پيش بيني تقاضاي گردشگري

1. ‫لطیف‬‫صوفی‬
‫گردشگری‬ ‫مدیریت‬ ‫دکترای‬

2. ‫گردشگری‬ ‫تقاضای‬ ‫سازی‬‫مدل‬
•‫گام‬1:‫متغیرها‬ ‫کردن‬ ‫مشخص‬
𝑄 𝑋 = 𝑓(𝑃𝑋, 𝑌, 𝑁, 𝑃𝑆, 𝑃𝑐, 𝑇, 𝐴, 𝐷𝑈𝑀, … )
•‫گام‬2:‫متغیرها‬ ‫پیرامون‬ ‫ها‬ ‫داده‬ ‫آوری‬ ‫جمع‬ൢ
‫م‬‫قطعی‬
‫زمانی‬ ‫سری‬
‫تابلویی‬
•‫گام‬3:‫تقاضا‬ ‫تابع‬ ‫کردن‬ ‫مشخص‬(‫خطی‬–‫خطی‬ ‫غیر‬)
൝
𝑄 𝑋 = 𝛂0 + 𝜷1 𝑝 𝑋 + 𝜷2 𝑌 + 𝜷3 𝑁 + 𝜷4 𝑃𝑠 + 𝜷5 𝑃𝑐 + 𝜷6 𝑇 + 𝜷7 𝐴 + ⋯ + 𝑒(𝝁)
𝑄 𝑋 = α 𝑝 𝑋
𝛽1 𝑌 𝛽2 𝑁 𝛽3 𝑃𝑆
𝛽4 𝑃𝐶
𝛽5 𝑇 𝛽6 𝐴 𝛽7 … μ
ln𝑄 𝑋 = ln𝛂0 + 𝜷1ln𝑃𝑋 + 𝜷2ln𝑌 + 𝜷3ln𝑁 + 𝜷4ln𝑃𝑠 + 𝜷5ln𝑃𝑐 + 𝜷6ln𝑇 + 𝜷7ln𝐴 + ⋯
+ ln𝑒(𝝁)

3. ‫مثال‬:‫موسایی‬(1383)‫اس‬ ‫زده‬ ‫تخمین‬ ‫را‬ ‫زیر‬ ‫مدل‬ ‫ایران‬ ‫در‬ ‫توریسم‬ ‫تقاضای‬ ‫تابع‬ ‫تخمین‬ ‫عنوان‬ ‫با‬ ‫ای‬ ‫مقاله‬ ‫در‬‫ت‬:
ln𝒀 𝒕 = 𝜶 𝟎 + 𝒂 𝟏ln𝑿 𝟏𝒕 + 𝒂 𝟐ln𝑿 𝟐𝒕 + 𝒂 𝟑ln𝒀 𝒕−𝟏 + 𝒂 𝟒 𝑫𝒖𝒎 + ⋯ + 𝑼 𝒕
‫گردشگری‬ ‫از‬ ‫حاصل‬ ‫درآمد‬(‫دالر‬ ‫به‬)‫وابسته‬ ‫متغیر‬ ،:𝑌𝑡
‫قیمتی‬ ‫متغیر‬ ‫حکم‬ ‫،در‬ ‫جهانی‬ ‫قیمت‬ ‫به‬ ‫داخلی‬ ‫قیمت‬ ‫شاخص‬:𝑋1𝑡
‫جهانی‬ ‫ملی‬ ‫ناخالص‬ ‫تولید‬(‫دالر‬ ‫به‬)‫درآمدی‬ ‫مقیاس‬ ‫متغیر‬ ‫حکم‬ ‫در‬:𝑋2𝑡
‫درآمد‬‫گردشگری‬ ‫از‬ ‫حاصل‬(‫دالر‬ ‫به‬)،‫قبل‬ ‫دوره‬:𝑌𝑡−1
‫اجتماعی‬ ‫و‬ ‫سیاسی‬ ‫وقایع‬ ‫کردن‬ ‫وارد‬ ‫برای‬ ‫مجازی‬ ‫متغیر‬(‫جنگ‬ ‫مثالوقوع‬: )𝑫𝒖𝒎
‫اختالل‬ ‫جزء‬:𝑈𝑡

4. ‫یا‬ ‫سنجی‬ ‫اقتصاد‬ ‫نتایج‬ ‫آزمون‬OLS
‫ضرائب‬ ‫عالمت‬
‫ضرائب‬ ‫بودن‬ ‫دار‬ ‫معنی‬
‫وابسته‬ ‫متغیر‬ ‫تبیین‬
‫آزمونها‬ ‫سایر‬
‫چندگانه‬ ‫خطی‬ ‫هم‬
‫واریانس‬ ‫ناهمسانی‬
‫پیاپی‬ ‫همبستگی‬

