2. NAWIĄZANIE STOSUNKÓW ZE WSPÓLNOTAMI EUROPEJSKIMI Do 1986 Wspólnoty Europejskie nie były uznawane przez ZSRR i Polskę. Polska chętnie zawierała sektorowe umowy handlowe W 1986 Gorbaczow zezwolił na osobne rokowania państw RWPG z WE. Ze względu na krytyczną ocenę braku reform w Polsce, wstępne rozmowy Polska - WE bez rezultatu. 25 VI 1988 Luksemburg – Wspólna deklaracja RWPG-EWG i nawiązanie stosunków dyplomatycznych 22 VIII 1988 Polska składa wniosek w sprawie ustanowienia stosunków dyplomatycznych z EWG.
3. 14-15 VII 1989 – szczyt G-7 w Paryżu - przyznanie Polsce i Węgrom pomocy ekonomicznej w ramach programu Phare. Koordynacja - Komisja WE. 8-9 XI 1989 na posiedzeniu Rady Europejskiej w Strasburgu decyzja o powołaniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju W VII 1989 - Utworzenie Misji RP przy WE w Brukseli. 28 II 1990 roku pierwszym ambasadorem zostaje Jan Kułakowski - do VI 1996). Pierwszy krok - 19 IX 1989 umowa w sprawie handlu oraz współpracy handlowej i gospodarczej z EWG. W umowie - należy nadać nowy impuls stosunkom handlowym i gospodarki między Polską i Wspólnotą. Pragnienie nawiązania szerszych, ściślejszych i podatnych na dalszy rozwój więzi umownych. 1989
4. Początek 1990 - polska propozycją powołania Stałej Rady Współpracy Europejskiej - utrzymywanie dialogu politycznego pomiędzy wszystkimi państwami europejskimi i wspólnotami integracyjnymi oraz torowanie drogi ogólnoeuropejskim formom integracji. Cel - utworzenie struktury obejmującej całą Europę. 1 II 1990 w Parlamencie Europejskim Tadeusz Mazowiecki wyraził zainteresowanie rządu RP, „by we właściwym momencie rozpocząć procedurę stowarzyszenia Polski ze Wspólnotami Europejskimi„, ale przy poszanowaniu związków łączących Polskę z innymi krajami Europy Centralnej oraz z ZSRR. 26 IV 1990 w expose sejmowym Skubiszewski zaliczył Stowarzyszenie ze Wspólnotami Europejskimi do priorytetów polskiej polityki zagranicznej. 19 V 1990 polski wniosek w sprawie zawarcia ze Wspólnotami umowy o stowarzyszeniu. W ramach URM stanowisko Pełnomocnika Rządu ds. Integracji Europejskiej i Pomocy Zagranicznej. 21 VI 1990 rząd przedstawił w Brukseli Memorandum w sprawie zasad stowarzyszenia Polski z Europejską Wspólnotą Gospodarczą - pragnienie jak najszybszych negocjacji. Porozumienie o stowarzyszeniu Polska traktowała jako warunek przystąpienia do WE. Układ Europejski
5. We wrześniu 1990 w Polsce powstało Przedstawicielstwo Komisji WE 26 I 1991 - Powołanie Pełnomocnika Rządu do Spraw Integracji Europejskiej oraz Pomocy Zagranicznej. 22 XII 1990 w Brukseli pierwsza tura negocjacji między Polską i Wspólnotami w sprawie układu o stowarzyszeniu. (Jarosław Mulewicz, Andrzej Olechowski, Jacek Saryusz-Wolski, Jan Kułakowski) 22 XI 1991 - parafowanie dokumentu. Negocjacje prowadzone były z Komisją, ale też ze wszystkimi państwami członkowskimi. 16 XII 1991 - Układ Europejski , ustanawiający Stowarzyszenie między Rzecząpospolitą Polską a Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi Układ Europejski
6.
7.
8.
9.
