1. WNIOSKI
DLA EUROPY
W y d a w n i c t w o V I E u r o p e j s k i e g o K o n g r e s u G o s p o d a r c z e g o
Bezpieczeństwo
Konkurencyjność
Noweotwarcie
2.
3. Wn i o s k i d l a E u r o p y 2 0 1 4
3
Tegoroczny szósty Europejski Kongres Gospodarczy za nami.
Była to edycja pod wieloma względami wyjątkowa – przesądziła
o tym z jednej strony obchodzona właśnie w maju 10. rocznica
największego dotychczas rozszerzenia Unii Europejskiej, z drugiej
strony kontekst międzynarodowych wydarzeń, który nadał
nowej intensywności debacie o europejskim bezpieczeństwie
energetycznym.
Refleksja o roli wolności gospodarczej, partnerstwa
i europejskiej solidarności przewijająca się poprzez kongresowe
debaty była w tych okolicznościach czymś naturalnym,
a – w niełatwej sytuacji samej Unii – także pożądanym.
VI Kongres odbył się tuż przed upływem kadencji Parlamentu
Europejskiego, niejako wyprzedzając ważne dla przyszłości Unii
demokratyczne rozstrzygnięcia, dla których dziś stanowi ciekawy,
jak sądzimy, i ze wszech miar aktualny komentarz.
Przekaz płynący z tegorocznego Kongresu jest ze względu na
szerokie spektrum poglądów jego Uczestników złożony – jednak
wystarczająco spójny, by pokusić się o sformułowanie wniosków
opartych na najczęściej formułowanych sądach i opiniach.
Dobrą praktyką kolejnych edycji Kongresu stało się
opracowywanie konkluzji w formie biuletynu. Jako
Organizatorom zależy nam na tym, by główne kierunki myślenia
o przyszłości Europy – wskazywane w trakcie kongresowych
debat – istniały i były dostrzegane w publicznej debacie także
po zakończeniu naszej imprezy.
Służy temu wydawnictwo, które oddajemy w Państwa ręce,
ale wykorzystujemy do tego celu także periodyki i portale Grupy
PTWP. Wspierają nas w tej aktywności partnerskie media,
a najważniejsze wątki poruszone w trakcie Kongresu znajdą
swoją kontynuację w kolejnych organizowanych przez nas
imprezach bizensowych. Dotyczy to m.in. planowanego
na wrzesień pierwszego Wschodniego Kongresu Gospodarczego
i październikowego IX Kongresu Nowego Przemysłu.
Wierzymy, że ta aktywność pomoże rozwiązywać problemy
zdefiniowane w trakcie majowych debat w Katowicach i zmierzyć
się z kolejnymi w ramach przygotowań do siódmej edycji
Europejskiego Kongresu Gospodarczego, na którą wstępnie
już dziś zapraszamy.
Wojciech Kuśpik, inicjator Europejskiego
Kongresu Gospodarczego, prezes Grupy PTWP SA
SzanowniPaństwo,
W y d a w n i c t w o V I E u r o p e j s k i e g o
K o n g r e s u G o s p o d a r c z e g o 2 0 1 4
WNIOSKI
DLA EUROPY
Wydawca: Grupa PTWP SA
– organizator Europejskiego
Kongresu Gospodarczego
Tekst: Zespoły dziennikarskie
Miesięcznika Gospodarczego Nowy Przemysł,
portalu gospodarczego wnp.pl
i innych portali Grupy PTWP.
Opracowanie redakcyjne – Oskar Filipowicz.
OD WYDAWCY
4. 4 EUROPEJSKI KONGRES GOSPODARCZY 2014
Europa–bezpieczna,
konkurencyjna,otwarta
E
uropa potrzebuje nowego
otwarcia – na świat, na ry-
nek, na problemy z inte-
gracją. Musi mierzyć się
z populizmem i eurosceptycyzmem
poprzez skuteczność swoich działań
dowodzących, że Unia Europejska –
mimo problemów – ma przyszłość.
Konkurencyjność, wykorzystanie wie-
dzy i kompetencji, efektywność wyda-
wania wspólnych środków mających
tworzyć warunki dla wzrostu gospodar-
ki – to drogowskazy na czasy trudne dla
idei europejskiej wspólnoty.
Przed dekadą doszło do najwięk-
szego w historii rozszerzenia Unii Eu-
ropejskiej o dziesięć państw, w tym
o kraje Europy Centralnej i republiki
nadbałtyckie. Wniosły one do Wspól-
noty głód sukcesu, a teraz stanowią
wzór dla innych rozwijających się go-
Tegoroczny Kongres otworzył
polski premier Donald Tusk. Rolę
współgospodarza pełnił były
przewodniczący, a obecnie poseł
Europarlamentu i przewodniczący Rady
Programowej EEC prof. Jerzy Buzek.
spodarek, także w Afryce i Azji. To
jeden z ważniejszych kontekstów VI
Europejskiego Kongresu Gospodar-
czego, o którym dobitnie przypomi-
nano już w trakcie inauguracji.
Przesłanie Kongresu obejmuje jed-
nak – jak co roku – szeroki kompleks
spraw dotyczących polityki i współ-
pracy gospodarczej, konkurencyjno-
ści, koniunktury, handlu i wolnego
rynku, strategii wykorzystania paliw
energetycznych, inwestycji w przemy-
śle, transporcie i infrastrukturze, poli-
tyki regionalnej, a także społecznych
aspektów zmian w gospodarce (rynek
pracy i migracje, ochrona zdrowia, roz-
wój regionów i miast, odpowiedzial-
ność biznesu).
Europa i świat
W dziesięć lat od największego do-
tychczas rozszerzenia UE „nowe” kra-
5. Wn i o s k i d l a E u r o p y 2 0 1 4Wn i o s k i d l a E u r o p y 2 0 1 4
GŁÓWNE NURTY
je mają specyficzne doświadczenia,
także te najświeższe z kryzysu, z któ-
rym poradziły sobie lepiej niż Zachód,
a szczególnie Południe Europy. Nowi
członkowie Wspólnoty zdobyli się na
wielki wysiłek, aby się znaleźć w UE,
a następnie, aby nadrabiać dystans do
wysoko rozwiniętych krajów Zachodu.
Obecność krajów przyjętych 10 lat
temu do Unii, wbrew wstępnym oba-
wom, pokazała, że siłą Europy jest róż-
norodność, a w starciu globalnym –
partnerstwo.
Europa potrzebuje dziś nowych mo-
deli współpracy z krajami trzecimi – to
jeden z obszarów, w których kraje Eu-
ropy Centralnej mogą wnieść swoje do-
świadczenie i energię. W zasadzie żaden
jej kraj, może poza Niemcami, nie ma
szansy na samodzielną rywalizację na
światowych rynkach. Razem, gospodar-
ki Polski, regionu Europy Centralnej, nie
obciążone kolonialną przeszłością, mogą
odnaleźć się w tej konkurencji między-
narodowej, oferując swoje doświadcze-
Wspólne bezpieczeństwo energetyczne Europy, pogodzenie
polityki ochrony klimatu z odnową europejskiego przemysłu,
a także konieczność partnerskiej współpracy
w skali globalnej – to główne wnioski wynikające z obrad VI
Europejskiego Kongresu Gospodarczego (EEC).
pozostanąmotoremnapędowymglobal-
nej gospodarki i „fabryką świata”, stając
się jednocześnie chłonnym rynkiem.
Globalne aspiracje Unii Europejskiej
sprawiają, że oba organizmy gospodar-
cze rywalizują ze sobą na światowych
rynkach, ale rywalizacja nie wyklucza
współpracy, a ta – chociaż jej zakres jest
dla obu stron nadal niesatysfakcjonu-
jący – wciąż się rozwija.
– Wymiana handlowa między Unią
Europejską a Chinami to około 1 mld
euro dziennie. Jesteśmy wciąż na po-
czątku drogi – przypomniano w trakcie
III Forum Współpracy Gospodarczej
Unia Europejska-Chiny.
