2. Ιστορικά στοιχεία
Η μικροδιδασκαλία ως όρος, ως μέθοδος και ως σύστημα εκπαίδευσης
εκπαιδευτικών εμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960 στις Ηνωμένες
Πολιτείες της Αμερικής.
Η μικροδιδασκαλία εφαρμόζεται ακόμη και σήμερα τόσο στην εκπαίδευση όσο
και στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών καθώς και στην αξιολόγηση και
ειδικότερα στην αυτοαξιολόγησή τους.
H μικροδιδασκαλία εντάχθηκε ως μέρος της εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών
και σε αρκετά πανεπιστημιακά τμήματα, ιδίως μετά την ίδρυση των
Παιδαγωγικών Τμημάτων Νηπιαγωγών και Δημοτικής Εκπαίδευσης, κατά το
τέλος της δεκαετίας του 1980.
3. Τι είναι (1/3);
Η μικροδιδασκαλία αποτελεί μία τεχνική, ένα μικρομάθημα το οποίο δίνει τη
δυνατότητα σε μελλοντικούς και εν ενεργεία εκπαιδευτικούς στο πλαίσιο ενός
κατάλληλα διαμορφωμένου και ελεγχόμενου περιβάλλοντος
αφενός να αποκτήσουν, αλλά και να τελειοποιήσουν συγκεκριμένες παιδαγωγικές,
εκπαιδευτικές, κοινωνικές δεξιότητες καθώς και διδακτικές τεχνικές και μορφές
διδασκαλίας,
και αφετέρου να βελτιώσουν την επίδοσή τους στο εκπαιδευτικό τους έργο,
παρατηρώντας οι ίδιοι τις διδασκαλίες τους καθώς και τις διδασκαλίες των
συναδέλφων τους.
4. Τι είναι (2/3);
Ο ασκούμενος υποψήφιος ή εν ενεργεία εκπαιδευτικός πραγματοποιεί μια
διδασκαλία ενώπιον του επιμορφωτή συμβούλου και των συναδέλφων του, η
οποία είναι περιορισμένη ως προς:
το διδακτικό περιεχόμενο (το περιεχόμενο μάθησης, το γνωστικό αντικείμενο),
το διδακτικό χρόνο (τον διαθέσιμο χρόνο διδασκαλίας)
και το ακροατήριο.
5. Τι είναι (3/3);
Πρακτικά, ο ασκούμενος διδάσκει
μια μικρή διδακτική ενότητα,
θέτοντας περιορισμένο αριθμό στόχων διδασκαλίας/μάθησης (συνήθως έναν ή
δύο),
για μικρό χρονικό διάστημα (10 έως 15 λεπτά, αυτό ποικίλλει ανάλογα με το
μοντέλο που εφαρμόζεται)
σε μια μικρή ομάδα συναδέλφων του (10 έως 20 άτομα, και πάλι ανάλογα με το
εφαρμοζόμενο μοντέλο), οι οποίοι κατά τη διάρκεια της μικροδιδασκαλίας έχουν
τον ρόλο των μαθητών.
6. Ανατροφοδοτική αξιολόγηση
Η διδασκαλία βιντεοσκοπείται (παλαιότερα μαγνητοφωνούνταν) από την αρχή
μέχρι το τέλος της
Στη συνέχεια γίνεται προβολή του βίντεο, ώστε ο ασκούμενος υποψήφιος ή εν
ενεργεία εκπαιδευτικός να έχει τη δυνατότητα να παρατηρήσει τον εαυτό του
και τη διδασκαλία του, αλλά και οι συνάδελφοί του να εστιάσουν την προσοχή
τους σε συγκεκριμένες πλευρές της διδασκαλίας.
Ακολουθεί συζήτηση, λεπτομερής ανάλυση και αξιολόγηση της διδασκαλίας,
αρχίζοντας πρώτα από τον ίδιο τον ασκούμενο εκπαιδευτικό (αυτοαξιολόγηση)
Συνεχίζουν οι συνάδελφοί του αλλά και ο επόπτης της μικροδιδασκαλίας, ο
οποίος έχει τον ρόλο του μέντορα και συμβάλλει καθοριστικά στην
αποτελεσματικότητα της εκπαίδευσης
7. Σημαντικά σημεία
Αποτελεί πραγματική διδασκαλία.
Πραγματοποιείται σε ελεγχόμενο εκπαιδευτικό περιβάλλον.
Στη μικροδιδασκαλία η έμφαση δίνεται στο πώς διδάσκεται κάτι, δηλαδή το
κέντρο βάρους είναι η απόκτηση ή/και βελτίωση των διδακτικών δεξιοτήτων
του αρχάριου εκπαιδευτή.
