1. การบริหารสินทรัพยและสิ่งของเครื่องใช
บทนํา
การบริหารสินทรัพยและสิ่งของเครื่องใชของการรถไฟฯและภายในหนวยงานซึ่งแตละสวนตองดูแล
รับผิดชอบ ซึ่งอาจจัดหามาจากงบประมาณทําการ งบประมาณลงทุน หรือการผลิต ซอมสรางขึ้นมาเอง การ
บริจาคมาก็ตาม เปนสิ่งจําเปนที่แตละหนวยงานจะตองใหความสําคัญ ดูแล บํารุงรักษา รวมทั้งมีฐานขอมูล
จํานวนสิ่งของที่ครบถวน พรอมมูลคาราคาของสินทรัพยนั้น อีกทั้งหากสินทรัพยหรือสิ่งของเครื่องใชเหลานั้น
ชํารุด ใชการไมได มีความจําเปนที่จะตองดําเนินการตัดบัญชี ,ตัดจําหนายเลิกใชการ และไปสูกระบวนการขาย
ทําลายตอไป เปนสิ่งจําเปนที่หัวหนางานและเจาหนาที่ในสวนที่เกี่ยวของจะตองมีความรู ความเขาใจ รับทราบ
ถึงแนวทาง ระเบียบ วิธีการ รวมทั้งกระบวนการที่จะดําเนินการใหมีประสิทธิภาพสูงสุด
เปาหมาย : จะตองสามารถรับรองบัญชีสินทรัพยที่มีอยูในบัญชีทั้งหมดได
สิ่งที่ควรศึกษาเรียนรู
1.ความหมายและคําศัพทที่เกี่ยวของ
2.ระเบียบ คําสั่ง ที่เกี่ยวของ
3.การจัดทําฐานขอมูลบัญชีสินทรัพยและสิ่งของ
กิจกรรม
1.พัฒนาจัดทําโปรแกรมเพื่อใชในการรวบรวม รายการสินทรัพย ใหเปน File Electronic
2.สํารวจรายการสินทรัพยและบันทึกขอมูล
3.อบรม ใหความรู คําแนะนํา รับฟงขอเสนอแนะจากผูที่เกี่ยวของ
4.บูรณาการปรับปรุงขั้นตอนในการ รวบรวม รายงานการตัดบัญชีและตัดจําหนาย เปนลักษณะ
One Stop Service
5.ติดตาม ประเมินผล ประสานงานกับผูเกี่ยวของอยางใกลชิดและตอเนื่อง
6.การพบปะ ประชุม เยี่ยมเยียน ภายในหนวยงาน
(การบริหารสินทรัพย) หนา 1

2. ความหมายและคําศัพท
สินทรัพย = หนี้สิน + สวนของเจาของ
จะเห็นไดวาในสมการบัญชีมีคําที่เกี่ยวของอยูทั้งหมด 3 คํา คือคําวา สินทรัพย หนี้สิน และสวนของเจาของ
เราจะมาทําความเขาใจกับคําทั้งสามคํานี้กอน
สินทรัพย (Assets) หมายถึง ทรัพยากรทางเศรษฐกิจที่มีมูลคาที่วัดไดเปนตัวเงินที่กิจการเปนเจาของ ซึ่งจะมี
ตัวตนหรือไมมีตัวตนก็ได เชน เงินสด รถยนต สัมปทาน เปนตน เราสามารถจําแนกสินทรัพยออกเปนประเภท
ตาง ๆ 4 ประเภท ดังนี้
สินทรัพยหมุนเวียน (Current Assets) หมายถึง สินทรัพยที่เปนเงินสด หรือสามารถเปลี่ยนเปนเงินสดได
ภายใน 1 รอบระยะเวลาของการดําเนินธุรกิจหรือ 1 ป ไดแก
1.1 เงินสด (Cash) หมายถึง ธนบัตร และเหรียญกษาปณที่กิจการมีอยูในมือ และรวมถึงเช็คที่ถึงกําหนดไดรับ
เงินแลวแตกิจการยังไมไดนําไปขึ้นเงินหรือนําฝากธนาคาร ดราฟท ธนานัติ แคชเชียรเช็ค เปนตน
1.2 เงินฝากธนาคาร (Cash in Bank or Deposit) หมายถึง บัญชีเงินฝากธนาคารที่กิจการมีอยูไมวาจะเปน
บัญชีเงินฝากกระแสรายวัน บัญชีเงินฝากออมทรัพย บัญชีเงินฝากประจํา
1.3 เงินลงทุนระยะสั้น (Short-term Investment) หมายถึง การที่กิจการไดนําเงินที่มีอยูไปลงทุนใน
หลักทรัพย หรือสินทรัพยอื่น เชน ทองคํา โดยมีวัตถุประสงคที่จะเก็งกําไรในระยะสั้น ๆ แลวขายคืนภาย
ใน 1 ป
1.4 ลูกหนี้การคา (Account Receivable) หมายถึง จํานวนเงินที่ลูกคามีภาระผูกพันที่จะตองชดใชใหกับ
กิจการในอนาคตขางหนาอันเนื่องมาจากธุรกิจการคา
1.5 ตั๋วเงินรับ (Notes Receivable) หมายถึง เอกสารหรือสัญญาที่ลูกคาหรือลูกหนี้ไดออกใหแกกิจการเพื่อใช
เปนเอกสารในการเรียกเก็บเงินภายหลัง เชน ตั๋วแลกเงิน ตั๋วสัญญาใชเงิน เช็คลงวันที่ลวงหนา เปนตน
1.6 สินคาคงเหลือ (Inventories) หมายถึง สินคาสําเร็จรูป งานระหวางผลิต วัตถุดิบ ที่มีไวเพื่อจําหนายหรือมี
ไวเพื่อใชในการผลิต แตยังไมไดจําหนายออกไปจากกิจการ ยังคงเหลืออยูในกิจการ
1.7 ลูกหนี้อื่น ๆ (Other Receivables) หมายถึง ลูกหนี้ที่เกิดจากเหตุการณอื่นที่ไมใชเกิดจากการดําเนิน
ธุรกิจตามปกติของกิจการ เชน เกิดจากการกูยืม เปนตน
(การบริหารสินทรัพย) หนา 2