Obajpartnerzymogąprowadzićowoc-
ną współpracę gospodarczą, muszą jed-
nak więcej o sobie wiedzieć i zrewido-
wać wzajemne wyobrażenia o kształcie
tejwspółpracy.Poraodpolitycznychde-
klaracji przejść do konkretów.
W trakcie obrad dotyczących otwar-
cia Europy na świat stawiano pytanie,
czy jako Europejczycy umiemy się mą-
drze dzielić, szanować partnera, korzy-
staćwspólniez koniunktury,budowaćna
tejpodstawiezaufanie,którejestnatural-
ną odpowiedzią na ryzyko wynikające
nie z transformacji krajom Afryki i Azji.
Z tego dorobku i kompetencji mogą
też korzystać kraje Zachodu, by sku-
tecznie rozwijać współpracę gospodar-
czą na rynkach odległych. Powinniśmy
– jak zauważali goście II Forum Współ-
pracy Gospodarczej Afryka-Europa
Centralna, zorganizowanego w ramach
VI EEC – rozwijać partnerstwo oparte
na zaufaniu, byśmy czuli, że inwestorzy
z Europy przyjeżdżają po to, aby zyskać,
ale także, aby Afryka zyskała.
Zauważano, że we współczesnym
świecie znikają proste relacje („ja
mam towar, ty pieniądze”). W łańcu-
chu współpracy gospodarczej każdy
kraj chce, by część wartości powstawała
na miejscu, przynosiła profity, tworząc
miejsca pracy i nowe szanse rozwojowe.
Ważnym kierunkiem europejskiej
współpracy i ekspansji zagranicznej po-
zostają Chiny. Jednak zanim obie stro-
ny zdążyły zagospodarować potencjał
współpracy, zaczęły zmieniać się realia.
Chiny zmieniają bowiem model gospo-
darczy,koncentrującsięnabudowieryn-
ku wewnętrznego. W najbliższych latach
6. EUROPEJSKI KONGRES GOSPODARCZY 20146
z niepewnej, nie w pełni przewidywal-
nej sytuacji politycznej w wielu regio-
nach świata.
Nie ma mowy – stwierdzono w kon-
kluzjach debat o relacjach Europy i świa-
ta – o współpracy w zamkniętym gronie
państw. Nastał czas budowy wspólnych
ofert, kreowania nowych wartości na
odległych i mniej stabilnych rynkach.
Najważniejszy sojusz
TTIP, negocjowane obecnie transatlan-
tyckie porozumienie w sprawie wolne-
go handlu, będzie – o ile negocjacje
zakończą się sukcesem – największym
tego typu traktatem, a jego znaczenie
można określić jako globalne.
Ożywienie wymiany handlowej,
zwiększenie inwestycji da nowe im-
pulsy rozwojowe gospodarkom
po obu stronach Atlantyku, pojawią
się jednak także problemy wynikające
choćby z faktu, że nie wszystkie kraje
(gospodarki, firmy) w równym stop-
niu i równie szybko będą mogły wy-
korzystać szanse związane z paktem.
Jednym z celów negocjacji jest to, by
przedsiębiorcy po obu stronach Oceanu
nie doświadczali trudów okresu przej-
ściowego, kiedy to po zawarciu paktu
sytuacja musiałaby się najpierw pogor-
szyć, aby dopiero po pewnym czasie
mogła się polepszyć. Przedstawiciele
obu negocjujących stron byli jednak
zgodni, że te kwestie należy traktować
jako wyzwania, a nie przeszkody.
Unia Europejska i Stany Zjednoczo-
ne już teraz stosują w praktyce zasady
wolnego rynku i konkurencji, więc na
pozór mogłoby się wydawać, że wyne-
gocjowanie takiego traktatu nie bę-
dzie skomplikowane. Dotychczasowy
przebieg negocjacji pokazuje, że jest
jednak inaczej.
Nawet niewielka zmiana we wza-
jemnych relacjach UE i USA może
przekształcić się na konkretne efekty
ekonomiczne. O te niewielkie zmiany,
a ściślej mówiąc setki, jeśli nie tysiące
niewielkich zmian, toczy się obecnie
intensywny negocjacyjny spór.
– Chcielibyśmy, aby gospodarki od
pierwszego dnia obowiązywania trak-
tatu odnosiły realne korzyści ekono-
miczne – deklarowali negocjatorzy obu
stron, nie ukrywając trudności, które
pozostały do pokonania. Po obu stro-
nach porozumienia stoją partnerzy
o rozwiniętych gospodarkach, ale tak-
że mocno rozbudowanych regulacjach
chroniących różne dziedziny życia
– od środowiska naturalnego, poprzez
konsumentów, aż po pracowników.
To oznacza konieczność zachowa-
nia dużej ostrożności przy wprowa-
dzaniu zmian regulacyjnych. W strefie
wykuwającego się unijno-amerykań-
skiego kompromisu nie ma miejsca na
obniżenie standardów ochrony śro-
dowiska czy pogorszenie warunków
prowadzenia biznesu po obu stronach
Atlantyku.
Nieskrępowany handel transatlan-
tycki to wielka szansa dla Europy na
wzrost gospodarczy, ale przy wspólnie
przyjętych standardach pracy i ochro-
ny środowiska. Nie można konkuro-
wać z podmiotem, który pomija koszty
środowiskowe. W niektórych branżach
stanowią one 30 proc. lub więcej kosz-
tów. Opór USA przed redukcją CO2
może być bardzo istotną przeszkodą
w finalizacji rozmów na temat umowy
o wolnym handlu.
Istotnym aspektem współpracy
transatlantyckiej są kwestie związane
z energią i jej ceną – ważnym czynni-
kiem konkurencyjności. Firmy w Eu-
ropie płacą blisko trzy razy więcej za
energię elektryczną i cztery razy więcej
za gaz. W tej sytuacji USA może wpły-
wać na ceny energii na świecie, a więc
i w Europie – jednak prawdopodobnie
nie bezpośrednio poprzez (problema-
tyczny na razie) import gazu skroplo-
nego do Europy, lecz poprzez zmiany
na globalnym rynku surowców ener-
getycznych wywołane amerykańskim
boomem związanym z wydobyciem
gazu łupkowego.
Niemal każda dyskusja na temat
przyszłości przemysłu w Unii Euro-
pejskiej i bezpieczeństwa dostaw ener-
gii w pewnym momencie zaczyna być
debatą o polityce klimatycznej, co po-
twierdza jej ogromne oddziaływanie
na życie gospodarcze.
Energia, klimat, bezpieczeństwo
Polityka klimatyczno-energetyczna UE
jest w fazie szukania nowej tożsamo-
ści. Cele klimatyczne tracą znaczenie
na rzecz konkurencyjności i bezpie-
czeństwa energetycznego. KE zrezy-
gnowała z celów dotyczących udziału
OZE i efektywności energetycznej, ale
postawiła cel 40-proc. redukcji CO2
do roku 2030. To cel zbyt ambitny dla
wielu krajów członkowskich – bardzo
trudny do osiągnięcia.
Trwają bardzo intensywne prace nad
kształtem polityki energetyczno-klima-
tycznej UE w średnim i długim okresie.
W tej dyskusji pojawiają się nowe po-
jęcia – koszty, konkurencyjność i bez-
pieczeństwo dostaw.
Na nich buduje swoje stanowisko ne-
gocjacyjne m.in. Polska. Niezmiennym
argumentem, który znajduje nowych so-
juszników, jest połączenie wyznaczania
nowych celów polityki klimatycznej UE
z negocjacjami globalnymi.
