-¨ n-Ip-Xn-sbbpw
aäpw ]p-Xp-¡n n-Ý-bn-¡p-¶-Xn-pw I-s­-gp-¯v co-Xn aq-e-ap-f-f A-]m-I§-sf ]-cn-
l-cn-¡p-¶-Xn-p-ambn F.Un. 1876 -h-¼-dn H-cp kq-{]-­pw c-­v Cw-¥o-jv ¢À-
¡p-am-cpw aq-¶p {Um-^v-äv-kv-am³-am-cpw mÂ-¸-¯n-tb-gp Kp-a-kv-X-·m-cpw 13 in-]m-bn-
am-cp-am-bn Xm-ÂImen-I G-P³-kn-sb-¶ n-e-bn d-hyq kÀ-sÆ sk-änÂ-saâ v
Un-¸mÀ-«v-saâ v n-e-hn h-¶p. im-kv-{Xo-bam-b d-hyp sk-änÂ-saâ v -S-¯-W-sa-
¶ 1877þse A-Uv-an-n-kv-t{S-j³ dn-t¸mÀ-«ns Xp-SÀ¶v F.Un. 1883þsâ ]-IpXn-
tbms-S S¶ ]p--kw-L-S--bn FIv-sskkv, Irjn, ^n-j-do-kv F¶n-h tNÀ-
28. [Travancore Revenue Manual hm-eyw 5 ]pdw 209, Kerala Society Papers, hm-eyw 2, t]-Pv 51]
29. [Nagam Aiya V. Travancore State Manual, Vol.3, Travancore Govt Press, 1906. Page 379-380]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂXXXI
¶ d-h-yq hn-`m-K-¯nte-¡v Cu Xm-ÂImen-I Un-¸mÀ-«v-saâns Iq-«n-t¨À¡p-I
hgn d-hyq sk-änÂ-saâ v Un-¸mÀ-«p-saâ v cq-]oIcn-¡-s¸SpIbmbncp¶p.
(10) AUv-an-n-kv-t{S-j³ dn-t¸mÀ-«n ip-]mÀ-i sN-¿-s¸« sk-änÂ-saâ v -
S-]-Sn-IÄ ssh-Ip-¶-Xn-m n-Ip-Xn-]-n-cn-hv Ip-ä-a-ä-Xm-¡p-¶-Xn-m-bn 1879þ Xm-
ÂImen-Iambn H-cp t]m-¡p-hc-hv Un-¸mÀ-«p-sa-â v cq-]o-I-cn-¡p-I-bpw h-kv-Xp-¡Ä
t]m-¡p-hc-hv sN-¿p-¶ ap-d-bv-¡v t]m-¡p-hc-hv ]-«-b-§Ä Â-I-pIbpw sN-bvXp.
F.Un. 1880þÂ Cu Un-¸mÀ-«v-saâ v nÀ-¯-em¡n Zn-hm³ t]-jv-Im-cp-sS taÂ-tm-
«¯n t]m-¡p-h-c-hn-sâ Npa-X-e {]-hr-¯n-ImÀ¡pw X-l-knÂ-ZmÀ¡pw Â-I-n.30
imkv{Xobamb dhyq skänÂsaâ v S]SnIÄ {]Jym]n¨psIm­v sImÃhÀjw
1061 (F.Un 1886) emWv skänÂsaâ v hnfw_cw {]kn²oIcn¨Xv. tIs«gp¯v,
[sImÃhÀjw 948 (F.Un.1772)], Is­gp¯v [sImÃhÀjw 978 (F.Un.1802)],
sImÃhÀjw 993 (F.Un. 1818), 1012 (F.Un.1837) sebpw ]pcbnS§Ä¡p
am{XapÅ skänÂsaâ v S]SnIÄ F¶nhbnse yqXIÄ ]cnlcn¡p¶Xnpw
imkv{Xobamb kÀsÆ S¯n nIpXn IrXyambn nÀ®bn¡p¶Xnpambncp¶p
{ioaqew XncpmÄ almcmPmhv sImÃw 1061 Ipw`w 14 v (F.Un. 1886
s^{_phcn 24) skänÂsaâ v hnfw_cw ]pds¸Sphn¨Xv. 1911-Â skänÂsaâ v
S]SnIÄ ]qÀ¯nbm¡nbtXmsS Hmtcm IpSnbmsâbpw hkvXp¡Ä¡v B
hkvXp¡fpsS hnhchpw Ic¯nsâ kwJybpw kÀ¡mcn HSp¡phmpÅ XhW
DÄs¸sSbpff an¡ hnhc§fpw ImWn¨v skänÂsaâ v ]«bhpw
ÂIpIbp­mbn31
. Cu skänÂsaâ v {]ImcapÅ Icw 30 hÀjt¯¡v
Øncambncnt¡­XmsW¶pw t`ZKXn sNt¿­Xnsöpw hnfw_c¯nÂ
hyhØ sNbvXncp¶p. skänÂsaâ v hnfw_c{]ImcapÅ S]SnIfpsS
{it²bamb khntijXIÄ Xmsg ]dbp¶p.
(i) kÀsÆ sNbvX {]Imcw `qhnkvXrXn G¡dpw skâpw Bbn
Afhp S¯n IW¡n ]Xn¨p. ne§sf kw_Ôn¨v ]d, CS§gn
F¶n§sbmbncp¶p tcJs¸Sp¯epIÄ.
(ii) hr£§fpff ]pcbnS§sf AXpIfpsS InS¸pw a¬]mSnsâ
¸pn¸pw DÂ]¯nbpsS tbmKyX t]msebpw ap³Xcw h¨p GÀ¸mSp
sNbvXncp¶ ]m« icmicn¡pkrXambpw kwØmsam«p¡pw Xcw Xncn¨p.
(iii) hr£w n¸nÃm¯ ]pcbnS§sf AXnsâ InS¸pw
a¬]mSnsâ ØnXnbpw tm¡n Xcw Xncn¨p.
(iv) ne§sf `qanbpsS InS¸pw a¬]mSnsâ KpWmKpWhpw
DÂ]¯nbpsS ØnXnbpw It¼mf§Ä¡pÅ Zqckmao]yhpw AXpt]msebpÅ
aäp ImcW§fpw ]cntim[n¨p Xcw Xncn¨p.
30. []ßm-` A-¿À þ sk-änÂ-saâ v ss^- dn-t¸mÀ«v, 1911. t]-Pv 20þ32]
31. [sXc-sª-Sp-¯ cm-PIo-b hn-fw-_-c§Ä, kwØm ]pcmtcJm hIp¸v, 2005. t]-Pv 393þ95]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXXII
(11) IqSmsX tZhkzw, {_Òkzw, {io]­mchI, amS¼nhI
hkvXp¡Ä¡pÅ cmPt`mK¯npÅ hyhØIfpw Hän, Cdbnen, ASna,
Apt`mKw apXemb Cmw hkvXp¡Ä¡pÅ IchyhØbpw ]pdhI,
Ip¯I¸m«w F¶n§sbpÅ hkvXp¡Ä¡pÅ XoÀ¸pIfpw Cu
hnfw_c¯nsâ {]tXyIXIfmbncp¶p. F.Un. 1910  ]qÀ¯nbmb
skänÂsaâ v S]SnIfpsS Ahkm dnt¸mÀ«v ]pd¯nd§nbXv F.Un. 1911
emWv. Hmtcm ssIhi¡mcsâbpw ssIhihnkvXoÀ®w , Cw, Icw, F¶nh
DÄs¸Sp¯nb NphsS tNÀ¡p¶ tcJIfpw skänÂsaâ v Un¸mÀ«psaâ v
X¿mdm¡pIbp­mbn.
(i) ]«b¸IÀ¸v
(ii) X­t¸À AYhm Rent Roll
(iii) Ap`hhnhcw enÌv AYhm Hmtcm ^oÂUnsebpw
ssIhi¡mcpsS t]cphnhcw ImWn¡p¶ enÌv
(iv) k_v Unhnj³ kvsI¨pIÄ
(v) ]pdt¼m¡v enÌv
(vi) Xcniv enÌv AYhm list of unregistered waste lands
(vii) XXv Nnä `qanIÄ, XSnhnetbm Xdhnetbm ASbv¡m¯
Xnm ]Xnhp S¯m¯Xpw F¶m At]£bpkcnt¨m ssIhimp`hw
]cnKWnt¨m nIpXn nÀ®bn¨Xpamb Xcnip `qanIÄ, sIm«mc§Ä, kÀ¡mÀ
Hm^okpIÄ XpS§nbh n¡p¶Xnm kÀ¡mcnsâ ssIhimp`h
¯nencn¡p¶Xpw F¶m ]«bw AphZnt¡­XnÃm ¯Xpamb hkvXp¡Ä
F¶nhbpsS enÌv
(viii) Icsamgnhp Nnä AYhm list of tax-free land
(ix) skänÂsaâ v cPnÌÀ
(12) sk-änÂ-saâ v Ime-¯v m-ep Un-hnj-pIÄ¡p Io-gnembn 32 Xm-eq-
¡p-I-fpw 422 ]-Ip-XnIÄ AY-hm hn-tÃ-Pp-Ifpw n-e-hn-ep-­m-bn-cp¶Xv Nn-e am-
ä-§Ä aq-ew ]n¶oSv aq-¶p dhyq Un-hn-j-p-I-fpw 30 Xm-eq-¡p-I-fpw 484 ]-Ip-Xn-
I-fp-am-bn ]-cn-W-an¨p. 1886 s^{_phcn 24 se skänÂsaâ v hnfw_c¯nsâ
kvacWmÀ°amWv kwØm kÀ¡mÀ s^{_phcn 24 dhyq Znambn BNcn¨p
hcp¶Xv. ap¸Xp hÀjt¯¡v Ic¯n t`ZKXnsbm¶pw ]mSnà F¶Xmbncp¶p
1886þse skänÂsaâ v hnfw_c¯nse 31þmw hIp¸nse hyhØ. XpSÀ¶v
sImÃhÀjw 1121 anYpw 25v (9.7.1946) XncphnXmwIqdn ASnØm
`qnIpXn hnfw_cw ]pds¸Sphn¡pIbp­mbn. {]kvXpX hnfw_c¯nse 4-mw
hIp¸p {]Imcw ASnØm nIpXn F¶ nebn FÃm¯cw `qanIÄ¡pw
Hcp nÝnX annaw nIpXn nÀ®bn¡s¸«p.
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂXXXIII
13. em³-Uv dh-yq h-Ip¸v- XncphnXmwIqdnÂþ {Sj-dn, FIv-sskkv, Irjn,
^n-j-do-kv, d-h-yq F¶n-h tNÀ-¶ kw-tbm-Pn-X- hIp-¸nÂn¶pw F.Un. 1905þÂ
FIv-ssk-kv32
, {Sj-dn33
hn-`m-K-§fpw F.Un. 1908þÂ Irjn, ^n-j-do-kv hn-`m-K-
§fpw kz-X-{´-hn-`m-K-§-sf-¶ n-e-bv-¡v {]-hÀ-¯n-¡p-hm³ B-cw-`n¨p. sImÃhÀjw
1097 Nn§w 1þp (F.Un. 1921 B-K-Ìv 12) kÀ-¡m-cn-sâ BÀ.Hm.kn. 1832/21
-¼À D-¯-c-hn-eqsS d-hyq h-Ip-¸n-sâ X-e-h-m-bn- em³-Uv d-hyq I-½o-j-WÀ
n-banXmbn. F.Un. 1923þÂ tZ-hkzw h-Ip-¸v cq-]o-I-cWt¯msS t£-{X-`q-an-I-
fp-sS `-c-W-¨p-a-X-e-IÄ H-gn-ªtXmsS-bm-Wv kz-X-{´am-b em³-Uv d-hyq `cW-
kw-hn-[mw cq-]-s¸-Sp-¶Xv. em³-Uv d-hyq I-½o-jWÀ, Un-hn-j³ t]-jv-ImÀ, A-
kn-Ìâ v t]-jv-ImÀ, X-l-knÂ-ZmÀ, {]-hr-¯n-ImÀ F-¶ {I-a-¯n Hu-tZym-Kn-I-
t{i-Wn C-tXm-sS cq-]-s¸-«psh-¦n-epw X-l-knÂ-Zm-cp-sS n-b-{´-Wm-[n-Im-cn Un-
hn-j³ t]-jv-Im-cm-bn- XpSÀ¶p t]m-¶p. Iq-Sp-X `q-an Irjn-tbm-Ky-am-¡n- n-Ip-Xn-
]n-cn-hv h-À-²n-¸n-¡pI, n-Ip-Xn-]n-cn-hpw A-Xpam-bn _-Ô-s¸-« hnhn-[ -S-]-Sn-{I-a-
§fpw kw-_-Ôn-¨v Un-hn-j-p-Isf X½n G-tIm-]n-¸n-¡pI, kÀ-sÆ -S-¯p-I-
bpw `q-tc-J-IÄ X-¿m-dm-¡n kq-£n-¡p-Ibpw sN-¿p-I, n-b-a-§fpw N-«-§fpw X-
¿m-dm-¡p-I-bpw am-p-h-ep-IÄ m-f-Xo-Icn¡p-Ibpw sN¿p-I Xp-S-§n-b-h-bm-bn-cp-
¶p em³-Uv d-hyq I-½o-j-W-dp-sS {]-[m- Np-a-X-e-IÄ. A©Â, ]p-cm-h-kvXp, h-
w kw-_-Ô-amb-h, A-hIm-i kÀ-«n-^n-¡äv, k-l-I-c-W-Øm-]-§Ä, hn-tÃ-Pv-]-
©m-b¯v, P-e-K-Xm-KXw, FIv-sskkv, n-[n, cmPIo-b kÀ-¡o-«p-IÄ XpS-§n ap-
¸-¯nb-©p hnjb§-fn em³-Uv d-hyq I-½o-j-WÀ h-gn-bÃmsX, kÀ-¡m-cn-
te-¡v t-cn-«m-bn-cp-¶p34
Un-hn-j³ t]-jv-ImÀ hn-h-c-§-f-dn-bn-¨n-cp-¶Xv. a-äp hn-j-
b-§-fn I-½o-j-WÀ h-gn-bpw.
14. sIm¨nbn dhyq hIp¸nsâ {]hÀ¯mcw`wþ (1) {]-[m--s¸-« kz-cq-
]-§-fp-sS Iq-«-¯n-te-¡v 16þmw q-äm-­n-p ti-jw s]-cp-¼S-¸v cq]m´cw
{]m]n¨psh¦n-epw 18þmw q-äm-­np ap³-]v Hcp kpØm]nXamb `-c-WIq-S
hyhØnXn cq-]-s¸«psh¶p ]-d-bm-m-InÃ. t]mÀ-¨p-Ko-kp-ImÀ sIm-¨n hn«p-t]m-
b 17þmw q-äm-­n-sâ ]-Ip-Xn-bn sIm-¨n cm-Py-¯n-I-s¯ a-äp kz-cq-]-m[n-Im-cn-
I-fp-sS Io-gn-ep-f-f Ø-e§Ä, t£-{X-k-t¦-X§Ä, a-äp {]-`p-¡-·mÀ ap-X-em-b-h-cp-
32. lPqÀ I-t¨-cn-bn¯-s¶ sImÃhÀjw 1080þ(F.Un. 1905)þ ]nd-h-I F-¶ hn-`m-K-am-bm-Wv FIv-ssk-kv h-Ip-¸v
B-cw-`-Ime-¯v {]-hÀ-¯n-¨n-cp-¶Xv. D-¸v, A-_v-Im-cn, I-Ìw-kv C--§-fn-ep-f-f `-c-W-]-c-hpw n-Ip-Xn-]n-cn-hpam-bpw _-
Ô-s¸-« FÃm {]-hÀ-¯--§Ä-¡p-ap-f-f kÀ-¡mÀ G-P³-kn-bm-bn-cp-¶p CXv.
33. Znhm-p Io-gn lPqÀ I-t¨-cn B-Øm--am-bn lp-kqÀ JPm- F-¶ t]-cn-em-Wv {S-j-dn hn-`m-Kw {]-hÀ-¯--am-cw-
`n-¨Xv. Unhn-j-p-I-fn Hcp A-¡u-­vkv Hm-^o-k-dp-sS Io-gn Un-hn-j-W {S-j-dn-I-fpw, A-h-bv-¡p Hmtcm Xm-eq-
¡p-I-fn X-l-knÂ-Zm-cp-sS Io-gn k-_vþ{S-j-dn-I-fp-sa-¶-Xm-bn-cp-¶p [--Im-cy hn-`m-K-¯n-sâ `-c-W-kw-hn-[mw. ]-
W-an-S-]m-Sp-IÄ-¡p ]p-d-ta, sk³-{S Ìm-¼v Un-t¸m-bp-sS Io-gn kv-äm-¼p-I-fpsS (C-Xn s]m-Xp-, A©Â, tImÀ-
«v ^o Ìm-¼p-IÄ DÄ-s¸-Sp¶p) ssI-Imcyw Iq-Sn {S-j-dn-IÄ sN-bv-Xn-cp-¶p. C-{]-Im-c-ap-f-f {Sj-dn kw-hn-[m--¯n-sâ
taÂ-tm-«w AX-Xv Un-hn-j³ t]-jv-ImÀ nÀ-Æ-ln-¨p t]m¶p. Cu kw-hn-[m--s¯-bm-Wv 1905þÂ ]-cn-jv-I-cn¨v, A-
¡u-­v-kv & Hm-Unäv Hm-^o-k-dp-sS Io-gn ta-PÀ {S-j-dn-I-fpw, Xm-eq-¡v k-_v {S-j-dn-Ifpw DÄ-s¸-Sp-¶ kzX-{´ hn-`m-
K-am-¡n-bXv. H-cp h-Ip-¸m-bn 1963þÂ kw-L-Sn-¸n-¡-s¸-Sp¶-Xp h-sc {Sj-dn d-hyq h-Ip-¸n-tm-Sv A-p-_-Ôam-b kzX-
{´ hn-`m-K-am-bn Xp-SÀ¶p.
34. [T K Velu Pillai - Travancore State Manual, Vol. 4, Govt of Travancore, 1940. Page 27-28]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXXIV
sS A-[o--{]-tZ-i-§Ä F¶n-h H-gn-¨p-f-f `m-K-§-fn sIm-¨n cm-Pm-hv Im-cy-¡m-c-
·mÀ ap-Jm´-cw t-cn-«p `-cWw S¯n h-¶n-cp-¶p. U-¨p-Im-cp-am-bn [m-c-W-bn-em-
b-Xn-p ti-jw cm-Py-Im-cy§-sf hy-h-Ø sN-¿p-¶-Xn cm-Pmhn-tm-sSm-¸w U-¨p
K-hÀ-®dpw tNÀ-¶n-cp-¶-Xm-bn Im-Wmw. cm-Pm-hv n-b-an-¡p-¶ Im-cy-¡m-c-·m-scbpw
ta-tm-·m-scbpw sIm-­v Im-cy-§Ä -S¯nh¶ncp¶Xv ]m-en-b-¯-¨-pw (tXm-
«m-tÈ-cn) X-e-s¨-t¶m-cpw a--t¡m-«-¨-pw U-¨v I-¼-n-bp-sS I-¸n-¯mpw Iq-Snbm-
tem-Nn-¨m-bn-cp¶p.
(2) sImÃhÀjw 849 (F.Un. 1674)þse U-¨p-Im-cp-am-bp-f-f D-S¼-Sn {]-Im-
cw Im-cym-tz-j-W-¯n-sâ B-h-iy-¯n-te-¡m-bn sIm-¨n cm-Py-s¯ hnhn[ {]-hr-
¯n-I-fm-bn (hntÃPv Hm^okpIÄ) Xn-cn-¨n-cp¶p. kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡mÀ, Im-cy-¡mÀ,
ta-tm-·mÀ, In-gn-¡mÀ, ap-XÂ-]nSn, n-tbm-K-·mÀ F-¶o D-tZym-K-t¸-cp-IÄ F.Un.
1674 ap-X ]-Sn-]-Sn-bm-bn-«m-Wv n-e-hn h-cp-¶Xv. ta-tm-·m-sc-s¡m-­v IW-¡v
F-gp-Xn-¨v FÃm I-W-¡p-Ifpw ]cn-tim-[n-¨v cm-Pm-hn-s t_m-[n-¸n-¡m-pw -’In-gn-
¡mc³’ F¶ D-tZym-K-Ø-s-s¡m-­v h-cp-am-w kq-£n¸n-¡m-p-apff NpaX-e m-
ep a-{´n-am-cn {]-[m-nbm-bn-cp¶ ]m-en-b-¯-¨-m-bn-cp¶p35
. A-¡me-¯v cm-Py-
¯p-­m-bn-cp-¶ hchn--§fn {][ms¸«h ]-en-i, ]m-«-¡mWw, I¸-, t]-
cm-t¼dv, h-gn-]n-g, ]p-cp-jm-´cw, Np¦w, tN-cn-¡ew, Ip-¯p-a-Xn, Im-gv-N, X-e-¸Ww,
A¦w, G-g, tIm-g, X-¸v, ]n-g, ]p-e-bm-«p-sh-®, s]m-¶-cn¸v, A-äm-e-S¡w, A-Sn-a-¸-
Ww, tN-cn¡Â, A-bv-ap-e, ap½p-e, c£m-t`mKw, N-§Xw, sN-s¦m¼v, sN-s¦m¼vv
I-®-S-¸p-ffn, B--¸nSn, D-S-ª- D-cp¡Ä, In-W-änÂ-]¶n, sIm¼v, Ip-d-hv, hmev,
tXmÂ, c-Xv--§Ä, tem-l-§Ä F-¶n-h-sbm-s¡- B-bn-cp¶p. F-¶m `q-an-bnÂ
n-t¶m hr-£-^-e-§-fn nt¶m n-Ip-Xn-]n-cn-hv F¶ k{¼Zmbw Xs¶ D-­m-
bn-cp-¶panÃ.
(3) sIm¨nbn B-Zy-am-bn `q-an-bn-t·Â n-Ip-Xn n-Ý-bn¨-Xv F.Un.
1762þemWv. Xn-cp-hn-Xmw-IqÀ, tIm-gn-t¡m-Sv, ssa-kqÀ cm-Pm-¡-·m-cp-am-bp­m-b bp-
²-s¨-e-hp-IÄ¡pw ssa-kq-cn-te¡p-f-f I-¸-¯npw aäpw n-e-hn-ep-f-f h-cp-am-w
Xn-I-bm-sX h¶tXm-Sp Iq-Sn-bm-Wv `q-n-Ip-Xn Np-a-¯n-¯p-S-§n-bXv. km-aq-Xn-cn-sb
H-gn-¸n-¡p-I-bpw cm-Py-t{Zm-ln-I-fm-bn Xn-cn-ªn-cp-¶ C-S-{]-`p-¡-·m-cp-sS kz-¯p-¡Ä
FÃmw A-[o--X-bn-em-¡p-Ibpw sN-bv-X-tXm-sS cm-P-Øm--¯n-p ssI-h-¶ {]-_-
e-X- F.Un. 1763þÂ cm-Py-Im-cy§fpsS co-Xn ]-cn-jv-I-cn-¡p-¶-Xn-p km-l-Ncy-
sam-cp¡n. A-Xphsc m-Sp-hm-gn-I-fp-sS `-c-W-¯n m-Sp-I-fm-bn hn-`-Pn-¨n-cp-¶ GÀ-
¸m-Sn-s t`-Z-s¸-Sp-¯n cm-Py-s¯, sX-t¡ ap-J-sa¶pw hS-t¡ ap-J-sa¶pw c-­m-
bn `m-Kn-¨v Hmtcm ap-J-t¯-¡pw Hmtcm kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡msc36
FÃm-änpw ta-e-
35. [sI. ]-n. ]-ßm-` ta-tm³ þ sIm-¨n cm-Py-N-cn{Xw, t]-Pv þ622]
36. ^mZÀ _À-¯-tem-taym-hnsâ tc-J-s¸-Sp-¯Â {]-Im-cw A-¡me-s¯ tI-c-f-¯n-se D-tZym-K-ØÀ I-S¡-c, ]p-g
ap-X-em-b-Xn-sâ taÂ-hn-Nm-c-¡mc³, A-sÃ-¦n Np-¦-¸n-cnhv, hym-]mcw C-Xp-I-fp-sS taÂ-hn-Nm-c-¡m-c³, t-km-]Xn,
Xpd-¡mc³, kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡mÀ, A-[n-Im-cn A-sÃ-¦n ]mÀ-Æ-Xy-¡mc³, ]n-f-f A-sÃ-¦n F-gp-¯pImc³
F¶nhcmbncp¶p. sIm-¨n-bn Ch-sc ta-tm³ F¶pw h-n-fn¨ncp¶p
[th-em-bp-[³ ]-Wn-¡-tÈcn þ k-©m-cn-IÄ I-­ tIc-fw, Idâ v _pIvkv, 2017. t]-Pv 364. ]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂXXXV
[n-Im-cn-bmbn n-b-an¨p. ap-J§sf tIm-hn-e-I-¯pw-hm-Xn-ep-I-fm-bn (C¶s¯ Xm-
eq-¡n-p k-amw) Xn-cn¡p-I-bpw, ta-e-[n-Im-cn-bmbn Im-cy-¡m-sc n-Ý-bn¡p-I-
bpw sN-bvXp. tIm-hn-e-I-¯pwhm-Xn-epI-sf {]-hr-¯n-I-fm-bn (C¶s¯ hn-tÃ-Pn-
p k-amw) Xn-cn-¨v {]-hr-¯n-Im-c-·m-scbpw IW-¡v F-gp-Xp-¶-Xn-m-bn ta-tm-
·m-scbpw ap-XÂ kq-£n-¡p-¶-Xn-v N-{´-¡m-c-·m-scbpw n-Ý-bn¨p. tZ-i-¯p -
S-¡p-¶ kw-K-Xn-Isf¸än ta-e-[n-Im-cn-IÄ-¡v A-dn-hp ÂIp-hm³ tZ-i-§Ä tXmdpw
Hmtcm {]-am-W-¡m-c-p-ap-­m-bn-cp¶p. i¼f-anÃm-Xn-cp-¶ Cu Ømw, Hmtcm X-
d-hm-t«-¡pw im-iz-Xm-h-Im-i-am-bn-cp¶p. Pm-Xn-a-X-t`-Zw Iq-Sm-sX-bm-Wv {]-am-W-¡msc
GÀ¸mSm¡nbncp¶Xv. tZi-s¯ NnÃ-d-¡m-cy-§Ä ap-X {]-hr-¯n-Im-c-·m-À sNt¿-
­Xm-b Im-cy-§Ä h-sc C-h-cp-sS A-tz-j-W-¯n s]-«n-cp¶p. If-hv ap-Xemb
Ip-ä-§Ä h-À-²n-¡m-Xn-cn-¡m³ Im-h k-©-cn¡phmmbn tZ-i-Im-hÂ-¡mscbpw
GÀ-s¸-Sp¯n. C§-s cmPyw ap-gp-h³ cmPm-hn-sâ A-[n-Im-c-¯n-em-hp-Ibpw kz-
cq-]nIÄ, {]-`p-¡-·mÀ F-¶n-h-cp-sS A-[n-Im-cw {ItaW CÃm-Xm-Ip-Ibpw sN-bvXp.
(4) F.Un. 1790 ap-XÂ 1805 h-sc sIm-¨n cm-Pm-hm-bn-cp¶- i-à-³ X¼p-
cm³ F-¶-dn-b-s¸-« cm-a-hÀ-½ H³-]-Xm-a-³ ssa-kqÀ `-c-W-co-Xn-sb A-p-I-cn¨v
cm-Py`-c-W k-{¼-Zm-b-¯n Nn-e ]-cn-jv-I-m-c-§Ä h-cp-¯p-I-bp-­mbn. c-­p Xm-
eq-¡p-IÄ Iq-Sp-¶ hn-`m-K-¯nv `kp-º’ F-¶p t]-cn«v AhbpsS taÂ-hn-Nm-c-
¯npw Io-gp-tZym-K-Ø-·m-cp-sS S-]-SnI-sf ]cn-tim-[n-¨p dn-t¸mÀ-«p sN-¿p-¶Xnpw
`I-¸n-¯m³’am-sc ntbmKn¨p. ssI-¡q-en-¡mcm-b D-tZym-K-ØÀ-¡v XS-hv in-£-bv-
¡p ]pd-ta A-Snbpw hn-[n-¨n-cp¶p. A-h-cps-S h-I ]qÀ-Æn-I-hpw kz-bmÀ-Ön-X-hpam-
b kz-¯p ap-gp-hpw kÀ-¡m-cn-te¡p AS-¡n F-Sp-¡p-Ibpw sN-bvXpt]m¶p.
A¡me-¯p ssI-¡q-en-¡mcm-b A-[n-Im-cn-IÄ m-«n [m-cm-f-ap-­m-bn-cp-¶-Xn-
m Ah-sc in-£n-¡p-¶-Xn n-¶vv J-P-m-hn-te-¡v CSapdnbmsX B-Zm-bw
h¶p-sIm-­pancp¶p.
(5) s]-cp-¼S-¸v kz-cq-]hpw Cw-¥ojv Cu-Ìv C´ym I-¼-n-bp-am-bp­mb D-
S-¼-Sn- h-gn I-¼-n-¡p e-`n-¨ taÂ-t¡m-bv-a, F.Un. 1795þÂ sIm-¨n-t¡m-« U-¨p-Im-
cn n¶pw ssI-h-i-s¸-Sp-¯p-¶-tXm-sS G-sd-¡p-sd ta-e-[n-Im-c-am-bn D-d¨p. B-
cw-`-¯n (F.Un. 1792 apXÂ) t_mw-s_ {]-kn-U³-kn -S-¯n-bn-cp-¶ ta-e-
tzj-Ww F.Un. 1800þ a-e-_mÀ, sX-¡³ IÀ-®mS-Iw F-¶o {]-tZ-i-§Ä a-{Zm-
kv {]-kn-U³kn-tbm-Sp tNÀ-¯-t¸mÄ a-{Zm-kv {]-kn-U³-kn-bp-sS Np-a-X-e-bn-embn.
F.Un. 1812þ Zn-hm-m-bn n-b-an-¡-s¸« tI-W a¬tdm Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dn -
S-¸n-em-¡n-b-Xn-p k-am-am-b ]-cn-jv-Im-c-§Ä sIm-¨n-bnepw -S-¸n-em¡n. Im-cy-
¡mÀ-¡p-­m-bn-cp-¶ o-Xn-nÀ-Æ-l-Wm-[n-Im-c-§Ä nÀ-¯-em-¡n Ahsb Xr-¸q-
Wn-¯p-d-bn-epw Xr-Èq-cnepw B-cw-`n-¨ sNdnb tIm-S-Xn-IÄ-¡pw F-d-Wm-Ipf-¯v
B-cw-`n-¨ A-¸o tIm-S-Xn-¡p-am-bn GÂ-¸n¨p-sIm-Sp¯p. C-tXm-sS Im-cy-¡m-cp-sS
Np-a-X-e-IÄ n-Ip-Xn-]n-cn-hn am-{X-am-bn tI-{µo-I-cn-¡-s¸«p. F.Un. 1818þ -
©-¸-¿-³ Zn-hm-m-bn-cns¡ “Im-cy-¡mÀ”F¶pw “Xn-cpap-J”sa¶pw D-f-f D-tZym-K-
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXXVI
t¸-cp-IÄ amän “X-l-knÂ-ZmÀ” F¶pw “k-{¼Xn” F¶pw B-¡n D-tZym-K-Ø-·m-
cp-sS {]-hr-¯nI-sf hy-h-Ø-s¸-Sp-¯n-37
.
(6) sImÃhÀjw 937 (F.Un. 1762)þepw A-XnÂ-¸n-s¶ ]-e-t¸m-gmbpw
Nn-e tI-s«-gp-¯p-Ifpw sImÃhÀjw 964 (F.Un. 1789)þ n-e-§Ä¡p Im-em-
n-Ip-Xn Np-a-¯nbXp-aÃmsX cmPy-s¯ n-ew, ]-d-¼pI-sf i-cn-bm-bn I-s­-gp-Xn-
bn-«nÃmXn-cp¶ sIm-¨n-bn Is­-gp-¯v nÀ-t±-in¨p-sIm-­pw A-Xn-p-th-­p-¶
N-«§-sf hn-h-cn¨p-sIm­pw sImÃhÀjw 989 (F.Un. 1814)þ Zn-hm-m-bn-cp-¶
tI-WÂ a¬tdm D-¯-c-hn-«n-cp¶p. C-X-p-k-cn-¨p-f-f ]d-¼v I-s­-gp-¯v sImÃhÀjw
990 (F.Un. 1814-15)þepw n-ew I-s­-gp-¯v ©¸-¿³ Zn-hm-m-bn-cn-s¡
sImÃhÀjw 996 (F.Un. 1821)þepw B-cw-`n-¨p. ]n¶oSv sh-¦n-S-kp-º-¿-cp-sS Im-
e-¯mWv (F.Un. 1835-1840) sImÃhÀjw 1012 (F.Un. 1837)þÂ ]-d-¼v I-s­-
gp-¯p S-¯n `q-an-bn n-¶p-ap-f-f ap-X-se-Sp-¸v Iq-«n-b-Xv. sImÃhÀjw 990þse
]d-¼v I-s­-gp-¯np tijw ]pXn-b-Xm-bn sh-«n-s¯-fn-s¨-Sp-¯ ]-d-¼p-I-fp-sS-bpw
A-Xn h-¨p ]n-Sn-¸n-¨ hr-£-§-fp-sS-bpw sX§pw In-g-§pw a-äp ]-d-¼p-hn-f-I-fp-am-
bn hn-I-kn-¨n-cp-¶ ]-d-¼p-Ir-jn-bp-sSbpw I-W-s¡-Sp-¡pIbpw I-cw ]-Xn-¡p-Ibpw
sN-bvXXntm-sSm¸w ssI-h-i-am-bn¡-­ `-q-an-I-sf-bpw Ir-jn-¡p tbm-Ky-am-bn-«p-
ff ssI-h-i-aÃm-¯ `q-an-I-sfbpw i-cn-bm-bf-¶v H-cp c-Pn-ÌÀ X-¿m-dm¡pIbpw sN-
bvXp. ]e-h-I ap-X-se-Sp-¸n-s ]-cn-jv-I-cn-¨v taÂ-hn-Nm-c-¯n-p I¬-kÀ-th-ä-dm-bn
tIm-e-^n-sbpw n-Ý-bn¨p. Cu {]-{In-b 20 sImÃw I-gn-ªv sImÃhÀjw
1032 (F.Un. 1857)þÂ ho­pw S¯pIbp­mbn.38
(7) sIm-¨n Xm-eq-¡nepw I-W-b-¶qÀ Xm-eq-¡nepw sh-dp-¼m-«m-h-Im-i-ap-f-f
]-­mc-h-I n-e-§-fp-sS I-c-¯n ]m-«hpw n-e-h-cnbpw ]m-«-¡m-gv-Nbpw DÄ-s¸-«n-
cp¶p. Nnäq-scm-gn-sIbpff Xm-eq-¡p-I-fp-sS I-c-¯n ]m-«hpw ]m-«-¡m-gv-Nbpw n-
Ip-Xnbpw ]-e-hpw DÄ-s¸-«n-cp¶p. Nn-äqÀ Xm-eq-¡n ]m-«hpw ]-ehpw am-{X-ta D-
37. Im-cy-¡m-cp-sS t]À X-l-knÂ-ZmÀ F-¶m-¡n am-ä-nb-Xv tI-WÂ a¬-tdm-bp-sS Im-e-¯m-bn-cp-¶p-sh¶v Regional
Archives, Ernakulam ]p-d-¯n-d-¡n-bn-«pff Guide to Archives Series 2-Â ]p-dw 12þÂ tc-J-s¸-Sp-¯n-bn-cn-¡p¶p. F-
¶m 1818þem-Wv C-sX-¶v sIm-¨n³ tÌ-äv am-p-h-en ]-d-bp¶p. tI-W a¬tdm sIm-¨n-bp-sS d-knUâ v ]Z-hn cm-
Pn h-bv-¡p-¶-Xv 1819þemWv. A-Xn-v H-cp hÀ-jw ap-¼v -©-¸¿-sb sIm-¨n-cm-Pm-hv Zn-hm-m-bn n-b-an-¡p-¶-Xv a¬-tdm-
bp-am-bn B-tem-Nn-¨n-«mbncp¶p.
[sI. ]-n. ]-ßm-` ta-tm³ þ sIm-¨n cm-Py-N-cn{Xw, t]-Pv 717]
38. I-cw Np-a-¯m-hp-¶ hr-£-§-fp-f-f ]-d-¼p-IÄ-¡p hr-£-¸m-«hpw A-h-bnÃm-¯-h-bv-¡p ]-b-äp-]m-«hpw n-Ý-bn¨p.
]-­mc-h-I ]-d-¼p-I-fn-t·Â H-cp ]-d-bv-¡p Ø-e-¯n-v `q-an-bp-sS Kp-Ww t]m-se ]t¯m At©m ss]-k ho-X-ap-f-
f ]-b-äp-]m-«hpw ]pd-h-I ]-d-¼p-IÄ-¡v A-Xn-sâ F-«n-sem-¶p ho-Xhpw Np-a¯n. Nn-äqÀ Xm-eq-¡n ]-­m-c-h-I-bm-
Is«, ]p-d-h-I-bm-Is«, FÃm `qan-IÄ-¡pw Hcp-t]m-se ]-d-bv-¡v G-gp ss]-k ho-X-ap-f-f I-chpw ]-Xn¨p.
n-ew I-s­-gp-¯n A-¶v -S-¸p-­m-bn-cp-¶ FÃm n-e-§fpw DÄ-s¸-«n-cp¶psh¦nepw n-ew i-cn-bm-bn A-f-¶n-
«p-­m-bn-cp-¶nÃ. I-s­-gp-¯p-tZym-K-Ø-·mÀ t-cn-«p ]cn-tim-[n-¨-Xn-sâ ti-jw H-cp n-e-¯n hn-X-bv-¡m-hp-¶ hn-
¯n-sâ Xp-I-b-p-k-cn-¨v A-Xn-sâ h-en-¸w I-W-¡m-¡p-Ibpw h-kv-Xp ssI-h-i-¡m-cp-tSbpw k-ao-]-Ø-·m-cp-tSbpw I-
W-¡n-s {]-am-W-am-¡n-s¡m-­v kÀ-¡m-cn-te-¡v I-cw n-P-s¸-Sp-¯p-IbpamWp­m-bXv.
ssa-kqÀ A-[n-n-th-i-¯n--n-S-¡p-f-f sNdn-sbm-cp Im-e-b-f-shm-gn-¨mÂ, `q-an-¡p n-Ip-Xn Np-a-¯n-¯p-S-§nb-Xp
ap-X G-I-tZ-iw 50 sImÃ-t¯m-fw n-e-§-fn n-¶p-f-f n-Ip-Xn sÃm-bm-Wv ]n-cn-¨n-cp-¶-Xv. F.Un. 1813þ tI-WÂ
a¬tdm n-Ip-Xn ]-W-am-bn ]n-cn-¨p Xp-S-§n-sb-¦nepw F.Un. 1855þepw, F.Un. 1856þepw i-¦-c-hm-cyÀ Zn-hm-m-bn-cn-s¡
G-Xm-pw n-Ip-Xn sÃmbpw ]n-cn-¡p-I-bp-­mbn. n-Ip-Xn ]-W-am-bn ]n-cn-¨p Xp-S-§n-bn«pw ]-d-hm-in, Np-a-«p-Iqen
XpS-§nbh nÀ-¯Â sN¿msX n-IpXn-tbm-Sv Iq-«n-t¨À-¡p-I-bm-Wp-­m-bXv.
[kn. A-¨p-Xta-tm³ þ sIm-¨n³ tÌ-äv am-p-hÂ. t]Pvþ 396þ397.]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
I½ojWtdäv amzÂXXXVII
­m-bn-cp-¶p-ffp. ]-­m-c-h-I Im-W n-e-§-fp-sS I-chpw sh-dp-¼m-«-n-e-§Ä-¡p-
ff-Xp t]m-se X-s¶-bm-Wv I-W-¡m-¡n-bn-cp-¶Xv. ]m-«-¯n-p ]I-cw an-¨-hm-c-am-
Wv ]n-cn-¨n-cp-¶Xv F¶Xp am{Xambncp¶p hyXymkw. Im-W-¨mÀ-¯pIÄ, km-[m-
c-W P-·n-I-fp-sS Io-gn Ip-Sn-bm-·mÀ NmÀ-¯n-¸n-Sn-¸n-¡p¶-Xp t]m-se Xs¶, Im-
ew I-gn-bp-¶-tXm-Sp Iq-Sn s]m-fn-s¨-gp-Xm³ A-h-Im-iw sIm-Sp-¯p s]m-fn-s¨-gp-Xn
]n-Sn-¡-¯-¡-h-bm-bn-cp¶p. A-Sn-atbm Ap-t`m-Ktam D-f-f n-e-§-fp-sS Im-cy-¯nÂ
]m-«-¯n n¶pw D-S³-Ipd-hv Fs¶mcp XpI Ipd-hp sN-bvXp-sIm-Sp-¯ ti-jw n-
Ip-Xn-bn--§-sf-sbÃmw Im-W-n-e-§Ä-s¡¶ t]m-se Np-a-¯n. Im-cmbv-a n-e-
§Ä-¡v ta-em-bv-a A-sÃ-¦n cm-P-t`m-Kw (CXv ]m-«-¯n-tâbpw ]m-«-¡m-gv-N-bp-
tSbpw qäp¡v c-­-c ho-X-ap-f-f Aw-iambn-cp¶p) am-{X-ta Np-a-¯n-bn-cp-¶p-ffp. I-
c-sam-gn-hv n-e-§Ä-¡v s]m-Xpsh H-cp hn-[-¯n-ep-ap-f-f n-Ip-Xnbpw Np-a-¯n-bn-cp-
¶nsænepw Nn-äqÀ Xm-eq-¡n A-{]-Im-c-ap-f-f n-e-§-fp-sS Im-cy-¯n ]ew am-
{X-w H-gn-hm-¡n- ]m-«w h-kq-em-¡n-bn-cp¶p. ]pd-h-I n-e-§Ä¡p ]m-«tam ]m-«-¡m-
gv-Ntbm CÃm-bn-cp-¶p-sh-¦nepw sX-¡³ Xm-eq-¡p-I-fn B h-I n-e-§Ä¡p ap-
¸-dbpw n-e-h-cnbpw h-S-¡³ Xm-eq-¡p-I-fn n-Ip-Xnbpw ]ehp-w39
am{Xhpw Np-
a-¯n-bn-cp¶p.
(8) Is­-gp-¯p-I-fn tc-J-s¸-Sp-¯-s¸-« `q-an-bp-sS A-f-hn-ep-f-f Ir-Xy-X-
bnÃm-bv-a, ssI-h-i-§-fp-sS-bpw D-]-tbm-K-¯n-tâbpw Im-en-Iam-b am-ä-§Ä aq-ew
tc-J-I-fn hÀ-²n-¨p-h¶ s]m-cp-¯-anÃm-bv-a, C-h Imc-Ww I-cw ]n-c-nhn h¶p-
sIm-­n-cp-¶ £-bw Xp-S-§n-b-h ]-cn-l-cn-¡p-¶-Xn-mbn cm-Py-am-kI-ew im-kv-
{Xo-b-kÀ-sÆ S-¯n hn-kv-XoÀ-®-s¯bpw hn-f-hn-sbpw A-Sn-Øm--s¸-Sp-¯n I-
cw nÀ-®-bn-¡p-¶-Xn-m-bm-Wv im-kv-{Xo-bam-b d-h-yp kÀ-sÆ sk-änÂ-saâ v -S-
¯n-bXv. a-{Zm-kv kÀ-sÆ Un-¸mÀv-«v-saân n¶pff tXmw-k¬ F-¶-bm-fp-sS ta-
Âtm«¯n d-hyq kw-_-Ôam-b cPn-kv-äÀ X-¿m-dm-¡p-¶-Xn-p-f-f kÀ-sÆ
sImÃhÀjw 1074 (F.Un. 1898) þÂ B-cw-`n¨p. sImÃhÀjw 1077 (F.Un.
1902)þÂ -S¯nb {]m-Yan-I X-e-¯n-ep-f-f H-cp am-Xr-Im kÀ-sÆ-tbm-Sp IqSn d-
hyq sk-änÂ-saâ v Un-¸mÀ-«v-saâ v n-e-hn h¶p. I-W-b-¶qÀ, sIm-Sp-§ÃqÀ
Xm-eq-¡p-I-fp-sS kÀ-sÆ sIm-ÃhÀjw 1075þepw, sIm-¨n-bn-te-Xp sImÃhÀjw
1076þepw, ap-Ip-µ-]pcw, Nn-äqÀ, Xr-Èn-h-t]-cqÀ, X-e-¸nf-fn F-¶o Xm-eq-¡p-I-fn-
39 ]m«hpw ]-ehpw n-e-h-cn-bpw:
P-·n-bv-¡pf-f Hm-l-cn-bp-sS ]-Ip-Xn-ho-Xw A-sÃ-¦n sNe-hp I-gn-¨p-f-f B-Zm-b-¯n-sâ G-I-tZ-iw aq-¶n-sem-¶p
ho-Xw B-Wv km-[m-c-W-bm-bn -]m-«-am-bn n-Ý-bn-¨n-cp-¶Xv. H-cp ]-d n-e-¯n-v Im ]-d sÃp ap-X B-dp ]-d
sÃp h-sc h-¶n-cp¶p. ]-d-bv-¡v G-gc ss]-k ho-Xhpw A-]qÀ-Æw Nn-e kw-K-Xn-I-fn 15 ss]-k hoX-hw B-Wv n-
eh-cn ]n-cn-¨n-cp-¶Xv. ]m-«-Imgv-N F¶-Xv P-·n-¡p sIm-Sp-¯n-cp-¶ H-cp Im-gv-N-bm-bn-cp¶p. A-Xp ssI-h-i-ap-f-f `q-an-bp-
sS h-en-¸w t]m-se 10 ss]-k ap-XÂ 4 cq] 9 AW 2 ss]-k h-sc D-­m-bn-cp¶p. n-Ip-Xn-bp-sS tXm-Xv h-kv-Xp-hn-sâ
Kp-Ww t]m-se H-cp ]-d n-e-¯n-v Im ]-d sÃv ap-X H-cp ]-d sÃp h-sc-bm-bn- ]-e hn-[-am-bn-cp¶p. A-{]-Im-cw
X-s¶ ]-e-¯n-sâ tXm-Xv H-cn-S§-gn sÃp ap-XÂ G-g-c C-S§-gn sÃp h-sc ]-e X-c-¯n-em-bn-cp¶p. H-cp ]-d n-e-
¯n-p aq-¶n-S§-gn sÃp ho-Xw h-cp-¶ ]-e-s¯ `ap¸-d’ F-¶p ]-d-bp-¶p. n-eh-cn n-c-¸n ]-d-bv-¡p 15 -ss]-kbpw,
A-]qÀÆw Nn-e n-e-§Ä-¡p ]-d-bv-¡v G-gc ss]-k ho-X-hpamWv Np-a-¯n-bn-cp-¶Xv. ]m-«-¡m-gv-N- 20 ss]k ap-X H-
t¶-Im cq-] h-sc ]-e-{]-Im-c-¯n ]n-cn¨p-t]m¶p.
[kn. A-¨p-Xta-tm³ þ sIm-¨n³ tÌ-äv am-p-hÂ. t]Pvþ 397þ399]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXXVIII
teXp b-Ym-{I-aw sImÃhÀjw 1078, 1079, 1080, 1082 F-¶nhbnepw A-h-km-
n¨p. X-e-¸nf-fn Xm-eq-¡n-se A-h-km-s¯ kÀ-sÆ dn-¡m-ÀUp-IÄ sImÃhÀjw
1083þm-am-­n (F.Un. 1908) sk-änÂ-saâ v Un-¸mÀ-«v-saân GÂ-¸n-¨-tXm-Sp
Iq-Sn cm-Pys¯ FÃmhn[ kÀsÆ {]hr¯nIfpw ]qÀ¯nbmIpIbp­mbn.
(9) sImÃhÀjw 1080þem-Wv (F.Un. 1905) sk-änÂ-saâ v hn-fw_-cw ]p-
d-s¸-Sp-hn-¨Xv. A-¶p Zn-hm-m-bn-cp-¶ ]-«m-`n cm-a-¿ cq]w ÂIn-b sk-änÂ-saâ v
D¯-c-hnÂ40
`q-anI-sf X-cw Xn-cn-¡p-I, n-Ip-Xn-bp-sS tXm-Xp-IÄ n-Ý-bn-¡p-I, ]-
e-hn-[-¯n-ep-f-f A-h-Im-i-§-tf-b-pw ssI-h-i-§-tfbpw XoÀ-¨-s¸-Sp-¯p-I, I-c-Sp-]-
«-b-hpw, A-ÊÂ-]-«-bhpw sIm-Sp-¡p-I, cPn-Ì-dp-IÄ X-¿m-dm-¡p-I F-¶n-§-s-bp-
ff GÀ-¸m-Sp-IÄ-¡v ]pd-ta B hn-fw-_-c-¯n C-mw, I-c-sam-gnhv, A-yw-nÂ-¸v
F-¶n-h kw-_-Ôn-¨ tI-kp-I-sf¸-än n-jv-IÀ-j-tbm-Sp IqSn-b A-tzj-Ww -S-
¯p-¶-Xn-te-¡pw A-h-bp-sS A-h-Im-i§-sf Xo-cp-am--s¸-Sp-¯p¶Xn-te-¡pw th-
­ amÀK-nÀ-t±-i§fpw D-­m-bn-cp¶p. S¸n-ep-­m-bn-cp-¶ NnÃ-d I-c§-sf F-Sp-
¯p-I-f-ªXpw s]m-fn-s¨-gp¯pw s]m-fn-s¨-gp-¯-h-Im-i-§fpw nÀ-¯Â sN-bv-X-
Xpw ]-­m-c-h-I -sh-dp-¼m«-¡mÀ¡pw Im-W-¡mÀ¡pw ssI-h-i-ap-f-f h-kv-Xp-¡-fn-
t·Â ]qÀ-®m-h-Im-iw ÂInb-Xp-apÄ-s¸-sSbpff Im-em-p-kr-Xam-b ]-cn-jv-Im-c-
§sf DÄ-s¡m-f-fn¨pw, d-hyq k-{¼-Zm-bw Im-cy-£-a-am-¡p¶Xn-v D-tZym-K-ØÀ
A-p-hÀ-¯n-bv-t¡-­ -S-]-Sn-{I-a-§-Ä n-jv-IÀ-jn¨p-sIm-­p-ap-f-f sk-änÂ-saâ v
-S-]-Sn-IÄ `-c-W-hy-h-Ø-bv-¡v Ir-Xyam-b Nn-«-h«-§fpw hy-à-Xbpw Â-In. sk-
änÂ-saâ v 30 hÀ-jw n-e-nÂ-¡p¶Xm-sW-¶pw A-Xn-n-S-bv-¡v bm-sXm-cp Im-c-W-
h-imepw n-Ip-Xn Iq«p-I-bn-söpw n-Ý-b-ap-­m¡n.
(10) F.Un. 1905 h-sc Pam_-´n F-¶ t]-cn d-h-yp (C-Xn FIv-
sskkv, Irjn, ^n-j-do-kv F¶n-h DÄ-s¸-«n-cp-¶p), {S-j-dn, [--Im-cy hn-`m-K-§Ä
H-cp-an-¨m-bn-cp-¶p H-cp h-Ip-¸m-bn {]-hÀ-¯n-¨n-cp-¶-Xv. Irjn, FIv-sskkv, hm-Wn-
Py n-Ip-Xn F-¶n-h-bm-bn-cp-¶p d-h-yp h-Ip-¸n-sâ {]-[m--s¸-« im-J-IÄ. 1905þÂ
FIv-ssk-kpw, Xp-SÀ-¶v Ir-jnbpw ^n-j-do-kpw kzX-{´ hn-`m-K-§-fm-Ip-I-bpw F.Un.
1907þÂ d-hyq tPm-enbpw a-Pn-kv-t{S-äv tPm-enbpw thÀ-Xn-cn-bp-I-bpw sN-bvXp. tZ-
hkzw `-c-W-w 1923þÂ kzX-{´ Un-¸mÀ-«v-saâ v B-b-tXmsS Gsd-¡p-sd X-Xm-b
em³-Uv d-h-yq h-Ip-¸v D-cp-¯n-cnbpIbp­mbn. F.Un. 1895þ n-e-hn h-¶
40. n-Ip-Xn n-P-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-p th-­n ]-­mc-h-I sh-dp-¼m-« `q-an-I-sf-bm-Wv G-I-I-am-bn-s«-Sp-¯Xv. n-e-§Ä-¡v
n-Ip-Xn n-P-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-v B-Zy-s¯ hnf-hp sIm-bv-Xp tm-¡n I-­-{]-Im-cw H-cp n-e-¯n-ep-­m-Ip-¶ sÃn-sâ
Xp-I I-W-¡m¡n. A-Xp-{]-Im-cw I-­ XpI-sb ]-d-bv-¡p m-e-W Ggp- ss]-k hn-e {]-Im-cw ]-W-am-¡n Xn-cn-¨p. H-
cp-¸q n-e-§-fn n¶pw c-­m-a-sXm-cp hn-f-sh-Sp-¡p-¶-Xm-bm A-Xn-v H-cp-¸q n-Ip-Xn-bp-sS ]-Ip-Xn ho-Xw Iq-Sp-
X I-cw Np-a¯n. Øn-c-am-bn-«p-f-f C-cp-¸q n-e-§-fp-sS Im-cy-¯n H¶mw hn-f-hn-v ]-Xn-¨n-«p-f-f I-c-¯n-sâ m-en-
e¶v, th-W-sa-¦n B I-c-t¯m-Sp Iq-«n-t¨À-¯-S-bv-¡p-¶-Xn-p Ip-Sn-bm-·mÀ-¡v A-pa-Xn sIm-Sp¯p. ]t£, c­mw
hn-f-sh-Sp-¯mepw C-sÃ-¦nepw B Ip-Sp-X kw-Jy A-hÀ -sIm-Sp-¡-W-sa¶pw n-Ý-bn¨p. ]-b-äp-]m-«-§Ä A-sÃ-
¦n ]m-«w h-bv-¡m-hp-¶ hr-£-§-fnÃm-¯ ]-d-¼p-IÄ `q-an-bp-sS Kp-W-¯n-sâ Xm-c-Xayw t]m-se-bpw, hr-£-¸m-« ]-
d-¼p-I-fp-sS Im-cy-¯n `q-an-¡p ]I-cw hy-£-§Ä-¡p-am-Wv I-cw n-Ý-bn-¨Xv. h-kv-Xp D-S-a-Ø-·m-cp-sS ssI-¿nÂ
n¶v, A-Xv G-Xp X-c-¯n-epw C--¯n-ep-ap-f-f `q-an-bm-bn-cp-¶mepw icn, A-hÀ B-sI A-S-bv-t¡-­ I-c-¯n cq-]-bv-
¡v B-dp ss]-k h-sc ]c-s¡ H-cp Xn-cp-apÂ-¡m-gv-N-bpw n-Ý-bn¨p.
[kn. A-¨p-Xta-tm³ þ sIm-¨n³ tÌ-äv am-p-hÂ. t]Pvþ 406þ407]
LA
N
D
R
EVEN
U
E
M
A
N
U
A
L
Vol.I
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam
KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE  MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from  James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam

