Apunteak hizkuntza testuinguru eleanitzean (L.H.G. 2)
Hainbat jardunbide jatorrizkoa
1. Hainbat jardunbide egokiak Hezkuntzako etaparen arabera:
• Haur Hezkuntzan
o Kontzientzia fonologikoaren irakaskuntza. Irakurtzen
ikasteko zenbait trebetasun eskuratu behar dira;
horien artean nabarmentzekoak dira
mintzamenarekin loturako trebetasunak, letren
kontzientzia hartzea. Aurrerapen normala
duten Haur eta Lehen Hezkuntzako haurren
irakurketaren errendimendua hobetzen du adimen
fonologiko irakasteak, eta askoz gehiago hobetzen
du irakurtzeko zailtasunanak espezifikoak izateko
arriskuan dauden ikasleena eta irakurtzeko
zailtasun espezifikoak dituztena.
o Ikusizko markagailua idatziak erabiliz gela
aberastea: gelako haurren izenak, egutegia,
txokoen izenak, eguraldia…; asmakizunak, ikusi-
makusi, letra jakin batez hasten diren hitzak esateko
jolasak…; hainbat testu-mota erabiltzea: ipuinak,
aldizkariak,liburuak, kartelak, egunkariak…; irudien
interpretazio eta adierazpide grafikoen (marrazkien,
zenbakien, idatzizko hizkuntzaren…) arteko
desberdintasunak lantzea eta irudien eta testuen
arteko esanahizko harremanak finkatzea…
• Lehen Hezkuntza lehen zikloan:
o Irakurketaren fonetikaren irakaskuntza. Idatzizko
hizkuntzako letren (grafemen) eta ahozko
hizkuntzako soinuen (fonemen) arteko harremana
esplizituki eta sistematikoko identifikatzen.
o Ulermena lantzea. Ikasleen esperientziatik hurbil
dauden eguneroko testuekin (gonbidapenak,
oharrak, albizteak, liburuzkak, eskola-liburua…)
hainbat estrategia erabiliz ikasleek moldatuta:
ikasleak aurrez dakitena aktibatu, testua osatzen
2. duten irudiak interpretatu, oinarrizko lexikoa eta
hitzak landu, ozen irakutzea irakasleek moldatuta,
irakurri bitartean sortzen diren ulermen-arazoak
identifikatu, ikasleak programa informatikoak erabili,
talde malguak edo talde interaktiboak osatu eta
heldu batek baino gehiagok parte hartu
ikasgelako…
• Lehen Hezkuntza bigarren eta hirugarren zikloetan:
arintasuna eta ulermena landu behar da.
Testuak ulertzea funtzezko helburua da, eta horretarako
lantzen ditugu gainerakoak (adimen fonologikoa, hitzen
ezagutza, arintasuna eta lexikoa). Testua irakurri
bitartean nork bere ulermena kontrolatzeko estrategiak
irakatsi behar da; elkarlanean ikasteak ; antolagailu
semantikoek eta grafikoek (antolatzeko mapak)
erabiltzea; ulermena probatzeko galderei erantzuteak
eta, berehala, irakasleak oharrak egiteak; nork bere
galderak egiteak testuari buruz; hainbat testu-motaren
egituraren buruerak (eskemak) erabiltzea; testu
laburtzeak.