2. • Latinski: corrodere – nagrizati
• Korozija je pojava nepovratnog mijenjanja metala pod uticajem spoljašnje sredine. Pri običnim uslovima
razaranje metala se odvija pod uticajem kiseonika iz vazduha, vodene pare i ugljenik(IV)-oksida, CO2. Brzina
korozije metala zavisi od više faktora:
od sredine u kojoj se metal nalazi, prirode metala, temperature, kao i niza drugih specifičnih faktora.
• Korozija se dijeli na:
Hemijsku- izazvana je neposrednim djelovanjem hemijskih agensa na metale, na primjer oksidacija metala
kiseonikom iz vazduha.
Elektrohemijsku- javlja se kada dva metala različitih elektrodnih potencijala dođu u dodir sa elektrolitom koji
omogućava odvijanje oksido-redukcionih procesa. Pri tome se obrazuju mikrogalvanski elementi u kojima se
odvijaju procesi anodne oksidacije i katodne redukcije.
3. • Pri anodnoj oksidaciji joni metala odlaze u rastvor, dok se pri katodnoj redukciji najčešće redukuju joni H+ ili se
obrazuju joni OH-.
• Pri elektrohemijskoj koroziji, gvožđe se ponaša kao anoda - oksiduje se otpuštanjem elektrona i prelazi u rastvor:
Fe → Fe2+ + 2e
elektroni odlaze na mikrokatodu, gdje reaguje sa vodonikovim jonima iz kiseline gradeći molekulski vodonik:
2H+ + 2e → H2
u prisustvu vode i kiseonika iz vazduha, odvija se i ova reakcija:
2H2O +O2+ 4e→ 4OH-
4. • Tako nastaje gvožđe(II)-hidroksid, Fe(OH)2, koji na vazduhu prelazi u hidratisani oksid Fe2O3 x nH2O. Ovaj oksid
zbog svoje rastresitosti ne prijanja uz površinu metala i ne štiti ga od korozije.
• Proučavanje korozije i metoda zaštite ima veliki teorijski i praktični značaj.
• Zaštita metala od korozije može se postići na više načina, od kojih su neki: a) obrazovanje ili nanošenje zaštitnih
slojeva, b) elektrolitička zaštita, v) zaštita djelovanjem inhibitora.
• a) Zaštitni slojevi nanose se na površinu metala u gotovom obliku ili se sloj stvara neposredno na metalu
postupcima termičke, elektrohemijske ili hemijske oksidacije. Zaštitni metal u rastopljenom stanju može se
nanositi pomoću komprimovanog vazduha ili se nanosi u prahu koji na povišenim temparaturama difunduje sa
površine u dubinu osnovnog metala. Na metale se mogu nanositi i mineralne boje suspendovane u sušivim
uljima. Primenjuje se i organska jedinjenja (smole, gume i plastične mase) rastvorena u isparljivim rastvaračima.
Otpornost metala na koroziju povećava se i legiranjem. Čelik se, na primjer, najčešće oplemenjuje hromom,
manganom, volframom, vanadijumom i niklom.
5. b) Elektrolitička (katodna) zaštita postiže se tako što se metal poveže sa aktivnijim metalom koji se pri
koroziji troši umjesto njega. Kada se aktivniji metal istroši, zamjenjuje se novim. Tako se, na primjer,
štite cijevi pod zemljom.
v) Inhibitori su supstance koje smanjuju brzinu određenih hemijskih procesa. Dodavanjem metalu
inhibatora korozije, postiže se usporavanje procesa nagrizanja metala. Kao dodaci se mogu koristiti i
one supstance koje sprečavaju katodnu ili anodnu reakciju.
Latinski: inhibere - spriječiti, zaustaviti
