SlideShare a Scribd company logo
1 of 19
Download to read offline
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

CHUY N Đ 3 :

PHƯƠNG PHÁP GI I BÀI T P V
HIĐROCACBON KHÔNG NO

I. Ph n ng c ng X2, HX, H2O, H2
1. Ph n ng c ng X2 (X là Cl, Br, I)
Phương trình ph n ng t ng quát : CnH2n + 2 – 2a + aX2 → CnH2n + 2 – 2aX2a
● Đ i v i anken : CnH2n + X2 → CnH2nX2
● Đ i v i ankađien ho c ankin : CnH2n– 2 + 2X2 (dư) → CnH2n– 2X4
2. Ph n ng c ng HX (X là Cl, Br, I)
Phương trình ph n ng t ng quát : CnH2n + 2 – 2a + aHX → CnH2n + 2 – aXa
● Đ i v i anken : CnH2n + HX → CnH2n + 1X
● Đ i v i ankađien ho c ankin : CnH2n – 2 + 2HX → CnH2nX2
3. Ph n ng c ng H2O
o

+

t ,H
Đ i v i anken : CnH2n + H2O  CnH2n + 1OH
→
● Chú ý : Đ i v i anken đ i x ng s t o ra m t s n ph m c ng, đ i v i anken b t đ i x ng s t o
ra hai s n ph m c ng. Ví d :

CH2=CH2

+

o

t ,H
→
+ HOH  CH3CH2OH

 CH3CH2CH2 OH (s n ph m ph )
→

t o , H+

CH2=CH–CH3 + HOH
 CH3CHCH3 (s n ph m chính)
→
OH

● Đ i v i ankin :
+

t ,H
CnH2n-2 + H2O  CnH2n-1OH → CnH2nO
→
(không b n)
● Chú ý :
Đ i v i axetilen (etin) s n ph m t o ra là anđehit :
o

t , Hg , H

+ HOH → CH2=CH–OH → CH3–CHO
(không b n) (anđehit axetic)
Đ i v i các ankin khác s n ph m t o ra là xeton :

CH ≡ CH

CH ≡ C–CH3

o

+

2+

+

o

2+

→

+

t , Hg , H

HOH → CH2=C–CH3

CH3–C–CH3
O

OH
(không b n)

(axeton)

o

4. Ph n ng c ng H2 (t , Ni)
o

t , Ni
Phương trình ph n ng t ng quát : CnH2n + 2 – 2a + aH2  CnH2n + 2
→
o

t , Ni
Đ i v i anken : CnH2n + H2  CnH2n + 2
→
o

t , Ni
→
Đ i v i ankađien ho c ankin : CnH2n– 2 + 2H2 (dư)  CnH2n + 2

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ

1
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

● Chú ý : Trong ph n ng c ng H2 và ankin mà xúc tác là Pd/PbCO3 thì ph n ng ch d ng l i
giai đo n t o anken.

Phương pháp gi i
1. Bài t p tìm công th c c a hiđrocacbon không no trong ph n ng c ng HX, X2 (X là Cl, Br, I)
N u đ bài cho bi t s mol c a hiđrocacbon và s mol c a HX ho c X2 tham gia ph n ng thì ta
n X2
n
tính t l T = HX hoaëc T =
đ t đó suy ra công th c phân t t ng quát c a hiđrocacbon. T
nC H
nC H
x

y

x

y

= 1 suy ra công th c phân t t ng quát c a hiđrocacbon là CnH2n; T =2 suy ra công th c phân t
t ng quát c a hiđrocacbon là CnH2n-2… Bi t đư c công th c t ng quát c a hiđrocacbon s bi t
đư c công th c t ng quát c a s n ph m c ng. Căn c vào các gi thi t khác mà đ cho đ tìm s
nguyên t C c a hiđrocacbon.
2. Bài t p liên quan đ n ph n ng c ng H2 vào hiđrocacbon không no
Khi làm bài t p liên quan đ n ph n ng c ng H2 vào hiđrocacbon không no c n chú ý nh ng
đi u sau :
+ Trong ph n ng kh i lư ng đư c b o toàn, t đó suy ra :
n hoãn hôïp tröôùc phaûn öùng .M hoãn hôïp tröôùc phaûn öùng = n hoãn hôïp sau phaûn öùng .M hoãn hôïp sau phaûn öùng

+ Trong ph n ng c ng hiđro s mol khí gi m sau ph n ng b ng s mol hiđro đã ph n ng.
+ Sau ph n ng c ng hiđro vào hiđrocacbon không no mà kh i lư ng mol trung bình c a h n
h p thu đư c nh hơn 28 thì trong h n h p sau ph n ng có hiđro dư.

Các ví d minh h a
Ví d 1: 0,05 mol hiđrocacbon X làm m t màu v a đ dung d ch ch a 8 gam brom cho ra s n ph m
có hàm lư ng brom đ t 69,56%. Công th c phân t c a X là :
A. C3H6.
B. C4H8.
C. C5H10.
D. C5H8.
Hư ng d n gi i

n Br =
2

n Br 1
8
= 0,05 mol; n X = 0,05 mol ⇒ 2 = ⇒ X laø Cn H 2n
160
nX 1

Phương trình ph n ng :
CnH2n

+

Br2

Theo gi thi t ta có :


→

CnH2nBr2

(1)

80.2
69,56
=
⇒ n = 5 ⇒ X là C5H10.
14n 100 − 69,56

Đáp án C.
Ví d 2: Cho 8960 ml (đktc) anken X qua dung d ch brom dư. Sau ph n ng th y kh i lư ng bình
brom tăng 22,4 gam. Bi t X có đ ng phân hình h c. CTCT c a X là :
A. CH2=CHCH2CH3.
B. CH3CH=CHCH3.
C. CH3CH=CHCH2CH3.
D. (CH3)2C=CH2.
Hư ng d n gi i
Phương trình ph n ng :
CnH2n
+ Br2
Theo gi thi t ta có :

2


→

CnH2nBr2

(1)

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

nX =

8,96
22,4
= 0,4 mol; m X = 22,4 gam ⇒ M X =
= 56 gam / mol ⇒ X : C 4 H 8
22,4
0,4

Vì X có đ ng phân hình h c nên X là : CH3CH=CHCH3.
Đáp án C.
Ví d 3: Cho hiđrocacbon X ph n ng v i brom (trong dung d ch) theo t l mol 1 : 1, thu đư c ch t
h u cơ Y (ch a 74,08% Br v kh i lư ng). Khi X ph n ng v i HBr thì thu đư c hai s n ph m h u
cơ khác nhau. Tên g i c a X là :
A. but-1-en.
B. but-2-en.
C. Propilen.
D. Xiclopropan.
Hư ng d n gi i
X ph n ng v i Br2 theo t l mol 1:1 nên X có công th c là CnH2n.
Phương trình ph n ng :
CnH2n

+

Br2

Theo gi thi t ta có :


→

CnH2nBr2

(1)

80.2
74,08
=
⇒ n = 4 ⇒ X là C4H8.
14n 100 − 74,08

Khi X ph n ng v i HBr thì thu đư c hai s n ph m h u cơ khác nhau nên X là but-1-en.

 CH3CH2CH2CH2Br
→
CH2=CHCH2CH3

+ HBr

(s n ph m ph )

 CH3CH2CHBrCH3
→
(s n ph m chính)

Đáp án B.
Ví d 4: 4,48 lít (đktc) m t hiđrocacbon A tác d ng v a đ v i 400 ml dung d ch brom 1M đư c
s n ph m ch a 85,56% Br v kh i lư ng. CTPT c a A là :
A. C2H6.
B. C3H6.
C. C4H6.
D. C4H8.
Hư ng d n gi i
Theo gi thi t ta có :

nA =

n Br 2
4, 48
= 0,2 mol; n Br = 0, 4 mol ⇒ 2 = ⇒ A có công th c phân t là : CnH2n-2
2
22, 4
nA 1

Phương trình ph n ng :
CnH2n-2

+

T gi thi t suy ra :

2Br2


→

CnH2n-2Br4

(1)

80.4
85,56
=
⇒ n = 4 ⇒ X là C4 H6.
14n − 2 100 − 85,56

Đáp án B.
Ví d 5: M t hiđrocacbon A c ng dung d ch brom t o d n xu t B ch a 92,48% brom v kh i
lư ng. CTCT B là :
A. CH3CHBr2.
B. CHBr2–CHBr2.
C. CH2Br–CH2Br.
D. CH3CHBr–CH2Br.
Hư ng d n gi i
G i s nguyên t Br trong B là n, theo gi thi t ta có :
MB =

80n.100
= 86,5n
92, 48

● N u n = 2 thì M = 173 (lo i, vì kh i lư ng mol c a CxHyBr2 ph i là m t s ch n).
Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ

3
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

● N u n = 4 thì M = 346 suy ra MA = MB – 80.4 =346 – 320 = 26 gam/mol.
V y A là C2 H2 và B là C2H2Br4 hay CHBr2–CHBr2.
Đáp án B.
Ví d 6: Đ t cháy hoàn toàn m gam hiđrocacbon th khí, m ch h thu đư c 7,04 gam CO2. S c m
gam hiđrocacbon này vào nư c brom dư đ n khi ph n ng hoàn toàn, th y có 25,6 gam brom ph n
ng. Giá tr c a m là :
A. 2 gam.
B. 4 gam.
C. 2,08 gam.
D. A ho c C.
Hư ng d n gi i
Đ t công th c phân t c a hiđrocacbon là CnH2n+2-2a (a là s liên k t pi trong phân t ).
Các ph n ng :
CnH2n+2-2a
mol:

+

x

3n + 1 − a
to
O2  nCO2
→
2
nx
→

+ (n+1-a)H2O

o

t
CnH2n+2-2a + aBr2  CnH2n+2-2aBr2
→
mol:
x
ax
→
Theo gi thi t và phương trình ph n ng ta th y :

(1)

(2)


7, 04
 nx = 44 = 0,16 n 1

⇒ = (3)

a 1
ax = 25,6 = 0,16

160

Vì hiđrocacbon th khí nên n ≤ 4 và t (3) suy ra n ≥ 2 (vì h p ch t có 1 C không th có liên
k t pi).
● N u n = 2, a = 2 thì hiđrocacbon là C2H2 (CH ≡ CH).
0,16
= 0, 08 mol ⇒ m C H = 0,08.26 = 2, 08 gam.
2 2
2
● N u n = 3, a = 3 thì hiđrocacbon là C3H2 (lo i).
● N u n = 4, a = 4 thì hiđrocacbon là C4H2 (CH–C ≡ C–CH).
nC H =
2

2

nC H =
4

2

0,16
= 0, 04 mol ⇒ m C H = 0, 04.50 = 2 gam.
4 2
4

Đáp án D.
Ví d 7 : D n 3,36 lít (đktc) h n h p X g m 2 anken là đ ng đ ng k ti p vào bình nư c brom dư,
th y kh i lư ng bình tăng thêm 7,7 gam.
a. CTPT c a 2 anken là :
A. C2H4 và C3H6.
B. C3H6 và C4H8.
C. C4H8 và C5H10.
D. C5H10 và C6H12.
b. Thành ph n ph n % v th tích c a hai anken là :
A. 25% và 75%.
B. 33,33% và 66,67%.
C. 40% và 60%.
D. 35% và 65%.
Hư ng d n gi i
a. Xác đ nh công th c phân t c a hai anken :
Đ t CTPT trung bình c a hai anken trong X là : C n H 2n .
Theo gi thi t ta có :
4

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

3,36
7,7 154
154
11
= 0,15 mol; m C H = 7,7 gam ⇒ MCn H2 n =
=
⇒ 14n =
⇒n=
n 2n
22,4
0,15
3
3
3
11
Vì hai anken là đ ng đ ng k ti p và có s nguyên t C trung bình là
= 3,667 nên suy ra
3
công th c phân t c a hai anken là C3H6 và C4H8.
b. Tính thành ph n ph n trăm v th tích c a các anken :
Áp d ng sơ đ đư ng chéo cho s nguyên t C trung bình c a h n h p C3H6 và C4H8 ta có :
nC H =
n

n C 4 H8

2n

11
2
–3=
3
3

4
11
3

⇒

nC H
4

nC H
3

8

6

=

2
1

11 1
=
3 3
V y thành ph n ph n trăm v th tích các khí là :

n C 3 H6

3

4–

1
%C3H 6 = .100 = 33,33%; %C 4 H 8 = (100 − 33,33)% = 66,67%.
3
Đáp án BB.

Ví d 8: H n h p khí X g m anken M và ankin N có cùng s nguyên t cacbon trong phân t . H n
h p X có kh i lư ng 12,4 gam và th tích 6,72 lít ( đktc). S mol, công th c phân t c a M và N
l n lư t là :
A. 0,1 mol C2H4 và 0,2 mol C2H2.
B. 0,1 mol C3H6 và 0,2 mol C3H4.
C. 0,2 mol C2H4 và 0,1 mol C2H2.
D. 0,2 mol C3H6 và 0,1 mol C3H4.
Hư ng d n gi i
Đ t công th c trung bình c a anken M và ankin N là : C m H n
Ta có : 12m + n =

12, 4.22, 4
= 41,33 ⇒ m = 3 và n = 5,33
6, 72

V y anken là C3H6 và ankin là C3H4.
N u hai ch t C3 H6 và C3 H4 có s mol b ng nhau thì s
ph i có s mol nhi u hơn.
Đáp án D.

n = 5 nhưng n = 5,33 ch ng t anken

Ví d 9: Cho 4,48 lít h n h p X ( đktc) g m 2 hiđrocacbon m ch h l i t t qua bình ch a 1,4 lít
dung d ch Br2 0,5M. Sau khi ph n ng hoàn toàn, s mol Br2 gi m đi m t n a và kh i lư ng bình
tăng thêm 6,7 gam. Công th c phân t c a 2 hiđrocacbon là :
A. C2H2 và C4H6.
B. C2H2 và C4H8.
C. C3H4 và C4H8.
D. C2H2 và C3H8.
Hư ng d n gi i
N u ch có m t hiđrocacbon ph n ng v i dung d ch brom (phương án D) thì ta có :

1
n C H = .n Br = 0,175 mol ⇒ n C H = 0,2 − 0,175 = 0, 025 mol
2 2
2
3 8
2
⇒ m hh = 0,175.26 + 0, 025.44 = 5,65 ≠ 6, 7 (loaïi)
V y c hai hiđrocacbon cùng ph n ng v i dung d ch nư c brom
Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ

5
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

n hh X =

4,48
0, 7
= 0,35 mol
= 0,2 mol ; n Br2 ban ®Çu = 1, 4.0,5 = 0, 7 mol ; n Br pö =
2
22,4
2

Kh i lư ng bình Br2 tăng 6,7 gam là s gam c a h n h p X. Đ t CTTB c a hai hiđrocacbon
m ch h là C n H 2n +2−2a ( a là s liên k t π trung bình).
Phương trình ph n ng:
C n H 2n + 2−2 a + aBr2 → C n H 2n +2 −2 a Br2 a
mol:
⇒a=

0,2

→

0,2.a = 0,35

0,35
= 1,75 ⇒ Trong h n h p có m t ch t ch a 2 liên k t π ch t còn l i ch a 1 liên
0,2

k t π.
6,7
⇒ n = 2,5 ⇒ Trong h n h p ph i có m t ch t là C2H2 (có hai liên k t
0,2
π) ch t còn l i ph i có m t liên k t π và có s C t 3 tr lên đó là C4H8.
Đáp án B.