3. 1.8 รายไดคางรับ (Accrued Revenue) หมายถึง รายไดอื่น ๆ ที่ไมเปนรายไดจากการดําเนินธุรกิจตามปกติ
ของกิจการที่กิจการควรจะไดรับ แตยังไมไดรับ เชน ดอกเบี้ยคางรับ เปนตน
1.9 คาใชจายจายลวงหนา (Prepaid Expenses) หมายถึง คาใชจายที่กิจการไดจายเงินไปกอน โดยที่ยังไมได
รับประโยชนจากเงินที่จายไปนั้น เชน คาเบี้ยประกันภัยจายลวงหนา คาเชาจายลวงหนา เปนตน
1.10 วัสดุสิ้นเปลือง (Supplies) หมายถึง วัสดุอุปกรณที่ใชในกิจการที่มีลักษณะที่ใชแลวหมดไปภายใน 1 ป
เชน น้ํามันหลอลื่น ดาย ผงซักฟอก เปนตน และถาหากวัสดุสิ้นเปลืองนั้นใชในสํานักงาน ก็จะถูกเรียกวา วัสดุ
สํานักงาน (Office Supplies) เชน ปากกา ดินสอ ลวดเย็บกระดาษ เปนตน
เงินลงทุนระยะยาว (Long-term Investment) หมายถึง จํานวนเงินที่กิจการนําไปลงทุนในสินทรัพยตาง ๆ
เพื่อที่จะไดรับผลตอบแทนในอนาคตขางหนา โดยตั้งใจจะลงทุนเปนระยะเวลานานเกินกวา 1 ป
สินทรัพยถาวร (Fixed Assets) หมายถึง สินทรัพยที่มีตัวตนและมีอายุการใชงานเกิน 1 ป ที่กิจการมีไว
เพื่อที่จะใชผลิตสินคาหรือบริการเพื่อที่จะกอใหเกิดรายไดกับกิจการ ตัวอยางของสินทรัพยถาวร ไดแก ที่ดิน
อาคาร รถยนต เครื่องจักร เปนตน อยางไรก็ตามหากสินทรัพยที่มีตัวตนและมีอายุการใชงานเกิน 1 ป แตไมได
มีไวในเพื่อผลิตสินคาหรือบริการของกิจการ ก็ไมถือวาเปนสินทรัพยถาวร เชน หากกิจการเปนกิจการขาย
รถยนต รถยนตที่มีไวเพื่อขายก็ไมถือวาเปนสินทรัพยถาวร แตจะถือวาเปนสินคาคงเหลือ หรือหากกิจการซื้อ
ที่ดินไวเพื่อการเก็งกําไร โดยหากราคาของที่ดินสูงขึ้นจะขายที่ดินแปลงนี้ออกไป ที่ดินแปลงนี้ก็ไมถือวาเปน
สินทรัพยถาวร แตจะถือวาเปนเงินลงทุนระยะยาว เปนตน
สินทรัพยอื่น (Other Assets) หมายถึงสินทรัพยอื่นที่นอกเหนือจากสินทรัพยที่ไดกลาวมาแลวทั้ง 3 ประเภท
ในทางบัญชีสินทรัพยอื่นนี้จะหมายถึง สินทรัพยที่ไมมีตัวตน เชน สัมปทาน สิทธิบัตร เปนตน ซึ่งสินทรัพยอื่นนี้
จะมีอายุการใชประโยชนเกิน 1 ป
หนี้สิน (Liabilities) หมายถึง จํานวนเงินที่กิจการเปนหนี้บุคคลหรือกิจการอื่น ซึ่งมีภาระผูกพันที่จะตองชําระ
คืนใหกับบุคคลหรือกิจการเหลานั้นในอนาคตขางหนา หนี้สินสามารถแบงออกไดเปน 2 ประเภท คือ
หนี้สินหมุนเวียน (Current Liabilities) หมายถึง หนี้สินที่กิจการมีภาระผูกพันที่จะตองชําระคืนภายใน
ระยะเวลาไมเกิน 1 ป ไดแก
1.1 เงินเบิกเกินบัญชีธนาคาร (Bank Overdraft) หมายถึง เงินที่กิจการเบิกเกินจากบัญชีเงินฝากกระแส
รายวัน ซึ่งธนาคารยอมใหเบิกเกินบัญชีไปกอนในระยะสั้น ๆ ซึ่งกิจการจะตองชําระคืนธนาคารในอนาคต
1.2 เงินกูยืมธนาคารระยะสั้น (Short-term Bank Loan) หมายถึง การที่กิจการไดทําสัญญาตกลงกับธนาคาร
ในการกูยืมเงินจํานวนหนึ่ง โดยที่มีกําหนดชําระคืนภายใน 1 ป
(การบริหารสินทรัพย) หนา 3

4. 1.3 เจาหนี้การคา (Account Payable) หมายถึงจํานวนเงินที่กิจการมีภาระผูกพันที่จะตองชําระใหกับบุคคล
หรือกิจการอื่นเปนคาสินคาหรือบริการที่กิจการซื้อมาเปนเงินเชื่อ
1.4 ตั๋วเงินจาย (Notes Payable) หมายถึง เอกสารที่กิจการออกใหกับบุคคลหรือกิจการ เพื่อเปนสัญญาวา
เมื่อครบกําหนดตามเอกสารนั้น กิจการจะจายเงินใหกับผูที่ถือเอกสาร ในจํานวนเงินตามเอกสารนั้น
1.5 รายไดรับลวงหนา (Deferred Revenue) หมายถึง รายไดที่กิจการไดรับเงินมาแลว แตยังไมไดสงมอบ
สินคาหรือบริการใหกับลูกคา ซึ่งจะมีภาระผูกพันที่จะตองสงมอบสินคาหรือบริการใหกับลูกคาในอนาคต
เนื่องจากไดรับเงินมาแลว
1.6 คาใชจายคางจาย (Accrued Expenses) หมายถึง คาใชจายตาง ๆ ที่ครบกําหนดที่จะตองจายแลว แต
กิจการยังไมไดจายเงิน และกิจการยังไมเคยรับรูและมีการบันทึกบัญชีมากอน จนถึงวันสิ้นงวดบัญชีของกิจการ
เชน คาเชาคางจาย คาสาธารณูปโภคคางจาย เปนตน
1.7 เจาหนี้อื่น (Other Payable) หมายถึง ภาระผูพันที่กิจการจะตองชําระหนี้ใหกับบุคคลหรือกิจการอื่น ที่
ไมใชเจาหนี้การคา เชน เจาหนี้ที่เกิดจากการกูยืมระยะสั้นที่ไมไชธนาคาร เปนตน
หนี้สินระยะยาว (Long-term Liabilities) หมายถึง ภาระผูกพันที่กิจการจะตองชําระคืนบุคคลหรือกิจการอื่น
ที่มีระยะเวลาการชําระคืนเกิน 1 ป แตถาหากหนี้สินระยะยาวใดที่จะถึงกําหนดชําระภายใน 1 ปขางหนา
หนี้สินระยะยาวจํานวนนั้น จะถือเปนหนี้สินหมุนเวียน ตัวอยางเชน กิจการกูเงินกูระยะยาวจากธนาคาร
จํานวน 1,000,000 บาท มีกําหนดชําระคืนเงินตน 10 ป ปละ 100,000 บาท เริ่มชําระคืนเงินตนปหนานี้เปน
ปแรก ดังนั้น เงินจํานวน 100,000 บาท ที่จะตองชําระคืนในปหนา จะถือวาเปนหนี้สินหมุนเวียน และหนี้สิน
ระยะยาวจะเปนจํานวนเงินเพียงแค 900,000 บาท หนี้สินระยะยาวแบงไดเปน 3 ประเภท ไดแก
2.1 หุนกู (Bonds Payable) หมายถึง การที่กิจการกูเงินจากบุคคลภายนอก โดยออกหุนกูไวใหเปนหลักฐาน
ซึ่งกิจการจะจายผลตอบแทนใหกับผูถือหุนกูในรูปของดอกเบี้ย ซึ่งหุนกูนี้มักจะมีกําหนดการไถถอนมากกวา 1
ปและเมื่อครบกําหนดไถถอนแลว กิจการก็จะตองนําเงินไปชําระคืนใหกับผูถือหุนกู ซึ่งเราเรียกวาการไถถอน
หุนกูนั้นเอง
2.2 เงินกูระยะยาวโดยมีการจํานอง หรือเงินกูจํานอง (Mortgage Loan) หมายถึง การที่กิจการไดทําการกูยืม
เงินจากบุคคลหรือกิจการหรือสถาบันการเงิน โดยการนําสินทรัพยถาวรของกิจการไปจํานองกับผูใหกูไวเพื่อ
เปนหลักประกันเงินกู และเงินกูนั้นมีกําหนดชําระคืนเงินตนเกิน 1 ปขึ้นไป
(การบริหารสินทรัพย) หนา 4

