SlideShare a Scribd company logo
1 of 11
Download to read offline
NR. 9 | DECEMBER 2010




                                EEN UITGAVE VAN DE
                                STICHTING TER VERBETERING
                                VAN DE AGRARISCHE STRUCTUUR




Oproep ‘massief protest’ tegen bezuinigingen
HVC en glastuinbouw werken aan CO2-leiding
WWW.

Inhoud                                                                        Jan	&	Gert-Jan	Smit
                                                                                                                                                   Kijk
                                                                                                                                              volle 	voor	he
                                                                                                                                                   dig           t		
                                                                                                                                              www e	verhaa
                                                                                                                                                   .s            l	o
                                                                                                                                             port tivasnh.n p		
                                                                                                                                                 rette          l/	
                                                                                                                                                       ngal
                                                                                                                                                            erij




3	   Wie,	Waar,	Wat      4		Interview                6		Achtergrond
Jan	en	Gert-Jan	Smit     Jan	Kuiper	zou	graag        HVC	en	glastuinbouw
krijgen	met	Don	Bosco    massief	protest	zien        streven	met	CO2-pijp
overgrote	deel	van       tegen	bezuinigingen         het	label	‘dubbel
percelen	achter	huis     in	het	buitengebied         duurzaam’	na

8			Reportage            10		www.boerzoektgrond.nl   11 			Drie	meningen
Medewerkers	van          Google	Adviseur             Het	Grootslag	geeft
rentmeesterskantoor      G.J.	Bramer	velt            maatschappelijke
laten	praktijk	‘ruimte   oordeel	over                functies	aan
voor	ruimte’	zien        vindbaarheid	site           waterberging

14			Wisselgesprek       16			Portret                18			Focus	op	de	regio
Geen	sentimenten         Burgemeester	Joan           Bezuinigingen,		
bij	samenvoeging         de	Zwart	waakt	over         hunkering	naar		
van	Stivas-regio’s       landelijke	identiteit       succes	en		
                         van	‘haar’	Blaricum         hypotheekvoordeel
                                                                              Wie                                             Waar                                              Wat
19			Ruilcolumn                                                               Jan en zijn zoon Gert-Jan Smit runnen in
                                                                              Oudeschild een melkveebedrijf. Jan nam in
                                                                                                                              Kavelruilen zoals Don Bosco zijn op een
                                                                                                                              eiland als Texel extra belangrijk. Omdat de
                                                                                                                                                                                Smit bracht voor de kavelruil Don Bosco
                                                                                                                                                                                enkele percelen op afstand in en kreeg er

Rentmeester	Joan                                                              het verleden al vaker deel aan kavelruilen.
                                                                              De veehouder houdt nieuwe ruimtelijke
                                                                                                                              grondhonger lastiger met extra ruimte bij
                                                                                                                              een buurgemeente kan worden gestild.
                                                                                                                                                                                een strategisch gesitueerd weiland dichtbij
                                                                                                                                                                                de boerderij voor terug. Met het bewuste stuk
Naus	ziet	zichzelf                                                            ont wikkelingen scherp in de gaten en is vaak   De boerderijnaam ‘De Leste’ verwijst nog          grond ligt 80 procent van al het eigendom
als	regisseur	van                                                             aan het puzzelen op een nog optimalere          naar de laatste boerderij die in 1965 werd        aan de Middellandseweg. Hoewel de situatie
het	buitengebied                                                              bedrijfsvoering. Sinds oktober 2010 melken      gebouwd in het kader van de ruilverkaveling       na de ruil sterk is verbeterd, blijft Smit
                                                                              vader en zoon bijna honderd koeien met twee     ‘oude stijl’, voor de uitbreiding van Den Burg.   puzzelen op een nog optimalere structuur.
                                                                              robots. Naast Smit namen een agrarische         Tot die bewuste dorpsuitbreiding kwam het         Don Bosco en de melkrobot zorgen voor
                                                                              pachter en de Dienst Landelijk Gebied deel      overigens nooit. Smit boert sindsdien aan         een flinke stap voorwaarts, maar al het land
                                                                              aan de ruil van in totaal 30 hectare.           de Middellandseweg.                               rondom de boerderij blijft het doel.


                                                                                                                                                                                                             STIVAS		DECEMBER	2010 		3
INTERVIEW

Directeur	Jan	Kuiper	van	Landschap	Noord-Holland:                                                                                      Nu	de	staats	 ecretaris	op	de	rem	trapt	bij	nieuwe	
                                                                                                                                                   s
                                                                                                                                       investeringen,	staat	het	ILG-beleid	ook	op	de	tocht...



‘Bezuiniging	buitengebied	
                                                                                                                                       “Het heeft lang geduurd voordat de ILG-commissies een beet-
                                                                                                                                       je functioneerden. En nog steeds verloopt het niet optimaal.
                                                                                                                                       Er moeten zeker één of meer bureaucratische lagen tussenuit.
                                                                                                                                       Sommige subsidieregelingen zijn zo ingewikkeld, dat we er




vraagt	om	massief	protest’
                                                                                                                                       administratief speciaal iemand op moeten zetten, zeker als het
                                                                                                                                       ook om geld uit Brussel gaat.
                                                                                                                                       Aan de andere kant heeft ILG ons ook vruchtbare vormen
                                                                                                                                       van samenwerking gebracht. En begrip voor elkaar. Nu zitten
                                                                                                                                       we in een impasse. Noord-Holland maakt een pas op de
                                                                                                                                       plaats, want die kan de kar ook niet alleen trekken. Dat heeft
                                                                                                                                       verstrekkende gevolgen. Ik ken meerdere voorbeelden van
 Het	nieuwe	kabinet	trekt	dikke	strepen	door	gevoerd	beleid	in	het	buitengebied.	                                                      projecten die na lang onderhandelen eindelijk de finish
 Betrokkenen	moeten	snel	de	rijen	sluiten,	vindt	Jan	Kuiper.	De	directeur	van		                                                        naderden, maar die nu weer op losse schroeven komen te

 Landschap	Noord-Holland	wil	dat	het	liefst	publiekelijk	doen.	“Zo’n	massief	protest	                                                  staan. Voor sommige terreinen, die bijna waren verworven, is
                                                                                                                                       nu geen geld meer. Dat is richting die boeren onverkoopbaar.
 als	dat	van	de	cultuursector,	spreekt	tot	de	verbeelding.	Voor	natuur	en	landschap	                                                   Die hebben er rekening mee gehouden, met hun investe-
 staat	er	ook	veel	op	het	spel,	dus	laten	we	als	één	blok	opkomen	voor	een	sterk		                                                     ringen. Het is weer een flinke deuk in het vertrouwen in de

 buitengebied.”                                                                                                                        overheid. Het haalt het enthousiasme eruit.”


                                                                                                                                       Worden	er	coalities	gesloten	met	de	andere	belang-
   Het hoofdkantoor van Landschap Noord-Holland in Heiloo           Wat	betekent	het	kabinetsbeleid	voor	de	Ecologische	               hebbenden	in	het	buitengebied?
   ligt er begin december vredig bij, zo onder een deken van        Hoofdstructuur?                                                    “Zeker. We moeten niet trappen in de valkuil van tegen-
   sneeuw. Maar schijn bedriegt. Voor de natuurorganisatie          “De precieze gevolgen zijn nog onbekend, maar de hoofdlijnen       gestelde belangen. Dit beleid zet de verhouding tussen
   dreigt een koude winter. Kuiper houdt de moed erin en            zijn schokkend genoeg. Het betekent dat het natuurbeleid van       landbouw en natuur op scherp. En dat vind ik misschien
   grapt: “Er waait een gure wind, komend uit de richting van       de afgelopen twintig jaar in één klap onderuit wordt gehaald.      nog wel het aller vervelendste. Niet alleen de natuur wordt
   Den Haag….”                                                      En dat is frustrerend en totaal onnodig. Natuurlijk is er nú       gepakt, maar ook de boeren.”
                                                                    minder geld. Maar waarom vasthouden aan realisatie EHS
   Welke	gevolgen	heeft	het	nieuwe	kabinetsbeleid		                 in 2018? In 2021 kan het toch ook?                                 Heeft	u	daar	nog	een	concreet	voorbeeld	van?	
   voor	Landschap	Noord-Holland?                                    Ik krijg sterk de indruk dat staatssecretaris Bleker niet veel     “In het kader de Robuuste Ecologische verbindingszone ‘Van
   Kuiper: “Desastreus. Op zich heb ik er begrip voor dat er moet   opheeft met de natuur. Overigens heeft het me ook sterk            Kust tot Kust’ waren we druk bezig om het laatste stuk in te
   worden bezuinigd. Maar vergeleken met 2010 wordt natuur en       verbaasd dat VVD en CDA zich unaniem achter zijn voorstel          vullen rond Castricum. Samen met LTO Noord is een opzet
   landschap volgend jaar in de rijksbegroting 38 procent gekort.   hebben geschaard. Daar zitten ook veel mensen met een groot        gemaakt voor een planmatige kavelruil. Door te schuiven met
   Dat is buiten elke proportie. De klap komt voor ons werk         gevoel voor natuur en landschap. Er wordt geschermd met een        gronden zouden we een aangesloten ecologisch lint kunnen                  ‘Dit	beleid	zet	de	verhouding	
   dubbel hard aan. We worden van twee kanten gepakt.               herijking van de EHS, maar dat is in Noord-Holland onlangs         maken en tegelijk de agrariërs een betere kavelstructuur
                                                                                                                                                                                                                 tussen	landbouw	en	natuur		
   Vorig jaar hebben we al een bezuiniging van vier ton van de      nog gebeurd. Dat was op zich ook goed, maar dit gaat veel          kunnen bieden. Dat nieuwe perspectief staat nu op de tocht.”
   provincie moeten doorvoeren. Dit jaar kwam daar nog een          verder. Het oordeel van het kabinet lijkt: ‘wat we nu hebben,                                                                                op	scherp’
   ton bij. Nu moeten we dus nog verder snijden in eigen vlees.     is eigenlijk wel genoeg’. En als er toch nog iets moet gebeuren,   Welke	rol	kunnen	boeren	(blijven)	spelen	in	het		
   Dat betekent dat we bepaalde vacatures in het veld niet meer     dan kunnen de boeren dat wel doen. Dat is wel heel simplis-        beheer?
   kunnen invullen en er zelfs banen verdwijnen.                    tisch gedacht.                                                     “Die rol blijft groot. We hebben terreinen in de duinen, maar
   Op kantoor is de rek eruit. We hebben tot nu toe zo min          Nu heeft Bleker als Groningse gedeputeerde wel vaker hoog          vooral ook in het cultuurland. Daar zijn de boeren de belang-
   mogelijk bezuinigd op beheer, maar dat is niet langer vol te     ingezet, om vervolgens ergens op een middenweg te eindigen.        rijkste partij. Met de insteek van de staatssecretaris komt er   brengen. Wat dat betreft verwacht ik dat de druk toeneemt
   houden. Dat is extra zuur, want we zijn een organisatie van      Ik vind dat sowieso een onsympathieke manier van werken.           misschien nog wel meer op de schouders van de boeren te          om de grondbanken in Noord- Holland beter te benutten.
   doeners. Daar worden we ook op afgerekend door onze              Het zorgt namelijk voor veel onnodige onrust. Trouwens,            liggen. Tenminste, als ze dat nog willen…. Want de onduide-      Daarnaast reken ik erop dat Stivas – ondanks de stop op
   veertigduizend donateurs. Daarom snoeien we pas op het           het ziet er vooralsnog naar uit dat de harde lijn wordt door-      lijkheid blijft voorlopig. Dat is ook het benauwende. Het is     ILG-gelden – ingeschakeld blijft worden. Ik verwacht dat
   allerlaatste moment in het fysieke beheer, omdat we zeker        gevoerd. Dit is toch een enorme kapitaalsvernietiging?             bijna onmogelijk om verantwoord te investeren.”                  in de toekomst meer op projectbasis wordt gewerkt. Wat nu
   sympathie verliezen als de kwaliteit van onze terreinen          Niet voor niks is destijds ingestoken op een sterke hoofd-                                                                          soms vrijblijvend of voor niks gebeurt, daar zal straks toch een
   zichtbaar achteruit gaat. De bezuiniging zal straks het meest    structuur om natuurgebieden met elkaar te verbinden.               Welke	waarde	hecht	u	aan	het	instrument	kavelruil?               marktconforme nota voor worden gestuurd. We leven in een
   voelbaar zijn op het vlak van voorlichting, excursies en         Internationaal heeft die aanpak zelfs een voorbeeldfunctie.        “Een steeds grotere. Als er geen geld meer is voor aankopen,     van de rijkste landen ter wereld. De noodzaak tot aanpassing
   toezicht.”                                                       We zijn al heel ver, maar mogen het dus niet afmaken.”             is ruilen nog de enige manier om ontwikkelingen tot stand te     is er, dan komt het geld er ook.”