Ochrona klimatu jest problemem
globalnym, a nie lokalnym. Jedynym
skutkiem wdrożenia unijnego Pakietu
klimatyczno-energetycznego w krót-
kim czasie będzie alokacja części prze-
mysłu i obniżenie konkurencyjności
unijnej gospodarki, szczególnie pol-
skiej. Dlatego polityka klimatyczna
oraz konkurencja na rynku powinny
być bodźcem do poszukiwania roz-
wiązań, które obniżą koszty związane
m.in. z produkcją energii z OZE.
Konsekwentne budowanie konkuren-
cyjnych europejskich rynków energii
elektrycznej i gazu dałoby duże efekty
synergii. Natomiast rozpoczęcie działań
od bardzo ambitnego Pakietu klimatycz-
no-energetycznego, bez oglądania się na
skutki, a także brak jedności większości
krajów świata w kolejnych szczytach kli-
matycznych, nakłada na Europę wyjąt-
foto:PiotrWaniorek,SzymonJankowski/ŻelaznaStudio
7. Wn i o s k i d l a E u r o p y 2 0 1 4
kowo duże koszty, które nie przyniosą
spodziewanych efektów.
W Unii Europejskiej wciąż jest 28
narodowych polityk energetycznych
i tylko ok. 5 proc. energii elektrycz-
nej jest w obrocie międzynarodowym.
Trzeba stworzyć jeden europejski sys-
tem energetyczny, który doprowadzi
do obniżenia cen energii i zwiększe-
nia bezpieczeństwa energetycznego
– argumentowali uczestnicy Kongresu.
Gdyby państwa członkowskie UE
w pełni wdrażały dyrektywy i prze-
pisy Unii Europejskiej, to Europa by-
łaby dziś w lepszej sytuacji. Konflikt
Rosji i Ukrainy jest znakiem ostrze-
gawczym, mówiącym, że należy przy-
śpieszyć wprowadzenie tych regulacji
na rynku energetycznym.
W dyskusji nt. celów redukcyjnych
polityki klimatycznej ważnym argu-
mentem ma być rola rodzimych złóż
paliw i zagwarantowanie prawa do
ich eksploatacji. Argument ten jest
jednym z filarów unii energetycz-
nej, proponowanej przez premiera
Donalda Tuska. Polski węgiel może
i powinien odgrywać rolę stabiliza-
tora bezpieczeństwa energetycznego
w Unii Europejskiej.
Kolejnym czynnikiem bezpieczeń-
stwa w systemie energetycznym na
szczeblu regionu i Europy powinien
być gaz łupkowy. Polski rząd wyraź-
nie podkreślił, że nie dopuści, aby KE
zablokowała czy utrudniała możli-
wość eksploatacji gazu łupkowego.
Dlatego Polska proponuje, aby unia
energetyczna opierała się na sześciu
filarach: rozwoju infrastruktury ener-
getycznej łączącej państwa UE i sąsia-
dów; mechanizmach solidarnościo-
wych na wypadek kryzysu dostaw;
wykorzystaniu siły przetargowej UE
w negocjacjach z dostawcami; wyko-
rzystywaniu rodzimych źródeł ener-
gii; dywersyfikacji dostaw (np. otwar-
cie na gaz z USA) oraz wzmocnieniu
bezpieczeństwa energetycznego sąsia-
dów Unii. Komisja Europejska pracuje
nad pierwszymi rekomendacjami do-
tyczącymi zwiększenia bezpieczeństwa
energetycznego Unii Europejskiej.
Wspólny rynek energii
UEpowinnadbaćo to,żebyunijnefirmy
energetyczne były traktowane na ryn-
kachtrzecichw takisamsposób,jakfir-
my z zewnątrz na unijnym rynku.
Homogeniczny rynek energii elek-
trycznej będzie ewoluował w stronę
rynku dwuproduktowego – energii
elektrycznej oraz mocy. Europejski ry-
nek energii elektrycznej będzie nadal
rynkiem silnie regulowanym. Obecna
sytuacja geopolityczna będzie skłania-
ła do wprowadzania jeszcze głębszych,
aczkolwiek może odmiennych niż obec-
ne, regulacji. O ile dotychczas na pierw-
szym miejscu stawiany był zrównowa-
żony rozwój, a w jego ramach wiodącą
rolę odgrywały kwestie klimatyczne, to
teraz regulacje oddadzą prymat bezpie-
czeństwu energetycznemu.
Powinno nastąpić przemodelowanie
sposobu funkcjonowania energetyki,
a bezpieczeństwo energetyczne ma być
celem priorytetowym. Symptomem tej
zmiany będzie tworzenie się rynków
mocy.Ponieważjednakzakresinterwen-
cjonizmu w energetyce jest już w Euro-
pie znaczny, to nie da się wprowadzać
kolejnych regulacji bez konsekwencji dla
obecnego kształtu rynku. Wśród decyzji
politycznych, które będą w największym
stopniu determinowały rozwój energety-
ki, na pierwszym miejscu powinny być
decyzje dotyczące szeroko rozumianej
pomocy publicznej, czyli tego, co jest
dozwolone, a co nie, jeśli chodzi o in-
terwencję państwa w rynek.
Najbliższe 3-4 lata będą rewolucyjne,
jeśli chodzi o budowanie rynków ener-
gii w ogóle, a szczególnie rynku ener-
gii elektrycznej. W Europie obserwu-
jemy w tej chwili dwa główne trendy.
Po pierwsze – racjonalizacja systemów
O przyszłości porozumienia
o wolnym handlu między
USA i UE rozmawiali
jego architekci – główny
negocjator ze strony Unii
Ignacio Garcia Bercero
(u góry) i jego amerykański
odpowiednik Dan
Mullaney.
8. EUROPEJSKI KONGRES GOSPODARCZY 20148
wsparcia odnawialnych źródeł energii
(OZE). To zjawisko bardzo silnie wi-
doczne, ale odmienne w różnych kra-
jach. Drugi trend to budowa rynków
mocy będąca odpowiedzią na głębokie
skutki wprowadzenia wspieranych z pu-
blicznych środków OZE.
Nowy przemysł w Europie
Unia Europejska posiada już wizję po-
szanowania klimatu, musi mieć także
wizję poszanowania przemysłu. Nie-
dawny kryzys był mniej odczuwalny
w tych krajach, gdzie udział przemy-
słu był większy. Gospodarki mające re-
latywnie wysoki wskaźnik (ponad 20
proc.) łagodniej odczuły skutki kryzysu,
a Polska – nie zanotowała spadku PKB.
Europa musi zrealizować cele rein-
dustrializacji, czyli zwiększenia udziału
przemysłu w tworzeniu PKB. Nie chodzi
przy tym o rozbudowę przemysłu w sta-
rym stylu, lecz o rozwój branż nowocze-
snych, opartych na wiedzy i sprawnie
wdrażanych innowacjach, dziedzinach
napędzających eksport – na produkcji
efektywnej i przyjaznej dla środowiska.
Reindustrializacja,czylipowrótdood-
powiedniego stanu uprzemysłowienia,
nie stanie się sama, lecz tylko wówczas,
gdy przemysł będzie chciał w Europie
inwestować. W ostatnich latach trwała
i nadalpostępujealokacjawielusektorów
gospodarki do krajów o niższych kosz-
tach produkcji. Bez dostępu do taniej
energii, której dostawy będą bezpiecz-
ne i stabilne, Unii Europejskiej będzie
trudno sprostać globalnej konkurencji.
Reindustrializacji w Europie musi
więc towarzyszyć racjonalne podejście
do wszystkich czynników cenotwór-
czych energii elektrycznej. Jeżeli UE
ma być konkurencyjna, to musi obni-
żyć ceny surowców i energii, bo są – jak
wspomniano wyżej – znacząco wyższe
niż w Stanach Zjednoczonych. Ta sytu-
acja jest w dużej mierze wynikiem wy-
sokich podatków, opłat i dotacji.
Wyzwania i motory wzrostu
Wspólnota europejska znalazła się na
zakręcie – nadal zmaga się ze skutkami
kryzysu,wyparowałoptymizmi zapano-
wałaniepewnośćcodoprzyszłości,a po-
litycyniesągotowinareformy.A jednak
wspólna Europa ma przyszłość.
