6. sınıf öğrencileri için hazırlanmış olan elektrik iletimi konusunun video şeklidir.

1. 6.SINIF - 7.ÜNİTE

2. Önerilen Süre: 6 ders saati
Konu/Kavramlar: İletken maddeler, yalıtkan maddeler, iletken ve
yalıtkan maddelerin kullanım alanları
Kazanımlar
6.7.1.1. Tasarladığı elektrik devresini kullanarak maddeleri, elektriği
iletme durumlarına göre sınıflandırır.
6.7.1.2. Maddelerin elektriksel iletkenlik ve yalıtkanlık özelliklerinin
hangi amaçlar için kullanıldığını günlük yaşamdan örneklerle açıklar.

3. Teldeki güvercini uçurmak isterken… 
Olay, merkez Seyhan İlçesi Dağlıoğlu Mahallesi'nde meydana geldi.
İddiaya göre, Gökhan Örkin ile arkadaşı Murat Karabayır oturdukları 3 katlı müstakil
evin damında besledikleri güvercinlere yem vermek için çıktı. Kafesteki kuşlara
yem veren Gökhan Örkin, bir süre sonra da uçurdu. Havada süzülen
güvercinlerden biri, evin yanından geçen elektrik teline kondu.
Eline aldığı alüminyum çubukla güvercini telin üzerinden uçurmaya çalışan Örkin,
elektrik akımına kapıldı.
Örkin, olay yerine çağrılan ambulansla Hastaneye kaldırılarak tedavi altına alındı.
Hastane bahçesinde oğlundan gelecek iyi haberi bekleyen baba Necati Örkin,
"Kırk defa güvercini bırak dedim dinletemedim. Başına bunların geleceğini tahmin
ediyordum" diye konuştu.

4.  Elektrik teline dokunmadığı halde elektrik Gökhan'ı nasıl çarptı?
 Burada alüminyum çubuğun bir etkisi olabilir mi?
 Alüminyum çubuk yerine başka maddeden yapılmış bir çubuk kullansaydı
aynı durum meydana gelir miydi ?
 Ya da bu tel çok mu inceydi o yüzden mi elektrik çarptı ?

6. Devrede ki elemanları tanıyalım
 1.güç kaynağı : devreye elektrik enerjisi sağlayan enerji kaynağıdır.
 2.ampül:elektrikle çalışarak aydınlanma sağlayan araçtır.
 3.anahtar:devrenin kapanıp açılmasını sağlar.
 4.kablo:elektrik enerjisinin taşındığı teldir.

7. Lamba yanar:
Lamba yanmaz:
malzemeler Tahminimiz Lamba yandı Lamba yanmadı
Tahta kalem
Metal kaşık
Su şişesi kapağı
Anahtar
Taş
Cam bardak
Porselen tabak
Alüminyum folyo
Mermer

8.  Bu maddelerden bazıları ışık verdi, bazıları vermedi. Acaba bunun nedeni
maddelerin hangi özelliği ile ilgili olabilir ?
 Lambayı yakan maddeler daha mı sertti ? Daha mı kalındı ? Daha mı
dayanaksızdı ? Bu gibi özelliklerle ilgisi olabilir mi ?

9. ÖĞRENİYORUZ
 Lambanın ışığının yanıp, yanmamasını belirleyen özellik maddenin elektriği
iletmesi ya da iletmemesi durumudur.
 Maddeyi koyduğumuzda lamba ışık vermişse elektriği iletiyor demektir. Bu
maddelere iletken madde denir.
 Lamba yanmamışsa elektriği iletmiyordur. Bu maddelere yalıtkan madde
deriz.

10.  İletken maddeler: metal kaşık, anahtar,alüminyum folyo,kömür,bakır,çinko
vs
 Yalıtkan maddeler: tahta kaşık, su şişesi kapağı, porselen tabak,mermer,taş,
vs

11. SU SABUNLU SU LİMONLU SU ŞEKERLİ SU
SAF SU ETİL ALKOL SİRKE TUZLU SU
 Sizce sıvılardan elektriği ileten maddeler var mıdır ?
 Bunlar neler olabilir ?
Peki ya sıvılar ?

12. İLETKEN SIVILAR
SU
LİMONLU SU
SİRKELİ SU
TUZLU SU
YALITKAN SIVILAR
SAF SU
SABUNLU SU
ŞEKERLİ SU

13.  Aydınlatmada kullanılan flüoresan ve neon lambalar, gazların özel
koşullarda (düşük basınçta ve havasız ortamda) iletken hale gelmesinden
yararlanılarak yapılmıştır.
 Şimşek ve yıldırım olayları elektrik enerjisi boşalmasıdır. Şimşek ve yıldırım
olaylarında normalde yalıtkan olan hava yüksek elektrik enerjisi sayesinde
iletken hale gelir.
Peki ya gazlar ?

14.  floresan lambanın içinde cıva ve değişik gazlar vardır. Elektrik verildiğinde
değişik gazlar yalıtkan özelliğinden çıkıp iletken olurlar. Sonra elektrik bu
gazların içinden geçerek tüpün içindeki civayı harekete geçirir. Böylece
görünmez ışık olur. Bu da tüpün dışındaki floresan lambaya aktarılarak
görünür ışık elde edilir.
 Floresan lambalar büyük enerji tasarrufu sağlar.
Floresan lambalar

15. Neon lambalar
 Neon lambalar da elektriği ileten gazlardan yararlanılarak yapılan bir
lambadır.
 Çalışma prensibi: lambaya verilen elektrik içerisinde bulunan gazla etkileşir.
Elektrik gazla etkileşerek parlamasına neden olur. Bu sayede ışık üretilmiş
olur.

16. YAŞAMIMIZDA İLETKEN VE YALITKANLAR
Günlük hayatımızın neresinde nasıl karşımıza
çıkıyorlar ? Ne işimize yarıyorlar ?

17. İletken maddeler olmasaydı ?
 İletken maddeler günlük hayatımızın hemen hemen her yerindedir. Elektrikle
çalışan çoğu araçlarda iletken malzemeler kullanılır. Bilgisayarlar,
televizyonlar, ütü, çamaşır makinesi, radyo, arabaların elektrik düzeneği..
 En basitinden kablosu olan her şey de iletken maddeleri kullanırız.
 İletken maddeler olmasaydı; Elektriği bir yerden başka yere taşıyamazdık.
 Dolayısıyla elektrikli aletlerimizi çalıştıramazdık.
 Hastanelerde, okullar, kamu binaları hepsi olumsuz etkilenirdi. Hayatımız felç
olurdu.

18. Yalıtkan maddeler olmasaydı ?
Acaba kullandığım elektrikli aletlerin neden hepsi plastikle kaplı ?
 ilk olarak, elektrik devrelerinin açılıp kapatılmasında kullanılan elektrik
düğmelerini örnek verebiliriz. Çoğu düğme yalıtkan olan plastikten
yapılmıştır.
 Yalıtkan maddeler insan elinin değeceği tüm bölümler yalıtkan maddelerle
kaplanmış bulunmaktadır.
 Yalıtkanlar birçok yerde insan hayatını korur, kolaylaştırır.

19.  Plastik kaplı elektrik kabloları, prizler elektrik çarpmasını önler.
 Yine plastik türevleri, seramik tarzı maddeler elektriğin olumsuz etkilerinden
bizi korur.
 Yalıtkanlar olmasaydı ; elektriğe karşı kendimizi koruyamazdık, elektriği
kontrol edemezdik.
 Yalıtkan maddeler sayesinde yangın çıkmasını bile önleyebiliyoruz