⇒ 14n + 2 − 2a =

Ví d 10: Hiđrocacbon X c ng HCl theo t l mol 1:1 t o s n ph m có hàm lư ng clo là 55,04%. X
có công th c phân t là :
A. C4H8.
B. C2H4.
C. C5H10.
D. C3H6.
Hư ng d n gi i
X ph n ng v i HCl theo t l mol 1:1 nên X có công th c là CnH2n.
Phương trình ph n ng :
CnH2n

+

HCl

Theo gi thi t ta có :


→

CnH2n+1Cl (1)

35,5
55, 04
=
⇒ n = 2 ⇒ X là C2H4.
14n + 1 100 − 55, 04

Đáp án B.
Ví d 11: H n h p X g m hai anken k ti p nhau trong dãy đ ng đ ng. Đ t cháy hoàn toàn 5 lít X
c n v a đ 18 lít khí oxi (các th tích khí đo cùng đi u ki n nhi t đ và áp su t).
a. Công th c phân t c a hai anken là :
A. C2H4 và C3H6.
B. C3H6 và C4H8.
C. C4H8 và C5H10.
D. A ho c B.
b. Hiđrat hóa m t th tích X trong đi u ki n thích h p thu đư c h n h p ancol Y, trong đó t l v
kh i lư ng c a các ancol b c 1 so v i ancol b c 2 là 28 : 15. Thành ph n ph n trăm kh i lư ng c a
m i ancol trong h n h p Y là :
A. C2H5OH : 53,49% ; iso – C3H7OH : 34,88% ; n – C3H7OH : 11,63%.
B. C2H5OH : 53,49% ; iso – C3H7OH : 11,63% ; n – C3H7OH : 34,88%.
C. C2H5OH : 11,63% ; iso – C3H7OH : 34,88% ; n – C3H7OH : 53,49%.
D. C2H5OH : 34,88% ; iso – C3H7OH : 53,49% ; n – C3H7OH : 11,63%.
Hư ng d n gi i
a. Xác đ nh công th c phân t c a hai anken :
Đ t công th c phân t trung bình c a hai anken trong X là : C n H2 n
Phương trình ph n ng cháy :

6

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

lít:

5

3n
to
O2 
→
2

+

C n H 2n

n CO2

+

n H2O

(1)

3n
.5
2

→

3n
.5 = 18 ⇒ n = 2,4 .
2
Do hai anken là đ ng đ ng k ti p và có s cacbon trung bình là 2,4 nên công th c c a hai
anken là : C2 H4 và C3 H6.
Đáp án A.
b. Xác đ nh thành ph n ph n trăm kh i lư ng c a m i ancol trong h n h p Y :
Áp d ng sơ đ đư ng chéo cho s nguyên t C trung bình c a hai anken ta có :
Theo gi thi t và (1) ta có :

3 – 2,4 = 0,6

2

n C2 H 4

2,4
n C 3 H6

⇒

nC H

4

nC H

6

2

3

=

0,6 3
=
0, 4 2

2,4 – 2= 0,4

3

V y ch n s mol c a C2H4 là 3 thì s mol c a C3H6 là 2.
Ph n ng c a h n h p hai anken v i nư c :
mol:

C2H4
3

+

o

+

t ,H
H2O  C2H5OH
→
→
3

mol:

+ H2O

x+ y

 CH3CH2CH2OH
→
x

(3)

 CH3CHOHCH3
→
y

to, H+

CH2=CHCH3

(2)

(4)

 3.46 + x.60 28
=
 x = 0,5

Theo (2), (3), (4) và gi thi t ta có : 
y.60
15 ⇔ 
 y = 1,5
x + y = 2


Thành ph n ph n trăm kh i lư ng c a m i ancol trong h n h p Y là :

3.46
1,5.60
.100 = 53, 49%; %i − C3H 7OH =
.100 = 34,88%
3.46 + 2.60
3.46 + 2.60
%n − C3H 7OH = 100% − 53, 49% − 34,88% = 11,63%.
%C2 H5OH =

Đáp án A.
Ví d 12: Cho H2 và 1 olefin có th tích b ng nhau qua niken đun nóng ta đư c h n h p A. Bi t t
kh i hơi c a A đ i v i H2 là 23,2. Hi u su t ph n ng hiđro hoá là 75%. Công th c phân t olefin
là :
A. C2H4.
B. C3H6.
C. C4H8.
D. C5H10.
Hư ng d n gi i
Theo gi thi t ta ch n : n H = nC H = 1 mol.
2
n 2n
Phương trình ph n ng :
o

t , Ni
CnH2n + H2  CnH2n+2
→

(1)

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ

7
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

Theo (1) ta th y, sau ph n ng s mol khí gi m m t lư ng đúng b ng s mol H2 ph n ng. Hi u
su t ph n ng là 75% nên s mol H2 ph n ng là 0,75 mol. Như v y sau ph n ng t ng s mol khí
là 1+1 – 0,75 = 1,25 mol.
Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng ta có : kh i lư ng c a H2 và CnH2n ban đ u b ng kh i
lư ng c a h n h p A.
MA =

1.2 + 1.14n
= 23,2.2 ⇒ n = 4 ⇒ Công th c phân t olefin là C4 H8.
1,25

Đáp án C.
Ví d 13: Cho h n h p X g m anken và hiđro có t kh i so v i heli b ng 3,33. Cho X đi qua b t
niken nung nóng đ n khi ph n ng x y ra hoàn toàn, thu đư c h n h p Y có t kh i so v i heli là 4.
CTPT c a X là :
A. C2H4.
B. C3H6.
C. C4H8.
D. C5H10.
Hư ng d n gi i
Vì M Y = 4.4 = 16 nên suy ra sau ph n ng H2 còn dư, CnH2n đã ph n ng h t.
Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng ta có :
mX = mY ⇔ nX. M X = nY. M Y ⇔
Ch n nX = 1,2 mol và nY =1 mol ⇒ n H

n X MY
4.4
1, 2
=
=
=
n Y M X 3, 33.4 1

2( pö )

= n C H = n X − n Y = 0,2 mol.
n

2n

⇒ Ban đ u trong X có 0,2 mol CnH2n và 1 mol H2
0, 2.14n + 1.2
Ta có : M X =
= 3,33.4 ⇒ n = 5 ⇒ Công th c phân t olefin là C5 H10.
1, 2
Đáp án D.
Ví d 14: H n h p khí X g m H2 và C2 H4 có t kh i so v i He là 3,75. D n X qua Ni nung nóng,
thu đư c h n h p khí Y có t kh i so v i He là 5. Hi u su t c a ph n ng hiđro hoá là :
A. 20%.
B. 40%.
C. 50%.
D. 25%.
Hư ng d n gi i
Áp d ng sơ đ đư ng chéo ta có :
n H2
28 − 15 1
=
= ⇒ Có th tính hi u su t ph n ng theo H2 ho c theo C2H4
n C2 H4 15 − 2 1
Phương trình ph n ng :
Ni,t
H2 + C2H4  C2H6
→
Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng ta có :
o

mX = mY ⇔ nX. M X = nY. M Y ⇔
Ch n nX = 4 mol ⇒ n H2 = n C2 H 4 = 2 mol ; n H

nX MY
5.4
4
=
=
=
n Y M X 3, 75.4 3

2( pö )

= n X − n Y = 1 mol.

1
⇒ Hi u su t ph n ng : H = .100% = 50% .
2
Đáp án C.

8

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

Ví d 15: Trong bình kín ch a hiđrocacbon X và hiđro. Nung nóng bình đ n khi ph n ng hoàn
toàn thu đư c khí Y duy nh t. cùng nhi t đ , áp su t trong bình trư c khi nung nóng g p 3 l n áp
su t trong bình sau khi nung. Đ t cháy m t lư ng Y thu đư c 8,8 gam CO2 và 5,4 gam nư c. Công
th c phân t c a X là :
A. C2H2.
B. C2H4.
C. C4H6.
D. C3H4.
Hư ng d n gi i
Đ t cháy Y thu đư c : n H O = 0,3 mol; n CO = 0, 2 mol ⇒ Y là ankan CnH2n+2.
2
2
S nguyên t C trong Y : n =

n CO

= 2 . V y Y là C2H6 và X là C2Hy.

2

n H O − nCO
2

2

Phương trình ph n ng :
C2Hy
mol:

+

1

→

6−y
Ni, t o
H2  C2H6
→
2
6−y
1
→
2

(1)

6−y
1+
n1 p1
2 =3⇒ y =2.
Vì nhi t đ bình không đ i nên
=
⇒
n 2 p2
1

V y X là C2 H2.
Đáp án A.
Ví d 16: H n h p X g m hiđro và m t hiđrocacbon. Nung nóng 14,56 lít h n h p X (đktc), có Ni
xúc tác đ n khi ph n ng hoàn toàn thu đư c h n h p Y có kh i lư ng 10,8 gam. Bi t t kh i c a Y
so v i metan là 2,7 và Y có kh năng làm m t màu dung d ch brom. Công th c phân t c a
hiđrocacbon là :
A. C3H6.
B. C4H6.
C. C3H4.
D. C4H8.
Hư ng d n gi i
nX = 0,65 mol ; M Y = 43,2 gam/mol.
Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng ta có :
mx = mY = 10,8 gam ⇔ nX. M X = nY. M Y = 10,8 ⇒ nY = 0,25 mol.
Vì h n h p Y có kh năng làm m t màu dung d ch brom nên hiđro ph n ng h t, hiđrocacbon
còn dư. Như v y trong h n h p X : n H 2 = 0, 65 − 0, 25 = 0, 4 mol ; n C x H y = 0, 25 mol
⇒ (12x + y).0,25 + 0,4.2 = 10,8 ⇔ 12x + y = 40 ⇒ x = 3 và y = 4 ⇒ Hiđrocacbon là C3H4.
Đáp án C.
Ví d 17: H n h p X g m hiđrocacbon B v i H2 (dư), có d X/H 2 = 4,8. Cho X đi qua Ni nung nóng
đ n ph n ng hoàn toàn đư c h n h p Y có d Y/ H 2 = 8. Công th c phân t c a hiđrocacbon B là :
A. C3H6.

B. C2H2.

C. C3H4.

D. C4H8.

Hư ng d n gi i
Vì M Y = 8.2 = 16 nên suy ra sau ph n ng H2 còn dư, hiđrocacbon B đã ph n ng h t.
Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng ta có :
mX = mY ⇔ nX. M X = nY. M Y ⇔

nX MY
8.2
5
=
=
=
n Y M X 4,8.2 3

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ

9
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

Ch n nX = 5 mol và nY =3 ⇒ n H

2( pö )

= n X − n Y = 2 mol .

● N u B là CnH2n thì n C H = n H pö = 2 mol ⇒ n H bñ = 5 − 2 = 3 mol.
n 2n
2
2
Ta có : M X =

2.14n + 3.2
= 4,8.2 ⇒ n = 1, 5 (loaïi) .
5

1
n
= 1 mol ⇒ n H bñ = 5 − 1 = 4 mol.
2
2 H2 pö
1.(14n − 2) + 4.2
= 4,8.2 ⇒ n = 3 ⇒ Công th c phân t c a B là C3H4.
Ta có : M X =
5
Đáp án C.

● N u B là CnH2n-2 thì n C H
n

2 n −2

=

Ví d 18: Có V lít khí A g m H2 và hai olefin là đ ng đ ng liên ti p, trong đó H2 chi m 60% v th
tích. D n h n h p A qua b t Ni nung nóng đư c h n h p khí B. Đ t cháy hoàn toàn khí B đư c
19,8 gam CO2 và 13,5 gam H2O. Công th c c a hai olefin là :
A. C2H4 và C3H6.
B. C3H6 và C4H8.
C. C4H8 và C5H10.
D. C5H10 và C6H12.
Hư ng d n gi i
Đ t CTTB c a hai olefin là Cn H 2n .
cùng đi u ki n nhi t đ và áp su t thì th tích t l v i s mol khí.
H n h p khí A có:
n Cn H2 n 0,4 2
=
= .
n H2
0,6 3
Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng và đ nh lu t b o toàn nguyên t ta th y đ t cháy h n
h p khí B cũng chính là đ t cháy h n h p khí A. Ta có :
3n
C n H 2n +
(1)
O2 → n CO2 + n H2O
2
2H2 + O2 → 2H2O
(2)
Theo phương trình (1) ta có:
0,45
mol.
n CO2 = n H2O = 0,45 mol; n Cn H 2 n =
n
n H O ôû (1) vaø (2) =
2

13,5
= 0,75 mol
18

⇒ n H O ôû (2) = 0,75 − 0,45 = 0,3 mol ⇒ n H 2 = 0,3 mol.
2

Ta có:

n C n H2 n
n H2

=

0, 45 2
=
0,3.n 3

⇒ n = 2,25

⇒ Hai olefin đ ng đ ng liên ti p là C2H4 và C3H6.
Đáp án A.

