Diversiteitsbeleid Rijk 1980 - 2040 Presentation for the ministry of Home Affairs in Dutch

1. Diversiteitbeleid Rijk
Start en toekomst
Gerrit Kreffer
BZK, oktober 2021

2. Start
BiZa jaren `80
Tijd van bezuinigingen
DG Overheidspersoneelsbeleid (hele
overheid) >Projectcoordinatie
>> categoraal werkgelegenheidsbeleid
vrouwen
minderheden
gehandicapten
jongeren
Werd later
DG Management en Personeelsbeleid
> Afdeling Arbeidsmarktbeleid

3. VROUWEN
Waarom toen
aandacht?
Tweede golf emancipatie van vrouwen

4. VROUWEN
Positieve actie
voor vrouwen
bij de
rijksoverheid
Fase 1: Positieve actieplannen opstellen per
departement, start 1987, toen 24% vrouwen Rijk
Instrumenten onder meer:
o deeltijdarbeid/ouderschapsverlof/kinderopvang
o voorkeursbeleid/loopbaanactiviteiten
o servicepunt: bijv. onderzoek leidinggeven in
deeltijdarbeid/conferenties
/leergangen secretaresses en vrouwen in management
o vertrouwenspersonen ongewenste intimiteiten
Fase 2: Vervolgbeleid positieve actie 1991-1995:
streven naar 30% vrouwen bij het Rijk, wv. 20% in
schaal 10+

5. Blad van het servicepunt

8. Minderheden
Waarom toen
aandacht?
Landelijk minderhedenbeleid
Doelgroepen: Antillianen,Arubanen,Grieken, Italianen,
Joegoslaven, Kaapverdianen, Marokkanen, Molukkers,
Portugezen, Spanjaarden, Surinamers, Tunesiers, Turken,
Vluchtelingen, Woonwagenbewoners en Zigeuners

9. Beleidsplan
Werkgelegenheid
voor Etnische
Minderheden bij
de overheid
(EMO-plan)
Eerste EMO-plan: 1987-1990:
aandeel minderheden van 2% naar 3%,
+ 1431 leden minderheidsgroepen erbij. Geslaagd!
Belangrijke instrumenten:
o gesubsidieerde Emo consulenten per ministerie
o Servicepunt
o Wervingsservice voorkeursgroepen (aanbod)
o Rapportages
o Intern (RPD) en extern onderzoek
Tweede EMO-plan: 1991-1995:
aandeel van 3 naar 5% en meer evenwichtige instroom,
meer doorstroom en minder uitstroom.
Regionale correctiefactor
Werd doorkruist door WBEAA

10. Resultaat
eerste EMO-
plan

11. Gehandicapten
Waarom
aandacht?
o Per 1 juni 1986 Wet Arbeid Gehandicapte
Werknemers (WAGW): streven naar 5%
gehandicapten per ministerie
o Grote stijging aantal rijkswachtgelders, door
ziekte of gebreken.

12. Gehandicapten
bij de
rijksoverheid:
WAGW taakstelling1990 3,25%, 1994 5%
gehandicapte werknemers bij het Rijk
Departementen verantwoordelijk voor uitvoering
en registratie rapportage aan Biza
Instrumenten:
o werkervaringsplaatsen/vroeggehandicapten aan
het werk/ terugkeer volledig afgekeurden/met hulp
Abp in dienst houden gehandicapte werknemers
o voorkomen arbeidsongeschiktheid en
ziekteverzuim (staat haaks op taakstelling)

14. Jongeren
Waarom
aandacht ?
Hoge jeugdwerkloosheid. No future generatie.
Behoefte aan hoger opgeleid personeel bij ministeries
Overheid zwak imago op de arbeidsmarkt.