   4		STIVAS		DECEMBER	2010                                                                                                                                                                                                                         		STIVAS		DECEMBER	2010		5
ACHTERGROND

Wil	Sierhuis	en	Peter	Raven	hopen	op	aanleg	CO2-leiding:

HVC	en	tuinbouw	streven
label	‘dubbel	duurzaam’	na
De	levering	van	warmte	en	CO2	biedt	de	Noord-Hollandse	glastuinbouw	nieuw		
perspectief.	Uitvoerend	secretaris	Peter	Raven	van	LTO	Noord	Glaskracht	hoopt	
dat	de	inspanningen	van	HVC	in	Alkmaar	om	een	CO2-leiding	te	trekken	naar	de	
                                                                                                                                          ‘Tracékeuze	pijpleiding
noordelijk	gelegen	kassencomplexen	hun	vruchten	afwerpen.	“Dat	zou	enorm		
                                                                                                                                          heeft	ook	invloed	op
positief	zijn	voor	de	concurrentiepositie	van	de	Noord-Hollandse	glastuinbouw		
                                                                                                                                          ruimtelijk	beleid	provincie’
en	een	impuls	voor	de	herstructurering.”
  Duurzaamheidsmanager Wil Sierhuis van HVC waakt voor te         bassin. Zo’n opslag is nodig voor de nachtperiode. Als de
  hoge verwachtingen. “We zitten nog steeds in de verkennen-      zon niet schijnt is namelijk ook geen CO2 nodig.”                              Wil	Sierhuis                                                        Peter	Raven
  de fase. Technisch zijn de voortekenen goed, maar het wordt     Het eerste concrete verzoek voor de mogelijkheden om een
  nog een hele complexe opgave om de fikse investeringen in       CO2-pijp te trekken door een deel van Noord-Holland, kwam
  duurzaamheid uiteindelijk ook terug te kunnen verdienen.”       van AgriportA7. Een snelle rekensom leerde dat een 35                    Verduurzamen                                                  energieprijzen zijn daar mede debet aan, weet Raven.
  Ondanks die relativerende woorden, geeft Sierhuis toe nog       kilometer lange leiding specifiek voor het tuinbouwcomplex               Eigenlijk is het idee achter de CO2-leiding heel eenvoudig,   “Als straks voor een concurrerende prijs warmte kan worden
  steeds een droom te hebben. Het toppunt van duurzaamheid        in de Wieringermeer financieel onhaalbaar was. Sierhuis:                 stelt Sierhuis. “HVC wil verduurzamen en de glastuinbouw      geleverd, dan heeft de sector daar uiteraard baat bij. Vandaar
  is een afvalenergiecentrale zonder schoorsteen, waarbij alle    “Agriport was een brug te ver. Vervolgens zijn we het                    ook. De eerste heeft een restproduct dat de tweede goed       dat we graag de optie openhouden om ook een aansluiting op
  rookgascomponenten (CO2 en water) nuttig worden toege-          dichterbij gaan zoeken. Uiteindelijk kom je dan al snel uit op           kan gebruiken als voedingsstof voor de planten. De vraag is   Het Grootslag mee te nemen in de berekeningen.”
  past. De eerste uitkomsten van enkele onderzoeken door          Heerhugowaard, met het glastuinbouwgebied Alton.” Raven                  alleen hoe krijgen we dat zodanig efficiënt voor elkaar dat
  onderzoeksbureau Joulz stemmen Sierhuis licht optimistisch.     knikt: “Op dat moment waren we met de gemeente aan het                   we het voor een aantrekkelijke prijs kunnen aanbieden?”       Ruimtelijk	beleid
  Zeker in combinatie met de interesse die de agrarische sector   kijken hoe we het kassengebied konden herstructureren.                   Bij het verbranden van afval en biomassa in Alkmaar wordt     Raven verwacht dat de tracékeuze voor de pijpleidingen ook
  en de provincie Noord-Holland tonen. “Met een haalbare          Een betere energie-infrastructuur was daarbij de sleutel.                per jaar circa 650.000 ton CO2 geproduceerd. De drie          invloed heeft op het ruimtelijke beleid van de provincie.
  business case, eventueel met een subsidie, kan het project      Zodoende was de link snel gelegd.”                                       Noord-Hollandse glastuinbouwgebieden kunnen jaarlijks         “Zo’n 1000 tot 1500 hectare in Noord-Holland is nog
  daadwerkelijk van start gaan. Overigens duurt het dan                                                                                    ongeveer 450.000 ton CO2 verwerken. De kosten van het         aangewezen als zoekgebied. Wat dat betreft is het ook van
  nog zeker tot 2014 voor de leiding is getrokken en de eerste                                                                             project zijn geraamd op 45 miljoen, waarvan tweederde         belang om te achterhalen wat de plannen van de onder-
  glastuinders kunnen worden aangesloten”.                                                                                                 nodig is om een speciale installatie te bouwen die CO2 kan    nemers zijn. We weten dat er in Heerhugowaard behoefte
                                                                                                                                           scheiden van de andere rookgassen. De eerste twee tracés      is aan hervestiging. Dan is het essentieel om te achterhalen
  Ruime	voldoende                                                                                                                          voor de pijpleidingen zijn inmiddels van tafel. Ze waren er   welke contracten ondernemers hebben afgesloten met hun
  Voorlopig kringelen er dus nog wel een pluimen uit de hoge                                                                               voornamelijk op gericht om via de bestaande infrastructuur    energieleverancier en hoe het staat met de afschrijving van
  pijp van het enorme gebouw aan de A9. De centrale scoort                                                                                 zo snel mogelijk bij Agriport uit te komen. Raven: “Door in   investeringen. Ik zie daar een belangrijke rol weggelegd
  al jaren een ruime voldoende voor het opvangen van schade-                                                                               ieder geval een tussenstop te maken in het Altongebied,       voor Stivas. De stichting heeft in het verleden al bewezen
  lijke stoffen uit de rook. Onderzoek heeft uitgewezen dat                                                                                kunnen meer ondernemers aanhaken. Daarnaast is de             dergelijke inventarisaties goed te kunnen uitvoeren.”
  het technisch mogelijk is om daarnaast ook zuivere CO2 te                                                                                nieuwe infrastructuur een cruciale factor in het toekomst-    Sierhuis knikt instemmend. “Als HVC steken we onze nek
  filteren, met een kwaliteit die voldoende is voor de glas-                                                                               perspectief voor de glastuinbouw. Vooral omdat ook een        uit, met deze ontwikkeling. Dit is toch een vrij maagdelijk
  tuinbouw. “Dat willen we uiteraard ook keihard kunnen                                                                                    koppeling met restwarmte van HVC wordt gemaakt. Gedacht       gebied. Hier zijn nog geen ervaringen mee, zeker niet op zo
  garanderen, vandaar dat we in een volgende fase een soort                                                                                wordt aan een warmteretourleiding over de hele noordelijke    grote schaal. Het enthousiasme bij de glastuinbouw is
  proefopstelling willen bouwen met een kleine kas naast de                                                                                glasdriehoek. Daarnaast is ook de leveringsgarantie een       gelukkig groot. Dat is de basis. Als het ons samen lukt, dan
  HVC. Daar kunnen dan ook enkele praktische toepassingen                                                                                  groot pluspunt. De kans dat alle verbranders uitvallen is     is dat een knap staaltje werk, al zeg ik het zelf. Daar mag
                                                                    In	een	eerste	verkennende	studie	door	HVC	zijn	enkele	tracés		
  worden getest. Bijvoorbeeld het opslaan van CO2. We zitten        doorgerekend.	De	precieze	ligging	van	de	leidingen	moet	nog	nader		    verwaarloosbaar.”                                             zeker het label ‘dubbel duurzaam’ aan worden gehangen.”
  te denken om dat te doen onder een laag folie in het water-       worden	bepaald.                                                        De glastuinbouwsector zit in zwaar weer en de hoge

  6		STIVAS		DECEMBER	2010                                                                                                                                                                                                                            		STIVAS		DECEMBER	2010		7
REPORTAGE                                                          APELDOORN,	MAANDAG	13	DECEMBER	


Bezoek	landgoederen	in	spé	met	rentmeesterkantoor:                                                                                -   tuigschuur worden gesloopt. Op de vergunningaanvraag
                                                                                                                                      om een nieuwe woning te bouwen naast het complex is
                                                                                                                                      geen bezwaar binnengekomen. “We willen dit plan heel
                                                                                                                                      graag zelf uitvoeren,” glundert Van Baak. Nog steeds,
                                                                                                                                      ondanks de moeite die het kost. Want hoewel de gemeente
                                                                                                                                      vanaf het eerste moment positief reageerde, staat het echt-
                                                                                                                                      paar nog bijna dagelijks versteld van de berg papieren en
                                                                                                                                      procedures die dat met zich meebrengt. “We hadden alles
                                                                                                                                      ook kunnen overdragen aan een projectontwikkelaar, maar
                                                                                                                                      dit is veel leuker. Ik kijk er echt naar uit om nog een nieuw
                                                                                                                                      huis te mogen bouwen, uiteraard passend in de sfeer van
                                                                                                                                      de rest van het complex. Ik mag dan 64 zijn, ik ga er van uit   13.09	uur
                                                                                                                                      hier toch nog zeker dertig jaar te kunnen wonen,” zegt Arie
                                                                                                                                      met een knipoog. Die scheppingsdrang is kenmerkend voor
                                                                                                                                      Van Baak, die al eerder heeft bewezen oog te hebben voor
                                                                                                                                      cultureel en landschappelijk schoon. Enkele jaren geleden
                                                                                                                                      liet hij achter het bedrijf een poel graven. “Als boer had ik
                                                                                                                                      het eerst niet zo op natuurontwikkeling, maar toen ik wat




‘Samenleving	geniet	mee’
                                                                                                                                      ouder werd,dacht ik toch anders over de dingen na….”


                                                                                                                                      14.09	uur
                                                                                                                                      We wandelen richting het eigen natuurterrein ’t Kleine
                                                                                                                                      Woud. Op de poel ligt een laagje ijs. Van Baak heeft er met
                                                                                                                                      de kleinkinderen al eens geschaatst. Nu is het een oase van
                                                                                                                                      rust. Op de graswal zijn enkele bankjes getimmerd. “Ieder-      14:09	uur
  12.08	uur                                                         vertegenwoordigt de waarde van hun bedrijfslocatie                een die geniet van de natuur, is hier van harte welkom,”
  Op verzoek mag Stivas Magazine aanschuiven bij rentmees-          grotendeels de pensioenvoorziening of het is dé kans om te        zegt Marie. De Graaf benadrukt die meerwaarde: “Een
  ter Wouter Haaksema (Noordanus & Partners) en land-               herinvesteren op een andere locatie. Natuurlijk verdienen         terrein als dit, geeft het geheel duidelijk meer cachet.
  schapsarchitecte Lara de Graaf (Agroplan) in hun kantoor          de ondernemers er aan, maar de samenleving geniet mee.            De combinatie van natuur en open cultuurgrond, heeft iets
  aan de Linie, direct aan station Apeldoorn-Osseveld. Het is       Er komen namelijk gelden vrij om oude opstallen te slopen.        authentieks. In de schetsen borduren we voort op wat er
  een van de vijf vestigingen van het rentmeesterkantoor, dat       Het landschap knapt er echt van op.”                              vroeger was. Dat maakt het zo aansprekend.”
  momenteel zeker dertig projecten voor functieverandering
  in de portefeuille heeft. Het zegt iets over de populariteit      13.03	uur                                                         14.17	uur
  van het instrument ‘ruimte voor ruimte’, maar ook over            We rijden het erf op van Arie en Marie - Van Baak. De oud-        Hoewel Van Baak nog honderduit kan en wil vertellen over
  de lange looptijd. De Graaf: “Er hangt toch een schimmig          melkveehouder heeft al enkele jaren plannen voor het op-          de rijke historie van de hoeve, mogen we onze volgende
   waas over de regeling. Het zou een verkapte manier zijn          waarderen van zijn monumentale boerderij met bijbehoren-          afspraak niet langer laten wachten. Via de kronkelende
  om eenzijdig snel geld te verdienen. De praktijk wijst            de schuren tot een multifunctioneel landgoed. De gebouwen         wegen rond Klarenbeek, stuurt Haaksema zijn auto naar
  anders uit. Het zijn sowieso meestal langdurige procedures,       zijn destijds ontworpen door architect L.H. Eberson, die          de A50 om vandaar koers te vatten richting Twello, waar         14:17	uur
  terwijl we daarnaast echt nastreven een locatie een pure          ook veel tekende in opdracht van het koningshuis. De ont-         kuipplantenkwekers Willem Diks en Annemieke Goossens
  meerwaarde mee te geven. We verdiepen ons niet voor               ginningsboerderij dateert van 1875 . Het werd gebouwd in          zich al enkele maanden serieus beraden op hun toekomst.
  niets in de historie van het gebied en het vastgoed.”             het Beekbergerwoud, het laatste oerbos van Nederland, om          Rijdend door de regio wordt wel duidelijk waar De Graaf
                                                                    gronden van daaruit cultuurrijp te maken. Van Baak woont          en Haaksema hun inspiratie voor landgoederen vandaan
  12.42	uur                                                         er al meer dan zestig jaar. “We zouden hier graag willen          halen. In bijna iedere bocht doemt in de rustieke omgeving
  Tijd om te gaan rijden. Haaksema toetst ‘Woudweg 63 –             blijven. Zoals het er nu naar uitziet gaat dat lukken ook.”       een volgend statig pand op. Wouter mijmert vanachter zijn
  Klarenbeek’ in op zijn navigatiesysteem. De route leidt                                                                             stuur: “Tja, het is hier mooi wonen.” En dat is een under-
  langs de Leigraaf, waar een klein dorp wordt ontwikkeld,          13.19	uur                                                         statement.
  waar nu nog een kippenbedrijf en een varkenshouderij              Marie van Baak schenkt koffie in en serveert er een kerst-
  staan. Het project wordt ook door het samenwerkings-              krans bij. Op de keukentafel ligt het plan voor de Woudweg        14.56	uur		
  verband begeleid en trok al veel publiciteit. Niet altijd even    63. De bedoeling is om de twee schuren om te vormen tot           Ook Diks heeft niks te mopperen, qua onderkomen. Het
  positief. Onterecht vindt Haaksema. “Voor de ondernemers          meerdere woningen. De ‘moderne’ ligboxenstal en werk-             voormalige koetshuis, horend bij landhuis ‘De Witte Brug’,

                                                                                                                                                                                                      14:56	uur

  8		STIVAS		DECEMBER	2010                                                                                                                                                                                        		STIVAS		DECEMBER	2010		9
DRIE	MENINGEN

                                                                               de bouw van drie vrijstaande woningen op de plek van
                                                                                                                                                            Grootslag	geeft	maatschappelijke	functies	aan	waterberging