10

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

II. Ph n ng th nguyên t H
1. Ph n ng c a

CH ≡ CH

nguyên t C có liên k t ba b ng nguyên t Ag

v i AgNO3/NH3

AgNO3 + 3NH3 + H2O

+

o

t

→

-

[Ag(NH3)2] OH + NH4NO3
(ph c ch t, tan trong nư c)
o

t
→
H–C≡C–H + 2[Ag(NH3)2]OH  Ag–C≡C–Ag↓ + 2H2O + 4NH3
(k t t a màu vàng nh t)
o

t
H–C≡C–H + 2AgNO3 + 2NH3  Ag–C≡C–Ag↓ + 2NH4NO3
→
2. Ph n ng c a R–C ≡ CH v i AgNO3/NH3

hay

o

t
→
R–C≡C–H + [Ag(NH3)2]OH  R–C≡C–Ag↓ +
(k t t a màu vàng nh t)
o

t
R–C≡C–H + AgNO3 + NH3  R–C≡C–Ag↓
→

hay

+

H2O + 2NH3
NH4NO3

Các ví d minh h a
Ví d 1: D n 17,4 gam h n h p khí X g m propin và but-2-in l i th t ch m qua bình đ ng dung
d ch AgNO3/NH3 dư th y có 44,1 gam k t t a xu t hi n. Ph n trăm th tích c a m i khí trong X là :
A. C3H4 80% và C4H6 20%.
B. C3H4 25% và C4H6 75%.
C. C3H4 75% và C4H6 25%.
D. K t qu khác.
Hư ng d n gi i
Khi cho h n h p X tác d ng v i dung d ch AgNO3/NH3 thì ch có propin ph n ng, but-2-in
không ph n ng vì không có liên k t CH ≡ C-.
Phương trình ph n ng :
CH ≡ C–CH3 + AgNO3 +
mol:

NH3

→ CAg ≡ C–CH3 ↓ +
44,1
= 0,3
147

←

0,3

V y m C H = 0,3.40 = 12 gam, m C H = 17, 4 − 12 = 5, 4 gam, n C H =
3

4

NH4NO3 (1)

4

6

4

6

5,4
= 0,1 mol.
54

Thành ph n ph n trăm v th tích các khí trong h n h p là :

%C3H 4 =

0,3
.100 = 75%; %C3 H 4 = (100 − 75)% = 25%.
0,3 + 0,1

Đáp án C.
Ví d 2: Đ t cháy hoàn toàn h n h p X g m C2H2, C3H4 và C4 H4 (s mol m i ch t b ng nhau) thu
đư c 0,09 mol CO2. N u l y cùng m t lư ng h n h p X như trên tác d ng v i m t lư ng dư dung
d ch AgNO3 trong NH3, thì kh i lư ng k t t a thu đư c l n hơn 4 gam. Công th c c u t o c a C3H4
và C4 H4 trong X l n lư t là :
A. CH≡C–CH3, CH2=CH–C≡CH.
B. CH≡C–CH3, CH2=C=C=CH2.
C. CH2=C=CH2, CH2=C=C=CH2.
D. CH2=C=CH2, CH2=CH–C≡CH.
Hư ng d n gi i
Sơ đ ph n ng :
C2H2 → 2CO2 (1);
mol: x
2x
→

C3H4
x

→
→

3CO2 (2);
3x

C4H4
x

→
→

4CO2
4x

(3)

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ

11
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

Theo gi thi t ta có : 2x + 3x + 4x = 0,09 ⇒ x = 0,01
o

AgNO3 / NH 3 , t
C2H2 → C2Ag2 ↓ (4)
mol: 0,01
0,01
Kh i lư ng k t t a t o ra do C2H2 ph n ng v i AgNO3 /NH3 là 2,4 gam suy ra hai ch t còn l i
khi ph n ng v i AgNO3/NH3 cho lư ng k t t a l n hơn 1,6 gam (*).
o

AgNO3 / NH 3 , t
(5)
CH2=CH–C≡CH → CH2=CH–C≡CAg ↓
mol:
0,01
0,01
Kh i lư ng k t t a t o ra do C4H4 ph n ng v i AgNO3/NH3 là 1,59 gam (*)
T (*) và (**) suy ra C3 H4 ph i tham gia ph n ng t o k t t a.
V y công th c c u t o c a C3H4 và C4 H4 trong X l n lư t là :CH≡C–CH3, CH2=CH–C≡CH.
Đáp án A.

Ví d 3: Cho 13,8 gam ch t h u cơ X có công th c phân t C7H8 tác d ng v i m t lư ng dư dung
d ch AgNO3 trong NH3, thu đư c 45,9 gam k t t a. X có bao nhiêu đ ng phân c u t o th a mãn
tính ch t trên ?
A. 5.
B. 4.
C. 6.
D. 2.
Hư ng d n gi i
Phương trình ph n ng :
C7H8 + nAgNO3 + nNH3 → C7H8-nAgn + nNH4NO3
mol:
0,15
0,15
Ta có : (12.7 + 8 –n + 108n).0,15 = 45,9 ⇒ n = 2 (1)
2.7 − 8 + 2
M t khác đ b t bão hòa c a C7H8 =
= 4 (2)
2
T (1) và (2) suy ra C7H8 có hai n i ba đ u m ch, các đ ng phân th a mãn là :
CH ≡ C–CH2–CH2–CH2–C ≡ CH; CH ≡ C–CH2–CH(CH3)–C ≡ CH ;
CH ≡ C–CH(CH3)2–C ≡ CH ; CH ≡ C–CH(C2H5)–C ≡ CH

III. Ph n ng oxi hóa
1. Ph n ng oxi hóa không hoàn toàn
3C2H4 + 2KMnO4 +4H2O → 3HOCH2−CH2OH + 2MnO2 + 2KOH
(etylen glicol)
3CnH2n + 2KMnO4 +4H2O → 3CnH2n(OH)2 + 2MnO2 + 2KOH
3CH≡CH + 8KMnO4 → 3KOOC–COOK + 8MnO2 + 2KOH + 2H2O
2. Ph n ng oxi hóa hoàn toàn
CnH2n +

3n
2

t
O2  nCO2 + nH2O
→
o

● Nh n xét : Trong ph n ng cháy anken ta luôn có : n CO2 = n H2O
3n − 1
to
→
O2  nCO2 + (n – 1)H2O
2
● Nh n xét : Trong ph n ng đ t cháy ankin ho c ankađien thì n Cn H2 n−2 = n CO2 − n H2O

CnH2n-2 +

12

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

Phương pháp gi i
Khi gi i bài t p liên quan đ n ph n ng đ t cháy h n h p các hiđrocacbon ta nên s d ng
phương pháp trung bình đ chuy n bài toán h n h p nhi u ch t v m t ch t; m t s bài t p mà
lư ng ch t cho dư i d ng t ng quát thì ta s d ng phương pháp t ch n lư ng ch t nh m bi n các
đ i lư ng t ng quát thành đ i lư ng c th đ cho vi c tính toán tr nên đơn gi n hơn. Ngoài ra
còn ph i chú ý đ n vi c s d ng các đ nh lu t như b o toàn nguyên t , b o toàn kh i lư ng,
phương pháp đư ng chéo… đ gi i nhanh bài t p tr c nghi m.

Các ví d minh h a
Ví d 1: H n h p g m hiđrocacbon X và oxi có t l s mol tương ng là 1:10. Đ t cháy hoàn toàn
h n h p trên thu đư c h n h p khí Y. Cho Y qua dung d ch H2SO4 đ c, thu đư c h n h p khí Z có
t kh i đ i v i hiđro b ng 19. Công th c phân t c a X là :
A. C3H8.
B. C3H6.
C. C4H8.
D. C3H4.
Hư ng d n gi i
⇒ Z g m CO2 và O2

M Z = 19.2 = 38 gam / mol

Áp d ng sơ đ đư ng chéo ta có :

n O2
n CO 2

=

44 − 38 1
=
38 − 32 1

Phương trình ph n ng :
CxHy
bđ:

1

pư:

1

spư:

+

0

→

⇒ 10 – (x+

y
(x+ ) O2
→
4
10
y
(x+ )
→
4
y
10 – (x+ )
4

y
H2O
2

xCO2 +

: mol
x

: mol

x

: mol

y
) = x ⇒ 40 = 8x + y ⇒ x = 4 và y = 8
4

Đáp án C.
Ví d 2: Đ t cháy m gam hiđrocacbon A th khí trong đi u ki n thư ng đư c CO2 và m gam
H2O. Đ t cháy hoàn toàn 0,1 mol hiđrocacbon B là đ ng đ ng k ti p c a A r i h p th toàn b s n
ph m cháy vào bình nư c vôi trong dư th y kh i lư ng bình tăng x gam. Giá tr x là :
A. 29,2 gam.
B. 31 gam.
C. 20,8 gam.
D. 16,2 gam.
Hư ng d n gi i
Đ t công th c phân t c a A là CxHy.
Phương trình ph n ng :
CxHy
mol:

+

m
12x + y

y
(x + ) O2
4

o

t

→

→

Theo (1) và gi thi t ta có :

xCO2

+

y
H2O
2

(1)

m
y
.
12x + y 2

m
y m
x 2
. = ⇒ =
12x + y 2 18
y 3

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ

13
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

Vì hiđrocacbon A th khí nên s C không vư t quá 4. V y là A C4 H6, đ ng đ ng k ti p c a A
là C5 H8.
Sơ đ đ t cháy C5 H8 :
+ O2 , t
C5H8 → 5CO2
+ 4H2O
(2)
0,5
0,4
mol: 0,1
→
→
Theo (2) và gi thi t ta th y khi cho s n ph m cháy c a 0,1 mol C5H8 vào bình đ ng dung d ch
Ca(OH)2 dư thì kh i lư ng bình tăng là : 0,5.44 + 0,4.18 = 29,2 gam.
Đáp án A.
o

Ví d 3: H n h p khí A đi u ki n tiêu chu n g m hai olefin. Đ đ t cháy 7 th tích A c n 31 th
tích O2 (đktc). Bi t olefin ch a nhi u cacbon chi m kho ng 40% – 50% th tích h n h p A. Công
th c phân t c a hai elefin là :
A. C2H4 và C3H6.
B. C3H6 và C4H8.
C. C2H4 và C4H8.
D. A ho c C đúng.
Hư ng d n gi i
Đ t công th c trung bình c a hai olefin là : C n H 2n
Phương trình ph n ng :

3n
O2
2

C n H 2n

+

7

→ 7.

Th tích:

→

n CO2 + n H2O

(1)

3n
2

3n
= 31 ⇒ n ≈ 2,95
2
⇒ Trong hai olefin ph i có m t ch t là C2H4 và ch t còn l i có công th c là C n H 2n

Theo (1) và gi thi t ta có : 7.

Vì olefin ch a nhi u cacbon chi m kho ng 40% – 50% th tích h n h p A nên
n Cn H 2 n
40% <
< 50% (2)
n C2 H 4 + n Cn H 2 n
Áp d ng sơ đ đư ng chéo đ i v i s cacbon c a hai olefin ta có :
n Cn H2 n 2,95 − 2
n Cn H 2 n
2,95 − 2
0,95
⇒
(3)
=
=
=
n C2 H 4
n − 2,95
n C2 H 4 + n Cn H 2 n n − 2,95 + 2,95 − 2 n − 2
K t h p gi a (2) và (3) ta có : 3,9 < n < 4,375 ⇒ n = 4
Đáp án C.
Ví d 4: Trong m t bình kín dung tích 6 lít có ch a h n h p X g m hai hiđrocacbon thu c cùng dãy
đ ng đ ng (CnH2n-2), H2 và m t ít b t Ni có th tích không đáng k
19,68oC và 1atm. Nung nóng
bình m t th i gian thu đư c h n h p khí Y. B t tia l a đi n đ đ t cháy h t Y thu đư c 15,4 gam
CO2 và 7,2 gam nư c. Ph n trăm th tích c a m i khí trong X là :
A. C3H4 : 20%, C4H6 : 20% và H2 : 60%.
B. C2H2 : 10%, C4H6 : 30% và H2 : 60%.
C. C2H2 : 20%, C3H4 : 20% và H2 : 60%. D. C A và B đ u đúng.
Hư ng d n gi i
Theo gi thi t ta có :
n(C H
n

14

2 n− 2

, H2 )

=

1.6
15, 4
7,2
= 0,25 mol; n CO =
= 0,35 mol; n H O =
= 0, 4 mol.
2
2
0, 082.(273 + 19,68)
44
18

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

Phương trình ph n ng :
C n H 2n − 2 +

mol:

3n − 1
O2
2

→

n CO2 + (n − 1) H2O

→

x

nx →

(1)

(n − 1) x

2H2 + O2 → 2H2O
mol:
y
y
→
Theo gi thi t và (1), (2) ta có h phương trình :

(2)

 x + y = 0,25
 x = 0,1


⇔  y = 0,15
 nx = 0,35


 n = 3,5
(n − 1)x + y = 0, 4

V y thành ph n ph n trăm v th tích là : %H 2 =

0,15
.100 = 60%; %Cn H 2n −2 = 40%
0, 25

Vì s cacbon trung bình c a hai hiđrocacbon là 3,5 nên có căn c vào các phương án lư c ch n
ta th y có hai kh năng :
2.10 + 4.30
= 3,5 (th a mãn).
40
3.20 + 4.20
● H n h p hai hiđrocacbon là : C3H4 : 20% và C4H6 : 20%; n =
= 3,5 (th a mãn).
40
Đáp án D.

● H n h p hai hiđrocacbon là : C2H2 : 10% và C4H6 : 30%; n =

Ví d 5: H n h p A g m C3H6, C3H4, C3H8. T kh i hơi c a A so v i H2 b ng 21,2. Đ t cháy hoàn
toàn 4,48 lít (đktc) h n h p A r i cho s n ph m cháy vào dung d ch Ca(OH)2 dư. Kh i lư ng dung
d ch sau ph n ng
A. gi m 20,1 gam.
B. gi m 22,08 gam. C. tăng 19,6 gam.
D. tăng 22,08 gam.
Hư ng d n gi i
Đ t công th c chung c a các ch t trong h n h p A là C3H y ⇒ 12.3 + y =21,2.2 ⇒ y = 6,4.
Sơ đ ph n ng :

C3H y
mol:

0,2

+O to

2,

→

→

3CO2
0,2.3 →

+

y
H2O
2

0,2.

(1)

y
2

T ng kh i lư ng nư c và CO2 sinh ra là : 0,2.3.44 + 0,2.

6, 4
.18 = 37,92 gam.
2

CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O (2)
mol: 0,6
0,6
→
Kh i lư ng k t t a sinh ra là : 0,6.100 = 60 gam.
Như v y sau ph n ng kh i lư ng dung d ch gi m là : 60 – 37,92 = 22,08 gam.
Đáp án B.

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ

15
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

Ví d 6: H n h p khí X g m etilen, metan, propin và vinylaxetilen có t kh i so v i H2 là 17. Đ t
cháy hoàn toàn 0,05 mol h n h p X r i h p th toàn b s n ph m cháy vào bình dung d ch Ca(OH)2
(dư) thì kh i lư ng bình tăng thêm m gam. Giá tr c a m là :
A. 5,85.
B. 3,39 .
C. 6,6.
D. 7,3.
Hư ng d n gi i
Đ t công th c chung c a các ch t trong h n h p X là C x H 4 ⇒ 12 x + 4 =17.2 ⇒ x = 2,5.
Sơ đ ph n ng :
CxH 4

+O to

2,

→

x CO2

+

2H2O

(1)

mol: 0,05
0,05 x → 0,05.2
→
Kh i lư ng dung d ch Ca(OH)2 tăng b ng t ng kh i lư ng c a CO2 và H2O nên kh i lư ng bình
tăng thêm là : m = 0,05.2,5.44 + 0,05.2.18 = 7,3 gam.
Đáp án D.