Ο βασικός της σκοπός δεν είναι μια «συμπυκνωμένη» ή σε γρήγορο ρυθμό
διδασκαλία που προσπαθεί να καλύψει ύλη μιας ολόκληρης ενότητας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το πιο συνηθισμένο λάθος των εκπαιδευόμενων
εκπαιδευτών στις μικροδιδασκαλίες, είναι ότι προσπαθούν να «χωρέσουν»
έναν μεγάλο όγκο γνώσεων ή δεξιοτήτων σε πολύ σύντομο χρόνο.
8. Σχεδιασμός μικροδιδασκαλίας
Περιλαμβάνει – Γενικά χαρακτηριστικά
τον τίτλο του μικρο‐μαθήματος
τη θεματική ενότητα στην οποία εντάσσεται
την εισαγωγή και το εκπαιδευτικό συμβόλαιο που κάνει ο εκπαιδευτής με την
ομάδα του
τη σύνδεση του περιεχομένου της μικροδιδασκαλίας με τη συνολική διδακτική ύλη
9. Σχεδιασμός μικροδιδασκαλίας
Περιλαμβάνει – Στόχοι και περιεχόμενο
οι εκπαιδευτικοί στόχοι
οι δραστηριότητες που θα γίνουν
οι εκπαιδευτικές τεχνικές που έχει επιλέξει ο εκπαιδευτής
τα μέσα και το υλικό που θα χρησιμοποιηθούν
η σύνδεση με τα επόμενα και το «κλείσιμο»
η χρονική κατανομή των μερών της μικροδιδασκαλίας
τρόπος αξιολόγησης που θα χρησιμοποιήσει ο εκπαιδευτής για να ελέγξει αν οι
εκπαιδευτικοί στόχοι που είχε θέσει, τελικά επιτεύχθηκαν.
11. Αξιολόγηση μικροδιδασκαλίας (1/2)
Ενδεικτικές ενότητες:
Περιεχόμενο: Ήταν κατανοητό, σαφές και κατάλληλο για την συγκεκριμένη ομάδα,
τη θεματική ενότητα και το επιλεγμένο μικρο‐μάθημα; Οι εκπαιδευτικοί στόχοι που
έθεσα ήταν ρεαλιστικοί; Τελικά επετεύχθησαν;
Οργάνωση: Έκανα επαρκή προετοιμασία και πρόβλεψη για τα πρακτικά ζητήματα
(πχ χώρος, μέσα, υλικά, συνθήκες κτλ); Μπόρεσα να τηρήσω τους χρόνους;
Εκπαιδευτική προσέγγιση: Χρησιμοποίησα δημιουργικές δραστηριότητες και
συμμετοχικές εκπαιδευτικές τεχνικές; Έκανα καλή επιλογή και χρήση του
υποστηρικτικού υλικού; Κατάφερα να ενεργοποιήσω την ομάδα μου;
12. Αξιολόγηση μικροδιδασκαλίας (2/2)
Ενδεικτικές ενότητες:
Ομιλία: Πώς κρίνω τον τόνο της φωνής μου ως προς τη σωστή ταχύτητα, ένταση,
καθαρότητα κτλ; Ήμουν σαφής στις οδηγίες και τις εξηγήσεις που έδωσα;
Χρησιμοποίησα κατάλληλες για την ομάδα εκφράσεις, λεξιλόγιο, όρους κτλ;
Τρόπος παρουσίασης: Είχα άνεση, έκανα κατάλληλες κινήσεις, διατήρησα
βλεμματική επαφή με το ακροατήριο; Τι εικόνα έδινε η «γλώσσα του σώματός»
μου;
Αλληλεπίδραση με την ομάδα: Κατάφερα να αλληλεπιδράσω με την ομάδα μου;
Πώς ανταποκρίθηκα σε τυχόν ερωτήσεις; Χρησιμοποίησα χιούμορ; Υιοθέτησα
αυταρχική και «δασκαλίστικη» στάση;
13. Η μικροδιδασκαλία της ΓΕ2
Παραλλαγή των βασικών χαρακτηριστικών μιας μικροδιδασκαλίας
Κοινό όχι εκπαιδευτές αλλά ένας ή περισσότεροι μικροί μαθητές
Αξιολόγηση = αυτοαξιολόγηση
Χωρίς τη βοήθεια επόπτη
Μια καλή πρακτική θα ήταν να ηχογραφήσετε (με τη συγκατάθεση των γονέων του
μικρού μαθητή) τη διδασκαλία σας ώστε να απαντήσετε με μεγαλύτερη ακρίβεια
στα ερωτήματα αυτοαξιολόγησης