Unia Europejska potrzebuje reform
strukturalnych powiększających konku-
rencyjność. Ważna jest również poprawa
funkcjonowania jednolitego rynku. Po-
trzebne są bardziej skuteczne regulacje,
które nie będą obciążeniem dla biznesu.
Zauważalną tendencją jest centra-
lizacja UE – coraz więcej kompeten-
cji przekazywanych jest na szczebel
Komisji Europejskiej – i przesuwanie
kręgów decyzyjnych do krajów strefy
euro. Możemy mieć wkrótce do czynie-
nia z zaczątkami odrębnego budżetu dla
strefy euro. Ważne, by w tym procesie
brać pod uwagę państwa, które jeszcze
nie przyjęły wspólnej waluty, ale które
zgłaszają akcesję do strefy euro.
Unia Europejska potrzebuje w sytu-
acji walki z kryzysem i rosnącej kon-
kurencji wynikającej z globalizacji go-
spodarki nowych motorów wzrostu.
Polska, a także kraje Europy Centralnej
muszą szukać w UE szans na poderwa-
nie do trwałego i dynamicznego wzro-
stu, bowiem może nam grozić stagnacja
na relatywnie niskim poziomie.
Problem migracji – będących skut-
kiem otwarcia rynku pracy w Europie,
a z drugiej strony dysproporcji w pozio-
mie życia w państwach członkowskich,
jest jedną z najważniejszych kwestii we
współczesnej Europie – ogniskuje kon-
flikty, ponieważ postrzegany jest równie
często jako szansa, jak i zagrożenie.
JanKulczyk(zprawej)i ZdenekBakala(wśrodku)
–postaciez gronanajwiększycheuropejskich
inwestorów–orazLechWałęsa,byłyprezydentPolski
i laureatNagrodyNobladyskutowalio gospodarczych
i społecznychskutkachmigracjiw Europiei naświecie.
25proc.
globalnego PKB powstaje
w Europie, na którą przypada
60proc.
wszystkich wydatków
socjalnych świata
9. Wn i o s k i d l a E u r o p y 2 0 1 4
Migracja we współczesnym świecie
może być, przekonywano w trakcie
Kongresu, szansą rozwoju poszcze-
gólnych gospodarek. Nie należy
traktować jej w kategoriach proble-
mu – przekonywali przedstawiciele
największych europejskich firm, in-
westorzy. Problemem jest natomiast
polityka społeczna. Jeśli Europa chce
dogonić świat, musi zastanowić się,
jak zreformować politykę społeczną
– w niektórych aspektach anachro-
niczną poprzez wybujałe koszty, nie-
efektywną.
Wspólna Europa to 25 proc. globalne-
go PKB, a jednocześnie 60 proc. wszyst-
kich wydatków socjalnych świata, choć
ludność UE to tylko 7 proc. populacji
naszego globu.
W europejskiej mentalności i re-
fleksji nad migracjami, polityką spo-
łeczną i ich gospodarczym wymiarem
większą rolę odgrywają nadal aspekty
nieekonomiczne.
Po to, by z problemu migracji uczynić
szansę dla gospodarki, musimy dostoso-
waćkrajedoprzybyciaemigrantów.Kra-
jowe polityki społeczne powinny skupić
się na tych, którzy przyjeżdżają, tworząc
nową wartość na rynku pracy.
Regulacje dla europejskiego sektora
bankowego, które wprowadza m.in. unia
bankowa, mogą nie przynieść oczekiwa-
nych rezultatów – ostrzegano w trakcie
debat poświęconych finansom i finan-
sowaniu inwestycji.
Nowe regulacje, traktowane jako ro-
dzaj zabezpieczenia przed powrotem
kryzysu, muszą odnosić się do szero-
ko rozumianego sektora finansowego,
a nie tylko bankowego. Nie uchronią
nas przed skutkami kolejnych wstrzą-
sów w światowym sektorze finansowym
i nie rozwiążą wszystkich problemów
Europy. Kryzysy są, były i będą, a sektor
bankowy musi zacząć finansować realną
gospodarkę. Jak to zrobić? To skompli-
kowane, ale nie niemożliwe.
Koszty regulacji będą wysokie, a to
wpłynie na koszt kredytów dla realnej
gospodarki. Poza tym europejski sek-
tor bankowy musi odbudować zaufanie,
nadwerężone w wyniku kryzysu.
Unia Europejska w dziedzinie trans-
portu i logistyki rozpoczyna realizację
swojej głównej idei służącej osiągnięciu
przestrzennej i funkcjonalnej spójności
Unii, tj. usprawnienia przepływu towa-
rów pomiędzy państwami członkowski-
mi. Wśród kilku działań w tym obszarze
najważniejszym jest budowa do 2030 ro-
ku sieci bazowej transeuropejskiej sieci
transportowej (TEN-T). Udrożni ona
główne szlaki komunikacyjne i połączy
je pomiędzy krajami członkowskimi,
bowiem wiele z nich kończy się na gra-
nicach państw, a także połączy ją z siecią
pomocniczą, która ma być w pełni goto-
wa do 2050 r. Rozwój korytarzy TEN-T
wzmocni istniejące centra logistyczne
i umożliwi powstanie nowych.
Towielkaszansanaobniżeniekosztów
transportu, stworzenie nowych i udroż-
nienie ciasnych szlaków transportowych
– w konsekwencji poważny impuls dla
rynku wewnętrznego Unii i czynnik
podnoszący konkurencyjność całej unij-
nej gospodarki w globalnym wyścigu.
Potrzebna jest zatem kampania
promująca nowe możliwości, jakie
powstaną dzięki TEN-T. Jej ważnym
elementem winno
być ukazanie wy-
miernych ekono-
micznych korzyści,
jakie przyniosą in-
westycje składające się na rozwiąza-
nia zaprogramowane w polityce trans-
portowej Unii, by wokół realizacji idei
europejskich korytarzy skupić biznes,
a nie tylko administrację.
Realizując inwestycje infrastruktural-
ne w krajach, które pod tym względem
wciąż gonią europejską czołówkę, wię-
cej uwagi przywiązuje się obecnie do te-
go, aby wykorzystać jak największą su-
mę dostępnych środków. Coraz częściej
pojawiają się jednak pytania o koszty
utrzymania infrastruktury, a więc po-
średnio o to, czy i jakie przyniesie ona
korzyści gospodarce.
Motorami wzrostu gospodarczego
– tak potrzebnego zagrożonej przez sta-
gnację Europie – muszą być też techno-
logiei innowacyjność.Todlategonaoży-
wienie współpracy nauki z przemysłem
i komercjalizację wyników badań prze-
znacza się w nowej perspektywie finan-
sowej UE tak duże kwoty. W Europie,
a szczególniew krajach,którepodwzglę-
deminnowacyjnościswoichgospodarek
odstająodunijnejśredniej,trzebapamię-
tać,żez innowacjamimamydoczynienia
dopiero wtedy, kiedy wiedza przekłada
się na konkretne technologie, produkty
czyusługi.Innowacjetocałyproces,któ-
ry wymaga współpracy i wspierania in-
tegracji środowisk biznesu i nauki na
rzecz realizacji konkretnych programów
badawczych oraz wdrożeniowych.
Europa jest na zakręcie – nadal
zmaga się ze skutkami kryzysu,
panuje niepewność co do
przyszłości, a politycy nie są
gotowi na reformy. A jednak
wspólna Europa ma przyszłość.