IV. Bài t p liên quan đ n nhi u lo i ph n ng
Các ví d minh h a
Ví d 1: H n h p X g m C2H2 và H2 có cùng s mol. L y m t lư ng h n h p X cho qua ch t xúc
tác nung nóng, thu đư c h n h p Y g m C2H4, C2 H6, C2 H2 và H2. S c Y vào dung d ch brom (dư)
thì kh i lư ng bình brom tăng 10,8 gam và thoát ra 4,48 lít h n h p khí (đktc) có t kh i so v i H2
là 8. Th tích O2 (đktc) c n đ đ t cháy hoàn toàn h n h p Y là :
A. 22,4 lít.
B. 44,8 lít.
C. 26,88 lít.
D. 33,6 lít.
Hư ng d n gi i
H n h p X g m C2H2 và H2 có cùng s mol nên quy đ i h n h p X thành C2 H4
14
= 0,5 mol.
28
Theo đ nh lu t b o toàn nguyên t và kh i lư ng ta th y, thành ph n nguyên t và kh i lư ng
trong X và Y là như nhau nên đ t cháy Y cũng như là đ t cháy X :
C2H4 + 3O2 → 2CO2 + 2H2O
(1)
→ 1,5
mol : 0,5
V y th tích O2 (đktc) c n đ đ t cháy hoàn toàn h n h p Y là 33,6 lít.
Đáp án D.

mX = mY = mbình brom tăng + mkhí thoát ra = 10,8 + 0,2.2.8 = 14 gam ⇒ n C H =
2

4

Ví d 2: D n V lít (đktc) h n h p X g m axetilen và hiđro có kh i lư ng là m gam đi qua ng s
đ ng b t niken nung nóng, thu đư c khí Y. D n Y vào lư ng dư AgNO3 trong dung d ch NH3 thu
đư c 12 gam k t t a. Khí đi ra kh i dung d ch ph n ng v a đ v i 16 gam brom và còn l i khí Z.
Đ t cháy hoàn toàn khí Z đư c 2,24 lít khí CO2 (đktc) và 4,5 gam H2O. Giá tr c a V là :
A. 11,2.
B. 13,44.
C. 5,60.
D. 8,96.
Hư ng d n gi i
Theo gi thi t ta suy ra Y g m H2 dư, C2H2 dư, C2H4 và C2 H6.
S mol c a các ch t :
16
12
4,5
= 0,1 mol; n C H dö = n C Ag =
= 0, 05 mol; n H O =
= 0,15 mol;
2 2
2
2
2
160
240
18
nCO
2,24
2
=
= 0,1 mol ⇒ n C H =
= 0, 05 mol.
2 6
22, 4
2

n C H = n Br =
2

n CO

16

4

2

2

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

Phương trình ph n ng :
o

mol:

Ni, t
C2H2 + H2  C2H4
→
0,1 ← 0,1
0,1
←

mol:

Ni, t
→
C2H2 + 2H2  C2H6
0,05
0,05 ← 0,1
←

mol:

t
C2H2 + 2AgNO3 + 2NH3  C2Ag2 + 2NH4NO3
→
0,05
0,05
←

(1)

o

(2)
o

C2H6 +
mol:

0,05

7
Ni, t o
O2  2CO2 + 3H2O
→
2
0,1 → 0,15
←
o

Ni, t
2H2 + O2  2H2O
→
mol: 0,1
(0,25 – 0,15) = 0,1
←
Theo các ph n ng ta th y :

∑n

H2

(3)

(4)

(5)

= n H2 (1) + n H2 (2) + n H2 (5) = 0,3 mol; ∑ nC2 H2 = n C2 H2 (1) + nC2 H2 (2) + n C2H2 (2) = 0,2 mol.

V y : VX = VC H + VH = 0,5.22,4 = 11,2 lít
2

2

2

Đáp án A.
Ví d 3: Cho h n h p X g m CH4, C2H4 và C2 H2. L y 8,6 gam X tác d ng h t v i dung d ch brom
(dư) thì kh i lư ng brom ph n ng là 48 gam. M t khác, n u cho 13,44 lít ( đktc) h n h p khí X
tác d ng v i lư ng dư dung d ch AgNO3 trong NH3, thu đư c 36 gam k t t a. Ph n trăm th tích
c a CH4 có trong X là :
A. 40%.
B. 20%.
C. 25%.
D. 50%.
Hư ng d n gi i
S mol các ch t :

48
13,44
36
= 0,3 mol; n X =
= 0,6 mol; n C Ag =
= 0,15 mol.
2
2
160
22,4
240
G i s mol c a CH4, C2H4 và C2H2 trong 8,6 gam h n h p X là x, y, z.
Phương trình ph n ng c a 8,6 gam X v i dung d ch nư c brom :
n Br =
2

mol:

C2H4 + Br2  C2H4Br2
→
→ y
y

(1)

C2H2 + 2Br2  C2H2Br4
(2)
→
→ 2z
mol: z
Phương trình ph n ng c a 13,44 lít khí X v i dung d ch AgNO3 trong NH3 :
o

t
C2H2 + 2AgNO3 + 2NH3  C2Ag2 + 2NH4NO3
→
mol: 0,15
0,15
←
Theo gi thi t và các ph n ng (1), (2), (3) ta có h :

(3)

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ

17
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th


16x + 28y + 26z = 8,6
 x = 0,2



⇔  y = 0,1
 y + 2z = 0,3

z = 0,1
z
0,15

(%soá mol C2 H 2 trong hoãn hôïp) 
=
 x + y + z 0,6

Ph n trăm th tích c a CH4 có trong X là : %CH4 =

0,2
.100 = 50%.
0,2 + 0,1 + 0,1

Đáp án D.
Ví d 4: M t h n h p X g m C2H2, C3H6, CH4. Đ t cháy hoàn toàn 11 gam h n h p X thu đư c
12,6 gam H2O. N u cho 11,2 lít h n h p X (đktc) qua dung d ch brom dư th y có 100 gam brom
ph n ng. Thành ph n % th tích c a các ch t trong X l n lư t là :
A. 50% ; 25% ; 25%.
B. 25% ; 25% ; 50%.
C.16% ; 32% ; 52%.
D. 33,33% ; 33,33% ; 33,33%.
Hư ng d n gi i
S mol các ch t :
12,6
11,2
100
nH O =
= 0, 7 mol; n X =
= 0,5 mol; n Br =
= 0,626 mol.
2
2
18
22,3
160
G i s mol c a C2H2, C3H6, CH4 trong 11 gam h n h p X l n lư t là x, y, z.
Phương trình ph n ng đ t cháy 11 gam h n h p X :
C2H2 +
mol:

x
C3H6 +

mol:

y

5
Ni, t o
O2  2CO2 + H2O
→
2
x
→

(1)

9
Ni, t o
O2  3CO2 + 3H2O
→
2
3y
→
o

mol:

Ni, t
→
CH4 + 2O2  CO2 + 2H2O
2z
z
→

(2)

(3)

Phương trình ph n ng c a 11,2 lít h n h p X v i nư c brom :
C2H2 + 2Br2  C2H2Br4
→

(4)

(5)
C3H6 + Br2  C3H6Br4
→
Theo các phương trình ph n ng và gi thi t ta có h :


 x + 3y + 2z = 0, 7
x = 0,2



26x + 42y + 16z = 11 ⇔ y = 0,1
 2x + y

0,626
z = 0,1

=
0,5
x + y +z

Thành ph n % th tích c a các ch t trong X l n lư t là :
0,2
0,1
%C2 H2 =
.100% = 50%; %C3H 6 = %CH 4 =
.100% = 25%.
0, 2 + 0,1 + 0,1
0,2 + 0,1 + 0,1
Đáp án A.
18

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th

Hi n nay tôi đã biên so n xong 7 quy n tài li u hóa h c ôn thi đ i h c,
các quy n 1 đ n 5 đ u có ph n t ng h p lý thuy t.
Quy
Quy
Quy
Quy
Quy
Quy

n 1 : Gi i thi u 7 chuyên đ hóa h c 10
n 2 : Gi i thi u 3 chuyên đ hóa h c đ i cương và vô cơ 11
n 3 : Gi i thi u 6 chuyên đ hóa h c h u cơ 11
n 4 : Gi i thi u 4 chuyên đ hóa h c h u cơ 12
n 5 : Gi i thi u 4 chuyên đ hóa h c đ i cương và vô cơ 12
n 6 : Gi i thi u các chuyên đ phương pháp gi i nhanh
bài t p hóa h c
Quy n 7 : Gi i thi u 40 đ luy n thi tr c nghi m môn hóa h c

Các th y cô giáo, các ph huynh h c sinh và các em h c sinh quan tâm
đ n b tài li u này hãy liên h v i hi u photo Thanh Bình theo s đi n
tho i 02103 842 295 ho c đ a ch email vubinhvtb.@gmail.com. Ho c liên
h v i tác gi theo s đi n tho i 01689 186 513 ho c đ a ch email
nguyenminhtuanchv@yahoo.com.vn

Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ

19

More Related Content

What's hot

Bai tap hidrocacbon co dap an
Bai tap hidrocacbon co dap anBai tap hidrocacbon co dap an
Bai tap hidrocacbon co dap an
Tr Nhat Vuong
 
746 phuong phap giai bai tap
746 phuong phap giai bai tap746 phuong phap giai bai tap
746 phuong phap giai bai tap
hanhtvq
 
40 bai tu luan hidrocacbon khong no hay (1)
40 bai tu luan hidrocacbon khong no hay (1)40 bai tu luan hidrocacbon khong no hay (1)
40 bai tu luan hidrocacbon khong no hay (1)
Maidc3
 
Luyen thi chu de 1 dai cuong hữu cơ
Luyen thi chu de 1 dai cuong hữu cơLuyen thi chu de 1 dai cuong hữu cơ
Luyen thi chu de 1 dai cuong hữu cơ
schoolantoreecom
 
Bai tap tong hop ankanco dap an va phuong phap
Bai tap tong hop ankanco dap an va phuong phapBai tap tong hop ankanco dap an va phuong phap
Bai tap tong hop ankanco dap an va phuong phap
elpulga1991hb
 
Chuyen de aminaminoaxitprotein
Chuyen de aminaminoaxitproteinChuyen de aminaminoaxitprotein
Chuyen de aminaminoaxitprotein
thoang thoang
 

What's hot (14)

Xac dinh-cong-thuc
Xac dinh-cong-thucXac dinh-cong-thuc
Xac dinh-cong-thuc
 
Tim ctpt
Tim ctptTim ctpt
Tim ctpt
 
Bai tap hidrocacbon co dap an
Bai tap hidrocacbon co dap anBai tap hidrocacbon co dap an
Bai tap hidrocacbon co dap an
 
Bai tap ve hidrocacbon cuc hay
Bai tap ve hidrocacbon cuc hayBai tap ve hidrocacbon cuc hay
Bai tap ve hidrocacbon cuc hay
 
746 phuong phap giai bai tap
746 phuong phap giai bai tap746 phuong phap giai bai tap
746 phuong phap giai bai tap
 
PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP VỀ ANKAN - Chuyên đề Ankan 2020
PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP VỀ ANKAN - Chuyên đề Ankan 2020PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP VỀ ANKAN - Chuyên đề Ankan 2020
PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP VỀ ANKAN - Chuyên đề Ankan 2020
 
Amin aminoaxit protein de-kho
Amin  aminoaxit protein de-khoAmin  aminoaxit protein de-kho
Amin aminoaxit protein de-kho
 
40 bai tu luan hidrocacbon khong no hay (1)
40 bai tu luan hidrocacbon khong no hay (1)40 bai tu luan hidrocacbon khong no hay (1)
40 bai tu luan hidrocacbon khong no hay (1)
 
Tiết 1,2 ankan
Tiết 1,2   ankanTiết 1,2   ankan
Tiết 1,2 ankan
 
Luyen thi chu de 1 dai cuong hữu cơ
Luyen thi chu de 1 dai cuong hữu cơLuyen thi chu de 1 dai cuong hữu cơ
Luyen thi chu de 1 dai cuong hữu cơ
 
BÀI TẬP AMIN TỔNG HỢP ĐỀ ĐẠI HỌC
BÀI TẬP AMIN TỔNG HỢP ĐỀ ĐẠI HỌCBÀI TẬP AMIN TỔNG HỢP ĐỀ ĐẠI HỌC
BÀI TẬP AMIN TỔNG HỢP ĐỀ ĐẠI HỌC
 
Bai tap tong hop ankanco dap an va phuong phap
Bai tap tong hop ankanco dap an va phuong phapBai tap tong hop ankanco dap an va phuong phap
Bai tap tong hop ankanco dap an va phuong phap
 
Chuyen de aminaminoaxitprotein
Chuyen de aminaminoaxitproteinChuyen de aminaminoaxitprotein
Chuyen de aminaminoaxitprotein
 
Trac nghiem ly thuyet amin co da
Trac nghiem ly thuyet amin co daTrac nghiem ly thuyet amin co da
Trac nghiem ly thuyet amin co da
 

Viewers also liked

Ppt trinh dien tro choi
Ppt trinh dien tro choiPpt trinh dien tro choi
Ppt trinh dien tro choi
Chaudutheak37
 
{Nguoithay.vn} bai tap ancol giai chi tiet
{Nguoithay.vn}  bai tap ancol giai chi tiet{Nguoithay.vn}  bai tap ancol giai chi tiet
{Nguoithay.vn} bai tap ancol giai chi tiet
Phong Phạm
 
Tiet 46 etilen
Tiet 46 etilenTiet 46 etilen
Tiet 46 etilen
P.F.I.E.V
 
Bt tin hoc ung dung 2.23456.7891011ppt
Bt tin hoc ung dung 2.23456.7891011pptBt tin hoc ung dung 2.23456.7891011ppt
Bt tin hoc ung dung 2.23456.7891011ppt
Luu Khe
 
Chuyen de ancol chi tiet
Chuyen de ancol chi tietChuyen de ancol chi tiet
Chuyen de ancol chi tiet
nhhaih06
 
hBt tin hoc ung dung 2.23456.7891011ppt
hBt tin hoc ung dung 2.23456.7891011ppthBt tin hoc ung dung 2.23456.7891011ppt
hBt tin hoc ung dung 2.23456.7891011ppt
Luu Khe
 
Bai 30 ankadien
Bai 30 ankadienBai 30 ankadien
Bai 30 ankadien
Dori Le
 

Viewers also liked (20)

Trò chơi caro - LIPIT
Trò chơi caro - LIPITTrò chơi caro - LIPIT
Trò chơi caro - LIPIT
 
Ppt trinh dien tro choi
Ppt trinh dien tro choiPpt trinh dien tro choi
Ppt trinh dien tro choi
 