More Related Content

What's hot

Kerala Panchayath Raj Act KPR Act 1994 - ഭൂമി സംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങൾ നിങ്ങളെ വ...
 Kerala Panchayath Raj Act KPR Act 1994 - ഭൂമി സംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങൾ നിങ്ങളെ വ... Kerala Panchayath Raj Act KPR Act 1994 - ഭൂമി സംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങൾ നിങ്ങളെ വ...
Kerala Panchayath Raj Act KPR Act 1994 - ഭൂമി സംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങൾ നിങ്ങളെ വ...Jamesadhikaram land matter consultancy 9447464502
 
village office manual malayalam
 village office manual malayalam  village office manual malayalam
village office manual malayalam shanavas chithara
 
Vivaravakasa niyamam oru padanam
Vivaravakasa  niyamam  oru padanamVivaravakasa  niyamam  oru padanam
Vivaravakasa niyamam oru padanamLalith Babu
 
കേരളത്തിലെ ഭൂമി പതിവ് നിയമങ്ങൾ - Land assignment in Kerala - Kerala Land Ass...
കേരളത്തിലെ ഭൂമി പതിവ് നിയമങ്ങൾ  - Land assignment in Kerala - Kerala Land Ass...കേരളത്തിലെ ഭൂമി പതിവ് നിയമങ്ങൾ  - Land assignment in Kerala - Kerala Land Ass...
കേരളത്തിലെ ഭൂമി പതിവ് നിയമങ്ങൾ - Land assignment in Kerala - Kerala Land Ass...Jamesadhikaram land matter consultancy 9447464502
 

What's hot (20)

Kerala Panchayath Raj Act KPR Act 1994 - ഭൂമി സംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങൾ നിങ്ങളെ വ...
 Kerala Panchayath Raj Act KPR Act 1994 - ഭൂമി സംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങൾ നിങ്ങളെ വ... Kerala Panchayath Raj Act KPR Act 1994 - ഭൂമി സംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങൾ നിങ്ങളെ വ...
Kerala Panchayath Raj Act KPR Act 1994 - ഭൂമി സംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങൾ നിങ്ങളെ വ...
 
Kerala Revenue Department Certificates
Kerala Revenue Department CertificatesKerala Revenue Department Certificates
Kerala Revenue Department Certificates
 
Kerala Revenue Recovery Procedures- RR online- Procedures in Revenue Offices.
Kerala Revenue Recovery Procedures- RR online- Procedures in Revenue Offices.Kerala Revenue Recovery Procedures- RR online- Procedures in Revenue Offices.
Kerala Revenue Recovery Procedures- RR online- Procedures in Revenue Offices.
 
Pokkuvaravu nadapadikal in Kerala Land revenue Department PPT from T james Jo...
Pokkuvaravu nadapadikal in Kerala Land revenue Department PPT from T james Jo...Pokkuvaravu nadapadikal in Kerala Land revenue Department PPT from T james Jo...
Pokkuvaravu nadapadikal in Kerala Land revenue Department PPT from T james Jo...
 
letter to government with name of officer is essential in kerala government ...
 letter to government with name of officer is essential in kerala government ... letter to government with name of officer is essential in kerala government ...
letter to government with name of officer is essential in kerala government ...
 
village office manual malayalam
 village office manual malayalam  village office manual malayalam
village office manual malayalam
 
Kerala Land tribunals - Order to issue pattayam granted years ago - how ever...
Kerala Land tribunals - Order to issue pattayam granted years ago -  how ever...Kerala Land tribunals - Order to issue pattayam granted years ago -  how ever...
Kerala Land tribunals - Order to issue pattayam granted years ago - how ever...
 
Inter departmental land transfer procedures Kerala - James Joseph Adhikarathi...
Inter departmental land transfer procedures Kerala - James Joseph Adhikarathi...Inter departmental land transfer procedures Kerala - James Joseph Adhikarathi...
Inter departmental land transfer procedures Kerala - James Joseph Adhikarathi...
 
Kerala- pattayam lost and there is no pattaya file- how to do pokkuvaravu
Kerala- pattayam lost and there is no pattaya file- how to do pokkuvaravuKerala- pattayam lost and there is no pattaya file- how to do pokkuvaravu
Kerala- pattayam lost and there is no pattaya file- how to do pokkuvaravu
 
Rti act hand book - - A james adhikaram presentation 9447464502
Rti act hand book -  - A james adhikaram presentation 9447464502Rti act hand book -  - A james adhikaram presentation 9447464502
Rti act hand book - - A james adhikaram presentation 9447464502
 
Kerala LRM work-Go(ms) 303 2017-Power of Bhoorekha Tahsildar
Kerala LRM work-Go(ms) 303 2017-Power of Bhoorekha TahsildarKerala LRM work-Go(ms) 303 2017-Power of Bhoorekha Tahsildar
Kerala LRM work-Go(ms) 303 2017-Power of Bhoorekha Tahsildar
 
Document is not necessary for PV-Rule 28 of TR rules
Document is not necessary for PV-Rule 28 of TR rulesDocument is not necessary for PV-Rule 28 of TR rules
Document is not necessary for PV-Rule 28 of TR rules
 
Vivaravakasa niyamam oru padanam
Vivaravakasa  niyamam  oru padanamVivaravakasa  niyamam  oru padanam
Vivaravakasa niyamam oru padanam
 
Jamabandhi
JamabandhiJamabandhi
Jamabandhi
 
Kerala ReLIS Project- GO 2214/12
Kerala ReLIS Project- GO 2214/12Kerala ReLIS Project- GO 2214/12
Kerala ReLIS Project- GO 2214/12
 
Limited guardianship certificate from RDO - Realutionz - A jamesadhikaram la...
Limited guardianship certificate from RDO -  Realutionz - A jamesadhikaram la...Limited guardianship certificate from RDO -  Realutionz - A jamesadhikaram la...
Limited guardianship certificate from RDO - Realutionz - A jamesadhikaram la...
 
paddy and wetland act 2008 hand book James Joseph adhikarathil
paddy and wetland act 2008 hand book James Joseph adhikarathilpaddy and wetland act 2008 hand book James Joseph adhikarathil
paddy and wetland act 2008 hand book James Joseph adhikarathil
 
Rule 20 of TR rules- Document is not necessary for pokkuvaravu if there is ad...
Rule 20 of TR rules- Document is not necessary for pokkuvaravu if there is ad...Rule 20 of TR rules- Document is not necessary for pokkuvaravu if there is ad...
Rule 20 of TR rules- Document is not necessary for pokkuvaravu if there is ad...
 
Indian Criminal procedure Code Notes in Malayalam - A james Adhikaram presen...
Indian Criminal procedure Code  Notes in Malayalam - A james Adhikaram presen...Indian Criminal procedure Code  Notes in Malayalam - A james Adhikaram presen...
Indian Criminal procedure Code Notes in Malayalam - A james Adhikaram presen...
 
കേരളത്തിലെ ഭൂമി പതിവ് നിയമങ്ങൾ - Land assignment in Kerala - Kerala Land Ass...
കേരളത്തിലെ ഭൂമി പതിവ് നിയമങ്ങൾ  - Land assignment in Kerala - Kerala Land Ass...കേരളത്തിലെ ഭൂമി പതിവ് നിയമങ്ങൾ  - Land assignment in Kerala - Kerala Land Ass...
കേരളത്തിലെ ഭൂമി പതിവ് നിയമങ്ങൾ - Land assignment in Kerala - Kerala Land Ass...
 

More from Jamesadhikaram land matter consultancy 9447464502

More from Jamesadhikaram land matter consultancy 9447464502 (20)

Handbook for Presiding Officers Election 2024 James Joseph Adhikarathil Joi...
Handbook for Presiding Officers  Election 2024  James Joseph Adhikarathil Joi...Handbook for Presiding Officers  Election 2024  James Joseph Adhikarathil Joi...
Handbook for Presiding Officers Election 2024 James Joseph Adhikarathil Joi...
 
Land tribunal Pattayam citeria for the issue
Land tribunal Pattayam citeria for the issueLand tribunal Pattayam citeria for the issue
Land tribunal Pattayam citeria for the issue
 
Resurvey area prevails over document area
Resurvey area prevails over document areaResurvey area prevails over document area
Resurvey area prevails over document area
 
shanavas Land Tax new rate 2022- Basic Tax 1-04-2022 (1).pdf
shanavas Land Tax new rate 2022- Basic Tax 1-04-2022 (1).pdfshanavas Land Tax new rate 2022- Basic Tax 1-04-2022 (1).pdf
shanavas Land Tax new rate 2022- Basic Tax 1-04-2022 (1).pdf
 
Bhoomi tharam mattom no fee for family property below 25 cents - James Josep...
Bhoomi tharam mattom no fee for  family property below 25 cents - James Josep...Bhoomi tharam mattom no fee for  family property below 25 cents - James Josep...
Bhoomi tharam mattom no fee for family property below 25 cents - James Josep...
 
Revenue Guide 2024 ILDM Kerala James Joseph Adhikarathil Land Consultant 944...
Revenue Guide 2024 ILDM Kerala  James Joseph Adhikarathil Land Consultant 944...Revenue Guide 2024 ILDM Kerala  James Joseph Adhikarathil Land Consultant 944...
Revenue Guide 2024 ILDM Kerala James Joseph Adhikarathil Land Consultant 944...
 
kbt
kbtkbt
kbt
 
Training to Prospective Tahsildars Kerala ILDM James Joseph Adhikarathil 94...
Training to Prospective Tahsildars Kerala   ILDM James Joseph Adhikarathil 94...Training to Prospective Tahsildars Kerala   ILDM James Joseph Adhikarathil 94...
Training to Prospective Tahsildars Kerala ILDM James Joseph Adhikarathil 94...
 
Michabhoomi Clarification Pattayam
Michabhoomi Clarification PattayamMichabhoomi Clarification Pattayam
Michabhoomi Clarification Pattayam
 
Kerala Building tax act 1975 modified 2023 James Joseph Adhikarathil
Kerala Building tax act 1975 modified 2023 James Joseph AdhikarathilKerala Building tax act 1975 modified 2023 James Joseph Adhikarathil
Kerala Building tax act 1975 modified 2023 James Joseph Adhikarathil
 
Family member certificate not needed for registration James Joseph Adhikara...
Family member certificate not needed for registration   James Joseph Adhikara...Family member certificate not needed for registration   James Joseph Adhikara...
Family member certificate not needed for registration James Joseph Adhikara...
 
michabhoomi KLR Act Land Board procedures James Joseph Adhikarathil
michabhoomi KLR Act Land Board procedures  James Joseph Adhikarathilmichabhoomi KLR Act Land Board procedures  James Joseph Adhikarathil
michabhoomi KLR Act Land Board procedures James Joseph Adhikarathil
 
Michabhoomi distribution Clarification circular
Michabhoomi distribution Clarification circularMichabhoomi distribution Clarification circular
Michabhoomi distribution Clarification circular
 
ജന്മിത്തം (2).pdf
ജന്മിത്തം (2).pdfജന്മിത്തം (2).pdf
ജന്മിത്തം (2).pdf
 
Land tax note
Land tax noteLand tax note
Land tax note
 
AAY- BPL ration card income and other criteria orders. pdf13-10-2023 (1).Jam...
AAY- BPL ration card income and other  criteria orders. pdf13-10-2023 (1).Jam...AAY- BPL ration card income and other  criteria orders. pdf13-10-2023 (1).Jam...
AAY- BPL ration card income and other criteria orders. pdf13-10-2023 (1).Jam...
 
Paddy and and wetland aCT - Contempt of court - sub collector fort Cochin fin...
Paddy and and wetland aCT - Contempt of court - sub collector fort Cochin fin...Paddy and and wetland aCT - Contempt of court - sub collector fort Cochin fin...
Paddy and and wetland aCT - Contempt of court - sub collector fort Cochin fin...
 
Taluk vikasana samithi taluk sabha kerala guidelines James joseph adhikarathil
Taluk vikasana samithi taluk sabha  kerala guidelines James joseph adhikarathilTaluk vikasana samithi taluk sabha  kerala guidelines James joseph adhikarathil
Taluk vikasana samithi taluk sabha kerala guidelines James joseph adhikarathil
 
Michabhumi clarification circular James Joseph adhikarathil
Michabhumi clarification circular James Joseph adhikarathilMichabhumi clarification circular James Joseph adhikarathil
Michabhumi clarification circular James Joseph adhikarathil
 
Land tribunal pattayam registration in SRO - Certified copy of pattayam from...
Land tribunal pattayam registration in SRO  - Certified copy of pattayam from...Land tribunal pattayam registration in SRO  - Certified copy of pattayam from...
Land tribunal pattayam registration in SRO - Certified copy of pattayam from...
 