10. Kryteria Kopenhaskie Kryterium polityczne Kraj kandydujący musi osiągnąć stabilność instytucji gwarantującej demokrację , praworządność, przestrzeganie praw człowieka oraz poszanowania mniejszości i ich ochrony Kryterium ekonomiczne Kraj kandydujący musi posiadać sprawną gospodarkę rynkową oraz zdolność do stawienia czoła presji konkurencji i zmierzenia się z siłami rynkowymi w łonie Unii Kryterium zaadoptowania acquis Kraj musi być zdolny do podjęcia obowiązków wynikających z członkostwa, zwłaszcza przejęcia celów unii politycznej, gospodarczej i walutowej .
11. Polska podjęła starania, aby Wspólnoty zastosowały wobec niej tzw. formułę iberyjską, - traktowanie okresu stowarzyszenia jako okresu przygotowawczego do pełnego członkostwa. 1994 8 kwietnia - Minister Spraw Zagranicznych RP składa w Atenach, na ręce Prezydencji greckiej, oficjalny wniosek o członkostwo Polski w Unii Europejskiej. Podstawa - art. O Traktatu z Maatricht. „Każde państwo europejskie może starać się o członkostwo w Unii. Winno ono skierować swój wniosek do Rady UE, która podejmie w tej sprawie decyzje jednomyślne po konsultacji z Komisją i po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego na drodze absolutnej większości wszystkich jej członków”
12.
13.
14. 12-13 grudnia - szczyt UE w Luksemburgu. Decyzja o rozpoczęciu 30 III 1998 negocjacji akcesyjnych w pierwszej kolejności z Estonią, Czechami, Polską, Słowenią, Węgrami i Cyprem. 16 lipca - Komisja Europejska przedstawia na forum Parlamentu Europejskiego swoje Opinie (Avis) na temat wniosków o członkostwo i stanie Polski na tle kryteriów kopenhaskich. Najlepiej oceniano Polskę w kontekście Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Konferencja Międzyrządowa zwołana w celu zreformo-wania UE. W jej wyniku Traktat Amsterdamski , czyli zmodyfikowany Traktat z Maastricht (przyjęty 17 VI 1997 i podpisany 2 X 1997) Nie przyniósł oczekiwanych reform, ale Komisja Europejska ogłosiła 16 VII 1997 Agendę 2000 - Wezwanie do poszerzenia UE 1997
15.
16.
17.
18.
19. Marzec 1998 - powstaje harmonogram działań dostosowujących Polskę do poszczególnych sektorów Jednolitego Rynku w ramach PdC oraz określenie zasad udzielania pomocy ze strony UE W celu prowadzenia negocjacji 27 III 1998 utworzono stanowisko Pełnomocnika Rządu ds. Negocjacji o Członkostwo RP w UE. koniec marca 1998 Powołanie Zespołu Zadaniowego w Komisji Europejskiej ds. negocjacji akcesyjnych. 31 III 1998 - Otwarcie w Brukseli dwustronnych Konferencji Międzyrządowych między UE a sześcioma krajami tzw. pierwszej fali (Grupa Luksemburska) 27 IV 1998 - W Brukseli początek screeningu. Zakończony w X 1999 28 VI 1998 Rząd przyjął Narodowy program przygotowań do członkostwa w Unii Europejskiej - dokument wyznaczający kierunek działań Polski na lata 1998 - 2002 10 XI 1998 początek merytorycznych negocjacji z 6 kandydującymi krajami z tzw. pierwszej fali. ROKOWANIA 1998