10. foto:andrzejwawok.com,PiotrWaniorek,PawełPawłowski,SzymonJankowski/ŻelaznaStudio,materiałyprasowe,fotolia
EUROPEJSKI KONGRES GOSPODARCZY 201410
Jerzy Buzek, poseł do Parlamentu Europejskiego i przewodniczący
Parlamentu Europejskiego w latach 2009-12, przewodniczący
Rady Europejskiego Kongresu Gospodarczego
– Europa sformułowała program reindustrializacji w 2010 roku przy okazji
tworzenia strategii Europa 2020. W porównaniu z „przestarzałą strategią
lizbońską, która nam nie wyszła”, w strategii Europa 2020 priorytetem
jest innowacyjność. W punkcie polityka klimatyczna poszukujemy
równowagi. Przeregulowaliśmy UE, wszyscy o tym wiedzą (…) Udało
nam się stępić ostrze polityki klimatycznej, ale niewystarczająco. Przed
nami wielkie zadanie w tym zakresie. Konieczne jest zrównoważenie
spraw ekonomicznych i ekologicznych. Nie możemy pod ideologicznym
hasłem ochrony klimatu zwalczać przemysłu w UE. Naszym celem jest
mało emisji CO2
, a nie mało węgla w energetyce.
Donald Tusk, przewodniczący Rady Ministrów
Rzeczypospolitej Polskiej
– Konflikt na Wschodzie Europy pokazał, jak wielkie znaczenie ma
bezpieczeństwo energetyczne dla bezpieczeństwa jako takiego. Dyskusja
o nim przekształciła się w fundamentalną debatę o bezpieczeństwie
Polski i wspólnoty Zachodu.
(...) Polski rząd będzie robił wszystko na forum europejskim i krajowym,
aby potrzeba rehabilitacji węgla, potrzeba budowy niezależności
energetycznej znalazła praktyczny wymiar w decyzjach, które muszą
polegać także na używaniu narzędzi państwowych, finansowych
i organizacyjnych. Nie dlatego, że taka jest presja tej czy innej grupy
zawodowej, czy dlatego, że każe nam to jakaś doktryna, ale dlatego, że
dzisiaj każdy polityk odpowiedzialny za wspólnotę musi podejmować
praktyczne działania na rzecz bezpieczeństwa energetycznego. (...)
Polska energia musi być oczywiście konkurencyjna, nie może być
wyraźnie droższa od tej, która płynie przede wszystkim ze Wschodu. Nie
możemy się jednak łudzić, tak jak bezpieczeństwo militarne i polityczne,
bezpieczeństwo energetyczne musi trochę kosztować. Fundamentalną
częścią bezpieczeństwa energetycznego wymagającą interwencji
państwa musi stać się na nowo polskie górnictwo i energetyka.
Ignacio Garcia Bercero, główny negocjator Unii Europejskiej
ws. Transatlantyckiego Partnerstwa w zakresie
Handlu i Inwestycji (TTIP)
– To chyba najważniejsze negocjacje, jakie prowadzi UE. Dlaczego
zdecydowaliśmy się na ich rozpoczęcie? Po pierwsze jesteśmy przekonani,
że wynegocjowanie umowy zaowocuje wzrostem zarówno w UE, jak i USA.
Z naszych szacunków wynika, że PKB dzięki wynegocjowaniu umowy
może się zwiększyć o 3 proc. Musimy się postarać, żeby od pierwszego
dnia obowiązywania umowa przynosiła wymierne korzyści ekonomiczne.
To historyczna szansa dla UE i USA. Razem oba systemy mogą pracować
lepiej. Pogodzenie ich interesów nie będzie łatwe. Współpraca może
jednak zaowocować tym, że jakość stanowionego prawa wzrośnie.
USA i UE dzięki podpisaniu umowy będą mogły wywierać globalny
wpływ na tworzenie standardów i przepisów prawa. Wszystko to
jest ważne, biorąc pod uwagę sens globalnego ładu gospodarczego.
Możliwość wspólnego oddziaływania będzie także znacząca ze względu
na interesy gospodarcze USA i UE.
Dan Mullaney, główny negocjator USA ws. Transatlantyckiego
Partnerstwa w zakresie Handlu i Inwestycji (TTIP)
– Zarówno USA, jak i Unia Europejska to już bardzo blisko współpracujące
ze sobą organizmy gospodarcze. Dlaczego tak dużo mówimy o potrzebie
zacieśnienia współpracy? Bo przyniesie to obu stronom korzyści. Chodzi
o miejsca pracy, wzrost ich liczby, wyższe płace.
Będziemy się starać wyeliminować niektóre taryfy, czy też podatki, które
niekorzystnie wpływają na wymianę handlową. Mówiąc o współpracy
handlowej, nie mamy na myśli tylko wymiany towarowej. Istotne są
także usługi. W ich kwestii konieczne jest prowadzenie bardziej aktywnej
polityki. Na przykład bardzo istotną kwestią jest certyfikacja. Zdarza
się, że pomimo bardzo restrykcyjnego prawa w USA, nasze produkty
muszą być poddawane ponownej certyfikacji w UE. Zresztą problem
dotyczy także europejskich produktów w USA. Jeśli w czasie negocjacji
takie kwestie uda się rozwiązać, system regulacyjny będzie lepszy, a to
przyniesie określone korzyści.
11. Wn i o s k i d l a E u r o p y 2 0 1 4Wn i o s k i d l a E u r o p y 2 0 1 4
POGLĄDY
Howard Chase, Director of Government Affairs, Dow Europe
– Jesteśmy bardzo zainteresowani wynikiem negocjacji UE-USA. Taryfy
celne nie są wprawdzie wysokie, ale przy dużym wolumenie sprzedaży
stają się istotnym elementem kosztów. Istotna jest także możliwość
uniknięcia podwójnej certyfikacji. Zaoszczędzone dzięki temu środki
możemy wykorzystać na rzeczy bardziej produktywne.
Josh Rice, dyrektor Microsoft
ds. technologii sektora publicznego na świecie
– Ujednolicenie reguł w wymianie handlowej między UE i USA byłoby
wymierną ulgą. Microsoft przeistacza się w firmę usługową, stąd
szczególnie uważnie obserwujemy zapisy dotyczące właśnie usług.
Ian Brzezinski, Rada Atlantycka
– Jednym z rezultatów kryzysu na Krymie będzie to, że powstaną nowe
poziomy współpracy w zakresie energetycznym. Myślę, że w tej kwestii
propozycja Donalda Tuska (unia energetyczna – red.) jest bardzo ważna.
Może to być początek dyskusji w Europie na temat tego, jak możemy
lepiej koordynować politykę energetyczną i jak KE jako rząd europejski
może odgrywać większą rolę w formułowaniu i realizacji wspólnej
polityki energetycznej.(...)
W Stanach Zjednoczonych istnieje konsensus co do tego, że należy
usunąć obostrzenia w eksporcie gazu LNG. Trwa dyskusja nie o tym,
czy gaz eksportować, ale na jakich warunkach ma się to odbywać. Mam
nadzieję, że wkrótce Kongres zezwoli na eksport gazu przez Stany
Zjednoczone.
Janusz Piechociński, wicepremier i minister gospodarki Polski
– W gospodarce mamy zrozumienie dla starego polskiego przysłowia:
„Dobra gospodyni chce mieć jajka w kilku koszykach”. Dlatego ważne są
dla nas takie kraje jak Togo, Etiopia i Pakistan, a nie tylko wielcy partnerzy
– w rodzaju Japonii, Korei czy Chin.
Dziś nie należy lekceważyć żadnego rynku. Na te niewielkie możemy
wchodzić nawet z niezbyt dużymi kapitałami. Warto! Tym bardziej że na
współpracy z bardziej oddalonymi od Polski krajami można zyskiwać
większą wartość dodaną, urzeczywistniając wyższe marże. Trzeba jednak
podchodzić do wspomnianych państw po partnersku.
Kamel Bennaceur, minister przemysłu,
energetyki i górnictwa Tunezji
– W ciągu ostatnich lat mocno poprawiła się współpraca Tunezji z Europą
Centralną. Tunezja może eksportować wiele towarów i oferować
usługi turystyczne, ale liczy też na inwestorów w takich sektorach jak
energetyka czy górnictwo.
