1. 1
T.C.
KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ
BABAESKİ MESLEK YÜKSEK OKULU
DIŞ TİCARET 2. SINIF (İ.Ö)
ULUSLARARASI GÖZETİM ŞİRKETLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİ, BİR
TANESİ İLE GÖRÜŞME
DIŞ TİCARETTE STANDARDİZASYON Dersi Dönem Ödevi
HAZIRLAYANLAR
Sunay ÇAKIR
Ferhat YALIN
Begench YANGİBAYEV
Danışman: Öğr. Gör. Emre Ceylan GÜNEL
KIRKLARELİ,2014
2. 2
İÇİNDEKİLER
1. GÖZETİM ŞİRKETİ NEDİR…………………………………………………………….3
2. GÖZETİM NEDİR………………………………………………………..……………….3
3. TÜRKİYE’DE GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN DÜNÜ BUGÜNÜ……......………..….3
4. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN VERDİKLERİ HİZMETLER………………..……....5
4.1.Gözetimin Faydaları…………………………………………………………………...5
4.2.Gözetim Şirketlerinin İşlevi ………………………………………………….………..5
4.3.Gözetim Şirketleri Tarafından Verilen Hizmetler…………………..……………….5
5. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN İHRACATÇILARA SAĞLADIĞI AVANTAJLAR...6
6. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN İTHLATÇILARA SAĞLADIĞI AVANTAJLAR…..6
7. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN SORUMLULUĞU ………………………………...….6
8.GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN VERDİĞİ SERVİSLER ………………………..….….7
8.1.Dökme ürün ve mamüllere ilişkin hizmetler …………………………………………..7
8.2.Mühendislik, tesisat ve yatırım projelerine ilişkin hizmetler …………………………7
8.3.Tüketim malzemelerinin kontrolüne ilişkin hizmetler…………………………….…..7
8.3.1.Fabrika gözetimi ……………………………………………………………………….7
8.3.2.Sevkden önce gözetim ………………………………………………………..………..7
8.3.3.Yükleme denetimi ……………………………………………………………..………8
8.4.Sigorta ve finansman konularına ilişkin hizmetler ……………………..…………….8
8.5.Diğer hizmetler …………………………………………………………………………..8
9.SGS Türkiye Firması İle Röportajımız…………………………………………………..8
KAYNAKÇA ………………………………………………………………………………..11
3. 3
1. GÖZETİM ŞİRKETİ NEDİR
Gözetim şirketi; uluslararası ticari kuralların gereği olarak, mevzuat, satış akdi veya
akreditifler gereğince tartı ve analiz yapılması zorunlu bulunan hallerde,
Ticarete konu olan malda (mamul/yarı mamul) aranan özelliklerle ilgili kalite kontrol
ve tartı işlemlerini yapan,
Bu işlemlerle ilgili raporları düzenleyen,
Bu işlemleri gerçekleştirmek için her türlü laboratuarları kuran ve işleten,
Tüm bunların sonucunda ithalat ve ihracat işlemlerinde koordinasyon sağlayan
tarafsız kuruluşlardır.
T.T.K. Hükümleri uyarınca kurulu bulunan bu tür firmalar, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
tarafından kuruluş işlemleri tamamlandıktan sonra faaliyette bulunabilmektedir.Ancak, dış
ticaret ile işgal etmek isteyen Gözetim Şirketleri 25 Mart 2006 tarih ve 26119 sayılı Resmi
Gazete’de yayınlanan 2006/21 sayılı Tebliğ’de belirlenen hükümlere uymak zorundadır.Söz
konusu Tebliğ’in kapsamına girmek isteyen Şirket ve kuruluşlar gerekli belgelerle birlikte Dış
Ticaret Müsteşarlığı Bölge Müdürlükleri’ne başvurmalıdır.
2. GÖZETİM NEDİR
Gözetim, ticarete konu olan bir malın alıcıya tesliminin, satış sözleşmesinde öngörülen
- miktar,
- kalite,
- ambalajlama,
- etiketleme,
- yükleme,
- taşıma,
- teslim zamanı vb. koşullarına ne ölçüde uygun olarak gerçekleştirildiğinin bir “Gözetim
Şirketi” aracılığıyla, alıcı veya satıcı tarafından tespit ettirilmesidir.
Bu işlem, malın çıkış ve/veya varış yerinde yapılabilir.