20. 24 - 25 III 1999 - Rada Europejska w Berlinie przyjmuje Agendę 2000 - program finansów UE na lata 2000-2006, reformę Wspólnej Polityki Rolnej oraz funduszy strukturalnych. 1 V 1999 - Wchodzi w życie Traktat Amsterdamski, umożliwiający w praktyce poszerzenie UE Kryteria kopenhaskie Polska spełniła w roku 2000. Poza nimi wymogi zawarte zostały w 30 rozdziałach negocjacyjnych. Dodatkowe, specyficzne kwestie podnoszone przez każde z piętnastu państw członkowskich Unii. 1999
21. Agenda 2000 ROZSZERZENIE - Wnioski i zalecenia Ograniczenie wydatków na rolnictwo po 2002 r. Koncentracja pomocy strukturalnej w regionach najbardziej potrzebujących Wydzielono fundusze na przygotowanie krajów kandydujących Rezerwa funduszy na rozszerzenie po 2002 r. Programy przedakcesyjne ISPA i SAPARD Podjęcie negocjacji z Cyprem, Czechami, Estonią, Polską, Słowenią i Węgrami Założenia polityki finansowej 2000-2006
22. 31 rozdziałów negocjacji 1. Swobodny przepływ towarów 28.11.01 2. Swobodny przepływ osób 21.12.01 3. Swoboda świadczenia usług 14.11.00 4. Swobodny przepływ kapitału 21.03.02 5. Prawo Spółek 28.11.01 6. Polityka konkurencji 2002 7. Rolnictwo 2002 8. Rybołówstwo 10.06.02 9. Polityka transportowa 10.06.02 10. Podatki 21.03.02 11. Unia Gospodarcza i Walutowa 7.12.99 12. Statystyka 19.04.99 13. Polityka społeczna i zatrudnienie 1.06.01 14. Energia 27.07.01 15. Polityka przemysłowa 22.06.99 16. Małe i Średnie Przedsiębiorstwa 10.11.99 Data zamknięcia
23. 31 rozdziałów negocjacji 17. Nauka i badania 10.11.98 18. Edukacja, kształcenie i młodzież 10.11.98 19. Telekomunikacja i technologie informacyjne 22.06.99 20. Kultura i polityka audiowizualna 4.12.00 21. Polityka regionalna i koordynacja instrumentów strukturalnych 2002 22. Środowisko 26.10.01 23. Ochrona konsumentów i zdrowia 22.06.99 24. Wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne 30.07.02 25. Unia celna 29.03.01 26. Stosunki zewnętrzne 12.11.99 27. Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa 6.04.00 28. Kontrola finansowa 14.06.00 29. Finanse i budżet 2002 30. Instytucje 22.04.02 31. Inne
24. ROKOWANIA 7-9 XII 2000 - Rada Europejska w Nicei przyjmuje okresowe raporty Komisji Europejskiej z postępów krajów kandydujących na drodze do członkostwa w UE oraz akceptuje proponowaną przez Komisję Strategię rozszerzenia UE. 10/11 XII 2000 - Traktat Nicejski – Rada Europejska przyjęła harmonogram zamykania rozdziałów negocjacyjnych. Plan przewidywał zamknięcie rokowań z najlepiej przygotowanymi kandydatami do końca 2002 r. i ich uczestnictwo w 2004 w wyborach do PE. UE uznaje, że jest gotowa do przyjęcia 12 nowych państw; Polska otrzymała 27 na 345 głosów w przyszłej Radzie Ministrów i 50 miejsc w 732 - osobowym Parlamencie Europejskim. Tuż po przystąpieniu do Unii Polska, tak jak każde państwo UE, będzie miała jednego komisarza. Po przyjęciu wszystkich 12 państw liczba komisarzy zostanie ograniczona do liczby mniejszej niż 27. 8 VI 2001 irlandzkie weto w referendum. Dopiero w X 2002 ponowne referendum. Tym razem już pozytywnie. 2000
25.
