2. กฎหมายลิขสิทธิไทย เป็ นกฎหมายทีมีผลใช้ บงคับเมือ พ.ศ. 2537 กําหนดงานทีได้ รับ
ั
ความคุ้มครอง อันได้ แก่ งานสร้ างสรรค์ประเภท วรรณกรรม นาฏกรรม ศิลปกรรม ดนตรี กรรม
โสตทัศนวัสดุ ภาพยนตร์ สิงบันทึกเสียง งานแพร่เสียงแพร่ภาพ หรื องานอืนใดในแผนก
วรรณคดี แผนกวิทยาศาสตร์ หรื อแผนกศิลปะ ของผู้สร้ างสรรค์ ไม่ว่างานดังกล่าวจะแสดงออก
โดยวิธีหรื อรูปแบบอย่างใด
งานด้ านวรรณกรรมทีกฎหมายลิขสิทธิคุ้มครอง ได้ แก่ งานนิพนธ์ทีทําขึนทุกชนิด เช่น
หนังสือ จุลสาร สิงเขียน สิงพิมพ์ ปาฐกถา เทศนา คําปราศรัย สุนทรพจน์ รวมถึง โปรแกรม
คอมพิวเตอร์ การคุ้มครองงานสร้ างสรรค์เหล่านีจะเกิดขึนทันทีเมือสร้ างขึนโดยไม่มีขนตอนทาง
ั
กฎหมายใดๆและไม่จําต้ องมีการเผยแพร่ผลงานสู่สาธารณชนก่อน จึงหมายความว่า เมือท่าน
สร้ างสรรค์งานหรื อเขียนงานนิพนธ์ขนชินหนึง กฎหมายให้ ความคุ้มครองงานชินนันทันที
ึ
เจ้ าของผลงานเท่านันมีสิทธิในการเผยแพร่งานสู่สาธารณชน เว้ นแต่ได้ รับความยินยอมหรื อ
อนุญาตจากเจ้ าของ หาผู้ใดทําละเมิดนํางานไปเผยแพร่ คัดลอก ดัดแปลง ไม่ว่าบางส่วนหรื อ
ทังหมด จักต้ องรับโทษอาญาและชดใช้ ค่าเสียหายทางแพ่งแก่ผ้ สร้ างสรรค์งานชินนัน ส่วนการ
ู
จดแจ้ งงานลิขสิทธิทีกระทํากับกรมทรัพย์สินทางปั ญญานัน มิใช่การจดทะเบียนลิขสิทธิ แต่เป็ น
การเผยแพร่ ชืองานลิขสิทธิของตนแก่บคคลภายนอกเพือประโยชน์ในการค้ นหา ติดต่อ กับ
ุ
เจ้ าของชินงาน อันเป็ นความช่วยเหลือของทางการในการเป็ นแหล่งข้ อมูลแก่เอกชนทีสันใจใช้
ประโยชน์จากงานลิขสิทธิ
ลิขสิทธิเกิดขึนทันทีเมือมีการสร้ างสรรค์ งานขึน ใครผลิต สร้ างขึนก่ อน ย่ อมถือ
เป็ นเจ้ าของลิขสิทธิคนแรก ผู้ใดจะนํางานชินนันไปพิมพ์ซา เผยแพร่ทกรูปแบบไม่ได้ จนกว่า
ํ ุ
จะรับความยินยอมจากเจ้ าของชินงานก่อน ดังนัน การสร้ างสรรค์งานอันมีลิขสิทธิและได้ รับ
ความคุ้มครองจากกฎหมายนันไร้ ขนตอนยุ่งยาก หากคนไทยชืนชอบสร้ างสรรค์งาน ย่อมส่งผล
ั
ต่อความเจริญของชาติ แม้ จะเป็ นงานวรรณกรรม เพราะการเขียนอักษรบ่งบอกถึงการพัฒนา
ทางปั ญญา แนวความคิด ของคนในชาติ จักสังเกตได้ ว่าชาติตะวันตก ญีปุ่ น จีน เกาหลี ต่างมี
