test upload ทดสอบๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ

1. อติญา ศุกลวิริยะกุล ม.๖/๖ เลขที่ ๒๒
ใบงานที่ ๑
ท๓๓๑๐๑
ให้นักเรียนค้นคว้าความหมายของการแต่งฉันท์ ๓ ประเภท
อินทรวิเชียรฉันท์ ๑๑
วิชชุมมาลาฉันท์ ๘
วสันตดิลาฉันท์ ๑๔
!!!!
ฉันท์
!
ฉันท์ คือลักษณะถ้อยคำ ที่กวีได้ร้อยกรองขึ้น ไห้เกิดความไพเราะ ซาบซึ้ง โดยกำหนดคณะ ครุลหุ
และสัมผัสไว้ เป็นมาตรฐาน ฉันท์นี้ไทยได้ถ่ายแบบมาจากอินเดีย ของเดิมแต่งเป็นภาษาบาลี และ
สันสกฤต โดยเฉพาะในภาษาบาลี เขามีตำราที่กล่าวถึง วิธีแต่งฉันท์ไว้ เป็นแบบฉบับ เรียกชื่อว่า
"คัมภีร์วุตโตทัย" แล้วต่อมาไทยเราได้จำลองแบบ มาแต่งในภาษาไทย โดยเพิ่มเติม บังคับสัมผัสขึ้น
เพื่อให้เกิดความไพเราะ ตามแบบนิยมของไทย
!
ฉันท์ในภาษาบาลี แบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ ฉันท์วรรณพฤติ กับฉันท์มาตราพฤติ
ฉันท์ใดกำหนดด้วยตัวอักษร คือ วางคณะ และกำหนดเสียงหนักเบา ที่เรียกว่า ครุลหุ เป็นสำคัญ
ฉันท์นั้นเรียกว่า วรรณพฤติ
ฉันท์ใดกำหนดด้วยมาตรา คือ วางจังหวะสั้นยาว ของมาตราเสียง เป็นสำคัญ นับคำลหุเป็น 1
มาตรา คำครุ นับเป็น 2 มาตรา ไม่กำหนดตัวอักษร เหมือนอย่างวรรณพฤติ ฉันท์นั้นเรียกว่า
มาตราพฤติ
!
!
!
!
อินทรวิเชียรฉันท์ ๑๑
หมายถึง เพชรของพระอินทร์ ซึ่งมีแสงสวยงามระยิบระยับ เป็นฉันท์ที่ไพเราะรองจากวสันตดิลกฉันท์
สำหรับแต่งเรื่องโน้มน้าวจิตใจให้หวั่นไหว บังเกิดความเอ็นดู สงสาร เศร้าสลด หรือบรรยายความ
คณะและพยางค์
บทหนึ่งมี ๒ บาท ๔ วรรค วรรคที่ ๑ มี ๕ คำ วรรคที่ ๒ มี ๖ คำ วรรคที่ ๓ มี ๕ คำ วรรคที่ ๔ มี ๖ คำ หนึ่ง
บทมี ๒๒ คำ
สัมผัส
มีสัมผัสในบท ๒ แห่ง คือ
๑. คำสุดท้ายของวรรคที่ ๑ สัมผัสกับคำที่ ๓ ของวรรคที่ ๒
๒. คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ สัมผัสกับคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓
สัมผัสระหว่างบท คือคำสุดท้ายของบท สัมผัสกับคำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ในบทต่อไป
คำครุลหุ
บทหนึ่งมีคำครุ ๑๔ คำ คำลหุ ๘ คำ
วรรคที่ ๑ และวรรคที่ ๓ มีคำครุ ๔ คำ คำลหุ ๑ คำ คำที่ ๑ ๒ ๔ ๕ เป็นคำครุ คำที่ ๓ เป็นคำลหุ
วรรคที่ ๒ และวรรคที่ ๔ มีคำครุ ๓ คำ คำลหุ ๓ คำ คำที่ ๑ ๒ ๔ เป็นคำลหุ คำที่ ๓ ๕

