3. ~Petempatan~merupakan suatu
tempat manusia tinggal dan
berinteraksi antara satu dengan yang
lain melalui pelbagai aktiviti
~Pertanian ~Perkhidmatan
~Perikanan ~Perniagaan
~Perlombongan
~Pembalakkan
~Perindustrian
4. Sejarah Petempatan Awal
• Hidup secara Nomad
• Mencari makanan(memburu) dan mencari buah-buahan.
• Kira-kira 8000 S.M cara hidup mereka berubah
• Mula menternak binatang,(lembu, biri-biri & kambing)
• Menanam tanaman,(padi, gandum & jagung)
• Melakukan pekerjaan bukan pertanian, (Perniagaan &
Perkhidmatan)
• Petempatan awal di dunia bermula di Lembangan sungai
~Sungai Tigris –Euphrates(Mesopotamia)
~Sungai Nil
~Lembangan Sungai Indus
~Lembangan Sungai Hwang He
6. • Faktor-Faktor menetap di lembangan sungai:
• Keadaan yang sesuai untuk petempatan dan pertanian
i)Dataran sungai rata, subur, serta kaya dengan tanih
alivium
ii)Kawasan berumput untuk ternakan
iii)Bekalan air yang tetap untuk kegunaan domestik &
pertanian
iv)Jalan pengangkutan serta pergerakkan penduduk,
perniagaan dan perdagangan.
v)Serangan musuh
7. Petempatan Awal di Negara
Malaysia
• Tapak~>Merujuk kepada kawasan atau petempatan
didirikan.
• Tapak petempatan awal di Malaysia terletak di:
~Gua
~Bukit
~Pinggir pantai
~Delta
~Muara Sungai
~Tanah Pamah
12. Jenis Petempatan
• Petempatan luar bandar
-Pertanian
-Perdagangan
• Petempatan di Bandar
• Perbezaan
*Fungsi(Kegiatan ekonomi & sosial)
*Saiz Penduduk
*Kepadatan Penduduk
• Petempatan Luar Bandar: Kebanyakkan
penduduknya terlibat dalam aktiviti pertanian.
Saiz penduduk kecil & kepadatan penduduk
rendah.
13. • Petempatan bandar
Penduduknya besar & padat. Penduduknya
terlibat dalam aktiviti perdagangan,
perkhidmatan, perkilangan & perniagaan.
(Kuala Lumpur)
15. Bentuk Muka Bumi
-Tanah Pamah
Yang Rata
Tanih
-Tanih yang subur
Untuk Pertanian
Sumber Air
-Kegunaan domestik
Dan Mengairi
Tanaman
Dasar Kerajaan
-Petempatan Terancang
Seperti FELDA
Kegiatan Ekonomi
-Pertanian
-Perlombongan
-Perikanan
Ketersampaian
•Terletak berhampiran
Dengan kemudahan
Pengangkutan
Faktor-Faktor
Yang
Mempengaruhi
Petempatan
Luar Bandar
16. Bentuk Muka Bumi
• Tanah Pamah –Pertanian
-Petempatan
-Pembinaan
• Kawasan Terlalu Rendah
-Bersaliran buruk dan mudah banjir
-Tidak sesuai untuk petempatan
CTH:Berpaya(petempatan dibina dibahagian
tetambak sungai)
17. Tanah Tinggi
• Hutan Tebal
• Tidak sesuai untuk petempatan
• Sesuai untuk penanaman hawa sederhana
• Cth: Tanah Tinggi Cameron, Nalapak &
Kundasang(Teh, buah, sayur & bunga)
• Cth: Bario, Sarawak(penanaman padi Huma)
18. Sumber Air
• Minuman, mandian, memasak & mencuci pakaian
• Tepi pantai dan tepi sungai
• Cth: Sungai Pahang, Sungai Kelantan & Sungai
Perak
• Sungai atau tasik sumber protein (suku kaum
perawan)
• Cth: pinggir Loagan Bunut (Tasik Bunut, Sarawak)
19. Tanih
• Sungai kaya dengan Tanih Aluvium yang sesuai
untuk penanaman padi
cth:Dataran Sungai Rajang, Sarikai & Bintagor
21. Ketersampaian
• Maksud
Mudah untuk sampai ke suatu tempat
• Luar bandar terletak berhampiran jalan raya,
pinggir pantai & sungai
• Semenanjung Malaysia, selari dengan pantai
• Sungai Pengangkutan Penting di pendalaman
23. Pola Petempatan Luar Bandar
• Dapat melihat jauh melalui pandangn udara
• Susun atur rumah & bangunan adalah berbeza
• Berselerak, berjajar, berpusat & berkelompok
24. Pola Petempatan Berselerak
• Bangunan atau rumah dibina jauh-jauh antara satu
sama lain
• Susun atur adalah berselerak
• Dapat dihubungi melalui Jalan atau lorong jalan
kaki
• Amalan memecahkan milik harta pusaka
25.
26. Pola Petempatan Berjajar
• Bangunan atau rumah dibina selari di sepanjang
~Pinggir kawasan sungai
~Parit
~Tali air
~pantai
~permatang
~jalan raya
~landasan kereta api
~kawasan sawah padi
~berpaya
~lereng bukit
• Petempatan linear
• Semenanjung Malaysia, Kawasan berpasir menghadap laut
• Dibina pada tapak yang tinggi bagi mengelakkan banjir
27. Pola Petempatan Berpusat
• Rumah & bangunan yang banyak dibina rapat-rapat
• Padat
• Terdapat di tanah rancangan FELDA Bukit Goh,
Pahang & Gugusan Adela, Kota Tinggi, Johor
• Dilengkapi pejabat FELDA, sekolah, Pusat
Kesihatan, dewan orang ramai, masjid & balai polis
28. Pola Petempatan Berkelompok
• Sama dengan petempatan berpusat
• Tidak mempunyai satu tanda panduan yang nyata
seperti Pola Petempatan berpusat
• Cth: Raya, Jalan kereta api dan muara sungai
• Perkampungan nelayan terbentuk dengan cara ini
• Kawasan berair cetek
29. Fungsi Petempatan Luar Bandar
• Fungsi petempatan luar bandar berkaitan pengeluaran
hasil padi
• Cth: Sungai Terengganu & Sungai Muda, Kedah
• Petempatan FELDA adalah mengeluarkan minyak sawit
& Pusat Memproseskannya
• Perkembangan utama penduduk nelayan di sungai, tasik
atau pantai ialah menangkap ikan.
30. Fungsi Petempatan Luar Bandar
• Fungsi petempatan luar bandar berubah apabila
sumber alam pupus
• Berubah menjadi bandar
• Petempatan asalnya bertukar kepada
~Bandar
~Pusat Pentadbiran
~Perkhidmatan
~Industri perkilangan
~Pendidikan
36. 5.(i) Kawasan Pola Petempatan
Berkelompok mempunyai kawasan
berair dalam. (Betul/Salah)
(ii) Kawasan Pola Petempatan Berkelompok
tidak mempunyai satu tanda panduan
yang nyata. (Betul/ Salah)