13.10.2005 tarihli ve 2005/9454 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Dış
Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi Kararı'nın, 4 üncü maddesinin (k)
bendine istinaden, Dış Ticaret Müsteşarlığı, dış ticarete konu ürünlerle ilgili gözetim
faaliyetlerinde bulunacak Uluslararası Gözetim Şirketlerinin tabi olacakları şartları Sanayi ve
Ticaret Bakanlığı’nın görüşünü alarak tespit etmeye, uluslararası gözetim şirketi statüsü
vermeye ve bu statüyü geri almaya, bu şirketlerin faaliyet alanlarını belirlemeye ve
faaliyetlerini denetlemeye yetkilidir. Gözetim Şirketleri, dış ticarete konu malların kalitesinin,
miktarının, döviz kuru ve mali şartlar da dahil olmak üzere fiyatının ve/veya gümrük
sınıflandırmasının doğruluğunun saptanması ile ilgili her türlü gözetim faaliyetinde bulunmak
üzere kurulurlar.
3. TÜRKİYE’DE GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN DÜNÜ BUGÜNÜ
Türkiye’de Gözetim Şirketleri, 1961 yılına kadar Maliye Bakanlığı tarafından belirlenirken,
1961-1975 yılları arasında bu görev Türkiye Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Ticaret Borsaları
Birliği’nce yürütülmüştür . Daha sonra, 1975 yılında, Uluslararası Gözetim Şirketleri’nin
tayin ve tespiti görevi Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’na verilmiştir.
4. 4
Bu görevi alan Bakanlık, daha önce bu konuda görevli olan “Türkiye Ticaret Odaları,
Sanayi Odaları, Ticaret Borsaları Birliği” tarafından tayin ve tespit edilen gözetim
şirketlerinin, bu alandaki görev ve yetkilerinin devam edeceğini ilan etmiş ve 1977 yılında da
60 ülkedeki Uluslararası Gözetim Şirketleri, Kontrol Firmaları ve Laboratuvarlarına ilişkin
yeni bir liste yayınlamıştır. Söz konusu listede, Türkiye’den “Maden Tetkik Arama Enstitüsü
Genel Müdürlüğü, Laboratuvarlar Daire Başkanlığı” ve “Deniz Survey Bürosu” olmak üzere
iki isim yer almıştır .
1983 yılında İhracat Yönetmeliği 5 uyarınca gözetim şirketlerinin tayin ve tespiti görevi
Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından devralınmış ve Türkiye’de faaliyette bulunan
Gözetim Şirketlerinin sayısı 15’e yükselmiştir. 1985 yılında yayınlanan ve İhracat Rejimi
ekinde yer alan Gözetim Şirketi sayısı hızlı bir şekilde artarak 1989 yılı Haziran ayı itibarıyla
42’ye ulaşmıştır.
30.1.1989 tarihinde yayınlanan İhracat 89/7 ve 14.11.1990 tarihinde yayınlanan 90/13
sayılı İhracat Tebliğleri ile Uluslararası Gözetim Şirketleri’nin yerine getirmeleri gereken
şartlar ayrı ayrı düzenlenmiştir. 14.11.1990 tarihinde yayınlanan İhracat 90/14 sayılı,
24.01.1991 tarihinde yayınlanan İhracat 91/1 sayılı ve 17.7.1991 tarihinden yayınlanan
İhracat 91/6 sayılı Tebliğler ile Uluslararası Gözetim Şirketleri’nin sayısı 25 olarak ilan
edilmiştir.
14 Şubat 1992 tarihinde yayınlanan İhracat 91/10 sayılı Tebliğ ile Gözetim Şirketleri’nin
dış ticaret ile ilgili faaliyetlerini sürdürebilmeleri için yeni düzenlemeler yapılmış ve bu
tebliğin yürürlüğe girmesi ile 90/13, 90/14 ve 91/1 sayılı Tebliğler yürürlükten kaldırılmıştır.
Gözetim Şirketleri’nin sayısı 15 Ağustos 1992 tarih ve 21316 sayılı Resmi Gazete’de
yayınlanan İhracat 92/15 Tebliği ile önce 19 olarak ilan edilmiş, 23.01.1993 tarih ve 21474
sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan İhracat 93/3 sayılı Tebliğ ile de bu sayı 25’e ulaşmıştır.
6 Ocak 1996 tarih ve 22515 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan İhracat 96/6 Tebliği ile
Uluslararası Gözetim Şirketlerinin Statüsü yeniden düzenlenmiş, konuyla ilgili 14.02.1992
tarih ve 21142 sayılı İhracat 91/10 sayılı Tebliğ yürürlükten kalmış ve Gözetim Şirketleri’nin
tayin ve tespiti görevi Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracat Genel Müdürlüğü’ne verilmiştir. 10
Ekim 1996 tarih ve 22783 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan İhracat 96/34 sayılı Tebliğ ile
de daha önce ilan edilen veya kendilerine Uluslararası Gözetim Şirketi statüsü verilmesine
rağmen Resmi Gazete’de yayınlanarak ilan edilmemiş olan uluslararası gözetim şirketlerinin
bu statülerinin sone erdirilerek, 96/6 sayılı Tebliğ’de belirtilen kriterler dikkate alınarak
“Uluslar arası Gözetim Şirketi” statüsü verilen şirket sayısı 32 olarak ilan edilmiştir.