KERALA LAND REVENUE COMMISSIONERATE MANUAL - Vol I of Kerala Land Revenue Manual - Everything under the sun embraces the duties and responsibilities of Kerala land Revenue Officer - upload from James joseph Adhikarathil Kumaranalloor Kottayam

  • 1. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþI I½ojWtdäv amz em³UvdhyqhIp¸v, tIcfw LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 2. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 II KERALALAND REVENUE MANUAL Vol. I (Issued by the authority of the Government of Kerala) Printed and Published by: The Commissioner Of Land Revenue First Edition: February, 2019 Typeset and Layout by: A.R. Helen Printed At: Compiled by: Sri. G.Balachandran Pillai Sri.V.T. Gholly and Smt. Sreelatha Nair.S No. Of Copies : Price: © Copyright reserved. No part of this book may be reproduced, printed or distributed in any form or by any means without prior written permission of the publisher. LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 3. I½ojWtdäv amzÂIII tIcfem³Uvdhyqamz hmeyw þ I I½ojWtdäv amz DffS¡w BapJw `mKwþ I dhyq `cW Ncn{Xw 1. ]Ým¯ew 2. s]cp-amÄ Im-e-L«w 3. A[n-Imcw AYhm `c-W-{Iaw 4. Ah-Im-i-_Ôw 5. ImgvN AYhm Np¦w 6. mSp-hm-gn-¯-Imew 7. Xncp-hn-Xmw-Iq-dnsâ DZbw 8. sIm¨n cmPy-¯nsâ DÛhw 9. ae-_mÀþ DZbw 10. ]g-b-Im-es¯ ImkÀtKmUv 11. `qn-Ip-Xn-bpsS DÛhw 12. Xncp-hn-Xmw-Iqdqw `qn-Ip-Xnbpw 13. em³Uv dh-yq hIp¸v Xncp-hn-Xmw-Iq-dn 14. sIm¨n-bn dhyq hIp-¸nsâ {]hÀ¯m-cw`w LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 4. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 IV LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 5. I½ojWtdäv amzÂV BapJw kwØms¯ dhyq `cW¯nv qäm­pIfpsS Ncn{XamWpÅXv. `qanbn AhImi§fpw tImbvaIfpw DSseSp¡pIbpw ImÀjnIhnfIfpsS hnlnXw F¶ nebn nIpXnIÄ BhnÀ`hn¡pIbpw sNbvXtXmsSbmWv dhyq `cW¯nv XpS¡amIp¶Xv. `qanbn³taepÅ P·mhImi§fn n¶pw P·n¯, mSphmgn¯ `cW{Ia§fnte¡pw XpSÀ¶v {]mtZinI m«pcmPy§fnte¡papÅ hfÀ¨bneqsS em³Uv dhyq `cW{Iaw AXnsâ ]cnWma¯nsâ hnhn[ L«§Ä ]n¶nSpIbmbncp¶p. `qanbn³taepÅ AhImi§fpw `qanbn³ta Npa¯s¸« nIpXnIfpw am{Xw DÄs¡mÅp¶ ]cnanXhpw F¶m XnI¨pw hyhØm]nXhpamb `cW{Iaambncp¶p ]gbIme tIcf¯nsâ `cW kwhn[mw F¶p ImWmhp¶XmWv. {]mtZinI `q{]`p¡·mcn n¶pw mSphmgnIfnte¡pw m«pcmPy§fnte¡pw Hs¡bpÅ amähpw C¶p ImWp¶ B[pnI `cW kwhn[m¯nte¡pÅ amä§fpsams¡ ]cntim[n¡pt¼mÄ hyhØm]nXamb `cW{Iaw cq]oIrXamb BZy Imebfhn em³Uv dhyq `cW{Iaw am{Xambncp¶p nen¶ncp¶Xv F¶p ImWmw. m«p `cWIqS§fn n¶pw cq]s¸« XncphnXmwIqÀ, sIm¨n, ae_mÀ, ku¯v Imd F¶n§sbpÅ hyhØm]nX `cWIqS§fn n¶pamWv C¶p ImWp¶ sFIytIcfw cq]oIrXambn«pÅXv. `cWIqSamä§Äs¡m¸w nen¡pIbpw sNdnb sNdnb amä§Ä¡p hnt[bamsb¦nepw C¶pw nen¡pIbpw sNbvXpt]mcp¶ `cWIqS k{¼Zmb§fpsS BZna cq]amWv em³Uv dhyq `cW kwhn[mw. em³Uv dhyq AUvannkvt{Sjsâ {]mKv cq]¯n n¶mcw`n¨v “em³Uv dhyq hIp¸v” F¶ C¶s¯ AhØbnte¡pÅ dhyq `cW¯nsâ amä§fpsSbpw mgnI¡ÃpIfpsSbpw Hcp tcJmNn{Xw “dhyq `cW Ncn{Xw” F¶ t]cn Cu amzensâ 1þmw `mKambn DÄs¡mÅn¨ncn¡p¶p. hIp¸nsâ Ncn{XKXnsb¡pdn¨v Adnbmm{Kln¡p¶ Poh¡mÀ¡pw aäpÅhÀ¡pw CXv LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 6. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 VI D]Imc{]ZamIpsa¶v IcpXp¶p. tIcf¯nsâ `qanimkv{X]camb AXncpIÄ¡pÅn sFIytIcf cq]oIcW¯np ap¼v nehnep­mbncp¶ XncphnXmwIqÀ, sIm¨n, ae_mÀ, ImkÀtKmUv F¶nhnS§fn hyXykvX§fmb dhyq `cW{Ia§fpw AhbpsS S¸nem¡enmbn hyXykvX§fmb dhyq S]SnkwlnXIfpw nehnep­mbncp¶p. F¶m sFIytIcf cq]oIcWtijw kwØm¯nsm«msI _m[Iamb Hcp GIoIrX em³Uv dhyq amzenmbn ]Xnäm­pIfmbn kzoIcn¨ph¶ S]SnIÄ 2019 emWv AXnsâ A´na L«¯nse¯nbXv. tIcf em³Uv dhyq amzensâ IV, VI hmey§Ä CXntmSIw AwKoIcn¨v S¸n hcp¯n¡gnªn«pÅXmWv. {]kvXpX em³Uv dhyq amzensâ BZyhmeyhpw I½ojWdpsS Imcymeb¯nse S]SnIÄ {]Xn]mZn¡p¶Xpamb ]pkvXIamWv Ct¸mÄ {]kn²oIcn¡p¶Xv. 1998 Pq¬ 30 hsc kwØms¯ em³Uv dhyq hIp¸nsâ `cW nb{´Ww dhyq t_mÀUn n£n]vXambncp¶p. kwØm kÀ¡mÀ S¸nem¡nb tIcf dhyq t_mÀUv nÀ¯em¡Â nbaw, 1996 {]Imcw 30.06.1998 XobXn {]m_ey¯n dhyq t_mÀUnsâ {]hÀ¯§Ä Ahkmn¸n¡pIbpw 1.7.1998 {]m_ey¯n XÂØm¯v em³Uv dhyq I½ojWtdäv nehn hcnIbpw sN¿pIbp­mbn. dhyq t_mÀUv nÀÆln¨p h¶ncp¶ `mcn¨ D¯chmZn¯§fmWv CtX XpSÀ¶v hIp¸p Xehs¶ nebn em³Uv dhyq I½ojWdn n£n]vXambXv. kwØm s]mXp`cW¯n³ IognepÅ PnÃm `cWIqS§fpsS nb{´Whpw GtIm]hpw nÀÆln¡pI, kwØm dhyq `cW¯np Np¡m³ ]nSn¡pI F¶n§sbpÅ D¯chmZn¯§Ä ndthäp¶ kwØm dhyq hIp¸nsâ BØm ImcymebamWv “em³Uv dhyq I½ojWtdäv”. em³Uv dhyq I½ojWdpsS Imcymebw, aäv D]Imcymeb§fmb PnÃm IfIvt{SäpIÄ, dhyq UnhnjW Hm^okpIÄ, Xmeq¡v Hm^okpIÄ, hntÃPv Hm^okpIÄ F¶nhnS§fn nÀÆlnt¡­ sshhn[y]qÀ®hpw k¦oÀ®§fpamb H«h[n S]Sn{Ia§fpw nba§fpamWpÅXv. C¯cw S]Sn{Ia§Ä t{ImUoIcn¨v kwØms¯ FÃm dhyq Hm^okpIÄ¡pw _m[IamI¯¡hn[¯n Hcp em³Uv dhyq amz X¿mdm¡p¶ S]SnIÄ¡v kÀ¡mÀ XpS¡anSpIbpw {]kvXpX “tIcf em³Uv dhyq amz” sâ VI- mw hmeyamb “hntÃPv Hm^okv amz” 22.1.2019 se k.D. (A¨Sn) ¼À 10/2019/dhyq {]Imcw AwKoIcn¨psIm­pw BbXv kwØms¯ hntÃPv Hm^okpIfn {]m_ey¯n hcp¯ns¡m­pw kÀ¡mÀ D¯chmIpIbpw sNbvXncp¶p. {]kvXpX kÀ¡mÀ D¯chp {]Imcw em³Uv dhyq amzensâ Ahtijn¡p¶ hmey§Ä AwKoIcn¨p S¸nem¡p¶Xnv LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 7. I½ojWtdäv amzÂVII em³Uv dhyq I½ojWsd NpaXes¸Sp¯pIbpap­mbn. em³Uv dhyq I½ojWtdän ssIImcyw sNbvXphcp¶ hnhn[ nba§Ä, N«§Ä F¶nh kw_Ôn¨ {]hÀ¯ S]SnIÄ hniZoIcn¡p¶Xpw em³Uv dhyq amzensâ Iþmw hmeyhpamb “em³Uv dhyq I½ojWtdäv amz” BWv Ct¸mÄ X¿mdm¡n AwKoIcn¡pIbpw S¸n hcp¯pIbpw sNbvXn«pÅXv. {]kvXpX amz X¿mdm¡p¶Xn {io. hn.än.tLmfn, {io. Pn. _meN{µ³ ]nÅ, {ioaXn. {ioeX mbÀ, {io. sI.Pn.ss_Pp F¶nhcpsS `mK¯p n¶pw ÇmLobamb {]hÀ¯§fmWv D­mbn«pÅXv F¶Xpw FSp¯p ]dtb­Xmbn«p­v. nba§fnepw N«§fnepw `cWcwK§fnepw D­mb ImenI amä§Ä DÄs¡m­psIm­v X¿mdm¡nbn«pÅ tIcf em³Uv dhyq amzensâ Iþmw hmeyamb “em³Uv dhyq I½ojWtdäv amz” s ASnØmam¡nbpÅ S]Sn{Ia§fmWv Cn apX em³Uv dhyq I½ojWtdän AphÀ¯nt¡­Xv. nba§fntem N«§fntem ]n¶oSp­mIp¶ t`ZKXnIÄ¡pkrXambn amzen th­ amä§Ä hcp¯p¶Xnv em³Uv dhyq I½ojWÀ S]SnIÄ ssIs¡mÅp¶Xmbncn¡pw. Xncph´]pcw F.än. sPbnwkv, sF.F.Fkv 25. 02. 2018 em³Uv dhyq I½ojWÀ LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 8. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 VIII LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 9. I½ojWtdäv amzÂIX dhyq `cW Ncn{Xw 1. ]Ým¯ewþ (1) XncpþsIm¨n, a{Zmkv {]knU³knbpsS `mKambncp¶ ae_mÀ, a{Zmkv {]knU³knbpsS Xs¶ `mKambncp¶ ku¯vImd PnÃbnepÄs¸« Ct¸mgs¯ ImkÀtKmUv F¶nh DÄs¸Sp¯nbmWv 1956  tIcf kwØmw cq]oIcn¨Xv. XncpþsIm¨n {]tZi¯p Xs¶ Xncph´]pcw PnÃbnse A©psX§v, sImÃw PnÃbnse X¦tÈcn, FdWmIpfw PnÃbnse `t^mÀ«vsIm¨n’ F¶o {]tZi§Ä a{Zmkv {]knU³kn¡p IognÂs¸« {]tZi§fmbncp¶p. C§s hyXykvX§fmb mep {]tZi§fnepw kwØm cq]oIcW¯np ap¼v `qanbpambn _Ôs¸«v hyXykvX§fmb Ap`h {Ia§fpw nIpXnLSbpw dhyq `cWkwhn[mhpsams¡bmWv nen¶ncp¶Xv. kwØm cq]oIcW¯np ap¼v, XncphnXmwIqÀ, {_n«ojv `cW¯nv Iognembncp¶ ae_mÀ F¶o {]tZi§fnse hntÃPv Hm^okpIÄ {]hÀ¯n¨ph¶ncp¶Xv bYm{Iaw "XncphnXmwIqÀ hntÃPv amzÂ,"Awiw DtZymKØcpsSbpw Irjn¡mcpsSbpw amzÂ' F¶nhsb ASnØm s¸Sp¯nbmbncp¶p. IqSmsX XncphnXmwIqÀ {]tZi¯v XncphnXmwIqÀ `em³Uv dhyq amzÂ’, sIm¨n {]tZi¯v `sIm¨n³ em³Uv dhyq s{]mkoPnbÀ’ F¶nh FÃm Xe¯nepapff dhyq `cWkwhn[m¯nmbn S¸n hcp¯nbncp¶p. C¶p ImWp¶ dhyq hIp¸mbncp¶nà ]gb Ime¯v XncphnXmwIqÀ, sIm¨n, ae_mÀ {]tZi§fn nen¶ncp¶sX¦nepw C¶pw XpSÀ¶p hcp¶ _lp`qcn]£w NpaXeIfpw IÀ¯hy§fpw A¡me¯v nehnep­mbncp¶hbpsS XpSÀ¨ Xs¶bmWv. A¡me¯v kwØms¯ `qanIÄ P·namcpsStbm t£{X§fpsStbm nb{´W¯nembncp¶p. mSphmgnIfmIs« P·namcn n¶pw D¸¶¯nsâ nÝnX `mKw cmPt`mKambn CuSm¡nbncp¶p. s]mXp`cWhpambn _Ôs¸« aäv H«h[n NpaXeIfpw ndthäphmp­mbncps¶¦nepw `qanbpambn _Ôs¸« IW¡pIfpw tcJIfpw X¿mdm¡n kq£n¡pI, `qanbn n¶v CuSm¡mpÅ nIpXnIÄ CuSm¡pI F¶nhsbms¡¯s¶bmbncp¶p A¡mes¯bpw dhyq hn`mK¯nsâ apJy NpaXeIÄ. (2) nehn tIc-f kw-Øm-s¯ `-c-W-]-cam-b ku-I-cy-¯n-m-bn PnÃ- I-fm-bpw PnÃ-I-sf d-h-yq Un-hn-j-p-I-fm-bp-am-Wv Xn-cn-¨n-cn-¡p-¶-Xv. `-c-W-kw-hn- [m--¯n-sâ A-SnØm- GI-Iw PnÃ-bm-bn-cn-¡p-t¼mÄ-¯s¶ -Un-hn-j-p-Is-f LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 10. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 X Xm-eq-¡p-I-fm-bpw, Xm-eq-¡pI-sf hn-tÃ-Pp-I-fmbpw hn-`Pn-¨pw, Hm-tcm-¶npw A-[n- Im-c-§fpw D-¯-c-hm-Zn-¯-§fpw n-jv-IÀ-jn-¨p-am-Wv s]m-Xp-`-c-W-sa-¶ {]-{In-b -S-¸n-em¡nbn«pffXv. `m-jm-Sn-Øm--¯n tIc-fw H-cp kw-Øm--am-bn cq-]w sIm-Åp-¶-Xnpw ap-¼p Xs¶, s]m-Xp-`-c-W-¯n-m-bn C¯-cw hn-`P--§Ä n-e- hn-ep-­m-bn-cp¶p. Im-en-Iam-b am-ä-§-Ä¡p hnt[bambn C-¶p Im-Wp-¶ X-c-¯n- epf-f Hm-^o-kp-IÄ cq-]o-Ir-X-am-b-tXm-sS C-h-bp-sS {]m-Kvcq-]-§-fn ]-eXpw A- {]-k-à-am-hp-I-tbm hn-kv-ar-X-am-hp-Itbm sN-bvXp. ]t£, C-¶pw ]m-en¨p-t]m-cp- ¶ -S-]-Sn-{I-a-§-sf-bpw `-c-W-co-Xn-I-sf-bpw a--Ên-em-¡-W-sa¦n-tem A-h-bp-sS k¯-sb ]m-en-¡-W-sa¦n-tem A-h-iy-L-«-§-fn-se k-µn-Kv-[X-sb a-dn-I-S-¡-W- sa¦ntem C-h-tbm-tcm¶pw F-§s D-cp-¯n-cn-ªp h-¶p-sh-¶pw C-h-bp-sS A-Sn- Øm--sa-s´¶p-ap-f-f Np-cp§n-b A-dn-sh-¦nepw Hmtcm dhyq Po-h--¡m-c-pw B-h-iy-amWv. hn-tÃ-Pv Hm^okv ap-X em³Uv dhyq I-½o-j-W-td-äv h-sc-bpf-f Hm-^o-kp-I-fn-se {]-hÀ-¯--§Ä-¡v amÀ-Ktc-J-sb-¶ n-e-bn am-z-ep-IÄ X- ¿m-dm-¡p-t¼mÄ-¯s¶, C-h-bp-sS ap³-Im-e-§-sf-¸-än-bp-f-f G-I-tZ-i-[m-c-WIÄ cq-]-s¸-Sp-¯m-mhiyamb Npcp§nb hnhc§fpw Po-h--¡mc-v e`yamt¡­Xp­v F-¶ Im-gv-N¸m-tSm-sS-bmWv Cu D]{Iaw X-¿m-dm-¡n-bn-«p-ÅXv. (3) C-¶-t¯-Xn n¶pw XnI¨pw hy-Xy-kv-X-ambn ]­p Ime§fn n- Ip-Xn-h-c-hn-sâ Htc-sbm-cp t{kmX-Êv `q-an-bm-bn-cp-¶-Xn-m d-h-yq Ft¶m I-f- ÎÀ F-t¶m H-s¡-bp-f-f t]-cp-IÄ {]m-Y-an-I-am-bn n-Ip-Xn ]n-cn-hpw J-P-m-hn- te¡p-Å h-chp-sam-s¡-¯-s¶-bm-Wv kq-Nn-¸n¡p-¶-Xv. AXp-sIm-­p-Xs¶, o- Xn-nÀ-Æ-lWw, {I-a-k-am-[m--]m-ew, s]m-Xp-hn-Xc-Ww XpS-§n `-c-W-¯n-sâ ka- kv-X -ta-J-e-I-fnepw D-¯-c-hm-Zn-¯-§-fp-­m-bn-cp-¶p-sh-¦nepw {]kvXpX `cW{Ia¯nsâ tI-{µ-_n-µp `q-an-bpw A-Xn-sâ ]-cn-]m-e--hpw A-Xp-am-bn _-Ô- s¸-« A-p-_-Ô- {]-hÀ-¯--§-fp-sams¡ Xs¶bmbn-cp¶p.Im-e-{I-a-¯n D¯chmZn¯§fpsSbpw A[nImc§fpsSbpw hn-tI-{µo-I-c-Whpw hn-`P-hpw `cWkwhn[m§fn hyXykvX LSI§fpsS cq]h¡cW¯np hgnsXfn¡pIbpw AtX XpSÀ¶v hy-Xykv-X h-Ip-¸p-I-Ä cq]oIrXamIpIbpw sN¿pIbp­mbn. `q-an-bp-sS A-Xn-cp-I-fpw hn-`mK-§-fpw, Hmtcm hn-`Pn-X-`m-K-¯n- sâbpw D-S-a-Ø-X, ssI-Im-cy--w F¶nh am{Xw d-hyq h-Ip-¸n-tâ-Xm-bn A-h-ti-jn- ¡p-Ibpw sN-bv-X-tXm-sS, h-Ip-¸n-sâ t]-cv d-hyq F-¶-Xn n¶pw em³-Uv dhyq F-¶m-bn am-dn-sb-¦nepw `q-anbpw A-Xn-sâ `-c-W-hp-am-bn _-Ô-s¸-«v q-äm-­p-I- fneq-sS cq-]-s¸«v, n-e-n-¶p-h-¶ hm-¡p-Ifpw {]-tbm-K-§fpw am-ä-anÃm-sXbpw, Hcp]-t£ am-äm-m-hm-sX X-s¶bpw C¶pw XpSÀ¶p t]mcp¶Xmbn ImWmw. ]m«w, ]-­m-ch-I, P-a F-¶p Xp-S§n, kÀÆ-[m ]-cn-Nn-Xam-b Xm-eq-¡pw X-lknÂ- Zmcpw X-]mep-sam-s¡-¯-s¶bpw Cu Ncn{Xhpw ]m-c-¼cyhpw t]-dp-¶-h-bmWv. C¯cw Ncn{X ti-jn-¸p-I-fn-eq-sS k-©-cn¨p-sIm-­p am-{Xta C¶-s¯ dhyq hIp¸n-sâ N-cn-{X-tam DÂ-¸-¯n-tbm ]-cnWm-atam H-s¡ a--Ên-em-¡phm-pw AXn- sâ k-¦oÀ-®-X-I-sfbpw A--y-X-tbbpw DÄ-s¡m-f-fp-hmpw km-[n¡p-I-bp-ffp. LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 11. I½ojWtdäv amzÂXI e-`yam-b h-kv-Xp-X-I-fn-epw A-dn-hp-I-fnepw Du¶nbpff C-¯-c-wA-tzj-W§Ä kzm-`m-hn-I-ambpw sN-¶p n-Â-¡p-¶Xv Cu Un-¸mÀ-«v-saân-sâ Øm-bnbm-b D-¯- c-hm-Zn-¯am-b `q-an-bn-epw `q-an-bp-am-bn _-Ô-s¸-«p Nn-c-]-cn-Nn-Xsa-¦nepw tem-I- s¯-§p-ap-f-f A-p-`-h-{I-a-§-fn A-Xy-´w A-]qÀ-Æ-hpam-b `P·w’ F-¶ ]-Z-¯n- ep-amWv. D-]-tbm-Kn-¨p ]-g-¡hpw {]-tbm-Kn-¨v ]-cn-N-bhpw h-¶n-«p-s­-¦n-epw, a-e- bm-f-m-«n-se `q-an-bp-sS F¶Ã, tI-c-f-¯n-sâ N-cn-{X-s¯ X-s¶ H-cp ]-t£ ]qÀ- ®-am-bpw DÄ-s¡m-f-fp-¶-Xpw A-tX-ka-bw X-s¶ `qanbnt·epff apjysâ B[n]Xy¯nte¡pff clky§fpsS hm-Xn Xp-d-¡p-¶Xpam-b ]-Z-am-Wv `P·w’. CXp-t]m-sebp-f-f A-t-Iw hm-¡p-Ifpw {]-tbm-K-§fpw DÄ-s¡m-f-fp-¶ ]-Z-k-©- b-s¯-bpw A-h-bp-sS -ssh-hn-[y-§-sf-bpw N-cn-{X-]mT-§-fn-eq-sS am-{X-ta A-Sp- ¯p-n-¶p a--Ên-em-¡m-m-Iq F-¶-Xn-m dhyq hIp¸ns kw_Ôn¨ ka{Kamb ]Tw qäm­pIÄ¡¸pd¯p n¶pXs¶ XpSt§­Xp­v. 2. s]-cp-amÄ Im-eL-«w-þ (1) q-äm-­p-IÄ ]n-¶nte--¡p t]m-Ip-t¼mÄ tIc-fw F-¶v C-¶v A-dn-bs¸Sp-¶ `q-an-im-kv-{X-]-cam-b A-XnÀ-¯n-¡I-¯v Ip-tdtbsd m-Sp-I-fpw AhbpsS c£m ]pcpj·mcmb mSphmgnIfpamWv D­mbncp¶Xv. CtX¡pdn¨dnbm³ F-gp-X-s¸-« n-ba-§tfm N«-§-tfm ZpÀ-e-`-amsW¶XmWv bmYmÀ°yw. {]m-Ir-X-cpw m-tSm-Sn-I-fpam-b B-Zn-a-n-hm-kn-I-fn n¶pw ImÀ-jn- I-hr-¯n ]p-eÀ-¯p-¶ Øn-c-Xm-a-k-¡mcm-b ]qÀ-Æn-I-cn-te¡pff cq]m´c t¯mSpIqSnbmWv `q-an BZyambn H-cp hy-h-Øm-]n-Xam-b D-]-tbm-Km-hØbnte¡v F¯nt¨cp¶Xv. D-S-a-Ø-X-bpw A-p-`-h-{I-a-§fp-sam-s¡ ]nÂ-¡me-¯p am-{X-ta cq-]-s¸-Sp-¶pf-fp F-¶p h-¶mÂ-¯-s¶-bpw Ir-jn-bp-sS kw-c-£-W-hpw ImÀ-jn-I- hr-¯n-bp-sS k-a-b-{I-a-w ]m-en-¡epw hn-f-hn-sâ ho-Xw-h-bv-¡ep-sam-s¡ kzm-`m-hn- I-ambpw H-cp t-Xr-Øm--¯n-sâ D-cp-¯n-cn-b-en-p I-f-sam-cp-¡n-bn-«p-­m-IWw. `m-c-X-¯n-sâ s]m-Xphm-b N-cn-{XKXnbnÂ, F-¶m Z-£n-tW-´y-bp-sS X-s¶ aäp `m-K§-sf A-t]-£n-¨p t]mepw q-äm-­p-I-fp-sS Im-e-Xm-a-k-¯n-p ti-jw am{XamWv ½psS {]-tZ-i-§-fn c-£m-]p-cp-j-·m-cpw m-«p-S-b-h-cpw D-bÀ-¶ph- ¶Xv F-¶p N-cn-{X-Im-c-·mÀ hn-e-bn-cp-¯p¶p. h-S-¡³ `m-K-§-fn n¶pw F.Un. 5-6 q-äm-­p-I-fn-em-bn -S-¶ hym-]-Iam-b Ip-Sn-tb-ä-¯np-sam-s¡ tijw D-t±- iw F.Un. 7-8 q-äm-­p-I-tfm-sS-bm-Wv C-¯-cw kmaqlnI hy-h-Ø-IÄ {Iao-Ir- X-am-bn-¯p-S-§p-¶Xv. A-[n-Im-cw F-¶Xn-tm-sSm¸w `q-an-bp-sS A-Xn-cp-IÄ F-¶ k-¦Â-¸hpw C-¡m-e-¯pX-s¶ cq-]-s¸-«n-cn-¡m-sa-¦n-epw A-{X kv-]-ã-am-bn C-Xp ]m-en-¡-s¸-«n-cpt¶m F-¶p-d-¸n-¨p ]-d-bm-m-InÃ. Xp-SÀ-¶p-f-f Im-es¯ (F.Un. 9-12 q-äm-­p-IÄ) kq-Nn-¸n-¡p¶-Xv F-¶p hn-e-bn-cp-¯-s¸-«n-«p-Å s]-cp-amÄ tc- J-I-fn-epw F.Un. 11þmw q-äm-­n-te-sX-¶p I-cp-X-s¸-Sp-¶ aq-j-I-hw-iw F-¶ Im- hy-¯nepw m-Sp-I-fp-sS A-XnÀ-¯n-I-fpw m-Sp-IÄ X-s¶-bpw, ]-e-t¸mgpw hy-Xy-kv- X-§-fm-sW-¦nepw G-sd-¡p-sd `q-an-im-kv-{X-]--c-am-b A-XnÀ-¯nI-sf A-Sn-Øm-- s¸-Sp-¯n-b hn-`-P--§-fn-eqsS cq-]-s¸-«n-cp-¶ m-SpI-sf Xn-cn-¨-dn-bm-hp-¶ hn-[- ¯nepff kqNIÄ ImWmw. A-h-bn {]-[m--s¸«h th-WmSv (Xn-cp-h--´-]p- LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 12. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XII c¯nsâ hS¡³ {]tZi§fpw sImïnsâ sX¡³ {]tZi§fpw), Hm-S-mSv (I-cp-m-K-¸-ffn, am-th-en-¡-cþImÀ-¯n-I-¸f-fn Xm-eq-¡p-IÄ), âp-ssg-m-Sv ( Xn- cphÃ, N-§-m-tÈ-cn), ap-ªp-mSv (tIm«-bw), sh-s¼m-en-mSv (ssh¡w, ao--¨nÂ), Io-gv-a-sse-mSv (sXm-Sp-]p-g, aq-hm-äp]pg), ImÂ-¡-ssc-mSv (F-d-Wm-Ip-fw), s-Spw- ]p-ssd-mSv (X-e-¸n-ffn, ]m-e-¡mSv, Nn-äqÀ), h-f-fp-h-mSv (s]m¶-mn, s]-cn-´Âa- ®, Xn-cqÀ), G-dmÄ-mSv (G-d-m-Sv {]-tZ-iw), t]m-f-mSv (tIm-gn-t¡m-Sv), Ip-dpw]p- ssd-mSv (hS-s¡ h-b-m-Spw, Kq-UÃq-cpw) F¶-n-h-bm-bn-cp-¶p. s]-cp-amÄ-¡m-eL- «w F-¶p N-cn-{X-¯n tc-J-s¸-Sp-¯-s¸-« Cu Im-e-b-f-hnÂ, sImÃ-¯n-p sX- ¡pw I-®q-cn-p h-S-¡p-ap-f-f {]-tZ-i-§-Ä s]-cp-am-fp-sS A-[n-Im-c-]-cn-[n-¡pw ]p-d- ¯m-bn-cp¶p1 . taÂ-¸-d-ª m-Sp-IÄ X-s¶bpw s]-cp-amÄ Im-e-L-«-¯n-sâ A-h- km--t¯mSSp-¸n-¨mI-Ww `q-an-im-kv-{X-]-c-ambpw A-[n-Im-c-]-c-ambpw hy-Xn-cn-à- am-hp¶-XpX-s¶. (2) Xr-ÈqÀ PnÃ-bn sIm-Sp-§ÃqÀ Xm-eq-¡n-ep-f-f C¶-s¯ sIm-Sp-§Ãq- cnepw k-ao-{]-tZ-i-¯p-am-bn n-e-n-¶n-cp-¶p F-¶p IcpXs¸-Sp-¶ a-tlm-Z-b-]p-cw F-¶ -K-cw B-Øm--am-¡n tIc-fw `-cn-¨n-cp-¶ Ip-e-ti-J-c s]-cp-am-fpsS Im-ew F-¶ n-e-bn-em-Wv F.Un. 9 ap-X 12 h-sc-bp-f-f q-äm-­p-I-sf (F.Un. 800 ap- X 1124 hsc) s]-cp-amÄ Im-eL-«w F-¶p ]-d-bp-¶Xv. C-¡m-e-t¯-sX-¶p I- cp-X-s¸-Sp-¶ en-Jn-X-§Ä a-lm-`q-cn-`m-Khpw e-`n-¨n-«p-ff-Xv t£-{X-§-fn n-¶p-am- I-bm s]-cp-amÄ tc-JI-sf t£-{X-tc-J-IÄ F¶pw ]-d-bm-dp­v. C-h-bn kq-Nn- X-am-Ip-¶ {]-tZ-iw ]-t£ Ir-Xy-ambn C¶-s¯ tI-c-faÃ. sImÃw ap-X G-sd- ¡p-sd I-®qÀ h-scsb-¶p am-{X-ta C-t¸m-gp-f-f A-dn-hp h¨v s]-cp-am-fp-sS cm-Py- s¯ IÂ-¸n¡p-hm³ km-[n-¡p-I-bp-f-fp. t£-{X-tc-JI-sf Iq-Sm-sX Cu Im-e-L-«- ¯n-te-Xm-bn I-cp-Xn-h-cp-¶Xpw N-cn-{X-c-N--bn G-sd {]m-amWyw t-Sn-bn- «pffXpamb c-­p tc-J-IÄ X-cn-km-¸f-fn sN-t¸-Spw, Pq-X-¸-«-b-hp-am-Wv. C-h- bn n¶pw `q-an-sb-bpw A-Xn-sâ ssI-Im-cy-s¯-¸-änbpw e`n-¡p-¶ A-dn-hp-IÄ hy-Xykv-X ho-£-W§-sf DÄ-s¡mf-fp¶p F¶XmWv bmYmÀ°yw. (3) F.Un. 861þse Xn-cp-hm-äp-hm-bv sN-t¸-SnÂ2 “B-hWn-tbm-W-¯n-p 1. tI-c-f-¯n-sâ h-S-¡³ A-Xn-cn-s¸än ]m-tS hy-Xy-kv-Xam-b Im-gv-N-¸m-Sp-I-fm-Wv n-e-hn-ep-f-fXv. `m-kv-I-cc-hn F-¶ s]-cp-am-fp-sS (F.Un. 962þ1021) Imes¯ kw_Ôn¨p am-{X-amWv Im-kÀ-tKm-Un--Sp¯pff ]pÃqÀ Ip-Sh-ew t£-{X- ¯n n-¶-pw Hcp imk-w e-`n-¨n-«p-f-fXv. ]-Xn-aq¶mw i-X-I-¯n-sâ A-´y-¯n tIc-fw k-µÀ-in-¨ d-jo-Zp-±o³, tIm-e-¯p-m-Sn-sâ hS-s¡ A-XnÀ-¯n aw-K-em-]p-chpw sX-t¡ A-XnÀ-¯n ]-´-emb-n sImÃ-h-pam-sW¶p tc-J-s¸- Sp¯nbn«p­v. t-{Xm-h-Xn- Znbm-bn-bm-bn-cp-¶p 14þmw q-äm-­ph-sc Xp-fp-m-Sn-tbpw tI-c-f-t¯bpw thÀ-Xn-cn-¨n-cp¶- Xv. F.Un. 1515þse _À-t_m-k-bp-sS hn-h-c-W-{]-Im-cw slm-km-h-c-¯n-p hS-¡p ap-X-em-Wv Xp-fp-m-Sv B-cw-`n-¡p¶Xv F¶pw Ip-¼-f ap-X a-e-_m-dm-sWpw Im-Wp¶p. F.Un. 16,17 q-äm-­p-I-fn-se hn-tZ-i-k-©m-cn-I-fp-sS Ip-dn-¸p-I-fn Ip-´m-]p-c-¯n-p sX-¡p-f-f `m-K-t¯-bm-Wv Xp-fp-m-sS¶-p ]-d-bp-¶Xv. F-¶m N-{µ-Kn-cn-¸p-g-bv-¡v hS-¡v tKm-IÀ-®w h-sc-bp-f-f {]-tZ-i-s¯-bm-Wv Xp-fp-m-sS¶v tI-c-f-¯n ]cmaÀin¨p I­n«pffXv. [Cfw-Ip-fw Ip-ª³-]n-ff þ sX-c-sª-Sp-¯ Ir-XnIÄ, tIcf kÀÆIemimeþ A´mcmjv{S tIcf ]TtI{µw, 2005. t]-Pv þ550] 2. Cu tc-J-bn Xo-cp-am--sa-Sp-¡p¶-Xv Xn-cp-hm-äp-hm-bv k-`bpw A-Sn-IÄ-amcpw Iq-Sn-t¨À-¶mWv. Zm-w In«n-b `q-an-bn- se B-Zmbw-sIm­v Du-cn-se ssh-Zn-I-{_m-ÒWÀ (DuÀ-a-ssd-bmÀ) Hm-Ww B-tLm-jn-¡-Ww F¶Xv Cu tc-J-bn-se {]-Xn-]m-Zy-hn-j-b-§-fn H-¶mWv. []p-Xp-tÈ-cn cm-a-N-{µ³ þ -tI-c-f- Ncn{X¯n-sâ A-SnØm- tc-JIÄ, tIcf `mjm C³Ìnäyq«v, 2007. t]-Pv þ11] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 13. I½ojWtdäv amzÂXIII tN¶-³ i-¦-c³ F-s¶m-cmÄ Xn-cp-hm-äp-hm-bv t£-{X-¯n-v `q-an Â-Ip- ¶Xmbn”]cmaÀiap­v. F.Un. 900þse s-Spw-]p-dw3 X-fn t£-{X-tc-J-bn D-{K- aw-K-ehpw Cu-im--aw-K-ehpw t£-{X-s¨-e-hn-v `q-an Zm-w sN-¿p-¶Xmbn ]cmaÀin¨ncn¡p¶p. Zm-Xm-hn-p `q-an-bn-ep-­m-bn-cp¶ A-h-Im-i-s¯-bpw D-S-a-Ø- X-tbbpw Ip-dn-¨v A-dn-bp-hm³ km-[n-¡p-¶nsÃ-¦n-epw Zm-w e`n-¨ h-kv-Xp F-{]- Imcw D-]-tbm-Kn-¡-Ww F-¶ hy-h-Ø tc-J-I-fn DÄ-s¡m-f-fn-¨n-«p-ffXmbn ImWmw. {]kvXpX `q-an-bn-se B-Zm-bw D-]-tbm-Kn¨v t£-{X-Po-h--¡mÀ-¡p thXw Â-I-W-sa-¶pw -t£-{X-¯n-se a-äv n-Xy-s¨-e-hp-IÄ -S-¯-W-sa-¶p-am-Wv hyh- Ø. t£-{X-hpw t£-{X-kz-¯p-¡-fp-am-bn _-Ô-s¸« X-fn-bmcpw A-[n-Im-ccpw hy- h-Ø-IÄ ew-Ln-¡p-I-bm-sW-¦n 25 Ig-©v am-tä-dnb s]m-¶v ]n-g-sbm-Sp- ¡Wsa¶pw cm-Pm-hv Imc-Ww B-cm-[- ap-S-§n-bm 12 Im-Ww s]m¶-v cm-Pm-hv ]n-g-sbm-Sp-¡Wsa¶p-w hy-h-Ø-Ifp­mbncp¶p. F.Un. 910þse Xr-¸-t§mSp t£- {X-¯n-se X-h-c-qÀ I-¨-¯nÂ4 (I-¨w F-¶m N«w) Xr-¸-t§mSv tZh-sâ n-Xy- s¨-e-hn-v nÝ-bn¨ `-q-an-bn Du-cm-f-tm s]m-Xphmtfm {]-th-in-¡p-I-tbm XS- Êw nÂ-¡p-I-tbm sN-¿p-I-bm-sW-¦n s]-cp-amfnv 25 I-g-©pw, BÄ-t¡m-bn- env 12.5 I-g-©pw s]m¶-v ]n-g-sbm-Sp-¡p-hmpw Xo-cp-am-w ew-Ln--¡p-I-bm-sW- ¦n X-h-c-qÀ Du-cn-v ]p-d-¯m¡phmpw hy-h-Ø sN-¿p-¶p-­v. ]nÂ-¡m-e-¯vv A-{]-am-Zn-Xz-amÀ-¶ A-[n-Im-c-Øm-]--am-bn t£{Xw h-f-cp-¶-Xn-pw tZ-h-kz-sa-¶ aq-e-[--¯n-sâ cq-]o-I-c-W¯npw ASn¯dsbmcp¡p¶hbmbncp¶p C¯cw hyhØIÄ F-¶p Im-Wmw. tZ-hkzw F-¶ C--¯nsâ am-{XaÃ, C-¶p kÀ-Æo-kv Cmw F-¶p tc-J-s¸-Sp-¯p-¶ A-p-`-h-{I-a-¯n-sâ DÂ]-¯nbpw Cu tc-J-Ifn n¶pw hmbns¨-Sp-¡m-hp-¶-Xm-Wv. t£-{X-s¨-e-hn-p-f-f Cu `q-an “Im-cm-× e-`n¨ sIm-e-hm-epw Ah-sâ k-´-Xn-¡p-aÃm-sX a-säm-cp-¯À-¡v Im-cm× sIm-Sp-¡p- Ibpw ]m«w C-Sp-I-bpw ssI-¡q-en sIm-f-fp-Ibpw ]m-SnÔ F¶- Cu tcJbnse hy-h-Ø- tIcf¯nse tcJs¸Sp¯s¸« BZy Ap`h{Iaw IqSnbmWv. (4) X-cn-km-¸-f-fn sN-t¸-Sn-sâbpw Pq-X-¸-«-b-¯n-sâbpw hm-b--IÄ hn`n¶§fmb AdnhpIfmWv {]Zmw sN¿p¶Xv. th-Wm-Sv m-Sp-hm-gn A-¿-Sn Xn-cp-h-Sn-bp-sS D-S-a-Ø-X-bn-ep-f-f `q-an 72 A-h-Imi-§-tfmsS `X-cn-km-¸f-fn’¡p Zm-w sN-bvXp-sIm-­pff X-cn-km-¸-f-fn- ]«bw F.Un. 849þte-sX-¶m-Wv I-cpX- s¸Sp¶Xv. `-c-Wm-[n-Imcnsb¶p I-cp-Xmhp¶ Bfmbn s]-cp-am-fp-sS {]-Xn-n[n 3. Zm-w e-`n-¡p-¶ `-q-an-bn-se B-Zm-bw sIm-­v t£-{X-s¨-e-hp-IÄ nÀ-Æ-ln-¡p-hm-pw ]m-«p-ImÀ¡pw À-¯-In- amÀ¡pw thX-w Â-Ip-hmpw hy-h-Ø sN-¿p¶p. X-fnbpw X-fn-b-[n-Im-cn-Ifpw m-Sp-hm-gnbpw tNÀ-¶v ssIs¡m-- Åp-¶ Xo-cp-am--¯n `I-cW³’ F-¶ I-W-s¡-gp-¯p tPm-en-¡m-c-s-¡p-dn-¨p-f-f ]-cm-aÀ-iw {i-t²-b-amWv. t£-{X- ¯n-se I-W-s¡-gp-¯p-Im-c³ F-¶ n-e-bn-emWv `I-c-W³’ B-Zy-Im-e-tc-J-I-fn {]-Xy-£-s¸-Sp-¶-Xv. []p-Xp-tÈ-cn cm-a-N-{µ³ þ -tI-c-f Ncn{X-¯n-sâ A-SnØm- tc-JIÄ, tIcf `mjm C³Ìnäyq«v, 2007. t]-Pv þ28; Fw.Pn.Fkv. m-cm-bW³ þ Perumals of Kerala, tImkvtam _pIvkv, 2013. t]-Pv þ439] 4. Xr-{]-t§m-Sv ]-c-ssS-bmcpw ]«mcpw BÄ-t¡m-bn-epw (cm-P-{]-Xn-n-[n) B-Wv Xo-cp-am--sa-Sp-¡p-¶Xv. i-àam-b hy- h-Ø-IÄ DÄ-s¡m-f-fp-¶ H-cp I-¨-am-WnXv. s]-cp-amÄ Im-e-L-«-¯n-se a-äp I-¨-§Ä aq-gn-¡p-fw I¨w, I-S-§m-«v I¨w, i-¦-c-aw-Ke-¯p I¨w, ssI-X-hmc-¯v I-¨w F-¶n-h-bm-bn-cp¶p. []p-Xp-tÈ-cn cm-a-N-{µ³ þ -tI-c-f-¯n-sâ A-SnØm- tc-JIÄ, tIcf `mjm C³Ìnäyq«v, 2007. t]-Pvþ 32; Fw.Pn.Fkv. m-cm-bW³ þ Perumals of Kerala, tImkvtam _pIvkv, 2013. t]-Pv þ216] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 14. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XIV (tImhn-e-[n-Im-cn F-¶ Øm--t¸-cp-f-f hn-P-b-cm-K-tZh³) Cu tc-J-bn h-cp-¶p. m-Spw cm-Pyhpw F-¶ `-c-W-{I-a-¯n-sâ-bpw m-Sp-hm-gnbpw cm-Pmhpw F-¶ A-[n- Im-c-t{i-Wn-bp-tSbpw kq-N-IÄ CXn n¶pw hmbns¨Sp¡mmIpw. ssI-am-dp- ¶ `q-an-sb C-s¶-¶-t]m-se hy-àam-b A-Xn-cp-I-tfmsS (F-ep-I) Xs¶bmWv {]kvXpX ]«b¯n ]-cm-aÀ-in-¨n«pffXv. In-g-¡vþh-b-¡mSv, sX-¡p-Ing-¡v þ tIm-hn-e-I-apÄ-s¸-sS Nn-d-hm-XnÂ-¡Â a-XnÂ, ]-Sn-ªm-dv þ ISÂ, hS-¡v þ tXm-c- W-t¯m«w, h-S-¡p-Ing-¡v þ ]p-¯-e A-­n-e³ tXm«w F-¶n-§sbmWv AXncpIsf¡pdn¨pff ]cmaÀi§Ä. A-h-Im-i-§Ä F-{X-Im-e-t¯-s¡-¶ Dd- ¸v (D-eIpw N-{µm-Zn-Xy-cpw D-f-f mÄ h-sc) `q-an-bn Zm-Xm-hn-p-f-f ]-cn-]qÀ- ®amb D-S-a-Øm-h-Im-i-s¯bpw kq-Nn-¸n-¡p-¶p-­v. Cu sN-t¸-Sv Â-Ip-¶ a-säm- cp {]-[m--s¸-« A-dn-hv n-Ip-Xn-sb-¸-än-bp-f-f-XmWv. Zmw sN-¿p¶- `q-an-bn X-cn- km-¸-f-fn-¡p e-`n-¡p¶- A-h-Im-i-§-fn {]-[m--s¸«-Xv Nc-¡nv hn-e-bn-Sp¶-n- S¯pw a-äp-ap-f-f kzm-ao-Im-cyw,5 A¶¶p ]n-cn-bp¶- Np¦w, m-ep-hm-Xn-eI-¯v `q- an hnÂ-¡p-I-tbm Im-cm-×-bv-¡p sIm-Sp-¡pI-tbm sN-¿p-t¼mÄ cm-Pm-hn-p-ff tIm- ¸-X-hmcw (]¯n-sem¶v), tIm-bn-en-sâ A-h-Imiamb ]-Xn-¸-X-hmcw Xp-S§n- b Np-¦-§fmsW¶v kqNn¸n¨ncn¡p¶p. A-tX-ka-bw X-s¶ `qn-IpXn (Land Revenue)sb¸-än Cu sNt¸Sn bm-sXm¶pw ]-cmaÀin¡p-¶nà F-¶Xpw {it²bamWv. F¶ncp¶mÂIqSnbpw A-¡me-s¯ `-c-Wkwhn[mw, n-Ip-Xn-hy- h-Ø F¶nh-sb-¸-än-bpw Im-cm-× Xp-S§n-b A-h-Im-i-{I-a-§-sf-¸-änbpw Cu sNt¸SpIÄ H«h[n hn-e-s¸-« kq-N--IfmWv ÂIp¶Xv. F.Un. 1000þte- sX¶v Im-e-nÀ®-bw sN-bv-Xn-«p-ff Pq-X-¸«-b-¯n atlm-Z-b-]pc-s¯ I-¨-h-Sm- h-Im-iw 72 A-h-Imi-§-tfm-sS tPmk-^v d-ºm-v Â-Inbncn¡p¶p. Np-¦hpw Xp- em-¡q-en-bpw {]-tXy-Iw F-Sp-¯p ]-d-bp¶-p-s­-¦nepw `q-n-Ip-Xn-bn--¯n s]-cp- amfn-tm G-sX-¦nepw m-Sp-hm-gnt¡m sN-tÃ-­ hn-ln-X-s¯-¡p-dn¨v Cu tc-Jbpw nÈ-Ð-X ]m-en-¡p-¶p. (5) A-[n-Im-c-tI-{µ-§sf¶ n-e-bn-epw {_m-Ò-Wm-[n-]-Xy-¯n-sâ tI-{µ- Øm--§-sf-¶ n-e-bn-epw t£-{X-§Ä-¡p ssI-h-¶ taÂss¡ Im-c-W-am-I-Ww, e-`n-¨n-«p-f-f ]p-cm-tc-J-I-fn `q-cn-`m-Khpw tI-c-tfmÂ-¸-¯n-{]-Im-c-hpw AÃm-sX-bp- ap-ff {Km-a-t£-{X-§-fn n-t¶m A-h-bp-sS Np-äp-h-«-§-fn nt¶m B-bXv. A- [n-Im-cw hnn-tbm-Kn¡p-¶-Xn-pw `c-Ww -S-¯p-¶-Xn-p-ap-f-f n-jv-IÀ-jIÄ Cu tc-J-I-fn n¶pw hm-bn-s¨-Sp-¡p-hm³ km-[n-¡pw. D-tZym-K-t{i-Wn-IÄ cq-]-s¸-«n- cp-¶p-sh-¦n-epw k-`-I-Ä F-¶ n-e-bn H-¯p-Iq-Sn-bn-cp¶ {Km-a-hm-kn-I-fpw ({]mtb- W {_m-lvv-aWÀ) A-[n-Im-cw ssI¿m-fn-bn-cp-¶p F-¶p I-cp-X-Ww. `k-ss`’ F¶pw `]-c-ssS’ F-¶pw ]-d-b-s¸-«n-cp-¶ I-½n-än-I-fn-eq-sS t£-{X-¯n-sâ-bpw A-Xp-am-bn _Ôs¸« `q-an-I-fp-sS-bpw `c-Ww -S¶p-t]m¶ncp¶p. k-`mw-K-§-Ä-¡p t£-{X-`-c- W-¨pa-X-ebn Xp-eymhImi§fmWp­mbncp¶Xv. t£-{X`-c-W¯nv 5. N-c-¡v hn-e-bn-Sp-¶ k-a-b-¯p-f-f kzm-an-Imcyw F¶-Xv cm-Pm-hn-p Â-tI-­ n-Ip-Xn-bmWv. AÀ-°-im-kv-{X-¯n- se k-]v-Xmw-K-NÀ-¨-bn cm-Pm-hn-s-¡p-dn¡p-¶ i-Ð-am-Wv kzman. [tIi-h³ sh-fp-¯m«v, Fw.BÀ. cm-L-h-hm-cyÀ þ X-cn-km-¸f-fn ]-«bw, kmlnXy{]hÀ¯I klIcW kwLw, 2013. t]Pvþ 118] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 15. I½ojWtdäv amzÂXV ntbmKn¡s¸«ncp¶ D-tZym-K-ØÀ A-[n-Imcn, {]-IrXn, s]m-Xp-hmÄ F¶-n- §-s-bp-f-f t]-cp-I-fn-em-Wv A-dn-b-s¸-«n-cp¶-Xv. ssZ-wZn- `-c-W-Im-cy-§Ä nÀ- Æ-ln-¡p¶Xn-v Np-a-X-e-s¸« Im-cy-ZÀ-in-Øm--am-bn-cp¶p “s]m-Xp-hmÄ” F¶Xv. Nn-e t£-{X-§-fn c-­p t]-cpÄ-s¸-« nÀ-Æm-l-I-k-an-Xn-I-sfbpw n-b-an-¨n-cp¶p. sX¡³ -Zn-¡p-I-fn Cu nÀ-Æm-l-I-k-an-Xn¡v “hm-cyw” F-¶m-Wp ]d-ªp h- ¶n-cp¶-Xv. t£-{X-`-c-W-k-`-IÄ AX-Xp m-«nse Iq«-§Ä¡p (Du-cm-f-k-anXn) hn-t[-b-hpam-bn-cp¶p. tZ-i-hm-gn-IÄ¡pw m-Sp-hm-gn-IÄ¡pw t£-{X-§-fp-sS-ta NnÃ-d A-[n-Im-c-§Ä D-­m-bn-cp-¶-Xmbpw ImWmw. -S-¯n-¸nmbn Du-cmf-sc GÂ-¸n-¨n-cp¶ t£-{X-`q-anIÄ Hän-sIm-Sp-¡p-I, H-än-hm§p-I F-¶n-h-bv-¡v hn-e-¡p- IÄ D-­m-bn-cp¶p. (6) `qan-bp-sS D-S-a-Ø-X-bn h-¶ tI-{µo-Ir-Xm-[n-Im-cw kzm-`m-hn-Iam-b ]- cn-W-Xn-I-fn-eq-sS P-·n/{]-`p k-{¼-Zm-b-¯n-sâ L-S- {]m-]n-¨-tXmsS `q-an-bn n- ¶p-ap-f-f B-Zm-bw n-Ýn-X-Im-e¯v n-Ýn-Xamb tXm-Xn e-`n-¡-W-sa-¶p-f-f n- jv-IÀ-j-Ifpw D-S-se-Sp¯p. C-Xn-m-bn cq-]-s¸-Sp-¯n-b N-«-§fpw n-_-Ô--I-fp-am- Wv s]m-Xp-hn in-em-en-Jn-X-§fpw a-äp-am-bn I-s­-Sp-¡-s¸-«n-«p-f-fXv. t£-{X-§Ä- t¡m k-`-IÄt¡m ssI-h-¶ `q-anI-fpsS -S-¯n-¸n-m-bn Du-cm-f-sc-bpw Ir- jn¡mbpw aäpw Im-cm-f-scbpw GÂ-¸n-¡Â, Im-cm-fÀ-¡v GÂ-¸n¨p-sIm-Sp-¯n-cp- ¶ `q-an-bn n-¶p-f-f B-Zm-b-¯n-sâ hn-`-Pw, D-S-aØ-X-tbm Im-cm-×-tbm ]m- en¨p-t]m-cp-¶-Xnpw ssI-am-d-p-¶-Xn-p-ap-f-f A-cp-Xp-I-fpw AcpXmbvaIfpw F¶nhsbms¡bmWv Cu en-Jn-X-§-fp-sS D-f-f-S-¡-§-fpsS s]m-Xp-kz-`mhw. sIm- ¯n-h-¨ hm-¡p-I-fp-sS s]m-cp-fp-IÄ-¡n-S-bn n¶pw A-¶v Xm-c-X-tay- A-{]-[m- -hpw C-¶v G-ähpw {]-k-à-hpam-b `-c-W-{I-a-hpw A-[n-Im-c-t{i-Wn-bpw A-h-Im-i- _-Ô-hp-saÃmw Hmtcm hm-b--bnepw IqSpX IqSpX sh-fn-s¸-«p h-cp-¶p. B- hÀ-¯n-¨p h-cp-¶ hm-¡p-I-fn n¶pw {]-[m--ambpw A-[n-Im-c-hpw A-h-Im-i-_- Ô-hp-am-Wv Gdn-b ap³-K-W--bn {]-tbm-Kn-¨p-Im-Wp-¶Xv. 3. A[n-Im-cw AY-hm `-c-W-{Iawþ B-s«6 F-¶ hm-¡p-am-bn _-Ô-s¸-«v B-ss«- t¡mÄ, B-ss«-¯n-d F¶o {]-tbm-K§sf -¼q-Xn-cn {Km-a-§-fn-se taÂ-tIm-bv-am- [n-Im-c-¯n-pw kw-c-£-W-¯n-p-am-bn A-hÀ cm-Pm-hntm m-Sp-hm-gn-t¡m Â- In-bn-cp-¶ hmÀjn-I n-Ip-Xn-sb¶ AÀ-°-¯n-em-Wv ]pcmtcJIfn D]tbmKn¨p ImWp¶Xv. cm-P-{]-Xn-n-[nIfmb n-gÂ, q-äp-hÀ F-¶n-h-cneqsS {Km-a-§Ä¡pw t£-{X-§Ä¡pw GÀs¸Sp¯nbncp¶ kwc-£-W-¯n-sâ {]-Xn^ew F¶ n-e- bv-¡ÃmsX, {Km-a-§-fn-se hn-f-hn-sâ H-cp ]-¦m-bn-t«m t£-{X-`q-an-bn-se B-Zm-b- ¯n-se nÝn-X hn-ln-Xamtbm C-Xn-s I-W-¡m-¡m-m-InÃ. A-hn-«-¯qÀ tc-J, Xr-¡m-¡-c tc-J, am-¼nf-fn ]-«bw, Xn-cp-hà sN-t¸-Sv F-¶n-h-bn c£m-t`mK- 6. Bss« F-¶ -hm-¡n-sâ th-cv X-an-gn-se B-­mWv. B-«-¸n-d-¶mÄ, B-«-hn-ti-jw F-s¶m-s¡ ]-d-bp¶-Xv B-­n am{Xw D-­m-Ip-¶ hn-ti-j-Zn-h-k§-sf kq-Nn-¸n-¡p¶p. t£-{X-tc-J-I-fp-am-bn _-Ô-s¸-«p Im-Wp-¶ `B-ss«-t¡mÄ’ F-¶ hmÀjnIhn-ln-Xw D-Õ-h-§-fp-am-bn A-sÃ-¦n t£-{X-hnti-j Zn-h-k-hp-am-bn _-Ô-s¸«v s]-cp-amÄ-¡p Â-In- bn-cp-¶ hn-lnX-am-bn I-W-¡m-¡m-hp-¶-XmWv. LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 16. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XVI sa¶ hm¡p-sIm-­v AÀ-°-am-¡p-¶-Xpw kw-c-£-W-¯n-p-f-f {]-Xn-^-e-s¯- -Xs¶- bmWv. mSp-hm-gn¡p-f-f-Xnepw I-hn-ª kzm-[o--hpw B-[n-]-Xy-hpw ]p-eÀ-¯n-bn- cp¶ {_Ò-kzw, tZ-hkzw A-[n-Im-cn-I-fm-b {_m-Ò-W-k-`-IÄ-¡v mSp-hm-gn-IÄ DÄ-s¸-sS-bp-ffhÀ `q-an hn-s«m-gnªp sImSp-¯ncp-¶p-sh¶pw, A-Xn-p {]-Xn-^-e- am-bn c£m-t`m-Kw Â-In-bn-cp-¶p-sh-¶p-amWv Cu tc-J-I-fn-se ]cm-a-Àis¯ A- Sn-Øm--s¸-Sp-¯n I-cp-Xn-h-cp-¶Xv. 4. AhIm-i-_Ôwþ (1) Xr¡m-¡-c t£-{X-¯n-se F.Un. 962þte-sX-¶p I-cp- X-s¸-Sp-¶ H-cp tc-J-bn Im-cm-×-bm-bn ÂIn-b `q-an-bn n-¶p-f-f hmÀ-jn-Im- Zm-b-hn-ln-Xw F-¶ AÀ-°-¯n I-Sssa F-¶ ]-Zw D]tbmKn¨n«pffXmbn ImWmw. Cu hn-lnXw, ]-t£ t£-{X-¯n-sâ sÂ-¸p-c-bn-te-¡m-Wv t]m-Ip-¶- sX-¶-Xn-m n-Ip-Xn-bmbÃ, G-sd-¡p-sd A-h-Im-im-p-a-Xn- F¶ nebnepff hm-cw F-¶p am-{X-ta I-Sssa F-¶ hm-¡ns I-W-¡m-¡-m-m-Ip-I-bp-ffp. ¼q-Xn- cnam-scm-gn-sI-bp-f-f P--§Ä Xm-a-kn-¡p-¶ tN-cn-¡Â `q-an-bn-se Xm-a-k-¡m-cn n¶v Du-cmfÀ BcpwXs¶ IpSn-a Cu-Sm-¡-cp-Xv F-¶ A-hn-«-¯qÀ tc-J-bn-se ]- cm-aÀiw, IpSn-a F-¶ hn-ln-X-t¯-bpw Ip-Sn-bm-bv-a- F-¶ A-h-Im-im-p-`-h-¯n- sâ kq-N--sbbpw Â-Ip¶p. `q-an-bn ho-Sph-¨p Xm-a-kn-¡p-¶-Xn-p-f-f ho-«pI-cw F-¶ AÀ-°-¯n-em-Wv Ip-Sn-a- F-¶ hm-¡n-s hn-e-bn-cp-¯n-bn-«p-f-fXv. tNcn-¡- `qanbmbpw Im-cm-bv-am-h-Im-iw sIm-Sp-¯v ImÀ-jn-I-hr-¯n-bn sIm-­p-h-¶ `q-an- bmbpw X-§-fp-sS t-cn-«p-f-f A-p-`-h-¯n-epÄs¸Sm¯-Xpw F¶m hn-kv-Xr-Xn- bn a-lm-`q-cn]-£w h-cp-¶-Xp-am-b h-kv-Xp-¡fn n¶pw C¯c¯nepff hn-ln- X-§-fn-eq-sS e-`n-¨ B-Zm-bw {_m-Ò-W-k-`-I-fpsS h-cp-am-- amÀ-K-am-bn- XoÀ¶ncp- ¶p-sh-¶pw Cu hy-h-Ø-IÄ k-¼-¯n-sâbpw A-[n-Im-c-¯n-sâbpw h³-tXm-Xn-ep- f-f-Xpw A-p-]m-X-c-ln-Xhp-amb- tI-{µo-I-c-W-¯n-eq-sS {_m-Ò-Wm-[n-]-Xy-¯np (^-e-¯nÂ, {_-Ò-kz-¯n-tâbpw tZ-h-kz-¯n-tâ-bpw) Im-c-W-am-sb-¶p-am-Wv n-co- £n¡-s¸-Sp-¶Xv. (2) F.Un. 819þse X-cn-km-¸f-fn imkw ]-eX-cw Ip-Sn-bm-bv-a-I-fp-sS H- cp k-¦-e--amWv. A-Xn-se `C-¶I-cw I-­ o-c-ä a-cp-hm³ k-]ocn-sim’ F-¶ {]- tbm-K-¯nse `I-­’ F-¶ kq-N- ImW-s¯ kq-Nn-¸n-¡p-¶p-sh-¶v o-co-£n-¡- s¸-«n-«p­v. `oc-ä’ F-¶ hm-¡v ssX-em-`n-tjIw, D-Z-I-]qÀÆw F-¶o hm-¡pI-sfbpw Ip-dn-¡p¶p. tI-c-tfmÂ-¸-¯n-bn ]-cm-aÀ-in-¡p-¶ ]-c-ip-cm-a-Z-¯am-b `q-an -¼q- Xn-cn-amÀ-¡v Zm-w sN-¿p¶Xv `D-Z-I-]qÀ-Æ’ambmWv (oÀ ho-gv-¯ns¡m­v). a-cp- hm³ k-]ocn-sim-bv-¡v Â-Ip-¶ Zm--¯n-se a-säm-cp {]-tbm-K-amWv `A-«n-t¸-dv’. `t]dv’ F-¶-Xv P-·-¯n-v k--a-am-bn D-]-tbm-Kn-¨n-cp-¶ {ZmhnU ]ZamWv. A-«n-t¸-dm- bn In-«nb-Xv F-¶-Xn-À-°w P-·-am-bn In-«nb-Xv F-¶XmWv. A-«n-t¸-dv Â-Ip-¶ `qan Cu tem-I-hpw kq-cy-N-{µ-·mcpw n-e-nÂ-¡p-¶n-S-t¯m-fw im-iz-Xam-b ]m«w F¶ nebv¡mWv ssI-am-äw sN-¿-s¸-Sp-¶Xv. ‘Im-W-¡m-c-m-b’ a-cp-hm³ k-]o- cn-sim-bv¡v Cu `q-an a-äp-f-f-hÀ-¡v Im-cm-bv-abm-tbm a-äp Ip-Sn-bm-bv-abmtbm Â-Im- mIpambncp¶p. Zm-w Â-Ip-t¼mÄ `A-©p-h-®hpw a-Wn-{Km-a-hpw’ F-¶-dn-b- LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 17. I½ojWtdäv amzÂXVII s¸-«n-cp-¶ I¨-h-S kwL-s¯ Im-cm-f-cm-bn-«v Im-Wn-¨n-«p-ff-Xv Iq-Sm-sX Ip-Sn-I-fp-sS ta-ep-f-f D-S-a-Øm-h-Im-i-hpw Zm--¯n-eq-sS ]-f-fn-¡p e-`n-¡p¶p. C-Xn n¶pw Im-Ww AY-hm D-S-a-Øm-h-Imiw, Im-cmbv-a AY-hm Ap`h{Iaw(Tenure), IpSn-a AY-hm Ip-Sn-I-fp-sS ta-ep-f-f A-h-Im-iw F-¶n-h-bm-Wv kn-²n¡p-¶Xv. ]qÀ-®m-h- Im-i-ap-f-f h-kv-Xp-¡Ä-¡m-Wv B-Zy-Im-e-§-fn `ImWw’ F-¶p ]-d-ªn-cp-¶-sX- ¶v X-an-gv-m-«n-se ‘ImWn’ F-¶ ]Z-s¯ ap³-nÀ-¯n n-co-£-W-§Ä D-­m-bn-«p- ­vv. hfsc Ime§Ä¡p tijamWv Im-Ww `q-an H-gn-¸n-¡-¯-¡-Xm-sW-¶ coXn h-¶p tNÀ-¶-sX¶pw AXn-p-k-cn-¨v hy-h-Ø-IÄ cq-]-s¸-«-sX-¶p-ap-f-f N-cn-{X- hn-Nm-cw7 n-e-hn-ep-f-f-XmWv. -¼q-Xn-cn-amcm-b Ir-jn-¡mÀ-¡v A-¡me-¯v t£-{X- k-`-IÄ Â-Inh¶ im-iz-Xm-h-Imi-s¯ Im-Ww F-¶Ã Du-cm-× F-¶m-Wp hn- fn-¨n-cp-¶Xv. {_-Òkzw `q-anIÄ Du-cm-f-cp-sS C-S-bn hn-`-Pn-¡p-t¼mÄ H-cp Ip-Spw- _-¯n-p e-`n-¨n-cp-¶ hn-lnXs¯ ‘]-SIm-cw’ F-¶pw hn-fn-¨n-cp¶p. 5. Imgv-N AY-hm Np¦w-þ (1) X-cn-km-¸f-fn ]-«-bw (9þmw q-äm-­v), Pq-X-¸-«bw (F.Un. 1000), C-cn-§m-e¡p-S tc-J (10þmw q-äm-­v), Xm-sg-¡m-«p en-Jn-Xw (11þmw q-äm­v) F-¶n-h-bnse h-c-¯n-epÂIv, A-gn-hpÂ-Iv F-¶o hm-¡p-I-fnse “DÂIv” F-¶ {]-tbmKs¯ Np¦w8 , n-IpXn, {]-Xn^-ew F¶-s¡ AÀ-°w h-cp-¶ “ip¡w” AYhm “Np¦w” F-¶ kw-kv-Ir-X ]-Z-¯n-sâ `m-jm-t`-Zambm-Wv I- W-¡m-¡p-¶Xv. Customs Duty F-¶ AÀ-°-¯n-emWv Cu hm-¡p-I-Ä D-]-tbm-Kn-¨n- cn-¡p¶-Xv F-¶ hn-e-bn-cp-¯-en n¶pw A-¡me-¯v -K-c-§-fn I-¨-h-S-¡m- cn n-¶pw Np-¦w Cu-Sm-¡n-bn-cp-¶p F¶v Apamn¡mhp¶XmWv. `DÂIv’ Cu- Sm-¡p-¶-Xn-p-f-f Cfhv Cu tc-J-I-fn {]-tXy-Iw F-Sp-¯p ]-d-bp-¶pap-­v. c-­p X-c-¯n-ep-f-f Np-¦-§Ä tc-J-I-fn ]-cm-aÀinXamIp-¶p-­v. BZyt¯Xv h-c-¯n DÂ-Iv AYhm C-d-¡p-a-Xn-¨p-¦hpw c­mat¯Xv A-gn-hpÂ-Iv AYhm I-b-äp-a-Xn- ¨p¦hpambncp¶p. C¯-cw DÂIpIÄ Cu-Sm-¡p-¶-Xn-p-f-f A-[n-Im-cw m-Sp-hm-gn- 7. Cfw-Ip-fw Ip-ª³-]n-f-f þ P-·n-k-{¼-Zm-bw tI-c-f-¯nÂ, Fw.Pn.Fkv. m-cm-b-W³ þ Perumals of Kerala tImkvtam _pIvkv, 2013 (t]-Pv þ317) F-¶n-h-bn Cu k-¦Â-¸w NÀ-¨ sN-¿p-¶p. F-¶mÂ, I-®v þ ImWpI þ Im- Ww F-¶ co-Xn-bnÂ, ImWp-I AY-hm taÂ-tm-«w h-ln-¡p-I F-¶-bÀ-°-¯n-em-Wv hneyw tem-K³ Im-Ww F-¶ A-h-Im-i-{Ia-s¯ tcJs¸Sp¯nbn-«p-f-fXv. 8. BÄ-¡m-iv þ A-Sn-a-bv-¡p Â-tI-­ ]-Ww ]m-Ip-Sw þ hm-l--§Ä-¡p-f-f n-Ip-Xn Xp-em-¡q-en þ Xp-em-kn Xq-¡p-¶-Xn-p-f-f Iq-en n-d-Iq-en þ A-f-hp-n-IpXn (Xq-em-¡q-enbpw n-d-Iq-enbpw H-cp-an-¨m-Wv {]-tbm-Kn-¨n-«p-f-fXv) X-f-¡m-Ww þ sX§pw ]--bpw I-b-dm-p-]-tbm-Kn-¡p-¶ X-f-¸n-p Â-tI-­ ]n-cn-hv G-Wn-¡m-Ww þ sX§pw ]-bpw I-b-dm-p-]-tbm-Kn-¡p-¶ G-Wn-¡p Â-tI-­ ]n-cn-hv ass tabv-]m³ sIm-ffpw Cssd þ ho-Sp ta-bm³ Â-tI-­ I-cw ta-n-s¸m-¶v þ B-`-c-W-a-Wn-bm³ Â-tI-­ I-cw C-chp-tIm þ ku-P-y-am-bn Â-Ip¶ tNm-dv Ip-S-m-gn þ If-fp sN-¯p n-Ip-Xn X-ehne þ B-Wn-s A-Sn-a-sIm-f-fp-t¼mÄ Â-Ip-¶ hn-e ap-ehne þ s]-®n-s A-Sn-a-sIm-f-fp-t¼mÄ Â-Ip-¶ hn-e ]-´Â-¡m-Ww þ Xm-ÂIm-en-I-am-bn sj-Ív h-¨p sI-«p-¶-Xn-p-f-f ]-Ww X-«m-c-¡q-en þ Øn-cam-b sI-«n-Sw ]-Wn-bp-¶-Xn-p-f-f Iq-en Hm-W-s þ Hm-W-¯n-p `q-hp-S-a-bv-¡p Â-tI-­ sÃv ]-S-b-Wn-s þ ]-S-b-Wn-¡p Â-tI-­ sÃv- LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 18. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XVIII I-fn n-£n-]v-X-am-bncp¶p. C¯cw Np¦§Ä Iq-Sm-sX BÄ-¡miv, ]m-IpSw, Xp-em-¡qen, n-ssd-¡qen, X-ssf-¡mWw, G-Wn-¡mWw, ass tabv-]m³ sIm-ffpw Cssd, ta-n-s¸m¶v, C-chp-tImÂ, Ip-S-mgn, X-e-hn-e, ap-e-hn- e, ]-´Â-Im-Ww, X-«m-c-Iqen, Hm-W-sÂ, ]-S-b-Wn-s F-¶o Np¦-§fpw Cu-Sm-¡p-I-tbm Cf-hp Â-Ip-Itbm sN-bv-Xn-cp¶p. (2) s]-cp-amÄ tc-J-I-fn [m-cm-f-am-bn Im-W-s¸-Sp¶- `q-an- kw-_-Ôam-b ]-Z-§-fm-Wv ]m«w9 , Hän, ]-ssWbw, ta-semSn, Io-goSv, amh-d sIm­v ap-Xe-d A«n- sIm-Sp-¡p-I10 , s]-cp-h-bÂ-`qan, ]-Xn-¸-X-hmcw, tIm-¸-X-hmcw, ]-X-hmcw, Im-cmfÀ, Im-cm-×, C-ssS-bo-Sv ap-X-emb-h. DStbmÀ¡v n-Ýn-X Ime-¯v Â-tI-­ n- ÝnX AÀ-°w F-¶ AÀ-°-¯n hm-cw F-¶ hm-¡pw, ]m«w, Hän, ]-Wbw XpS- §n-b-hbpw ]nÂ-¡m-e§fnepw Xp-SÀ-¶ph¶vv, 1963þ `q-]-cn-jvI-c-W n-b-a-t¯m- fw n-e-nÂ-nÂ-¡p-¶p-­v. F-¶mÂ, A-[n-Im-c-Øm-§-sf Ip-dn-¡p¶ tIm³, ]Xn Xp-S§n-b ]-Z-§Ä ]nÂ-¡m-e-§-fn AÀ-°-t`-Z-t¯m-sS am{Xw nen¶ncp¶Xpw H-cp L-«-¯n-p ti-jw Ayw n¶p-t]m-bXpamb A-[n-Im-c- Øm--§-fp-sS Im-em-p-kr-Xam-b am-ä-¯n-te-¡p-f-f A-n-tj-[yam-b kq-N-Ifpw X-cp¶p. F.Un. 1124þp ti-jw s]-cp-am-fn-tâ-Xm-b bmsXmcphn[amb tcJ-I-fpw e`yaÃm¯XpamWv. 12þmw q-äm-­p ap-X-ep-f-f tI-c-f-¯n-sâ Ncn{Xw ]cntim[n¨m t_m[yamIp¶XmIs«, t-c-t¯ -X-s¶ n-e-hn-ep-­m-bn-cp¶- m«p-cm-Py-§-fn Nne-Xv {]-_-e-am-Ip-Ibpw Nne-Xv CÃm-Xm-Ip-I-b-pw sN- ¿p¶psh¶pff hkvXpXIfmWv. (3) 12þmw q-äm-­nse C¯c¯nepff {]_eamb m-Sp-I-fp-sS t]-cp-I- tfm A-XnÀ-¯n-I-tfm n-Ýn-X-am-bn A-dn-bp-hm-p-X-Ip-¶ A-¡m-e-t¯Xmb tcJ- I-sfm¶pw Xs¶ C-Xph-sc I-s­¯mmbn«nÃ. G-Xm-pw km-ln-Xy-Ir-Xn-I-fn- se ]-cm-aÀ-i-§sfm-gn-¨p nÀ-¯n-bm (Cu Ir-Xn-I-fn-se c-N-m-Ime-s¯ Ahbn ]-d-bp¶ kw-`-h-§-fp-sS Im-e-am-bn I-cp-Xmpw nÀ-Æm-l-anÃ) Cu Im-e-t¯-Xv F- ¶p XoÀ-¯p ]-d-bm-hp-¶ aäp kq-N-I-sfm¶pw e-`y-hpaÃ. ]n-¶oSv, Ir-Xyam-b AXnÀ¯n kqNn¸n-¨v tI-c-f-sa¶- {]-tZ-iw GXm-sW¶v kv-]-ã-am-bn kq-Nn-¸n-¡p- 9. {_m-Ò-W {Km-a-¯nse-tbm {_m-Ò-W-cp-sS am{Xw D-S-a-Ø-X-bn-ep-­m-bn-cp-¶ t£-{X-§-fpsS-tbm `p-an Im-cm-fÀ- ¡v ]m-«-¯n-p Â-Ip-¶-Xn-p-f-f k-{¼-Zmbw 9þmw q-äm-­p ap-X Im-Wp-¶p­v. learned brahman F-¶mWv `-« F-¶ kw-kvIr-X hm-¡n-sâ AÀ-°w. `«-sb `m-« F¶pw {]tbm-Kn-¨p Im-Wp¶p. sshZn-I {_m-Ò-W-À AY-hm `- «-cpsS `q-an ssIh-iw h-¨v Ir-jn sN-¿p-t¼mÄ Im-cm-fÀ Â-tI-­ hn-lnX-s¯bmhmw B-Zy-Im-e-§-fn `m-«w F- ¶p hn-fn-¨n-cp-¶Xv. C-Xv ]n-¶o-Sv ]m-«w F-¶m-bn am-dn-b-Xm-Imw. Im-cm-f-n n¶pw `]m«w’ ti-J-cn-¡p-¶ D-tZym-KØ- s `]m-«-amf³’ F-¶p hn-fn-¨n-cp-¶p. kmaq-Xn-cn-tc-J-I-fnÂ, t£{Xw ]n-cn-hp-tZym-K-Ø-s “]m-«-amfn” F-¶m-Wv hn-ti- jn-¸n-¨n-cp-¶Xv. ]m-«-hpw, ]m-«-¡m-c-pw, ]m-«-am-fpw D-­mb-Xv H-tc aq-e-¯n n-¶m-sW-¶v hn-Nm-cn-¡m-hp-¶-XmWv. [Fw.Pn.Fkv. m-cm-bW³ þ Perumals of Kerala, tImkvtam _pIvkv, 2013 t]-Pv þ317; F³.Fw. -¼q-Xn-cn þ a-e-_mÀ ]T-§Äþ kmaqXncnmSv, tIcf `mjm C³Ìnäyq«v,2013,t]-Pv 119] 10. A-¡me-¯v ap-gp-h³ A-h-Im-ihpw Xo-dp Â-Ip-¶-Xn-s hn-ti-jn-¸n-¨n-cp¶-Xv `amh-d sIm-­v apX-e-d A-«n sIm- Sp-t¯³’ F-¶m-bn-cp-¶p. C-{]-Im-cw Xo-dp Â-Ip-t¼mÄ h-kv-Xp-¡fpw A-Xn-ep-f-f ta-ep-`bw, Io-gp`bw, IÃv, I-«, Im-ªncw, Ipän, ap-ffv, ap-cSv, aqÀ-J³-]m¼v, BÄ-t]mIpw hgn, oÀ-t]mIpw NmÂ, am³-sh«pw ImSv, tX³-sh«pw tNm- e, oÀ, n[n, In-Wdv, A-h-Imiw, ]m-Xm-fw ap-X-emb-Xv D-e-Ipw kq-cy-N-{µ-·mcpw D-f-f Im-e-t¯m-fw ssIh-iw h-bv- ¡p-¶-Xn-p-f-f A-p-a-Xn-bm-bn Im-Wp¶p. - LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 19. I½ojWtdäv amzÂXIX ¶ H-cp tc-J-bp-­m-hp¶Xv 16þmw q-äm-­n-p-ti-jw F-gp-X-s¸-«-sX-¶p I-W-¡m- ¡s¸Sp¶ tI-c-tfmÂ-¸-¯n-I-fn-emWv. sF-Xn-ly-§fpw A-Xn-i-tbm-àn-Ifpw n- d-ª-sX-¦n-epw tI-c-f-N-cn-{X -c-N--bv-¡pff D-]m-Zm--§-fn H-¶mbn N-cn-{X-Im-c- ·mÀ Ch-sb C-t¸mÄ I-W-¡n-se-Sp-¡p-¶p­v. C-Xn tKm-IÀ-®w ap-X s]- cp¼p-g h-sc Xp-fp-cm-Pyw, s]-cp¼p-g ap-X ]p-Xp-]«-Ww h-sc Iq-h AY-hm aq- jn-I-cm-Pyw, ]p-Xp-]«-Ww ap-X I-t-¶ä-n h-sc tI-c-f-cm-Pyw, I-t-¶än ap-X I- ym-Ip-am-cn h-sc Iq-]-I-cmPyw F-¶n-§-s- m-ev cm-Py-§-sf ]dªn-«p-f-f-Xn ]p-Xp-¸«-Ww ap-X I-t¶-än11 h-sc-bp-f-f {]-tZ-i-§-fnse 32 {Km-a-§-fm-bmWv tI- cfs¯ ASbm-f-s¸-Sp-¯n-bn-«p-ffXv. s]-cp-amÄ-¡me-s¯ A-h-Im-im-[n-Im-c§Ä ]-cn-W-an-¨pw s]-cp-am-fp-sS Xn-tcm-[m--t¯msS km-aq-lnIþkm-¼¯n-I Øn-Xn-I- fnep­mb hn-tI-{µo-I-c-W-¯n-sâ B-p-Iq-ey-¯mepw t£-{X-§Ä A-[n-Im-c-tI- {µ-§fmIp-¶-Xpw Ah-sb D-]-Po-hn-¨n-cp-¶ a-e-bm-f -{_m-Ò-WÀ `q-kz-¯mÀ-Ön¨v ‘{_-Ò-kzw’ h-kv-Xp-¡Ä cq-]-s¸-Sp-¶Xpw {Km-a-§-fmbn s]-cp-Ip-¶Xp-sam-s¡ tI- c-tfmÂ-¸-¯n-I-fn-se A-´À-[m-c-I-fmWv. Ht¶m ct­m A-]-hmZ-§-sfm-gn-¨m þ A-Xpw, ]nÂ-¡me-¯v þ -¼q-Xn-cnamtcm t£-{X-§tfm t-cn-s«m-cp `-c-W-hy-h- Ø-bn-tet¡m cm-{ã-cq-]o-I-c-W-¯n-te-t¡m hn-I-kn-¨nà F¶XmWv bmYmÀ°yw. -¼q-Xn-cn {Km-a-§Ä {]m-tZ-in-Iam-b A-[n-Im-cw, ]-e-t¸mgpw Pm-Xym-Sn-Øm--¯n X-s¶, ]p-eÀ-¯n-bn-cp-¶p-sh-¦nepw `-c-Wm-[n-Im-cn-bp-sS Øm--t¯¡v {Ita-W D- bÀ-¶p h¶-Xv {]-_-e-·mcm-b m-Sp-hm-gn-I-fm-bn-cp-¶p.tI-c-tfmÂ-¸-¯n-bp-sS Ime- ¯np XpSÀ¨sbt¶mWw qäm­pIÄ¡n¸pdw, IrXyambn ]dªm ]-Xn-tgmw q-äm-t­m-sS sX-¡p Xn-cp-hn-Xmw-Iqdpw, a-²y-¯n sIm¨nbpw, hS-¡v a-e-_mdpw cq]-s¸-Sp-Ibpw tI-c-tfmÂ-¸-¯n-bn-se cm-Py-§-fn Xp-fp-cmPyw G-Xm-­p ap-gp-h- mbpw Xs¶ Cu m-«p-cm-Py-tI-c-f-¯n-p ]p-d-¯m-hp-Ibpw sN-bv-Xp. 6. m-Sp-hm-gn-¯-Im-ewþ (1) ]{´­mw q-äm-­p h-sc a-tlm-Z-b-]p-cw B-Øm--am- bn H-cp tI-{µoIr-X `c-Ww n-e-n-¶n-cp-¶p F-¶ k-¦Â-¸-¯n n-¶p X-s¶-bm- Wv m-«p-cm-Py-§-fp-sS D-cp-¯n-cn-b-en-sâ D-Z-b-¯npff kqNIÄ e`n¡p¶Xpw. Ipe-ti-J-c-s¸-cp-am-sf¶ tI-{µm-[n-Im-cw CÃm-Xm-b-tXm-Sp Iq-Sn m-Sp-hm-gn-IÄ kz- X-{´-cm-sb-¶pw B m-Sp-IÄ-¡p-ffn-tem H-¶n-e-[n-Iw m-Sp-I-fn ]-SÀt¶m ]-c- am-[n-Im-c-ap-f-f t£-{X-k-t¦-X-§Ä DSse-Sp¯p-sh-¶p-ap-f-f H-cp Nn-{X-am-Wv 12 ap- X G-I-tZ-iw 16 h-sc-bp-f-f q-äm-­p-Ifnse h-sc tI-c-f-s¯-¡p-dn-¨p-f-fXv. s]cp- amÄ Im-e-L-«-¯n Zm--§-fn-eq-sS-bpw s]-cp-amÄ-¡m-e-¯n-p ti-j-ap­m-b A- hy-h-Ø-bn ]p-Xp-Xm-bn Øm]n-s¨-Sp-¯-Xn-eq-sSbpw t£-{X-§Ä h³-tXm-Xn `q-an-bp-sS D-S-a-ØX ssI-¿m-fn-bn-cp¶p. kt¦-X-§Ä F-¶-dn-b-s¸-« Cu t£-{Xm- [nIm-c {]-tZ-i§Ä Hcp cm-Pm-hn-pw cm-Pm-[n-Im-cw -S-¯p-hm³ A-h-Im-i-an-Ãm- Xn-cp-¶- nÝnX A-XnÀ-¯n-IÄ¡I¯pff ¢n]vX {]-tZ-i-§fmbncp¶p F¶m- Wv I-cp-X-s¸-Sp-¶Xv. G-Xv cm-PymXnÀ-¯n-¡-I-¯v k-t¦-X-§Ä DÄ-s¸-«n-cp-¶mepw icnXs¶ {]kvXpX {]tZis¯ cm-Pm-hn-v k-t¦X¯n-p-f-fn c£I-Øm-- 11. [tIih³ shfp¯m«v þ Brahmin Settlements in Kerala, kÔy ]»nt¡j³kv, 1978 t]-Pv þ21þ22] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 20. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XX aÃmsX aäp bm-sXm-cphn[ A-[n-Im-c-§fpw D-­m-bn-cp-¶n-Ã. alm-`q-cn]-£w `q-an- bp-sS A-h-Im-ihpw D-S-a-Ø-X-b-pw t£-{X-§Ä-¡pw A-Xph-gn t£-{X-`-c-Wm-[n- Im-cnIfm-bn-cp-¶ Du-cm-fÀ AY-hm tbm-K-¡mÀ-¡p-am-bncp¶Xnm C-§-s-bp- ff c-£-I-Øm--t¯¡v tbm-K-¯n-ep-f-f {_m-Ò-W-cp-sS C-ãw t]m-se G-Xp cm- Pm-hn-t-bpw n-Ý-bn¡mambncp¶p.kÀ-Æ-m[n-Im-chpw kz-X-{´-am-bn tbm-K-¡mÀ h-ln-¨p-t]m-¶ncp-¶-Xn-m c-£-I-Øm--t¯-¡p h-¶n-cp-¶ cm-Pm-hn-sâ {]-hr- ¯n tZ-h-kzw kz-¯p-¡-sf Im-¯p c-£n-¡p-I-bpw tZ-h-kz-¯n-sâ A-h-Im-i-§Ä- ¡p o-¡p-t]m-¡pw Xm-gv-N-bpw ho-gv-N-bpw h-cm-sX tm-¡p-I-bpw am{X-am-bn-cp¶p. c-£-I-Øm-w h-ln-¡p-¶-Xn-v £-Wn-¨p-sIm-­p-h-cp-¶ km-a-´,-£-{Xn-b cm-Pm- ¡-·m-sc tIm-hn-e-[n-Im-cn-IÄ F-¶m-Wv hn-fn-¨n-cp-¶-Xv. C§s cmP-Øm-hpw tIm-hn-e-[n-Im-chp-sam-s¡ A-h-Im-i-s¸-Sm-sa-¦n-epw `q-an-bn n-¶p-f-f t-cn-«p-f-f h-cp-am-sam¶pw mSp-hm-gnt¡m cm-Pmhntm sN-¶n-cp-¶-Xm-bn Im-Wp-¶n-Ã12 . hnti- jn¨v A-[n-Im-c-sam¶pw CÃm-¯ Cu Xp-eym-h-Ø-bn taÂss¡ I-¸n-s¨-Sp- ¡p-¶-Xn-m-bn s]-cp-am-sf-¯-s¶-bm-Wv m-Sp-hm-gn-IÄ B-{i-bn-¨p Im-Wp-¶Xv. C- Xv c-­p hn-[-¯n-em-bn-cp-¶p. tIm-hn-e-[n-Im-c-Ømw s]-cp-am-fn n¶pw ]m-c-¼- cy-am-bn e-`n-¨-Xm-sW-¶pw m-Sp `-cn-¡m-p-f-f A-h-Im-iw s]-cp-am-fn-sâ A--´-cm- h-Im-in-sb-¶ n-e-bn t-cn-«p e-`n-¨-Xm-sW-¶p-ap-f-fhbmbncp¶p hyXykvX§fmb C¯cw A-hIm-ihm-Z-§-Ä. (2) taÂ-ss¡-bp-f-f t£-{X-§-fp-sS tIm-hn-e-[n-Im-cn-Ifpw kzm-`m-hn-I-ambpw D-¶-X-cm-bn I-cp-X-s¸-«p. a-tlm-Z-b-]pc-s¯ B-Øm--t£-{Xamb Xn-cp-h-©n-¡p-f- ¯nsâ tIm-hn-e-[n-Im-cn-sb-¶ n-e-bn s]-cp-¼-S-¸v (sIm¨n) cm-Pm-hn-sâ _n-cp- Z-am-bn {]-tbm-Kn-¨p Im-Wp-¶ Kw-Km-[-c-Xn-cp-t¡m-hn-e-[n-Im-cn-IÄ H-cp-Zm-l-c- W-amWv. A-{X {]m-[m-y-apff t£-{X-§-Ä A-Xy-]qÀ-Æ-am-b--Xn-m cm-P-Øm-- ¯n-sâ {]m-am-Wy-¯n-m-bn c­mas¯ A-h-Im-i-hm-Z-am-Wv þ X-§Ä-¡v s]-cp-am- fn n-¶p-am-Wv cmPyw e-`-n¨-Xv F-¶Xv þIqSp-X t]cpw D-¶-bn-¨Xv. th-Wm-Spw, tIm-e-¯p-m-Spw km-aq-Xn-cn-bpw s]-cp-¼-S-¸p(sIm-¨n)apÄs¸sS tI-c-f-¯n-se H«p- an-¡ m-Sp-hm-gn-I-fpw C-¯-c-¯n s]-cp-am-fn n-¶pw A--´-cm-h-Im-i-ambn cm- Pyw e-`n-¨-h-cm-sW-¶v ]nÂ-¡me¯v A-h-Im-i-s¸-«p Im-Wp-¶p­v. C¯c-¯nÂ, t£-{X-k-t¦-X-§-sf-¶ Xp-cp-¯p-I-fpw A-h-bv-¡n-S-bn s]m-«p-IÄ t]m-se m-a- am-{Xam-b {]-tZi-¯v AÂ-¸m-[n-Im-cw {]-tbm-Kn-¨n-cp-¶ m-Sp-hm-gn-I-fp-am-bn ]m-tS ZpÀ-ºeamb cmjv{So-b-L-S--bn-eqsS Cu `q-hn-`m-Kw I-S¶p-t]m-bncp¶ Im-e-L-«- 12. `q-an-bn n-¶p-f-f h-cp-am--sam-¶pw Cu-Sm-¡m-m-Im-Xn-cp-¶ tI-c-fo-b cm-Pm-¡-·m-cp-sS {]-[m- h-cp-am--amÀ-Kw Iptd Im-gv-N-Ifpw Np-¦-§-fp-am-bn-cp¶p þ B-fp-I-sf A-Sn-a-sIm-Sp-¡p-¶-Xn-p-f-f X-e-¸-Ww, ap-e-¸-W-w, sX-§n I-b- dp-hm³ Cu-g-hÀ sIm-Sp-t¡-­ X-f-¡m-Ww, G-Wn-¡m-Ww, B--sb ta-bv-¡m³ A-p-h-Zn-bv-¡p-¶-Xn-p-f-f ]-Ww, s]m-¶-cn-¡m³ A-p-h-Zn-¡p-¶-Xn-p-f-f ]-Ww, taÂ-ao-i h-bv-¡p-¶-Xn-p-f-f Im-gv-N, Io-gv-Pm-Xn-¡mÀ-¡v X-e-bn D-dp- am sI-«p-¶-Xn-pw hn-c-ep-I-fn tam-Xn-cw C-Sp-¶-Xn-pw a-äpap-f-f Im-gv-N, kzÀ-®w sIm-­p-f-f B-`-c-Ww [-cn-¡p-¶- Xn-p-f-f Im-gv-N XpS-§nbh. C-h-sb-¡q-Sm-sXbp-­m-bn-cp-¶ km-c-am-b h-cp-am-w Ip-cp-ap-f-In-sâ-bpw a-e-©-c-¡p-I- fp-sS-bpw hym-]m-cw kw-_-Ôn-¨p-ffXmWv. Cu N-c-¡p-I-fp-sS hym-]m-ctasdbpw Xp-d-ap-J-§-sf tI-{µo-I-cn-¨m-bn-cp- ¶p n-e-n-¶n-cp-¶-Xv F¶Xn-m {][m- Xp-d-ap-J§-sf DÄ-s¡m-f-fp-¶ m-«p-cm-Py-§-fm-bn-cp-¶p G-sd hn-Im-kw {]m-]n-¨Xv. [sI. ]n. ]-ßm-` ta-tm³ þ sIm-¨n cm-Py-N-cn-{Xw, amXr`qan _pIvkv, 1996. t]Pvþ 623þ624] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 21. I½ojWtdäv amzÂXXI am-bn-cp-¶p 12 ap-X 16 h-sc-bp-f-f q-äm-­p-IÄ. Cu Im-e-L«§fnse N-cn-{X-tc- J-I-fp-sS A-`m-hhpw i-à-am-b A-[n-Im-c-Øm--§-fp-sSbpw Øm]§fpsSbpw CÃm-bv-a-bn-te-¡p X-s¶-bm-Wv hnc Nq­p¶Xpw. hn-tZ-i-k-©m-cn-I-fp-sS Ip-dn- ¸p-I-fn n¶pw km-ln-Xy-Ir-Xn-I-fn n-¶pw {K-Ù-h-cn-I-fn n-¶pw tIm-hn-e- Iw tc-J-I-fn n-¶psam-s¡-bp-f-f ZznXo-b-t{i-Wn-bn s]-Sp-¶ hn-h-c-§-fn-eq- sS-bmWv Cu Im-e-L«-s¯ ]Tn-¡m-m-Ip-¶Xv. C¯csamcp A-hy-à-X-bn n¶pamWv Xp-SÀ-¶p-f-f Im-e-§-fn tIc-fw F-s´-¶p-f-f-Xn-v {]m-Y-an-Iam-b nÀ-ÆN-w Â-Inb aq-¶p m-«p-cm-Py-§-Ä þ Xn-cp-hn-Xmw-IqÀ, sIm¨n, ae_mÀ F-¶n-h þ]Xn-sb-¸-Xn-sb DÂ-¡À-jw {]m-]n-¨Xv. 7. Xn-cp-hn-Xmw-Iqdnsâ DZbwþ (1) F.Un. F«mw iX-Iw ap-X-ep-f-f ]m-Þy-im- k--§-fn th-Wm-Sv F¶ cmPys¯¡pdn¨v ]-cm-aÀ-i-ap-­v. C-´y-bp-sS sX-t¡ ap-¼p ap-X G-I-tZ-iw mKÀ-tIm-hn h-sc-bp-f-f {]-tZ-i-§-fn tNm-fcpw ]m- Þy-cpw, A-hnS-¶p h-S-t¡m-«v G-I-tZ-iw Xn-cp-h--´-]p-c-¯n-sâ h-S-¡³ `m-K- §Ä h-sc B-bv cm-Pm-¡-·m-cpw `-c-Ww -S-¯n-bn-cp-¶ Cu Im-e-L-«-¯n s]-cp- amÄ-t¡c-f-¯n-sâ sX-t¡ A-ä-amb B-bv cm-Pym-XnÀ-¯n ap-X h-S-t¡m-«v C¶- s¯ I-cp-m-K-¸f-fn Xm-eq-¡n-ep-f-f I-t¶än h-sc-bp-f-f {]-tZ-i-s¯-bm-Wv th-Wm- Sv F-¶v hn-fn-¨p h¶ncp¶Xv. sImÃ-¯n-pw Xn-cp-h--´-]p-c-¯npw C-S-bv-¡p Øn- Xn sN-bv-Xn-cp-¶ H-cp sN-dpIn-S m-Sp am-{X-am-bn-cp-¶p F.Un. F«v, H³]-Xv i-X-I- §-fn th-WmSv. Nn-d-hmbv, Io-gv-t¸-cqÀ, C-c-WnbÂ, Xn-cp-hn-Xmw-tImSv, IÂ-¡pfw, Xr-¸m-¸qÀ XpS-§n ]-e B-Øm--§-Ä kzo-I-cn-¨v `c-Ww -S¯n-b Iq]-Iw AY- hm sImÃw, Xr-¸m-¸qÀ, Nn-d-hmbv, F-f-bn-Sw F-¶o im-J-IÄ AY-hm kz-cq-]-§-Ä s]cp-amÄ `-c-W-¯n-sâ A-h-km--Ime¯v e-bn-¨v th-Wm-Sv cm-P-hw-iw cq-]-s¸-Sp- ¶-tXm-sS 12þmw i-XI-¯n-sâ B-cw-`-¯n am-{X-ta thWm-Sv cm-P-hw-i-¯n-v kz- X-{´-]Z-hn ssI-h-cp-¶p-ffp13 . th-Wm-«n-se {][m- cm-Pm-hn-s Nnd-hm aq-¸-s- ¶pw, {io-]-Zv-a-m-`-kzm-an t£-{X-¯n-tâbpw a-äp t£-{X-§-fp-tSbpw `-c-W-Im-cy- §Ä tIm-bn-e-[n-Im-cn-IÄ F-¶-t]mse nÀ-Æ-ln¨p-t]m-¶ bp-h-cm-Pm-hn-s Xr- ¸m-¸qÀ aq-¸-s¶pamWv hn-fn-¨n-cp-¶Xv. (2) ]Xn-aq¶mw q-äm-­n-sâ B-cw-`-¯n th-Wm-Sn-sâ h-S-¡p-`m-K-§-fn Hm-S-mSpw sh¬-s]m-en-mSpw t]m-ep-f-f ]pXn-b kz-cq-]-§Ä cq-]w sIm-f-fp-I-bpw ]Xn-memw q-äm-­n C-h kz-X-{´-am-Ip-Ibpw sNbv-X-tXmsS cm-PyL-S- in-Yn- eam-hp-I-bpw th-Wm-Sv cm-Pm-hv F-¶ ]Z-hn CÃm-Xm-Ip-Ibpw sN-bvXp. A-h-km- s¯ ]p-cp-jmw-Kw A-´-cn-¨-Xn-m F.Un. 1652þ Xr-¸m-¸qÀ aq-¯ Xn-cph-Sn F¶ Øm-w h-ln-¡p-hm³ BÄ C-Ãm-sX-bmIpI-bpw F.Un. 1685þ {io-]-Zv-a- 13. th-Wm-Sn-tâbpw Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dn-tâbpw ]-cn-Wm-a-§Ä kw-_-Ôn-¨v ]-e hm-Z-§-fp-­m-bn-«p­v. [Xn-cp-hn-Xmw-IqÀ (th-WmSv) cm-P-hw-iw þ sI. ]n. ]-Zv-a-m-`ta-tm³, tIcf kmlnXy A¡mUan, 1989. t]Pvþ53; Xn-cp-hn-Xmw-IqÀ N-cn{Xw þ ]n. i-¦p-®nta-tm³, tIcf `mjm C³Ìnäyq«v, 2015. t]Pvþ 31-þ47; C-fw-Ip-fw Ip-ª³-]n-f-f-bp-sS Xn-c-sª-Sp-¯ Ir-XnIÄ. t]Pvþ 356,354; th-WmSpw Xn-cp-hn-Xmw-Iqdpw þ ]n. in-h-i-¦-c³ m-bÀ; t]Pvþ 10; ]n. `m-kv-I-c-p-®n þ sImÃ-¯n-sâ N-cn{Xw, sImÃw ]»nIv sse{_dn B³Uv dnkÀ¨v skâÀ, 1 9 9 4 . t]Pvþ 62þ71] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 22. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXII m-`-kzm-an t£{Xw Xo-¸n-Sn-¨p -in¡p-Ibpw sN-bv-X-tXmsS Ip-Spw-_-¯-e-h³ F- ¶ ]Z-hn X-s¶bpw A-{]-k-à-am-bn. A-tX-¯p-SÀ-¶v th-Wm-Sv A-m-Y-am-Ip-I- bpw km-a-´-kz-cq-]-§Ä kzX-{´-am-Ip-Ibpw sN-bvXp. Cu Øn-Xn-hn-ti-j-¯n-v A´yap­mb-Xv F.Un. 1729þ Xn-cp-hn-Xmw-IqÀ cm-Pm-hm-bn `-c-W-ta-ä A-n-gw- Xn-cp-mÄ amÀ-¯m-Þ-hÀ-½-bp-sS Im-ew ap-X-emWv. B-än-§Â dm-Wn-am-cn H-cm- fp-sS ]p-{X-m-I-bm Xr-¸m-¸qÀ aq-¯-Xn-cph-Sn Øm--¯n-v AÀ-l-m-bn- cp¶psh¦nepw {io-]-Zv-a-m-`-kzm-an t£-{Xw A-¶v CÃm-Xn-cp-¶-Xn-m A-t±-l- ¯n-v B Øm--taÂ-¡p-hm-m-bnÃ. F.Un. 1736þ t£-{X-¯n-sâ ]-Wn ]qÀ- ¯n-bm-¡n-b-ti-jw sXm«-Sp-¯-hÀ-jw A-t±-lw B Øm-w G-sä-Sp¯p. Xp-SÀ-¶v km-a-´-kz-cq-]§-sf h-cp-Xn-bn-em-¡p-Ibpw th-Wm-«n n¶pw hn«p-t]m-b m-SpI- sf X-{´hpw _-ehpw D-]-tbm-Kn-¨v Xncn-sI-t¨À-¡p-Ibpw sNbv-X-Xn-eq-sS-bm-Wv th-Wm-Sv Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dm-bn-¯oÀ-¶Xv. 8. sIm¨n cmPy¯nsâ DÛhwþ (1) sIm-¨n cm-Py-¯n-sâ D-Ûhhpw hn-Im- khpw ]-d-bm³ {i-an-¨n-«p-f-f G-Xm-­v FÃm N-cn-{X-Im-c-·mcpw t]mÀ-¨p-Ko-kp-Im-cp- sS h-c-hn-p (F.Un. 1500) ap-¼p-f-f N-cn{Xw A-Úm-X-am-sW-¶14 Im-cy-¯n G-Im-`n-{]m-b-¡m-cmWv. sIm-¨n cm-Py-s¯-¸-än-bm-Is«, A-hnS-s¯ `-c-Wm-[n-Im-cn- I-sf-¸-än-bm-Is«, s]-cp-amÄ-¡m-e-¯p-f-f tc-J-IÄ bm-sXm-cp kq-N-bpw Â- Ip¶panÃ. ht¶-cn-bn-se s]-cp-¼-S-¸n-ep-f-f Nn-{X-Iq-Sw F-¶ B-Øm-w 13þmw q-äm-­n C¶s¯ sIm-Sp-§Ãq-cn-se-¶p I-cp-Xs¸Sp¶ a-tlm-Z-b-]p-c-t¯-¡pw Xp-SÀ-¶v 1405þ sIm-¨n-bn-te-¡pw am-äp-¶-Xn-p km-aq-Xn-cn-bp-sS B-{I-aWam-Wp Im-c-W-sa-¶Xp X-s¶ sIm-¨n-bp-sS ssi-i-hm-hØsb sh-fn-hm-¡p-¶p-­v. F.Un. 1341þse sh-f-f-s¸m-¡-s¯-¯p-SÀ-¶v sIm-¨n A-gn-bn cq-]w sIm-­ {]-Ir-Xn-Z- ¯ Xp-d-ap-J-am-Wv s]-cp-¼S-¸v kz-cq]-s¯ sIm-¨n-bn D-d-¸n-¨p nÀ-¯n-b-Xpw cm- Py-nÀ-½n-Xn-¡p Im-c-W-am-b-Xpw. F.Un. 1419-1444 Ime¯v tI-c-f-¯n-ep-­m- bn-cp-¶ C-ä-en-¡m-cm-b n-t¡mtfm tIm-­n sIm-¨n cm-Py-¯n-sâ hn-kv-Xr-Xn A- ©p ssaÂ-kv B-sW-¶p tc-J-s¸-Sp-¯p¶p. F.Un. 1465þte-Xm-sW-¶p IcpXs¸Sp¶ A-bn-cm-Wn-¡p-fw t£-{X-{K-Ù-h-cn-bnÂ15 “s]-cp-¼S-¸p kz-cq-]- ¯n-¦Â cm-a-hÀ-½ tI-c-f³ a-lm-cm-Pm-hn-p-f-f cm-Pm-[n-]-Xy-§-fn n¶pw t£- {X-§-fn A-hn-sS-bp-f-f B-dp Øm--§-fnÂ.....” F¶pw “H-cp a-lm-cm-Pm-hn-p-f-f Øm--¯n A-I-t¡mbv-a IÂ-¸n¨p-sIm-Sp-¯n-«p-f-f-XÃm-sX bm-sXm-¶p-anÔ F- ¶ {]-kv-Xm-h-§fpw Xn-cp-h-©n-¡p-fw G-fw-Ip-¶¸p-g, C-cn-§m-e¡p-S {K-Ù-h-cnIfn- sebpw A-h-W-t¡m-«v, kzÀ-®¯v Xp-S§n-b a--I-fnse {KÙ-§-fn-sebpw16 ]- cm-aÀ-i-§fpw 16þmw q-äm-­n-p ap-¼v sIm-¨n cm-Pm-hn-v {]-[m--s¸-« t£-{X-§- fn-se tIm-hn-e-[n-Im-c-Øm-§-tfm- tIm-bv-a Øm-§tfm AÃmsX h³-tXm-Xn- 14. [kn. A-¨p-Xta-tm³ þ sIm-¨n³ tÌ-äv am-p-hÂ, tIcf kÀ¡mÀ, 1995. t]Pvþ37; sI. ]-n. ]-ßm-` ta-tm³ þ sIm-¨n cm-Py-N-cn{Xw, amXr`qan _pIvkv, 1996. t]Pvþ 17] 15. []n.sI.cm-L-h³ m-bÀ þ A-bn-cm-Wn-¡p-fw {K-Ùh-cn, 2010. t]Pvþ 11] 16. [Rama Varma Research Institute Bullettin Vol X Part I Page- 13-18] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 23. I½ojWtdäv amzÂXXIII epf-f `cWm-[-n-Imc-§tfm A-h-Im-i-§tfm D­m-bn-cp-¶n-sÃ-¶p X-s¶-bm-Wv Ønco-I-cn-¡p-¶Xv. Xr-ÈqÀ, s]-cp-aw (s]cphw), C-cn-§m-e-¡p-S, A-hn-«-¯qÀ, sN½-­, A-bn-cm-Wn-¡pfw, aq-gn-¡pfw, s]-cp-hmcw, Xn-cp-hmÃqÀ, F-f-¦p-¶-¸p-g, Xn- cp-hà XpS§nb {]-[m--t£-{X-k-t¦-X-§-Ä FÃmwX-s¶ sIm-¨n A-h-Im-i-hm- Zw D-¶-bn-¡p-¶ A-XnÀ-¯n-IÄ-¡-I-¯m-bn-cp¶p F¶ h-kv-Xp-Xbpw sIm-¨n cm- Py-¯n-sâ DÂ-¸-¯n-Imes¯ `-c-W-kw-hn-[m--s¯-¸-än hy-Xy-kv-X-aÃm-¯ kq-N- IÄ Xs¶bmWv ÂIp¶Xv. (2) F.Un. 1500þ tIm-gn-t¡m-s«¯nb c­mw t]mÀ-¨p-Ko-kv I¸Â-kw- L-¯n-sâ X-e-hmb I-{_mÄ, km-aq-Xn-cn-bp-am-bn I-e-ln-¨v sIm-¨n cm-Pm-hp-am- bn kJyw sN-¿p-¶-tXm-Sp Iq-Sn-bm-Wv sIm-¨n-bp-sS D-bÀ-¨ B-cw`n¡p-¶Xv. kpi- àm-b km-aq-Xn-cn-bp-sS A-{]-am-ZnXzw n-e-n¶ncp¶ A¡me¯v sIm-¨n-bn-se `-c-Wm-[n-Im-cn-I-fp-sS Øn-Xn ]-t£ ]-cn-Xm-]-I-c-am-bn-cp¶p. sIm-¨n cm-P-hw-i- ¯n-sâ A-©p Xm-h-gn-I-fn (aq-¯- Xm-hgn, C-f-b -Xm-hgn, ap-cn-§qÀ Xm-hgn, Nm- gqÀ Xm-hgn, ]-f-fp-cp-¯n Xmh-gn F¶nh) s]«hcn Gähpw {]m-bw Iq-Sn-b-bmÄ s]cp-¼S-¸v aq-¸-s¶ Øm--t¯msS cm-Pm-hm-bn-¯o-cp-I-bpw, A-bmÄ hr-²-m- Ip-t¼mÄ A-Sp-¯ B-fn-p-th-­n Øm--sam-gn-ªp sIm-Sp-¡p-I-bp-sa-¶ ]-Xn-hv B-`y-´-c-am-b H-cp ssi-Yn-ey-¯n-v h-gn-h¨p. A-[n-Im-c-sam-gn-ª cm-Pm-hnsâ B- Úm-phÀ-¯n-Ifpw A-[n-Im-c-ta-ä cm-Pm-hnsâ ]mÀ-izhÀ-¯n-I-fp-am-bn c-­p hn- cp-²-i-àn-IÄ FÃm-bv-t¸mgpw cm-Py-¯v {]-hÀ-¯n¨p-sIm-­n-cp¶p. Xpd-ap-J-¯n- sâ I-¨-h-S-km-²y-X-I-fpw I-¨-h-S-¯n-sâ ]n³-_-e-¯n-ep-f-f A-[n-Im-c-_-ehpa-dn- bmambncp-¶ km-aq-XncnbmIs« sIm-¨n-bp-sS `-c-W-Øn-c-X-bpw B-`y-´-c-k-am-[m- hpw sa-¨-s¸-Sm-sX tm-¡p-¶-Xnv Cu _-e-lo-X-sb D-]-tbm-K-s¸-Sp¯pIbpw sNbvXp. iàm-b H-cp k-Jy-I-£n-bp-sS B-h-iy-I-X n-e-n¶ncp¶ Cu km- l-N-cy-¯n-em-Wv sIm-¨n t]mÀ-¨p-Ko-kp-Im-cp-am-bpw Xp-SÀ-¶v U-¨p-Im-cp-am-bpw k- Jy-¯n-teÀ-s¸-Sp-¶Xv. G-sX-¦nep-sam-cp bq-tdm-]y³ i-àn-bp-am-bn D-S-¼-Sn-bn-teÀ- s¸-Sp-¶ BZy C³-Uy³ cm-Py-§fn-sem¶mWp sIm-¨n. hntZ-in-I-fp-am-bpff hmWn- Py-_-Ô-§-fp-sS ]n³-_-e-¯n ]n¶oSv sIm-¨n H-cp m-«p-cm-Py-sa-¶ n-e-bn tSnb h-fÀ-¨ I®©n¸n¡p¶Xmbncp¶p. 9. a-e-_mÀ -þ DZbwþ (1) s]-cp-amÄ Im-e-L-«-¯n-se Pq-X sN-t¸-Sn (F.Un. 1000) G-dmÄ-mSp-ssS-bm-b am--th-]-e-am--ho-b³ H-cp km-£n-bm-bn {]-Xy-£- s¸-Sp-¶Xm-Wv G-d-m-Sn-s-¡p-dn-¨p-f-f B-Zy -]-cm-aÀiw. F.Un. 1102þse cm-taizcw tc-J-bn s]-cp-am-fp-sS km-a-´³ F-¶-n-e-bnepw F.Un. 1225þse ho-c-cm-L-h- ]-«-b-¯nepw G-d-m-Sp­v. X-an-gv `m-j-bn-se-gpXn-b H-cp tI-c-tfmÂ-¸-¯n-bn s- Sn-bn-cn-¸n-se Nn-{X-Iq-S-am-Wv GdmÄ-¸m-Snsâ B-Øm-w F-¶p ImWp¶p. Ø-e- t¸-cp tNÀ-¯pw hÀ-¤-t¸-cp tNÀ¯pw Øm--t¸-cp ]-d-bp¶-Xv m-Sp-hm-gn hw-i-§- fn kÀÆkm-[m-c-W-am-bncp¶Xn-m sIm-t­m-«n-¡-Sp-¯pff s-Sn-bn-cn- ¸mbncp¶p GdmÄ-¸m-Snsâ B-Øm-sa-¶pw C-Xn n-¶p-am-Wv 17 s-Sn-bn-cn-¸v 17. [F³.Fw. -¼q-Xn-cn þ a-e-_mÀþ kmaqXncnmSv, tIcf `mjm C³Ìnäyq«v, 2013. ]T-§Ä, t]-Pv þ92] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 24. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXIV kz-cq-]-ap-­m-b-sX¶pw I-cp-X-s¸-Sp¶p. G-dmÄ-m-Sv F-¶ B-Zn-cq-]w 13þmw i-X- I-t¯m-Sp Iq-Sn G-dm-m-Spw, ]-Xn--©mw i-X-I-¯n-p ti-jw G-d-m-Sp-am-bn am-dp- I-bm-Wp-­m-b-Xv. aq¯ GdmÄ-¸m-Sn-s hn-ti-jn-¸n-¡p¶ kmaq-Xn-cn F-¶ hm- ¡v ]Xn-©mw q-äm-­n-em-Wv D-]-tbm-Kn-¨p Im-Wp-¶Xv. F.Un. 1402þ1405þse No-m tc-J-I-fnse “am--hn{I-a km-an-cn”bpw F.Un. 1452þse Nn-d-bv-¡Â tIm- hne-Iw tc-J-bn-se “km-aq-Xn-cn”bp-am-Wv B-ZyIm-e sXfn-hpIÄ. HutZymKn-I hn- fw-_-c-§-fn H-cp _n-cp-Z-sa¶ t]m-se D-]-tbm-Kn-¨p Im-Wp-¶ ]q-´p-d-t¡m³ F- ¶ {]-tbm-K-¯n-v Iq-Sp-X ]-g-¡-ap-s­-¦nepw18 tIm-gn-t¡m-Sv Xp-d-bp-sS A-[n-]³ F-¶n-Xn-s I-cp-Xm-m-hnÃ. s-Sn-bn-cn-¸n n-¶-pw B-Øm-w tIm-gn-t¡m-tS¡v am-dn-b-Xnpw q-äm-­p-IÄ ap-¼m-bn-cp-¶p Cu hn-ti-j-W-¯n-sâ B-Zy {]-tbmKw. t]-cpw _n-cp-Z-hpw IqSn F.Un. 1402 ap-X-em-Wv {]-Xy-£-s¸-Sp-¶-sX-¶pw hn-e-bn- cp-¯ep­v. hmWn-Py-hp-am-bn _-Ô-s¸«v IStem-c-hpw Xp-d-ap-Jhpw tX-Sn-bmI-Ww km-aq-Xncn ]qÀ-Æ-Ip-Spw-_-Øm--am-b- s-Sn-bn-cn-¸v hn«v tIm-gn-t¡m-Sn-s B-Øm- -am-bn kzo-I-cn-¨-sX¶pw n-co-£n-¡-s¸-Sp¶p. Cu Im-e-t¯m-Sv A-Sp-¸n-¨m-Wv G- d-m-Sv hm-gp-¶-h-cn n¶pw h-f-fp-h-m-Spw t]m-f-mSp-sam-s¡ DÄs¡m-f-fp-¶ kmaq- Xn-cn-sb¶ H-scm-ä cm-Pm-[n-Im-c-¯n-p Io-gn a-e-_mÀ19 cq-]-s¸-Sp-¶Xv. (2) sIm-¨n-sb Øn-c-am-bn B-{I-an¨p-sIm-­n-cp-¶ km-aq-Xn-cn-¡v20 ]-t£ ]n¶oSp­mb ssa-kqÀ B-{I-aW-s¯ sN-dp-¡m-m-bncp¶nÃ. F.Un. 1766þ ssl-ZÀ A-en a-e-_m-dn-s Io-g-S-¡p-¶-tXm-Sp Iq-Sn B-cw-`n-¨ ]-Xw, F.Un. 1799þ {_n-«o-jp-Im-cp-sS ]qÀ-®m-[n-]-Xy-¯n F-¯n n¶p. `qn-Ip-Xn-bp-sS Im-cy-¯n k-a-Im-en-Icm-b A-bÂ-cm-Pm-¡-·m-cp-sS A-tX n-e-]m-Sm-bn-cp-¶p (C¯- c-sam-¶v D-­m-bn-cp-¶nà F-¶-XnÂ) km-aq-XncnbptSXpw F¶Xpw {]kàamWv. 10. ]gb Imes¯ Im-kÀ-tKm-Uvþ tIm-e-¯p-m-sS¶pw Xp-fp-m-sS¶pw c-­m- bn-cp-¶ m-Sp-I-fm-Wv {]-[m--ambpw ImkÀ-tKm-Uv {]-tZ-i-¯p-­m-bn-cp-¶Xv. C-h- bp-sS D-Â]-¯n-bpw 12þmw q-äm-t­m-sSbmsW-¶v A-p-am-n¡p-hm-t X-c-ap-f-fp. 18. s]-cp-am-fp-sS km-a-´³ F-¶ -n-e-bn F.Un. 1102þse cm-ta-iz-cw tc-J-bnse “G-d-m-Sp hm-gvssI am--hn-¡n- c-am- ]q´p-ssd-t¡m³” F-¶ {]-tbm-K-¯n n¶v [Fw.Pn.Fkv. m-cm-bW³ þ tIm-gn-t¡m-Sn-sâ IY, amXr`qan _pIvkv, 2017. t]Pvþ92] 19. ae_mÀ F-¶ hm-¡v F.Un. B-Zy q-äm-­p-I-fn-sebpw aäpw hn-tZiob tc-J-I-fn tI-c-f-Xo-c-s¯ AY-hm sX- t¡ C³-Uy³ ap--¼n-sâ ]-Sn-ªm-td-¡-c-sb-bm-Wv kq-Nn-¸n-¡p-¶Xv. {_n-«o-jv C³-Uy³ tc-J-I-fnepw B-Zy-Ime-¯v C-§-s-bm-bn-cp-¶p-sh-¦n-epw km-aq-Xn-cn-bp-sS A-[n-Im-c-]-cn-[n cq-]-s¸-«p h-¶-tXm-sS tIm-gn-t¡m-Sn-sâ A-[o--X-bn- ep-f-f {]-tZ-i-t¯-¡p am-{X-ambn Cu hm-¡n-sâ ]-cn-[n Np-cp-§n. Xp-SÀ¶v, a-{Zm-kv {]-kn-U³-kn-¡p Io-gn-ep-f-f PnÃ- bm-bm-Wv a-e-_m-À F-¶ {]-tZ-iw kq-Nn-¸n-¡-s¸-Sp-¶Xv. km-aq-Xn-cn Im-e-s¯-¡p-dn-¡p¶ tc-J-I-fn tIm-gn-t¡m-Sv ]- «-W-sa-¶v hn-ti-jn-¸n-¡m-¯ C-S-s¯Ãmw tIm-gn-t¡m-sS-¶pw a-e-_m-sd-¶p-ap-f-f {]-tbm-Kw ]nÂ-¡mes¯ {_n-«o-jv a-e-_m-dn-s B-sI-bpÄ-s¡m-f-fp¶p. 20. hmÄ sIm-­v D-bnÀ-sIm-­ km-{am-Py-amb a-e-_mÀ AYhm tIm-gn-t¡mSv, sIm-¨n-bp-am-bn IpSn-¸-I-sb-¶h-Ww Øn-c-am-bn B-{I-a-W-§Ä -S¯nt¸m¶p. ]-Xn-©mw q-äm-­n kmaq-Xncn sIm-¨n-b-p-sS ta B-[n-]-Xyw Øm-]n- ¡p-¶pap­v. tIm-gn-t¡m-s« A-d-_n-¡¨-h-S Xm-Xv-]-cy-§-fp-sS kw-c-£Ww, sIm-¨n cm-P-Ip-Spw-_-¯n-se `n-¶m-`n-{]m- b§Ä, C-S-¸f-fn cm-Pm-hn-sâ n-e-]m-Sp-IÄ Xp-S§n-b-h-bmWv Cu B-{I-a-W-§Ä-¡p ]n-¶n-se Im-c-W§Ä. tIm-gn- t¡mSnsâ sXt¡m-«p-f-f Cu I-S-¶p-Ib-äw þ km-aq-Xn-cn sX-t¡m-«p am-{X-ta sh-«n¸n-Sn-¯w -S-¯n-bn-«p-f-fp-sh-¶Xpw þ N-cn-{X-K-Xn-sb nÀ-®-bn-¡p-¶-Xn-epw, tI-c-f-¯n-sâ cq-]o-I-c-W-¯nepw H-cp {]-[m- ]-¦p h-ln-¡p-¶p­v. G-Xm-bm- epw, sIm-¨n A-h-Im-i-hm-Zw D-¶-bn-¡p-¶ ]e {]-tZ-i-§fpw ]nÂ-¡me-¯v {_n-«o-jv a-e-_m-dn DÄ-s¸-«p Im-Wp-¶p. LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 25. I½ojWtdäv amzÂXXV F.Un. 1443þ tIm-e-¯p-m-Sn-sâ A-XnÀ-¯n-¸-«-W-am-bn A-ÐpÄ d-km-¡v aw-K- em-]pc-s¯ A-S-bm-f-s¸-Sp-¯p-¶p-­v. tIm-e-¯p-m-«n DÄ-s¸-«n-cp-¶ Ip¼-fw {]- tZ-iw H-cp Ime¯v hn-P-b-K-c km-{am-Py-¯n-sâ `m-K-am-hp-I-bpw21 F.Un. 1565þse X-fn-t¡m-« bp-²-s¯-¯p-SÀ-¶p-f-f hn-P-b--K-c-¯n-sâ ]-X--Im-e¯v Xn-cn-sI tIm- e-¯p-mSn-tm-Sp tN-cm-m-ImsX G-sd-¡p-sd kz-X-{´-am-hp-Ibpw sN-bv-Xncp¶p.- N{µ-Kn-cn-¸p-g-bv-¡v h-S¡v (ImkÀ-tKm-Uv Xm-eq-¡n-sâ `q-cn-`m-Khpw C-Xn DÄ-s¸- Sp¶p) Ip-¼-f-hpw, sX-¡v o-te-iz-c-hpw (tlm-kv-ZpÀ-Kv Xm-eq-¡nÂ-s¸-Sp-¶ {]-tZ- i§Ä) F-¶n§s c-­p cm-P-Øm--§-Ä C-tXm-sS cq-]-s¸«p. sX-¡³ Im--d- bn-se _-Zv-q-cn n-¶p-f-f C-t¡-cn m-bn-¡-·mÀ 17þmw q-äm-t­m-sS Ip-¼-f- s¯-bpw tkm-a-ti-J-c-m-bn¡-sâ Im-e-¯v 1737þ o-te-iz-c-t¯bpw Io-g-S-¡p- ¶-tXmsS Cu c-­p m-Sp-Ifpw Im--d-bp-sS `m-K-am-hp-I-bm-bn-cp¶p. `q-n-Ip-Xn-bp-sSbpw h-Ip-¸n-sâbpw D-Û-hhpw hn-Im-khpw 11. `q-n-Ip-XnþDÛhwþ (1) D¯tc-´y-sbbpw Z-£n-tW-´y-bp-sS a-äp `m-K§- sfbpw A-t]-£n¨v `q-hp-S-a-Ø-X, A-h-Im-i-{Iaw, Pm-Xn-k-{¼-Zm-bw Xp-S-§n-b-h- bn tIc-fw {]-ZÀ-in-¸n-¡p-¶ hy-Xn-cn-à-X n-Ip-Xn-hy-h-Ø-bnepw {]-Xy-£-amWv. ap-kv-ar-Xn-bn-se ]-cm-aÀ-i-§-fn-epw aucyþKp]v-X Im-e-L-«-§-fn-se tc-J-I-fnepw `-q-n-Ip-Xn-sb-bpw A-Xp ]n-cn-s¨-Sp-¡p-¶-Xn-p-f-f kw-hn-[m--§-sfbpw ]än hy-à- am-b kq-N--I-fp­v. Kp-]v-X-Im-e-¯n-p ti-jw D-¯-tc-´y-bn-se `q-anIÄ H«pan¡hbpw {_-Ò-tZ-b, tZ-h-Zm-, A-{Klm-c `q-an F-¶o hn`mK§fnembn thÀ-Xn-cn-bp-I-bpw, C-hÀ b-YmÀ° ssI-h-i-¡mÀ¡pw cm-Pm-hnpw C-S-bn-se `q-n- Ip-Xn-bp-sS Im-cy-¡m-cmbn amdpIbpw sN¿p¶pap­v. ap-KÄ `-c-W-Ime-¯v taÂ-¸- d-ª-h-cp-sS Øm-¯v kp-t_-ZmÀkv, Pm-KnÀ-ZmÀkv, C-mw-ZmÀ-kv F-¶o t]-cp-I- fm-Wv Im-W-s¸-Sp-¶Xv. A-¡m-e-s¯ `q-n-Ip-Xn, _m¡À, Pn-Kvbm F-¶n§-s a-X- ¯n-sâ A-Sn-Øm--¯n hn-`-Pn-¡-s¸-Sp-Ibpw sN-bvXncp¶p. `mcX¯nemZyambn tjÀjm kq-cn-bpsS (F.Un. 1540-45) Im-e-¯m-Wv `q-an kÀ-sÆ S-¯n `q-n-Ip- Xn n-Ý-bn-¡m-p-f-f {]-{In-b B-cw-`n-¨Xv. A-Iv_À N{IhÀ¯n (F.Un. 1556- 1605) A-Xv Iq-Sp-X B-[p-n-I-h-ÂI-cn-¡pIbp­mbn. sXt¡ C-´y-bn tNm- f-`-c-W-¯n-p Io-gn-ep-­m-bn-cp-¶ `q-an-bp-sS n-Ip-XnL-S- kw-_-Ôn-¨ [mcmfw hn-Z-Kv-[-]T--§fpw22 C¶p e-`y-amWv. (2) tIc-f-¯n-em-Is«, s]-cp-amÄ-¡m-e¯pw Xp-SÀ¶pw an-¡-hmdpw `q-an-IÄ {_-Ò-kzhpw tZ-h-kz-hp-ambn m-Sp-hm-gn-IÄ-¡v D-S-a-Ø-X-Xbpw A-[n-Im-c-hp-anÃm- sX taÂ-t¡m-bv-am-h-Im-i-sa-¶ c-£m-hr-¯n am-{X-ap-f-f km-aq-lnI-{I-a-¯n-p Io-gv- 21. Ip¼-fw cm-Pm-hv hn-P-b--K-c-¯n-sâ Io-gn-em-sW-¶v F.Un. 1515þ _À-t_m-k tc-J-s¸-Sp-¯p-¶p [Uyp-hmÀ-s« _À-t_mk þ Description of the coast of East Africa and Malabar, Page- 83.] 22. [kpº-cmb-ep þ South India under the Cholas. Oxford University Press, 2012. Page- 92-115] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 26. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXVI s¸-«-Xn-m `q-n-Ip-Xn-sb-¡p-dn-¨p-f-f hn-Zq-c-Nn´ t]mepw A-Ø-m--¯m-bn-cp¶p. F.Un. 1677þ hm³ do-Upw, F.Un. 1743þ hm³ tKm-e-bpw F.Un. 1781þ hm³ tam-bnÂkpw tIcfw kµÀin¨v X¿mdm¡nb m«p-cm-Pm-¡-·m-sc-¸-änbpff hn-h-c-W-§fnepw `q-n-Ip-Xn-sb¸-än hn-i-Zmwi-§-sfm-¶p-anÃ23 . ap³-Im-e-§-fn-se `-c-W-Øm-§-sf A-t]-£n-¨v Xm-c-X-tay- Øn-c-Xbpw A-[n-Im-c-hp-ap-f-f m-«p- cm-Py-§Ä cq-]-s¸-«-Xn-p ti-j-am-Wv n-Ip-Xn-L-S--bpw A-Xp ]n-cn-s¨-Sp-¡p-¶-Xn- p-ff Nn-«-h-«-§fpw cq-]-s¸-«p Im-Wp-¶Xv. B[p-n-I-Imes¯ `c-W-kw-hn-[m-- ¯n-p k-am-am-b Hu-tZym-Kn-I-t{i-Wn-bpw Np-a-X-em-hn-`-P--§-fp-ap-ff s]m-Xp-`-c- W-{I-aw cq-]-s¸-Sp-¯n-b-Xn-p A-p-{I-a-am-bm-Wv n-Ip-Xn-]n-cnhpw hy-h-Øm-]n-X-am- bXv. 12. Xn-cp-hn-Xmw-Iqdnse dhyq skänÂsaâpw24 `qnIpXnbpwþ (1) B[pn- I Xn-cp-hn-Xmw-IqÀ cq-]-sa-Sp-¡p-¶-Xnpw ap³]v th-Wm-Sv `-c-Wm-[n-Im-cn-bm-bn-cp-¶ c-hn-hÀ-½bp-sS Im-e-¯m-Wv (F.Un. 1683-84) Np-a-X-e-IÄ IrXyambn nÀ®bn¨pff Hcp Hu-tZym-Kn-I-t{i-Wn -S-¸n-em-bn-¡m-Wp-¶Xv. cm-Pm-hpw cm-P- [m-n-bn X-s¶-bp-f-f hen-b Im-cy-¡mÀ (a{´n), o-s«-gp-¯p-]nf-f (sk-{I«-dn), cm-b-kw-]nf-f (sl-Uv ¢À¡v) ]n-s¶ GXmpw cm-b-k-§-Ä (¢À-¡p-amÀ) I-W-¡- ¸n-f-f-amÀ (A-¡u-­â v) F¶nhcpa-S-§p-¶ kw-hn-[m--am-bncp-¶p CXv. am-S-¼n- am-cn n-¶p-f-f hn-ln-Xw cm-Pm-hp t-cn-«p kzo-I-cn¡p-¶ k-{¼-Zm-b¯np am-äw h-cp¯pIbpw cm-Pm-¡-·m-cp-sS hn-ln-Xw n-Ý-bn-¨v A-Xp ti-J-cn-¨v J-P-m-hn- te¡v F-¯n-¡p-hm³ {]-Xn-n-[n-sb Np-a-X-e-s¸-Sp-¯pIbpw sNbvXp.]cm-Xn-I-fpÄ- s¸-sS FÃm-¡m-cy-¯n-epw- cm-Pm-hv t-cn-«p Xo-cp-am--sa-Sp-¡p-¶ co-Xn F.Un. 1728þ cm-a-hÀ-½-bp-sS Im-e-¯m-Wv ]-cn-jv-I-cn-¡-s¸-Sp-¶Xv. `-c-W-kw-hn-[m--¯n-sâ {]- [m-n-bm-bn h-en-b-kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡msc nb-an¡pIbpw A-t±-l-¯n-p Io-gn o-s«-gp-¯p ]n-f-f-amÀ (sk-{I«-dn), cm-b-kw-]nf-f (sl-Uv-¢À-¡v), cm-b-k-§Ä, I- W-¡-¸n-f-f-amÀ F-¶n§sbm-¡n ]p-Xp¡pIbpw sNbvXp. hen-b-kÀ-Æm-[n-Im- cy-¡m-c-p-sS dn-t¸mÀ-«n-sâ A-Sn-Øm--¯n {][m- kw-K-Xn-I-fn cm-Pm-hv Xo-cp- am--sa-Sp-¯p Xp-S§n. t-c-t¯-bp-f-f L-S--bn n¶pw hy-Xy-kv-X-am-bn A-bÂ- cm-Py-§-fp-am-bpw bq-tdm-¸p-ambpw cm-Py-¯n-p th-­n D-S-¼-Sn-bn H-¸n-Sp-hmpw h- en-b-kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡mÀ-¡v A-[n-Im-c-ap-­m-bn-cp¶p. cma-hÀ½-sb Xp-SÀ-¶v A- 23. [Rama Varma Research Institute Bullettin No.IV. Page- 11-19.] 24. ]-¯p hÀ-jw sIm-­p ]qÀ-¯n-bm¡nb Cu I-s­-gp-¯n-s¸-än C-§n-s ]-d-bp¶p. “914þam-­v cmPyw AS-¦w n-e-¯npw ]p-c-bn-S-¯n-pw I-s­-gp-Xn Xn-«w h-cp-¯n tZ-h-Zm-bw, {_-Ò-Zmbw, Zmw, D-Z-I- ]qÀ-Æ-Zmw, Ip-Sn-P·w, ]-­m-c-h-I-Hän, ]m«w, C-d-bnen, Ip-gÂ-h-I-C-d-bnen, im-th-äp-hn-cp¯n, Ip-Spw-_-hn-cp¯n, iw- Jvhn-cp¯n, Xm-t¡mÂ-hn-cp¯n, taÂ-¸mXn, ]-SpI-ew ]-en-i, Ip-Sn-]-en-i, N-´n-c-sN-ehv, t-cp-]-en-i, c£m-t`mKw, A- ©men, hn-c-bn-«p-N-¯-Iq-en, am-¯m³-]-bdv, X-cn-¡S-a, sXmÂ-¸m«w, Ip-¸-Im-gv-N, DÄ-s¸-« h-I-bv-¡v h-I-Xncn-¨v H-gpIpw t]cpw A-Shpw B-b-s¡-«v F-gp-Xn-¨v B-b-Xn³]-Sn ap-XÂ-¡q«pw Bdp-aThpw {io-]-­mc-h-I n-e-¯npw ]p-c-bn-S- ¯npw sÃp-h-I ]-W-h-I-bv¡pw I-W¡pw F-gp-Xn-¡-­p......{io-]-Zv-a-m-`-s¸-cp-amÄ-¡p ]q-P A-Sn-b{´w DÄ-s¸-« Nn- e-hn-p t-c-o-¡w Iq-Sm-sX I-­ sÃp m-©-m-«p ]-Ww C-c-«-¸-Sn-bnepw A-Xm-Xp amkw 1þp ap-X D-f-f Nn-e- hnp ap³-am-kw 30þpw a-äp amk-s¯ Nne-hp I-­p sIm-Sp-¸m-pw X-n-cp-DÕ-hw `-{Z-Zo-]w Xn-¦Ä DÄ-s¸-« h-Ih-¨p IW-¡p aó i-¦c-p s]-cp-amÄ {io]-ß-m-`-s]-cp-amÄ t£-{X-¯n Ic-hp I-­ I-W¡pw IÂ-¸n¨p-sIm-Sp-¯p A-dp-¡q-«w ]n-f-f-am-cp-sS ]-än-bn-cp-¶ I-W-¡p-Ifpw GÂ-¸n-¨ ti-jw ...... “ [Travancore Revenue Manual hm-eywþ 5, XncphnXmwIqÀ kÀ¡mÀ, 1916. t]Pvþ 1] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 27. I½ojWtdäv amzÂXXVII [n-Im-c-ta-ä A-n-gw Xn-cp-mÄ amÀ-¯m-Þ-hÀ-½-bpsS Im-e-¯m-Wv (F.Un. 1729 -1758) th-Wm-Sv Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dm-bn am-dp-¶Xv. Cu Im-e-¯p Xs¶bm-Wv B-Zy- s¯ d-hyq sk-änÂ-saâ v (F.Un. 1736-1747) -S-¡p-¶Xpw BZyambn `qnIpXn CuSm¡n¯pS§p¶Xpw. sImÃ-hÀ-jw 918 (1743)þ kÀ-sÆ tPm-en-¡mÀ-¡v ÂIn-b h-cntbme-bn Xm-sg ]-d-bp-¶ nÀ-t±-i-§Ä Â-In-bn-cp¶p: (i) I-s­-gp-¯v d-Pn-Ì-dn h-kv-Xp-hn-sâ ¼À, hn-kv-XoÀ®w, P-·n- bp-sS t]cv, ssI-h-i-`q-an-bp-sS kz-`m-hw ap-X-em-b-h tNÀ-¡Ww. (ii) tZ-h-kzw, {_-Ò-kzw `q-anbpw Im-cm-bv-a, Hän, Xn-cp-n-ew, Ip-Sn-P- ·-¯n-se sI-«p-IS-a (A-h-Im-iw) ap-X-em-b-hbpw ssI-h-i-¡m-cp-sS t]-cp-I-fnepw tc-J-s¸-Sp-¯Ww. ssI-h-i-¡mÀ hÀ-jw tXmdpw `q-n-Ip-Xn sIm-Sp-t¡-­-Xm-sW- ¶v Ah-sc A-dn-bn-¡Ww. (iii) ]-­mc-h-I `q-an Ip-Sn-P-·-am-bn h-¨-p-`-hn-¡p-¶psh¦n ap¼pff- `q-n-Ip-Xn Øn-c-s¸-Sp-¯Ww. `q-n-Ip-Xn Øn-c-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-v -Sphsc sIm-­v n-Ip-Xn Xn-«-s¸-Sp-¯Ww. `q-an-bp-sS Â-]p-nÂ-¸-p-k-cn-¨v n-Ip-Xn n-Ý-bn-¡Ww. (iv) ]-d-¼p-IÄ-¡v -Sp-h-cp-sS k-lm-b-t¯m-Sp Iq-Sn nÝnX tXm-X- p-k-cn-¨v n-Ip-Xn Xn-«-s¸-Sp-¯Ww25 . (2) A¡me¯p n-e-hn-en-cp-¶ `q-n-Ip-Xn hy-h-Ø-I-fn-se Nn-e c-k-I-c-am- b h-kv-Xp-X-I-fn-te¡v I-s­-gp-¯v dn-¡mÀ-Up-IÄ sh-fn-¨w ho-ip-¶p­v. Chbn NneXv NphsS tNÀ¡p¶p. (i) n-e-§-fp-sS I-cw n-Ý-bn-¨n-cp¶-Xv H-cp-¸q- hn-f-Ifp-sS ]m-«w I- W-¡m-¡n-bn-«m-bn-cp¶p. F-¶m C-cp-¸q-`q-an-bv-¡v H-cp-¸q-hn-sâ Cc-«n ]m-«w n-Ý- bn-¨n-cp¶p. (ii) ]nÂ-¡me-s¯ `]-Xn-hv’, `]-«’ F-¶n-h-bpsS Øm¯v IÀ-jI- v Hcp `Ipdn’ Â-In-t¸m¶ncp¶p. (iii) `I-cn’hnpw `X³ssa’bv-¡pw (tam-iam-b hn-fhv) ]m-«-¯n-sâ men-sem-¶p h-sc ]m-«-¡pd-hv A-p-h-Zn-¨n-cp¶p. (iv) am-dm-¸m«w (Øn-cw-]m-«w), tNm-cm-H-än (H-gn-hm-¡m³ I-gn-bm-Xn- cp-¶ H-än), hn-cp-¯n A-h-Im-i-¯nepw `q-an ssI-h-iw h-¨n-cp¶p. (v) Zmw `q-an H-än-bm-bn am-än-b-t¸mÄ B `q-an-sb Ip-Sn-P-·-am-bn I- W-¡m¡n. (vi) H-än-bp-sS Im-emh-[n Iq-Sn-b-Xv 60 hÀ-j-am-bn-cp¶p. A-Xn-p ti-jw A-Xv H-gn-¸n¡m³ ]-äm-¯-Xm-bn ]-cn-K-Wn-¨n-cp¶p. 25. [tUm. F.]n. C-{_m-lnw-Ipªv þ amÀ-¯m-Þ-hÀ½þB-[pn-I Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dn-sâ DZbw, kmwkvImcnI {]kn²oIcW hIp¸v, tIcf kÀ¡mÀ,2005þ t]-Pv 130] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 28. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXVIII (vii) Nntämän, ta-semän, hn-f-shmän, a--sbmän, taÂ-hm-c-Hän XpS§n At-I X-c-¯n-ep-f-f H-än-IÄ n-e-n-¶n-cp-¶p. (3) C¯c¯nepff I-s­-gp-¯v kÀ-sÆ-bn n-¶pw e-`n-¨ hn-h-c§-sf A-Sn-Ø-m--s¸-Sp-¯n- nÀ-®-bn-¡-s¸-« n-Ip-Xn-bp-sS ]n-cn-hv -S-¸n h-cp-¯p-¶- Xnp th-­n-bp-f-f `-c-W-{I-a-o-I-c-W-§fpw Xp-SÀ-¶v n-e-hn hcnIbp­mbn. sImÃhÀjw 923 (F.Un. 1748) þse hcn-tbm-e-{]-Im-cw cmPyw a-Þ-]-¯pw-hm- Xn-epIÄ (C¶s¯ Xm-eq-¡v Hm^okpIÄ) Bbpw a-Þ-]-¯pw-hm-Xn-epI-sf tIÄ-hn-IÄ Bbpw (C¶s¯ hn-tÃ-Pv Hm^okpIÄ) hn-`-Pn¨p. tIÄ-hn-I-fpsS A-[n-Im-cnbmbn {]-hr-¯n-Im-c-sbpw, {]hr-¯n-Imcp Io-gn -IW-¡-¸n-f-f-amÀ, X­-¡mÀ, sXm-d-¡mÀ, tIÄ-hn-¡mÀ F¶n-h-scbpw n-tbm-Kn¨p. a-Þ-]-¯pw- hm-XnÂ-¡en-sâ Np-aX-ebpff Im-cy-¡mÀ¡v (X-l-knÂ-ZmÀ) `q-n-IpXn Cu-Sm- ¡Â Iq-Sm-sX a-Pn-Ìo-cnbÂ, Pp-Uo-jyÂ, an-en«-dn F-¶n-§-s-bp-f-f Np-a-X-eIÄ -Iq-Sn nÀ-Æ-ln-¡-W-am-bn-cp¶p. sIm-¨n-bn n¶pw I-c-¸p-dw bp-²w (F.Un. 1749) h-gn Xn-cp-hn-Xmw-Iqdn-tm-Sp tNÀ-¡-s¸-« `m-K§-sf tNÀ-¯-e a-Þ-]-¯pw-hm-Xn- en-p Io-gn {]-hr-¯n-I-fm-bn hn-`-Pn-¨-XpÄ-s¸-sS, A-¶phsc Iq-«n-t¨À-¡-s¸-« FÃm {]-tZ-i-§-fp-tSbpw kÀ-sÆ -S-]-Sn-IÄ sImÃhÀjw 926þ (F.Un. 1750- 51) B-cw-`n-¨v aq-¶p hÀ-jw sIm-­p ]qÀ-¯n-bm¡pIbp­mbn. C{]-Im-cw Xm-eq- ¡p-Ifpw {]-hr-¯n-Ifpw cq-]o-I-cn-¨v n-Ip-Xn-]ncn-hp kw-hn-[m--¯n-v A-Sn-Øm-- ]-cam-b LS cq-]-s¸-Sp-¯n-b-Xn-s26 Zn-hmm-bncp¶ {io. Sn. am-[-h-dm-hp ]nÂ- ¡me-¯v d-hyq h-Ip-¸n-sâ B-hn-jv-I-cW-sa-¶ n-e-bn {i-t²-bam-b -S-]-Sn- bm-bn hn-e-bn-cp-¯n-bn-«p­v. (4) ImÀ¯n-I Xn-cp-mÄ cm-a-hÀ-½ (F.Un. 1758-1798) bp-sS Im-e-¯m- Wv apXÂ-]n-Sn-sb-¶pw, ]nÂ-¡me-¯v P-am-_-´n-sb¶pw hn-ti-jn-¸n-¨n-cp-¶, C¶- s¯ d-hyp h-Ip-¸n-sâ B-Zy-cq-]-¯n-p Im-c-Wam-b ]p-x-kwL-S- -S-¡p-¶Xv.27 cmPys¯ h-S-t¡-apJw, ]-Sn-ªm-td-apJw, sX-t¡-ap-Jw F-¶n§-s t]-cn-«p hn- fn¡p-¶ aq-¶p ap-J-§Ä AY-hm Un-hn-jpIfmbn (dhyq UnhnjpIÄ) hn- 26. [Travancore Revenue Manual, hm-eyw 4 ]pdw 117, hm-eyw 5 ]pdw 3] 27. Cu kw-hn-[m--s¯¸-än ]nÂ-¡m-e-¯v F.Un. 1811 ap-X 1814 h-sc Zn-hm-m-bn-cp-¶ tI-W a¬tdm hn-h-cn-¡p- ¶p­v. Cu hn-h-c-W-a-p-k-cn¨v ImÀ¯n-I Xn-cp-mÄ cm-a-hÀ-½ (F.Un. 1758þ1798) bp-sS Im-e-¯v Zn-hm-sâ Io-gn c-­p Un-hn-j-p-I-fm-bn-cp-¶p D-­m-bn-cp-¶Xv. h-S-t¡-apJw, sX-t¡-ap-Jw F-¶p hn-fn-¨n-cp-¶ Un-hn-j-p-IÄ hen-b kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡m-cp-sS Io-gn-em-bn-cp¶p. Hmtcm hen-b kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡m-cp-sSbpw Io-gn m-ep kÀ-Æm-[n-Im-cy- ¡mÀ ho-X-hpw AhÀ Hm-tcm-cp-¯-cp-sSbpw Io-gn m-ep Im-cy-¡mÀ ho-X-hpw A-hÀ-¡p Io-gn {]-hr-¯n-ImÀ, N-{µ- ¡mÀ, sXm-d-¡mÀ F-¶n-§-s-bpambn-cp-¶p LS-. ]n-¶o-Sv C-Xv aq-¶p Un-hn-j-p-Ifpw A-Xn-p Io-gn aq-¶v A-sÃ- ¦n m-ev k-t_mÀ-Un-t-äv ap-J-§fpw A-Xn-p Io-gn a-Þ-]-¯pw-hm-Xp-¡-epw F-¶mbn. Hmtcm a-Þ-]-¯pw-hm- Xp-¡-epw 7 ap-X 10 h-sc {]-hr-¯n-I-fm-bn hn-`-Pn-¡-s¸-«p. {]-hr-¯n-IÄ ho­pw tZ-iw A-sÃ-¦n ap-dn B-bn {I-ao- I-cn¨p. Cu kw-hn-[m--¯n hen-b kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡mÀ, Im-cy-¡mÀ, {]-hr-¯n-ImÀ, aqe¡mÀ F-¶n-§-s-bm-bn-cp- ¶p A-[n-Im-c-t{iWn. sN-t¦m-« a-Þ-]-¯pw-hm-Xp-¡-en-v a-Wn-bw F-¶pw, Im-cy-¡m-sc a-Wn-¡m-c³ F¶pw hn-ti- jn-¸n-¨n-cp¶p. a¬tdm-bp-sS `-c-W-]-cn-jv-Im-c-§Ä hsc Cu co-Xn Xp-SÀ¶p. sXt¡-ap-Jw Zn-hm³ t]-jv-Im-cm-bn-cp-¶ Sn. am-[-h-dm-hp Zn-hm-m-bn-cp-¶ Im-e¯v (F.Un. 1857þ1872) c-­p d-hyp Un-hn-j-p-IÄ (sImÃw, tIm«bw) IqSn cq- ]o-I-cn-¡p-I-bp-­mbn. [Kerala Society Papers, hm-eyw 2, Kerala Gazetteers, 1997 t]-Pv 47] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 29. I½ojWtdäv amzÂXXIX `-Pn¨p.GXmpw a-Þ-]-¯pw-hm-Xn-ep-IÄ DÄ-s¡m-f-fp-¶ Hmtcm ap-J-¯n-sâbpw d-h-yp, sIm-ta-gv-kyÂ, Pp-Uo-jy NpaXeIÄ hen-bkÀ-Æm-[n-Im-cy-¡mÀ-¡p ÂIn. ChÀ-¡p Io-gn kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡m-cpw, A-hÀ-¡p Io-gn Im-cy-¡m-cpw, {]-hr-¯n-¡m-cpw, N-{´-¡mc·mcpw a-äp-f-f-hcpw n-e-hn h¶p. Cu h-Ip-¸n-sâ X- e-h-m-bn Zf-hm AY-hm Zn-hm-s n-b-an-¡p-¶Xpw C-¡m-e-¯mWv. (am-th-en-¡-c- bn-em-bn-cp¶ Z-f-h-bp-sS B-ZyIm-e Hm-^o-kv ]n¶o-Sv sImÃ-t¯¡pw 1831þ Xn- cp-h--´-]p-c-t¯-¡pw amäpIbp­mbn) (5) Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dn-se XpSÀ¶pff sk-änÂ-saâ v -S-¡p¶-Xv F.Un. 1802þ Ahn-«w Xn-cp-mÄ _m-e-cm-a-hÀ-½ (F.Un. 1798 - 1810)bpsS Io-gn th-ep¯-¼n, Zf-h B-bn-cn-¡p-t¼m-gmWv. F.Un. 1773þ Ir-jn-`q-an-bn -S¯n- b tI-s«-gp-¯v kÀ-sÆ-bp-sS sX-äp-Ip-ä-§Ä ]-cn-l-cn-¡p-¶-Xn-m-Wv 30 hÀ-j-¯n- p ti-jw A-tX `q-an-Ifn¯-s¶ I-s­-gp-¯v kÀ-sÆ -S-¯n-bXv. cm-Py-¯pÅ- Ø-e-§-fp-sSbpw tXm-¸p-I-fp-sSbpw Ir-Xyam-b hn-kv-XoÀ-®w n-P-s¸-Sp¯n `q-hp- S-a-IÄ-¡v ]p-Xn-b ]-«-b-§Ä Â-In. ]p-Xn-b- n-Ip-Xn-]n-cn-hp I-W-¡p-IÄ X-¿m-dm- ¡p-¶Xnpw I-W-¡p-IÄ kq-£n-¡p-¶-Xnpw ssI-Imcyw sN-¿p-¶-Xnpw kphyàamb Nn-«h«§Ä Bhn-jv-I-cn-¨v -S-¸m-¡p-Ibpw sN-bv-Xp. CtX XpSÀ¶v `q-n-Ip-Xn-bn--¯n km-cam-b hÀ-²-hv D­mIpIbpw sNbvXp. (6) m«p-Imcm-b cm-Pm-¡-·m-cp-w Z-f-h-amcpw -S-¸n-em-¡n-h¶ncp-¶ `cW]- cn-jv-I-c-W§-sf B-[p-o-I-c-W-¯n-sâ X-e-¯n-te-¡v F-¯n¨-Xv {_n-«o-jv d-knUâ v ]-Z-hn-bn n¶pw dm-Wn Bbneyw Xn-cp-mÄ Ku-cn e-£v-an `m-bn F.Un. 1811þ Zn-hm³ ]-Z-hn-bn A-h-tcm-[n-¨ tI-W a¬-tdm (F.Un. 1811-1814)-bmWv. Imcy- ¡mÀ-¡p-­m-bn-cp¶ o-Xn-ym-bm-[n-Im-c-§Ä thÀ-s]-Sp-¯n A-¸o tIm-S-Xn-Ifpw PnÃm tIm-S-Xn-Ifpw Øm-]n-¨v ym-bm-[n-]-·mÀ-¡p Â-InbXpw henbkÀ-Æm-[n- Im-cy-¡m-cp-sSbpw k-À-Æm-[n-Im-cy-¡m-cp-sSbpw Hm-^o-kp-IÄ nÀ-¯Â sN-bvXv Im- cy-¡m-sc X-l-knÂ-ZmÀ F-¶p t]-cp-am-än X-sâ Io-gn-ep-f-f c-­p Zn-hm³ t]-jv-ImÀ- am-cp-sS (C¶s¯ PnÃm I-f-ÎÀ¡p k-amw) n-b-{´-W-¯n-em¡nbXpw XlknÂ- Zm-cp-sS Io-gn I-W-¡p-IÄ ssI-Imcyw sN-¿p-¶-Xn-v k-{¼-Xn-¸nf-f (Xm-eq-¡v I- t¨-cn am-tPÀþ C¶s¯ slUv IzmÀt«gvkv sU]yq«n XlknÂZmÀ) F-s¶m-cp- DtZym-K-Ø-s n-b-an¨Xpsams¡ tIW a¬tdmbpsS ]cnjvIcW S]SnIfpsS `mKambmbncp¶p. h¼n-¨ `-q-kz-¯pw, X-·q-ew hym-]-Iam-b A-[n- Im-chpw kzm-[o--hp-ap-­m-bn-cp-¶ tZ-h-kz§-sf kÀ-¡m-cn-sâ A-[o--X-bn sIm- ­p-h-cm-pw A-h-bn n-¶p-f-f B-Zm-bw kÀ-¡mÀ J-P-m-hn-te-¡v F-¯n¡m-p- ap-f-f th-ep¯-¼n Z-f-h-bp-sS {i-a-§Ä n-b-aam¡n --S-¸m-¡n-bXpw tI-W a¬- tdm-bp-sS Im-e-¯mWv. Cu c-­p ]-cn-jv-Im-c-§-fpw cm-Py-`-Þm-c-¯n-te-bv-¡p-f-f hcpams¯ Imcy-ambn ]cn-t]m-jn-¸n¡pIbp­mbn. (7) F.Un. 1802 apX -S-¶ kÀ-sÆ-I-fnepw sk-änÂ-saâp-I-fnepw kÀsÆ- IÄ S-¯n `q-an-, A-Xn-sâ hnn-tbmKw,ssI-h-i-¡m-c³ Xp-S-§n-b -hn-i-Zmw-i-§- LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 30. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXX fpw, A-Xph-gn n-Ip-Xnbpw Xn-«-s¸-Sp-¯n H-gpIv, hn-f-§n-t¸À, ]-Xn-hn³-]Sn, B-b- s¡«v, X-­-t¸-cv F-¶n-§-s-bp-f-f `q-an kw-_-Ô-am-b- dn-¡m-ÀUp-IÄ X¿m-dm- ¡nbtijhpw X-§Ä F-{X Xp-I-bm-Wv n-Ip-Xn-bm-bn A-S-bv-t¡-­-sX-t¶m A- Xp I-W-¡m-¡n-b-Xn-sâ A-Sn-Øm--sa-s´-t¶m ssI-h-i-¡mc-v A-dn-hp-­m-bn-cp- ¶nÃ. kÀ-¡m-cn-te¡v h-tc-­p-¶ B-Zm-bw Xn-«-s¸-Sp-¯n A-Xp ]n-cn-s¨-Sp¡p-I F-¶-XnÂ-¡-hnªv Cu-h-I hn-i-Zmw-i-§Ä ssI-h-i-¡mÀ-¡p Â-Ip-I-sb¶-Xv kÀ-sÆ -S-]-Sn-IfpsS D-t±-iy-hp-am-bn-cp-¶nÃ. Cu A-h-Ø-bv-¡v am-äw h-cp-¯n- s¡m-­v tI-W a¬tdm -S-¸n h-cp¯n-b kp-{]-[m-am-b ]-cn-jv-I-c-W-am-Wv ssI-h-i-`q-an-bp-sS hn-i-Zmw-i-§-fpw, A-Xn ]-Xn-ªn-cn-¡p-¶ n-Ip-Xnbpw IpSn- bm-bv-a-bp-sS {]-Ir-Xhpw n-jv-IÀ-jn¨p-sIm-­v ]«-bw28 Â-Ip-I-sb-¶Xv. B-Zy- s¯ I-s­-gp-¯n-sâ k-ab¯v Hcp “Ipdn” Â-In-bn-cp-¶p F-¶-sXm-gn-¨mÂ, Cu Zn-i-bn-ep-Å {]-hÀ-¯-§-sfm¶pw A-Xph-sc -S-¶n-cp-¶nÃ. C-tXm-sSm¸w, `q-an- bn n-¶p-Å B-Zm-b-¯n-sâ H-cp hn-ln-X-am-Wv cm-Pm-hn-p-f-f Aw-i-sa-¶ ho- £Ww amdn, `q-an-bp-sS taÂ]-Xn-ªn-«p-f-f cm-Pmw-i-am-Wv `qn-Ip-Xn F-¶ Im-gv-N- ¸m-Sv {]-Xn-jvTn-X-am-Ip-¶Xpw C-¡m-e-¯mWv. (8) `-c-W-¯n-sâ Im-cy£-a-X hÀ-²n-¸n-¡p-I F¶ Dt±iyt¯msS lPqÀ I-t¨-cn-sb-¶ Zn-hmsâ Hm-^o-kn tI-{µo-I-cn-¨n-cp-¶ A-[n-Im-c§-sf h-Ip-¸p-I-fm- ¡n thÀ-Xn-cn¨p hntI{µoIrX `cWhyhØbv¡p XpS¡w Ipdn¨Xpw a¬-tdm-bp- sS a-säm-cp {]-[m- ]cnjvIcW -S-]Snbmbncp¶p. A-¡m-ew h-sc FÃm `-c-W- -S-]-Sn-I-fpw Zn-hm-sâ t-cn-«p-f-f taÂ-tm-«-¯n-p Io-gn-em-bn-cp¶p. C-Xn-p hy- Xym-kw h-cp-¯ns¡m­v P-am_-´n I-½n-än- Â-In-b amÀ-K-tc-J-IÄ-¡v A-p-kr-X- am-bn d-h-yp (CXn FIv-sskkv, ^n-j-dokv, A-{Kn-¡Ä¨À F¶n-h DÄ-s¸-«n- cp¶p), J-P-mhv, [--Im-cyw F-¶nh-sb H-ä h-Ip-¸m¡n (C-Xn-s P-am_-´n h-Ip- ¸v F-¶v ]nÂ-¡me-¯v hn-fn-¨p Im-Wp¶p29 ) hen-b ta-se-gp-¯v ]n-f-f AY-hm A- ¡u-­-â v P-dÂ, ta-se-gp-¯p ]n-f-f AYhm sU-]yq-«n A-¡u-­â v P--d F- ¶n-h-cp-sS taÂ-tm-«-¯n-em¡n. (9) F.Un. 1837þ XncphnXmwIqdn H-cp KmÀU³ A-k-Êv-saâpw (]-d- ¼p I-s­-gp¯v) -S-¯n-bn-cp-¶p. Cu I-s­-gp-¯n nÀ-®-bn-¨ n-Ip-Xn-sbbpw aäpw ]p-Xp-¡n n-Ý-bn-¡p-¶-Xn-pw I-s­-gp-¯v co-Xn aq-e-ap-f-f A-]m-I§-sf ]-cn- l-cn-¡p-¶-Xn-p-ambn F.Un. 1876 -h-¼-dn H-cp kq-{]-­pw c-­v Cw-¥o-jv ¢À- ¡p-am-cpw aq-¶p {Um-^v-äv-kv-am³-am-cpw mÂ-¸-¯n-tb-gp Kp-a-kv-X-·m-cpw 13 in-]m-bn- am-cp-am-bn Xm-ÂImen-I G-P³-kn-sb-¶ n-e-bn d-hyq kÀ-sÆ sk-änÂ-saâ v Un-¸mÀ-«v-saâ v n-e-hn h-¶p. im-kv-{Xo-bam-b d-hyp sk-änÂ-saâ v -S-¯-W-sa- ¶ 1877þse A-Uv-an-n-kv-t{S-j³ dn-t¸mÀ-«ns Xp-SÀ¶v F.Un. 1883þsâ ]-IpXn- tbms-S S¶ ]p--kw-L-S--bn FIv-sskkv, Irjn, ^n-j-do-kv F¶n-h tNÀ- 28. [Travancore Revenue Manual hm-eyw 5 ]pdw 209, Kerala Society Papers, hm-eyw 2, t]-Pv 51] 29. [Nagam Aiya V. Travancore State Manual, Vol.3, Travancore Govt Press, 1906. Page 379-380] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 31. I½ojWtdäv amzÂXXXI ¶ d-h-yq hn-`m-K-¯nte-¡v Cu Xm-ÂImen-I Un-¸mÀ-«v-saâns Iq-«n-t¨À¡p-I hgn d-hyq sk-änÂ-saâ v Un-¸mÀ-«p-saâ v cq-]oIcn-¡-s¸SpIbmbncp¶p. (10) AUv-an-n-kv-t{S-j³ dn-t¸mÀ-«n ip-]mÀ-i sN-¿-s¸« sk-änÂ-saâ v - S-]-Sn-IÄ ssh-Ip-¶-Xn-m n-Ip-Xn-]-n-cn-hv Ip-ä-a-ä-Xm-¡p-¶-Xn-m-bn 1879þ Xm- ÂImen-Iambn H-cp t]m-¡p-hc-hv Un-¸mÀ-«p-sa-â v cq-]o-I-cn-¡p-I-bpw h-kv-Xp-¡Ä t]m-¡p-hc-hv sN-¿p-¶ ap-d-bv-¡v t]m-¡p-hc-hv ]-«-b-§Ä Â-I-pIbpw sN-bvXp. F.Un. 1880þ Cu Un-¸mÀ-«v-saâ v nÀ-¯-em¡n Zn-hm³ t]-jv-Im-cp-sS taÂ-tm- «¯n t]m-¡p-h-c-hn-sâ Npa-X-e {]-hr-¯n-ImÀ¡pw X-l-knÂ-ZmÀ¡pw Â-I-n.30 imkv{Xobamb dhyq skänÂsaâ v S]SnIÄ {]Jym]n¨psIm­v sImÃhÀjw 1061 (F.Un 1886) emWv skänÂsaâ v hnfw_cw {]kn²oIcn¨Xv. tIs«gp¯v, [sImÃhÀjw 948 (F.Un.1772)], Is­gp¯v [sImÃhÀjw 978 (F.Un.1802)], sImÃhÀjw 993 (F.Un. 1818), 1012 (F.Un.1837) sebpw ]pcbnS§Ä¡p am{XapÅ skänÂsaâ v S]SnIÄ F¶nhbnse yqXIÄ ]cnlcn¡p¶Xnpw imkv{Xobamb kÀsÆ S¯n nIpXn IrXyambn nÀ®bn¡p¶Xnpambncp¶p {ioaqew XncpmÄ almcmPmhv sImÃw 1061 Ipw`w 14 v (F.Un. 1886 s^{_phcn 24) skänÂsaâ v hnfw_cw ]pds¸Sphn¨Xv. 1911- skänÂsaâ v S]SnIÄ ]qÀ¯nbm¡nbtXmsS Hmtcm IpSnbmsâbpw hkvXp¡Ä¡v B hkvXp¡fpsS hnhchpw Ic¯nsâ kwJybpw kÀ¡mcn HSp¡phmpÅ XhW DÄs¸sSbpff an¡ hnhc§fpw ImWn¨v skänÂsaâ v ]«bhpw ÂIpIbp­mbn31 . Cu skänÂsaâ v {]ImcapÅ Icw 30 hÀjt¯¡v Øncambncnt¡­XmsW¶pw t`ZKXn sNt¿­Xnsöpw hnfw_c¯n hyhØ sNbvXncp¶p. skänÂsaâ v hnfw_c{]ImcapÅ S]SnIfpsS {it²bamb khntijXIÄ Xmsg ]dbp¶p. (i) kÀsÆ sNbvX {]Imcw `qhnkvXrXn G¡dpw skâpw Bbn Afhp S¯n IW¡n ]Xn¨p. ne§sf kw_Ôn¨v ]d, CS§gn F¶n§sbmbncp¶p tcJs¸Sp¯epIÄ. (ii) hr£§fpff ]pcbnS§sf AXpIfpsS InS¸pw a¬]mSnsâ ¸pn¸pw DÂ]¯nbpsS tbmKyX t]msebpw ap³Xcw h¨p GÀ¸mSp sNbvXncp¶ ]m« icmicn¡pkrXambpw kwØmsam«p¡pw Xcw Xncn¨p. (iii) hr£w n¸nÃm¯ ]pcbnS§sf AXnsâ InS¸pw a¬]mSnsâ ØnXnbpw tm¡n Xcw Xncn¨p. (iv) ne§sf `qanbpsS InS¸pw a¬]mSnsâ KpWmKpWhpw DÂ]¯nbpsS ØnXnbpw It¼mf§Ä¡pÅ Zqckmao]yhpw AXpt]msebpÅ aäp ImcW§fpw ]cntim[n¨p Xcw Xncn¨p. 30. []ßm-` A-¿À þ sk-änÂ-saâ v ss^- dn-t¸mÀ«v, 1911. t]-Pv 20þ32] 31. [sXc-sª-Sp-¯ cm-PIo-b hn-fw-_-c§Ä, kwØm ]pcmtcJm hIp¸v, 2005. t]-Pv 393þ95] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 32. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXXII (11) IqSmsX tZhkzw, {_Òkzw, {io]­mchI, amS¼nhI hkvXp¡Ä¡pÅ cmPt`mK¯npÅ hyhØIfpw Hän, Cdbnen, ASna, Apt`mKw apXemb Cmw hkvXp¡Ä¡pÅ IchyhØbpw ]pdhI, Ip¯I¸m«w F¶n§sbpÅ hkvXp¡Ä¡pÅ XoÀ¸pIfpw Cu hnfw_c¯nsâ {]tXyIXIfmbncp¶p. F.Un. 1910  ]qÀ¯nbmb skänÂsaâ v S]SnIfpsS Ahkm dnt¸mÀ«v ]pd¯nd§nbXv F.Un. 1911 emWv. Hmtcm ssIhi¡mcsâbpw ssIhihnkvXoÀ®w , Cw, Icw, F¶nh DÄs¸Sp¯nb NphsS tNÀ¡p¶ tcJIfpw skänÂsaâ v Un¸mÀ«psaâ v X¿mdm¡pIbp­mbn. (i) ]«b¸IÀ¸v (ii) X­t¸À AYhm Rent Roll (iii) Ap`hhnhcw enÌv AYhm Hmtcm ^oÂUnsebpw ssIhi¡mcpsS t]cphnhcw ImWn¡p¶ enÌv (iv) k_v Unhnj³ kvsI¨pIÄ (v) ]pdt¼m¡v enÌv (vi) Xcniv enÌv AYhm list of unregistered waste lands (vii) XXv Nnä `qanIÄ, XSnhnetbm Xdhnetbm ASbv¡m¯ Xnm ]Xnhp S¯m¯Xpw F¶m At]£bpkcnt¨m ssIhimp`hw ]cnKWnt¨m nIpXn nÀ®bn¨Xpamb Xcnip `qanIÄ, sIm«mc§Ä, kÀ¡mÀ Hm^okpIÄ XpS§nbh n¡p¶Xnm kÀ¡mcnsâ ssIhimp`h ¯nencn¡p¶Xpw F¶m ]«bw AphZnt¡­XnÃm ¯Xpamb hkvXp¡Ä F¶nhbpsS enÌv (viii) Icsamgnhp Nnä AYhm list of tax-free land (ix) skänÂsaâ v cPnÌÀ (12) sk-änÂ-saâ v Ime-¯v m-ep Un-hnj-pIÄ¡p Io-gnembn 32 Xm-eq- ¡p-I-fpw 422 ]-Ip-XnIÄ AY-hm hn-tÃ-Pp-Ifpw n-e-hn-ep-­m-bn-cp¶Xv Nn-e am- ä-§Ä aq-ew ]n¶oSv aq-¶p dhyq Un-hn-j-p-I-fpw 30 Xm-eq-¡p-I-fpw 484 ]-Ip-Xn- I-fp-am-bn ]-cn-W-an¨p. 1886 s^{_phcn 24 se skänÂsaâ v hnfw_c¯nsâ kvacWmÀ°amWv kwØm kÀ¡mÀ s^{_phcn 24 dhyq Znambn BNcn¨p hcp¶Xv. ap¸Xp hÀjt¯¡v Ic¯n t`ZKXnsbm¶pw ]mSnà F¶Xmbncp¶p 1886þse skänÂsaâ v hnfw_c¯nse 31þmw hIp¸nse hyhØ. XpSÀ¶v sImÃhÀjw 1121 anYpw 25v (9.7.1946) XncphnXmwIqdn ASnØm `qnIpXn hnfw_cw ]pds¸Sphn¡pIbp­mbn. {]kvXpX hnfw_c¯nse 4-mw hIp¸p {]Imcw ASnØm nIpXn F¶ nebn FÃm¯cw `qanIÄ¡pw Hcp nÝnX annaw nIpXn nÀ®bn¡s¸«p. LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 33. I½ojWtdäv amzÂXXXIII 13. em³-Uv dh-yq h-Ip¸v- XncphnXmwIqdnÂþ {Sj-dn, FIv-sskkv, Irjn, ^n-j-do-kv, d-h-yq F¶n-h tNÀ-¶ kw-tbm-Pn-X- hIp-¸nÂn¶pw F.Un. 1905þ FIv-ssk-kv32 , {Sj-dn33 hn-`m-K-§fpw F.Un. 1908þ Irjn, ^n-j-do-kv hn-`m-K- §fpw kz-X-{´-hn-`m-K-§-sf-¶ n-e-bv-¡v {]-hÀ-¯n-¡p-hm³ B-cw-`n¨p. sImÃhÀjw 1097 Nn§w 1þp (F.Un. 1921 B-K-Ìv 12) kÀ-¡m-cn-sâ BÀ.Hm.kn. 1832/21 -¼À D-¯-c-hn-eqsS d-hyq h-Ip-¸n-sâ X-e-h-m-bn- em³-Uv d-hyq I-½o-j-WÀ n-banXmbn. F.Un. 1923þ tZ-hkzw h-Ip-¸v cq-]o-I-cWt¯msS t£-{X-`q-an-I- fp-sS `-c-W-¨p-a-X-e-IÄ H-gn-ªtXmsS-bm-Wv kz-X-{´am-b em³-Uv d-hyq `cW- kw-hn-[mw cq-]-s¸-Sp-¶Xv. em³-Uv d-hyq I-½o-jWÀ, Un-hn-j³ t]-jv-ImÀ, A- kn-Ìâ v t]-jv-ImÀ, X-l-knÂ-ZmÀ, {]-hr-¯n-ImÀ F-¶ {I-a-¯n Hu-tZym-Kn-I- t{i-Wn C-tXm-sS cq-]-s¸-«psh-¦n-epw X-l-knÂ-Zm-cp-sS n-b-{´-Wm-[n-Im-cn Un- hn-j³ t]-jv-Im-cm-bn- XpSÀ¶p t]m-¶p. Iq-Sp-X `q-an Irjn-tbm-Ky-am-¡n- n-Ip-Xn- ]n-cn-hv h-À-²n-¸n-¡pI, n-Ip-Xn-]n-cn-hpw A-Xpam-bn _-Ô-s¸-« hnhn-[ -S-]-Sn-{I-a- §fpw kw-_-Ôn-¨v Un-hn-j-p-Isf X½n G-tIm-]n-¸n-¡pI, kÀ-sÆ -S-¯p-I- bpw `q-tc-J-IÄ X-¿m-dm-¡n kq-£n-¡p-Ibpw sN-¿p-I, n-b-a-§fpw N-«-§fpw X- ¿m-dm-¡p-I-bpw am-p-h-ep-IÄ m-f-Xo-Icn¡p-Ibpw sN¿p-I Xp-S-§n-b-h-bm-bn-cp- ¶p em³-Uv d-hyq I-½o-j-W-dp-sS {]-[m- Np-a-X-e-IÄ. A©Â, ]p-cm-h-kvXp, h- w kw-_-Ô-amb-h, A-hIm-i kÀ-«n-^n-¡äv, k-l-I-c-W-Øm-]-§Ä, hn-tÃ-Pv-]- ©m-b¯v, P-e-K-Xm-KXw, FIv-sskkv, n-[n, cmPIo-b kÀ-¡o-«p-IÄ XpS-§n ap- ¸-¯nb-©p hnjb§-fn em³-Uv d-hyq I-½o-j-WÀ h-gn-bÃmsX, kÀ-¡m-cn- te-¡v t-cn-«m-bn-cp-¶p34 Un-hn-j³ t]-jv-ImÀ hn-h-c-§-f-dn-bn-¨n-cp-¶Xv. a-äp hn-j- b-§-fn I-½o-j-WÀ h-gn-bpw. 14. sIm¨nbn dhyq hIp¸nsâ {]hÀ¯mcw`wþ (1) {]-[m--s¸-« kz-cq- ]-§-fp-sS Iq-«-¯n-te-¡v 16þmw q-äm-­n-p ti-jw s]-cp-¼S-¸v cq]m´cw {]m]n¨psh¦n-epw 18þmw q-äm-­np ap³-]v Hcp kpØm]nXamb `-c-WIq-S hyhØnXn cq-]-s¸«psh¶p ]-d-bm-m-InÃ. t]mÀ-¨p-Ko-kp-ImÀ sIm-¨n hn«p-t]m- b 17þmw q-äm-­n-sâ ]-Ip-Xn-bn sIm-¨n cm-Py-¯n-I-s¯ a-äp kz-cq-]-m[n-Im-cn- I-fp-sS Io-gn-ep-f-f Ø-e§Ä, t£-{X-k-t¦-X§Ä, a-äp {]-`p-¡-·mÀ ap-X-em-b-h-cp- 32. lPqÀ I-t¨-cn-bn¯-s¶ sImÃhÀjw 1080þ(F.Un. 1905)þ ]nd-h-I F-¶ hn-`m-K-am-bm-Wv FIv-ssk-kv h-Ip-¸v B-cw-`-Ime-¯v {]-hÀ-¯n-¨n-cp-¶Xv. D-¸v, A-_v-Im-cn, I-Ìw-kv C--§-fn-ep-f-f `-c-W-]-c-hpw n-Ip-Xn-]n-cn-hpam-bpw _- Ô-s¸-« FÃm {]-hÀ-¯--§Ä-¡p-ap-f-f kÀ-¡mÀ G-P³-kn-bm-bn-cp-¶p CXv. 33. Znhm-p Io-gn lPqÀ I-t¨-cn B-Øm--am-bn lp-kqÀ JPm- F-¶ t]-cn-em-Wv {S-j-dn hn-`m-Kw {]-hÀ-¯--am-cw- `n-¨Xv. Unhn-j-p-I-fn Hcp A-¡u-­vkv Hm-^o-k-dp-sS Io-gn Un-hn-j-W {S-j-dn-I-fpw, A-h-bv-¡p Hmtcm Xm-eq- ¡p-I-fn X-l-knÂ-Zm-cp-sS Io-gn k-_vþ{S-j-dn-I-fp-sa-¶-Xm-bn-cp-¶p [--Im-cy hn-`m-K-¯n-sâ `-c-W-kw-hn-[mw. ]- W-an-S-]m-Sp-IÄ-¡p ]p-d-ta, sk³-{S Ìm-¼v Un-t¸m-bp-sS Io-gn kv-äm-¼p-I-fpsS (C-Xn s]m-Xp-, A©Â, tImÀ- «v ^o Ìm-¼p-IÄ DÄ-s¸-Sp¶p) ssI-Imcyw Iq-Sn {S-j-dn-IÄ sN-bv-Xn-cp-¶p. C-{]-Im-c-ap-f-f {Sj-dn kw-hn-[m--¯n-sâ taÂ-tm-«w AX-Xv Un-hn-j³ t]-jv-ImÀ nÀ-Æ-ln-¨p t]m¶p. Cu kw-hn-[m--s¯-bm-Wv 1905þ ]-cn-jv-I-cn¨v, A- ¡u-­v-kv & Hm-Unäv Hm-^o-k-dp-sS Io-gn ta-PÀ {S-j-dn-I-fpw, Xm-eq-¡v k-_v {S-j-dn-Ifpw DÄ-s¸-Sp-¶ kzX-{´ hn-`m- K-am-¡n-bXv. H-cp h-Ip-¸m-bn 1963þ kw-L-Sn-¸n-¡-s¸-Sp¶-Xp h-sc {Sj-dn d-hyq h-Ip-¸n-tm-Sv A-p-_-Ôam-b kzX- {´ hn-`m-K-am-bn Xp-SÀ¶p. 34. [T K Velu Pillai - Travancore State Manual, Vol. 4, Govt of Travancore, 1940. Page 27-28] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 34. