2. Λίγα λόγια…
Ως αντισημιτισμός χαρακτηρίζεται η συστηματική
αντίθεση προς την Εβραϊκή φυλή, καθώς και η
προσπάθεια περιορισμού της έκφρασής της,
φθάνοντας πολύ συχνά στην εχθρότητα, αλλά και
σε προσπάθειες ακόμη μέχρι και την εξόντωσή της.
Η εχθρότητα αυτή προς την εβραϊκή φυλή
παρουσιάζει ιστορικά ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό
συνέχειας σε αντίθεση με άλλες που περιορίσθηκαν
ή περιορίζονται τόσο τοπικά όσο και χρονικά. Ο
αντισημιτισμός απαντάται από τους αρχαίους
χρόνους μέχρι σήμερα, εκδηλούμενος πότε τοπικά
σε μια χώρα, και πότε σε πολλές μαζί, έτσι ώστε να
προσλαμβάνει ο όρος μια παγκόσμια έκφανση.
3. Οι αιτίες του φαινομένου και οι ερμηνείες του
αναζητούνται από τους ιστορικούς. Μεταξύ
των πολλών τέτοιων προσπαθειών,
υπάρχουν ορισμένες που αποβλέπουν να
δικαιολογήσουν την εκδηλούμενη
εχθρότητα, ενώ άλλες να αποδείξουν τον
άδικο χαρακτήρα της. Η ελληνική λέξη
μαρτυρείται από το 1887 στην
εφημερίδα "Αιών". Ιστορικά η βιαιότερη
έκφραση του αντισημιτισμού υπήρξε στο
Ολοκαύτωμα των Εβραίων από
τη Ναζιστική Γερμανία του Χίτλερ.
4. Ο αντισημιτισμός στην
αρχαιότητα
Ο αντισημιτισμός κατά την αρχαιότητα σύμφωνα
με τους υποστηρικτές αυτής της θεωρίας
φαίνεται πως είχε πολιτισμική και θρησκευτική
βάση. Σύμφωνα με τον Πήτερ Σάφερ, καθηγητή
των Εβραϊκών σπουδών, οι Έλληνες,
επαναδιατυπώνοντας τις αιγυπτιακές
προκαταλήψεις και διεκδικώντας έναν
παγκόσμιας εμβέλειας πολιτισμό κατά την
ελληνιστική περίοδο, μετέτρεψαν τον αντι-
ιουδαϊσμό των Αιγυπτίων σε αντισημιτισμό.
Ωστόσο, θεωρεί ότι η ελληνική
επαναδιατύπωση ήταν απόλυτα εξαρτώμενη
από το βαθύ αιγυπτιακό μίσος, έτσι όπως
εκφράστηκε από τον Μανέθωνα.
5. Ο αντισημιτισμός στον Μεσαίωνα
Ο αντισημιτισμός κατά τον Μεσαίωνα φαίνεται
πως έχει κυρίως θρησκευτική
και οικονομική βάση. Όταν
ο Χριστιανισμός έγινε επίσημη θρησκεία του
κράτους, η εχθρότητα των Εβραίων κατά του
Χριστιανισμού αποτέλεσε πρόσχημα
αποκλεισμού τους. Ο χριστιανισμός είδε
τον Ιουδαϊσμό ως ξεπερασμένη θρησκεία, που
είχε ήδη αντικατασταθεί από την Εκκλησία. Η
πολιτική των εκκλησιών του Μεσαίωνα χώρισε
τους Εβραίους από την κοινότητα
απαγορεύοντας την επιγαμία και επέβαλε
οικονομικούς περιορισμούς.
6. Ο αντισημιτισμός το Διαφωτισμό
Μετά τη χειραφέτηση των Εβραίων στα πλαίσια
του Διαφωτισμού του 18ου αι. και της Γαλλικής
Επανάστασης, οι θρησκευτικές και οικονομικές
δυσαρέσκειες έδωσαν βαθμιαία τη θέση τους σε
συναισθήματα προκατάληψης που είχαν ως βάση
τους το ιδεολόγημα ότι οι Εβραίοι είναι ξεχωριστή
φυλή. Αυτή η νέα τάση δεν οφειλόταν μόνο στον
αυξανόμενο εθνικισμό του 19ου αιώνα, αλλά και στη
συνειδητή καλλιέργεια, ιδιαίτερα μεταξύ των
ορθόδοξων Εβραίων, πολιτιστικών και
θρησκευτικών φραγμών που απομόνωναν τις
εβραϊκές μειονότητες από άλλους πολίτες.
7. Ο αντισημιτισμός στους νεότερους
χρόνους
Η βάση του αντισημιτισμού στους νεότερους χρόνους
πέραν του θρησκευτικού και πολιτισμικού χαρακτήρα
αποκτά και έναν ιδιότυπο βιολογικό χαρακτήρα. Στο
τέλος του 19ου αιώνα, μία από τις μεγαλύτερες
πλαστογραφίες της ιστορίας, τα Πρωτόκολλα των Σοφών
της Σιών αποτέλεσαν ισχυρά όπλα στα χέρια των
αντισημιτών όλου του κόσμου. Τα παρουσίασαν ως
πρακτικά συνεδριάσεων, που έκαναν δήθεν οι αρχηγοί
του ιουδαϊσμού το 1897, με σκοπό να υποτάξουν τον
κόσμο στην «ιουδαιομασονική» κυριαρχία. Στην
πραγματικότητα τα "Πρωτόκολλα" είχαν γραφτεί κατ'
εντολήν του Τσάρου της Ρωσίας με σκοπό να
νομιμοποιήσουν κάποιες ενέργειές του εναντίον των
Εβραίων.
8. Σε πολλές χώρες του Δυτικού Κόσμου ο Αντισημιτισμός
είναι έγκλημα μίσους. Υπό το κράτος των διεθνών
αντιδράσεων για τις πολιτικές και στρατιωτικές επιλογές
του Ισραήλ στα κατεχόμενα, ο όρος αντισημιτισμός και η
κατηγορία περί αντισημιτισμού χρησιμοποιήθηκε
αρκετές φορές ως όπλο άμυνας ενάντια στις πιέσεις της
διεθνούς κοινότητας. Ο αντισημιτισμός, ωστόσο, ως
έννοια υποδηλώνει κυρίως την εχθρότητα κατά των
Εβραίων και δευτερευόντως κατά του Σιωνισμού. Τα
πογκρόμ και το Ολοκαύτωμα είχαν να κάνουν με το
Ισραήλ, με τους Εβραίους ως θρησκευτική, πολιτισμική
και βιολογική οντότητα. Η συγκεκριμένη διάκριση
αντιπροσωπεύει την ουσία του αντισημιτισμού. Οι
όποιες διασυνδέσεις του όρου ένθεν και ένθεν για την
αιτιολόγηση πολιτικών επιλογών στερεί από τη λέξη το
νόημά της, παράγοντας έναν γενικό φαύλο κύκλο
εχθρότητας εκατέρωθεν.