                                                                                                                                                            De	kwestie
                                                                               kas. Het bewuste principeverzoek werd eerder deze maand
                                                                                                                                                                                                                Bij	kavelruil	Grootslag	voldoet	Het	Groot-
                                                                               voorgelegd aan de gemeente Voorst. De eerste reactie is
                                                                                                                                                                                                                slag	BV	door	de	uitruil	van	gronden	niet	ten	
                                                                               positief, hoewel Diks ook wel een zekere terughoudendheid
                                                                               proeft. “Eigenlijk willen ze precies weten wat onze revenuen
                                                                                                                                                                                                                noorden	maar	ten	zuiden	van	het	glastuin-
                                                                               zijn. Dat is een beetje vreemd. Het zou de gemeente toch
                                                                                                                                                                                                                bouwgebied	aan	de	verplichting	om	voldoende	
                                                                               vooral om het fysieke resultaat moeten gaan?” De eerste                       waterberging	te	realiseren.	De	nieuwe	locatie	ligt	tegen	het	bestaande	natuurgebied	De	Weelen	
                                                                               schetsen zijn gebaseerd op een historische kaart uit 1891.                    aan	dat	daardoor,	als	onderdeel	van	de	Ecologische	Hoofd	Structuur	(EHS),	robuuster	wordt.	
                                                                               Uitgangspunt is een lommerrijk park, gelegen langs het                        Inclusief	het	beheer	wordt	de	waterberging	straks	overgedragen	aan	Staatsbosbeheer.		
                                                                               beekje De Fliert. “En dat is toch vele malen beter dan een                    De	gronden	ten	noorden	van	het	kassengebied	worden	eigendom	van	de	rooms-katholieke	kerk		
                                                                               verouderde kas, zo aan de entree van het dorp,” meent Diks.                   in	Lutjebroek,	die	ze	in	twee	grote,	rechte	blokken	gaat	verpachten	aan	twee	vollegronds-
15.09	uur                                                                                                                                                    groentetelers.	De	kavelruil	biedt	bollenteler	J.	de	Wit	de	mogelijkheid	om	zijn	bedrijfskavel		
                                                                               15.09	uur	                                                                    te	vergroten	en	een	afscheidingssloot	te	graven	tussen	deze	kavel	en	het	kassengebied.		
     staat er fantastisch bij. Als we binnenstappen via de achter-             De tuinder gaat ons voor naar de kas. De helft staat nog leeg,
                                                                                                                                                             Directeur	Roelof	de	Haan	van	Het	Grootslag	BV,	Gerard	Broersen	lid	van	de	financiële		
     deur, zit de ondernemer gewapend met een geodriehoek,                     om straks alle groene aanwas te kunnen herbergen. Bevlogen
                                                                                                                                                             commissie	van	de	rooms-katholieke	kerk	in	Lutjebroek	en	Nathan	Krab	van	Staatsbosbeheer	
     wat linialen en potloden net te schetsen. Komend voorjaar                 vertelt Diks over het kweken van kleinere soorten. Door de
                                                                                                                                                             geven	hun	mening	over	de	kavelruil	die	door	Stivas	in	goede	banen	werd	geleid.	Naar	ieders		
     worden er nog planten gekweekt, maar daarna is de                         schaalvergroting in de sierteelt is het helaas onmogelijk om
     toekomst ongewis. Momenteel wordt gekeken naar                             de concurrentie met de prijsvechters nog aan te gaan.
                                                                                                                                                             tevredenheid?	Ja,	al	zijn	en	blijven	er	mensen	die	zich	laten	leiden	door	wrevel	over	de	komst	
     alternatieven om de periode te overbruggen, die het kost                  “Omdat we ook geen bedrijfsopvolger hebben, zijn we gaan
                                                                                                                                                             van	glas	tussen	de	bloemkool	en	de	tulpen.
     om het plan verder te ontwikkelen.                                        nadenken over de toekomst. De gemeente Voorst is bezig om




                                                                                                                                                            De	reacties
                                                                               een tuinbouwconcentratiegebied aan te leggen. Dit is toch
     15.01	uur                                                                 een perfecte kans om op een betaalbare manier glas uit de
     Op tafel ligt een rapport van 26 pagina’s, met uitleg over                dorpskern te plaatsen?”




WWW.BOERZOEKTGROND.NL

                                                  G.	J.	Bramer
                                                  functioneert de site ook niet goed.”                doel – kavels ruilen – is het dus een perfect in-
                                                  Zijn	er	sites	die	aan	alle	voorwaarden	             strument. De potentie is groot. Wat dat betreft
                                                  voldoen?                                            zou het ook best buiten de Noord-Hollandse
                                                  “Uiteraard, maar er zijn er veel meer waarbij       provinciegrenzen ingezet kunnen worden.”
                                                  dat niet het geval is. Sommige bedrijven            Wat	zou	u	aan	de	site	veranderen?
                                                  besteden duizenden euro’s aan een site,             “Hoewel ik geen bezoekersaantallen ken,
                                                  maar vergeten een of meer van de genoemde           kan ik me voorstellen dat de site niet snel
 Wat	voor	bedrijf	heeft	u?                        aspecten. Vooral de vindbaarheid heeft weinig       wordt gevonden. Het geheel is opgebouwd
 “WSI Alkmaar houdt zich bezig met zoek-          prioriteit. En da’s niet handig met het enorme      uit plaatjes en bevat nauwelijks tekst. Dat
 machineoptimalisatie. Kort gezegd ben ik een     aanbod aan sites, dat nog iedere dag groeit.”       betekent dat er geen elementen zijn, die
 soort Google Adviseur. Ik probeer klanten        Hoe	staat	het	met	sites	waarop		                    eventueel belangstellenden op het spoor van
 optimaal gebruik te laten maken van de wijze     agrarische	kavels	worden	aangeboden?                ‘boerzoektgrond’ zetten. Als de site meer
 waarop zoekmachines werken.”                     “Op zich valt er in deze branche nog een            bezoekers trekt, verbetert daarmee uiteraard
 Waar	moet	een	goede	site	aan	voldoen?            wereld te winnen. Sites van makelaars blinken       ook het functioneren ervan.”
 “Een goede site rust op een aantal pijlers:      niet bepaald uit in finesse. Veel verder dan        Zou	u	zelf	(als	u	agrarisch	ondernemer	               ‘Goede	oplossing		                 ‘Tuinders	denken                      ‘Vollegrondstuin	 ouw	
                                                                                                                                                                                                                                                      	
                                                                                                                                                                                                                                                      b
 allereerst moet het er aantrekkelijk uitzien     het erop plempen van aanbod, gaat het niet.         was)	van	een	dergelijke	site	gebruik		
 qua ontwerp. Daarnaast is de technische          Er is te weinig kennis van de mogelijkheden.        willen	maken?                                         voor	ruimtelijke		                 niet	meer	in                          is	niet	het	kind	van		
 opbouw van belang. Een derde aspect is de        Daarom haalt eigenlijk niemand nog het opti-        “Lijkt me wel. De site kan agrariërs helpen om        ordening	en	                       gemeentegrenzen’	                     de	rekening’
 vindbaarheid van een site. En uiteraard is het
 essentieel dat de site wordt gebruikt, zoals
                                                  male uit het enorme potentieel van internet.”
                                                  Wat	vindt	u	de	sterke	punten	van	de		
                                                                                                      hun bedrijfsvoering te optimaliseren. Er zijn
                                                                                                      voor de gebruikers geen kosten aan verbon-
                                                                                                                                                            structuur	tuinbouw’
 de opdrachtgever voor ogen staat. Als aan        site	www.boerzoektgrond.nl?                         den, dus als ondernemer loop je geen risico.
                                                                                                                                                            Roelof	de	Haan                     Gerard	Broersen                       Nathan	Krab
 een van die voorwaarden niet wordt voldaan,      “De site is duidelijk en overzichtelijk. Voor het   Plaatsen dus die kavels en zoekopdrachten!”           DIRECTEUR	                         LID	FINANCIËLE	COMMISSIE	VAN	DE	 	    BEHEERDER/ PROJECTLEIDER	 	
                                                                                                                                                            HET	GROOTSLAG	BV	                  ROOMS-KATHOLIEKE	KERK	IN	LUTJEBROEK   STAATSBOSBEHEER
     10		STIVAS		DECEMBER	2010                                                                                                                                                                                                                        		STIVAS		DECEMBER	2010		11
DRIE	MENINGEN


   Roelof	de	Haan                                   hebben we al 16 hectare waterberging
                                                    gerealiseerd. Dat zijn we ook verplicht.
                                                                                               vanwege de negatieve effecten op de
                                                                                               vollegrondstuinbouw eromheen. Die
                                                                                                                                                                                     tare ten noorden van Het Grootslag.
                                                                                                                                                                                     We gaan er 5 hectare waterberging
                                                                                                                                                                                                                                   onrealistische eisen, van tuinders die zich
                                                                                                                                                                                                                                   laten leiden door sentimenten rond het
        “Het Grootslag is een bijzonder glastuin-   Als we nog 3,5 hectare waterberging        weerstand was voor Het Grootslag                                                      realiseren, die deel uit gaat maken van       glastuinbouwgebied. Voor Het Grootslag
        bouwgebied van 370 hectare bruto, dat       realiseren, heeft Het Grootslag aan zijn   aanleiding om samen met Stivas verder                                                 de EHS. Het Grootslag gaat het gebied         is het bijzonder lastig om rechtstreeks te
        een substantiële bijdrage levert aan de     verplichting voldaan: 7,8 procent water    te gaan zoeken in de omgeving. We                                                     inrichten en draagt het daarna om niet        onderhandelen met mensen die gewoon
        werkgelegenheid in de regio. Er is veel     binnen hetzelfde peilgebied. Voor die      hebben veel tuinders benaderd, allerlei                                               over aan Staatsbosbeheer, dat het gaat        het liefst helemaal geen glas hadden
        aandacht besteed aan de inrichting, met     resterende wateropgave hadden we ten       varianten onderzocht en uiteindelijk ons                                              beheren. Het beheer van natuurgebieden,       gezien tussen de bloemkool en de tulpen.
        veel groen en water. Het is een mooi ge-    noorden van het kassengebied ongeveer      oog laten vallen op een gebied ten                                                    wegen of fietspaden is tenslotte niet de      Als onafhankelijke partijen hebben Stivas
        bied, dat bezoekers aangenaam verrast.      16 hectare grond aangekocht. Wat we        zuiden van Het Grootslag. Naast natuur-                                               core business van Het Grootslag.              en LTO Noord dit vanuit een totaalvisie
        Dat kregen we ook letterlijk zo te horen    voor ogen hadden was een recreatieplas,    gebied De Weelen bezat de rooms-                                                      Zonder Stivas had deze uitstekende            op de landbouwontwikkeling benaderd,
        van de provinciale delegatie die in 2008    met watersportmogelijkheden en             katholieke kerk van Lutjebroek 15,75       ‘Zonder	Stivas	had	deze	                   oplossing voor de structuur van de            met als resultaat een uitstekende op-
        een kijkje komen nemen in Het Groot-        misschien zelfs een restaurant. Die        hectare tuinbouwgrond. Daarvan wordt       oplossing	de	eindstreep	                   tuinbouw en de ruimtelijke ordening de        lossing die de grenzen van gemeenten en
        slag. Mensen fietsen of wandelen er met     noordvariant stuitte op weerstand. De      circa 10,33 hectare in het kader van de    niet	gehaald’                              eindstreep niet gehaald. Het Grootslag        sectoren overschrijdt. En zo hoort het ook
        plezier. Varen kan ook: in Het Grootslag    gemeente en LTO Noord waren tegen,         kavelruil geruild tegen circa 11,60 hec-                                              is een paar keer geconfronteerd met           in een klein, vol land als Nederland.”




   Gerard	Broersen                                  de mogelijkheden om daar te voldoen
                                                    aan zijn waterbergingsopgave en haalde
                                                                                                                                           laagwatersloten zodat we van de water-
                                                                                                                                           overlast verlost zijn.
                                                                                                                                                                                     boerenkool en vooral spinazie huurt en
                                                                                                                                                                                     ruilt ons bedrijf ook overal in de regio
                                                                                                                                                                                                                                   Hun percelen, die los van elkaar lagen,
                                                                                                                                                                                                                                   zijn samengevoegd en worden met een
        “Wat grond betreft mogen we er niet         Stivas erbij om te kijken of een kavel-                                                De kavelruil heeft de agrarische struc-   land.                                         op hun wensen aangepast kavelpad goed
        op achteruit gaan. En onze pachters         ruil haalbaar was.                                                                     tuur verbeterd en was voor de parochie    Bij dit soort processen merk je wel dat de    ontsloten. Dat die percelen zo dicht bij
        moeten er mee instemmen. Die twee           Dat bleek het geval. Stivas heeft alle                                                 financieel interessant. We hebben er      bollentelers en vollegrondsgroentetelers      de EHS en de waterberging liggen, leidt
        voorwaarden hebben we als bestuur           pachters benaderd en is er in recht-                                                   iets meer grond aan overgehouden en       rond Het Grootslag weinig gemeen              niet tot een grotere kans op wildschade.
        van de rooms-katholieke kerk in             streekse onderhandelingen met hen                                                      hebben een vergoeding gekregen, die       hebben met de glastuinders in het gebied.     De grens agrarische grond/natuur-
        Lutjebroek meteen gesteld toen Stivas       uitgekomen: twee zijn er blijven zitten,                                               we goed kunnen gebruiken want de kerk     Het zijn verschillende sectoren met           gebied is in deze constructie niet langer
        bij ons aanklopte met de vraag of we        twee hebben de pacht beëindigd en                                                      wordt momenteel gerestaureerd en dat      weinig overlap. Hooguit valt er op            geworden. Grauwe ganzen veroorzaakten
        mee wilden werken aan een kavelruil.        twee zijn er verhuisd naar het gebied                                                  kost handenvol geld. Dat de wateropgave   logistiek gebied wat winst te behalen.        voorheen vooral schade in de buurt van
        Naast natuurgebied De Weelen bezaten        van 11,60 hectare ten noorden van                                                      van Het Grootslag uiteindelijk niet in    Nee, dat twee van de zes pachters niet        natuurgebieden, maar tegenwoordig
        we 15,75 hectare grond, die we verpach-     Het Grootslag dat we hebben geruild                                                    Andijk maar in Lutjebroek, op grond-      participeren in de kavelruil heeft niets te   zitten ze overal in de polder en vormen
        ten aan zes tuinders. Prima tuinbouw-       tegen 10,33 hectare naast De Weelen.                                                   gebied van de gemeente Stede Broec,       maken met eventuele negatieve senti-          een groot probleem.”
                                                                                                     ‘Grauwe	ganzen	vormen	
        grond, maar de hoogwatersloot rond          Zelf houden we daar ongeveer 4,5                                                       wordt opgelost, vind ik niet relevant.    menten richting de glastuinbouw. Zij
                                                                                                     tegenwoordig	overal	in	de
        De Weelen veroorzaakte wel regelmatig       hectare over, verdeeld over twee                                                       Tuinders denken allang niet meer in       hebben een gezamenlijk bedrijf en gaan
                                                                                                     polder	een	groot	probleem’
        wateroverlast. Het Grootslag herkende       blokken die worden omgrind door                                                        gemeentegrenzen. Voor de teelt van        er ook flink zij er op vooruit.