งานวรรณกรรมหลากหลาย คนในชาติชอบเขียนหรื อ/และอ่าน ประเทศจึงเจริญพัฒนาอย่าง

3. รวดเร็วและเป็ นทีน่าเกรงขามในสายตาของชาติอืนด้ วย งานวรรณกรรมของหลายประเทศนํา
รายได้ เข้ าประเทศสูงมาก ถือเป็ นงานส่งออกชินเอก เช่น หนังสือแฮรี พอตเตอร์ การ์ ตนและ
ู
นิยายรักหรื อลึกลับของญีปุ่ นกับเกาหลี นิยายรักหรื อกําลังภายในของจีน ฮ่องกง หรื อไต้ หวัน
เป็ นต้ น รายได้ จากลิขสิทธิงานของตนอาจเปลียนแปลงชีวิตไปอีกรูปแบบหนึงได้ ตัวอย่างเช่น
บิลเกตทีผลิตซอฟต์แวร์ ไมโครซอฟท์ซงคนใช้ ทงโลก เจ้ าของกูเกิล เซิร์ชเอนจินระดับต้ นของโลก
ึ ั
เป็ นต้ น การผลิตงานอันมีลิขสิทธิย่อมเปลียนแปลงชีวิตของคนไทยได้ เช่นกัน ขอเพียงมีความ
มุ่งมันต่อการสร้ างสรรค์งานทุกชนิด การลอกเลียน คัดลอก ดัดแปลง งานของผู้อืน เป็ นการ
ทําลายเกียรติภมิของตัวเอง ตัดโอกาสแสดงฝี มือแท้ จริงให้ ประจักษ์ แก่สายตาของผู้อืน จึงควร
ู
ทุ่มเทพลังสร้ างสรรค์แล้ วผลิตงานอันเป็ นฝี มือของตนเพือให้ คนอืนได้ ชืนชมชินงานเหล่านัน มัน
เป็ นความภูมิใจของตัวเองและประเทศชาติ หากเป็ นทีสนใจของคนทัวโลก ก็เปลียนแปลงชีวิต
ของผู้สร้ างสรรค์ได้ อนเป็ นผลตอบแทนจากความอุตสาหะของตน
ั
ขอบเขตคุ้มครองงานสร้ างสรรค์
เมือสร้ างสรรค์งานแล้ วได้ รับความคุ้มครองจากกฎหมายลิขสิทธิ จึงต้ องรับรู้ สิทธิของผู้
เป็ นเจ้ าของว่ามีขอบเขตคุ้มครองกว้ างขวางมากเพียงใด โดยกฎหมายกําหนดสิทธิไว้ ดงต่อไปนี
ั
- ทําซําหรื อดัดแปลง
- เผยแพร่ต่อสาธารณชน
- ให้ เช่าต้ นฉบับหรื อสําเนางานโปรแกรมคอมพิวเตอร์ โสตทัศนวัสดุ ภาพยนตร์ และสิง
บันทึกเสียง
- ให้ ประโยชน์อนเกิดจากลิขสิทธิแก่ผ้ อืน
ั ู
- อนุญาตให้ ผ้ อืนใช้ สิทธิดงกล่าวข้ างต้ น โดยจะกําหนดเงือนไขอย่างใดอย่างหนึงหรื อไม่ก็ได้
ู ั
แต่เงือนไขดังกล่าวจะกําหนดในลักษณะทีเป็ นการจํากัดการแข่งขันโดยไม่เป็ นธรรมไม่ได้
เจ้ าของงานอันมีลิขสิทธิแต่ผ้ เู ดียวมีอํานาจกระทําทัง 5 ข้ อนี ผู้ใดทีทําละเมิดสิทธิของ
เจ้ าของงานซึงกฎหมายคุ้มครองไว้ จักต้ องรับโทษอาญาและจ่ายค่าเสียหายทางแพ่งแก่