5. 2.3 เงินกูระยะยาวโดยไมมีการจํานอง หรือเงินกูระยะยาว (Long-term Loan) หมายถึง การที่กิจการไดทํา
การกูยืมเงินกูระยะยาวจากบุคคลหรือกิจการหรือสถาบันการเงิน โดยไมตองมีหลักทรัพยไปค้ําประกัน และ
เงินกูนั้นมีกําหนดชําระคืนเงินตนเกิน 1 ปขึ้นไป
สวนของเจาของ (Owner’s Equity) หรือบางทีอาจจะเรียกวา ทุน (Proprietorship) หมายถึง มูลคาของ
สินทรัพยทีเจาของกิจการเปนเจาของโดยปราศจากการมีหนี้สินทึ่จะตองชําระคืนในอนาคต สวนของเจาของ
ของกิจการที่ดําเนินงานแตละรูปแบบมีความแตกตางกัน ดังนี้
1. กิจการเจาของคนเดียว (Individual Proprietorship) สําหรับกิจการเจาของคนเดียว สวนของเจาของคือ
สินทรัพยที่เจาของกิจการนํามาลงทุนในกิจการเปนครั้งแรก ซึ่งจะเรียกวา “ทุน” ทุนจะมีจํานวนเพิ่มมากขึ้น
จากผลการดําเนินงานของกิจการที่มีกําไร หรือจากการที่เจาของกิจการนําสินทรัพยมาลงทุนเพิ่มเติม และทุน
จะมีจํานวนลดลงจากผลการดําเนินงานของกิจการที่ขาดทุน หรือจากการที่เจาของกิจการไดถอนทุนคืนไป
2. กิจการหางหุนสวน (Partnership) สําหรับกิจการหางหุนสวน สวนของเจาของจะเรียกวา “สวนของผูถือ
หุน” ซึ่งจะประกอบไปดวยทุนของผูเปนหุนสวนแตละคน และทุนของผูเปนหุนสวนแตละคนจะเพิ่มมากขึ้นเมื่อ
ไดรับสวนแบงกําไร หรือมีการลงทุนเพิ่ม และทุนของผูเปนหุนสวนแตละคนจะลดลงเมื่อไดรับสวนแบงการ
ขาดทุน หรือเมื่อมีการถอนทุนคืน
3. กิจการบริษัทจํากัด (Limited Company) สําหรับกิจการบริษัทจํากัด สวนของเจาของจะเรียกวา “สวน
ของผูถือหุน” ซึ่งจะประกอบไปดวย ทุนเรือนหุนไมวาจะเปนหุนสามัญหรือหุนบุริมสิทธิ์ สวนเกินมูลคาหุน
สามัญ ซึ่งคือจํานวนเงินที่ไดมาจากการจําหนายหุนในราคาที่สูงกวามูลคาที่ตราไว และกําไรสะสมหรือขาดทุน
สะสม ซึ่งหมายถึงผลการดําเนินงานที่สะสมมาในแตละปตั้งแตเริ่มดําเนินกิจการ
จากสมการบัญชี
สินทรัพย = หนี้สิน + สวนของเจาของ
ทําใหเราเขาใจไดวาสินทรัพยซึ่งเปนของกิจการนั้นประกอบไปดวยแหลงที่มา 2 แหลง ก็คือมาจากการกูยืม
หรือเปนหนี้บุคคลหรือกิจการอื่นซึ่งมีภาระผูกพันที่จะตองชําระคืนในอนาคต (หนี้สิน) และอีกแหลงคือเปนของ
กิจการเองโดยไมมีภาระผูกพันที่จะตองชําระคืนในอนาคต (สวนของเจาของ)
ขอมูลโดย : http://coursewares.mju.ac.th/
คําคนหาที่เกี่ยวของ : สมการบัญชี, สินทรัพยถาวร, สินทรัพยหมุนเวียน, หนี้สินหมุนเวียน, เงินลงทุนระยะยาว
Posted in บทความเกี่ยวกับบัญชี | No Comments »
(การบริหารสินทรัพย) หนา 5

6. ระเบียบ คําสั่งที่เกี่ยวของ ของการรถไฟแหงประเทศไทย
คําสั่งเฉพาะ การรถไฟแหงประเทศไทย
ที่ ก.138 / 4039 ถนนรองเมือง กทม.10330
ระเบียบปฏิบัติเกี่ยวกับสินทรัพยถาวร
-----------------------------
โดยที่เห็นสมควรวางระเบียบเกี่ยวกับสินทรัพยถาวรของการรถไฟ ฯเพื่อใหเหมาะแกกาลสมัยและเปน
ระเบียบเรียบรอยสะดวกในการตรวจสอบและควบคุมมิใหบังเกิดการรั่วไหลขึ้นไดจึงใหผูเกี่ยวของถือปฏิบัติ
ตามระเบียบการฉบับนี้ ดังตอไปนี้
1. คําวา “ สินทรัพยถาวร ” หมายถึง
สินทรัพยที่จัดหาหรือสรางขึ้นโดยใช งบประมาณรายจายลงทุนรวมทั้งที่ไดรับบริจาคมีมูลคา
หรือราคาตอหนวยตั้งแต 30,000 บาทขึ้นไป
2. บัญชีสินทรัพยถาวรใหจัดทําไวใหเรียบรอยอยูเสมอ พรอมที่จะไดรับการตรวจทุก
ขณะและใหมีการสํารวจใหญปละครั้ง ภายในวันที่ 30 กันยายน ของทุกป
3. ผูอํานวยการฝายหรือหัวหนาสํานักงานผูรับผิดชอบสินทรัพยถาวรออกคําสั่งแตงตั้ง
คณะกรรมการเพื่อตรวจสอบสินทรัพยถาวรประจําป จํานวนไมนอยกวา 4 ทาน ประกอบดวย
3.1 พนักงานชั้นหัวหนากองหรือเทียบเทาขึ้นไปในฝายหรือสํานักงาน เปนประธาน
3.2 พนักงานชั้นหัวหนางานหรือเทียบเทาในฝายหรือสํานักงาน 2 ทาน เปนกรรมการ
3.3 พนักงานชั้นหัวหนางานหรือเทียบเทาตางฝายหรือสํานักงานที่อยูในเขตเดียวกัน
1 ทาน เปนกรรมการ
4. ในการรับสินทรัพยถาวรที่ไดรับการบริจาคมีมูลคาเกิน 30,000 บาท จะตองมี หนังสือรับรอง
การมอบสิ่งของนั้น จากบุคคลหรือนิติบุคคล ผูมอบ หากไมระบุสินทรัพยถาวรที่ไดรับบริจาคนั้น
มีมูลคาเทาใด ใหประเมินราคาสินทรัพยถาวรนั้น ณ วันที่รับมอบ และหากเปนการรับมอบอาคารตาม
สัญญาเชา ฝายการชางโยธาจะตองประเมินราคาอาคารที่ไดรับบริจาค แลวแจงใหฝายการเงินและการบัญชีนํา
(การบริหารสินทรัพย) หนา 6

7. ขึ้นบัญชีสินทรัพยถาวรที่ไดรับการบริจาคใหถูกตอง ซึ่งเมื่อฝายการเงินและการบัญชีดําเนินการในสวนที่
เกี่ยวของเรียบรอยแลว จะบันทึกยืนยันใหฝายหรือสํานักงานผูรับมอบทราบวาสินทรัพยถาวรที่ไดรับบริจาค
นั้นขึ้นบัญชีสินทรัพยถาวรไวในรหัสประเภทบัญชีใด วันที่บันทึกสินทรัพยถาวรไดรับบริจาค และเปน
จํานวนเงินเทาใดเพื่อใหเจาหนาที่ของฝายหรือสํานักงานที่ไดรับบริจาคบันทึกในทะเบียนใหถูกตองตรงกันกับ
ของฝายการเงินและการบัญชี เพราะหากมีเหตุจะตองตัดบัญชีสินทรัพยถาวร หรือดําเนินการอยางใดอยาง
หนึ่งจะไดไวเปนหลักฐาน
5. หากมีการโอนสินทรัพยถาวรระหวางหนวยงาน ใหผูโอนทําหนังสือเปนหลักฐานในการโอน
และสงสําเนาใหฝายการเงินและการบัญชีบันทึกทะเบียนสินทรัพยถาวรใหถูกตอง
6. เมื่อสินทรัพยถาวรชํารุดเสียหายพอที่จะจัดซอมไดใหใชประโยชนตอไปได ก็ใหรีบจัดทํา
โดยเร็ว หากชํารุดทรุดโทรมจนไมสามารถจะซอมใหใชการได ใหดําเนินการตัดบัญชีสินทรัพยถาวรโดย
ดําเนินการตามระเบียบการตัดบัญชีสินทรัพยและตัดจําหนายเลิกใชการสิ่งของเครื่องใชของการรถไฟ ฯ (
คําสั่งทั่วไปที่ ก. 84 / 2935 ลว.01 มิ.ย.2531 )
7. การตัดบัญชีสินทรัพยถาวรที่อยูในสวนกลาง คณะกรรมการสอบสวนและพิจารณาตัด
บัญชีสินทรัพยถาวร จะตองมีพนักงานชั้นหัวหนางานหรือเทียบเทาในฝายการเงินและการบัญชี 1 ทาน
รวมเปนกรรมการดวย
8. การตัดบัญชีสินทรัพยถาวรที่อยูในสวนภูมิภาค เมื่อคณะกรรมการสอบสวนและ
พิจารณาตัดบัญชีสินทรัพยถาวรไดรายงานการสอบสวนผูแตงตั้งคณะกรรมการแลว ฝายหรือ
สํานักงานที่มีความประสงคจะตัดบัญชีสินทรัพยถาวร ตองสงใหฝายการเงินและการบัญชี
ตรวจสอบความถูกตองของการขึ้นทะเบียนสินทรัพยถาวรและคาเสื่อมราคาสะสมของสินทรัพยถาวร
นั้นกอน จึงจะสงใหผูมีอํานาจตัดบัญชีลงนามอนุมัติใหตัดบัญชีสินทรัพยถาวรตอไป
ทั้งนี้ ใหถือปฏิบัติตั้งแตบัดนี้เปนตนไป
สั่ง ณ วันที่ 26 กรกฎาคม 2545
( นายศรียุทธ ศิริเวทิน )
รองผูวาการดานพัฒนาและวางแผน
รักษาการในตําแหนงผูวาการรถไฟ ฯ
(การบริหารสินทรัพย) หนา 7