Essossimna Legzim-Balouki, minister handlu
i promocji sektora prywatnego Togo
– Możemy zaoferować duże możliwości inwestycyjne np. w przemyśle
górniczym, rolnictwie, ale też komunikacji. Dziś w Togo zagraniczny
inwestor może w ciągu doby stworzyć przedsiębiorstwo, a my oferujemy
wszelkie zabezpieczenia dla takiego przedsiębiorstwa.
12. EUROPEJSKI KONGRES GOSPODARCZY 201412
Katarzyna Kacperczyk, wiceminister spraw zagranicznych
– Program Go Africa zmobilizował nie tylko sfery rządowe. W ciągu
ostatniego roku widać było rosnące zainteresowanie krajami
afrykańskimi po stronie polskich przedsiębiorców w wymiarze
handlowym i inwestycyjnym. Widoczne jest też zainteresowanie państw
afrykańskich współpracą z polskimi firmami. Myślę, że wykorzystamy tę
szansę na odbudowanie naszych relacji z krajami afrykańskimi. Starzy
przyjaciele, jak np. Libia, wracają, a pojawiają się nowi, jak np. Togo.
Xinagyang Tang, prezes Xinhua Topsky Consulting
– Chińscy przedsiębiorcy nie postrzegają kwestii stosunków
gospodarczych jako sprawy stricte gospodarczej. Bardzo często
reprezentują przedsiębiorstwa państwowe i dla nich kwestie decyzji
politycznych władz chińskich są bardzo istotne.
Firmy państwowe patrzą na energetykę i transport, bo to
długoterminowe inwestycje, chociaż o ograniczonej stopie zwrotu.
Prywatne fundusze mogą być natomiast zainteresowane sektorem
turystycznym, logistyką i przemysłem spożywczym. Struktura chińskiego
importu będzie się powoli zmieniała z dominacji surowców i energii do
większego udziału produktów rolnych. Możemy zainwestować w farmy
we wschodniej Azji lub na Ukrainie.
Zdenek Bakala, wiceprezes NWR, współzałożyciel BXR Group
– Migracje są dla mnie szansą. Dzięki nim, jako inwestor, dysponuję
znacznie bardziej zdywersyfikowanym portfelem talentów.
Hongjian Cui, dyrektor China International Studies Institute
–Chinysąkrajem,którybędziew najbliższychlatachraczejszerokoinwestował
na zewnątrz, bo największym wyzwaniem dla naszego kraju jest to, jak
zarządzać swoim kapitałem. Chińskie inwestycje zagraniczne, ich struktura,
będą się stopniowo zmieniały. Obecnie największym wyzwaniem dla Chin
jest wejście na rynek europejski. Mamy deficyt zrozumienia wzajemnych
oczekiwań (...) Chiński rząd uznaje istnienie utrudnień dla biznesu, ale żeby
je usunąć, potrzebne są dalsze reformy. Nadzieje na to dają właśnie zmiany
strukturalne w chińskiej gospodarce.Trzeba tylko na nie poczekać.
László Andor, komisarz UE ds. zatrudnienia,
spraw społecznych i integracji
– Sytuacja na europejskim rynku pracy poprawia się powoli. Lepszych
wieści spodziewamy się w drugiej połowie roku. Pozytywne symptomy
związane są z odłożonymi w czasie skutkami działań naprawczych
w strefie euro. Interwencje Europejskiego Banku Centralnego z roku 2012
przeniosły się w roku ubiegłym do realnej gospodarki, a teraz widzimy
ich pierwsze skutki na rynku pracy.
Jan Kulczyk, przewodniczący
Rady Nadzorczej Kulczyk Investments
–UEstraciłapomysłnaswojąprzyszłość.Zapomnieliśmy,żepotostworzyliśmy
UE,żebypoprawićwarunkigospodarczegofunkcjonowaniaw UE.Może
sytuacjanaWschodzieuświadomi,żeUEpowinnastaćsiękonkurencyjnączęścią
światowejgospodarki.Politykaenergetycznatostworzenieinfrastruktury
energetycznej.W UEjest28infrastrukturfatalniezesobąpołączonych.Musimy
w UEstworzyćjedensystemenergetyczny,którydoprowadzidoobniżeniacen
energiii zwiększeniabezpieczeństwaenergetycznego.
13. Wn i o s k i d l a E u r o p y 2 0 1 4Wn i o s k i d l a E u r o p y 2 0 1 4
POGLĄDY
Danuta Hüebner, eurodeputowana,
przewodnicząca Komisji ds. Rozwoju Regionalnego
– Europa to też kwestia nastrojów i emocji. Kryzys wiele dodał do
negatywnego myślenia o Europie. Na to potęgowanie negatywnych
nastrojów nakłada się jeszcze jedna słabość wspólnoty – Unia Europejska
jest nieefektywna w kwestii komunikacji z ludźmi.
Pierre Bruhler, ambasador Francji w Polsce
– Byliśmy w forpoczcie pisania europejskiej konstytucji, ale obywatele
otworzyli nam oczy, kiedy odrzucili projekt w referendum. Obowiązujący
obecnie Traktat Lizboński nie jest idealny, ale wciąż daje europejskim
politykom duże pole do działania. Te zapisy nie zostały jeszcze w pełni
wdrożone. Może zamiast rozpoczynać debatę nad nowym traktatem,
najpierw należałoby w pełni wykorzystać możliwości, jakie daje obecny?
Lech Wałęsa, prezydent Polski w latach 1990-95,
laureat Pokojowej Nagrody Nobla
– Jeśli chcemy tworzyć większe struktury, a przecież musimy je tworzyć,
to powinniśmy postawić sobie pytanie, które najważniejsze tematy
wymagają powiększonych struktur, a które ich nie wymagają? Dla
których stosowne są struktury kontynentalne, a dla których już globalne?
Gdyby udało się wypunktować te zagadnienia i uzyskać co do nich
wstępną zgodę zainteresowanych, łatwiej już byłoby się zastanawiać, jak
konkretnie realizować te plany.
Maciej Grabowski, minister środowiska Polski
– Trwają bardzo intensywne prace nad kształtem polityki energetyczno-
-klimatycznej UE w średnim i długim okresie. W tej dyskusji pojawiają
się nowe pojęcia, jak koszty, konkurencyjność i bezpieczeństwo
dostaw. Tego wcześniej nie było. Na tym budujemy nasze stanowisko
negocjacyjne, które będzie realistyczne, konstruktywne i będzie brało
pod uwagę polskie interesy. (…)
Polityka klimatyczna to znak czasów współczesnych. Dzisiejszy kryzys
powoduje jej przedefiniowanie i urealnienie celów politycznych
z możliwościami technologii i prawami ekonomii. Ostatnie wydarzenia
spowodują przeniesienie ciężaru celów na inne akcenty i narzędzia,
jednak polityka klimatyczna w UE pozostanie. Polska będzie aktywnie
uczestniczyć w szukaniu nowej drogi. Chodzi o rozwój polskiego
przemysłu, ale też o środowisko. Te sprawy muszą być lepiej połączone.
Zależy nam na tym, aby nasz przemysł był chroniony przed nieuczciwą
konkurencją ze strony państw, które nie są obciążone polityką
klimatyczną.
Jaroslav Neverovič, minister ds. energii Litwy
– Polityka klimatyczna jest oczywiście bardzo ważna i powinniśmy robić
to, co robimy, natomiast nie kosztem konkurencyjności, nie kosztem
tego, że nie robimy wystarczająco dużo, aby zabezpieczyć dostawy
energii. (…) Powinniśmy się zabrać do roboty, od słów przejść do czynów,
zacząć budować naprawdę wspólny rynek energii w UE. Powinniśmy
dokończyć realizowanie trzeciego pakietu energetycznego, wydzielić
operatorów przesyłowych, żeby wszystkie firmy miały równy dostęp do
rynku, powinniśmy zharmonizować reguły funkcjonowania tych rynków,
zwiększyć efektywność energetyczną, wykorzystać zasoby naturalne,
które posiadamy w Europie.