   Nathan	Krab                                      voor krijgen, wordt beheer door ons
                                                    dan wel interessant. Bovendien maakt
                                                                                               een schoolvoorbeeld van een veel-
                                                                                               belovende combinatie van functies,
                                                                                                                                                                                     aan de roep om een oplossing waarmee
                                                                                                                                                                                     meer maatschappelijke doelen worden
                                                                                                                                                                                                                                   Blijft over de ganzenproblematiek.
                                                                                                                                                                                                                                   In het voorkaar was ik een van de
        “Staatsbosbeheer kwam al in beeld toen      zo’n uitbreiding de EHS robuuster,         die voorheen scherp van elkaar werden                                                 gediend.                                      sprekers op een bijeenkomst van LTO
        Het Grootslag nog plannen had om ten        iets waar we altijd voor te porren zijn.   gescheiden. Als je niet denkt in pro-                                                 Ik vind niet dat de vollegrondstuinbouw       Noord. In het hol van de leeuw, zoals
        noorden van het glastuinbouwgebied          En tenslotte biedt het ook nieuwe          blemen maar in oplossingen, blijkt er                                                 daarbij het kind van de rekening is.          ik het gekscherend noemde, heb ik
        een waterberging te realiseren. Ik zag      recreatieve mogelijkheden: er komen        heel veel mogelijk. Voorwaarde is wel                                                 Die waterberging moest er komen en dit        uitgelegd dat wij het beleid niet maken
        echter geen heil in het beheer van zo’n     een uitkijktoren en een wandelpad rond     dat je partijen hebt die verder kunnen                                                is misschien wel de allerbeste plek er        maar uitvoeren. Zodra ik van de pro-
        solitaire waterplas die wordt omringd       de waterberging en je kunt er straks       kijken dan de eigen horizon. Wat dat                                                  voor, juist door de mogelijkheid het aan      vincie eieren mag schudden, doe ik dat.
        door glas en percelen met kool en bol-      vissen en met een bootje rondvaren en      betreft heb ik waardering voor de drie                                                De Weelen te linken en er een waardevol       Ik heb begrip voor de emoties rond dit
        len. Qua natuur is dat niet interessant     aanmeren.                                  betrokken wethouders. En ook voor Het                                                 onderdeel van de EHS van te maken.            onderwerp. Juist door de locatie, tegen
        en bovendien zijn er geen potjes waar       Met Stivas hebben we al vaker projec-      Grootslag. Vergeet niet dat de grond om                                               Als je rekent vanaf het moment dat Het        De Weelen aan, ben ik er overigens van
        het beheer van kan worden betaald.          ten gerealiseerd, waarbij functies als     de waterbergingsopgave ten noorden                                                    Grootslag grond voor waterberging wist        overtuigd dat de extra wildschade door
        Heel anders wordt het als je zo’n water-    waterberging, natuurontwikkeling,          van het kassengebied in te vullen al                                                  te verwerven ten noorden van het              de waterberging van Het Grootslag
                                                                                                                                            ‘Die	waterberging		
        berging onderdeel kunt maken van de         landbouw en recreatie met succes zijn      was gekocht. Het Grootslag was in feite      moest	er	komen	en	dit		                  kassengebied, kost deze oplossing de          beperkt blijft.”
        EHS. Omdat we er een reële vergoeding       gecombineerd. Ook deze kavelruil is        al klaar maar heeft gehoor gegeven           is	misschien	wel	de		                    land- en tuinbouw geen extra grond.
                                                                                                                                            aller	 este	plek	er	voor’
                                                                                                                                                 b
                                                                                                                                                 	
        12		STIVAS		DECEMBER	2010                                                                                                                                                                                                                             		STIVAS		DECEMBER	2010		13
HET	WISSELGESPREK

Vorming	Stivas	Zaan	en	Kennemer	is	‘nieuw	begin’                                                                                    dagelijks bestuur als het algemeen bestuur kleiner worden.
                                                                                                                                    Het lijkt me bijvoorbeeld niet meer nodig dat alle
                                                                                                                                                                                                   ook in ons werkgebied de laatste jaren aangetoond dat
                                                                                                                                                                                                   Stivas nodig blijft. De agrarische structuur zal nooit
                                                                                                                                    gemeenten in het veel grotere werkgebied van Stivas Zaan       klaar, nooit af zijn. En juist omdat ze op basis van vrij-



‘Geen	sentimenten	bij                                                                                                               en Kennemer nog zitting krijgen in het algemeen bestuur.”


                                                                                                                                    Begin	van	het	einde?	
                                                                                                                                                                                                   willigheid plaatsvinden, krijg je zonder een onafhankelijke,
                                                                                                                                                                                                   professionele organisatie als Stivas geen kavelruil van de
                                                                                                                                                                                                   grond.”




samenvoegen	regio’s’
                                                                                                                                    Van Tunen: “Het samengaan van De Groene Buffer en              Van Tunen: “Zelf melken we 70 koeien. We hebben 55
                                                                                                                                    Stivaseo is zeker niet het begin van het einde. Stivas heeft   hectare land tot onze beschikking, maar de huiskavel tegen
                                                                                                                                    nog steeds bestaansrecht. Er zal altijd behoefte blijven       de A9 aan is maar zeven hectare groot. Mede daardoor lukt
                                                                                                                                    bestaan aan verbetering van de agrarische structuur. Juist     het hier niet om de beweiding goed rond te zetten, reden
                                                                                                                                    de laatste twee jaar, toen we al in gesprek waren met het      om de koeien al een jaar of tien binnen te houden en met
                                                                                                                                    bestuur van Stivaseo, hebben hier weer enkele kavelruilen      behulp van een melkrobot te melken. Of een kavelruil in
                                                                                                                                    plaatsgevonden. In Spaarnwoude moest bijvoorbeeld een          onze situatie uitkomst zou bieden? Nee, echt uitbreiden
Stivas	Zaan	en	Kennemer.	Dat	is	sinds	1	januari	2011	de	nieuwe	naam	van	de		                                                        bedrijf worden verplaatst voor de Polderbaan. Dat was de       kunnen we pas als het bedrijf compleet wordt verplaatst.”
regionale	Stivas,	die	is	ontstaan	door	het	samengaan	van	Stivas	De	Groene	Buffer	                                                   aanleiding voor een grote kavelruil die in een gebied van      Vahl: “Mijn famous last words richting de provincie?
                                                                                                                                    misschien wel 200 hectare de agrarische structuur flink        Wees trots op de land- en tuinbouw in Noord-Holland.
en	Stivaseo.	Een	‘wisselgesprek’	met	de	ex-voorzitters	van	beide	Stivassen,		                                                       heeft verbeterd.”                                              En blijf het grote belang inzien van Stivas bij de verbetering
respectievelijk	Nico	van	Tunen	en	Gerardine	Vahl-Res,	maakt	duidelijk	dat	het	een	                                                  Vahl: “Diverse complexe, slepende kavelruilen hebben           van de agrarische structuur in de provincie.”

afscheid	én	een	nieuw	begin	zonder	sentimenten	is.	

  Nico van Tunen: “Ik zit inmiddels een jaar of tien in het        Destijds was ik de eerste vrouwelijke voorzitter van een
  bestuur van De Groene Buffer en fungeer al acht jaar als         regionale Stivas. Hoe ik er in verzeild ben geraakt? Via het
  voorzitter. Vooral de eerste jaren hebben we weinig kavel-       agrarische jongerenwerk. Mijn broers hebben een gemengd
  ruilen gehad. Dat leidde tot minder contacten met agrariërs.     bedrijf aan de provinciale weg tussen Castricum en Uitgeest.
  En hoewel het tot dusver steeds is gelukt om alle bestuurs-      En mijn man had tot zeven jaar geleden een bollenbedrijf.                 ‘Een	cultuurshock?		
  functies te vervullen, zagen we wel aankomen dat het steeds      Zelf heb ik altijd in het onderwijs gewerkt, dat doe ik trou-             Ben	je	gek.	We	hebben	
  lastiger zou worden. Twee jaar geleden hebben we een             wens nog steeds, maar ik had en heb veel affiniteit met de
  eerste gezamenlijke bijeenkomst met Stivaseo gehouden.           land- en tuinbouw. Toen ik tien jaar geleden werd gevraagd
                                                                                                                                             te	maken	met	nuchtere	
  Dat beviel goed en was voor beide besturen aanleiding om         als voorzitter van Stivaseo, heb ik gezegd: goed, maar dan                Noord-Hollanders’
  de koppen eens bij elkaar te steken. Samenvoeging van            wordt ik alleen technisch voorzitter.”
  beide Stivassen tot één grote, sterke regionale Stivas, leek     Van Tunen: “Natuurlijk verschillen De Groene Buffer en
  de meest voor de hand liggende manier om het hoofd te            Stivaseo van elkaar, maar dat heeft geen rol gespeeld bij het
  bieden aan het afnemende aantal boeren en tuinders waar          samengaan. De Groene Buffer heeft veengrond en alleen
  zowel De Groene Buffer als Stivaseo mee te maken heeft.”         maar veehouders, Stivaseo heeft veel zandgrond en ook veel
  Gerardine Vahl-Res: “De eerste aanzet voor de fusie-             tuinders. Het nieuwe bestuur vormt een goede afspiegeling
  besprekingen werd een paar jaar geleden gegeven door de          van beide gebieden. Het zal in het begin even wennen zijn,
  plannen voor het OerIJ, de robuuste verbindingszone die          maar in de praktijk verwacht ik dat het zijn weg wel zal
  door beide werkgebieden loopt. In plaats van twee presenta-      vinden. Letterlijk en figuurlijk: veertig jaar geleden was het
  ties is er toen één presentatie geweest, voor beide Stivassen.   een wereldreis als je vanuit Assendelft naar Bergen moest,
  Na afloop zeiden we: dit smaakt naar meer.”                      tegenwoordig ben je er in een vloek en een zucht.”
                                                                   Vahl: “Een cultuurshock? Ben je gek. We hebben te maken
                                                                                                                                                                                                                         ‘De	vorming	van	Stivas	
  Géén	fusie					                                                  met nuchtere Noord-Hollanders. Dat bleek ook wel tijdens
  Van Tunen: “Formeel is het geen fusie. Daar zaten wat            de gezamenlijke bestuursvergaderingen die we hebben                                                                                                   Zaan	en	Kennemer	is	
  meer haken en ogen aan. Stivaseo wordt opgeheven, De             gehad. Dat waren bepaald geen sentimentele bijeenkomsten.                                                                                             zeker	niet	het	begin		
  Groene Buffer gaat door, met een nieuw bestuur, een groter       Iedereen is trots op wat De Groene Buffer en Stivaseo de
                                                                                                                                                                                                                         van	het	einde’	
  werkgebied en een nieuwe naam: Zaan en Kennemer.”                afgelopen decennia hebben bereikt en ziet vooral de voor-
  Vahl: “Een fusie zou duurder en complexer zijn geweest           delen in van het samengaan. De vorming van Stivas Zaan
  en meer tijd hebben gekost. Al met al is het verrassend snel     en Kennemer komt de efficiëntie van de Stivas-organisatie
  gegaan. Voor mij is de opheffing van Stivaseo aanleiding         bijvoorbeeld ten goede. Voor de twee veldmedewerkers
  om helemaal te stoppen met mijn bestuurswerk voor Stivas.        wordt het overzichtelijker. Op termijn zal zowel het



  14		STIVAS		DECEMBER	2010                                                                                                                                                                                                                    		STIVAS		DECEMBER	2010		15
PORTRET

Joan	de	Zwart,	burgemeester	met	landbouw	in	portefeuille                                                                  De ASB speelt dan ook een belangrijke rol in het behoud       we gebrainstormd over neventakken die een kans van
                                                                                                                          van de landelijke sfeer. De Zwart maakt deel uit van de       slagen zouden kunnen hebben. Het herintroduceren van
                                                                                                                          stichting. Logisch want ze heeft onder meer agrarische        ‘vergeten groenten’ is zo’n mogelijkheid met potentie.
                                                                                                                          zaken in haar portefeuille. En dat is een stuk minder         Zeker met de vele restaurants die Blaricum rijk is.”
                                                                                                                          logisch. “Ik denk inderdaad dat weinig collega’s mij dat      De aandacht voor het landelijk gebied is een behoorlijke
                                                                                                                                                                                        ommezwaai voor De Zwart. “Eigenlijk ben ik een
                                                                                                                                                                                        stadsmens. Ik heb in het hart van Amsterdam, Haarlem
                                                                                                                           ‘Het	herintroduceren	van	‘vergeten	                          en Zutphen gewoond. Met name de laatste stad lag wel
                                                                                                                                                                                        in een prachtige landelijke omgeving, waarvan ik erg heb
                                                                                                                           groenten’	is	hier	een	mogelijkheid	
                                                                                                                                                                                        genoten. Dit is dus voor het eerst dat ik in een dorp woon
                                                                                                                           met	potentie’                                                en dat bevalt me uitstekend.”
                                                                                                                                                                                        De Blaricumse burgemeester heeft een verpleegkundige
                                                                                                                                                                                        achtergrond. Via de raadsfractie van D66 in Zutphen,
                                                                                                                          kunnen navertellen. Het heeft deels te maken met de           klom ze langzaam op in de politiek. “Ik heb het altijd
                                                                                                                          kleine omvang van de gemeente. Ik ben de enige fulltime       interessant gevonden om met beleid bezig te zijn dat
                                                                                                                          bestuurder. Aan de andere kant is het ook een bewuste         de mensen echt raakt”, aldus De Zwart. In 2002 wordt
                                                                                                                          keuze geweest bij mijn komst. Samen met kunst & cultuur,      ze wethouder, met onder meer welzijn en zorg in haar
                                                                                                                          is landbouw een wezenlijk onderdeel van mijn taken-           portefeuille, maar ook toerisme en recreatie. “Vanaf dat