8. คําสั่งเฉพาะ การรถไฟแหงประเทศไทย
ที่ ก.139 / 4040 ถนนรองเมือง กทม.10330
ระเบียบปฏิบัติเกี่ยวกับภาชนะถาวร
-----------------------------
เนื่องจากระเบียบการจัดทําบัญชีและหนาที่พึงปฏิบัติเกี่ยวกับสิ่งของเครื่องใชภาชนะถาวร
ตามหนวยงานที่ทําการตางๆ ลงวันที่ 15 กรกฎาคม 2501 ไดถือปฏิบัติมานานแลว เห็นสมควรปรับปรุงเสียใหม
เพื่อใหเหมาะสมกับกาลสมัย มีความคลองตัวในการปฏิบัติยิ่งขึ้น และเปนระเบียบเรียบรอยรัดกุมสะดวกแกการ
ตรวจสอบและการควบคุมมิใหบังเกิดการรั่วไหลขึ้นได
ฉะนั้น จึงไดยกเลิกคําสั่งทั่วไป ที่ ก.82 / 5215 ลงวันที่ 15 กรกฎาคม 2501 และฉบับแกไขใหม
ตามคําสั่งทั่วไปที่ ก.185 / 5203 ลงวันที่ 22 กันยายน 2525 โดยใหผูเกี่ยวของถือปฏิบัติตามระเบียบการฉบับใหมที่ตรา
ขึ้นไวดังตอไปนี้
1. คําวา “ ภาชนะถาวร ” หมายถึง วัสดุหรือสิ่งของเครื่องใชประจําที่ทําการของหนวยงานตางๆ ที่จัดหา
หรือสรางขึ้นโดยใชงบประมาณรายจายทําการ และใชรหัสงบประมาณ 402 รวมทั้งวัสดุหรือสิ่งของที่ไดรับบริจาค ที่
มีราคาตอหนวยไมเกิน 30,000 บาท
2. เจาหนาที่ผูอยูในตําแหนงรับผิดชอบดูแลรักษาภาชนะถาวรประจําที่ทําการตองสํารวจภาชนะถาวรที่มี
อยูและจัดทําบัญชีภาชนะถาวร ( แบบ 294 ) แสดงรายการตลอดจนราคาหรือมูลคาสิ่งของนั้น ๆ กับตองแสดงรายการ
รับ , จําหนาย และยอดคงเหลือไวใหครบถวน
3. ในการนําภาชนะถาวรเกาขึ้นบัญชีเปนครั้งแรก ถาไมทราบราคาใหเปรียบเทียบประเมินราคา หรือ
ภาชนะถาวรรายการใดที่ไมสามารถตรวจสอบไดวามีราคาเทาใดก็ใหประเมินราคาไวดวย
4. การจัดทําบัญชีภาชนะถาวรใหจัดทําไวใหเรียบรอยอยูเสมอพรอมที่จะรับการตรวจไดทุกขณะ และ
ใหมีการสํารวจใหญปละครั้ง ภายในวันที่ 30 กันยายน ของทุกป และสงสําเนาใหฝายการเงินและการบัญชี 1 ชุด
5. ในการรับไวซึ่งภาชนะถาวรใหม ผูรับหนาที่จะตองกรอกจํานวนกับราคาภาชนะถาวรตามใบ
รับไวในชองรับและใหกรอกเลขที่ใบรับ วันที่รับ ลงในชองหมายเหตุของบัญชีภาชนะถาวร (แบบ 294 ) เสมอ
(การบริหารสินทรัพย) หนา 8

9. 6. เมื่อภาชนะถาวรชํารุดเสียหายพอที่จะจัดซอมใหใชประโยชนตอไปไดก็ใหรีบจัดทําโดยเร็ว
หากชํารุดทรุดโทรมจนไมสามารถจะซอมใหใชการได ใหดําเนินการตามระเบียบการตัดบัญชีสินทรัพยและการ
ตัดจําหนายเลิกใชการสิ่งของเครื่องใชของการรถไฟ ฯ ( คําสั่งทั่วไปที่ ก.84 / 2935 ลงวันที่ 01 มิถุนายน 2531
) และใหกรอกรายการลงไวในชองจําหนาย โดยลงเลขที่ใบสง ( กรณีที่สงคืนฝายการพัสดุ ) วันที่สงไวในชอง
หมายเหตุ หรือหากทําการขายภาชนะถาวรที่ตัดจําหนายเลิกใชการแลวก็ใหกรอกเลขที่ใบเสร็จรับเงินไวในชอง
หมายเหตุและจะตองแจงใหฝายการเงินและการบัญชีทราบดวย
ทั้งนี้ ใหถือปฏิบัติตั้งแตบัดนี้เปนตนไป
สั่ง ณ วันที่ 26 กรกฎาคม 2545
( นายศรียุทธ ศิริเวทิน )
รองผูวาการดานพัฒนาและวางแผน
รักษาการในตําแหนงผูวาการรถไฟ ฯ
(การบริหารสินทรัพย) หนา 9

10. คําสั่งทั่วไป การรถไฟแหงประเทศไทย
ที่ ก.311 / 6570 ถนนรองเมือง กทม.10330
เรื่องระเบียบการตัดบัญชีสินทรัพยและการตัดจําหนายเลิกใชการ
สิ่งของเครื่องใชของการรถไฟฯ ( แกไขเพิ่มเติม )
-----------------------------
ตามคําสั่งเฉพาะที่ ก.84/2935 ลงวันที่ 1 มิถุนายน 2531 เรื่องระเบียบการตัดบัญชีสินทรัพยและการ
ตัดจําหนายเลิกใชการสิ่งของเครื่องใชของการรถไฟฯ ดังความละเอียดแจงอยูแลว นั้น
บัดนี้ เห็นสมควรแกไขเพิ่มเติมระเบียบการตัดบัญชีสินทรัพยและตัดจําหนายเลิกใชการสิ่งของ
เครื่องใชของการรถไฟฯ เสียใหม เพื่อใหการตัดบัญชีสินทรัพยหมุนเวียน ประเภทวัสดุคงคลังเปนไปโดยชัดเจนในการ
ปฏิบัติ ฉะนั้น จึงใหยกเลิกขอความในขอ 4.2 ของคําสั่งทั่วไปที่ ก.84/2935 ลงวันที่ 1 มิถุนายน 2531 เสีย และใหใช
ขอความตอไปนี้แทน
“ 4.2 สินทรัพยหมุนเวียนประเภทวัสดุคงคลัง ตามขอ 1.3 ซึ่งสอบแลวปรากฏวาชํารุดทรุดโทรมไป
ตามสภาพจากการเก็บรักษาไมสามารถใชการตอไปได หรือยกเลิกใชการไมสามารถนําไปใชประโยชนอื่นใดไดหรือเพราะ
เหตุสุดวิสัย หรือถูกโจรกรรม ซึ่งผูรับผิดชอบชดใชราคาสินทรัพยแลว หรือการรถไฟฯ ไดรับเงินหรือสิ่งทดแทนอยางอื่นตี
ราคาเปนเงินชดใชแลว ใหเสนอผูวาการรถไฟฯอนุมัติตัดบัญชีในวงเงินรายการสิ่งของละไมเกิน 50,000 บาท ทั้งหา
กรณี ”
ทั้งนี้ ตั้งแตบัดนี้เปนตนไป
สั่ง ณ วันที่ 20 ธันวาคม 2536
( นายสมหมาย ตามไท )
ผูวาการรถไฟ ฯ
(การบริหารสินทรัพย) หนา 10