5. ‫مثال‬:‫مبدا‬ ‫بین‬ ‫سفرهوایی‬ ‫برای‬ ‫تقاضا‬X‫مقصد‬ ‫و‬Y:
ln𝑸 𝒕 = 𝟐.𝟕𝟑𝟕 − 𝟏.𝟐𝟒𝟕ln𝑷 𝒕 + 𝟏.𝟗𝟎𝟓ln𝑮𝑵𝑷𝒕
(7.286( )5.071-)
𝑹 𝟐 = 𝟎.𝟗𝟕 D-W= 1.83
‫مسافران‬ ‫تعداد‬(1000‫نفر‬)‫از‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫سال‬ ‫هر‬ ‫در‬‫مبدا‬X‫به‬‫مقصد‬Y‫کنند‬ ‫می‬ ‫سفر‬:𝑄𝑡
‫بین‬ ‫بلیط‬ ‫بهای‬ ‫ساالنه‬ ‫واقعی‬ ‫میانگین‬‫مبدا‬X‫و‬‫مقصد‬Y:𝑃𝑡
‫کشور‬ ‫واقع‬ ‫ملی‬ ‫ناخالص‬ ‫تولید‬X‫سال‬ ‫در‬t:𝐺𝑁𝑃𝑡

6. ‫گردشگری‬ ‫تقاضای‬ ‫بینی‬‫پیش‬
FORECASTING TOURISM DEMAND
‫چیست؟‬ ‫بینی‬ ‫پیش‬
‫گذشته‬ ‫تقاضای‬ ‫اطالعات‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫تقاضا‬ ‫آینده‬ ‫شرایط‬ ‫بیان‬ ‫برای‬ ‫مند‬ ‫نظام‬ ‫فرایندی‬

7. ‫است؟‬ ‫مهم‬ ‫بینی‬ ‫پیش‬ ‫چرا‬
‫گردشگری‬ ‫محصوالت‬ ‫کردن‬ ‫ذخیره‬ ‫امکان‬ ‫عدم‬
‫گردشگران‬ ‫های‬‫انگیزه‬ ‫و‬ ‫رفتار‬ ‫پیچیدگی‬
‫تولید‬ ‫فرایند‬ ‫و‬ ‫مشتریان‬ ‫بین‬ ‫پیوستگی‬-‫مصرف‬
‫مشتریان‬ ‫رضایت‬
‫انسانی‬ ‫و‬ ‫طبیعی‬ ‫بالیای‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫حساسیت‬
‫مدت‬ ‫بلند‬ ‫ریزی‬ ‫برنامه‬
‫کارها‬ ‫و‬ ‫کسب‬ ‫هدایت‬
‫استراتژیک‬ ‫ریزی‬‫برنامه‬
‫بازاریابی‬
‫عملیات‬ ‫و‬ ‫تولید‬
‫حسابداری‬ ‫و‬ ‫مالی‬

8. ‫تقاضا‬ ‫بینی‬‫پیش‬ ‫استفاده‬ ‫موارد‬‫عمومی‬‫نهادهای‬‫و‬‫ریزان‬‫برنامه‬
•‫اجتماعی‬ ‫اقتصادی‬ ‫اثرات‬ ‫برآورد‬/
‫محیطی‬ ‫زیست‬ ‫و‬ ‫فرهنگی‬
•‫ب‬ ‫شده‬ ‫اعمال‬ ‫مقررات‬ ‫اثرات‬ ‫بررسی‬‫ر‬
‫گردشگری‬ ‫بخش‬
•‫بخش‬ ‫زایی‬ ‫درآمد‬ ‫سیاستهای‬ ‫طراحی‬
‫گردشگری‬ ‫ناحیه‬ ‫از‬ ‫عمومی‬
•‫ب‬ ‫توسعه‬ ‫و‬ ‫مدت‬ ‫بلند‬ ‫ریزی‬ ‫برنامه‬‫رنامه‬
‫اقتضایی‬ ‫ریزی‬
•‫ز‬ ‫عرضه‬ ‫و‬ ‫سازی‬ ‫ظرفیت‬ ‫از‬ ‫اطمینان‬‫یر‬
‫ساخت‬
•‫مناس‬ ‫های‬ ‫تصمصیم‬ ‫اتخاذ‬ ‫به‬ ‫کمک‬‫ب‬
‫بزرگ‬ ‫و‬ ‫کوچک‬ ‫راهبری‬
‫مدیران‬
•‫عملیاتی‬ ‫نیازهای‬ ‫تعین‬
•‫های‬ ‫طرح‬ ‫سنجی‬ ‫امکان‬ ‫مطالعه‬
‫ای‬ ‫سرمایه‬
‫گردشگری‬‫های‬‫بازار‬
•‫طر‬ ‫برای‬ ‫یابی‬ ‫بازار‬ ‫اهداف‬ ‫تعیین‬‫ح‬
‫ساالنه‬ ‫و‬ ‫راهبردی‬ ‫های‬
•‫بالقوه‬ ‫بازارهای‬ ‫شناخت‬
•‫رخداد‬ ‫اثرات‬ ‫تعیین‬ ‫سازی‬ ‫شبیه‬‫های‬
‫تقاضا‬ ‫بر‬ ‫آینده‬