14. EUROPEJSKI KONGRES GOSPODARCZY 201414
Zoltán Cséfalvay, minister stanu
w ministerstwie gospodarki Węgier
– Podzielam stanowisko rządu polskiego, że każdy kraj członkowski
UE powinien stworzyć własny miks energetyczny, w zależności od
uwarunkowań wewnętrznych. Kraje Europy Środkowej mają silną bazę
przemysłową. Dla jego rozwoju i utrzymania miejsc pracy niezwykle
istotne jest więc zapewnienie dostępu do taniej energii. Jeżeli chcemy
być konkurencyjni, jako region i UE, to musimy rozwiązać problem
pozyskiwania tanich źródeł energetycznych.
Mari Kiviniemi, premier Finlandii w latach 2010-11
– Zachęcam do wprowadzenia przepisów i regulacji, które są
uzgodnione, ale których jeszcze nie udaje się w całości wdrożyć. Gdyby
państwa członkowskie UE w pełni wdrażały dyrektywy i przepisy Unii
Europejskiej, to Europa byłaby dziś w lepszej sytuacji. Konflikt Rosji
i Ukrainy jest znakiem ostrzegawczym mówiącym, że należy przyśpieszyć
wprowadzenie tych regulacji na rynku energetycznym. (...)
Dla bezpieczeństwa energetycznego UE wszystkie państwa powinny
m.in. zwiększyć wydajność energetyczną i oszczędność energii – to leży
w rękach państw członkowskich. Należy także promować wykorzystanie
OZE i badania nowych technologii w tym obszarze.
Surojit Ghosh, country manager ArcelorMittal Poland
– Przemysł energochłonny potrzebuje taniej i konkurencyjnej energii
– a tego nam dziś w Europie brakuje. Tania energia to jedyny sposób
wyjścia z obecnej trudnej sytuacji gospodarczej w UE.
Adam Gierek, poseł do Parlamentu Europejskiego
– Jeszcze niedawno posłowie do Parlamentu Europejskiego w niewielkim
stopniu interesowali się skutkami gospodarczymi polityki klimatycznej
UE. Teraz zaczyna się to zmieniać i w instytucjach unijnych coraz częściej
zwycięża realizm nad ideologią.
Marek Woszczyk, prezes zarządu
PGE Polska Grupa Energetyczna
– Reindustrializacja to świetna wiadomość dla biznesu energetycznego,
bo oznacza ona nic innego, jak możliwość wzrostu popytu na
energię elektryczną, czyli na produkt, który koncerny energetyczne
wytwarzają. Reindustrializacja, czyli powrót do odpowiedniego stanu
uprzemysłowienia, nie przyjdzie sama z siebie. Nadejdzie, gdy przemysł
będzie chciał w Europie inwestować. Przeciętnej wielkości firma w UE
płaci dzisiaj 20 proc. więcej za energię elektryczną, niż to się dzieje
w Chinach, 65 proc. więcej niż w Indiach, dwa razy więcej niż w USA.
Czy w takich warunkach przemysł jest tutaj w stanie się lokować,
inwestować? Czy produkcja sektora przemysłowego będzie generować
wystarczające marże, aby reinwestować zarobione środki i przyciągać
przemysł do Europy? (...)
Wszystkie wątki, pytania zaprowadzą nas do pytania o politykę
klimatyczną. Zła jest polityka klimatyczna, która proponowała
rozwiązanie„one size fits all”, bo nie będzie identyfikowała silnych stron
poszczególnych państw Unii, a zatem pozbawi się szansy kapitalizowania
dorobku silnych stron.
Ekonomia nie zna granic. Nieefektywności gospodarek poszczególnych
krajów członkowskich natychmiast internalizują się w kosztach
gospodarek zwycięskich i tak naprawdę nikt nie jest wygrany
w takiej sytuacji. W ramach racjonalizacji polityki klimatycznej trzeba
uwzględniać silne strony poszczególnych gospodarek i na tym budować.
15. Wn i o s k i d l a E u r o p y 2 0 1 4Wn i o s k i d l a E u r o p y 2 0 1 4
POGLĄDY
Maciej Bando, prezes Urzędu Regulacji Energetyki
– Widzimy, jak energetyka staje się głównym tematem obrad różnych
gremiów politycznych, jak bezpieczeństwo energetyczne staje się istotne
i nie ma co ukrywać, że na to wszystko nakłada się dosyć skomplikowana
sytuacja w Polsce, a myślę tutaj o tym, że po pierwsze kończymy pewien
okres regulacji rynku. Kończymy okres starych zasad taryfowania
dystrybucji energii elektrycznej. Wkraczamy w czas, kiedy będziemy
budować rynek gazu – zdecydowanie i szybko.
Zdzisław Gawlik, wiceminister Skarbu Państwa
– Bezpieczeństwo energetyczne to klucz do rozwoju gospodarczego
państwa. Możemy śmiało mówić o boomie inwestycyjnym w polskiej
energetyce, napędzającym całą gospodarkę. Do 2020 roku spółki
z udziałem Skarbu Państwa zainwestują w sektor elektroenergetyczny
ok. 30 mld zł, a w szeroko rozumianą energetykę 60 mld zł.
Dariusz Lubera, prezes zarządu Tauron Polska Energia
– Kryzys ekonomiczny w ostatnich latach pokazał przecież, że lepiej go
zniosły te gospodarki, w których udział przemysłu w PKB był większy.
Zatem jeśli tak, to mam nadzieję, że nowa KE uzna reindustrializację za cel.
Natomiast obecnie w totalnej sprzeczności z celem reindustrializacji stoi
propozycja redukcji emisji CO2
o 40 proc. do roku 2030 i tu dochodzimy do
cen energii elektrycznej. Z punktu widzenia sektora elektroenergetycznego
inwestycje, które w Polsce w tym sektorze się rozpoczęły, to nic innego jak
reindustrializacja. Ale czy będzie mogła ona być dalej prowadzona? Jeżeli nie
dojdzie do rewizji celów polityki klimatycznej, nie będzie łatwo.
Christoph Sikora, dyrektor generalny
Dow na region Europy Środkowej
– Jako firma chemiczna jesteśmy bardzo zależni od dostępności
surowców i cen energii. Jeżeli chcemy pozostawać konkurencyjni, często
musimy decydować się na inwestowanie tam, gdzie mamy lepszy dostęp
do surowców lub tańszej energii. Jeśli Unia Europejska nie skupi się na
wdrażaniu bardziej konkurencyjnej polityki energetycznej, obawiamy się,
że ten trend będzie się nasilać.
Shigehiko Morimae, dyrektor zarządzający
Chugoku Electric Power
– Jedną z największych bolączek, zarówno w Stanach Zjednoczonych,
jak i w Europie, gdzie rynek energetyczny został zliberalizowany, jest to,
kto będzie budował nowe bloki energetyczne, które zapewnią dostawy
energii elektrycznej w godzinach szczytowych.
Janusz Steinhoff, były wicepremier
i szef resortu gospodarki
– Obawiam się, że ambitne cele w zakresie emisji CO2
w Europie
dotkną gospodarki poszczególnych krajów w zróżnicowany sposób
i zdecydowanie Polska będzie płacić najwyższą cenę, gdyż ma poziom
emisji CO2
o 50 proc. wyższy od średniej unijnej, co wynika ze struktury
nośników energii stosowanych w elektroenergetyce. Z drugiej strony
doprowadzi to do alokacji emisji, czyli alokacji części przemysłu poza
granice UE.
16. EUROPEJSKI KONGRES GOSPODARCZY 201416
Pavel Cyrani, członek zarządu ČEZ
– Mamy do czynienia z sytuacją, w której występuje duża presja
regulacyjna. Zasadniczo nie wpływają żadne nowe inwestycje do branży.
