1. ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΕΛΕΤΗΣ
ΝIKOΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ: Μια Κυριακή στην Κνωσό
ΣΤΟΧΟΙ /ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
ΜΕΛΕΤΗΣ
1.Να γνωρίσουν κάποια βασικά στοιχεία για
ένα σηµαντικό µέρος του µινωικού
πολιτισµού, την Κνωσό, µέσα από τη
λογοτεχνική γραφή του Καζαντζάκη και από
σχετικές εικόνες.
2.Να έρθουν σε επαφή µε ευρήµατα της
Νεοελληνική Λογοτεχνία Β΄ Γυµνασίου
∆ιάρκεια 4 ώρες
ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ (∆άβου Ευγενία)
∆Ι∆ΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Οι µαθητές
1.Να γνωρίσουν την Κνωσό µέσα από τη λογοτεχνική
γραφή του Καζαντζάκη και άλλους σηµειωτικούς
πόρους (εξωκειµενικά στοιχεία εικόνα-ήχο-τέχνη)
και να διακρίνουν τις διάφορες οπτικές που
εµπεριέχονται στον καθένα
2.Να εξετάσουν τη βιωµατική λειτουργία της
γλώσσας του Καζαντζάκη: πως δηλ η γλώσσα
του εκφράζει στάσεις, συναισθήµατα και βιώµατα
για τη γενέθλια γη (γνώση για τη γλώσσα)2.Να έρθουν σε επαφή µε ευρήµατα της
αρχαιολογικής έρευνας.
3.Να δουν τη σύγκριση δύο πολιτισµών
(αιγυπτιακός-µινωικός) µέσα από την οπτική
του Καζαντζάκη.
4.Να γνωρίσουν µια πόλη και µια εποχή µέσα
από ένα λογοτεχνικό έργο.
για τη γενέθλια γη (γνώση για τη γλώσσα)
3.Να µετατρέψουν την οπτική γωνία του ενήλικου
αφηγητή σε ανήλικου, την οµοδιηγητική σχέση του
αφηγητή µε την ιστορία που αφηγείται σε
ετεροδιηγητική (γνώσεις για την λογοτεχνία).
4.Να επιτευχθεί αναγωγή στο «όλον» (γνώση για τον
κόσµο) µέσα από την συγκριτική αντιµετώπιση
κειµένων σχετικών µε την Κνωσό
5.Να κατανοήσουν την έννοια της ετερότητας στις
διάφορες µορφές της: εθνική, πολιτισµική,
θρησκευτική

2. ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Οι µαθητές
Να αξιοποιήσουν την
οµαδική συνεργασία
Να εξοικειωθούν µε τη
διερεύνηση και επιλογή
πληροφοριών από το
διαδίκτυο
Να δραστηριοποιηθούν στη
διερευνητική-βιωµατική
µάθηση
Να αναπτύξουν δεξιότητες
οπτικού γραµµατισµού
Before caption goes here
ΜΑΘΗΤΗΣ :Αυτόνοµη
πορεία προς τη γνώση-
διερευνητική συνεργατική
βιωµατική
ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΠΕ
Να εξοικειωθούν µε ανοικτά
περιβάλλοντα µάθησης
Να αναπτύξουν δεξιότητες
αναζήτησης, επιλογής και
αξιοποίησης πληροφοριών
από το διαδίκτυο
Να ασκηθούν στη συνεργατική
παραγωγή λόγου µε την
αξιοποίηση του επεξεργαστή
κειµένου και των λογισµικών
παρουσίασης
Να εξοικειωθούν µε την
αξιοποίηση των πολυµέσων
στην αισθητική απόλαυση και
στην ερµηνευτική προσέγγιση
του ποιήµατος
∆Ι∆ΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ –
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ
Έντυπο σχολικό και ψηφιακό
βιβλίο
∆ιαδραστικός πίνακας
Φυλλοµετρητής
Επεξεργαστής κειµένου
Λογισµικό παρουσίασης
Συνεργατικό περιβάλλον
µάθησης
Ιστολόγιο µαθητών
Να προσεγγίσουν
δηµιουργικά το κείµενο µε
κατευθυνόµενη αυτενέργεια
Nα µάθουν να οικοδοµούν
µόνοι τους τη γνώση
Να αλληλεπιδράσουν και να
αναστοχαστούν σε αυθεντικές
συνθήκες επικοινωνίας