9. ‫بینی‬‫پیش‬ ‫مختلف‬ ‫های‬‫رهیافت‬
‫ترکیبی‬ ‫مدلهای‬
•‫؟‬
‫کمی‬ ‫مدلهای‬
•‫زمانی‬ ‫سری‬
•‫علیتی‬ ‫مدلهای‬(‫اقتص‬‫اد‬
‫سنجی‬)
‫کیفی‬ ‫مدلهای‬
•‫از‬ ‫سنجی‬ ‫نظر‬
‫فروشندگان‬
•‫جمعی‬ ‫توافق‬ ‫روش‬
•‫پیمایشی‬ ‫روش‬
•‫دلفی‬ ‫تکنیک‬
•‫سازی‬ ‫سناریو‬

10. ‫زمانی‬ ‫سری‬ ‫بینی‬‫پیش‬ ‫های‬‫رهیافت‬
‫زمانی‬ ‫سری‬ ‫یک‬ ‫اجزا‬:
‫عمومی‬ ‫روند‬(Trend)‫ای‬ ‫دوره‬ ‫تغییرات‬(Cyclical)‫تغییرات‬(‫اثرات‬)‫فصلی‬(Seasonal effects)
‫نامنظم‬ ‫نوسانات‬(‫تصادفی‬( )Irregular fluctuation)

11. 𝑄𝑡 = 𝑇𝑡 𝐶𝑡 𝑆𝑡 𝐼𝑡
𝑄𝑡 = 𝑇𝑡 +𝐶𝑡 +𝑆𝑡 +𝐼𝑡
𝑄𝑡 = 𝑇𝑡 𝐶𝑡 +𝑆𝑡 𝐼𝑡
‫ساده‬ ‫تحلیل‬
𝑄𝑡 = 𝑓(𝑡)
𝑄𝑡 = 𝑎 + 𝑏𝑇
a: ‫مبدا‬ ‫از‬ ‫عرض‬
b: ‫رگرسیون‬ ‫خط‬ ‫شیب‬
‫زمان‬
Q

12. ‫مثال‬:
16151413121110987654321t
19162015171518141613171214121511Q
𝑄𝑡 = 𝑎 + 𝑏𝑇
𝑏 =
𝛴𝑡𝑄 − 𝑛 ҧ𝑡 ത𝑄
σ 𝑡2 − 𝑛 ҧ𝑡2
= 0.394
𝑎 = ത𝑄 − 𝑏 ҧ𝑡 = 11.90
𝑅2
= 0.50‫و‬T=4
𝑄𝑡 = 11.9 + 0.394𝑡

13. ‫روند‬ ‫های‬ ‫مدل‬ ‫سایر‬
‫زمان‬
Q
‫زمان‬
Q
‫روند‬‫روند‬ ‫کاهنده‬ ‫رشد‬ ‫نرخ‬ ‫با‬ ‫صعودی‬‫نرخ‬ ‫با‬ ‫صعودی‬‫افزاینده‬ ‫رشد‬
൝
𝑄 = 𝑎 + 𝑏1 𝑡 + 𝑏2 𝑡2
𝑄 = 𝑎 + 𝑏1 𝑡 − 𝑏2 𝑡2, 𝑏1,𝑏2 > 0

14. ‫ای‬ ‫دوره‬ ‫و‬ ‫فصلی‬ ‫تغییرات‬
‫تغییرات‬ ‫برآورد‬ ‫های‬ ‫تکنیک‬‫فصلی‬:
‫روند‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫روش‬(‫است‬ ‫شده‬ ‫ضرب‬ ‫فصلی‬ ‫اثرات‬ ‫در‬ ‫روند‬ ‫مقدار‬ ‫که‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫فرض‬ ‫روش‬ ‫این‬ ‫در‬)
‫مجازی‬ ‫متغیرهای‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫روش‬
𝑄𝑡 = 𝛼 + 𝛽1𝑡 + 𝛽2 𝐷1𝑡 + 𝛽3 𝐷2𝑡 + 𝛽4 𝐷3𝑡

15. ‫مثال‬:
‫سال‬‫بینی‬ ‫پیش‬(‫واحد‬ ‫در‬1000)‫واحد‬ ‫در‬ ‫واقعی‬1000‫بینی‬ ‫پیش‬ ‫بر‬ ‫تقسیم‬ ‫واقعی‬
T=1 2007,112.29110.895
T=5 2007,21387120.865
T=9 2007,315.45140.906
T=13 2007,417.02150.881
‫میانگین‬0.877
T=2 2008,112.69151.182
.............
T=4 2010,113.48141.039
T=4 2010,115.05161.063
T=4 2010,116.63171.022
T=4 2010,118.20191.044‫میانگین‬=1.024