4. กรมการคุ้มครองสิทธิในงานอันมีลิขสิทธิช่วยส่งเสริ มให้ คนไทยมีกําลังใจในการสร้ างสรรค์งาน
ใหม่ มิใช่การคัดลอก ดัดแปลง งานของผู้อืน กฎหมายจึงกําหนดบทลงโทษหนักและค่าปรับที
สูงมาก ซึงไม่ค้ มกับการเสียเวลาคัดลอกงานแล้ วอ้ างเป็ นฝี มือของตน นอกจากนันยังเสียโอกาส
ุ
ในการแสดงฝี มือสร้ างสรรค์งานของตัวเองไป การเป็ นแค่เงาดําจักต้ องอยู่ข้างหลังตัวตนแท้ จริง
เสมอ ถ้ ามีฝีมือเก่งจริง ต้ องก้ าวออกจากเงามืดแล้ วปรากฏกายแสดงพลังแท้ จริงให้ ประจักษ์ แก่
สายตาของผู้อืนเพือชืนชมผลงานของตน
ลิขสิทธิของลูกจ้ าง
ตามหลักกฎหมายลิขสิทธินันผู้สร้ างสรรค์งานจะเป็ นเจ้ าของชินงานทันทีทีสร้ างมัน บาง
กรณีอาจมีข้อสงสัยว่า ถ้ าเจ้ านายสังให้ พนักงานสร้ างงานขึน เช่น บรรณาธิการให้ ลกน้ องเขียน
ู
บทความใส่หนังสือของตนเอง ใครจะเป็ นเจ้ าของงานเขียนชินนัน เป็ นต้ น กฎหมายกําหนดไว้
ว่า งานทีสร้ างสรรค์ขนในฐานะพนักงานหรื อลูกจ้ าง ถ้ ามิได้ ทําเป็ นหนังสือตกลงกันไว้ เป็ นอย่าง
ึ
อืน ให้ ลิขสิทธิในงานนันเป็ นของผู้สร้ างสรรค์ แต่นายจ้ างมีสิทธินํางานนันออกเผยแพร่ต่อ
สาธารณชนได้ ตามทีเป็ นวัตถุประสงค์ของการจ้ างแรงงาน ดังนัน ถ้ ามิได้ ตกลงกันไว้ แตกต่าง
จากกฎหมายและต้ องทําเป็ นหนังสือชัดเจน ลูกจ้ างซึงเขียนบทความย่อมเป็ นเจ้ าของลิขสิทธิ
แต่บรรณาธิการมีสิทธินํางานเขียนนันไปใช้ ในกิจการของตนซึงผู้เขียนเป็ นลูกจ้ างอยู่ได้ ด้ วย
หลักกฎหมายลิขสิทธิด้ านความเป็ นเจ้ าของชินงานของลูกจ้ าง จึงทําให้ นายจ้ างบางคนทํา
ข้ อตกลงระหว่างตนกับลูกจ้ างไว้ ว่า ถ้ าผลิตชินงานในขณะเป็ นลูกจ้ าง นายจ้ างจะเป็ นเจ้ าของ
ลิขสิทธิ มิใช่แค่มีสิทธินํางานออกเผยแพร่เท่านัน ผู้สร้ างสรรค์งานจึงต้ องพิจารณาชังนําหนัก
ระหว่างสิทธิตามกฎหมายกับข้ อตกลงระหว่างนายจ้ างและลูกจ้ างว่า สิงใดมีประโยชน์สงสุดต่อ
ู
ตนหรื อต่อสังคม

5. งานไม่ มีลิขสิทธิ
กฎหมายลิขสิทธิกําหนดงานทีถือว่าไม่มีลิขสิทธิไว้ ด้วย หมายความว่า ทุกคนสามารถ
นําชินงานทังหมดหรื อบางส่วนไปใช้ เพือประโยชน์ส่วนตนหรื อส่วนรวมได้ โดยไม่ต้องขออนุญาต