Να εκφέρουν προσωπικό
δηµιουργικό λόγο και να
διευρύνουν την αναγνωστική
και πολιτισµική εµπειρία τους
∆ΑΣΚΑΛΟΣ : Καθοδηγητής, συντονιστής , διευκολυντής
ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΠΕ
Προβολή των νέων δεδοµένων στην παραγωγή και πρόσληψη του κειµένου
χάρη στα ηλεκτρονικά µέσα επικοινωνίας
Αξιοποίηση της δυνατότητας άµεσης και εύκολης πρόσβασης σε πλήθος
πληροφοριών (παρώθηση - διευκόλυνση για προσέγγιση κειµένου)
Συνάντηση µαθητή µε κείµενο, πολυµεσική πληροφορία, ανάδειξη
διαφορετικών σηµειωτικών τρόπων
Καλλιέργεια της δυνατότητας παραγωγής λόγου µέσα από περιβάλλοντα που
επιτρέπουν τον πειραµατισµό, τη δοκιµή, και τον έλεγχο
Ενίσχυση της δυνατότητας αξιοποίησης της συλλογικής εµπειρίας µέσα από
συνεργατικά περιβάλλοντα
βιωµατικήτου ποιήµατος

3. 80
90
Α ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Έχοντας ήδη ακούσει το κείµενο http://www.hprt-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx από το
αρχείο «η δε πόλις ελάλησεν» από τη φωνή του Γρηγόρη Βαλτινού
1. ∆ιαβάστε το κείµενο από το σχολικό βιβλίο και
2. Αφού επιλέξετε έναν φυλλοµετρητή πηγαίνετε στις σελίδες
https://www.youtube.com/watch?v=WB0bb3aUNCA και παρακολουθήστε την αναπαράσταση της ζωής
στη µινωική Κρήτη
https://www.youtube.com/watch?v=NawtCyyRfNM#t=26 και δείτε το ντοκιµαντέρ όπου ο αρχαιολόγος
ΑΝΤΩΝΗΣ ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ παραθέτει σηµαντικές πληροφορίες για το ανάκτορο της ΚΝΩΣΟΥ και για τον
ΜΙΝΩΙΚΟ Πολιτισµό ενώ γίνεται και περιήγηση στο Ανάκτορο της ΚΝΩΣΟΥ, το οποίο έφερε στο φως η
αρχαιολογική σκαπάνη του Άγγλου αρχαιολόγου ΑΡΘΟΥΡ ΕΒΑΝΣ
https://www.youtube.com/watch?v=DFMPFXaSGT4
ή πατήστε You Tube, ηφαίστειο Θήρας και παρακολουθήστε το βίντεο για την καταστροφή της µινωικής
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr
East
West
North
ή πατήστε You Tube, ηφαίστειο Θήρας και παρακολουθήστε το βίντεο για την καταστροφή της µινωικής
Κρήτης
Στη συνέχεια
3.αναζητήστε στο διαδίκτυο τις σχετικές εικόνες από τοιχογραφίες της Κνωσού που ο Καζαντζάκης φέρνει
στο µυαλό του µέσα στο κείµενο και αφού εργαστείτε σε συνεργατικό περιβάλλον (wiki –google doks)
γράψτε σε έναν επεξεργαστή κειµένου ένα µικρό εικονογραφηµένο κείµενο µε τα κυριότερα σηµεία της
τέχνης του µινωικού πολιτισµού
Κοινή άσκηση για όλες τις οµάδες ( επιλέξετε κοινό συνεργατικό περιβάλλον µε τις άλλες οµάδες)
Κάντε το µέρος της παρουσίασης (επιλέξτε κοινό λογισµικό µε άλλες οµάδες) που αναλογεί στην
οµάδα σας προσθέτοντας συνδέσµους από το διαδίκτυο για την τελική κοινή παρουσίαση στη τάξη την
οποία θα αναρτήσετε και στο blog της τάξης στο αφιέρωµα για τον συγγραφέα

4. 80
90
Β ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Έχοντας ακούσει το κείµενο http://www.hprtarchives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx από το
αρχείο «η δε πόλις ελάλησεν» από τη φωνή του Γρηγόρη Βαλτινού
1. ∆ιαβάστε το κείµενο από το σχολικό βιβλίο και
Αφού επιλέξετε έναν φυλλοµετρητή πηγαίνετε στις παρακάτω σελίδες
