3. ZZEENNTTZZUUMMEENNAAKK
ZENTZUMENAK 5 DIRA ETA BAKOTZAK BERE
ORGANOA DAU:
● Ikusmenaren organoa begia da.
● Dastamenaren organoa mihina da.
● Usaimenaren organoa sudurra da.
● Entzumenaren organoa belarria da.
● Ukimenaren organoa azala da.
4. IIKKUUSSMMEENNAA
(objetuaren forma, kolorea eta distantzia ikusi)
1. Argia begi niniatik sartzen da.
2. Irisa uzkurtu eta dilatatu
egiten da sartuko dan argia
graduatzeko.
3. Kristalinoak objetua fokuratzen
dau.
4. Erretineak, kristalinoan
fokuratutakoa, lehenengo irudia
sortzen dau.
5. Ikusmen nerbioek erretineako
irudia garunara eroaten dabe.
Beratan sortzen da guk ikusten
doguna.
5. DDAASSTTAAMMEENNAA EETTAA UUSSAAIIMMEENNAA
(zaporearen eta usainaren informazinoa)
● Mihinan dagozan
dastamen papilak
zaporearen informazinoa
emon eta dastamen
nerbioek garunera daroe.
1. Airea sudurretik sudur
hobietara doa.
2. Airea pituitariara heldu
eta usaimen nerbioek
usain sentsazioak
garunera eroaten dabez.
6. EENNTTZZUUMMEENNAA
(entzumen sentsazinoak jaso)
1. Soinua belarritik sartu
eta kanpoko entzumen
hoditik barrura egin.
2. Soinua tinpanoan bibratu.
3. Mailuak, ingudeak eta
estriboak bibrazinoak
jaso eta barruko
belarrira heltzen dira
bibrazinoak.
4. Barraskiloan, entzumen
nerbioek seinaleak
garunera eroaten dabez.
8. NNEERRBBIIOO SSIISSTTEEMMAA
NERBIO SISTEMAK ZENTZUMENETAKO
INFORMAZINOA INTERPRETATU EGITEN DAU
GERO ERANTZUN BAT EMOTEKO.
● Neuronak nerbio sistemako ehunak dira.
ZATI NAGUSI BI DAGOZ NERBIO SISTEMAN.
● Nerbio sistema zentrala.
● Nerbio sistema periferikoa.
9. NNEERRBBIIOO SSIISSTTEEMMAA ZZEENNTTRRAALLAA
(entzefaloak eta bizkarrazur muinak osotzen dabe)
Entzefaloa :
● Garuna entzefaloko zatirik handiena da eta
oroimena, emozinoak eta borondatezko ekintzak
kontrolatzen dauz.
● Zerebeloak oreka eta mogimenduak koordinatzen
dauz.
● Bizkarrazur erraboileak bizkarrazurra eta entzefaloa
alkartu eta ohartu gabeko ekintzak egiten dauz.
● Bizkarrazur muina bizkarrazurraren barruan dago eta
gorputz
atalak entzefaloagaz lotu eta ekintza erreflexuak egiten
dauz.
11. LLOOKKOOMMOOZZIINNOO
AAPPAARRAATTUUAA
LOKOMOZINO APARATUAK NERBIO MOTORREK
AGINDUTAKOA EGITEN DAU MOGIMENDUEN
BIDEZ.
LOKOMOZINO APARATUA HAZUR SISTEMEAZ ETA
MUSKULU SISTEMEAZ OSOTUTA DAGO.
12. HHAAZZUURR SSIISSTTEEMMEEAA
(hazur sistema gorputza eusteaz, formea emoteaz eta
organoak babesteaz arduratzen da)
Hazurrak organo gogor eta zurrunak dira eta
luzeak, laburrak eta zapalak izan daitekez.
Hazur bi edo gehiago alkartzean,
artikulazinoak sortzen dira.
Artikulazinoak finkoak edo mogikorrak izan
daitekez
Kartilagoak malgoak eta gogorrak dira eta
organoak osotu eta artikulazinoak estaltzen
dabez.