Umetnost starog Egipta

1. EGIPAT
Pre oko 5.000 godina na obalama reke
Nil u severnoj Africi razvijala se po
mnogo čemu neverovatna
civilizacija starog Egipta. Njen
razvoj je trajao preko 3.000 godina -
duže nego ijedne druge civilizacije u
svetskoj istoriji! Danas je Egipat
jedna od najrazvijenijih i
najuticajnijih arapskih država i
nalazi se između Afrike i Bliskog
istoka. Egipat ima istoriju dugu
6.000 godina i mnoge turističke
atrakcije - pre svega piramide kao
jedino preostalo od sedam svetskih
čuda, zatim ogromni kip sfinge,
grobnicu kralja Tutankamona i
mnoge druge

2. Verovanje egipćana.
Čovek se sastoji iz tri dela
1.Fizičko telo
2. KA - čovekov dvojnik I čuvar
3. BA – prava čovekova duša

3.  Egipatska umetnost pretežno je namenjena kultu
mrtvih tako da je život posle smrti bio osnovna briga
živih i svrha umetnosti ali za razliku od umetnosti
praistorije gde je postojao strah od duha mrtvih.
Odnos Egipćana prema smrti je sasvim drugačiji.
Verujući u život posle smrti oni su prema njemu
imali veoma vedar odnos i stav. Zagrobni život je
zapravo bio samo nastavak života na zemlji za koji se
trebalo valjano pripremiti. U tu svrhu još za života
gradile su se grobnice koje su bile opremljene svim
onim što je bilo potrebno za srećan život posle smrti.
Duh umrlih ( KA ) ostaje da živi i posle smrti ili u
balsamovanom, mumificiranom telu pokojnika koje
su pravljena kao stanište duše KA.

4. PIRAMIDE- GROBNICE
 Prve grobnice su bile mastabe
 prva stepenasta piramida -
grobnica kralja Zosera ili
Džozera, izgrađena oko
2500.g.p. n. e.
 Ona je veoma značajna sa
stanovišta istorije umetnosti jer
nam je poznat njen graditelj -
prvi umetnik čije je ime
zabeleženo. Zvao se Imhotep
 Sastoji se od sest stepenika

5. KEOPSOVA, KEFRENOVA I
MIKRERINOVA PIRAMIDA
 u Gizi kod Kaira između 2570. i
1500 su izradjene
 Najveća i najstarija je Keopsova
piramida još Starom veku
proglašena jednim od [[Velike
piramide|sedam svetskih čuda].
 Kompleks čine i Kefrenova i
Mikerinova piramida. Piramide
su bile obložene uglačanim
kamenom sa pozlaćenim
vrhovima. Ta obloga se sačuvala
još samo na Kefrenvoj piramidi.
U kompleksu su se nalazili
hramovi i palate a čuvala ga je
velika Sfinga.

6. UNUTRAŠNJOST PIRAMIDA
 Njihova unutrašnjost bila je
bogato opremljena onim
bogatstvom kojim su faraoni
raspolagali za vreme života. O
tome svedoči jedina grobnica
koja nije opljačkana a to je
Tutankamonova grobnica.
 Istorijski značaj Tutankamona ogleda
se najviše u tome što je započeo
napuštanje atonizma koji je uveo
Akhenaton I vraćanje staroj
egipatskoj religiji.
 Tutankamon je započeo svoju
vladavinu u devetoj godini I živeo je
do 19.god. Bio je bolešnjiv ali o
njemu se najviše zna jer jedino
njegova grobniva nije opljačkana

7. SKULPTURA I SLIKARSTVO
I slikarstvo i skulptura Egipta vezani su za hramove i
grobnice ali ne kao njihova dekoracija već da izraze
božansko poreklo faraona i osiguraju blagostanje
njegovoj duši. Figure su uglavnom slikane kao naga
muška i obučena ženska tela. Statue su postavljene u
grobnice kao zamena za pokojnikovo telo odnosno
one su stan njegove duše. Zato su one manje
predstavljale određene ličnosti već više odraz večnog
života posle smrti. One stoga predstavljaju čoveka van
prostora i vremena. Otuda njihova statičnost,
bezizražajnost i monumentalnost. Ni u slikama ni u
reljefima zato nema perspektive ni iluzije prostornosti.

8. MIKERIN I NJEGOVA ŽENA
Bogovi i kraljevi se prikazuju u dvije poze: -
uspravnoj pozi s jednom nogom naprijed ali
nema nagoveštaja pokreta i sjedeći s rukama
pruženim niz butine
Na njegovoj skupturi umetnik je koristio oštre
linije dok kod nje se uočavaju meke linije.
egipatska skulptura je komponovana strogo
simetrično, bez naznake pokreta tela ili izraza
lica.