1.http://boraeinai.blogspot.gr/2013/12/blog-post_8458.html διαβάστε το κείµενο σε εφηµερίδα της
Ρέας Γαλανάκη : Μεγαλώνοντας κοντά στην Κνωσό
2. http://www.metaixmio.gr/products/271--.aspx διαβάστε το απόσπασµα από το βιβλίο «Eίκοσι
τέσσερις ψηφίδες για τον Xάνδακα» του Xριστόφορου Λιοντάκη στο αφιέρωµα Ηράκλειο: Μια πόλη
στη λογοτεχνία
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr
East
West
North
3.http://margiakou.blogspot.gr/2010/11/blog-post_24.html διαβάστε ένα µικρό απόσπασµα από το
βιβλίο του Ν. Καζαντζάκη «Στα παλάτια της Κνωσού» µε το οποίο παρουσιάζεται ως παραµύθι η
ανάπτυξη του µινωικού πολιτισµού στη θάλασσα και στο εµπόριο
Βρείτε στοιχεία από το καθένα όπου φαίνεται η αγάπη και ο θαυµασµός για την ιστορία της Κνωσού και
του µινωικού πολιτισµού και παρουσιάστε τα σε αντίστοιχους πίνακες σε έγγραφο επεξεργασίας κειµένου
χρησιµοποιώντας έγχρωµη γραµµατοσειρά για κάθε πρόταση από την κάθε αφήγηση που σας αρέσει
εκφραστικά ή σας συγκινεί (εργαστείτε σε συνεργατικό περιβάλλον wiki –google doks)
Κοινή άσκηση για όλες τις οµάδες (δουλέψτε σε κοινό συνεργατικό περιβάλλον µε άλλες οµάδες)
Κάντε το µέρος της παρουσίασης (επιλέξτε κοινό λογισµικό µε άλλες οµάδες) που αναλογεί στην
οµάδα σας προσθέτοντας συνδέσµους από το διαδίκτυο για την τελική κοινή παρουσίαση στη τάξη την
οποία θα αναρτήσετε και στο blog της τάξης στο αφιέρωµα για τον συγγραφέα

5. 80
90
Γ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Αφού επιλέξετε έναν φυλλοµετρητή πηγαίνετε στην σελίδα
1.. http://www.historical-museum.gr/webapps/kazantzakis-pages/gr/work/works-brf.php δείτε την εργογραφία του
Καζαντζάκη
2.ανατρέξτε στην ιστοσελίδα του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ) και βρείτε το φάκελο που περιέχει κατάλογο των
µεταφρασµένων έργων του
3.http://www.potheg.gr/ProjectDetails.aspx?Id=1222&lan=1 και διαβάστε Τσοπανάκης Αγαπητός « Η γλώσσα και το
λεξιλόγιο του Ν Καζαντζάκη [Αφιέρωµα], Νέα Εστία, Χριστούγεννα 1977. Σσ. 65-72
και προσέξτε 1. το σηµείο που παραθέτει ιδιωµατικές και πλασµένες λέξεις από το έργο του Καζαντζάκη (15η παρ) και
2. τη δήλωσή του:
«∆εν είµαι σε θέση να αισθανθώ πόσο κέρδισε ή πόσο έχασε ο Καζαντζάκης από τις µεταφράσεις του σε ξένες γλώσσες
ούτε σε ποιες είχε µεγαλύτερη επιτυχία. Πρέπει να ήταν πάρα πολύ δύσκολο να αποδοθούν στην ξένη γλώσσα όλα αυτά
τα ιδιαίτερα στοιχεία του»
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr
East
West
North
4.http://tablet.ethnos.gr/article.asp?catid=24139&subid=2&pubid=63926241# µε τη συνέντευξη του Πίτερ Μπιν οµότιµου
καθηγητή της Αγγλικής και της Συγκριτικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήµιο Ντάρτµουθ των ΗΠΑ. επιµελητή και
µεταφραστή των έργων του στα αγγλικά µε Τίτλο «5000 λέξεις του δεν υπάρχουν στα λεξικά» στο σηµείο όπου λέει
«Ο Καζαντζάκης ήταν ένας συλλέκτης των λέξεων, ήταν µερακλής της γλώσσας· έπαιζε µε τη σηµασία των λέξεων, µε τον
ήχο τους, µε τον ρυθµό των φράσεων».