{Nguoithay.vn} bai tap ancol giai chi tiet
{Nguoithay.vn}  bai tap ancol giai chi tiet{Nguoithay.vn}  bai tap ancol giai chi tiet
{Nguoithay.vn} bai tap ancol giai chi tiet
 
Kichbansupham ngọc- k39.201.052
Kichbansupham  ngọc- k39.201.052Kichbansupham  ngọc- k39.201.052
Kichbansupham ngọc- k39.201.052
 
Bai 38 axetilen
Bai 38 axetilenBai 38 axetilen
Bai 38 axetilen
 
Tiet 46 etilen
Tiet 46 etilenTiet 46 etilen
Tiet 46 etilen
 
Bai 39 benzen
Bai 39 benzenBai 39 benzen
Bai 39 benzen
 
Luyện tập ankin
Luyện tập ankinLuyện tập ankin
Luyện tập ankin
 
Rcv
RcvRcv
Rcv
 
Naphtalen
NaphtalenNaphtalen
Naphtalen
 
Cac dang bai tap ancol phenol phuyquang
Cac dang bai tap ancol  phenol phuyquangCac dang bai tap ancol  phenol phuyquang
Cac dang bai tap ancol phenol phuyquang
 
TRUC XANH
TRUC XANHTRUC XANH
TRUC XANH
 
Bai 36 metan
Bai 36 metanBai 36 metan
Bai 36 metan
 
Bt tin hoc ung dung 2.23456.7891011ppt
Bt tin hoc ung dung 2.23456.7891011pptBt tin hoc ung dung 2.23456.7891011ppt
Bt tin hoc ung dung 2.23456.7891011ppt
 
Chuyen de ancol chi tiet
Chuyen de ancol chi tietChuyen de ancol chi tiet
Chuyen de ancol chi tiet
 
Luyen tap ankin 111
Luyen tap ankin 111Luyen tap ankin 111
Luyen tap ankin 111
 
H2S
H2SH2S
H2S
 
Ancol tiet 1
Ancol tiet 1Ancol tiet 1
Ancol tiet 1
 
hBt tin hoc ung dung 2.23456.7891011ppt
hBt tin hoc ung dung 2.23456.7891011ppthBt tin hoc ung dung 2.23456.7891011ppt
hBt tin hoc ung dung 2.23456.7891011ppt
 
Bai 30 ankadien
Bai 30 ankadienBai 30 ankadien
Bai 30 ankadien
 

Similar to Doko.vn 257421-phuong-phap-giai-bai-tap-ve-hi

Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
pisces2501
 
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
Duy Duy
 
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
lam hoang hung
 
Phuong phap giai bai tap ve hidrocacbon thom
Phuong phap giai bai tap ve hidrocacbon thomPhuong phap giai bai tap ve hidrocacbon thom
Phuong phap giai bai tap ve hidrocacbon thom
My Trang Nguyễn
 
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
GiángLong Chưởng
 
[123doc.vn] 16-phuong-phap-va-ky-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-va-ca...
[123doc.vn]   16-phuong-phap-va-ky-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-va-ca...[123doc.vn]   16-phuong-phap-va-ky-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-va-ca...
[123doc.vn] 16-phuong-phap-va-ky-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-va-ca...
Nix Cường
 
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
GiángLong Chưởng
 
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
cutrinh
 
Công thức, phương pháp và kĩ năng giải Hóa Học
Công thức, phương pháp và kĩ năng giải Hóa HọcCông thức, phương pháp và kĩ năng giải Hóa Học
Công thức, phương pháp và kĩ năng giải Hóa Học
Phát Lưu
 
Phuong phap giai nhanh toan hydrocacbon
Phuong phap giai nhanh toan hydrocacbonPhuong phap giai nhanh toan hydrocacbon
Phuong phap giai nhanh toan hydrocacbon
Minh Tâm Đoàn
 
Hoahuuco11
Hoahuuco11Hoahuuco11
Hoahuuco11
Duy Duy
 
Maytinhoatbs
MaytinhoatbsMaytinhoatbs
Maytinhoatbs
Duy Duy
 
Kynangmaytinh
KynangmaytinhKynangmaytinh
Kynangmaytinh
Duy Duy
 
De thi so_01_ban_day_du_
De thi so_01_ban_day_du_De thi so_01_ban_day_du_
De thi so_01_ban_day_du_
Hocang Hồ
 

Similar to Doko.vn 257421-phuong-phap-giai-bai-tap-ve-hi (20)

Dan xuat halogen
Dan xuat halogenDan xuat halogen
Dan xuat halogen
 
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
 
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
 
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
Truongmo.com   pp-giai nhanhhoa-huuco11Truongmo.com   pp-giai nhanhhoa-huuco11
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
 
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
Truongmo.com pp-giai nhanhhoa-huuco11
 
Phuong phap giai bai tap ve hidrocacbon thom
Phuong phap giai bai tap ve hidrocacbon thomPhuong phap giai bai tap ve hidrocacbon thom
Phuong phap giai bai tap ve hidrocacbon thom
 
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
 
[123doc.vn] 16-phuong-phap-va-ky-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-va-ca...
[123doc.vn]   16-phuong-phap-va-ky-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-va-ca...[123doc.vn]   16-phuong-phap-va-ky-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-va-ca...
[123doc.vn] 16-phuong-phap-va-ky-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-va-ca...
 
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
 
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
16 phuong-phap-va-ki-thuat-giai-nhanh-bai-tap-trac-nghiem-mon-hoa-vu-khac-ngoc
 
Công thức, phương pháp và kĩ năng giải Hóa Học
Công thức, phương pháp và kĩ năng giải Hóa HọcCông thức, phương pháp và kĩ năng giải Hóa Học
Công thức, phương pháp và kĩ năng giải Hóa Học
 
16 phương pháp và kỹ thuật giải nhanh trắc nghiệm Hoá học
16 phương pháp và kỹ thuật giải nhanh trắc nghiệm Hoá học16 phương pháp và kỹ thuật giải nhanh trắc nghiệm Hoá học
16 phương pháp và kỹ thuật giải nhanh trắc nghiệm Hoá học
 
Chuyen de-hoa-huu-co-lop-11 chuyen-hoa
Chuyen de-hoa-huu-co-lop-11 chuyen-hoaChuyen de-hoa-huu-co-lop-11 chuyen-hoa
Chuyen de-hoa-huu-co-lop-11 chuyen-hoa
 
Phuong phap giai nhanh toan hydrocacbon
Phuong phap giai nhanh toan hydrocacbonPhuong phap giai nhanh toan hydrocacbon
Phuong phap giai nhanh toan hydrocacbon
 
Hoahuuco11
Hoahuuco11Hoahuuco11
Hoahuuco11
 
Maytinhoatbs
MaytinhoatbsMaytinhoatbs
Maytinhoatbs
 
Ôn tập về Hydrocarbon
Ôn tập về HydrocarbonÔn tập về Hydrocarbon
Ôn tập về Hydrocarbon
 
Kynangmaytinh
KynangmaytinhKynangmaytinh
Kynangmaytinh
 
Đề kiểm tra
Đề kiểm traĐề kiểm tra
Đề kiểm tra
 
De thi so_01_ban_day_du_
De thi so_01_ban_day_du_De thi so_01_ban_day_du_
De thi so_01_ban_day_du_
 