หรื อจ่ายค่าตอบแทนก่อน อันได้ แก่
- ข่าวประจําวัน และข้ อเท็จจริงต่างๆทีมีลกษณะเป็ นเพียงข่าวสารอันมิใช่งานในแผนก
ั
วรรณคดี แผนกวิทยาศาสตร์ หรื อแผนกศิลปะ
- รัฐธรรมนูญ และ กฎหมาย
- ระเบียบ ข้ อบังคับ ประกาศ คําสัง คําชีแจง และหนังสือโต้ ตอบของกระทรวง ทบวง กรม หรื อ
หน่วยงานอืนใดของรัฐหรื อของท้ องถิน
- คําพิพากษา คําสัง คําวินิจฉัย และรายงานของทางราชการ
- คําแปลและการรวบรวมสิงต่างๆตาม ข้ อ 1 ถึง 4 ทีกระทรวง ทบวง กรม หรื อหน่วยงานอืนใด
ของรัฐหรื อของท้ องถินจัดทําขึน
การละเมิดลิขสิทธิ
กฎหมายลิขสิทธิกําหนดพฤติกรรมใดว่าเป็ นการละเมิดลิขสิทธิงานของผู้อืนไว้ ชดเจน
ั
ได้ แก่ การทําซําหรื อดัดแปลง เผยแพร่งานต่อสาธารณชน ซึงงานลิขสิทธิของผู้อืนโดยมิได้ รับ
อนุญาต ส่วนงานโปรแกรมคอมพิวเตอร์ นนได้ เพิมการกระทําละเมิดอีกอย่างหนึงไว้ คือ การให้
ั
เช่าต้ นฉบับหรื อสําเนางาน หากผู้ใดกระทําการดังกล่าว ถือเป็ นการละเมิดลิขสิทธิ ต้ องรับโทษ
อาญาและจ่ายค่าเสียหายแก่เจ้ าของงานด้ วย หากผู้ใดรู้อยู่แล้ วหรื อมีเหตุอนควรรู้ว่างานใดได้
ั
ทําขึนโดยละเมิดลิขสิทธิของผู้อืน กระทําการต่อไปนีแก่งานนันเพือหากําไร ให้ ถือว่าผู้นน
ั
กระทําละเมิดลิขสิทธิด้ วย ได้ แก่
- ขาย มีไว้ เพือขาย เสนอขาย ให้ เช่า เสนอให้ เช่า ให้ เช่าซือ หรื อเสนอให้ เช่าซือ
- เผยแพร่ต่อสาธารณชน
- แจกจ่ายในลักษณะทีอาจก่อให้ เกิดความเสียหายแก่เจ้ าของลิขสิทธิ

6. - นําหรื อสังเข้ ามาในราชอาณาจักร
การละเมิดนํางานลิขสิทธิไปหากําไรโดยรู้หรื อมีเหตุควรรู้ได้ จะใช้ ลงโทษ เจ้ าของร้ านค้ า
ผู้จดการ ลูกจ้ างทีรู้ชดหรื อมีเหตุควรรู้ว่า กําลังขาย เผยแพร่ นําเข้ า งานอันมีลิขสิทธิ ดังนัน
ั ั
ร้ านค้ าใดขายแผ่นซีดีเพลงหรื อภาพยนตร์ หนังสือ ซึงละเมิดลิขสิทธิ ผู้ทีต้ องรับโทษในคดี
ประเภทนี คือ เจ้ าของร้ าน ผู้จดการ ลูกจ้ างขายของ ซึงต้ องรู้หรื อควรรู้ว่ากําลังจําหน่ายงาน
ั
ละเมิดลิขสิทธิด้ วย พวกเขาจึงรับโทษอาญาหรื อจ่ายค่าเสียหายแก่เจ้ าของงาน กรณีสํานักพิมพ์
ผลิตหนังสือทีละเมิดลิขสิทธิงานของผู้อืน นอกจากนักเขียนทีลอกหรื อดัดแปลงงานนันต้ องรับ