11. คําสั่งทั่วไป การรถไฟแหงประเทศไทย
ที่ ก.84 / 2935
เรื่อง ระเบียบการตัดบัญชีสินทรัพยและการตัดจําหนายเลิกใชการ
สิ่งของเครื่องใชของการรถไฟฯ
-----------------------------
ตามคําสั่งทั่วไปที่ ก.058 / 1203 ลงวันที่ 10 มีนาคม 2523 เรื่องระเบียบการตัดบัญชี
ทรัพยสินและการตัดจําหนายเลิกใชการสิ่งของเครื่องใชของการรถไฟ ฯ แกไขเพิ่มเติมตามคําสั่งทั่วไปที่ ก. 001 / 48 ลง
วันที่ 6 มกราคม 2524 และคําสั่งทั่วไปที่ ก. 216 / 5229 ลงวันที่ 18 ตุลาคม 2528 ดังความละเอียดแจงอยูแลว นั้น
เนื่องจากคณะกรรมการรถไฟฯ ไดมีมติในคราวประชุมครั้งที่ 11 / 2531 เมื่อวันที่ 14 เมษายน 2531
มอบอํานาจเพิ่มวงเงินและเปลี่ยนแปลงหลักเกณฑการตัดบัญชีสินทรัพยใหอยูในอํานาจของการรถไฟฯเพิ่มขึ้น ประกอบ
กับไดมีการแกไขเพิ่มเติมระเบียบการตัดบัญชีสินทรัพยและการตัดจําหนายเลิกใชการสิ่งของเครื่องใชของการรถไฟฯมา
หลายครั้ง ทําใหไมสะดวกตอการปฏิบัติงานของเจาหนาที่ เห็นสมควรแกไขเพิ่มเติมและประมวลเสียใหม ฉะนั้น จึงให
ยกเลิกคําสั่งทั่วไปที่ ก.058 /1203 ลงวันที่ 10 มีนาคม 2523, คําสั่งทั่วไปที่ ก.001 / 48 ลงวันที่ 6 มกราคม 2524
และคําสั่งทั่วไปที่ ก.216 / 5229 ลงวันที่ 18 ตุลาคม 2528 เสีย และใหใชระเบียบการตัดบัญชีสินทรัพยและการตัด
จําหนายเลิกใชการสิ่งของเครื่องใชของการรถไฟฯ ดังตอไปนี้แทน คือ.-
1. สินทรัพยที่ตองขออนุมัติตัดบัญชีมีดังนี้.-
1.1 เงินสด
1.2 ลูกหนี้ของการรถไฟฯ
1.3 วัสดุคงคลัง
1.4 สินทรัพยถาวรประเภททางถาวรและเครื่องบริภัณฑรถไฟฯทุกชนิดที่จัดหาหรือสรางขึ้น
โดยใชจายจากงบประมาณรายจายลงทุน ยกเวนกรณีสินทรัพยเกาที่ชํารุดบุบสลายและมีหลักการกําหนดใหใช
งบประมาณรายจายทําการจัดหามาเปลี่ยนแทน
1.5 สินทรัพยถาวรประเภททางถาวรและเครื่องบริภัณฑรถไฟฯที่ไดมาเปนกรณีดวยวิธีใดวิธี
หนึ่ง และขึ้นบัญชีไวตามประเภทของสินทรัพยนั้น
2. สิ่งของเครื่องใชที่ตองขออนุมัติตัดจําหนายเลิกใชการมีดังนี้.-
(การบริหารสินทรัพย) หนา 11

12. 2.1 ภาชนะถาวร คือพัสดุถาวรและเครื่องใชประจําที่ทําการของหนวยงานตางๆ สุดแตสภาพของ
งาน ซึ่งจัดหามาหรือสรางขึ้นโดยใชเงินจากงบประมาณรายจายทําการและขึ้นบัญชีเครื่องใชภาชนะถาวรไว ตามคําสั่ง
ทั่วไปที่ ก.82 / 5215 ลงวันที่ 15 กรกฎาคม 2501
2.2 สิ่งของเครื่องใชที่มีมูลคารวมอยูในบัญชีสินทรัพย ซึ่งตามหลักการกําหนดไววา เมื่อชํารุดบุบ
สลาย ตองจัดหาสิ่งของเครื่องใชใหมมาแทน โดยคิดคาจัดหาของมาแทนนั้นจากงบประมาณรายจายทําการ เชน
เครื่องมือ เครื่องใช วัสดุ อุปกรณที่ใชในการซอมบํารุง และวัสดุอุปกรณอันเปนสวนประกอบปลีกยอยของสินทรัพย
เกี่ยวกับทางถาวรและเครื่องบริภัณฑรถไฟฯดังตัวอยางตอไปนี้ อุปกรณชิ้นสวนควบของเครื่องจักรเครื่องยนตและ
เครื่องกล เครื่องมือวัดสอบและทดสอบ เครื่องเชื่อมและตัดดวยแกสและไฟฟา เครื่องมือประจําตัวชาง เครื่องมือ
ปลีกยอย อุปกรณชิ้นสวนควบของเตาเผาและหลอมเหล็ก อุปกรณชิ้นสวนของรถจักร รถสินคา และรถโดยสาร ไม
เหลี่ยม สะพาน ไมเสากลม ไมเสาโทรเลขเกา เหล็กประกับราง จานรองราง เครื่องประกอบราง และเครื่องยึด
เหนี่ยวรางอื่นๆ เปนตน
3. เมื่อจะตัดสินทรัพยตามขอ 1 ออกจากบัญชี หรือจําหนายเลิกใชการสิ่งของเครื่องใชภาชนะถาวร
ตามขอ 2 ดวยเหตุใดเหตุหนึ่งก็ตาม ใหเปนหนาที่ของผูที่รับผิดชอบควบคุมจัดเก็บดูแลบํารุงรักษาสินทรัพยและสิ่งของ
เครื่องใชภาชนะถาวรดังกลาว รายงานผูบังคับบัญชาตามลําดับชั้น จนถึงผูที่มีอํานาจแตงตั้งกรรมการขึ้นทําการ
สอบสวนสํารวจสภาพ ยกเวนสินทรัพยหรือสิ่งของหนวยใดที่มีราคาไมเกิน 500 บาท ตามหลักเกณฑดังตอไปนี้.-
3.1 สินทรัพยหรือสิ่งของที่มีราคาในทะเบียนสินทรัพย หนวยใดตั้งแต 500 บาทขึ้นไป แตไมถึง
10,000 บาท ใหหัวหนากองหรือเทียบเทาสั่งแตงตั้งกรรมการสอบสวนในนามของผูอํานวยการ ฝายหรือหัวหนา
สํานักงาน ยกเวนสินทรัพยประเภทหมอนรองราง และรางซึ่งถอดออกจากทางตามวาระ ใหสารวัตรบํารุงทางประจํา
แขวงซึ่งเปนผูมีอํานาจสั่งการเปลี่ยนหมอนรองรางและรางอยูแลวในปจจุบัน ตามระเบียบคูมือบํารุงทางของฝายการ
ชางโยธา เปนกรรมการโดยตําแหนง ไมตองตั้งกรรมการสอบสวนสํารวจสภาพ ในนามของผูอํานวยการฝายหรือ
หัวหนาสํานักงาน
3.2 สินทรัพยหรือสิ่งของที่มีราคาในทะเบียนสินทรัพย หนวยใดตั้งแต 10,000 บาทขึ้นไป แตไมถึง
50,000 บาท ใหผูอํานวยการฝายหรือหัวหนาสํานักงานสั่งตั้งกรรมการสอบสวนในนามของผูวาการรถไฟฯ
3.3 สินทรัพยหรือสิ่งของที่มีราคาในทะเบียนสินทรัพย หนวยใดตั้งแต 50,000 บาทขึ้นไป ให
รายงานชี้แจงขึ้นไปเพื่อรองผูวาการรถไฟสั่งแตงตั้งกรรมการสอบสวนในนามผูวาการรถไฟ
3.4 สิ่งของเครื่องใช วัสดุอุปกรณที่ใชในการซอมบํารุง และวัสดุอุปกรณอันเปนสวนประกอบ
ปลีกยอยของสินทรัพยเกี่ยวกับทางถาวรและเครื่องบริภัณฑรถไฟ ดังตัวอยางแจงในขอ 2.2 ซึ่งมีหลักการกําหนดไววา
เมื่อชํารุดบุบสลายตองจัดหาของใหมมาเปลี่ยนแทน โดยใชจากงบประมาณรายจายทําการ ถามีการรื้อถอนเลิกใชการ
และฝายที่เกี่ยวของไดวางหลักเกณฑมอบใหอยูในดุลพินิจของพนักงานไมต่ํากวาชั้นหัวหนาแผนกผูใดผูหนึ่ง หรือหลาย
คนที่จะสั่งใหทําการรื้อถอนเปลี่ยนซอมไวแลว ใหถือวาพนักงานนั้นเปนผูมีหนาที่สํารวจสภาพสิ่งของเครื่องใชและวัสดุ
(การบริหารสินทรัพย) หนา 12