‘Agrarisch	beheer	cruciaal	
                                                                                                                          pakket. Dat is niet voor niets. Beide aandachtsvelden zijn    moment ben ik me dus meer met het buitengebied gaan
                                                                                                                          van groot belang voor de identiteit van Blaricum. Een         bezighouden. Ik moet zeggen dat ik het een heel interes-
                                                                                                                          betere manier om in te burgeren is er niet. Ik ben hier dan   sant beleidsterrein vind.” Dat laatste komt zeker ook door




voor	identiteit	Blaricum’	
                                                                                                                          ook helemaal op mijn plek.”
                                                                                                                          De zetel in de ASB heeft daar zeker een grote bijdrage aan
                                                                                                                          geleverd, vertelt De Zwart. “Het is een club met razend         ‘Blaricum	zit	niet	te	wachten	op		
                                                                                                                          enthousiaste mensen. Een heel inspirerende omgeving.            de	bouw	van	allerlei	nep-villa’s’
                                                                                                                          Er leven van allerlei ideeën om de landelijke uitstraling
                                                                                                                          te behouden. Lang niet allemaal zijn ze haalbaar of
                                                                                                                          uitvoerbaar, maar de verbondenheid en de liefde voor het      het enthousiasme van de betrokkenen, zegt De Zwart.
Joan	de	Zwart-Bloch	kende	Blaricumvooral	uit	de	tijd	dat	ze	nog	in	Amsterdam	                                             dorp maken het iedere keer heel boeiende bijeenkomsten.”      “We mogen hier dan niet zo veel en geen grote agrarische

woonde.	Tijdens	de	vakanties	bracht	ze	geregeld	een	bezoek	aan	het	fraaie	                                                De gemeente Blaricum stond enkele jaren geleden voor          ondernemers hebben, ze zijn wel heel betrokken en
                                                                                                                          een tweesprong: of opstoten in de vaart der volkeren of       merendeels vastbesloten om door te zetten. Dat verdient
dorp	in	het	Gooi.	Sinds	april	2008	is	de	D66-politica	er	burgemeester.	“Ik	moet	                                          behouden wat er was. “Het lijkt misschien eenvoudiger         een steun in de rug van de gemeente. Dat hoeft niet altijd
zeggen:	de	eerste	maanden	voelde	het	bijna	weer	als	vakantie.	En	nog	steeds	                                              om aan iets vast te houden, maar dat gaat hier niet           in de vorm van geld, maar kan ook in de vorm van hulp bij

vind	ik	het	een	voorrecht	om	hier	te	wonen	en	te	werken.”	                                                                op. Blaricum is een populaire woongemeente. Het zou           vergunningaanvragen, het organiseren van evenementen
                                                                                                                          eenvoudiger zijn om dat uit te buiten en her en der nog       of het generen van een subsidies bij provincie of het Rijk.”
                                                                                                                          enkele wijken uit de grond te stampen. De bevolking wil       ‘Blaricum, authentiek dorp in ’t Gooi’, luidt de toekomst-
                                                                                                                          het echter houden zoals het is. Als in de tekeningen van      visie van de gemeente. De Zwart: “Dat zijn we en willen we
  Met name de karakteristieke landelijke sfeer van Blaricum    aan speculanten. In april hebben we de laatste hectares    Anton Pieck. Daarop is ons beleid dus gericht.”               graag blijven. Daar zijn we hard mee bezig en daar speelt
  spreekt De Zwart aan. Inmiddels weet ze dat dit geen         in het buitengebied overgedragen aan de Agrarische         Steun aan de overgebleven agrariërs is dan ook onont-         de agrarische sector dus een voorname rol in. Zeker met
  vanzelfsprekendheid is. De gronden in en rondom het          Stichting Blaricum (ASB), die ze verpacht aan agrarische   beerlijk vindt De Zwart. Schaalvergroting is geen optie.      de constante dreiging van gemeentelijke herindelingen.
  dorp zijn erg in trek bij projectontwikkelaars. “Blaricum                                                               Ondernemers moeten het zoeken in verbreding. Mede             Blaricum is altijd zuinig geweest op zijn identiteit. Dat kun
  zit niet te wachten op de bouw van allerlei ‘nep-villa’s”,                                                              om die reden bracht de ASB onlangs een bezoek aan de          je niet zomaar verloren laten gaan….”
  stelt de burgemeester zonder omwegen. “Vandaar dat het
                                                                 ‘Bevolking	wil	Blaricum	houden	als		                     Achterhoek om daar enkele agrarische bedrijven met
  gemeentelijk beleid er op is gericht om de gronden zo lang     in	de	tekeningen	van	Anton	Pieck’                        een neventak te bekijken. “Het was een hele leerzame
  mogelijk agrarisch te laten beheren.” Dat is op zich niets                                                              excursie. We hebben bewust ingezet op voorbeelden die                                       T-B LOC H
                                                                                                                                                                                              NA AM : JOA N DE ZW AR
  nieuws. Vroeger had Blaricum verschillende meenten,                                                                     ook van toepassing waren op Blaricum. Zo hebben we                                            9
                                                                                                                                                                                              GE BO RE N: 15 AP RIL 195
  waar boeren gemeenschappelijk hun vee konden weiden.         ondernemers in de buurt. De gebieden zijn overgedragen     een zorgboerderij, een boerderijwinkel en een wijngaard             BE RO EP : BU RG EM EE STE
                                                                                                                                                                                                                         R
  “De gemeente heeft die gronden in eigendom gehouden en       onder de voorwaarden dat het huidige gebruik in stand      bezocht. Stuk voor stuk activiteiten die hier ook spelen            PLA AT S: BL AR ICU M
                                                                                                                                                                                                                                               AR ICU M IS
  waar mogelijk extra weiland en akkers verworven, met als     wordt gehouden en het agrarisch karakter behouden          of kunnen gaan spelen. Wat ook aardig is dat tijdens zo’n                                    HA AR KO MS T NA AR BL
                                                                                                                                                                                              PE RS OO NL IJK : SIN DS                             DE RE N.
                                                                                                                                                                                                                      DO RP SE LEV EN GA AN WA AR
  belangrijkst oogmerk dat ze niet ten prooi zouden vallen     wordt.”                                                    uitje de tongen ook wat losser komen. Zo hebben                     JOA N DE ZW AR T HE T               ZE PA AR DR IJL ES SE N
                                                                                                                                                                                                                      DE N VO LGT
                                                                                                                                                                                              SIN DS EN KE LE MA AN



  16		STIVAS		DECEMBER	2010                                                                                                                                                                                                              		STIVAS		DECEMBER	2010		17
Stivas Magazine 9
Stivas Magazine 9

More Related Content

Featured

How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Applitools
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at WorkGetSmarter
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...DevGAMM Conference
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationErica Santiago
 
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellGood Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellSaba Software
 
Introduction to C Programming Language
Introduction to C Programming LanguageIntroduction to C Programming Language
Introduction to C Programming LanguageSimplilearn
 

Featured (20)

How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
 
ChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slidesChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slides
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy Presentation
 
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellGood Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
 
Introduction to C Programming Language
Introduction to C Programming LanguageIntroduction to C Programming Language
Introduction to C Programming Language
 