โทษอาญาแล้ ว หากสํานักพิมพ์ทราบว่าผลิตงานโดยมิได้ รับอนุญาตจากเจ้ าของงานก่อน แล้ ว
ยังออกจําหน่ายอีก จะต้ องรับโทษร่วมกับนักลอกด้ วยซึงการทําเพือเห็นแก่การค้ าหากําไร
ผู้กระทําจะรับโทษจําคุกสูงขึนและปรับมากขึนเป็ นกรณีพเิ ศษ ดังนัน การผลิตงานเผยแพร่จง
ึ
ต้ องระวังเป็ นพิเศษ โดยเฉพาะเมือมีการแจ้ งเตือนให้ พจารณาว่าละเมิดงานลิขสิทธิ ต้ องรี บ
ิ
ตรวจสอบทันทีและงดเผยแพร่งานเพือมิให้ ต้องรับโทษอาญาร่วมกับนักคัดลอกด้ วย แต่
สํานักพิมพ์มิได้ เสียสิทธิในการเรี ยกค่าเสียหายจากนักคัดลอกทีสร้ างความเสียหายแก่องค์กร
ของตน หากมีการเรี ยกร้ องค่าเสียหายจากนักคัดลอกเหล่านันจะเป็ นการปรามนักคัดลอกรุ่น
ต่อไปมิให้ ยดเป็ นเยียงอย่างด้ วยและลดความเสียหายของตนลงได้
ึ
โทษของการละเมิดลิขสิทธิ
กฎหมายคุ้มครองงานอันมีลิขสิทธิของผู้สร้ างสรรค์ แล้ วกําหนดโทษหนักแก่ผ้ ทําละเมิด
ู
ไว้ ชดเจน การละเมิดต่องานของผู้สร้ างสรรค์ทงทําซํา ดัดแปลงงาน เผยแพร่ ต่อสาธารณชนโดย
ั ั
ไม่ได้ รับความยินยอมตามกฎหมาย ต้ องมีโทษปรับตังแต่สองหมืนบาทถึงสองแสนบาท หาก
พฤติกรรมทําละเมิดดังกล่าวเพือการค้ า ผู้กระทําจะมีโทษจําคุกตังแต่หกเดือนถึงสีปี หรื อ
ปรับตังแต่หนึงแสนบาทถึงแปดแสนบาทหรื อทังจําทังปรับ ตัวอย่างเช่น นักลอกนํานิยายของ
นักเขียนอืนมาดัดแปลงแล้ วอ้ างเป็ นงานของตนเพือจัดพิมพ์เป็ นเล่มขายในท้ องตลาด จักเห็น
ว่านักลอกจงใจทําละเมิดงานอันมีลิขสิทธิเพือเจตนาทางการค้ า คือ พิมพ์งานเป็ นเล่มออกขาย

7. ในตลาด เป็ นต้ น หากสํานักพิมพ์นํางานอันมีลิขสิทธิทีถูกละเมิดโดยนักลอกดังกล่าวไป
จําหน่ายทังทีรู้ว่าเป็ นการละเมิดลิขสิทธิของผู้อืน จักต้ องรับโทษจําคุกสามเดือนถึงสองปี หรื อ
โทษปรับตังแต่ห้าหมืนบาทถึงสีแสนบาทหรื อทังจําทังปรับด้ วย ผู้ทําละเมิดลิขสิทธิต้ องรับโทษ
อาญาแล้ ว ผู้นํางานอันละเมิดดังกล่าวไปหาประโยชน์ทางการค้ าจักรับโทษอาญาในส่วน
ความผิดของตนอีกด้ วย ถ้ าเคยโดนลงโทษฐานความผิดละเมิดลิขสิทธิมาแล้ ว ยังกระทํา
ความผิดเดียวกันนีอีกภายในห้ าปี เขาจะถูกลงโทษหนักเป็ นสองเท่าของโทษทีพิจารณาคดีใน