Inwestycje średnio w Europie wcale nie rosną i mówimy o sytuacji
niedoinwestowania. Już teraz widzimy, że w niektórych regionach
dostawy są niewystarczające. Mamy do czynienia z brakiem wspólnego
europejskiego podejścia do tej kwestii.
Jarosław Zagórowski, prezes zarządu
Jastrzębskiej Spółki Węglowej
– Górnictwo musi się dziś zmierzyć z sytuacją dużego spadku cen węgla
energetycznego i koksowego. Węgiel będzie w miksie energetycznym
Polski, jednak pozostaje pytanie, czy będzie to surowiec z polskich
kopalń. Polska ze swym poziomem wydobycia nie ma żadnego
wpływu na ceny węgla na rynku międzynarodowym. Musimy podnosić
efektywność, zabiegać o konkurencyjność polskiego węgla.
Friedbert Pflüger, dyrektor European Centre
for Energy and Resource Security (EUCERS)
– W przeszłości, kiedy doszło do kryzysu związanego z dostawami gazu
przez Ukrainę, UE zaczęła poważniej myśleć o swoim bezpieczeństwie
energetycznym. Dowodem wagi, jaką przykłada się w UE do kwestii
energetycznych, jest to, że stworzono stanowisko komisarza UE
ds. energii.
Johannes Hahn, komisarz UE ds. polityki regionalnej
– Celem Wspólnoty jest zatarcie różnic w poziomie europejskiej
infrastruktury transportowej, które powstały w wyniku politycznego
podziału kontynentu po II wojnie światowej.
W poprzednich siedmiu latach UE dofinansowała inwestycje
w infrastrukturę transportową kwotą 82 mld euro, z czego
połowa dotyczyła sieci TEN-T, co znacząco podniosło jej jakość
i bezpieczeństwo. Cel na obecny budżet UE to uzupełnienie
brakujących połączeń drogowych. Sama infrastruktura nie przyniesie
jednak wzrostu gospodarczego Europie. Równie ważne jest
inwestowanie w innowacje i rozwój przedsiębiorczości.
Elżbieta Bieńkowska, wicepremier,
minister infrastruktury i rozwoju
– Wykonano już ogromną ilość pracy, aby doprowadzić polską
infrastrukturę do zachodnich standardów. Do 2020 r. Polska musi mieć
kompletną sieć szybkich połączeń drogowych, zwłaszcza że unijny
budżet na lata 2014-2020 będzie ostatnim tak dużym dla nas zastrzykiem
środków z UE. Duże inwestycje infrastrukturalne napędzają rynek pracy
i mają antykryzysowy wpływ na gospodarkę.
W ramach wartego 27,5 mld euro Programu Operacyjnego
Infrastruktura i Środowisko na transeuropejską sieć transportową
(TEN-T) ma trafić 18,5 mld euro. To szczególnie istotne w kontekście
rozwoju transgranicznych połączeń drogowych i kolejowych, przede
wszystkim ze Słowacją i Czechami. Taką szansę daje też Program Łącząc
Europę (CEF).
17. Wn i o s k i d l a E u r o p y 2 0 1 4Wn i o s k i d l a E u r o p y 2 0 1 4
POGLĄDY
Khurram Dastgir Khan, minister handlu, Pakistan
– Od roku 2013 mamy w Pakistanie rząd wybierany przez obywateli,
koncentrujący się na liberalizacji polityki, handlu, gospodarki, energetyki.
Staramy się docierać do różnych krajów i nawiązywać kontakty – na
zasadach handlowych, a nie pomocowych. Unia oraz kraje Europy
Środkowej i Wschodniej stają się obszarem, na którym mocno się
koncentrujemy. Od państw Europy Środkowej, które kiedyś także miały
problemy w stosunkach z wieloma sąsiadami, chcemy też nauczyć się
handlować ze wszystkimi partnerami.
William Lacy Swing, dyrektor generalny
Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji
– Za kilkadziesiąt lat będzie brakowało milionów ludzi do pracy.
Z tej perspektywy powiedziałbym, że migracja jest problemem,
który należy rozwiązać, ale to też szansa na rozwiązanie innych
problemów gospodarczych. Niemniej jednak musimy dostosować
kraje do przybycia emigrantów. Migranci mogą pomóc w rozwoju
poszczególnych społeczeństw. Nie powinniśmy być zaniepokojeni
tymi, którzy wyjeżdżają, a skupić się na tych, którzy do nas
przyjeżdżają.
Paweł Olechnowicz, prezes zarządu Grupy Lotos
– My musimy mówić o dywersyfikacji dostaw generalnie nie dlatego,
że kogoś nie lubimy, lecz dlatego, że to jest zdrowe. Wolny rynek
w ogóle, a w tym wolny rynek energii, to jest podstawa do dalszego
funkcjonowania.
Herbert Wirth, prezes KGHM Polska Miedź
– Powodem naszych inwestycji zagranicznych była w pierwszej kolejności
dywersyfikacja produktowa. Zarabiamy na miedzi i srebrze, ale chcemy
również wejść w takie surowce jak platyna, pallad czy nikiel, których
w Polsce zwyczajnie nie ma. Drugim powodem wyjścia poza Polskę była
chęć zróżnicowania źródeł przychodów. Musieliśmy stworzyć aktywa
zdecydowanie płynniejsze niż te posiadane w kraju. Poza tym koszty
generowane przez KGHM poza Polską są zdecydowanie niższe niż w kraju.
Rafał Trzaskowski, minister administracji i cyfryzacji
– Dziesięć lat temu, kiedy wstępowaliśmy do Unii Europejskiej, zakupy
przez internet robiło zaledwie 5 proc. Polaków, dziś robi to już 30 proc.
W ostatniej dekadzie liczba Polaków, którzy mają dostęp do internetu
w domu, prawie się potroiła. Handel w internecie jest dość ciekawym
probierzem tego, co się dzieje w gospodarce, jest skorelowany np.
z inflacją – im wyższa inflacja, tym wyższy wzrost handlu w internecie.
Jakub Karnowski, prezes PKP
– Przed wejściem Polski do UE na utrzymanie linii kolejowych trafiało
nie więcej niż połowę środków potrzebnych, aby zatrzymać degradację
infrastruktury. Teraz polska kolej realizuje swój„plan Marshalla”.
W 2013 r. PKP PLK wydały na inwestycje rekordową kwotę 5 mld zł.
W 2014 r. będzie to 8 mld zł. Prowadzone prace to utrudnienia dla
przewoźników oraz pasażerów i ten rok będzie pod tym względem
najtrudniejszy. Musimy jednak przetrzymać ten okres, aby później
odczuć poprawę.
18. EUROPEJSKI KONGRES GOSPODARCZY 201418
Dialog,
skala,
prestiż
Europejski Kongres Gospodarczy
to przede wszystkim ludzie i dialog
– bezpośrednie, żywe relacje między
uczestnikami decydują o jego wyjątkowej
wartości w równym stopniu jak oficjalny
program. Debaty i wystąpienia nie
wyczerpują merytorycznej zawartości
trzech kongresowych dni. Do wielu
spotkań w czasie Kongresu dochodzi
poza zasięgiem jupiterów i mikrofonów,
niektóre pozostają wydarzeniami
towarzyskimi, ale są i takie, które owocują
konkretnymi biznesowymi działaniami.
Dzięki zainteresowaniu mediów przekaz
Kongresu jest szeroko komentowany
długo po zakończeniu obrad i pożegnaniu
Gości – staje się częścią publicznej debaty
o przyszłości Europy.
sesji, debat i wydarzeń
towarzyszących
Prelegenci
i Goście z kilku kontynentów
100
19. Wn i o s k i d l a E u r o p y 2 0 1 4
tytułów mediów
obsługujących Kongres
Znane osobistości
z Europy – politycy,
biznesmeni, autorytety
200