13. อุปกรณเหลานั้นในคราวเดียวกันดวย เมื่อเห็นวาหมดสภาพใชการตอไปไมได ก็ใหเสนอขอเลิกใชการตอไป ไมตองมี
กรรมการไปพิจารณาสอบสวนอีก
4. อํานาจในการตัดบัญชีสินทรัพยและจําหนายเลิกใชการสิ่งของเครื่องใช ใหเปนไปตามหลักการดังนี้
4.1..สินทรัพยหมุนเวียนประเภทลูกหนี้ของการรถไฟฯ ตามขอ 1.2 ที่หมดอายุความเรียกรอง
ตามกฎหมาย และลูกหนี้ที่ไดติดตามทวงถามและไดดําเนินการตามขั้นตอนแหงระเบียบของการรถไฟฯจนถึงที่สุดแลวไม
เปนผลทั้งสองกรณี ใหเสนอผูวาการรถไฟอนุมัติตัดบัญชีเปนหนี้สูญ ในวงเงินลูกหนี้รายละไมเกิน 50,000 บาท
4.2.....ยกเลิกแลว ใหดูคําสั่งทั่วไปที่ ก.311 / 6570 ลว.20 ธ.ค.2536
4.3....สินทรัพยตางๆ ตามขอ 1.4 และ 1.5 ซึ่งสอบแลวปรากฏวาไดชํารุดทรุดโทรมไปตาม
สภาพและระยะเวลาที่ใชการมานาน ไมสามารถซอมใชการตอไปได หรือถูกโจรกรรมซึ่งมีผูรับผิดชอบชดใชแลว หรือ
เพราะเหตุสุดวิสัย หรือการรถไฟฯ ไดรับเงินหรือสิ่งทดแทนอยางอื่นตีราคาเปนเงินสดใชแลว ผูมีอํานาจอนุมัติตัดบัญชี
สินทรัพยไดคือ.-
4.3.1....สินทรัพยที่มีราคาในทะเบียนสินทรัพย หนวยละไมถึง 5,000 บาท ใหอยูในอํานาจของหัวหนากองหรือ
เทียบเทาที่จะอนุมัติตัดบัญชีสินทรัพย
4.3.2.....สินทรัพยที่มีราคาในทะเบียนสินทรัพย หนวยละตั้งแต 5,000 บาท แตไมถึง 50,000 บาท ใหอยูใน
อํานาจของผูอํานวยการฝายหรือหัวหนาสํานักงานที่จะอนุมัติตัดบัญชีสินทรัพย ยกเวนสินทรัพยประเภทหมอนรองราง
และรางซึ่งถอดออกจากทางตามวาระ ใหสารวัตรบํารุงทางประจําแขวงอนุมัติใหตัดบัญชีไดในนามของผูอํานวยการฝาย
หรือหัวหนาสํานักงาน
4.3.3 สินทรัพยที่มีราคาในทะเบียนสินทรัพย หนวยละ 50,000 บาท แตไมถึง 300,000 บาท ใหอยูใน
อํานาจของรองผูวาการรถไฟที่จะอนุมัติใหตัดบัญชีสินทรัพย
4.3.4 สินทรัพยที่มีราคาในทะเบียนสินทรัพย หนวยละตั้งแต 300,000 บาท แตไมเกิน 1,000,000
บาท ใหอยูในอํานาจของผูวาการรถไฟอนุมัติตัดบัญชีสินทรัพยได
4.4 สินทรัพยถาวรประเภททางถาวรและเครื่องบริภัณฑรถไฟ ที่ไดใชการจนไดคิดคาเสื่อมราคาไว
ครบราคาในทะเบียนสินทรัพยขณะที่ขอตัดออกจากบัญชีสินทรัพย ไมวาสินทรัพยนั้นจะมีราคาในทะเบียนสินทรัพย
หนวยละเทาใด ใหอยูในอํานาจของการรถไฟที่จะอนุมัติตัดบัญชีสินทรัพยได แตถาสินทรัพยนั้นมีราคาในทะเบียน
สินทรัพยหนวยละไมถึง 300,000 บาท ก็ใหผูมีอํานาจอนุมัติตัดบัญชีสินทรัพยดังกําหนดไวในขอ 4.3.1 ถึง 4.3.3
เปนผูพิจารณาและสั่งอนุมัติไดตามหลักเกณฑที่กําหนดไว
4.5 สินทรัพยถาวรประเภททางถาวรและเครื่องบริภัณฑรถไฟ ซึ่งตามลักษณะและวิธีดําเนินงานตาม
งบประมาณลงทุนบนทางเปดที่ไดรับอนุมัติแลว จะตองตัดออกจากบัญชีเนื่องจากการรื้อถอน รื้อยาย รื้อเปลี่ยน
สภาพเพื่อปรับปรุงใหดีขึ้น หรือเพื่อสรางขึ้นใหมแทนของเดิม หรือเพื่อจะดําเนินการอยางใดอยางหนึ่งตามเปาหมายที่
กําหนดไวในงบประมาณลงทุนบนทางเปดสุดแตกรณี ใหผูมีหนาที่ควบคุมดูแลบํารุงรักษาสินทรัพยนั้นจัดทํารายงาน
เสนอผูบังคับบัญชาตามลําดับจนถึงผูมีอํานาจสั่งตั้งกรรมการสอบสวนสํารวจสภาพขึ้น ตามหลักเกณฑที่กําหนดไวใน
(การบริหารสินทรัพย) หนา 13

14. ขอ 3 เพื่อจะขออนุมัติตัดบัญชีและใหผูมีอํานาจอนุมัติตัดบัญชีสินทรัพยดังกําหนดไวในขอ 4.3.1 ถึง 4.3.3 เปนผู
พิจารณารายงานของคณะกรรมการสอบสวนและสั่งอนุมัติไดตามหลักเกณฑที่กําหนดไว ถาเปนสินทรัพยที่มีราคาใน
ทะเบียนสินทรัพยหนวยละตั้งแต 300,000 บาท ใหเสนอผูวาการรถไฟพิจารณาอนุมัติในทุกกรณี
4.6 การอนุมัติตัดบัญชีสินทรัพยในกรณีอื่นนอกจากที่กลาวในขอ 4.1 ถึง 4.5 ใหขออนุมัติ
คณะกรรมการรถไฟทั้งสิ้น
4.7 สิ่งของเครื่องใชตามขอ 2.1 และ 2.2 ซึ่งสอบแลวปรากฏวาไดชํารุดเสียหายไปตามสภาพ
และระยะเวลาที่ใชการมานานหรือเพราะเหตุสุดวิสัย ผูมีอํานาจใหตัดจําหนายเลิกใชการไดคือ.-
4.7.1 สิ่งของเครื่องใชที่มีราคาทุนไมถึงหนวยละ 10,000 บาท ใหหัวหนากองหรือเทียบเทาเปนผู
พิจารณาอนุมัติจําหนายเลิกใชการ
4.7.2 สิ่งของเครื่องใชหนวยใดที่มีราคาทุนตั้งแต 10,000 บาทขึ้นไป แตไมถึง 30,000 บาท ให
วิศวกรอํานวยการกองเปนผูพิจารณาอนุมัติจําหนายเลิกใชการ
4.7.3 สิ่งของเครื่องใชหนวยใดที่มีราคาทุนตั้งแต 30,000 บาทขึ้นไป แตไมถึง 50,000 บาท ให
ผูอํานวยการฝายหรือหัวหนาสํานักงานเปนผูพิจารณาอนุมัติจําหนายเลิกใชการ
4.7.4 สิ่งของเครื่องใชหนวยใดที่มีราคาทุนตั้งแต 50,000 บาทขึ้นไป ใหรายงานขออนุมัติ
จําหนายเลิกใชการตอรองผูวาการรถไฟ
5. เมื่อไดมีการอนุมัติใหตัดบัญชีสินทรัพยหรือจําหนายเลิกใชการสิ่งของเครื่องใชตามขอ 4.1 ถึง
4.5 และ 4.7 แลว ใหผูเสนอขออนุมัติตัดบัญชีสงสําเนาเรื่องเกี่ยวของใหฝายการเงินและการบัญชีทราบทันที เพื่อ
ดําเนินการตัดสินทรัพยออกจากบัญชี
6. เมื่อไดมีการอนุมัติใหตัดบัญชีสินทรัพยตามขอ 4.1 ถึง 4.5 แลว ใหผูเสนอขออนุมัติตัดบัญชี
รวบรวมรายการสินทรัพยที่ตัดบัญชีพรอมสําเนาเรื่องเกี่ยวของสงสํานักผูวาการปละ 2 ครั้ง หรือ 6 เดือนครั้ง เพื่อการ
รถไฟฯ เสนอคณะกรรมการรถไฟฯทราบ
ทั้งนี้ ใหใชระเบียบการนี้ตั้งแตบัดนี้เปนตนไป คําสั่งหรือระเบียบการใดที่ขัดแยงกับคําสั่งนี้
ใหยกเลิกเสียทั้งสิ้น
สั่ง ณ วันที่ 1 มิถุนายน 2531
( นายหิรัญ รดีศรี )
ผูวาการรถไฟ
(การบริหารสินทรัพย) หนา 14

