1. www.modulteknik.com www.egemod.com
KAVİTASYON
Devre basıncı, hidrolik akışkanın buharlaşma basıncı altına düşecek olursa "Kavitasyon"
adını verdiğimiz durum meydana gelir. Kavitasyon, akışkanın kullanıldığı her yerde basınç
ve hız değişimleri sonucu karşılaşabileceğimiz bir olaydır.
Kavitasyonun Zararları
a. Aşınma
b. Gürültü
c. Titreşim ve darbe
d. Verim kayıpları
e. Akışkan özelliğinin bozulması
f. Yağ filminin zarar görmesi
2. www.modulteknik.com www.egemod.com
KAVİTASYON
1. Gaz Kavitasyonu: Akışkanın hareketi sırasında basınçta azalma meydana gelirse havanın
çözünürlüğü azalır ve hava çözünmemiş hale geçer. Bu duruma "Gaz Kavitasyonu" adı
verilir.
Hava basınç ile karşılaşacak olursa basıncın etkisiyle sıkıştırılır. Isının ortaya çıkmasını
sağlar ve akışkan içindeki hava kabarcıkları patlar. Aşınmadan ziyade gürültü oluşur.
2. Buhar Kavitasyonu: devre basıncı akışkanın buharlaşma basıncının altına düşecek olursa
buhar kabarcıkları oluşur. Bu olaya "Buhar Kavitasyonu" adı verilir. Buhar kabarcıkları
yüksek basınçla karşılaştıklarında patlamaya başlar. Çok kısa sürede meydana gelen bu
patlamalar sonucu metal yüzeylerde aşınmalar oluşur.
Kavitasyonun Çeşitleri
4. www.modulteknik.com www.egemod.com
KAVİTASYON
Vakum basıncının az ya da fazla olması pompanın kavitasyon yapmasına yol açar. Aşağıda
pompanın kavitasyonuna neden olan durumlar belirtilmiştir.
Emiş borusunun küçük ya da büyük seçilmesi
Hidrolik akışkan çok soğuk ise veya viskozitesi olması gerekenden yüksek ise
Tank içindeki akışkanın minimum seviyenin altına düşmesi
Filtrelerde meydana gelen tıkanıklık
Pompanın yüksek devirde çalıştırılması
Emiş borusunun küçük olması
Emiş borusunun boyunun yüksek olması
Emiş borusunun ezilmesi
Akışkanın özgül ağırlığının büyük olması
Pompalarda Kavitasyon
6. www.modulteknik.com www.egemod.com
KAVİTASYON
Akışkan yüksek basınç olan bölgeden düşük basınç olan bölgeye geçtiğinde oluşan basınç
düşümü sonucu kavitasyon oluşur. Valflerde meydana gelen bu kavitasyon sürgü, sürgü
kovanı veya gövde üzerinde aşınmalara yol açar.
Orifis ve Valflerde Kavitasyonun Oluşması
7. www.modulteknik.com www.egemod.com
KAVİTASYON
Piston koluna bağlı olan yük, silindiri aşağı doğru çekmeye çalışır. Bu sırada silindir içinde
vakum oluşabilir. Bu durum buharlaşma kavitasyonunun oluşmasına yol açar.
Tasarım Hatası Nedeniyle Kavitasyonun Oluşması
8. www.modulteknik.com www.egemod.com
KAVİTASYON
Alıcıların birden durdurulması sonucu girişlerde vakum oluşur. Vakumu önlemek için alıcı
girişleri bir çek valf yardımıyla tanka bağlanır ve ek olarak devreye bir fren valfi konulur.
Tasarım Hatası Nedeniyle Kavitasyonun Oluşması
9. www.modulteknik.com www.egemod.com
KAVİTASYON
Kavitasyon sonucu üretilen yüksek frekanslı şoklar yardımıyla kavitasyon belirlenebilir.
Bunun için devrede çalışma hızı yüksek olan basınç transduserleri kullanılır. Şekil-a henüz
kavitasyonun oluşmadığını ifade ediyor. Grafikteki dalgalanma pompadan kaynaklanan
basınç değişimlerine aittir. Şekil-b' de kavitasyon henüz başlamıştır. Şekil-c ise
kavitasyonun yoğunlaştığını ifade eder.
Kavitasyonun Belirlenmesi