9. PISAR
Egipatski pisar, čuvena statua stara oko
četiri i po hiljade godina, nalazi se
danas u muzeju Luvru u Parizu. To
je jedno od najlepših, nama
poznatih, remek-dela vajarstva
starog Egipta. Isklesano od
krečnjaka i obojeno, ovo
umetničko delo je pravi portret.
Egipatski pisar je pisao neke
poslovne račune ili listu poreza
koje je ubirao, ili faraonovu
zapovest vojnicima.
Pisari su, inače, bili viđenije
ličnosti tadašnjeg javnog života, jer
egipatske hijeroglife nije bilo lako
naučiti.
Pisar u Luvru potiče iz grada
Sakare. On sedi prekrštenih nogu,
a na krilu drži papirus i spreman je
da piše. Podigao je glavu i pažljivo
gleda onoga ko će diktirati. Kao da

10. NEFERTITI
Kraljica Nefretete, žena egipatskog faraona
Amenofisa IV, je bila živela u
četrnaestom veku pre nove ere. Njeno
obojeno poprsje, koje se čuva u
Berlinskom muzeju, prikazuje je i danas
onakvom kakva je bila pre trideset četiri
veka! Ruka nepoznatog umetnika
sačuvala je njenu lepotu za sva
vremena.
Slava egipatske kraljice Nefretete, žene
besprekorne lepote, doprla je do nas
zahvaljujući tome što je pronađen njen
portret - statua od belog kamena, vrlo
vešto obojena. Posle toliko vremena su i
dalje verno očuvane crte njenog lica i
sva ženstvenost. Da je ova statua,
nađena u Tel-al-Amarni, verna
predstava lepe vladarke, potvrdilo je
njeno drugo poprsje, izvajano od kvarca,
koje se nalazi u muzeju u Kairu: isti

11. SFINGA
 Uz svaku piramidu nalazio se
hram a uz Kefrenovu Velika
sfinga sa njegovim likom i telom
lava. Njena veličanstvenost
stvorila je takvo strahopoštovanje
da su je smatrali likom Boga
sunca.
 Visoka je 19 metara a siroka 73m.
 Smatra se da je ona čuvar
piramide

12. HRAMOVI

13. SLIKE NA PAPIRUSU

14. MITOLOGIJA
Amon - Ra, bog sunca,
Izida, boginja mjeseca,
Oziris, bog plodnosti,
Hapi, boginja Nila...
Sveštenici su nastojali da kod ljudi stvore osjećanje nemoći i da ih naviknu na pokornost,
zato su podržavali sujevjerje.U vezi s tim, Egipćani su vjerovali u zagrobni živiot, tj.
da čovjek poslije smrti odlazi pred sud boga Ozirisa i da pravedne duše odlaze u raj
gok grešne najprije čeka mučenje ,a zatim uništenje.Na osnovu vjere u zagrobni život
razvili su se obredi i običaji prilikom sahranjivanja mrtvih.Po egopatskom vjerovanju
da bi duša živjela i poslije smrti trebalo je tijelo sačuvati od raspadanja.Zato su
Egipćani balzamovali svoje mrtve.

15. MUMIJE
Mumija je narocito preparirano i sacuvano tijelo mrtvaca. Rijec mumija
dolazi iz arapskog jezika i znaci tjelo sacuvano pomocu voska ili katrana.
Egipcani su vjerovali u zivot poslije smrti, zato su oni leseve mumificirali.
Otprilike 3000 godina p.n.e. egipcani su sahranjivali svoje mrtve u
sklupcanom polozaju u vrelom pustinjskom pijesku, koji je cuvao tijelo od
raspadanja.
Kada bi neko umro, izvadili bi mu mozak, organe za varenje, srce i pluca I
stavili bi ih u urme
To se cuvalo zasebno, u cetiri suda koji su se zvali "kanopske vaze".
U kasnija doba ti su organi vracani u tijelo.
Zatim su u tijelo stavljane soli koje su sa suvim pustinjskim vazduhom
izvlacile vlagu. Kada bi se les osusio, umotali bi ga u stotine metara platna.
Sve je to trajalo 70 dana. Tijelo je zatim stavljano u sanduk koji se
naziva - sarkofag. Ako je pokojnik bio bogata osoba, izradjivano je vise
sanduka od kojih je svaki tacno ulazio u slijedeći.