Doko.vn 257421-phuong-phap-giai-bai-tap-ve-hi

  • 1. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th CHUY N Đ 3 : PHƯƠNG PHÁP GI I BÀI T P V HIĐROCACBON KHÔNG NO I. Ph n ng c ng X2, HX, H2O, H2 1. Ph n ng c ng X2 (X là Cl, Br, I) Phương trình ph n ng t ng quát : CnH2n + 2 – 2a + aX2 → CnH2n + 2 – 2aX2a ● Đ i v i anken : CnH2n + X2 → CnH2nX2 ● Đ i v i ankađien ho c ankin : CnH2n– 2 + 2X2 (dư) → CnH2n– 2X4 2. Ph n ng c ng HX (X là Cl, Br, I) Phương trình ph n ng t ng quát : CnH2n + 2 – 2a + aHX → CnH2n + 2 – aXa ● Đ i v i anken : CnH2n + HX → CnH2n + 1X ● Đ i v i ankađien ho c ankin : CnH2n – 2 + 2HX → CnH2nX2 3. Ph n ng c ng H2O o + t ,H Đ i v i anken : CnH2n + H2O  CnH2n + 1OH → ● Chú ý : Đ i v i anken đ i x ng s t o ra m t s n ph m c ng, đ i v i anken b t đ i x ng s t o ra hai s n ph m c ng. Ví d : CH2=CH2 + o t ,H → + HOH  CH3CH2OH  CH3CH2CH2 OH (s n ph m ph ) → t o , H+ CH2=CH–CH3 + HOH  CH3CHCH3 (s n ph m chính) → OH ● Đ i v i ankin : + t ,H CnH2n-2 + H2O  CnH2n-1OH → CnH2nO → (không b n) ● Chú ý : Đ i v i axetilen (etin) s n ph m t o ra là anđehit : o t , Hg , H  + HOH → CH2=CH–OH → CH3–CHO (không b n) (anđehit axetic) Đ i v i các ankin khác s n ph m t o ra là xeton : CH ≡ CH CH ≡ C–CH3 o + 2+ + o 2+ → + t , Hg , H  HOH → CH2=C–CH3 CH3–C–CH3 O OH (không b n) (axeton) o 4. Ph n ng c ng H2 (t , Ni) o t , Ni Phương trình ph n ng t ng quát : CnH2n + 2 – 2a + aH2  CnH2n + 2 → o t , Ni Đ i v i anken : CnH2n + H2  CnH2n + 2 → o t , Ni → Đ i v i ankađien ho c ankin : CnH2n– 2 + 2H2 (dư)  CnH2n + 2 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 1
  • 2. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th ● Chú ý : Trong ph n ng c ng H2 và ankin mà xúc tác là Pd/PbCO3 thì ph n ng ch d ng l i giai đo n t o anken. Phương pháp gi i 1. Bài t p tìm công th c c a hiđrocacbon không no trong ph n ng c ng HX, X2 (X là Cl, Br, I) N u đ bài cho bi t s mol c a hiđrocacbon và s mol c a HX ho c X2 tham gia ph n ng thì ta n X2 n tính t l T = HX hoaëc T = đ t đó suy ra công th c phân t t ng quát c a hiđrocacbon. T nC H nC H x y x y = 1 suy ra công th c phân t t ng quát c a hiđrocacbon là CnH2n; T =2 suy ra công th c phân t t ng quát c a hiđrocacbon là CnH2n-2… Bi t đư c công th c t ng quát c a hiđrocacbon s bi t đư c công th c t ng quát c a s n ph m c ng. Căn c vào các gi thi t khác mà đ cho đ tìm s nguyên t C c a hiđrocacbon. 2. Bài t p liên quan đ n ph n ng c ng H2 vào hiđrocacbon không no Khi làm bài t p liên quan đ n ph n ng c ng H2 vào hiđrocacbon không no c n chú ý nh ng đi u sau : + Trong ph n ng kh i lư ng đư c b o toàn, t đó suy ra : n hoãn hôïp tröôùc phaûn öùng .M hoãn hôïp tröôùc phaûn öùng = n hoãn hôïp sau phaûn öùng .M hoãn hôïp sau phaûn öùng + Trong ph n ng c ng hiđro s mol khí gi m sau ph n ng b ng s mol hiđro đã ph n ng. + Sau ph n ng c ng hiđro vào hiđrocacbon không no mà kh i lư ng mol trung bình c a h n h p thu đư c nh hơn 28 thì trong h n h p sau ph n ng có hiđro dư. Các ví d minh h a Ví d 1: 0,05 mol hiđrocacbon X làm m t màu v a đ dung d ch ch a 8 gam brom cho ra s n ph m có hàm lư ng brom đ t 69,56%. Công th c phân t c a X là : A. C3H6. B. C4H8. C. C5H10. D. C5H8. Hư ng d n gi i n Br = 2 n Br 1 8 = 0,05 mol; n X = 0,05 mol ⇒ 2 = ⇒ X laø Cn H 2n 160 nX 1 Phương trình ph n ng : CnH2n + Br2 Theo gi thi t ta có :  → CnH2nBr2 (1) 80.2 69,56 = ⇒ n = 5 ⇒ X là C5H10. 14n 100 − 69,56 Đáp án C. Ví d 2: Cho 8960 ml (đktc) anken X qua dung d ch brom dư. Sau ph n ng th y kh i lư ng bình brom tăng 22,4 gam. Bi t X có đ ng phân hình h c. CTCT c a X là : A. CH2=CHCH2CH3. B. CH3CH=CHCH3. C. CH3CH=CHCH2CH3. D. (CH3)2C=CH2. Hư ng d n gi i Phương trình ph n ng : CnH2n + Br2 Theo gi thi t ta có : 2  → CnH2nBr2 (1) Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
  • 3. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th nX = 8,96 22,4 = 0,4 mol; m X = 22,4 gam ⇒ M X = = 56 gam / mol ⇒ X : C 4 H 8 22,4 0,4 Vì X có đ ng phân hình h c nên X là : CH3CH=CHCH3. Đáp án C. Ví d 3: Cho hiđrocacbon X ph n ng v i brom (trong dung d ch) theo t l mol 1 : 1, thu đư c ch t h u cơ Y (ch a 74,08% Br v kh i lư ng). Khi X ph n ng v i HBr thì thu đư c hai s n ph m h u cơ khác nhau. Tên g i c a X là : A. but-1-en. B. but-2-en. C. Propilen. D. Xiclopropan. Hư ng d n gi i X ph n ng v i Br2 theo t l mol 1:1 nên X có công th c là CnH2n. Phương trình ph n ng : CnH2n + Br2 Theo gi thi t ta có :  → CnH2nBr2 (1) 80.2 74,08 = ⇒ n = 4 ⇒ X là C4H8. 14n 100 − 74,08 Khi X ph n ng v i HBr thì thu đư c hai s n ph m h u cơ khác nhau nên X là but-1-en.  CH3CH2CH2CH2Br → CH2=CHCH2CH3 + HBr (s n ph m ph )  CH3CH2CHBrCH3 → (s n ph m chính) Đáp án B. Ví d 4: 4,48 lít (đktc) m t hiđrocacbon A tác d ng v a đ v i 400 ml dung d ch brom 1M đư c s n ph m ch a 85,56% Br v kh i lư ng. CTPT c a A là : A. C2H6. B. C3H6. C. C4H6. D. C4H8. Hư ng d n gi i Theo gi thi t ta có : nA = n Br 2 4, 48 = 0,2 mol; n Br = 0, 4 mol ⇒ 2 = ⇒ A có công th c phân t là : CnH2n-2 2 22, 4 nA 1 Phương trình ph n ng : CnH2n-2 + T gi thi t suy ra : 2Br2  → CnH2n-2Br4 (1) 80.4 85,56 = ⇒ n = 4 ⇒ X là C4 H6. 14n − 2 100 − 85,56 Đáp án B. Ví d 5: M t hiđrocacbon A c ng dung d ch brom t o d n xu t B ch a 92,48% brom v kh i lư ng. CTCT B là : A. CH3CHBr2. B. CHBr2–CHBr2. C. CH2Br–CH2Br. D. CH3CHBr–CH2Br. Hư ng d n gi i G i s nguyên t Br trong B là n, theo gi thi t ta có : MB = 80n.100 = 86,5n 92, 48 ● N u n = 2 thì M = 173 (lo i, vì kh i lư ng mol c a CxHyBr2 ph i là m t s ch n). Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 3
  • 4. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th ● N u n = 4 thì M = 346 suy ra MA = MB – 80.4 =346 – 320 = 26 gam/mol. V y A là C2 H2 và B là C2H2Br4 hay CHBr2–CHBr2. Đáp án B. Ví d 6: Đ t cháy hoàn toàn m gam hiđrocacbon th khí, m ch h thu đư c 7,04 gam CO2. S c m gam hiđrocacbon này vào nư c brom dư đ n khi ph n ng hoàn toàn, th y có 25,6 gam brom ph n ng. Giá tr c a m là : A. 2 gam. B. 4 gam. C. 2,08 gam. D. A ho c C. Hư ng d n gi i Đ t công th c phân t c a hiđrocacbon là CnH2n+2-2a (a là s liên k t pi trong phân t ). Các ph n ng : CnH2n+2-2a mol: + x 3n + 1 − a to O2  nCO2 → 2 nx → + (n+1-a)H2O o t CnH2n+2-2a + aBr2  CnH2n+2-2aBr2 → mol: x ax → Theo gi thi t và phương trình ph n ng ta th y : (1) (2)  7, 04  nx = 44 = 0,16 n 1  ⇒ = (3)  a 1 ax = 25,6 = 0,16  160  Vì hiđrocacbon th khí nên n ≤ 4 và t (3) suy ra n ≥ 2 (vì h p ch t có 1 C không th có liên k t pi). ● N u n = 2, a = 2 thì hiđrocacbon là C2H2 (CH ≡ CH). 0,16 = 0, 08 mol ⇒ m C H = 0,08.26 = 2, 08 gam. 2 2 2 ● N u n = 3, a = 3 thì hiđrocacbon là C3H2 (lo i). ● N u n = 4, a = 4 thì hiđrocacbon là C4H2 (CH–C ≡ C–CH). nC H = 2 2 nC H = 4 2 0,16 = 0, 04 mol ⇒ m C H = 0, 04.50 = 2 gam. 4 2 4 Đáp án D. Ví d 7 : D n 3,36 lít (đktc) h n h p X g m 2 anken là đ ng đ ng k ti p vào bình nư c brom dư, th y kh i lư ng bình tăng thêm 7,7 gam. a. CTPT c a 2 anken là : A. C2H4 và C3H6. B. C3H6 và C4H8. C. C4H8 và C5H10. D. C5H10 và C6H12. b. Thành ph n ph n % v th tích c a hai anken là : A. 25% và 75%. B. 33,33% và 66,67%. C. 40% và 60%. D. 35% và 65%. Hư ng d n gi i a. Xác đ nh công th c phân t c a hai anken : Đ t CTPT trung bình c a hai anken trong X là : C n H 2n . Theo gi thi t ta có : 4 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
  • 5. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th 3,36 7,7 154 154 11 = 0,15 mol; m C H = 7,7 gam ⇒ MCn H2 n = = ⇒ 14n = ⇒n= n 2n 22,4 0,15 3 3 3 11 Vì hai anken là đ ng đ ng k ti p và có s nguyên t C trung bình là = 3,667 nên suy ra 3 công th c phân t c a hai anken là C3H6 và C4H8. b. Tính thành ph n ph n trăm v th tích c a các anken : Áp d ng sơ đ đư ng chéo cho s nguyên t C trung bình c a h n h p C3H6 và C4H8 ta có : nC H = n n C 4 H8 2n 11 2 –3= 3 3 4 11 3 ⇒ nC H 4 nC H 3 8 6 = 2 1 11 1 = 3 3 V y thành ph n ph n trăm v th tích các khí là : n C 3 H6 3 4– 1 %C3H 6 = .100 = 33,33%; %C 4 H 8 = (100 − 33,33)% = 66,67%. 3 Đáp án BB. Ví d 8: H n h p khí X g m anken M và ankin N có cùng s nguyên t cacbon trong phân t . H n h p X có kh i lư ng 12,4 gam và th tích 6,72 lít ( đktc). S mol, công th c phân t c a M và N l n lư t là : A. 0,1 mol C2H4 và 0,2 mol C2H2. B. 0,1 mol C3H6 và 0,2 mol C3H4. C. 0,2 mol C2H4 và 0,1 mol C2H2. D. 0,2 mol C3H6 và 0,1 mol C3H4. Hư ng d n gi i Đ t công th c trung bình c a anken M và ankin N là : C m H n Ta có : 12m + n = 12, 4.22, 4 = 41,33 ⇒ m = 3 và n = 5,33 6, 72 V y anken là C3H6 và ankin là C3H4. N u hai ch t C3 H6 và C3 H4 có s mol b ng nhau thì s ph i có s mol nhi u hơn. Đáp án D. n = 5 nhưng n = 5,33 ch ng t anken Ví d 9: Cho 4,48 lít h n h p X ( đktc) g m 2 hiđrocacbon m ch h l i t t qua bình ch a 1,4 lít dung d ch Br2 0,5M. Sau khi ph n ng hoàn toàn, s mol Br2 gi m đi m t n a và kh i lư ng bình tăng thêm 6,7 gam. Công th c phân t c a 2 hiđrocacbon là : A. C2H2 và C4H6. B. C2H2 và C4H8. C. C3H4 và C4H8. D. C2H2 và C3H8. Hư ng d n gi i N u ch có m t hiđrocacbon ph n ng v i dung d ch brom (phương án D) thì ta có : 1 n C H = .n Br = 0,175 mol ⇒ n C H = 0,2 − 0,175 = 0, 025 mol 2 2 2 3 8 2 ⇒ m hh = 0,175.26 + 0, 025.44 = 5,65 ≠ 6, 7 (loaïi) V y c hai hiđrocacbon cùng ph n ng v i dung d ch nư c brom Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 5
  • 6. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th n hh X = 4,48 0, 7 = 0,35 mol = 0,2 mol ; n Br2 ban ®Çu = 1, 4.0,5 = 0, 7 mol ; n Br pö = 2 22,4 2 Kh i lư ng bình Br2 tăng 6,7 gam là s gam c a h n h p X. Đ t CTTB c a hai hiđrocacbon m ch h là C n H 2n +2−2a ( a là s liên k t π trung bình). Phương trình ph n ng: C n H 2n + 2−2 a + aBr2 → C n H 2n +2 −2 a Br2 a mol: ⇒a= 0,2 → 0,2.a = 0,35 0,35 = 1,75 ⇒ Trong h n h p có m t ch t ch a 2 liên k t π ch t còn l i ch a 1 liên 0,2 k t π. 6,7 ⇒ n = 2,5 ⇒ Trong h n h p ph i có m t ch t là C2H2 (có hai liên k t 0,2 π) ch t còn l i ph i có m t liên k t π và có s C t 3 tr lên đó là C4H8. Đáp án B. ⇒ 14n + 2 − 2a = Ví d 10: Hiđrocacbon X c ng HCl theo t l mol 1:1 t o s n ph m có hàm lư ng clo là 55,04%. X có công th c phân t là : A. C4H8. B. C2H4. C. C5H10. D. C3H6. Hư ng d n gi i X ph n ng v i HCl theo t l mol 1:1 nên X có công th c là CnH2n. Phương trình ph n ng : CnH2n + HCl Theo gi thi t ta có :  → CnH2n+1Cl (1) 35,5 55, 04 = ⇒ n = 2 ⇒ X là C2H4. 14n + 1 100 − 55, 04 Đáp án B. Ví d 11: H n h p X g m hai anken k ti p nhau trong dãy đ ng đ ng. Đ t cháy hoàn toàn 5 lít X c n v a đ 18 lít khí oxi (các th tích khí đo cùng đi u ki n nhi t đ và áp su t). a. Công th c phân t c a hai anken là : A. C2H4 và C3H6. B. C3H6 và C4H8. C. C4H8 và C5H10. D. A ho c B. b. Hiđrat hóa m t th tích X trong đi u ki n thích h p thu đư c h n h p ancol Y, trong đó t l v kh i lư ng c a các ancol b c 1 so v i ancol b c 2 là 28 : 15. Thành ph n ph n trăm kh i lư ng c a m i ancol trong h n h p Y là : A. C2H5OH : 53,49% ; iso – C3H7OH : 34,88% ; n – C3H7OH : 11,63%. B. C2H5OH : 53,49% ; iso – C3H7OH : 11,63% ; n – C3H7OH : 34,88%. C. C2H5OH : 11,63% ; iso – C3H7OH : 34,88% ; n – C3H7OH : 53,49%. D. C2H5OH : 34,88% ; iso – C3H7OH : 53,49% ; n – C3H7OH : 11,63%. Hư ng d n gi i a. Xác đ nh công th c phân t c a hai anken : Đ t công th c phân t trung bình c a hai anken trong X là : C n H2 n Phương trình ph n ng cháy : 6 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