Και αφού επιλέξετε
από το κείµενό σας
από όποιο κείµενο επιλέξετε από την εργογραφία και
από τις παρατιθέµενες από τον Τσοπανάκη λέξεις στη 15η παράγραφο
φτιάξτε ένα πίνακα σε word στον οποίο θα γράψετε όσες λέξεις θεωρείτε ότι πιθανόν θα δυσκόλεψαν τους µεταφραστές
στην απόδοσή τους και κατατάξτε τις µε σειρά δυσκολίας (δουλέψτε σε συνεργατικό περιβάλλον επιλογής σας)
Κοινή άσκηση για όλες τις οµάδες (δουλέψτε σε συνεργατικό περιβάλλον κοινό µε άλλες οµάδες)
Κάντε το µέρος της παρουσίασης (επιλέξτε κοινό λογισµικό µε άλλες οµάδες) που αναλογεί στην οµάδα σας
προσθέτοντας συνδέσµους από το διαδίκτυο για την τελική κοινή παρουσίαση στη τάξη την οποία θα αναρτήσετε και στο
blog της τάξης στο αφιέρωµα για τον συγγραφέα

6. 80
90
∆ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Επιλέξτε από το διαδίκτυο ένα βίντεο και ένα κείµενο που θεωρείτε ότι προβάλλει καλύτερα τον
αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού
Αρχικά
«Γίνετε µικροί αρχαιολόγοι και ξεναγήστε τον Καζαντζάκη που επισκέπτεται µια Κυριακή πρωί τον
αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού».
Σε έναν επεξεργαστή κείµενου γράψτε ένα κείµενο για κάποια στιγµή της ξενάγησης που κάποια
αντίδραση του συγγραφέα σας έκανε εντύπωση .
Το κείµενό σας θα δηµοσιευτεί - αναρτηθεί στην διαδικτυακή εφηµερίδα του σχολείου.
Στη συνέχεια
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr
East
West
North
Στη συνέχεια
Γράψτε σε έναν επεξεργαστή κείµενου ένα κείµενο για το ηµερολόγιο της οµάδας σας
καταγράφοντας τις εντυπώσεις σας από την πρόσφατη επίσκεψή σας στην Κνωσό και
αναφερθείτε και στη γνωριµία σας µε έναν άλλης θρησκείας ιερέα που επισκέπτεται τον
αρχαιολογικό χώρο και διαλέγεται µαζί σας εκφράζοντας τον θαυµασµό του για τον τόπο και τον
πολιτισµό του
(θεωρείστε ότι θα το δίνατε στον Καζαντζάκη να το διαβάσει) (δουλέψτε σε συνεργατικό
περιβάλλον επιλογής σας (wiki –google doks)
Κοινή άσκηση για όλες τις οµάδες (επιλέξτε κοινό συνεργατικό περιβάλλον µε άλλες
οµάδες)
Κάντε το µέρος της παρουσίασης (επιλέξτε κοινό λογισµικό µε άλλες οµάδες) που
αναλογεί στην οµάδα σας προσθέτοντας συνδέσµους από το διαδίκτυο για την τελική κοινή
παρουσίαση στη τάξη την οποία θα αναρτήσετε και στο blog της τάξης στο αφιέρωµα για τον
συγγραφέα

7. 80
90
Ε ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Αφού επιλέξετε έναν φυλλοµετρητή πηγαίνετε στην σελίδα
http://www.hprtarchives.gr/V3/public/main/pageassetview.aspx?tid=0000074108&tsz=0&autostart=0
«Ριµέικ» µεταξύ 12.40 και 19.40 όπου ο ΠΑΤΡΟΚΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥ, περιγράφει τις προσπάθειες µαταίωσης
απονοµής του βραβείου Νόµπελ στον Καζαντζάκη, και την αποτυχία της προώθησης του αφορισµού του
από την Εκκλησία της Ελλάδας, καθώς ήταν αντίθετος ο Οικουµενικός Πατριάρχης.
http://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/handle/10889/3675 στη διπλωµατική µε τίτλο «Η έννοια του ξένου στα
κείµενα νεοελληνικής λογοτεχνίας του γυµνασίου» σελ 116-117 όπου υποστηρίζεται ότι στο κείµενο µας:
η ορατή «ταυτότητα» του αβά Μυνιέ (καθολικός ιερέας- Γάλλος) είναι διαφορετική µε των δύο
άλλων ηρώων (ορθόδοξοι - Έλληνες) και θα µπορούσε τυπικά να θεωρηθεί στοιχείο εθνικής και
θρησκευτικής ετερότητας (ξένος) µε τον Καζαντζάκη και τον φύλακα.