Stivas Magazine 9

  • 1. NR. 9 | DECEMBER 2010 EEN UITGAVE VAN DE STICHTING TER VERBETERING VAN DE AGRARISCHE STRUCTUUR Oproep ‘massief protest’ tegen bezuinigingen HVC en glastuinbouw werken aan CO2-leiding
  • 2. WWW. Inhoud Jan & Gert-Jan Smit Kijk volle voor he dig t www e verhaa .s l o port tivasnh.n p rette l/ ngal erij 3 Wie, Waar, Wat 4 Interview 6 Achtergrond Jan en Gert-Jan Smit Jan Kuiper zou graag HVC en glastuinbouw krijgen met Don Bosco massief protest zien streven met CO2-pijp overgrote deel van tegen bezuinigingen het label ‘dubbel percelen achter huis in het buitengebied duurzaam’ na 8 Reportage 10 www.boerzoektgrond.nl 11 Drie meningen Medewerkers van Google Adviseur Het Grootslag geeft rentmeesterskantoor G.J. Bramer velt maatschappelijke laten praktijk ‘ruimte oordeel over functies aan voor ruimte’ zien vindbaarheid site waterberging 14 Wisselgesprek 16 Portret 18 Focus op de regio Geen sentimenten Burgemeester Joan Bezuinigingen, bij samenvoeging de Zwart waakt over hunkering naar van Stivas-regio’s landelijke identiteit succes en van ‘haar’ Blaricum hypotheekvoordeel Wie Waar Wat 19 Ruilcolumn Jan en zijn zoon Gert-Jan Smit runnen in Oudeschild een melkveebedrijf. Jan nam in Kavelruilen zoals Don Bosco zijn op een eiland als Texel extra belangrijk. Omdat de Smit bracht voor de kavelruil Don Bosco enkele percelen op afstand in en kreeg er Rentmeester Joan het verleden al vaker deel aan kavelruilen. De veehouder houdt nieuwe ruimtelijke grondhonger lastiger met extra ruimte bij een buurgemeente kan worden gestild. een strategisch gesitueerd weiland dichtbij de boerderij voor terug. Met het bewuste stuk Naus ziet zichzelf ont wikkelingen scherp in de gaten en is vaak De boerderijnaam ‘De Leste’ verwijst nog grond ligt 80 procent van al het eigendom als regisseur van aan het puzzelen op een nog optimalere naar de laatste boerderij die in 1965 werd aan de Middellandseweg. Hoewel de situatie het buitengebied bedrijfsvoering. Sinds oktober 2010 melken gebouwd in het kader van de ruilverkaveling na de ruil sterk is verbeterd, blijft Smit vader en zoon bijna honderd koeien met twee ‘oude stijl’, voor de uitbreiding van Den Burg. puzzelen op een nog optimalere structuur. robots. Naast Smit namen een agrarische Tot die bewuste dorpsuitbreiding kwam het Don Bosco en de melkrobot zorgen voor pachter en de Dienst Landelijk Gebied deel overigens nooit. Smit boert sindsdien aan een flinke stap voorwaarts, maar al het land aan de ruil van in totaal 30 hectare. de Middellandseweg. rondom de boerderij blijft het doel. STIVAS DECEMBER 2010 3
  • 3. INTERVIEW Directeur Jan Kuiper van Landschap Noord-Holland: Nu de staats ecretaris op de rem trapt bij nieuwe s investeringen, staat het ILG-beleid ook op de tocht... ‘Bezuiniging buitengebied “Het heeft lang geduurd voordat de ILG-commissies een beet- je functioneerden. En nog steeds verloopt het niet optimaal. Er moeten zeker één of meer bureaucratische lagen tussenuit. Sommige subsidieregelingen zijn zo ingewikkeld, dat we er vraagt om massief protest’ administratief speciaal iemand op moeten zetten, zeker als het ook om geld uit Brussel gaat. Aan de andere kant heeft ILG ons ook vruchtbare vormen van samenwerking gebracht. En begrip voor elkaar. Nu zitten we in een impasse. Noord-Holland maakt een pas op de plaats, want die kan de kar ook niet alleen trekken. Dat heeft verstrekkende gevolgen. Ik ken meerdere voorbeelden van Het nieuwe kabinet trekt dikke strepen door gevoerd beleid in het buitengebied. projecten die na lang onderhandelen eindelijk de finish Betrokkenen moeten snel de rijen sluiten, vindt Jan Kuiper. De directeur van naderden, maar die nu weer op losse schroeven komen te Landschap Noord-Holland wil dat het liefst publiekelijk doen. “Zo’n massief protest staan. Voor sommige terreinen, die bijna waren verworven, is nu geen geld meer. Dat is richting die boeren onverkoopbaar. als dat van de cultuursector, spreekt tot de verbeelding. Voor natuur en landschap Die hebben er rekening mee gehouden, met hun investe- staat er ook veel op het spel, dus laten we als één blok opkomen voor een sterk ringen. Het is weer een flinke deuk in het vertrouwen in de buitengebied.” overheid. Het haalt het enthousiasme eruit.” Worden er coalities gesloten met de andere belang- Het hoofdkantoor van Landschap Noord-Holland in Heiloo Wat betekent het kabinetsbeleid voor de Ecologische hebbenden in het buitengebied? ligt er begin december vredig bij, zo onder een deken van Hoofdstructuur? “Zeker. We moeten niet trappen in de valkuil van tegen- sneeuw. Maar schijn bedriegt. Voor de natuurorganisatie “De precieze gevolgen zijn nog onbekend, maar de hoofdlijnen gestelde belangen. Dit beleid zet de verhouding tussen dreigt een koude winter. Kuiper houdt de moed erin en zijn schokkend genoeg. Het betekent dat het natuurbeleid van landbouw en natuur op scherp. En dat vind ik misschien grapt: “Er waait een gure wind, komend uit de richting van de afgelopen twintig jaar in één klap onderuit wordt gehaald. nog wel het aller vervelendste. Niet alleen de natuur wordt Den Haag….” En dat is frustrerend en totaal onnodig. Natuurlijk is er nú gepakt, maar ook de boeren.” minder geld. Maar waarom vasthouden aan realisatie EHS Welke gevolgen heeft het nieuwe kabinetsbeleid in 2018? In 2021 kan het toch ook? Heeft u daar nog een concreet voorbeeld van? voor Landschap Noord-Holland? Ik krijg sterk de indruk dat staatssecretaris Bleker niet veel “In het kader de Robuuste Ecologische verbindingszone ‘Van Kuiper: “Desastreus. Op zich heb ik er begrip voor dat er moet opheeft met de natuur. Overigens heeft het me ook sterk Kust tot Kust’ waren we druk bezig om het laatste stuk in te worden bezuinigd. Maar vergeleken met 2010 wordt natuur en verbaasd dat VVD en CDA zich unaniem achter zijn voorstel vullen rond Castricum. Samen met LTO Noord is een opzet landschap volgend jaar in de rijksbegroting 38 procent gekort. hebben geschaard. Daar zitten ook veel mensen met een groot gemaakt voor een planmatige kavelruil. Door te schuiven met Dat is buiten elke proportie. De klap komt voor ons werk gevoel voor natuur en landschap. Er wordt geschermd met een gronden zouden we een aangesloten ecologisch lint kunnen ‘Dit beleid zet de verhouding dubbel hard aan. We worden van twee kanten gepakt. herijking van de EHS, maar dat is in Noord-Holland onlangs maken en tegelijk de agrariërs een betere kavelstructuur tussen landbouw en natuur Vorig jaar hebben we al een bezuiniging van vier ton van de nog gebeurd. Dat was op zich ook goed, maar dit gaat veel kunnen bieden. Dat nieuwe perspectief staat nu op de tocht.” provincie moeten doorvoeren. Dit jaar kwam daar nog een verder. Het oordeel van het kabinet lijkt: ‘wat we nu hebben, op scherp’ ton bij. Nu moeten we dus nog verder snijden in eigen vlees. is eigenlijk wel genoeg’. En als er toch nog iets moet gebeuren, Welke rol kunnen boeren (blijven) spelen in het Dat betekent dat we bepaalde vacatures in het veld niet meer dan kunnen de boeren dat wel doen. Dat is wel heel simplis- beheer? kunnen invullen en er zelfs banen verdwijnen. tisch gedacht. “Die rol blijft groot. We hebben terreinen in de duinen, maar Op kantoor is de rek eruit. We hebben tot nu toe zo min Nu heeft Bleker als Groningse gedeputeerde wel vaker hoog vooral ook in het cultuurland. Daar zijn de boeren de belang- mogelijk bezuinigd op beheer, maar dat is niet langer vol te ingezet, om vervolgens ergens op een middenweg te eindigen. rijkste partij. Met de insteek van de staatssecretaris komt er brengen. Wat dat betreft verwacht ik dat de druk toeneemt houden. Dat is extra zuur, want we zijn een organisatie van Ik vind dat sowieso een onsympathieke manier van werken. misschien nog wel meer op de schouders van de boeren te om de grondbanken in Noord- Holland beter te benutten. doeners. Daar worden we ook op afgerekend door onze Het zorgt namelijk voor veel onnodige onrust. Trouwens, liggen. Tenminste, als ze dat nog willen…. Want de onduide- Daarnaast reken ik erop dat Stivas – ondanks de stop op veertigduizend donateurs. Daarom snoeien we pas op het het ziet er vooralsnog naar uit dat de harde lijn wordt door- lijkheid blijft voorlopig. Dat is ook het benauwende. Het is ILG-gelden – ingeschakeld blijft worden. Ik verwacht dat allerlaatste moment in het fysieke beheer, omdat we zeker gevoerd. Dit is toch een enorme kapitaalsvernietiging? bijna onmogelijk om verantwoord te investeren.” in de toekomst meer op projectbasis wordt gewerkt. Wat nu sympathie verliezen als de kwaliteit van onze terreinen Niet voor niks is destijds ingestoken op een sterke hoofd- soms vrijblijvend of voor niks gebeurt, daar zal straks toch een zichtbaar achteruit gaat. De bezuiniging zal straks het meest structuur om natuurgebieden met elkaar te verbinden. Welke waarde hecht u aan het instrument kavelruil? marktconforme nota voor worden gestuurd. We leven in een voelbaar zijn op het vlak van voorlichting, excursies en Internationaal heeft die aanpak zelfs een voorbeeldfunctie. “Een steeds grotere. Als er geen geld meer is voor aankopen, van de rijkste landen ter wereld. De noodzaak tot aanpassing toezicht.” We zijn al heel ver, maar mogen het dus niet afmaken.” is ruilen nog de enige manier om ontwikkelingen tot stand te is er, dan komt het geld er ook.” 4 STIVAS DECEMBER 2010 STIVAS DECEMBER 2010 5
  • 4. ACHTERGROND Wil Sierhuis en Peter Raven hopen op aanleg CO2-leiding: HVC en tuinbouw streven label ‘dubbel duurzaam’ na De levering van warmte en CO2 biedt de Noord-Hollandse glastuinbouw nieuw perspectief. Uitvoerend secretaris Peter Raven van LTO Noord Glaskracht hoopt dat de inspanningen van HVC in Alkmaar om een CO2-leiding te trekken naar de ‘Tracékeuze pijpleiding noordelijk gelegen kassencomplexen hun vruchten afwerpen. “Dat zou enorm heeft ook invloed op positief zijn voor de concurrentiepositie van de Noord-Hollandse glastuinbouw ruimtelijk beleid provincie’ en een impuls voor de herstructurering.” Duurzaamheidsmanager Wil Sierhuis van HVC waakt voor te bassin. Zo’n opslag is nodig voor de nachtperiode. Als de hoge verwachtingen. “We zitten nog steeds in de verkennen- zon niet schijnt is namelijk ook geen CO2 nodig.” Wil Sierhuis Peter Raven de fase. Technisch zijn de voortekenen goed, maar het wordt Het eerste concrete verzoek voor de mogelijkheden om een nog een hele complexe opgave om de fikse investeringen in CO2-pijp te trekken door een deel van Noord-Holland, kwam duurzaamheid uiteindelijk ook terug te kunnen verdienen.” van AgriportA7. Een snelle rekensom leerde dat een 35 Verduurzamen energieprijzen zijn daar mede debet aan, weet Raven. Ondanks die relativerende woorden, geeft Sierhuis toe nog kilometer lange leiding specifiek voor het tuinbouwcomplex Eigenlijk is het idee achter de CO2-leiding heel eenvoudig, “Als straks voor een concurrerende prijs warmte kan worden steeds een droom te hebben. Het toppunt van duurzaamheid in de Wieringermeer financieel onhaalbaar was. Sierhuis: stelt Sierhuis. “HVC wil verduurzamen en de glastuinbouw geleverd, dan heeft de sector daar uiteraard baat bij. Vandaar is een afvalenergiecentrale zonder schoorsteen, waarbij alle “Agriport was een brug te ver. Vervolgens zijn we het ook. De eerste heeft een restproduct dat de tweede goed dat we graag de optie openhouden om ook een aansluiting op rookgascomponenten (CO2 en water) nuttig worden toege- dichterbij gaan zoeken. Uiteindelijk kom je dan al snel uit op kan gebruiken als voedingsstof voor de planten. De vraag is Het Grootslag mee te nemen in de berekeningen.” past. De eerste uitkomsten van enkele onderzoeken door Heerhugowaard, met het glastuinbouwgebied Alton.” Raven alleen hoe krijgen we dat zodanig efficiënt voor elkaar dat onderzoeksbureau Joulz stemmen Sierhuis licht optimistisch. knikt: “Op dat moment waren we met de gemeente aan het we het voor een aantrekkelijke prijs kunnen aanbieden?” Ruimtelijk beleid Zeker in combinatie met de interesse die de agrarische sector kijken hoe we het kassengebied konden herstructureren. Bij het verbranden van afval en biomassa in Alkmaar wordt Raven verwacht dat de tracékeuze voor de pijpleidingen ook en de provincie Noord-Holland tonen. “Met een haalbare Een betere energie-infrastructuur was daarbij de sleutel. per jaar circa 650.000 ton CO2 geproduceerd. De drie invloed heeft op het ruimtelijke beleid van de provincie. business case, eventueel met een subsidie, kan het project Zodoende was de link snel gelegd.” Noord-Hollandse glastuinbouwgebieden kunnen jaarlijks “Zo’n 1000 tot 1500 hectare in Noord-Holland is nog daadwerkelijk van start gaan. Overigens duurt het dan ongeveer 450.000 ton CO2 verwerken. De kosten van het aangewezen als zoekgebied. Wat dat betreft is het ook van nog zeker tot 2014 voor de leiding is getrokken en de eerste project zijn geraamd op 45 miljoen, waarvan tweederde belang om te achterhalen wat de plannen van de onder- glastuinders kunnen worden aangesloten”. nodig is om een speciale installatie te bouwen die CO2 kan nemers zijn. We weten dat er in Heerhugowaard behoefte scheiden van de andere rookgassen. De eerste twee tracés is aan hervestiging. Dan is het essentieel om te achterhalen Ruime voldoende voor de pijpleidingen zijn inmiddels van tafel. Ze waren er welke contracten ondernemers hebben afgesloten met hun Voorlopig kringelen er dus nog wel een pluimen uit de hoge voornamelijk op gericht om via de bestaande infrastructuur energieleverancier en hoe het staat met de afschrijving van pijp van het enorme gebouw aan de A9. De centrale scoort zo snel mogelijk bij Agriport uit te komen. Raven: “Door in investeringen. Ik zie daar een belangrijke rol weggelegd al jaren een ruime voldoende voor het opvangen van schade- ieder geval een tussenstop te maken in het Altongebied, voor Stivas. De stichting heeft in het verleden al bewezen lijke stoffen uit de rook. Onderzoek heeft uitgewezen dat kunnen meer ondernemers aanhaken. Daarnaast is de dergelijke inventarisaties goed te kunnen uitvoeren.” het technisch mogelijk is om daarnaast ook zuivere CO2 te nieuwe infrastructuur een cruciale factor in het toekomst- Sierhuis knikt instemmend. “Als HVC steken we onze nek filteren, met een kwaliteit die voldoende is voor de glas- perspectief voor de glastuinbouw. Vooral omdat ook een uit, met deze ontwikkeling. Dit is toch een vrij maagdelijk tuinbouw. “Dat willen we uiteraard ook keihard kunnen koppeling met restwarmte van HVC wordt gemaakt. Gedacht gebied. Hier zijn nog geen ervaringen mee, zeker niet op zo garanderen, vandaar dat we in een volgende fase een soort wordt aan een warmteretourleiding over de hele noordelijke grote schaal. Het enthousiasme bij de glastuinbouw is proefopstelling willen bouwen met een kleine kas naast de glasdriehoek. Daarnaast is ook de leveringsgarantie een gelukkig groot. Dat is de basis. Als het ons samen lukt, dan HVC. Daar kunnen dan ook enkele praktische toepassingen groot pluspunt. De kans dat alle verbranders uitvallen is is dat een knap staaltje werk, al zeg ik het zelf. Daar mag In een eerste verkennende studie door HVC zijn enkele tracés worden getest. Bijvoorbeeld het opslaan van CO2. We zitten doorgerekend. De precieze ligging van de leidingen moet nog nader verwaarloosbaar.” zeker het label ‘dubbel duurzaam’ aan worden gehangen.” te denken om dat te doen onder een laag folie in het water- worden bepaald. De glastuinbouwsector zit in zwaar weer en de hoge 6 STIVAS DECEMBER 2010 STIVAS DECEMBER 2010 7