เวลานันฐานไม่เข็ดหลาบอีกด้ วย การละเมิดลิขสิทธิเป็ นเรื องต้ องห้ ามและควรหลีกเลียงอย่าง
ยิง เพราะต้ องรับโทษอาญา รับความอับอายต่อสาธารณชนในการประจานตัวเอง ต้ องจ่าย
ค่าเสียหายจํานวนสูงซึงอาจมากกว่ารายได้ ซงเคยรับเงินไว้ ก็ได้ นักลอกและสํานักพิมพ์ต้องเสีย
ึ
ชือเสียงซึงมิอาจประเมินค่าเป็ นเงิน โดยเฉพาะขาดความเชือถือต่ออนาคตของการทํางานหรื อ
สถานะทางสังคมไป ดังนัน การสร้ างสรรค์งานใหม่ด้วยฝี มือของตัวเอง นอกจากเป็ นความ
ภูมิใจส่วนตัวแล้ ว ยังสร้ างรายได้ เกียรติภมิ ให้ ตนเองและครอบครัว มากกว่าการเป็ นนัก
ู
คัดลอกดัดแปลงแอบอ้ างอย่างแน่นอน
เวลาการคุ้มครองงาน
ทางนีกฎหมายคุ้มครองสิทธิและประโยชน์ของผู้สร้ างสรรค์งานโดยมีบทลงโทษเข้ มงวด
แล้ ว ยังกําหนดระยะเวลาไว้ ด้วย โดยให้ ค้ มครองตลอดอายุของผู้สร้ างสรรค์ และมีอยู่ต่อไปอีก
ุ
ห้ าสิบปี นับแต่ผ้ สร้ างสรรค์ถึงแก่ความตาย ซึงทายาทของผู้สร้ างสรรค์จกหาประโยชน์จากงาน
ู ั
อันมีลิขสิทธินีได้ ในช่วงนัน เมือพ้ นห้ าสิบปี แล้ ว งานชินนีจะตกเป็ นสมบัติของแผ่นดินซึงรัฐจะ
เป็ นผู้ดแลผลประโยชน์ต่างๆ รวมทังดูแลมิให้ เกิดการดัดแปลงงานดังกล่าวไปเกินขอบเขตอัน
ู
ควรหรื อเป็ นการทําลายงานชินนัน คนไทยสามารถนําไปตีพมพ์ เผยแพร่งานต่อสาธารณชนได้
ิ
โดยไม่ต้องจ่ายค่าลิขสิทธิแก่ทายาทผู้สร้ างสรรค์อีกต่อไปอันถือเป็ นประโยชน์ต่อสาธารณชน
ตัวอย่างเช่น นายนพเขียนนิยายเรื องหนึง กฎหมายจะคุ้มครองนายนพในฐานะเจ้ าของลิขสิทธิ
นิยายเรื องดังกล่าวตลอดอายุของเขา ห้ ามผู้ใดทําซํา ดัดแปลง เผยแพร่ต่อสาธารณชน โดย

8. ไม่ได้ รับอนุญาตจากนายนพก่อน หลังจากนายนพตายแล้ ว ทายาทของเขาเป็ นผู้รับมรดกนิยาย
เรื องนีต่อไปอีกห้ าสิบปี ในการหาประโยชน์หรื อดูแลมิให้ เกิดการละเมิดงานชินนี หากพ้ นห้ าสิบ
ปี ไปแล้ วงานชินนีจะไปอยู่ในความดูแลของรัฐในฐานะสมบัติของแผ่นดินซึงคนไทยสามารถ
นําไปตีพมพ์เผยแพร่ซาได้ โดยไม่ต้องจ่ายค่าลิขสิทธิหรื อจ่ายด้ วยอัตราน้ อยซึงแล้ วแต่กติกาของ
ิ ํ
รัฐ ณ เวลานัน เป็ นต้ น
ขอขอบคุณเนือหาจาก วิกพีเดีย สารานุกรมเสรี
ิ