26. U stóp Akropolu w Atenach pełnomocnicy 15 państw członkowskich UE i 10 nowych krajów podpisali Traktat Akcesyjny . W imieniu Polski podpisy złożyli premier Leszek Miller, Minister Spraw Zagranicznych Włodzimierz Cimoszewicz oraz minister ds. europejskich Danuta Hübner. Na uroczystości obecny był Aleksander Kwaśniewski. 7-8 VI 2003 Referendum unijne w Polsce. Za wejściem Polski do UE 77,45 % głosujących; przeciw 22,55 %; frekwencja 58,85 %. 16 IV 2003
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
Editor's Notes
Główne obszary wsparcia ze środków Phare 1. Rozwój instytucjonalny , czyli wzmocnienie administracji państwowej i instytucji prawnych oraz dostosowanie przepisów prawa polskiego do acquis communautaire . Twinning – współpraca bliźniacza pomiędzy administracją publiczną w krajach UE a jej polskimi odpowiednikami. Finansowane są badania, szkolenia oraz zakup specjalistycznego sprzętu. 2. Finansowanie inwestycji niezbędnych dla stosowania unijnych norm prawnych i polityk wspólnotowych. Dostawy specjalistycznego sprzętu telekomunikacyjnego i transportowego dla policji i służb granicznych, pozwalającego zapobiegać nielegalnemu przemytowi towarów i osób 3. Pomoc dla regionów najuboższych oraz obszarów przygranicznych. Finansowanie rozwoju infrastruktury transportowej i ochrony środowiska, różnicowanie działalności produkcyjnej poprzez inwestycje małych i średnich przedsiębiorstw, szkolenia dla przedsiębiorców i bezrobotnych. Phare CBC – Program Współpracy Przygranicznej W 1995 roku w ramach Phare wydzielono Program Współpracy Przygranicznej CBC ( Cross-Border Co-operation ). Ma on na celu wspieranie współpracy regionów Polski z sąsiadującymi regionami państw członkowskich UE oraz z regionami innych państw kandydujących. Na rozwijanie współpracy przygranicznej w latach 1994-2000 Polska otrzymała 367,15 mln euro. Finansowane działania nie tylko wyrównują różnice ekonomiczne między regionami, ale także ułatwiają wzajemne zrozumienie i współpracę partnerów: administracji lokalnej, organizacji pozarządowych oraz lokalnych społeczności. Ze środków CBC finansuje się zarówno budowę dróg, przejść granicznych, jak również wspólne imprezy społeczne i kulturalne. Phare na granicy wschodniej Po przystąpieniu Polski do UE nasza granica wschodnia stanie się granicą zewnętrzną Unii. Środki z programu Phare są przeznaczane na uszczelnianie granic i wzmacnianie kontroli granicznej . Straż graniczna, policja, służby celne i weterynaryjne otrzymują specjalistyczny sprzęt usprawniający łączność, transport oraz wykrywanie przemycanych towarów i nielegalnych emigrantów. Służy to zwiększeniu bezpieczeństwa wewnętrznego zarówno Polski, jak i innych państw członkowskich Unii. Phare – programy dla partnerów w kilku krajach Phare służy także pomocą w rozwiązywaniu wspólnych problemów krajów kandydujących za pośrednictwem tzw. programów dla wielu beneficjentów (multibenefitiary programmes) . Celem tych programów jest szukanie wspólnych rozwiązań dla problemów przekraczających obszar jednego państwa , związanych m.in. z systemem zabezpieczeń socjalnych, ochroną środowiska, energetyką, bezpieczeństwem energetyki atomowej, transportem, telekomunikacją oraz zwalczaniem handlu narkotykami. Z ich środków w ramach współpracy krajów bałtyckich sfinansowano szereg przedsięwzięć z dziedziny transportu i ochrony środowiska. Phare – źródło finansowania udziału w programach wspólnotowych Fundusze Phare częściowo finansują udział Polski w programach wspólnotowych, które zostały otwarte dla państw kandydujących. Unijna pomoc umożliwia realizację wspólnych projektów w wielu dziedzinach. Programy wspólnotowe, w których uczestniczy Polska: · SAVE II – promocja racjonalnego i efektywnego wykorzystania energii; · V Program Ramowy – finansowanie wspólnych projektów naukowych; · KULTURA 2000 – promowanie różnorodności kulturalnej, europejskiego dorobku kulturalnego i tradycji; · SOCRATES II – promocja i rozwój współpracy europejskiej w dziedzinie edukacji; · LEONARDO DA VINCI – wsparcie finansowe dla międzynarodowych projektów z zakresu kształcenia i szkolenia zawodowego; · MŁODZIEŻ – ułatwianie integracji społecznej młodych ludzi, promowanie równości na wszystkich szczeblach społecznych, zwalczanie rasizmu i ksenofobii oraz wspieranie działań na rzecz lepszego poznania różnorodności wspólnej kultury europejskiej i wspólnego dziedzictwa; · MEDIA – wsparcie dla twórczości audiowizualnej promującej wartości i kulturę europejską; · FISCALIS – program dla administracji podatkowej na rzecz poprawy systemu podatków bezpośrednich (Polska bierze udział w części seminaryjnej).