  • 5. REPORTAGE APELDOORN, MAANDAG 13 DECEMBER Bezoek landgoederen in spé met rentmeesterkantoor: - tuigschuur worden gesloopt. Op de vergunningaanvraag om een nieuwe woning te bouwen naast het complex is geen bezwaar binnengekomen. “We willen dit plan heel graag zelf uitvoeren,” glundert Van Baak. Nog steeds, ondanks de moeite die het kost. Want hoewel de gemeente vanaf het eerste moment positief reageerde, staat het echt- paar nog bijna dagelijks versteld van de berg papieren en procedures die dat met zich meebrengt. “We hadden alles ook kunnen overdragen aan een projectontwikkelaar, maar dit is veel leuker. Ik kijk er echt naar uit om nog een nieuw huis te mogen bouwen, uiteraard passend in de sfeer van de rest van het complex. Ik mag dan 64 zijn, ik ga er van uit 13.09 uur hier toch nog zeker dertig jaar te kunnen wonen,” zegt Arie met een knipoog. Die scheppingsdrang is kenmerkend voor Van Baak, die al eerder heeft bewezen oog te hebben voor cultureel en landschappelijk schoon. Enkele jaren geleden liet hij achter het bedrijf een poel graven. “Als boer had ik het eerst niet zo op natuurontwikkeling, maar toen ik wat ‘Samenleving geniet mee’ ouder werd,dacht ik toch anders over de dingen na….” 14.09 uur We wandelen richting het eigen natuurterrein ’t Kleine Woud. Op de poel ligt een laagje ijs. Van Baak heeft er met de kleinkinderen al eens geschaatst. Nu is het een oase van rust. Op de graswal zijn enkele bankjes getimmerd. “Ieder- 14:09 uur 12.08 uur vertegenwoordigt de waarde van hun bedrijfslocatie een die geniet van de natuur, is hier van harte welkom,” Op verzoek mag Stivas Magazine aanschuiven bij rentmees- grotendeels de pensioenvoorziening of het is dé kans om te zegt Marie. De Graaf benadrukt die meerwaarde: “Een ter Wouter Haaksema (Noordanus & Partners) en land- herinvesteren op een andere locatie. Natuurlijk verdienen terrein als dit, geeft het geheel duidelijk meer cachet. schapsarchitecte Lara de Graaf (Agroplan) in hun kantoor de ondernemers er aan, maar de samenleving geniet mee. De combinatie van natuur en open cultuurgrond, heeft iets aan de Linie, direct aan station Apeldoorn-Osseveld. Het is Er komen namelijk gelden vrij om oude opstallen te slopen. authentieks. In de schetsen borduren we voort op wat er een van de vijf vestigingen van het rentmeesterkantoor, dat Het landschap knapt er echt van op.” vroeger was. Dat maakt het zo aansprekend.” momenteel zeker dertig projecten voor functieverandering in de portefeuille heeft. Het zegt iets over de populariteit 13.03 uur 14.17 uur van het instrument ‘ruimte voor ruimte’, maar ook over We rijden het erf op van Arie en Marie - Van Baak. De oud- Hoewel Van Baak nog honderduit kan en wil vertellen over de lange looptijd. De Graaf: “Er hangt toch een schimmig melkveehouder heeft al enkele jaren plannen voor het op- de rijke historie van de hoeve, mogen we onze volgende waas over de regeling. Het zou een verkapte manier zijn waarderen van zijn monumentale boerderij met bijbehoren- afspraak niet langer laten wachten. Via de kronkelende om eenzijdig snel geld te verdienen. De praktijk wijst de schuren tot een multifunctioneel landgoed. De gebouwen wegen rond Klarenbeek, stuurt Haaksema zijn auto naar anders uit. Het zijn sowieso meestal langdurige procedures, zijn destijds ontworpen door architect L.H. Eberson, die de A50 om vandaar koers te vatten richting Twello, waar 14:17 uur terwijl we daarnaast echt nastreven een locatie een pure ook veel tekende in opdracht van het koningshuis. De ont- kuipplantenkwekers Willem Diks en Annemieke Goossens meerwaarde mee te geven. We verdiepen ons niet voor ginningsboerderij dateert van 1875 . Het werd gebouwd in zich al enkele maanden serieus beraden op hun toekomst. niets in de historie van het gebied en het vastgoed.” het Beekbergerwoud, het laatste oerbos van Nederland, om Rijdend door de regio wordt wel duidelijk waar De Graaf gronden van daaruit cultuurrijp te maken. Van Baak woont en Haaksema hun inspiratie voor landgoederen vandaan 12.42 uur er al meer dan zestig jaar. “We zouden hier graag willen halen. In bijna iedere bocht doemt in de rustieke omgeving Tijd om te gaan rijden. Haaksema toetst ‘Woudweg 63 – blijven. Zoals het er nu naar uitziet gaat dat lukken ook.” een volgend statig pand op. Wouter mijmert vanachter zijn Klarenbeek’ in op zijn navigatiesysteem. De route leidt stuur: “Tja, het is hier mooi wonen.” En dat is een under- langs de Leigraaf, waar een klein dorp wordt ontwikkeld, 13.19 uur statement. waar nu nog een kippenbedrijf en een varkenshouderij Marie van Baak schenkt koffie in en serveert er een kerst- staan. Het project wordt ook door het samenwerkings- krans bij. Op de keukentafel ligt het plan voor de Woudweg 14.56 uur verband begeleid en trok al veel publiciteit. Niet altijd even 63. De bedoeling is om de twee schuren om te vormen tot Ook Diks heeft niks te mopperen, qua onderkomen. Het positief. Onterecht vindt Haaksema. “Voor de ondernemers meerdere woningen. De ‘moderne’ ligboxenstal en werk- voormalige koetshuis, horend bij landhuis ‘De Witte Brug’, 14:56 uur 8 STIVAS DECEMBER 2010 STIVAS DECEMBER 2010 9
  • 6. DRIE MENINGEN de bouw van drie vrijstaande woningen op de plek van Grootslag geeft maatschappelijke functies aan waterberging De kwestie kas. Het bewuste principeverzoek werd eerder deze maand Bij kavelruil Grootslag voldoet Het Groot- voorgelegd aan de gemeente Voorst. De eerste reactie is slag BV door de uitruil van gronden niet ten positief, hoewel Diks ook wel een zekere terughoudendheid proeft. “Eigenlijk willen ze precies weten wat onze revenuen noorden maar ten zuiden van het glastuin- zijn. Dat is een beetje vreemd. Het zou de gemeente toch bouwgebied aan de verplichting om voldoende vooral om het fysieke resultaat moeten gaan?” De eerste waterberging te realiseren. De nieuwe locatie ligt tegen het bestaande natuurgebied De Weelen schetsen zijn gebaseerd op een historische kaart uit 1891. aan dat daardoor, als onderdeel van de Ecologische Hoofd Structuur (EHS), robuuster wordt. Uitgangspunt is een lommerrijk park, gelegen langs het Inclusief het beheer wordt de waterberging straks overgedragen aan Staatsbosbeheer. beekje De Fliert. “En dat is toch vele malen beter dan een De gronden ten noorden van het kassengebied worden eigendom van de rooms-katholieke kerk verouderde kas, zo aan de entree van het dorp,” meent Diks. in Lutjebroek, die ze in twee grote, rechte blokken gaat verpachten aan twee vollegronds- 15.09 uur groentetelers. De kavelruil biedt bollenteler J. de Wit de mogelijkheid om zijn bedrijfskavel 15.09 uur te vergroten en een afscheidingssloot te graven tussen deze kavel en het kassengebied. staat er fantastisch bij. Als we binnenstappen via de achter- De tuinder gaat ons voor naar de kas. De helft staat nog leeg, Directeur Roelof de Haan van Het Grootslag BV, Gerard Broersen lid van de financiële deur, zit de ondernemer gewapend met een geodriehoek, om straks alle groene aanwas te kunnen herbergen. Bevlogen commissie van de rooms-katholieke kerk in Lutjebroek en Nathan Krab van Staatsbosbeheer wat linialen en potloden net te schetsen. Komend voorjaar vertelt Diks over het kweken van kleinere soorten. Door de geven hun mening over de kavelruil die door Stivas in goede banen werd geleid. Naar ieders worden er nog planten gekweekt, maar daarna is de schaalvergroting in de sierteelt is het helaas onmogelijk om toekomst ongewis. Momenteel wordt gekeken naar de concurrentie met de prijsvechters nog aan te gaan. tevredenheid? Ja, al zijn en blijven er mensen die zich laten leiden door wrevel over de komst alternatieven om de periode te overbruggen, die het kost “Omdat we ook geen bedrijfsopvolger hebben, zijn we gaan van glas tussen de bloemkool en de tulpen. om het plan verder te ontwikkelen. nadenken over de toekomst. De gemeente Voorst is bezig om De reacties een tuinbouwconcentratiegebied aan te leggen. Dit is toch 15.01 uur een perfecte kans om op een betaalbare manier glas uit de Op tafel ligt een rapport van 26 pagina’s, met uitleg over dorpskern te plaatsen?” WWW.BOERZOEKTGROND.NL G. J. Bramer functioneert de site ook niet goed.” doel – kavels ruilen – is het dus een perfect in- Zijn er sites die aan alle voorwaarden strument. De potentie is groot. Wat dat betreft voldoen? zou het ook best buiten de Noord-Hollandse “Uiteraard, maar er zijn er veel meer waarbij provinciegrenzen ingezet kunnen worden.” dat niet het geval is. Sommige bedrijven Wat zou u aan de site veranderen? besteden duizenden euro’s aan een site, “Hoewel ik geen bezoekersaantallen ken, maar vergeten een of meer van de genoemde kan ik me voorstellen dat de site niet snel Wat voor bedrijf heeft u? aspecten. Vooral de vindbaarheid heeft weinig wordt gevonden. Het geheel is opgebouwd “WSI Alkmaar houdt zich bezig met zoek- prioriteit. En da’s niet handig met het enorme uit plaatjes en bevat nauwelijks tekst. Dat machineoptimalisatie. Kort gezegd ben ik een aanbod aan sites, dat nog iedere dag groeit.” betekent dat er geen elementen zijn, die soort Google Adviseur. Ik probeer klanten Hoe staat het met sites waarop eventueel belangstellenden op het spoor van optimaal gebruik te laten maken van de wijze agrarische kavels worden aangeboden? ‘boerzoektgrond’ zetten. Als de site meer waarop zoekmachines werken.” “Op zich valt er in deze branche nog een bezoekers trekt, verbetert daarmee uiteraard Waar moet een goede site aan voldoen? wereld te winnen. Sites van makelaars blinken ook het functioneren ervan.” “Een goede site rust op een aantal pijlers: niet bepaald uit in finesse. Veel verder dan Zou u zelf (als u agrarisch ondernemer ‘Goede oplossing ‘Tuinders denken ‘Vollegrondstuin ouw b allereerst moet het er aantrekkelijk uitzien het erop plempen van aanbod, gaat het niet. was) van een dergelijke site gebruik qua ontwerp. Daarnaast is de technische Er is te weinig kennis van de mogelijkheden. willen maken? voor ruimtelijke niet meer in is niet het kind van opbouw van belang. Een derde aspect is de Daarom haalt eigenlijk niemand nog het opti- “Lijkt me wel. De site kan agrariërs helpen om ordening en gemeentegrenzen’ de rekening’ vindbaarheid van een site. En uiteraard is het essentieel dat de site wordt gebruikt, zoals male uit het enorme potentieel van internet.” Wat vindt u de sterke punten van de hun bedrijfsvoering te optimaliseren. Er zijn voor de gebruikers geen kosten aan verbon- structuur tuinbouw’ de opdrachtgever voor ogen staat. Als aan site www.boerzoektgrond.nl? den, dus als ondernemer loop je geen risico. Roelof de Haan Gerard Broersen Nathan Krab een van die voorwaarden niet wordt voldaan, “De site is duidelijk en overzichtelijk. Voor het Plaatsen dus die kavels en zoekopdrachten!” DIRECTEUR LID FINANCIËLE COMMISSIE VAN DE BEHEERDER/ PROJECTLEIDER HET GROOTSLAG BV ROOMS-KATHOLIEKE KERK IN LUTJEBROEK STAATSBOSBEHEER 10 STIVAS DECEMBER 2010 STIVAS DECEMBER 2010 11
  • 7. DRIE MENINGEN Roelof de Haan hebben we al 16 hectare waterberging gerealiseerd. Dat zijn we ook verplicht. vanwege de negatieve effecten op de vollegrondstuinbouw eromheen. Die tare ten noorden van Het Grootslag. We gaan er 5 hectare waterberging onrealistische eisen, van tuinders die zich laten leiden door sentimenten rond het “Het Grootslag is een bijzonder glastuin- Als we nog 3,5 hectare waterberging weerstand was voor Het Grootslag realiseren, die deel uit gaat maken van glastuinbouwgebied. Voor Het Grootslag bouwgebied van 370 hectare bruto, dat realiseren, heeft Het Grootslag aan zijn aanleiding om samen met Stivas verder de EHS. Het Grootslag gaat het gebied is het bijzonder lastig om rechtstreeks te een substantiële bijdrage levert aan de verplichting voldaan: 7,8 procent water te gaan zoeken in de omgeving. We inrichten en draagt het daarna om niet onderhandelen met mensen die gewoon werkgelegenheid in de regio. Er is veel binnen hetzelfde peilgebied. Voor die hebben veel tuinders benaderd, allerlei over aan Staatsbosbeheer, dat het gaat het liefst helemaal geen glas hadden aandacht besteed aan de inrichting, met resterende wateropgave hadden we ten varianten onderzocht en uiteindelijk ons beheren. Het beheer van natuurgebieden, gezien tussen de bloemkool en de tulpen. veel groen en water. Het is een mooi ge- noorden van het kassengebied ongeveer oog laten vallen op een gebied ten wegen of fietspaden is tenslotte niet de Als onafhankelijke partijen hebben Stivas bied, dat bezoekers aangenaam verrast. 16 hectare grond aangekocht. Wat we zuiden van Het Grootslag. Naast natuur- core business van Het Grootslag. en LTO Noord dit vanuit een totaalvisie Dat kregen we ook letterlijk zo te horen voor ogen hadden was een recreatieplas, gebied De Weelen bezat de rooms- Zonder Stivas had deze uitstekende op de landbouwontwikkeling benaderd, van de provinciale delegatie die in 2008 met watersportmogelijkheden en katholieke kerk van Lutjebroek 15,75 ‘Zonder Stivas had deze oplossing voor de structuur van de met als resultaat een uitstekende op- een kijkje komen nemen in Het Groot- misschien zelfs een restaurant. Die hectare tuinbouwgrond. Daarvan wordt oplossing de eindstreep tuinbouw en de ruimtelijke ordening de lossing die de grenzen van gemeenten en slag. Mensen fietsen of wandelen er met noordvariant stuitte op weerstand. De circa 10,33 hectare in het kader van de niet gehaald’ eindstreep niet gehaald. Het Grootslag sectoren overschrijdt. En zo hoort het ook plezier. Varen kan ook: in Het Grootslag gemeente en LTO Noord waren tegen, kavelruil geruild tegen circa 11,60 hec- is een paar keer geconfronteerd met in een klein, vol land als Nederland.” Gerard Broersen de mogelijkheden om daar te voldoen aan zijn waterbergingsopgave en haalde laagwatersloten zodat we van de water- overlast verlost zijn. boerenkool en vooral spinazie huurt en ruilt ons bedrijf ook overal in de regio Hun percelen, die los van elkaar lagen, zijn samengevoegd en worden met een “Wat grond betreft mogen we er niet Stivas erbij om te kijken of een kavel- De kavelruil heeft de agrarische struc- land. op hun wensen aangepast kavelpad goed op achteruit gaan. En onze pachters ruil haalbaar was. tuur verbeterd en was voor de parochie Bij dit soort processen merk je wel dat de ontsloten. Dat die percelen zo dicht bij moeten er mee instemmen. Die twee Dat bleek het geval. Stivas heeft alle financieel interessant. We hebben er bollentelers en vollegrondsgroentetelers de EHS en de waterberging liggen, leidt voorwaarden hebben we als bestuur pachters benaderd en is er in recht- iets meer grond aan overgehouden en rond Het Grootslag weinig gemeen niet tot een grotere kans op wildschade. van de rooms-katholieke kerk in streekse onderhandelingen met hen hebben een vergoeding gekregen, die hebben met de glastuinders in het gebied. De grens agrarische grond/natuur- Lutjebroek meteen gesteld toen Stivas uitgekomen: twee zijn er blijven zitten, we goed kunnen gebruiken want de kerk Het zijn verschillende sectoren met gebied is in deze constructie niet langer bij ons aanklopte met de vraag of we twee hebben de pacht beëindigd en wordt momenteel gerestaureerd en dat weinig overlap. Hooguit valt er op geworden. Grauwe ganzen veroorzaakten mee wilden werken aan een kavelruil. twee zijn er verhuisd naar het gebied kost handenvol geld. Dat de wateropgave logistiek gebied wat winst te behalen. voorheen vooral schade in de buurt van Naast natuurgebied De Weelen bezaten van 11,60 hectare ten noorden van van Het Grootslag uiteindelijk niet in Nee, dat twee van de zes pachters niet natuurgebieden, maar tegenwoordig we 15,75 hectare grond, die we verpach- Het Grootslag dat we hebben geruild Andijk maar in Lutjebroek, op grond- participeren in de kavelruil heeft niets te zitten ze overal in