  • 7. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th lít: 5 3n to O2  → 2 + C n H 2n n CO2 + n H2O (1) 3n .5 2 → 3n .5 = 18 ⇒ n = 2,4 . 2 Do hai anken là đ ng đ ng k ti p và có s cacbon trung bình là 2,4 nên công th c c a hai anken là : C2 H4 và C3 H6. Đáp án A. b. Xác đ nh thành ph n ph n trăm kh i lư ng c a m i ancol trong h n h p Y : Áp d ng sơ đ đư ng chéo cho s nguyên t C trung bình c a hai anken ta có : Theo gi thi t và (1) ta có : 3 – 2,4 = 0,6 2 n C2 H 4 2,4 n C 3 H6 ⇒ nC H 4 nC H 6 2 3 = 0,6 3 = 0, 4 2 2,4 – 2= 0,4 3 V y ch n s mol c a C2H4 là 3 thì s mol c a C3H6 là 2. Ph n ng c a h n h p hai anken v i nư c : mol: C2H4 3 + o + t ,H H2O  C2H5OH → → 3 mol: + H2O x+ y  CH3CH2CH2OH → x (3)  CH3CHOHCH3 → y to, H+ CH2=CHCH3 (2) (4)  3.46 + x.60 28 =  x = 0,5  Theo (2), (3), (4) và gi thi t ta có :  y.60 15 ⇔   y = 1,5 x + y = 2  Thành ph n ph n trăm kh i lư ng c a m i ancol trong h n h p Y là : 3.46 1,5.60 .100 = 53, 49%; %i − C3H 7OH = .100 = 34,88% 3.46 + 2.60 3.46 + 2.60 %n − C3H 7OH = 100% − 53, 49% − 34,88% = 11,63%. %C2 H5OH = Đáp án A. Ví d 12: Cho H2 và 1 olefin có th tích b ng nhau qua niken đun nóng ta đư c h n h p A. Bi t t kh i hơi c a A đ i v i H2 là 23,2. Hi u su t ph n ng hiđro hoá là 75%. Công th c phân t olefin là : A. C2H4. B. C3H6. C. C4H8. D. C5H10. Hư ng d n gi i Theo gi thi t ta ch n : n H = nC H = 1 mol. 2 n 2n Phương trình ph n ng : o t , Ni CnH2n + H2  CnH2n+2 → (1) Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 7
  • 8. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Theo (1) ta th y, sau ph n ng s mol khí gi m m t lư ng đúng b ng s mol H2 ph n ng. Hi u su t ph n ng là 75% nên s mol H2 ph n ng là 0,75 mol. Như v y sau ph n ng t ng s mol khí là 1+1 – 0,75 = 1,25 mol. Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng ta có : kh i lư ng c a H2 và CnH2n ban đ u b ng kh i lư ng c a h n h p A. MA = 1.2 + 1.14n = 23,2.2 ⇒ n = 4 ⇒ Công th c phân t olefin là C4 H8. 1,25 Đáp án C. Ví d 13: Cho h n h p X g m anken và hiđro có t kh i so v i heli b ng 3,33. Cho X đi qua b t niken nung nóng đ n khi ph n ng x y ra hoàn toàn, thu đư c h n h p Y có t kh i so v i heli là 4. CTPT c a X là : A. C2H4. B. C3H6. C. C4H8. D. C5H10. Hư ng d n gi i Vì M Y = 4.4 = 16 nên suy ra sau ph n ng H2 còn dư, CnH2n đã ph n ng h t. Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng ta có : mX = mY ⇔ nX. M X = nY. M Y ⇔ Ch n nX = 1,2 mol và nY =1 mol ⇒ n H n X MY 4.4 1, 2 = = = n Y M X 3, 33.4 1 2( pö ) = n C H = n X − n Y = 0,2 mol. n 2n ⇒ Ban đ u trong X có 0,2 mol CnH2n và 1 mol H2 0, 2.14n + 1.2 Ta có : M X = = 3,33.4 ⇒ n = 5 ⇒ Công th c phân t olefin là C5 H10. 1, 2 Đáp án D. Ví d 14: H n h p khí X g m H2 và C2 H4 có t kh i so v i He là 3,75. D n X qua Ni nung nóng, thu đư c h n h p khí Y có t kh i so v i He là 5. Hi u su t c a ph n ng hiđro hoá là : A. 20%. B. 40%. C. 50%. D. 25%. Hư ng d n gi i Áp d ng sơ đ đư ng chéo ta có : n H2 28 − 15 1 = = ⇒ Có th tính hi u su t ph n ng theo H2 ho c theo C2H4 n C2 H4 15 − 2 1 Phương trình ph n ng : Ni,t H2 + C2H4  C2H6 → Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng ta có : o mX = mY ⇔ nX. M X = nY. M Y ⇔ Ch n nX = 4 mol ⇒ n H2 = n C2 H 4 = 2 mol ; n H nX MY 5.4 4 = = = n Y M X 3, 75.4 3 2( pö ) = n X − n Y = 1 mol. 1 ⇒ Hi u su t ph n ng : H = .100% = 50% . 2 Đáp án C. 8 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
  • 9. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Ví d 15: Trong bình kín ch a hiđrocacbon X và hiđro. Nung nóng bình đ n khi ph n ng hoàn toàn thu đư c khí Y duy nh t. cùng nhi t đ , áp su t trong bình trư c khi nung nóng g p 3 l n áp su t trong bình sau khi nung. Đ t cháy m t lư ng Y thu đư c 8,8 gam CO2 và 5,4 gam nư c. Công th c phân t c a X là : A. C2H2. B. C2H4. C. C4H6. D. C3H4. Hư ng d n gi i Đ t cháy Y thu đư c : n H O = 0,3 mol; n CO = 0, 2 mol ⇒ Y là ankan CnH2n+2. 2 2 S nguyên t C trong Y : n = n CO = 2 . V y Y là C2H6 và X là C2Hy. 2 n H O − nCO 2 2 Phương trình ph n ng : C2Hy mol: + 1 → 6−y Ni, t o H2  C2H6 → 2 6−y 1 → 2 (1) 6−y 1+ n1 p1 2 =3⇒ y =2. Vì nhi t đ bình không đ i nên = ⇒ n 2 p2 1 V y X là C2 H2. Đáp án A. Ví d 16: H n h p X g m hiđro và m t hiđrocacbon. Nung nóng 14,56 lít h n h p X (đktc), có Ni xúc tác đ n khi ph n ng hoàn toàn thu đư c h n h p Y có kh i lư ng 10,8 gam. Bi t t kh i c a Y so v i metan là 2,7 và Y có kh năng làm m t màu dung d ch brom. Công th c phân t c a hiđrocacbon là : A. C3H6. B. C4H6. C. C3H4. D. C4H8. Hư ng d n gi i nX = 0,65 mol ; M Y = 43,2 gam/mol. Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng ta có : mx = mY = 10,8 gam ⇔ nX. M X = nY. M Y = 10,8 ⇒ nY = 0,25 mol. Vì h n h p Y có kh năng làm m t màu dung d ch brom nên hiđro ph n ng h t, hiđrocacbon còn dư. Như v y trong h n h p X : n H 2 = 0, 65 − 0, 25 = 0, 4 mol ; n C x H y = 0, 25 mol ⇒ (12x + y).0,25 + 0,4.2 = 10,8 ⇔ 12x + y = 40 ⇒ x = 3 và y = 4 ⇒ Hiđrocacbon là C3H4. Đáp án C. Ví d 17: H n h p X g m hiđrocacbon B v i H2 (dư), có d X/H 2 = 4,8. Cho X đi qua Ni nung nóng đ n ph n ng hoàn toàn đư c h n h p Y có d Y/ H 2 = 8. Công th c phân t c a hiđrocacbon B là : A. C3H6. B. C2H2. C. C3H4. D. C4H8. Hư ng d n gi i Vì M Y = 8.2 = 16 nên suy ra sau ph n ng H2 còn dư, hiđrocacbon B đã ph n ng h t. Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng ta có : mX = mY ⇔ nX. M X = nY. M Y ⇔ nX MY 8.2 5 = = = n Y M X 4,8.2 3 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 9
  • 10. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Ch n nX = 5 mol và nY =3 ⇒ n H 2( pö ) = n X − n Y = 2 mol . ● N u B là CnH2n thì n C H = n H pö = 2 mol ⇒ n H bñ = 5 − 2 = 3 mol. n 2n 2 2 Ta có : M X = 2.14n + 3.2 = 4,8.2 ⇒ n = 1, 5 (loaïi) . 5 1 n = 1 mol ⇒ n H bñ = 5 − 1 = 4 mol. 2 2 H2 pö 1.(14n − 2) + 4.2 = 4,8.2 ⇒ n = 3 ⇒ Công th c phân t c a B là C3H4. Ta có : M X = 5 Đáp án C. ● N u B là CnH2n-2 thì n C H n 2 n −2 = Ví d 18: Có V lít khí A g m H2 và hai olefin là đ ng đ ng liên ti p, trong đó H2 chi m 60% v th tích. D n h n h p A qua b t Ni nung nóng đư c h n h p khí B. Đ t cháy hoàn toàn khí B đư c 19,8 gam CO2 và 13,5 gam H2O. Công th c c a hai olefin là : A. C2H4 và C3H6. B. C3H6 và C4H8. C. C4H8 và C5H10. D. C5H10 và C6H12. Hư ng d n gi i Đ t CTTB c a hai olefin là Cn H 2n . cùng đi u ki n nhi t đ và áp su t thì th tích t l v i s mol khí. H n h p khí A có: n Cn H2 n 0,4 2 = = . n H2 0,6 3 Áp d ng đ nh lu t b o toàn kh i lư ng và đ nh lu t b o toàn nguyên t ta th y đ t cháy h n h p khí B cũng chính là đ t cháy h n h p khí A. Ta có : 3n C n H 2n + (1) O2 → n CO2 + n H2O 2 2H2 + O2 → 2H2O (2) Theo phương trình (1) ta có: 0,45 mol. n CO2 = n H2O = 0,45 mol; n Cn H 2 n = n n H O ôû (1) vaø (2) = 2 13,5 = 0,75 mol 18 ⇒ n H O ôû (2) = 0,75 − 0,45 = 0,3 mol ⇒ n H 2 = 0,3 mol. 2 Ta có: n C n H2 n n H2 = 0, 45 2 = 0,3.n 3 ⇒ n = 2,25 ⇒ Hai olefin đ ng đ ng liên ti p là C2H4 và C3H6. Đáp án A. 10 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
  • 11. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th II. Ph n ng th nguyên t H 1. Ph n ng c a CH ≡ CH nguyên t C có liên k t ba b ng nguyên t Ag v i AgNO3/NH3 AgNO3 + 3NH3 + H2O + o t  → - [Ag(NH3)2] OH + NH4NO3 (ph c ch t, tan trong nư c) o t → H–C≡C–H + 2[Ag(NH3)2]OH  Ag–C≡C–Ag↓ + 2H2O + 4NH3 (k t t a màu vàng nh t) o t H–C≡C–H + 2AgNO3 + 2NH3  Ag–C≡C–Ag↓ + 2NH4NO3 → 2. Ph n ng c a R–C ≡ CH v i AgNO3/NH3 hay o t → R–C≡C–H + [Ag(NH3)2]OH  R–C≡C–Ag↓ + (k t t a màu vàng nh t) o t R–C≡C–H + AgNO3 + NH3  R–C≡C–Ag↓ → hay + H2O + 2NH3 NH4NO3 Các ví d minh h a Ví d 1: D n 17,4 gam h n h p khí X g m propin và but-2-in l i th t ch m qua bình đ ng dung d ch AgNO3/NH3 dư th y có 44,1 gam k t t a xu t hi n. Ph n trăm th tích c a m i khí trong X là : A. C3H4 80% và C4H6 20%. B. C3H4 25% và C4H6 75%. C. C3H4 75% và C4H6 25%. D. K t qu khác. Hư ng d n gi i Khi cho h n h p X tác d ng v i dung d ch AgNO3/NH3 thì ch có propin ph n ng, but-2-in không ph n ng vì không có liên k t CH ≡ C-. Phương trình ph n ng : CH ≡ C–CH3 + AgNO3 + mol: NH3 → CAg ≡ C–CH3 ↓ + 44,1 = 0,3 147 ← 0,3 V y m C H = 0,3.40 = 12 gam, m C H = 17, 4 − 12 = 5, 4 gam, n C H = 3 4 NH4NO3 (1) 4 6 4 6 5,4 = 0,1 mol. 54 Thành ph n ph n trăm v th tích các khí trong h n h p là : %C3H 4 = 0,3 .100 = 75%; %C3 H 4 = (100 − 75)% = 25%. 0,3 + 0,1 Đáp án C. Ví d 2: Đ t cháy hoàn toàn h n h p X g m C2H2, C3H4 và C4 H4 (s mol m i ch t b ng nhau) thu đư c 0,09 mol CO2. N u l y cùng m t lư ng h n h p X như trên tác d ng v i m t lư ng dư dung d ch AgNO3 trong NH3, thì kh i lư ng k t t a thu đư c l n hơn 4 gam. Công th c c u t o c a C3H4 và C4 H4 trong X l n lư t là : A. CH≡C–CH3, CH2=CH–C≡CH. B. CH≡C–CH3, CH2=C=C=CH2. C. CH2=C=CH2, CH2=C=C=CH2. D. CH2=C=CH2, CH2=CH–C≡CH. Hư ng d n gi i Sơ đ ph n ng : C2H2 → 2CO2 (1); mol: x 2x → C3H4 x → → 3CO2 (2); 3x C4H4 x → → 4CO2 4x (3) Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 11
  • 12. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Theo gi thi t ta có : 2x + 3x + 4x = 0,09 ⇒ x = 0,01 o AgNO3 / NH 3 , t C2H2 → C2Ag2 ↓ (4) mol: 0,01 0,01 Kh i lư ng k t t a t o ra do C2H2 ph n ng v i AgNO3 /NH3 là 2,4 gam suy ra hai ch t còn l i khi ph n ng v i AgNO3/NH3 cho lư ng k t t a l n hơn 1,6 gam (*). o AgNO3 / NH 3 , t (5) CH2=CH–C≡CH → CH2=CH–C≡CAg ↓ mol: 0,01 0,01 Kh i lư ng k t t a t o ra do C4H4 ph n ng v i AgNO3/NH3 là 1,59 gam (*) T (*) và (**) suy ra C3 H4 ph i tham gia ph n ng t o k t t a. V y công th c c u t o c a C3H4 và C4 H4 trong X l n lư t là :CH≡C–CH3, CH2=CH–C≡CH. Đáp án A. Ví d 3: Cho 13,8 gam ch t h u cơ X có công th c phân t C7H8 tác d ng v i m t lư ng dư dung d ch AgNO3 trong NH3, thu đư c 45,9 gam k t t a. X có bao nhiêu đ ng phân c u t o th a mãn tính ch t trên ? A. 5. B. 4. C. 6. D. 2. Hư ng d n gi i Phương trình ph n ng : C7H8 + nAgNO3 + nNH3 → C7H8-nAgn + nNH4NO3 mol: 0,15 0,15 Ta có : (12.7 + 8 –n + 108n).0,15 = 45,9 ⇒ n = 2 (1) 2.7 − 8 + 2 M t khác đ b t bão hòa c a C7H8 = = 4 (2) 2 T (1) và (2) suy ra C7H8 có hai n i ba đ u m ch, các đ ng phân th a mãn là : CH ≡ C–CH2–CH2–CH2–C ≡ CH; CH ≡ C–CH2–CH(CH3)–C ≡ CH ; CH ≡ C–CH(CH3)2–C ≡ CH ; CH ≡ C–CH(C2H5)–C ≡ CH III. Ph n ng oxi hóa 1. Ph n ng oxi hóa không hoàn toàn 3C2H4 + 2KMnO4 +4H2O → 3HOCH2−CH2OH + 2MnO2 + 2KOH (etylen glicol) 3CnH2n + 2KMnO4 +4H2O → 3CnH2n(OH)2 + 2MnO2 + 2KOH 3CH≡CH + 8KMnO4 → 3KOOC–COOK + 8MnO2 + 2KOH + 2H2O 2. Ph n ng oxi hóa hoàn toàn CnH2n + 3n 2 t O2  nCO2 + nH2O → o ● Nh n xét : Trong ph n ng cháy anken ta luôn có : n CO2 = n H2O 3n − 1 to → O2  nCO2 + (n – 1)H2O 2 ● Nh n xét : Trong ph n ng đ t cháy ankin ho c ankađien thì n Cn H2 n−2 = n CO2 − n H2O CnH2n-2 + 12 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
