บทคัดย่อ การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออก ตำบลดงครั่งน้อย อำเภอเกษตรวิสัย จังหวัดร้อยเอ็ด เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา (Descriptive1Study) ใน 13 หมู่บ้าน จำนวน 218 คน เก็บรวบรวมโดยใช้แบบสอบถาม สถิติที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ ร้อยละ (Percent) ค่าเฉลี่ย (Mean) ค่าต่ำสุด (Minimum) ค่าสูงสุด (Maximum) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard1Deviation) มัธยฐาน (Median) และ Pearson’s Product Moment Correlation พบว่า อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 86.24 มีอายุเฉลี่ย 44.74 ปี ส่วนใหญ่จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษา ร้อยละ 55.50 มีความรู้เกี่ยวกับโรคไข้เลือดออกในระดับสูงร้อยละ 73.85 โดย มีความรู้เกี่ยวกับโรคไข้เลือดออกมากที่สุดในเรื่องอาการสำคัญของโรคไข้เลือดออกคือ ไข้สูง 2-7 วัน อาจมีอาการซึม มีจุดแดงใต้ผิวหนัง อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน มีทัศนคติต่อการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกอยู่ในระดับสูง ร้อยละ 83.03 โดยมีค่าเฉลี่ยรายข้อมากที่สุดคือ การร่วมดำเนินจัดกิจกรรมในการป้องกันโรคไข้เลือดออก เป็นประโยชน์ต่อชาวบ้านในหมู่บ้านท่าน ( =2.97) และอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านส่วนใหญ่มีการปฏิบัติตัวเกี่ยวกับการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกในระดั�

1. พฤติกรรมของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออก
ผู้ศึกษา อังสุมารินทร์ ไชยราช*
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการ ควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออก ตำบลดงครั่งน้อย อำเภอเกษตรวิสัย จังหวัดร้อยเอ็ด เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา 1(Descriptive1Study)1ใน1131หมู่บ้าน จำนวน 218 คน เก็บรวบรวมโดยใช้แบบสอบถาม สถิติที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ ร้อยละ (Percent) ค่าเฉลี่ย (Mean) ค่าตํ่าสุด (Minimum) ค่าสูงสุด (Maximum) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard1Deviation)1มัธยฐาน1(Median)1และ Pearson’s Product Moment Correlation พบว่า อาสาสมัคร สาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 86.24 มีอายุเฉลี่ย 44.74 ปี ส่วนใหญ่จบการศึกษาระดับ มัธยมศึกษา ร้อยละ 55.50 มีความรู้เกี่ยวกับโรคไข้เลือดออกในระดับสูงร้อยละ 73.85 โดย มีความรู้เกี่ยวกับโรค ไข้เลือดออกมากที่สุดในเรื่องอาการสำคัญของโรคไข้เลือดออกคือ ไข้สูง 2-7 วัน อาจมีอาการซึม มีจุดแดงใต้ ผิวหนัง อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน มีทัศนคติต่อการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกอยู่ในระดับสูง ร้อยละ 83.03 โดยมีค่าเฉลี่ยรายข้อมากที่สุดคือ การร่วมดำเนินจัดกิจกรรมในการป้องกันโรคไข้เลือดออก เป็น ประโยชน์ต่อชาวบ้านในหมู่บ้านท่าน (x=2.97) และอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านส่วนใหญ่มีการปฏิบัติ ตัวเกี่ยวกับการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกในระดับสูง ร้อยละ 93.11 โดยมีค่าเฉลี่ยรายข้อสูงสุด ในการ สำรวจและกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย ในบ้านโดยใช้แบบสำรวจที่เจ้าหน้าที่สาธารณสุขจัดทำให้ (x=2.98)
จากการทดสอบความสัมพันธ์ระหว่างความรู้ กับการปฏิบัติตัวของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ในการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกผลการศึกษา พบว่า ไม่มีความสัมพันธ์กันและไม่มีความสัมพันธ์กัน ระหว่างทัศนคติกับการปฏิบัติตัวของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการควบคุมและป้องกันโรค ไข้เลือดออก
ควรนำผลการศึกษาไปเป็นข้อมูลในการกำหนดนโยบาย โดยเจ้าหน้าที่สาธารณสุขหรือตัวแทนผู้ที่ เกี่ยวข้อง เช่น เรื่องของค่าตอบแทนในการร่วมดำเนินกิจกรรมต่างๆ เกี่ยวกับการควบคุมและป้องกันโรค ไข้เลือดออก เพื่อเป็นการกระตุ้นความร่วมมือในการรณรงค์การป้องกันโรคไข้เลือดออกให้ยั่งยืนต่อไป
คำสำคัญ : พฤติกรรม,อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน,โรคไข้เลือดออก
* นักวิชาการสาธารณสุขโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านหนองฮาง ตำบลธาตุ อำเภอวานรนิวาส จังหวัด สกลนคร