16. ‫سال‬ ‫در‬ ‫گردشگران‬ ‫تعداد‬ ‫بینی‬ ‫پیش‬2011
:‫سال‬ ‫اول‬ ‫فصل‬2011 𝑄17 = 18.6 0.887 = 16.5
:‫فصل‬‫دوم‬‫سال‬2011 𝑄18 = 18.99 1.165 = 16.5
:‫فصل‬‫سوم‬‫سال‬2011 𝑄19 = 19.39 0.907 = 16.5
:‫فصل‬‫چهارم‬‫سال‬2011 𝑄20 = 19.78 1.042 = 16.5

17. ‫سازی‬ ‫هموار‬ ‫های‬ ‫تکنیک‬
‫نمایی‬ ‫سازی‬ ‫هموار‬(Exponential smoothing)
෠𝑄𝑡+1=W𝑄𝑡 + (1 − 𝑊) ෠𝑄𝑡
‫متحرک‬ ‫میانگین‬(Moving average)
𝑄𝑡+𝑄𝑡−1+⋯+𝑄 𝑡−𝑁+1
𝑁
=෠𝑄𝑡+1

18. ‫روشها‬ ‫ارزیابی‬(‫ها‬ ‫بینی‬ ‫پیش‬)
‫تکنیک‬‫فرمول‬
‫خطا‬ ‫مجذور‬ ‫میانگین‬
𝑴𝑺𝑬 =
σ 𝒕=𝟏
𝒏
𝒂 𝒕 − 𝒇 𝒕
𝟐
𝒏
‫خطا‬ ‫مجذور‬ ‫میانگین‬ ‫ریشه‬
𝑹𝑴𝑺𝑬 =
σ 𝒕=𝟏
𝒏
𝒂 𝒕 − 𝒇 𝒕
𝟐
𝒏
‫ها‬ ‫خطا‬ ‫درصدی‬ ‫میانگین‬
𝑴𝑷𝑬 =
𝟏
𝒏
෍
𝒕=𝟏
𝒏
𝒂 𝒕 − 𝒇 𝒕
𝒂 𝒕
∗ 𝟏𝟎𝟎
‫خطاها‬ ‫مطلق‬ ‫قدر‬ ‫میانگین‬
𝑴𝑨𝑬 =
𝟏
𝒏
෍
𝒕=𝟏
𝒏
𝒂 𝒕 − 𝒇 𝒕
‫خطا‬ ‫درصد‬ ‫مطلق‬ ‫قدر‬ ‫میانگین‬
𝑴𝑨𝑷𝑬 =
𝟏
𝒏
෍
𝒕=𝟏
𝒏
𝒂 𝒕 − 𝒇 𝒕
𝒂 𝒕
∗ 𝟏𝟎𝟎

19. ‫روش‬ ‫بهترین‬ ‫نبود‬
‫تکنیک‬‫فرمول‬
‫آماره‬U-‫تیل‬
𝑈1 =
σ 𝑡=1
𝑛
𝑎 𝑡 − 𝑓𝑡
2
σ 𝑡=1
𝑛
𝑎 𝑡
2 + σ 𝑡=1
𝑛
𝑓𝑡
2
𝑈1 =
σ 𝑡=1
𝑛−1 𝑓𝑡+1 − 𝑎 𝑡+1
𝑎 𝑡
2
σ 𝑡=1
𝑛−1 𝑎 𝑡+1 − 𝑎 𝑡
𝑎 𝑡
2
‫آماره‬ ‫تفسیر‬U-‫تیل‬
Type equation here.

20. ‫زمانی‬ ‫سری‬ ‫رهیافت‬ ‫های‬‫کاستی‬
•‫ندارد‬ ‫را‬ ‫پذیر‬ ‫برگشت‬ ‫نقاط‬ ‫توانایی‬ ‫ساده‬ ‫روند‬ ‫ترسیم‬ ‫تکنیک‬
•‫مورد‬ ، ‫است‬ ‫باقی‬ ‫خود‬ ‫قوت‬ ‫به‬ ‫آینده‬ ‫زمانهای‬ ‫در‬ ‫همچنان‬ ‫زمانی‬ ‫سری‬ ‫گذشته‬ ‫تاریخی‬ ‫روابط‬ ‫اینکه‬ ‫فرض‬‫انتقاد‬
‫است‬ ‫جدی‬
•‫شود‬ ‫نمی‬ ‫گرفته‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫معلولی‬ ‫علی‬ ‫روابط‬