15. (การบริหารสินทรัพย) หนา 15

16. (การบริหารสินทรัพย) หนา 16

17. (การบริหารสินทรัพย) หนา 17

18. (การบริหารสินทรัพย) หนา 18

19. (การบริหารสินทรัพย) หนา 19

20. (การบริหารสินทรัพย) หนา 20

21. (การบริหารสินทรัพย) หนา 21

22. (การบริหารสินทรัพย) หนา 22

23. (การบริหารสินทรัพย) หนา 23

24. (การบริหารสินทรัพย) หนา 24

25. (การบริหารสินทรัพย) หนา 25

26. (การบริหารสินทรัพย) หนา 26

27. (การบริหารสินทรัพย) หนา 27

28. สรุปประเด็น
1.จะตองมีความเขาใจถึง ความหมาย ของคําวา
“ สินทรัพยถาวร”
“ บัญชีภาชนะถาวร”
“อุปกรณสิ่งของที่เปนสวนหนึ่งของสินทรัพย
“วัสดุคงคลัง”
2.จะตองมีความเขาใจในเรื่อง ขั้นตอนในการตัดบัญชี การตัดจําหนาย เลิกใชการ
3.อํานาจการอนุมัติ ในการตัดบัญชี การตัดจําหนาย เลิกใชการ
4.ระเบียบคําสั่ง การขาย ทําลาย
(การบริหารสินทรัพย) หนา 28

29. (แบบฟอรม)
รายงานการขออนุมัติตัดจําหนายเลิกใชการ
บันทึกขอความ
เลขที่ วันที่……… เดือน…………….. พ.ศ………..
ฝาย/สํานักงาน…………………………………..
เรื่อง ขออนุมัติตัดจําหนายเลิกใชการ(ชื่อรายการสิ่งของ)จํานวน ………..รายการ
เรียน (หัวหนางานหนวยงาน)
สิ่งที่สงมาดวย 1) ภาพถาย
2) เอกสารที่เกี่ยวของ
เรื่องเดิม
ทาง(ชื่อหนวยงาน) ไดทําการสํารวจ ตรวจสอบ สภาพ (ชื่อรายการสิ่งของ)จํานวน……..รายการ ซึ่งมี
ราคาตอหนวย (จํานวนเงิน) มีสภาพความชํารุด ดังนี้.-
สภาพความชํารุด (ระบุรายละเอียด)
ขอพิจารณา ไมสามารถซอมได หรือ ซอมแลวไมคุมคาพิจารณาแลว เห็นควรดําเนินการตัดจําหนายเลิกใช
การ
คําสั่งและระเบียบการ
ตามระเบียบคําสั่งทั่วไป การรถไฟแหงประเทศไทย ที่ ก.84/2935 ลงวันที่ 1 มิถุนายน 2531 เรื่อง
ระเบียบการตัดบัญชีสินทรัพยและการตัดจําหนายเลิกใชการสิ่งของเครื่องใชของการรถไฟฯ ขอ …….(อาง
ระเบียบ) ซึ่งรายการสิ่งขอที่ขออนุมัติตัดจําหนายเลิกใชการ ดังกลาวขางตน มีราคาทุนหนวยละ…………..บาท
อยูในอํานาจของ(ระบุอํานาจของหัวหนางานหนวยงาน) เปนผูพิจารณาอนุมัติตัดจําหนายเลิกใชการ
จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบและดําเนินการใหตอไปดวย
(การบริหารสินทรัพย) หนา 29

30. (………………………………..)
ตําแหนง……………………………..
หมายเหตุ การตัดจําหนายเลิกใชการตามขอ 2.1 และ 2.2 (ภาชนะถาวร,สิ่งของเครื่องใชที่มีมูลคารวมอยูใน
บัญชีสินทรัพย)
(แบบฟอรม)
รายงานการขออนุมัติตัดบัญชีสินทรัพย
บันทึกขอความ
เลขที่ วันที่……… เดือน…………….. พ.ศ………..
ฝาย/สํานักงาน…………………………………..
เรื่อง ขออนุมัติตัดบัญชีสินทรัพย(ชื่อรายการสินทรัพย)จํานวน ………..รายการ
เรียน (หัวหนางานหนวยงาน)
สิ่งที่สงมาดวย 1) ภาพถาย
2) เอกสารที่เกี่ยวของ
เรื่องเดิม
ทาง(ชื่อหนวยงาน) ไดทําการสํารวจ ตรวจสอบ สภาพ สินทรัพย (ชื่อรายการสินทรัพย)จํานวน……..
รายการ เลขทะเบียนสินทรัพย(เลขที่………………)ป พ.ศ.ที่จัดหา(…………………….)ซึ่งมีราคาตอหนวย (จํานวน
เงิน) มีสภาพความชํารุด ดังนี้.-
(การบริหารสินทรัพย) หนา 30

31. สภาพความชํารุด (ระบุรายละเอียด)
ขอพิจารณา
1.ราคาทุนตอหนวย สินทรัพย(ชื่อรายการ) เลขทะเบียนสินทรัพย(เลขที่………………)ป พ.ศ.ที่จัดหา
(…………………….)ซึ่งมีราคาตอทุนหนวย (จํานวนเงิน) บาท
2.มูลคาของสินทรัพยถึงปจจุบัน ซึ่งไดดําเนินการคิดคาเสื่อมราคา ในหมวด(อางอิงหมวดสินทรัพย) ซึ่ง
มีอัตราคาเสื่อมสภาพปละ( % คาเสื่อม) ดังนั้นคงเหลือมูลคาของสินทรัพยเทากับ ……………บาท
พิจารณาแลว ไมสามารถซอมได หรือ ซอมแลวไมคุมคา เห็นควรดําเนินการตัดบัญชีสินทรัพย
คําสั่งและระเบียบการ
ตามระเบียบคําสั่งทั่วไป การรถไฟแหงประเทศไทย ที่ ก.84/2935 ลงวันที่ 1 มิถุนายน 2531 เรื่อง
ระเบียบการตัดบัญชีสินทรัพยและการตัดจําหนายเลิกใชการสิ่งของเครื่องใชของการรถไฟฯ ขอ …….(อาง
ระเบียบ) ซึ่งรายการสิ่งขอที่ขออนุมัติตัดบัญชี ดังกลาวขางตน มีราคาทุนหนวยละ…………..บาท อยูในอํานาจ
ของ(ระบุอํานาจของหัวหนางานหนวยงาน) เปนผูพิจารณาอนุมัติตัดบัญชีสินทรัพยได
จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบและดําเนินการใหตอไปดวย
(………………………………..)
ตําแหนง……………………………..
(การบริหารสินทรัพย) หนา 31