15. Jongeren
Instrumenten:
Advertenties intermediair/ banenmarkten
floppy / videoos
Ruimte voor jongeren door de VUT: in 1990
traden ruim 10.000 ambtenaren (Burgerlijk
rijksoverheidspersoneel) vervroegd uit.
SAJO: subsidie voor additionele
jongerenbanen (jongeren met zwakke
arbeidsmarktpositie), bovenformatief

17. Herverdeling bestaande werkgelegenheid en toevoegen
nieuwe werkgelegenheid ten dienste van speciale categorieen
personeel
1. Starten met en bevordering van deeltijdarbeid: betere
combinatie werk en prive en meer banen te verdelen
2. Arbeidsduurverkorting: 40 urige werkweek rijksoverheid >
38 uur > 36 uur ; vrije tijd i.p.v. prijscompensatie
3. Flexibel uittreden ouderen: door VUT regeling: ruimte voor
jongeren
4. Door algemene werkgelegenheidsbril aandacht voor
instroom, doorstroom en uitstroom bij het Rijk. En zicht op
potentiële vacatures.
5.Uitgangspunten categoraal beleid: afspiegeling samenleving,
samenstelling overenkomstig gekwalificeerd aanbod, bieden
gelijke kansen, emancipatie van groepen.
Categoraal en
algemeen
werkgelegenheids
beleid gekoppeld !

18. Tot zover de
start van het
diversiteitbeleid
van het Rijk
Is het diversiteit
beleid nu meer
van hetzelfde?

19. De toekomst van
het diversiteit
beleid
Rijk
1. Gevolgen meer thuiswerken na COVID
2. Etnische minderheden
3. Een AMO-plan…
4. Vrouwen, Arbeidsbeperkten, LHBTQ, Ouderen
5. Verbinding met de hele bedrijfsvoering Rijk

20. 1. Gevolgen
meer
thuiswerken na
Covid
voor…
Vrouwen?
Minderheden?
Jongeren?
Arbeidsbeperkten?
Expliciet volgen!

21. 2. Etnische
minderheden
Verwachte samenstelling Nederlandse bevolking
Hoe wordt het Rijk daar een afspiegeling van?

22. Welke
migranten
aandacht geven?
De termen Westerse en niet-Westerse
achtergrond moeten worden vervangen.
Definitie: Raciaal kenmerk (identiteit)?
Culturele verschillen? Landengroepen?
Gaan derde en vierde generatie ook
meetellen?
Doel: evenredige deelname aan werk? Zo
groot mogelijke diversiteit? Hulp kansarmen?
Afspiegeling samenleving?

23. 3.AMO plan
goed idee?
Maak en organiseer zelf plannen.
Bijvoorbeeld een asielmigranten bij de
overheid plan….

24. Uitwerking
AMO-plan
-Te groot deel van de asielmigranten is werkloos
- Van sommige groepen werkt nauwelijks iemand bij
het Rijk.
AMO plan: Aan wat voor sollicitanten is behoefte?
Werf sollicitanten van goed niveau uit de nog niet bij
het Rijk bekende groepen die met extra scholing en
begeleiding op termijn functies goed kunnen vervullen.
Maak dit plan tot een succes.
Deze ambtenaren zijn in hun groep en voor hun
kinderen de ambassadeurs voor de rijksoverheid in de
komende decennia

25. Keuze van
migranten voor
het AMO plan
Migratiegebieden
geordend naar mate van
sociaal-economische
integratie
Uit:grenzeloze verzorgingsstaat

26. 4.
Vrouwen
Arbeidsbeperkten
LHBTQ
Ouderen
Vrouwen: feminisering in bepaalde
functiegroepen? Alleen vervulling hoge
functies problematisch?
Arbeidsbeperkten: Banenafspraken
succes?. Sociale werkplaatsen revisited?
LHBTQ: naar verwachting verdubbelt de
groep die zich zo meldt. Vraagt dit meer
concreet beleid?
Ouderen: Er komen nog een miljoen
ouderen bij. Hun pensioen stagneert. Zal
ontslag bij AOW acceptabel blijven?

27. 5.Verbinding diversiteit
beleid met de hele
bedrijfsvoering Rijk
Diversiteitbeleid is meer dan zes pagina’s in de
jaarrapportage bedrijfsvoering.
Sluit aan bij prognoses ontwikkeling werkgelegenheid
en omvang Rijk!
Werk aan meer inclusie maar ook meer
werkgelegenheid
Verbinding diversiteit en inclusie met inkoop, ICT,
huisvesting, de wijze van organiseren, de ambtelijke
cultuur en management.