  • 13. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Phương pháp gi i Khi gi i bài t p liên quan đ n ph n ng đ t cháy h n h p các hiđrocacbon ta nên s d ng phương pháp trung bình đ chuy n bài toán h n h p nhi u ch t v m t ch t; m t s bài t p mà lư ng ch t cho dư i d ng t ng quát thì ta s d ng phương pháp t ch n lư ng ch t nh m bi n các đ i lư ng t ng quát thành đ i lư ng c th đ cho vi c tính toán tr nên đơn gi n hơn. Ngoài ra còn ph i chú ý đ n vi c s d ng các đ nh lu t như b o toàn nguyên t , b o toàn kh i lư ng, phương pháp đư ng chéo… đ gi i nhanh bài t p tr c nghi m. Các ví d minh h a Ví d 1: H n h p g m hiđrocacbon X và oxi có t l s mol tương ng là 1:10. Đ t cháy hoàn toàn h n h p trên thu đư c h n h p khí Y. Cho Y qua dung d ch H2SO4 đ c, thu đư c h n h p khí Z có t kh i đ i v i hiđro b ng 19. Công th c phân t c a X là : A. C3H8. B. C3H6. C. C4H8. D. C3H4. Hư ng d n gi i ⇒ Z g m CO2 và O2 M Z = 19.2 = 38 gam / mol Áp d ng sơ đ đư ng chéo ta có : n O2 n CO 2 = 44 − 38 1 = 38 − 32 1 Phương trình ph n ng : CxHy bđ: 1 pư: 1 spư: + 0 → ⇒ 10 – (x+ y (x+ ) O2 → 4 10 y (x+ ) → 4 y 10 – (x+ ) 4 y H2O 2 xCO2 + : mol x : mol x : mol y ) = x ⇒ 40 = 8x + y ⇒ x = 4 và y = 8 4 Đáp án C. Ví d 2: Đ t cháy m gam hiđrocacbon A th khí trong đi u ki n thư ng đư c CO2 và m gam H2O. Đ t cháy hoàn toàn 0,1 mol hiđrocacbon B là đ ng đ ng k ti p c a A r i h p th toàn b s n ph m cháy vào bình nư c vôi trong dư th y kh i lư ng bình tăng x gam. Giá tr x là : A. 29,2 gam. B. 31 gam. C. 20,8 gam. D. 16,2 gam. Hư ng d n gi i Đ t công th c phân t c a A là CxHy. Phương trình ph n ng : CxHy mol: + m 12x + y y (x + ) O2 4 o t  → → Theo (1) và gi thi t ta có : xCO2 + y H2O 2 (1) m y . 12x + y 2 m y m x 2 . = ⇒ = 12x + y 2 18 y 3 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 13
  • 14. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Vì hiđrocacbon A th khí nên s C không vư t quá 4. V y là A C4 H6, đ ng đ ng k ti p c a A là C5 H8. Sơ đ đ t cháy C5 H8 : + O2 , t C5H8 → 5CO2 + 4H2O (2) 0,5 0,4 mol: 0,1 → → Theo (2) và gi thi t ta th y khi cho s n ph m cháy c a 0,1 mol C5H8 vào bình đ ng dung d ch Ca(OH)2 dư thì kh i lư ng bình tăng là : 0,5.44 + 0,4.18 = 29,2 gam. Đáp án A. o Ví d 3: H n h p khí A đi u ki n tiêu chu n g m hai olefin. Đ đ t cháy 7 th tích A c n 31 th tích O2 (đktc). Bi t olefin ch a nhi u cacbon chi m kho ng 40% – 50% th tích h n h p A. Công th c phân t c a hai elefin là : A. C2H4 và C3H6. B. C3H6 và C4H8. C. C2H4 và C4H8. D. A ho c C đúng. Hư ng d n gi i Đ t công th c trung bình c a hai olefin là : C n H 2n Phương trình ph n ng : 3n O2 2 C n H 2n + 7 → 7. Th tích: → n CO2 + n H2O (1) 3n 2 3n = 31 ⇒ n ≈ 2,95 2 ⇒ Trong hai olefin ph i có m t ch t là C2H4 và ch t còn l i có công th c là C n H 2n Theo (1) và gi thi t ta có : 7. Vì olefin ch a nhi u cacbon chi m kho ng 40% – 50% th tích h n h p A nên n Cn H 2 n 40% < < 50% (2) n C2 H 4 + n Cn H 2 n Áp d ng sơ đ đư ng chéo đ i v i s cacbon c a hai olefin ta có : n Cn H2 n 2,95 − 2 n Cn H 2 n 2,95 − 2 0,95 ⇒ (3) = = = n C2 H 4 n − 2,95 n C2 H 4 + n Cn H 2 n n − 2,95 + 2,95 − 2 n − 2 K t h p gi a (2) và (3) ta có : 3,9 < n < 4,375 ⇒ n = 4 Đáp án C. Ví d 4: Trong m t bình kín dung tích 6 lít có ch a h n h p X g m hai hiđrocacbon thu c cùng dãy đ ng đ ng (CnH2n-2), H2 và m t ít b t Ni có th tích không đáng k 19,68oC và 1atm. Nung nóng bình m t th i gian thu đư c h n h p khí Y. B t tia l a đi n đ đ t cháy h t Y thu đư c 15,4 gam CO2 và 7,2 gam nư c. Ph n trăm th tích c a m i khí trong X là : A. C3H4 : 20%, C4H6 : 20% và H2 : 60%. B. C2H2 : 10%, C4H6 : 30% và H2 : 60%. C. C2H2 : 20%, C3H4 : 20% và H2 : 60%. D. C A và B đ u đúng. Hư ng d n gi i Theo gi thi t ta có : n(C H n 14 2 n− 2 , H2 ) = 1.6 15, 4 7,2 = 0,25 mol; n CO = = 0,35 mol; n H O = = 0, 4 mol. 2 2 0, 082.(273 + 19,68) 44 18 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
  • 15. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Phương trình ph n ng : C n H 2n − 2 + mol: 3n − 1 O2 2 → n CO2 + (n − 1) H2O → x nx → (1) (n − 1) x 2H2 + O2 → 2H2O mol: y y → Theo gi thi t và (1), (2) ta có h phương trình : (2)  x + y = 0,25  x = 0,1   ⇔  y = 0,15  nx = 0,35    n = 3,5 (n − 1)x + y = 0, 4 V y thành ph n ph n trăm v th tích là : %H 2 = 0,15 .100 = 60%; %Cn H 2n −2 = 40% 0, 25 Vì s cacbon trung bình c a hai hiđrocacbon là 3,5 nên có căn c vào các phương án lư c ch n ta th y có hai kh năng : 2.10 + 4.30 = 3,5 (th a mãn). 40 3.20 + 4.20 ● H n h p hai hiđrocacbon là : C3H4 : 20% và C4H6 : 20%; n = = 3,5 (th a mãn). 40 Đáp án D. ● H n h p hai hiđrocacbon là : C2H2 : 10% và C4H6 : 30%; n = Ví d 5: H n h p A g m C3H6, C3H4, C3H8. T kh i hơi c a A so v i H2 b ng 21,2. Đ t cháy hoàn toàn 4,48 lít (đktc) h n h p A r i cho s n ph m cháy vào dung d ch Ca(OH)2 dư. Kh i lư ng dung d ch sau ph n ng A. gi m 20,1 gam. B. gi m 22,08 gam. C. tăng 19,6 gam. D. tăng 22,08 gam. Hư ng d n gi i Đ t công th c chung c a các ch t trong h n h p A là C3H y ⇒ 12.3 + y =21,2.2 ⇒ y = 6,4. Sơ đ ph n ng : C3H y mol: 0,2 +O to 2,  → → 3CO2 0,2.3 → + y H2O 2 0,2. (1) y 2 T ng kh i lư ng nư c và CO2 sinh ra là : 0,2.3.44 + 0,2. 6, 4 .18 = 37,92 gam. 2 CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O (2) mol: 0,6 0,6 → Kh i lư ng k t t a sinh ra là : 0,6.100 = 60 gam. Như v y sau ph n ng kh i lư ng dung d ch gi m là : 60 – 37,92 = 22,08 gam. Đáp án B. Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 15
  • 16. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Ví d 6: H n h p khí X g m etilen, metan, propin và vinylaxetilen có t kh i so v i H2 là 17. Đ t cháy hoàn toàn 0,05 mol h n h p X r i h p th toàn b s n ph m cháy vào bình dung d ch Ca(OH)2 (dư) thì kh i lư ng bình tăng thêm m gam. Giá tr c a m là : A. 5,85. B. 3,39 . C. 6,6. D. 7,3. Hư ng d n gi i Đ t công th c chung c a các ch t trong h n h p X là C x H 4 ⇒ 12 x + 4 =17.2 ⇒ x = 2,5. Sơ đ ph n ng : CxH 4 +O to 2,  → x CO2 + 2H2O (1) mol: 0,05 0,05 x → 0,05.2 → Kh i lư ng dung d ch Ca(OH)2 tăng b ng t ng kh i lư ng c a CO2 và H2O nên kh i lư ng bình tăng thêm là : m = 0,05.2,5.44 + 0,05.2.18 = 7,3 gam. Đáp án D. IV. Bài t p liên quan đ n nhi u lo i ph n ng Các ví d minh h a Ví d 1: H n h p X g m C2H2 và H2 có cùng s mol. L y m t lư ng h n h p X cho qua ch t xúc tác nung nóng, thu đư c h n h p Y g m C2H4, C2 H6, C2 H2 và H2. S c Y vào dung d ch brom (dư) thì kh i lư ng bình brom tăng 10,8 gam và thoát ra 4,48 lít h n h p khí (đktc) có t kh i so v i H2 là 8. Th tích O2 (đktc) c n đ đ t cháy hoàn toàn h n h p Y là : A. 22,4 lít. B. 44,8 lít. C. 26,88 lít. D. 33,6 lít. Hư ng d n gi i H n h p X g m C2H2 và H2 có cùng s mol nên quy đ i h n h p X thành C2 H4 14 = 0,5 mol. 28 Theo đ nh lu t b o toàn nguyên t và kh i lư ng ta th y, thành ph n nguyên t và kh i lư ng trong X và Y là như nhau nên đ t cháy Y cũng như là đ t cháy X : C2H4 + 3O2 → 2CO2 + 2H2O (1) → 1,5 mol : 0,5 V y th tích O2 (đktc) c n đ đ t cháy hoàn toàn h n h p Y là 33,6 lít. Đáp án D. mX = mY = mbình brom tăng + mkhí thoát ra = 10,8 + 0,2.2.8 = 14 gam ⇒ n C H = 2 4 Ví d 2: D n V lít (đktc) h n h p X g m axetilen và hiđro có kh i lư ng là m gam đi qua ng s đ ng b t niken nung nóng, thu đư c khí Y. D n Y vào lư ng dư AgNO3 trong dung d ch NH3 thu đư c 12 gam k t t a. Khí đi ra kh i dung d ch ph n ng v a đ v i 16 gam brom và còn l i khí Z. Đ t cháy hoàn toàn khí Z đư c 2,24 lít khí CO2 (đktc) và 4,5 gam H2O. Giá tr c a V là : A. 11,2. B. 13,44. C. 5,60. D. 8,96. Hư ng d n gi i Theo gi thi t ta suy ra Y g m H2 dư, C2H2 dư, C2H4 và C2 H6. S mol c a các ch t : 16 12 4,5 = 0,1 mol; n C H dö = n C Ag = = 0, 05 mol; n H O = = 0,15 mol; 2 2 2 2 2 160 240 18 nCO 2,24 2 = = 0,1 mol ⇒ n C H = = 0, 05 mol. 2 6 22, 4 2 n C H = n Br = 2 n CO 16 4 2 2 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
  • 17. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Phương trình ph n ng : o mol: Ni, t C2H2 + H2  C2H4 → 0,1 ← 0,1 0,1 ← mol: Ni, t → C2H2 + 2H2  C2H6 0,05 0,05 ← 0,1 ← mol: t C2H2 + 2AgNO3 + 2NH3  C2Ag2 + 2NH4NO3 → 0,05 0,05 ← (1) o (2) o C2H6 + mol: 0,05 7 Ni, t o O2  2CO2 + 3H2O → 2 0,1 → 0,15 ← o Ni, t 2H2 + O2  2H2O → mol: 0,1 (0,25 – 0,15) = 0,1 ← Theo các ph n ng ta th y : ∑n H2 (3) (4) (5) = n H2 (1) + n H2 (2) + n H2 (5) = 0,3 mol; ∑ nC2 H2 = n C2 H2 (1) + nC2 H2 (2) + n C2H2 (2) = 0,2 mol. V y : VX = VC H + VH = 0,5.22,4 = 11,2 lít 2 2 2 Đáp án A. Ví d 3: Cho h n h p X g m CH4, C2H4 và C2 H2. L y 8,6 gam X tác d ng h t v i dung d ch brom (dư) thì kh i lư ng brom ph n ng là 48 gam. M t khác, n u cho 13,44 lít ( đktc) h n h p khí X tác d ng v i lư ng dư dung d ch AgNO3 trong NH3, thu đư c 36 gam k t t a. Ph n trăm th tích c a CH4 có trong X là : A. 40%. B. 20%. C. 25%. D. 50%. Hư ng d n gi i S mol các ch t : 48 13,44 36 = 0,3 mol; n X = = 0,6 mol; n C Ag = = 0,15 mol. 2 2 160 22,4 240 G i s mol c a CH4, C2H4 và C2H2 trong 8,6 gam h n h p X là x, y, z. Phương trình ph n ng c a 8,6 gam X v i dung d ch nư c brom : n Br = 2 mol: C2H4 + Br2  C2H4Br2 → → y y (1) C2H2 + 2Br2  C2H2Br4 (2) → → 2z mol: z Phương trình ph n ng c a 13,44 lít khí X v i dung d ch AgNO3 trong NH3 : o t C2H2 + 2AgNO3 + 2NH3  C2Ag2 + 2NH4NO3 → mol: 0,15 0,15 ← Theo gi thi t và các ph n ng (1), (2), (3) ta có h : (3) Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 17
  • 18. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th  16x + 28y + 26z = 8,6  x = 0,2    ⇔  y = 0,1  y + 2z = 0,3  z = 0,1 z 0,15  (%soá mol C2 H 2 trong hoãn hôïp)  =  x + y + z 0,6  Ph n trăm th tích c a CH4 có trong X là : %CH4 = 0,2 .100 = 50%. 0,2 + 0,1 + 0,1 Đáp án D. Ví d 4: M t h n h p X g m C2H2, C3H6, CH4. Đ t cháy hoàn toàn 11 gam h n h p X thu đư c 12,6 gam H2O. N u cho 11,2 lít h n h p X (đktc) qua dung d ch brom dư th y có 100 gam brom ph n ng. Thành ph n % th tích c a các ch t trong X l n lư t là : A. 50% ; 25% ; 25%. B. 25% ; 25% ; 50%. C.16% ; 32% ; 52%. D. 33,33% ; 33,33% ; 33,33%. Hư ng d n gi i S mol các ch t : 12,6 11,2 100 nH O = = 0, 7 mol; n X = = 0,5 mol; n Br = = 0,626 mol. 2 2 18 22,3 160 G i s mol c a C2H2, C3H6, CH4 trong 11 gam h n h p X l n lư t là x, y, z. Phương trình ph n ng đ t cháy 11 gam h n h p X : C2H2 + mol: x C3H6 + mol: y 5 Ni, t o O2  2CO2 + H2O → 2 x → (1) 9 Ni, t o O2  3CO2 + 3H2O → 2 3y → o mol: Ni, t → CH4 + 2O2  CO2 + 2H2O 2z z → (2) (3) Phương trình ph n ng c a 11,2 lít h n h p X v i nư c brom : C2H2 + 2Br2  C2H2Br4 → (4) (5) C3H6 + Br2  C3H6Br4 → Theo các phương trình ph n ng và gi thi t ta có h :   x + 3y + 2z = 0, 7 x = 0,2    26x + 42y + 16z = 11 ⇔ y = 0,1  2x + y  0,626 z = 0,1  = 0,5 x + y +z  Thành ph n % th tích c a các ch t trong X l n lư t là : 0,2 0,1 %C2 H2 = .100% = 50%; %C3H 6 = %CH 4 = .100% = 25%. 0, 2 + 0,1 + 0,1 0,2 + 0,1 + 0,1 Đáp án A. 18 Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ
  • 19. Biên so n và gi ng d y : Giáo viên Nguy n Minh Tu n – T Hóa – Trư ng THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Th Hi n nay tôi đã biên so n xong 7 quy n tài li u hóa h c ôn thi đ i h c, các quy n 1 đ n 5 đ u có ph n t ng h p lý thuy t. Quy Quy Quy Quy Quy Quy n 1 : Gi i thi u 7 chuyên đ hóa h c 10 n 2 : Gi i thi u 3 chuyên đ hóa h c đ i cương và vô cơ 11 n 3 : Gi i thi u 6 chuyên đ hóa h c h u cơ 11 n 4 : Gi i thi u 4 chuyên đ hóa h c h u cơ 12 n 5 : Gi i thi u 4 chuyên đ hóa h c đ i cương và vô cơ 12 n 6 : Gi i thi u các chuyên đ phương pháp gi i nhanh bài t p hóa h c Quy n 7 : Gi i thi u 40 đ luy n thi tr c nghi m môn hóa h c Các th y cô giáo, các ph huynh h c sinh và các em h c sinh quan tâm đ n b tài li u này hãy liên h v i hi u photo Thanh Bình theo s đi n tho i 02103 842 295 ho c đ a ch email vubinhvtb.@gmail.com. Ho c liên h v i tác gi theo s đi n tho i 01689 186 513 ho c đ a ch email nguyenminhtuanchv@yahoo.com.vn Phương pháp đ h c t t môn hóa h c là : Chăm chú nghe gi ng, chăm h c lí thuy t, chăm làm bài t p, chăm ôn bài cũ 19