32. (การบริหารสินทรัพย) หนา 32

33. (การบริหารสินทรัพย) หนา 33

34. บันทึกขอความ
วันที่ มกราคม พ.ศ.๒๕๕๖
เลขที่ ศูนยวิศวกรรมเครื่องกล ฝายการชางกล
เรื่อง ขอใหแตงตั้งคณะกรรมการสอบสวนเพื่อตัดบัญชีสินทรัพย จํานวน ๑ รายการ
เรียน หัวหนาหนวยธุรกิจการซอมบํารุง (คุณสิทธิพงษ พรมลา )
สิ่งที่สงมาดวย เรื่องเกี่ยวของทั้งหมด
ดวยไดรับรายงานจากศูนยซอมบํารุง เสนอขออนุมัติตัดบัญชีเครื่องฉีดน้ํารอนแรงดัน
สูง ยี่หอ MALSBERY ผลิตภัณฑจากประเทศ USA. ราคา ๒๒๕,๑๗๘.- บาท จํานวน ๑ เครื่อง รหัส
สินทรัพย ๓๐๐๑๖๙๘ มีอายุใชงาน ๑๘ ป ปจจุบันชํารุดไมสามารถใชงานได ซอมไมคุมทุน อะไหล
ผูผลิตเลิกผลิตไปนานแลว
เพื่อใหการดําเนินการดังกลาวเปนไปตามคําสั่งทั่วไปเลขที่ ก.๘๔/๒๙๓๕ ลงวันที่ ๐๑ มิ.ย.
๒๕๓๑ เรื่องการตัดบัญชีสินทรัพยและการตัดจําหนายเลิกใชการสิ่งของเครื่องใชของการรถไฟฯ ขอ ๓.๓
จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาแตงตั้งคณะกรรมการสอบสวนเพื่อตัดบัญชีสินทรัพยของการ
รถไฟฯ จํานวน 1 รายการ สําหรับคณะกรรมการฝายการชางกล ขอเสนอผูดํารงตําแหนง ดังนี้ :-
๑. วิศวกรกํากับการกองรถดีเซลรางกรุงเทพ เปนประธานกรรมการ
ศูนยซอมบํารุง ฝายการชางกล
๒. สารวัตรงานบํารุงรถดีเซลรางแขวงกรุงเทพ1 เปนกรรมการ
กองซอมบํารุงรถดีเซลรางเขตกรุงเทพ ฝายการชางกล
๓. พนักงานชั้นหัวหนาแผนกหรือเทียบเทา ในฝายการเงินและการบัญชี สุดแต อกบ.
จะจัดเปนกรรมการ
(นายจุลพงษ จุฬานนท)
วอก.ปฎิบัติการแทน วญก.
(การบริหารสินทรัพย) หนา 34

35. เฉพาะ การรถไฟแหงประเทศไทย
ที่ ก.
เรื่อง แตงตั้งคณะกรรมการสอบสวน สํารวจสภาพ และพิจารณาตัดบัญชีสินทรัพย จํานวน ๑ รายการ
******************************
ดวยไดรับรายงานจากฝายการชางกลวา เครื่องฉีดน้ํารอนแรงดันสูง ยี่หอ MALSBERY ผลิตภัณฑ
จากประเทศ USA. ของแขวง สบร.กท. ๑ ศูนยซอมบํารุง จํานวน ๑ เครื่อง รหัสสินทรัพย ๓๐๐๑๖๙๘ ขึ้น
ทะเบียนสินทรัพยไวราคา ๒๒๕,๑๗๘.- บาท มีอายุใชงานนาน ๑๘ ป ปจจุบันมีสภาพชํารุดไมสามารถใชงานได
ซอมไมคุมทุน อะไหลผูผลิตเลิกผลิตแลว ไมสามารถซอมฟนคืนสภาพใหใชงานดังเดิมได เห็นสมควรตัดออกจาก
บัญชีสินทรัพย
เพื่อใหดําเนินการเปนไปตามคําสั่งทั่วไปเลขที่ ก. ๘๔ /๒๙๓๕ ลงวันที่ ๐๑ มิ.ย. ๓๑ เรื่องการตัด
บัญชีสินทรัพย และการตัดจําหนายเลิกใชการสิ่งของเครื่องใชของการรถไฟฯ ขอ ๓.๓ จึงแตงตั้งคณะกรรมการ
สอบสวน เพื่อตัดบัญชีสินทรัพย ดังกลาว ประกอบดวยผูดํารงตําแหนง ดังนี้ :-
๑. วิศวกรกํากับการกองรถดีเซลรางกรุงเทพ เปนประธานกรรมการ
ศูนยซอมบํารุง ฝายการชางกล
๒. สารวัตรงานบํารุงรถดีเซลรางแขวงกรุงเทพ1 เปนกรรมการ
กองรถดีเซลรางกรุงเทพ ศูนยซอมบํารุ งฝายการชางกล
๓. พนักงานชั้นหัวหนาแผนกหรือเทียบเทา เปนกรรมการ
ในฝายการเงินและการบัญชี ๑ คน สุดแต อกบ.จะจัด
เมื่อคณะกรรมการสอบสวน สํารวจสภาพ และพิจารณาแลว มีความเห็นประการใด ใหรายงานให
ทราบ พรอมกับตรวจสอบราคาขึ้นที่ขึ้นบัญชีไว เพื่อประกอบการพิจารณาในคราวเดียวกัน
สั่ง ณ วันที่ พ.ศ. ๒๕๕๖
(นายสิทธิพงษ พรมลา )
หัวหนาหนวยธุรกิจการซอมบํารุง ปฏิบัติการแทน
ผูวาการรถไฟแหงประเทศไทย
(การบริหารสินทรัพย) หนา 35

36. (การบริหารสินทรัพย) หนา 36

37. (การบริหารสินทรัพย) หนา 37

38. (การบริหารสินทรัพย) หนา 38

39. (การบริหารสินทรัพย) หนา 39

40. (การบริหารสินทรัพย) หนา 40

41. (การบริหารสินทรัพย) หนา 41

42. (การบริหารสินทรัพย) หนา 42

43. (การบริหารสินทรัพย) หนา 43

44. (การบริหารสินทรัพย) หนา 44

45. (การบริหารสินทรัพย) หนา 45

46. (การบริหารสินทรัพย) หนา 46

47. (การบริหารสินทรัพย) หนา 47

48. (การบริหารสินทรัพย) หนา 48

49. การจัดทําฐานระบบขอมูล
บริหารสินทรัพยและสิ่งของเครื่องใช
ระบบฐานขอมูล เปนเรื่องที่มีความสําคัญและจําเปน ที่จะตองมีระบบการจัดการที่ดี หากมีความ
ถูกตองครบถวนสมบูรณ สามารถนําไปใชใหเกิดประโยชนไดมากมาย ไมวา การนําไปสูการรับรองสินทรัพยได
ทราบมูลคาของสินทรัพย การพิจารณาจัดหาเครื่องมือเครื่องจักรใหม ,การพิจารณาตัดบัญชี ตัดจําหนาย การ
วางแผนการซอมบํารุงดูแลรักษา การจัดทํามาตรฐาน Specifications เปนตน ไดอยางมีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น
ทางกองโครงการและวางแผน(วกค.)และทางพนักงานเทคนิค 9 (นายพัฒนพงษ ขวัญยืน) ได
ดําเนินการพัฒนา ปรับปรุง นําโปรแกรมประยุกต Access มาออกแบบใชงานในเบื้องตน โดยมีรายละเอียดพอ
สังเขป ดังนี้.-
1.ระบบงานบันทึกขอมูลบัญชีสินทรัพยและสิ่งของเครื่องใช
2.ระบบการติดตามในแตละขั้นตอน(รายงานการตัดบัญชีสินทรัพย การตัดจําหนาย)
3.ภาคการออกรายงาน
ขั้นตอนในการใชงานเบื้องตน
1.คลิกเปดการใชงานโปรแกรม Access
2.คลิก สินทรัพยถาวร
3.คลิกคําสั่ง ตัวเลิก เปดโปรแกรมการใชงานโปรแกรมนี้
4.คลิกเปด โปรแกรม
(การบริหารสินทรัพย) หนา 49