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXXIV sS A-[o--{]-tZ-i-§Ä F¶n-h H-gn-¨p-f-f `m-K-§-fn sIm-¨n cm-Pm-hv Im-cy-¡m-c- ·mÀ ap-Jm´-cw t-cn-«p `-cWw S¯n h-¶n-cp-¶p. U-¨p-Im-cp-am-bn [m-c-W-bn-em- b-Xn-p ti-jw cm-Py-Im-cy§-sf hy-h-Ø sN-¿p-¶-Xn cm-Pmhn-tm-sSm-¸w U-¨p K-hÀ-®dpw tNÀ-¶n-cp-¶-Xm-bn Im-Wmw. cm-Pm-hv n-b-an-¡p-¶ Im-cy-¡m-c-·m-scbpw ta-tm-·m-scbpw sIm-­v Im-cy-§Ä -S¯nh¶ncp¶Xv ]m-en-b-¯-¨-pw (tXm- «m-tÈ-cn) X-e-s¨-t¶m-cpw a--t¡m-«-¨-pw U-¨v I-¼-n-bp-sS I-¸n-¯mpw Iq-Snbm- tem-Nn-¨m-bn-cp¶p. (2) sImÃhÀjw 849 (F.Un. 1674)þse U-¨p-Im-cp-am-bp-f-f D-S¼-Sn {]-Im- cw Im-cym-tz-j-W-¯n-sâ B-h-iy-¯n-te-¡m-bn sIm-¨n cm-Py-s¯ hnhn[ {]-hr- ¯n-I-fm-bn (hntÃPv Hm^okpIÄ) Xn-cn-¨n-cp¶p. kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡mÀ, Im-cy-¡mÀ, ta-tm-·mÀ, In-gn-¡mÀ, ap-XÂ-]nSn, n-tbm-K-·mÀ F-¶o D-tZym-K-t¸-cp-IÄ F.Un. 1674 ap-X ]-Sn-]-Sn-bm-bn-«m-Wv n-e-hn h-cp-¶Xv. ta-tm-·m-sc-s¡m-­v IW-¡v F-gp-Xn-¨v FÃm I-W-¡p-Ifpw ]cn-tim-[n-¨v cm-Pm-hn-s t_m-[n-¸n-¡m-pw -’In-gn- ¡mc³’ F¶ D-tZym-K-Ø-s-s¡m-­v h-cp-am-w kq-£n¸n-¡m-p-apff NpaX-e m- ep a-{´n-am-cn {]-[m-nbm-bn-cp¶ ]m-en-b-¯-¨-m-bn-cp¶p35 . A-¡me-¯v cm-Py- ¯p-­m-bn-cp-¶ hchn--§fn {][ms¸«h ]-en-i, ]m-«-¡mWw, I¸-, t]- cm-t¼dv, h-gn-]n-g, ]p-cp-jm-´cw, Np¦w, tN-cn-¡ew, Ip-¯p-a-Xn, Im-gv-N, X-e-¸Ww, A¦w, G-g, tIm-g, X-¸v, ]n-g, ]p-e-bm-«p-sh-®, s]m-¶-cn¸v, A-äm-e-S¡w, A-Sn-a-¸- Ww, tN-cn¡Â, A-bv-ap-e, ap½p-e, c£m-t`mKw, N-§Xw, sN-s¦m¼v, sN-s¦m¼vv I-®-S-¸p-ffn, B--¸nSn, D-S-ª- D-cp¡Ä, In-W-änÂ-]¶n, sIm¼v, Ip-d-hv, hmev, tXmÂ, c-Xv--§Ä, tem-l-§Ä F-¶n-h-sbm-s¡- B-bn-cp¶p. F-¶m `q-an-bn n-t¶m hr-£-^-e-§-fn nt¶m n-Ip-Xn-]n-cn-hv F¶ k{¼Zmbw Xs¶ D-­m- bn-cp-¶panÃ. (3) sIm¨nbn B-Zy-am-bn `q-an-bn-t·Â n-Ip-Xn n-Ý-bn¨-Xv F.Un. 1762þemWv. Xn-cp-hn-Xmw-IqÀ, tIm-gn-t¡m-Sv, ssa-kqÀ cm-Pm-¡-·m-cp-am-bp­m-b bp- ²-s¨-e-hp-IÄ¡pw ssa-kq-cn-te¡p-f-f I-¸-¯npw aäpw n-e-hn-ep-f-f h-cp-am-w Xn-I-bm-sX h¶tXm-Sp Iq-Sn-bm-Wv `q-n-Ip-Xn Np-a-¯n-¯p-S-§n-bXv. km-aq-Xn-cn-sb H-gn-¸n-¡p-I-bpw cm-Py-t{Zm-ln-I-fm-bn Xn-cn-ªn-cp-¶ C-S-{]-`p-¡-·m-cp-sS kz-¯p-¡Ä FÃmw A-[o--X-bn-em-¡p-Ibpw sN-bv-X-tXm-sS cm-P-Øm--¯n-p ssI-h-¶ {]-_- e-X- F.Un. 1763þ cm-Py-Im-cy§fpsS co-Xn ]-cn-jv-I-cn-¡p-¶-Xn-p km-l-Ncy- sam-cp¡n. A-Xphsc m-Sp-hm-gn-I-fp-sS `-c-W-¯n m-Sp-I-fm-bn hn-`-Pn-¨n-cp-¶ GÀ- ¸m-Sn-s t`-Z-s¸-Sp-¯n cm-Py-s¯, sX-t¡ ap-J-sa¶pw hS-t¡ ap-J-sa¶pw c-­m- bn `m-Kn-¨v Hmtcm ap-J-t¯-¡pw Hmtcm kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡msc36 FÃm-änpw ta-e- 35. [sI. ]-n. ]-ßm-` ta-tm³ þ sIm-¨n cm-Py-N-cn{Xw, t]-Pv þ622] 36. ^mZÀ _À-¯-tem-taym-hnsâ tc-J-s¸-Sp-¯Â {]-Im-cw A-¡me-s¯ tI-c-f-¯n-se D-tZym-K-ØÀ I-S¡-c, ]p-g ap-X-em-b-Xn-sâ taÂ-hn-Nm-c-¡mc³, A-sÃ-¦n Np-¦-¸n-cnhv, hym-]mcw C-Xp-I-fp-sS taÂ-hn-Nm-c-¡m-c³, t-km-]Xn, Xpd-¡mc³, kÀ-Æm-[n-Im-cy-¡mÀ, A-[n-Im-cn A-sÃ-¦n ]mÀ-Æ-Xy-¡mc³, ]n-f-f A-sÃ-¦n F-gp-¯pImc³ F¶nhcmbncp¶p. sIm-¨n-bn Ch-sc ta-tm³ F¶pw h-n-fn¨ncp¶p [th-em-bp-[³ ]-Wn-¡-tÈcn þ k-©m-cn-IÄ I-­ tIc-fw, Idâ v _pIvkv, 2017. t]-Pv 364. ] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 35. I½ojWtdäv amzÂXXXV [n-Im-cn-bmbn n-b-an¨p. ap-J§sf tIm-hn-e-I-¯pw-hm-Xn-ep-I-fm-bn (C¶s¯ Xm- eq-¡n-p k-amw) Xn-cn¡p-I-bpw, ta-e-[n-Im-cn-bmbn Im-cy-¡m-sc n-Ý-bn¡p-I- bpw sN-bvXp. tIm-hn-e-I-¯pwhm-Xn-epI-sf {]-hr-¯n-I-fm-bn (C¶s¯ hn-tÃ-Pn- p k-amw) Xn-cn-¨v {]-hr-¯n-Im-c-·m-scbpw IW-¡v F-gp-Xp-¶-Xn-m-bn ta-tm- ·m-scbpw ap-X kq-£n-¡p-¶-Xn-v N-{´-¡m-c-·m-scbpw n-Ý-bn¨p. tZ-i-¯p - S-¡p-¶ kw-K-Xn-Isf¸än ta-e-[n-Im-cn-IÄ-¡v A-dn-hp ÂIp-hm³ tZ-i-§Ä tXmdpw Hmtcm {]-am-W-¡m-c-p-ap-­m-bn-cp¶p. i¼f-anÃm-Xn-cp-¶ Cu Ømw, Hmtcm X- d-hm-t«-¡pw im-iz-Xm-h-Im-i-am-bn-cp¶p. Pm-Xn-a-X-t`-Zw Iq-Sm-sX-bm-Wv {]-am-W-¡msc GÀ¸mSm¡nbncp¶Xv. tZi-s¯ NnÃ-d-¡m-cy-§Ä ap-X {]-hr-¯n-Im-c-·m-À sNt¿- ­Xm-b Im-cy-§Ä h-sc C-h-cp-sS A-tz-j-W-¯n s]-«n-cp¶p. If-hv ap-Xemb Ip-ä-§Ä h-À-²n-¡m-Xn-cn-¡m³ Im-h k-©-cn¡phmmbn tZ-i-Im-hÂ-¡mscbpw GÀ-s¸-Sp¯n. C§-s cmPyw ap-gp-h³ cmPm-hn-sâ A-[n-Im-c-¯n-em-hp-Ibpw kz- cq-]nIÄ, {]-`p-¡-·mÀ F-¶n-h-cp-sS A-[n-Im-cw {ItaW CÃm-Xm-Ip-Ibpw sN-bvXp. (4) F.Un. 1790 ap-X 1805 h-sc sIm-¨n cm-Pm-hm-bn-cp¶- i-à-³ X¼p- cm³ F-¶-dn-b-s¸-« cm-a-hÀ-½ H³-]-Xm-a-³ ssa-kqÀ `-c-W-co-Xn-sb A-p-I-cn¨v cm-Py`-c-W k-{¼-Zm-b-¯n Nn-e ]-cn-jv-I-m-c-§Ä h-cp-¯p-I-bp-­mbn. c-­p Xm- eq-¡p-IÄ Iq-Sp-¶ hn-`m-K-¯nv `kp-º’ F-¶p t]-cn«v AhbpsS taÂ-hn-Nm-c- ¯npw Io-gp-tZym-K-Ø-·m-cp-sS S-]-SnI-sf ]cn-tim-[n-¨p dn-t¸mÀ-«p sN-¿p-¶Xnpw `I-¸n-¯m³’am-sc ntbmKn¨p. ssI-¡q-en-¡mcm-b D-tZym-K-ØÀ-¡v XS-hv in-£-bv- ¡p ]pd-ta A-Snbpw hn-[n-¨n-cp¶p. A-h-cps-S h-I ]qÀ-Æn-I-hpw kz-bmÀ-Ön-X-hpam- b kz-¯p ap-gp-hpw kÀ-¡m-cn-te¡p AS-¡n F-Sp-¡p-Ibpw sN-bvXpt]m¶p. A¡me-¯p ssI-¡q-en-¡mcm-b A-[n-Im-cn-IÄ m-«n [m-cm-f-ap-­m-bn-cp-¶-Xn- m Ah-sc in-£n-¡p-¶-Xn n-¶vv J-P-m-hn-te-¡v CSapdnbmsX B-Zm-bw h¶p-sIm-­pancp¶p. (5) s]-cp-¼S-¸v kz-cq-]hpw Cw-¥ojv Cu-Ìv C´ym I-¼-n-bp-am-bp­mb D- S-¼-Sn- h-gn I-¼-n-¡p e-`n-¨ taÂ-t¡m-bv-a, F.Un. 1795þ sIm-¨n-t¡m-« U-¨p-Im- cn n¶pw ssI-h-i-s¸-Sp-¯p-¶-tXm-sS G-sd-¡p-sd ta-e-[n-Im-c-am-bn D-d¨p. B- cw-`-¯n (F.Un. 1792 apXÂ) t_mw-s_ {]-kn-U³-kn -S-¯n-bn-cp-¶ ta-e- tzj-Ww F.Un. 1800þ a-e-_mÀ, sX-¡³ IÀ-®mS-Iw F-¶o {]-tZ-i-§Ä a-{Zm- kv {]-kn-U³kn-tbm-Sp tNÀ-¯-t¸mÄ a-{Zm-kv {]-kn-U³-kn-bp-sS Np-a-X-e-bn-embn. F.Un. 1812þ Zn-hm-m-bn n-b-an-¡-s¸« tI-W a¬tdm Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dn - S-¸n-em-¡n-b-Xn-p k-am-am-b ]-cn-jv-Im-c-§Ä sIm-¨n-bnepw -S-¸n-em¡n. Im-cy- ¡mÀ-¡p-­m-bn-cp-¶ o-Xn-nÀ-Æ-l-Wm-[n-Im-c-§Ä nÀ-¯-em-¡n Ahsb Xr-¸q- Wn-¯p-d-bn-epw Xr-Èq-cnepw B-cw-`n-¨ sNdnb tIm-S-Xn-IÄ-¡pw F-d-Wm-Ipf-¯v B-cw-`n-¨ A-¸o tIm-S-Xn-¡p-am-bn GÂ-¸n¨p-sIm-Sp¯p. C-tXm-sS Im-cy-¡m-cp-sS Np-a-X-e-IÄ n-Ip-Xn-]n-cn-hn am-{X-am-bn tI-{µo-I-cn-¡-s¸«p. F.Un. 1818þ - ©-¸-¿-³ Zn-hm-m-bn-cns¡ “Im-cy-¡mÀ”F¶pw “Xn-cpap-J”sa¶pw D-f-f D-tZym-K- LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 36. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXXVI t¸-cp-IÄ amän “X-l-knÂ-ZmÀ” F¶pw “k-{¼Xn” F¶pw B-¡n D-tZym-K-Ø-·m- cp-sS {]-hr-¯nI-sf hy-h-Ø-s¸-Sp-¯n-37 . (6) sImÃhÀjw 937 (F.Un. 1762)þepw A-XnÂ-¸n-s¶ ]-e-t¸m-gmbpw Nn-e tI-s«-gp-¯p-Ifpw sImÃhÀjw 964 (F.Un. 1789)þ n-e-§Ä¡p Im-em- n-Ip-Xn Np-a-¯nbXp-aÃmsX cmPy-s¯ n-ew, ]-d-¼pI-sf i-cn-bm-bn I-s­-gp-Xn- bn-«nÃmXn-cp¶ sIm-¨n-bn Is­-gp-¯v nÀ-t±-in¨p-sIm-­pw A-Xn-p-th-­p-¶ N-«§-sf hn-h-cn¨p-sIm­pw sImÃhÀjw 989 (F.Un. 1814)þ Zn-hm-m-bn-cp-¶ tI-W a¬tdm D-¯-c-hn-«n-cp¶p. C-X-p-k-cn-¨p-f-f ]d-¼v I-s­-gp-¯v sImÃhÀjw 990 (F.Un. 1814-15)þepw n-ew I-s­-gp-¯v ©¸-¿³ Zn-hm-m-bn-cn-s¡ sImÃhÀjw 996 (F.Un. 1821)þepw B-cw-`n-¨p. ]n¶oSv sh-¦n-S-kp-º-¿-cp-sS Im- e-¯mWv (F.Un. 1835-1840) sImÃhÀjw 1012 (F.Un. 1837)þ ]-d-¼v I-s­- gp-¯p S-¯n `q-an-bn n-¶p-ap-f-f ap-X-se-Sp-¸v Iq-«n-b-Xv. sImÃhÀjw 990þse ]d-¼v I-s­-gp-¯np tijw ]pXn-b-Xm-bn sh-«n-s¯-fn-s¨-Sp-¯ ]-d-¼p-I-fp-sS-bpw A-Xn h-¨p ]n-Sn-¸n-¨ hr-£-§-fp-sS-bpw sX§pw In-g-§pw a-äp ]-d-¼p-hn-f-I-fp-am- bn hn-I-kn-¨n-cp-¶ ]-d-¼p-Ir-jn-bp-sSbpw I-W-s¡-Sp-¡pIbpw I-cw ]-Xn-¡p-Ibpw sN-bvXXntm-sSm¸w ssI-h-i-am-bn¡-­ `-q-an-I-sf-bpw Ir-jn-¡p tbm-Ky-am-bn-«p- ff ssI-h-i-aÃm-¯ `q-an-I-sfbpw i-cn-bm-bf-¶v H-cp c-Pn-ÌÀ X-¿m-dm¡pIbpw sN- bvXp. ]e-h-I ap-X-se-Sp-¸n-s ]-cn-jv-I-cn-¨v taÂ-hn-Nm-c-¯n-p I¬-kÀ-th-ä-dm-bn tIm-e-^n-sbpw n-Ý-bn¨p. Cu {]-{In-b 20 sImÃw I-gn-ªv sImÃhÀjw 1032 (F.Un. 1857)þ ho­pw S¯pIbp­mbn.38 (7) sIm-¨n Xm-eq-¡nepw I-W-b-¶qÀ Xm-eq-¡nepw sh-dp-¼m-«m-h-Im-i-ap-f-f ]-­mc-h-I n-e-§-fp-sS I-c-¯n ]m-«hpw n-e-h-cnbpw ]m-«-¡m-gv-Nbpw DÄ-s¸-«n- cp¶p. Nnäq-scm-gn-sIbpff Xm-eq-¡p-I-fp-sS I-c-¯n ]m-«hpw ]m-«-¡m-gv-Nbpw n- Ip-Xnbpw ]-e-hpw DÄ-s¸-«n-cp¶p. Nn-äqÀ Xm-eq-¡n ]m-«hpw ]-ehpw am-{X-ta D- 37. Im-cy-¡m-cp-sS t]À X-l-knÂ-ZmÀ F-¶m-¡n am-ä-nb-Xv tI-W a¬-tdm-bp-sS Im-e-¯m-bn-cp-¶p-sh¶v Regional Archives, Ernakulam ]p-d-¯n-d-¡n-bn-«pff Guide to Archives Series 2- ]p-dw 12þ tc-J-s¸-Sp-¯n-bn-cn-¡p¶p. F- ¶m 1818þem-Wv C-sX-¶v sIm-¨n³ tÌ-äv am-p-h-en ]-d-bp¶p. tI-W a¬tdm sIm-¨n-bp-sS d-knUâ v ]Z-hn cm- Pn h-bv-¡p-¶-Xv 1819þemWv. A-Xn-v H-cp hÀ-jw ap-¼v -©-¸¿-sb sIm-¨n-cm-Pm-hv Zn-hm-m-bn n-b-an-¡p-¶-Xv a¬-tdm- bp-am-bn B-tem-Nn-¨n-«mbncp¶p. [sI. ]-n. ]-ßm-` ta-tm³ þ sIm-¨n cm-Py-N-cn{Xw, t]-Pv 717] 38. I-cw Np-a-¯m-hp-¶ hr-£-§-fp-f-f ]-d-¼p-IÄ-¡p hr-£-¸m-«hpw A-h-bnÃm-¯-h-bv-¡p ]-b-äp-]m-«hpw n-Ý-bn¨p. ]-­mc-h-I ]-d-¼p-I-fn-t·Â H-cp ]-d-bv-¡p Ø-e-¯n-v `q-an-bp-sS Kp-Ww t]m-se ]t¯m At©m ss]-k ho-X-ap-f- f ]-b-äp-]m-«hpw ]pd-h-I ]-d-¼p-IÄ-¡v A-Xn-sâ F-«n-sem-¶p ho-Xhpw Np-a¯n. Nn-äqÀ Xm-eq-¡n ]-­m-c-h-I-bm- Is«, ]p-d-h-I-bm-Is«, FÃm `qan-IÄ-¡pw Hcp-t]m-se ]-d-bv-¡v G-gp ss]-k ho-X-ap-f-f I-chpw ]-Xn¨p. n-ew I-s­-gp-¯n A-¶v -S-¸p-­m-bn-cp-¶ FÃm n-e-§fpw DÄ-s¸-«n-cp¶psh¦nepw n-ew i-cn-bm-bn A-f-¶n- «p-­m-bn-cp-¶nÃ. I-s­-gp-¯p-tZym-K-Ø-·mÀ t-cn-«p ]cn-tim-[n-¨-Xn-sâ ti-jw H-cp n-e-¯n hn-X-bv-¡m-hp-¶ hn- ¯n-sâ Xp-I-b-p-k-cn-¨v A-Xn-sâ h-en-¸w I-W-¡m-¡p-Ibpw h-kv-Xp ssI-h-i-¡m-cp-tSbpw k-ao-]-Ø-·m-cp-tSbpw I- W-¡n-s {]-am-W-am-¡n-s¡m-­v kÀ-¡m-cn-te-¡v I-cw n-P-s¸-Sp-¯p-IbpamWp­m-bXv. ssa-kqÀ A-[n-n-th-i-¯n--n-S-¡p-f-f sNdn-sbm-cp Im-e-b-f-shm-gn-¨mÂ, `q-an-¡p n-Ip-Xn Np-a-¯n-¯p-S-§nb-Xp ap-X G-I-tZ-iw 50 sImÃ-t¯m-fw n-e-§-fn n-¶p-f-f n-Ip-Xn sÃm-bm-Wv ]n-cn-¨n-cp-¶-Xv. F.Un. 1813þ tI-W a¬tdm n-Ip-Xn ]-W-am-bn ]n-cn-¨p Xp-S-§n-sb-¦nepw F.Un. 1855þepw, F.Un. 1856þepw i-¦-c-hm-cyÀ Zn-hm-m-bn-cn-s¡ G-Xm-pw n-Ip-Xn sÃmbpw ]n-cn-¡p-I-bp-­mbn. n-Ip-Xn ]-W-am-bn ]n-cn-¨p Xp-S-§n-bn«pw ]-d-hm-in, Np-a-«p-Iqen XpS-§nbh nÀ-¯Â sN¿msX n-IpXn-tbm-Sv Iq-«n-t¨À-¡p-I-bm-Wp-­m-bXv. [kn. A-¨p-Xta-tm³ þ sIm-¨n³ tÌ-äv am-p-hÂ. t]Pvþ 396þ397.] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 37. I½ojWtdäv amzÂXXXVII ­m-bn-cp-¶p-ffp. ]-­m-c-h-I Im-W n-e-§-fp-sS I-chpw sh-dp-¼m-«-n-e-§Ä-¡p- ff-Xp t]m-se X-s¶-bm-Wv I-W-¡m-¡n-bn-cp-¶Xv. ]m-«-¯n-p ]I-cw an-¨-hm-c-am- Wv ]n-cn-¨n-cp-¶Xv F¶Xp am{Xambncp¶p hyXymkw. Im-W-¨mÀ-¯pIÄ, km-[m- c-W P-·n-I-fp-sS Io-gn Ip-Sn-bm-·mÀ NmÀ-¯n-¸n-Sn-¸n-¡p¶-Xp t]m-se Xs¶, Im- ew I-gn-bp-¶-tXm-Sp Iq-Sn s]m-fn-s¨-gp-Xm³ A-h-Im-iw sIm-Sp-¯p s]m-fn-s¨-gp-Xn ]n-Sn-¡-¯-¡-h-bm-bn-cp¶p. A-Sn-atbm Ap-t`m-Ktam D-f-f n-e-§-fp-sS Im-cy-¯n ]m-«-¯n n¶pw D-S³-Ipd-hv Fs¶mcp XpI Ipd-hp sN-bvXp-sIm-Sp-¯ ti-jw n- Ip-Xn-bn--§-sf-sbÃmw Im-W-n-e-§Ä-s¡¶ t]m-se Np-a-¯n. Im-cmbv-a n-e- §Ä-¡v ta-em-bv-a A-sÃ-¦n cm-P-t`m-Kw (CXv ]m-«-¯n-tâbpw ]m-«-¡m-gv-N-bp- tSbpw qäp¡v c-­-c ho-X-ap-f-f Aw-iambn-cp¶p) am-{X-ta Np-a-¯n-bn-cp-¶p-ffp. I- c-sam-gn-hv n-e-§Ä-¡v s]m-Xpsh H-cp hn-[-¯n-ep-ap-f-f n-Ip-Xnbpw Np-a-¯n-bn-cp- ¶nsænepw Nn-äqÀ Xm-eq-¡n A-{]-Im-c-ap-f-f n-e-§-fp-sS Im-cy-¯n ]ew am- {X-w H-gn-hm-¡n- ]m-«w h-kq-em-¡n-bn-cp¶p. ]pd-h-I n-e-§Ä¡p ]m-«tam ]m-«-¡m- gv-Ntbm CÃm-bn-cp-¶p-sh-¦nepw sX-¡³ Xm-eq-¡p-I-fn B h-I n-e-§Ä¡p ap- ¸-dbpw n-e-h-cnbpw h-S-¡³ Xm-eq-¡p-I-fn n-Ip-Xnbpw ]ehp-w39 am{Xhpw Np- a-¯n-bn-cp¶p. (8) Is­-gp-¯p-I-fn tc-J-s¸-Sp-¯-s¸-« `q-an-bp-sS A-f-hn-ep-f-f Ir-Xy-X- bnÃm-bv-a, ssI-h-i-§-fp-sS-bpw D-]-tbm-K-¯n-tâbpw Im-en-Iam-b am-ä-§Ä aq-ew tc-J-I-fn hÀ-²n-¨p-h¶ s]m-cp-¯-anÃm-bv-a, C-h Imc-Ww I-cw ]n-c-nhn h¶p- sIm-­n-cp-¶ £-bw Xp-S-§n-b-h ]-cn-l-cn-¡p-¶-Xn-mbn cm-Py-am-kI-ew im-kv- {Xo-b-kÀ-sÆ S-¯n hn-kv-XoÀ-®-s¯bpw hn-f-hn-sbpw A-Sn-Øm--s¸-Sp-¯n I- cw nÀ-®-bn-¡p-¶-Xn-m-bm-Wv im-kv-{Xo-bam-b d-h-yp kÀ-sÆ sk-änÂ-saâ v -S- ¯n-bXv. a-{Zm-kv kÀ-sÆ Un-¸mÀv-«v-saân n¶pff tXmw-k¬ F-¶-bm-fp-sS ta- Âtm«¯n d-hyq kw-_-Ôam-b cPn-kv-äÀ X-¿m-dm-¡p-¶-Xn-p-f-f kÀ-sÆ sImÃhÀjw 1074 (F.Un. 1898) þ B-cw-`n¨p. sImÃhÀjw 1077 (F.Un. 1902)þ -S¯nb {]m-Yan-I X-e-¯n-ep-f-f H-cp am-Xr-Im kÀ-sÆ-tbm-Sp IqSn d- hyq sk-änÂ-saâ v Un-¸mÀ-«v-saâ v n-e-hn h¶p. I-W-b-¶qÀ, sIm-Sp-§ÃqÀ Xm-eq-¡p-I-fp-sS kÀ-sÆ sIm-ÃhÀjw 1075þepw, sIm-¨n-bn-te-Xp sImÃhÀjw 1076þepw, ap-Ip-µ-]pcw, Nn-äqÀ, Xr-Èn-h-t]-cqÀ, X-e-¸nf-fn F-¶o Xm-eq-¡p-I-fn- 39 ]m«hpw ]-ehpw n-e-h-cn-bpw: P-·n-bv-¡pf-f Hm-l-cn-bp-sS ]-Ip-Xn-ho-Xw A-sÃ-¦n sNe-hp I-gn-¨p-f-f B-Zm-b-¯n-sâ G-I-tZ-iw aq-¶n-sem-¶p ho-Xw B-Wv km-[m-c-W-bm-bn -]m-«-am-bn n-Ý-bn-¨n-cp-¶Xv. H-cp ]-d n-e-¯n-v Im ]-d sÃp ap-X B-dp ]-d sÃp h-sc h-¶n-cp¶p. ]-d-bv-¡v G-gc ss]-k ho-Xhpw A-]qÀ-Æw Nn-e kw-K-Xn-I-fn 15 ss]-k hoX-hw B-Wv n- eh-cn ]n-cn-¨n-cp-¶Xv. ]m-«-Imgv-N F¶-Xv P-·n-¡p sIm-Sp-¯n-cp-¶ H-cp Im-gv-N-bm-bn-cp¶p. A-Xp ssI-h-i-ap-f-f `q-an-bp- sS h-en-¸w t]m-se 10 ss]-k ap-X 4 cq] 9 AW 2 ss]-k h-sc D-­m-bn-cp¶p. n-Ip-Xn-bp-sS tXm-Xv h-kv-Xp-hn-sâ Kp-Ww t]m-se H-cp ]-d n-e-¯n-v Im ]-d sÃv ap-X H-cp ]-d sÃp h-sc-bm-bn- ]-e hn-[-am-bn-cp¶p. A-{]-Im-cw X-s¶ ]-e-¯n-sâ tXm-Xv H-cn-S§-gn sÃp ap-X G-g-c C-S§-gn sÃp h-sc ]-e X-c-¯n-em-bn-cp¶p. H-cp ]-d n-e- ¯n-p aq-¶n-S§-gn sÃp ho-Xw h-cp-¶ ]-e-s¯ `ap¸-d’ F-¶p ]-d-bp-¶p. n-eh-cn n-c-¸n ]-d-bv-¡p 15 -ss]-kbpw, A-]qÀÆw Nn-e n-e-§Ä-¡p ]-d-bv-¡v G-gc ss]-k ho-X-hpamWv Np-a-¯n-bn-cp-¶Xv. ]m-«-¡m-gv-N- 20 ss]k ap-X H- t¶-Im cq-] h-sc ]-e-{]-Im-c-¯n ]n-cn¨p-t]m¶p. [kn. A-¨p-Xta-tm³ þ sIm-¨n³ tÌ-äv am-p-hÂ. t]Pvþ 397þ399] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I
  • 38. tIcf em³Uv dhyq amz hmeywþ1 XXXVIII teXp b-Ym-{I-aw sImÃhÀjw 1078, 1079, 1080, 1082 F-¶nhbnepw A-h-km- n¨p. X-e-¸nf-fn Xm-eq-¡n-se A-h-km-s¯ kÀ-sÆ dn-¡m-ÀUp-IÄ sImÃhÀjw 1083þm-am-­n (F.Un. 1908) sk-änÂ-saâ v Un-¸mÀ-«v-saân GÂ-¸n-¨-tXm-Sp Iq-Sn cm-Pys¯ FÃmhn[ kÀsÆ {]hr¯nIfpw ]qÀ¯nbmIpIbp­mbn. (9) sImÃhÀjw 1080þem-Wv (F.Un. 1905) sk-änÂ-saâ v hn-fw_-cw ]p- d-s¸-Sp-hn-¨Xv. A-¶p Zn-hm-m-bn-cp-¶ ]-«m-`n cm-a-¿ cq]w ÂIn-b sk-änÂ-saâ v D¯-c-hnÂ40 `q-anI-sf X-cw Xn-cn-¡p-I, n-Ip-Xn-bp-sS tXm-Xp-IÄ n-Ý-bn-¡p-I, ]- e-hn-[-¯n-ep-f-f A-h-Im-i-§-tf-b-pw ssI-h-i-§-tfbpw XoÀ-¨-s¸-Sp-¯p-I, I-c-Sp-]- «-b-hpw, A-ÊÂ-]-«-bhpw sIm-Sp-¡p-I, cPn-Ì-dp-IÄ X-¿m-dm-¡p-I F-¶n-§-s-bp- ff GÀ-¸m-Sp-IÄ-¡v ]pd-ta B hn-fw-_-c-¯n C-mw, I-c-sam-gnhv, A-yw-nÂ-¸v F-¶n-h kw-_-Ôn-¨ tI-kp-I-sf¸-än n-jv-IÀ-j-tbm-Sp IqSn-b A-tzj-Ww -S- ¯p-¶-Xn-te-¡pw A-h-bp-sS A-h-Im-i§-sf Xo-cp-am--s¸-Sp-¯p¶Xn-te-¡pw th- ­ amÀK-nÀ-t±-i§fpw D-­m-bn-cp¶p. S¸n-ep-­m-bn-cp-¶ NnÃ-d I-c§-sf F-Sp- ¯p-I-f-ªXpw s]m-fn-s¨-gp¯pw s]m-fn-s¨-gp-¯-h-Im-i-§fpw nÀ-¯Â sN-bv-X- Xpw ]-­m-c-h-I -sh-dp-¼m«-¡mÀ¡pw Im-W-¡mÀ¡pw ssI-h-i-ap-f-f h-kv-Xp-¡-fn- t·Â ]qÀ-®m-h-Im-iw ÂInb-Xp-apÄ-s¸-sSbpff Im-em-p-kr-Xam-b ]-cn-jv-Im-c- §sf DÄ-s¡m-f-fn¨pw, d-hyq k-{¼-Zm-bw Im-cy-£-a-am-¡p¶Xn-v D-tZym-K-ØÀ A-p-hÀ-¯n-bv-t¡-­ -S-]-Sn-{I-a-§-Ä n-jv-IÀ-jn¨p-sIm-­p-ap-f-f sk-änÂ-saâ v -S-]-Sn-IÄ `-c-W-hy-h-Ø-bv-¡v Ir-Xyam-b Nn-«-h«-§fpw hy-à-Xbpw Â-In. sk- änÂ-saâ v 30 hÀ-jw n-e-nÂ-¡p¶Xm-sW-¶pw A-Xn-n-S-bv-¡v bm-sXm-cp Im-c-W- h-imepw n-Ip-Xn Iq«p-I-bn-söpw n-Ý-b-ap-­m¡n. (10) F.Un. 1905 h-sc Pam_-´n F-¶ t]-cn d-h-yp (C-Xn FIv- sskkv, Irjn, ^n-j-do-kv F¶n-h DÄ-s¸-«n-cp-¶p), {S-j-dn, [--Im-cy hn-`m-K-§Ä H-cp-an-¨m-bn-cp-¶p H-cp h-Ip-¸m-bn {]-hÀ-¯n-¨n-cp-¶-Xv. Irjn, FIv-sskkv, hm-Wn- Py n-Ip-Xn F-¶n-h-bm-bn-cp-¶p d-h-yp h-Ip-¸n-sâ {]-[m--s¸-« im-J-IÄ. 1905þ FIv-ssk-kpw, Xp-SÀ-¶v Ir-jnbpw ^n-j-do-kpw kzX-{´ hn-`m-K-§-fm-Ip-I-bpw F.Un. 1907þ d-hyq tPm-enbpw a-Pn-kv-t{S-äv tPm-enbpw thÀ-Xn-cn-bp-I-bpw sN-bvXp. tZ- hkzw `-c-W-w 1923þ kzX-{´ Un-¸mÀ-«v-saâ v B-b-tXmsS Gsd-¡p-sd X-Xm-b em³-Uv d-h-yq h-Ip-¸v D-cp-¯n-cnbpIbp­mbn. F.Un. 1895þ n-e-hn h-¶ 40. n-Ip-Xn n-P-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-p th-­n ]-­mc-h-I sh-dp-¼m-« `q-an-I-sf-bm-Wv G-I-I-am-bn-s«-Sp-¯Xv. n-e-§Ä-¡v n-Ip-Xn n-P-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-v B-Zy-s¯ hnf-hp sIm-bv-Xp tm-¡n I-­-{]-Im-cw H-cp n-e-¯n-ep-­m-Ip-¶ sÃn-sâ Xp-I I-W-¡m¡n. A-Xp-{]-Im-cw I-­ XpI-sb ]-d-bv-¡p m-e-W Ggp- ss]-k hn-e {]-Im-cw ]-W-am-¡n Xn-cn-¨p. H- cp-¸q n-e-§-fn n¶pw c-­m-a-sXm-cp hn-f-sh-Sp-¡p-¶-Xm-bm A-Xn-v H-cp-¸q n-Ip-Xn-bp-sS ]-Ip-Xn ho-Xw Iq-Sp- X I-cw Np-a¯n. Øn-c-am-bn-«p-f-f C-cp-¸q n-e-§-fp-sS Im-cy-¯n H¶mw hn-f-hn-v ]-Xn-¨n-«p-f-f I-c-¯n-sâ m-en- e¶v, th-W-sa-¦n B I-c-t¯m-Sp Iq-«n-t¨À-¯-S-bv-¡p-¶-Xn-p Ip-Sn-bm-·mÀ-¡v A-pa-Xn sIm-Sp¯p. ]t£, c­mw hn-f-sh-Sp-¯mepw C-sÃ-¦nepw B Ip-Sp-X kw-Jy A-hÀ -sIm-Sp-¡-W-sa¶pw n-Ý-bn¨p. ]-b-äp-]m-«-§Ä A-sÃ- ¦n ]m-«w h-bv-¡m-hp-¶ hr-£-§-fnÃm-¯ ]-d-¼p-IÄ `q-an-bp-sS Kp-W-¯n-sâ Xm-c-Xayw t]m-se-bpw, hr-£-¸m-« ]- d-¼p-I-fp-sS Im-cy-¯n `q-an-¡p ]I-cw hy-£-§Ä-¡p-am-Wv I-cw n-Ý-bn-¨Xv. h-kv-Xp D-S-a-Ø-·m-cp-sS ssI-¿n n¶v, A-Xv G-Xp X-c-¯n-epw C--¯n-ep-ap-f-f `q-an-bm-bn-cp-¶mepw icn, A-hÀ B-sI A-S-bv-t¡-­ I-c-¯n cq-]-bv- ¡v B-dp ss]-k h-sc ]c-s¡ H-cp Xn-cp-apÂ-¡m-gv-N-bpw n-Ý-bn¨p. [kn. A-¨p-Xta-tm³ þ sIm-¨n³ tÌ-äv am-p-hÂ. t]Pvþ 406þ407] LA N D R EVEN U E M A N U A L Vol.I