Όµως ένας ξένος εθνικά και θρησκευτικά παρουσιάζεται από τον συγγραφέα ως θετική µορφή
στο κείµενο και χωρίς τα στεγανά της ετερότητας. Αυτό συµβαίνει κατά την ερευνήτρια λόγω του
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr
East
West
North
στο κείµενο και χωρίς τα στεγανά της ετερότητας. Αυτό συµβαίνει κατά την ερευνήτρια λόγω του
θαυµασµού που εκφράζει ο «ξένος» για τον αρχαιοελληνικό πολιτισµό (απαγγέλλει απ’ έξω το
προοίµιο της Ιλιάδας, και θαυµάζει τα αρχαία ερείπια)
Προβληµατιστείτε µε τα παραπάνω και σκεφτείτε πως φαντάζεστε ότι θα είχε εξελιχθεί µια
συνάντηση / διάλογος του συγγραφέα µε έναν µη καταγόµενο από την Κρήτη ορθόδοξο ιερέα
που είχε επισκεφθεί τον αρχαιολογικό χώρο και πως µε τον Κρητικό ιερέα του χωριού του;
Φτιάξτε σε µία ψηφιακή αφήγηση, µε εργαλεία της επιλογής σας, ένα φανταστικό διάλογο του
συγγραφέα µε τον έναν ή µε τον άλλον ιερέα. (wiki –google doks)
Κοινή άσκηση για όλες τις οµάδες (δουλέψτε σε συνεργατικό περιβάλλον κοινό µε άλλες οµάδες)
Κάντε το µέρος της παρουσίασης (επιλέξτε κοινό λογισµικό µε άλλες οµάδες) που αναλογεί στην
οµάδα σας για την τελική κοινή παρουσίαση στη τάξη την οποία θα αναρτήσετε και στο blog της τάξης
στο αφιέρωµα για τον συγγραφέα

8. 80
90
ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΣΧΕ∆ΙΑΖΟΜΕΝΗΣ
∆ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
Αξιοποιήθηκαν
ποικίλοι µαθησιακοί πόροι (σχολικό και ψηφιακό εγχειρίδιο Λογοτεχνίας, ταινία, ψηφιακό
φωτογραφικό αρχείο, διαδικτυακό λογοτεχνικό υλικό),
γνωστικά εργαλεία (από το µολύβι µέχρι τον επεξεργαστή κειµένου και το λογισµικό παρουσίασης),
κοινωνικοπολιτισµικά προσδιορισµένες πρακτικές όπως η µεσολαβηµένη µέσα από την τεχνολογία
επικοινωνία του συγγραφέα µε τον αναγνώστη
∆ηµιουργήθηκαν δίκτυα αναγνώσεων ποικίλων ειδολογικά κειµένων που τόνισαν τις πρακτικές
κατασκευής της υποκειµενικότητας κατά την πρόσληψη του λογοτεχνικού κειµένου
∆ιευρύνθηκε το παραδοσιακό περιεχόµενο του όρου γραµµατισµός για να περιλάβει ένα ρεπερτόριο
0
10
20
30
40
50
60
70
80
1st Qtr 2nd Qtr 3rd Qtr 4th Qtr
East
West
North
∆ιευρύνθηκε το παραδοσιακό περιεχόµενο του όρου γραµµατισµός για να περιλάβει ένα ρεπερτόριο
αναγνωστικών στρατηγικών και δεξιοτήτων που δεν σχετίζονται µόνον µε το γραπτό κείµενο αλλά και
µε όλο το φάσµα της πολιτισµικής παραγωγής
Η Λογοτεχνία έγινε ο χώρος όπου η κοινότητα µάθησης (µαθητές και εκπαιδευτικοί) συνοµιλεί µε τα
κείµενα -δεν µιλά για τα κείµενα