de polder en vormen ten aan zes tuinders. Prima tuinbouw- tegen 10,33 hectare naast De Weelen. gebied van de gemeente Stede Broec, maken met eventuele negatieve senti- een groot probleem.” ‘Grauwe ganzen vormen grond, maar de hoogwatersloot rond Zelf houden we daar ongeveer 4,5 wordt opgelost, vind ik niet relevant. menten richting de glastuinbouw. Zij tegenwoordig overal in de De Weelen veroorzaakte wel regelmatig hectare over, verdeeld over twee Tuinders denken allang niet meer in hebben een gezamenlijk bedrijf en gaan polder een groot probleem’ wateroverlast. Het Grootslag herkende blokken die worden omgrind door gemeentegrenzen. Voor de teelt van er ook flink zij er op vooruit. Nathan Krab voor krijgen, wordt beheer door ons dan wel interessant. Bovendien maakt een schoolvoorbeeld van een veel- belovende combinatie van functies, aan de roep om een oplossing waarmee meer maatschappelijke doelen worden Blijft over de ganzenproblematiek. In het voorkaar was ik een van de “Staatsbosbeheer kwam al in beeld toen zo’n uitbreiding de EHS robuuster, die voorheen scherp van elkaar werden gediend. sprekers op een bijeenkomst van LTO Het Grootslag nog plannen had om ten iets waar we altijd voor te porren zijn. gescheiden. Als je niet denkt in pro- Ik vind niet dat de vollegrondstuinbouw Noord. In het hol van de leeuw, zoals noorden van het glastuinbouwgebied En tenslotte biedt het ook nieuwe blemen maar in oplossingen, blijkt er daarbij het kind van de rekening is. ik het gekscherend noemde, heb ik een waterberging te realiseren. Ik zag recreatieve mogelijkheden: er komen heel veel mogelijk. Voorwaarde is wel Die waterberging moest er komen en dit uitgelegd dat wij het beleid niet maken echter geen heil in het beheer van zo’n een uitkijktoren en een wandelpad rond dat je partijen hebt die verder kunnen is misschien wel de allerbeste plek er maar uitvoeren. Zodra ik van de pro- solitaire waterplas die wordt omringd de waterberging en je kunt er straks kijken dan de eigen horizon. Wat dat voor, juist door de mogelijkheid het aan vincie eieren mag schudden, doe ik dat. door glas en percelen met kool en bol- vissen en met een bootje rondvaren en betreft heb ik waardering voor de drie De Weelen te linken en er een waardevol Ik heb begrip voor de emoties rond dit len. Qua natuur is dat niet interessant aanmeren. betrokken wethouders. En ook voor Het onderdeel van de EHS van te maken. onderwerp. Juist door de locatie, tegen en bovendien zijn er geen potjes waar Met Stivas hebben we al vaker projec- Grootslag. Vergeet niet dat de grond om Als je rekent vanaf het moment dat Het De Weelen aan, ben ik er overigens van het beheer van kan worden betaald. ten gerealiseerd, waarbij functies als de waterbergingsopgave ten noorden Grootslag grond voor waterberging wist overtuigd dat de extra wildschade door Heel anders wordt het als je zo’n water- waterberging, natuurontwikkeling, van het kassengebied in te vullen al te verwerven ten noorden van het de waterberging van Het Grootslag ‘Die waterberging berging onderdeel kunt maken van de landbouw en recreatie met succes zijn was gekocht. Het Grootslag was in feite moest er komen en dit kassengebied, kost deze oplossing de beperkt blijft.” EHS. Omdat we er een reële vergoeding gecombineerd. Ook deze kavelruil is al klaar maar heeft gehoor gegeven is misschien wel de land- en tuinbouw geen extra grond. aller este plek er voor’ b 12 STIVAS DECEMBER 2010 STIVAS DECEMBER 2010 13
  • 8. HET WISSELGESPREK Vorming Stivas Zaan en Kennemer is ‘nieuw begin’ dagelijks bestuur als het algemeen bestuur kleiner worden. Het lijkt me bijvoorbeeld niet meer nodig dat alle ook in ons werkgebied de laatste jaren aangetoond dat Stivas nodig blijft. De agrarische structuur zal nooit gemeenten in het veel grotere werkgebied van Stivas Zaan klaar, nooit af zijn. En juist omdat ze op basis van vrij- ‘Geen sentimenten bij en Kennemer nog zitting krijgen in het algemeen bestuur.” Begin van het einde? willigheid plaatsvinden, krijg je zonder een onafhankelijke, professionele organisatie als Stivas geen kavelruil van de grond.” samenvoegen regio’s’ Van Tunen: “Het samengaan van De Groene Buffer en Van Tunen: “Zelf melken we 70 koeien. We hebben 55 Stivaseo is zeker niet het begin van het einde. Stivas heeft hectare land tot onze beschikking, maar de huiskavel tegen nog steeds bestaansrecht. Er zal altijd behoefte blijven de A9 aan is maar zeven hectare groot. Mede daardoor lukt bestaan aan verbetering van de agrarische structuur. Juist het hier niet om de beweiding goed rond te zetten, reden de laatste twee jaar, toen we al in gesprek waren met het om de koeien al een jaar of tien binnen te houden en met bestuur van Stivaseo, hebben hier weer enkele kavelruilen behulp van een melkrobot te melken. Of een kavelruil in plaatsgevonden. In Spaarnwoude moest bijvoorbeeld een onze situatie uitkomst zou bieden? Nee, echt uitbreiden Stivas Zaan en Kennemer. Dat is sinds 1 januari 2011 de nieuwe naam van de bedrijf worden verplaatst voor de Polderbaan. Dat was de kunnen we pas als het bedrijf compleet wordt verplaatst.” regionale Stivas, die is ontstaan door het samengaan van Stivas De Groene Buffer aanleiding voor een grote kavelruil die in een gebied van Vahl: “Mijn famous last words richting de provincie? misschien wel 200 hectare de agrarische structuur flink Wees trots op de land- en tuinbouw in Noord-Holland. en Stivaseo. Een ‘wisselgesprek’ met de ex-voorzitters van beide Stivassen, heeft verbeterd.” En blijf het grote belang inzien van Stivas bij de verbetering respectievelijk Nico van Tunen en Gerardine Vahl-Res, maakt duidelijk dat het een Vahl: “Diverse complexe, slepende kavelruilen hebben van de agrarische structuur in de provincie.” afscheid én een nieuw begin zonder sentimenten is. Nico van Tunen: “Ik zit inmiddels een jaar of tien in het Destijds was ik de eerste vrouwelijke voorzitter van een bestuur van De Groene Buffer en fungeer al acht jaar als regionale Stivas. Hoe ik er in verzeild ben geraakt? Via het voorzitter. Vooral de eerste jaren hebben we weinig kavel- agrarische jongerenwerk. Mijn broers hebben een gemengd ruilen gehad. Dat leidde tot minder contacten met agrariërs. bedrijf aan de provinciale weg tussen Castricum en Uitgeest. En hoewel het tot dusver steeds is gelukt om alle bestuurs- En mijn man had tot zeven jaar geleden een bollenbedrijf. ‘Een cultuurshock? functies te vervullen, zagen we wel aankomen dat het steeds Zelf heb ik altijd in het onderwijs gewerkt, dat doe ik trou- Ben je gek. We hebben lastiger zou worden. Twee jaar geleden hebben we een wens nog steeds, maar ik had en heb veel affiniteit met de eerste gezamenlijke bijeenkomst met Stivaseo gehouden. land- en tuinbouw. Toen ik tien jaar geleden werd gevraagd te maken met nuchtere Dat beviel goed en was voor beide besturen aanleiding om als voorzitter van Stivaseo, heb ik gezegd: goed, maar dan Noord-Hollanders’ de koppen eens bij elkaar te steken. Samenvoeging van wordt ik alleen technisch voorzitter.” beide Stivassen tot één grote, sterke regionale Stivas, leek Van Tunen: “Natuurlijk verschillen De Groene Buffer en de meest voor de hand liggende manier om het hoofd te Stivaseo van elkaar, maar dat heeft geen rol gespeeld bij het bieden aan het afnemende aantal boeren en tuinders waar samengaan. De Groene Buffer heeft veengrond en alleen zowel De Groene Buffer als Stivaseo mee te maken heeft.” maar veehouders, Stivaseo heeft veel zandgrond en ook veel Gerardine Vahl-Res: “De eerste aanzet voor de fusie- tuinders. Het nieuwe bestuur vormt een goede afspiegeling besprekingen werd een paar jaar geleden gegeven door de van beide gebieden. Het zal in het begin even wennen zijn, plannen voor het OerIJ, de robuuste verbindingszone die maar in de praktijk verwacht ik dat het zijn weg wel zal door beide werkgebieden loopt. In plaats van twee presenta- vinden. Letterlijk en figuurlijk: veertig jaar geleden was het ties is er toen één presentatie geweest, voor beide Stivassen. een wereldreis als je vanuit Assendelft naar Bergen moest, Na afloop zeiden we: dit smaakt naar meer.” tegenwoordig ben je er in een vloek en een zucht.” Vahl: “Een cultuurshock? Ben je gek. We hebben te maken ‘De vorming van Stivas Géén fusie met nuchtere Noord-Hollanders. Dat bleek ook wel tijdens Van Tunen: “Formeel is het geen fusie. Daar zaten wat de gezamenlijke bestuursvergaderingen die we hebben Zaan en Kennemer is meer haken en ogen aan. Stivaseo wordt opgeheven, De gehad. Dat waren bepaald geen sentimentele bijeenkomsten. zeker niet het begin Groene Buffer gaat door, met een nieuw bestuur, een groter Iedereen is trots op wat De Groene Buffer en Stivaseo de van het einde’ werkgebied en een nieuwe naam: Zaan en Kennemer.” afgelopen decennia hebben bereikt en ziet vooral de voor- Vahl: “Een fusie zou duurder en complexer zijn geweest delen in van het samengaan. De vorming van Stivas Zaan en meer tijd hebben gekost. Al met al is het verrassend snel en Kennemer komt de efficiëntie van de Stivas-organisatie gegaan. Voor mij is de opheffing van Stivaseo aanleiding bijvoorbeeld ten goede. Voor de twee veldmedewerkers om helemaal te stoppen met mijn bestuurswerk voor Stivas. wordt het overzichtelijker. Op termijn zal zowel het 14 STIVAS DECEMBER 2010 STIVAS DECEMBER 2010 15
  • 9. PORTRET Joan de Zwart, burgemeester met landbouw in portefeuille De ASB speelt dan ook een belangrijke rol in het behoud we gebrainstormd over neventakken die een kans van van de landelijke sfeer. De Zwart maakt deel uit van de slagen zouden kunnen hebben. Het herintroduceren van stichting. Logisch want ze heeft onder meer agrarische ‘vergeten groenten’ is zo’n mogelijkheid met potentie. zaken in haar portefeuille. En dat is een stuk minder Zeker met de vele restaurants die Blaricum rijk is.” logisch. “Ik denk inderdaad dat weinig collega’s mij dat De aandacht voor het landelijk gebied is een behoorlijke ommezwaai voor De Zwart. “Eigenlijk ben ik een stadsmens. Ik heb in het hart van Amsterdam, Haarlem ‘Het herintroduceren van ‘vergeten en Zutphen gewoond. Met name de laatste stad lag wel in een prachtige landelijke omgeving, waarvan ik erg heb groenten’ is hier een mogelijkheid genoten. Dit is dus voor het eerst dat ik in een dorp woon met potentie’ en dat bevalt me uitstekend.” De Blaricumse burgemeester heeft een verpleegkundige achtergrond. Via de raadsfractie van D66 in Zutphen, kunnen navertellen. Het heeft deels te maken met de klom ze langzaam op in de politiek. “Ik heb het altijd kleine omvang van de gemeente. Ik ben de enige fulltime interessant gevonden om met beleid bezig te zijn dat bestuurder. Aan de andere kant is het ook een bewuste de mensen echt raakt”, aldus De Zwart. In 2002 wordt keuze geweest bij mijn komst. Samen met kunst & cultuur, ze wethouder, met onder meer welzijn en zorg in haar is landbouw een wezenlijk onderdeel van mijn taken- portefeuille, maar ook toerisme en recreatie. “Vanaf dat ‘Agrarisch beheer cruciaal pakket. Dat is niet voor niets. Beide aandachtsvelden zijn moment ben ik me dus meer met het buitengebied gaan van groot belang voor de identiteit van Blaricum. Een bezighouden. Ik moet zeggen dat ik het een heel interes- betere manier om in te burgeren is er niet. Ik ben hier dan sant beleidsterrein vind.” Dat laatste komt zeker ook door voor identiteit Blaricum’ ook helemaal op mijn plek.” De zetel in de ASB heeft daar zeker een grote bijdrage aan geleverd, vertelt De Zwart. “Het is een club met razend ‘Blaricum zit niet te wachten op enthousiaste mensen. Een heel inspirerende omgeving. de bouw van allerlei nep-villa’s’ Er leven van allerlei ideeën om de landelijke uitstraling te behouden. Lang niet allemaal zijn ze haalbaar of uitvoerbaar, maar de verbondenheid en de liefde voor het het enthousiasme van de betrokkenen, zegt De Zwart. Joan de Zwart-Bloch kende Blaricumvooral uit de tijd dat ze nog in Amsterdam dorp maken het iedere keer heel boeiende bijeenkomsten.” “We mogen hier dan niet zo veel en geen grote agrarische woonde. Tijdens de vakanties bracht ze geregeld een bezoek aan het fraaie De gemeente Blaricum stond enkele jaren geleden voor ondernemers hebben, ze zijn wel heel betrokken en een tweesprong: of opstoten in de vaart der volkeren of merendeels vastbesloten om door te zetten. Dat verdient dorp in het Gooi. Sinds april 2008 is de D66-politica er burgemeester. “Ik moet behouden wat er was. “Het lijkt misschien eenvoudiger een steun in de rug van de gemeente. Dat hoeft niet altijd zeggen: de eerste maanden voelde het bijna weer als vakantie. En nog steeds om aan iets vast te houden, maar dat gaat hier niet in de vorm van geld, maar kan ook in de vorm van hulp bij vind ik het een voorrecht om hier te wonen en te werken.” op. Blaricum is een populaire woongemeente. Het zou vergunningaanvragen, het organiseren van evenementen eenvoudiger zijn om dat uit te buiten en her en der nog of het generen van een subsidies bij provincie of het Rijk.” enkele wijken uit de grond te stampen. De bevolking wil ‘Blaricum, authentiek dorp in ’t Gooi’, luidt de toekomst- het echter houden zoals het is. Als in de tekeningen van visie van de gemeente. De Zwart: “Dat zijn we en willen we Met name de karakteristieke landelijke sfeer van Blaricum aan speculanten. In april hebben we de laatste hectares Anton Pieck. Daarop is ons beleid dus gericht.” graag blijven. Daar zijn we hard mee bezig en daar speelt spreekt De Zwart aan. Inmiddels weet ze dat dit geen in het buitengebied overgedragen aan de Agrarische Steun aan de overgebleven agrariërs is dan ook onont- de agrarische sector dus een voorname rol in. Zeker met vanzelfsprekendheid is. De gronden in en rondom het Stichting Blaricum (ASB), die ze verpacht aan agrarische beerlijk vindt De Zwart. Schaalvergroting is geen optie. de constante dreiging van gemeentelijke herindelingen. dorp zijn erg in trek bij projectontwikkelaars. “Blaricum Ondernemers moeten het zoeken in verbreding. Mede Blaricum is altijd zuinig geweest op zijn identiteit. Dat kun zit niet te wachten op de bouw van allerlei ‘nep-villa’s”, om die reden bracht de ASB onlangs een bezoek aan de je niet zomaar verloren laten gaan….” stelt de burgemeester zonder omwegen. “Vandaar dat het ‘Bevolking wil Blaricum houden als Achterhoek om daar enkele agrarische bedrijven met gemeentelijk beleid er op is gericht om de gronden zo lang in de tekeningen van Anton Pieck’ een neventak te bekijken. “Het was een hele leerzame mogelijk agrarisch te laten beheren.” Dat is op zich niets excursie. We hebben bewust ingezet op voorbeelden die T-B LOC H NA AM : JOA N DE ZW AR nieuws. Vroeger had Blaricum verschillende meenten, ook van toepassing waren op Blaricum. Zo hebben we 9 GE BO RE N: 15 AP RIL 195 waar boeren gemeenschappelijk hun vee konden weiden. ondernemers in de buurt. De gebieden zijn overgedragen een zorgboerderij, een boerderijwinkel en een wijngaard BE RO EP : BU RG EM EE STE R “De gemeente heeft die gronden in eigendom gehouden en onder de voorwaarden dat het huidige gebruik in stand bezocht. Stuk voor stuk activiteiten die hier ook spelen PLA AT S: BL AR ICU M AR ICU M IS waar mogelijk extra weiland en akkers verworven, met als wordt gehouden en het agrarisch karakter behouden of kunnen gaan spelen. Wat ook aardig is dat tijdens zo’n HA AR KO MS T NA AR BL PE RS OO NL IJK : SIN DS DE RE N. DO RP SE LEV EN GA AN WA AR belangrijkst oogmerk dat ze niet ten prooi zouden vallen wordt.” uitje de tongen ook wat losser komen. Zo hebben JOA N DE ZW AR T HE T ZE PA AR DR IJL ES SE N DE N VO LGT SIN DS EN KE LE MA AN 16 STIVAS DECEMBER 2010 STIVAS DECEMBER 2010 17