2. ๖ เป็นคำครุ
คำครุ
หมายถึง คำที่ประสมด้วยสระเสียงยาวในแม่ ก กา เช่น กา ตี งู กับคำที่ประสมด้วยสระเสียงสั้นหรือยาว
ก็ได้ที่มีตัวสะกด เช่น นก บิน จาก รัง นอน และคำที่ประสมด้วยสระ อำ ไอ ใอ เอา ซึ่งถึอว่าเป็นเสียงมีตัวสะกด
คำลหุ
หมายถึง คำที่ประสมด้วยสระเสียงสั้นในแม่ ก กา เช่น จะ ติ มุ เตะ และคำที่ใช้พยัญชนะคำเดียว เช่น ก็ บ่
ณ ธ นอกจากนี้คำที่ประสมด้วย สระอำ บางทีก็อนุโลมให้เป็นคำลหุได้ เช่น ลำ คำลหุ เวลาเขียนเป็นสัญลักษณ์
ใช้เครื่องหมายเหมือนสระอุ แทน
ตัวอย่าง
ราชาพระมิ่งขวัญ สุนิรันดร์ประเสริฐศรี
ไพร่ฟ้าประดามี มนชื่นสราญใจ
ทรงเป็นบิดรราษฎร์ กิติชาติขจรไกล
กอปรบารมีชัย ชุติโชติเชวงเวียง
! !!!!!!!!
วิชชุมมาลาฉันท์ ๘
!
“วิชชุมมาลาฉันท์” เป็นชื่อที่เรียกตามแบบไทย แต่ในคัมภีร์วุตโตทัย ท่านเรียกว่า “วิชชุมมาลาคาถา”
ท่านเป็นอนุฏฐุภาฉันท์ ฯ “วิชชุมมาลา” แปลว่า “คาถาที่เป็นครุล้วนเหมือนสายฟ้าแลบ” เป็นฉันท์ที่มี ๔ บาท ๆ
ละ ๘ คำ รวมเป็น ๓๒ คำ มีสูตรว่า “โม โม โค โค วิชฺชุมฺมาลา” แปลว่า “คาถาที่มี ม คณะ ม คณะ ครุลอย ๒
คำ ชื่อว่า “วิชฺชุมฺมาลา”
ในการบัญญัติฉันท์ไทยนั้น ท่านนำเอาสูตรดังกล่าวมาเป็นสูตร โดยกำหนดนำมาทั้ง ๔ บาท แล้วปรับปรุง
ให้เป็น ๔ บาท ๆ ละ ๒ วรรค เพราะบาทหนึ่งมี ๘ คำ จึงเรียกว่า “ฉันท์ ๘” แล้วเพิ่มสัมผัสเข้า คือ คำสุดท้ายของ
วรรคที่ ๑ ส่งสัมผัสไปยังคำที่ ๒ ของวรรคที่ ๒, คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓,
คำสุดท้ายของวรรคที่ ๔ ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๖, คำสุดท้ายของวรรคที่ ๕ ส่งสัมผัสไปยังคำที่ ๒
ของวรรคที่ ๖, คำสุดท้ายของวรรคที่ ๖ ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๗ และคำสุดท้ายของวรรคที่ ๘ ส่ง
สัมผัสไปยังคำที่พร้อมจะรับในบทที่จะแต่งต่อไป
!!

3. ตัวอย่าง
กลีบรานก้านร่วง เซ่นสรวงบัดสี
เสียงปืนครืนคลี ปลิดดอกปลดดวง
กล้วยไม้ไกลมั่น ปลูกปันเปลี่ยนหวง
ตันหยงปรงพลวง หวังร่มห่มใบ
แต่ดินผ่าวเดือด กรังเลือดเกลื่อนร่าง
ช่อกล่นบนทาง กลบถมเด็กไทย
สิ้นแล้วสายรุ้ง หมดมุ่งวันใหม่
ฉีกวิ่นสิ้นใจ รากมอดยอดโรย ฯ
!
!
วสันตดิลกฉันท์ ๑๔
มีความหมายเรียกกันว่า ฉันท์สายฝน เป็นฉันท์ที่มีลีลางดงามที่สุดประดุจความงามของน้ำฝนในวสันตฤดู มี
ความไพเราะเหมาะสำหรับแต่งเรื่องพรรณนา ชมเชย ให้ผู้ฟังรู้สึกไพเราะซาบซึ้งกินใจ
คณะและพยางค์
บทหนึ่งมี ๒ บาท ๔ วรรค วรรคที่ ๑ มี ๘ คำ
วรรคที่ ๒ มี ๖ คำ วรรคที่ ๓ มี ๘ คำ วรรคที่ ๔ มี ๖ คำ ๑ บทมี ๒๘ คำ
สัมผัส
มีสัมผัสในบท ๒ แห่ง คือ
๑. คำสุดท้ายของวรรคที่ ๑ สัมผัสกับคำที่ ๓ ของวรรคที่ ๒
๒. คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ สัมผัสกับคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓
สัมผัสระหว่างบท คือ คำสุดท้ายของบท สัมผัสกับคำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ของบทต่อไป
คำครุ ลหุ
บทหนึ่งมีคำครุทั้งหมด ๑๔ คำ คำลหุ ๑๔ คำ
วรรคที่ ๑ และวรรคที่ ๓ มีคำครุ ๔ คำ คำลหุ ๔ คำ คื่อ คำที่ ๑ ๒ ๔ ๘
เป็นคำครุ คำที่ ๓ ๕ ๖ ๗ เป็นคำลหุ
วรรคที่ ๒ และวรรคที่ ๔ เป็นครุ ๓ คำ คำลหุ ๓ คำ คำที่ ๑ ๒ ๔ เป็นคำครุ คำที่ ๓ ๕ ๖ เป็นคำลหุ
!! ! !!!!!!!!!!!!!!!

4. !!!!!
แผนผัง
! !!!!!!!!!!!!!!
ตัวอย่าง
อำพนพระมนทิรพระราช สุนิวาสน์วโรฬาร์
อัพภันตรไพจิตรและพา- หิรภาคก็พึงชม
เล่ห์เลื่อนชะลอดุสิตฐา น มหาพิมานรมย์
มารังสฤษฎ์พิศนิยม ผิจะเทียบก็เทียมทัน