24 Aralık 1997 tarih ve 23210 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Dış
Ticarette Standardizasyon 97/17 Tebliği ile de, dış ticarette gözetime konu malların
kalitesinin, miktarının, döviz kuru ve mali şartlar da dahil olmak üzere fiyatının ve/veya
gümrük sınıflandırmasının doğruluğunun saptanması ile ilgili her türlü faaliyette bulunmak
üzere firma ve kuruluşlara uluslararası gözetim şirketi statüsü verilmesi, geri alınması ve
faaliyetlerini ve denetlenmesine ilişkin hususlar ile bu şirketlerin sorumlulukları yeniden
düzenlenmiş ve Dış Ticaret Müsteşarlığı Standardizasyon Genel Müdürlüğü, gözetim
şirketlerini tayin ve tespiti ile görevlendirilmiltir. 11 Aralık 1998 tarih ve 23550 sayılı Resmi
Gazete’de yayınlanan Dış Ticarette Standardizasyon 98/2 ve 18 Şubat 1999 tarih ve 23615
sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Dış Ticarette Standardizasyon 99/1 kararları ile Resmi
Gazete’de ilan edilmek suretiyle Uluslararası Gözetim Şirketi statüsü verilmiş şirket sayısı
54’e çıkmıştır.
5. 5
4. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN VERDİKLERİ HİZMETLER
4.1.Gözetimin Faydaları
Gözetim;
1. alıcının istediği malın sekviyat öncesi ve/veya sonrasında, söz konusu malın, ithalatçı
ve/veya ihracatçısı tarafından sözleşmede ve/veya standardında öngörülen koşullara ne
ölçüde uygun olduğunun belirlenmesi
2. Taraflar arasında ileride doğabilecek anlaşmazlıkların ve bunun sonucu olarak ortaya
çıkabilecek zararın önlenebilmesi
3. Gerektiğinde yeni fiyat ayarlamasına gidilebilmesi açısından,
İhracatçı ve ithalatçılara önemli kolaylıklar sağlayabilmektedir.
4.2.Gözetim Şirketlerinin İşlevi
Gözetim Şirketlerinin işlevi, alıcı ve satıcı arasında daha az ihtilaf çıkmasını temin etmek
ve bu ihtilafları çözmektir. Bunu sistemli bir çalışma sonucu alışverişe konu olan malların
sözleşmeye uygunluğunu bir rapor ile belgeleyerek yapmaktadırlar.
Gözetim Şirketleri tarafından düzenlenecek rapor ve çeki listelerinin konsolosluk ve
mahalli ticaret odalarınca onaylanması zorunlu bulunmamakta, söz konusu belgeler aynen
kabul edilmektedir.
4.3.Gözetim Şirketleri Tarafından Verilen Hizmetler
Tüm tarım ve sanayi ürünleri ile madensel ürünlerin gözetimini yapmak,
Ticarete konu olan herhangi bir malın miktar ve kalitesini belirleyip hazırlanan raporla
belgelemek,
İlgili alanları dahilindeki tüm maddeler için örnekleme, kalite kontrolü, puantaj
kontrolü, depolama ve stok kontrolü ile sevkiyat sonrasında yükleme, boşaltma
işlemlerine ilişkin prosedürleri yerine getirmek,
Gerektiğinde, malın perakende ve toptan piyasa fiyatını belirlemek,
Taşınan mal ile taşıma evrakının uyumunu karşılaştırmak,
Malın ulusal ve/veya uluslararası bir standarda uygunluğuna ilişkin bilgileri kapsayan
bir belge hazırlamak,
Bunların yanı sıra, sınırlı olanaklarla çalışan işletmeler de, üretim sırasında yapılması
gereken “nokta kontrolleri” için Gözetim Şirketlerinden yararlanabilirler.
5. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN İHRACATÇILARA SAĞLADIĞI AVANTAJLAR
a) Malın arzulanan nitelikte olmaması durumunda sözleşmeye uygun olmayan malların
ihracatını önleyerek malların sonradan geri gönderilmesi, tarafların gereksiz
masraflara girmesi ve zaman kaybı önlenir.
b) Gözetim Şirketlerinin düzenleyecekleri rapor sonucunda ithalatçının yapacağı
muhtemel bir itiraza karşı ihracatçının elinde uluslararası ihtilaflarda delil olarak
kullanabileceği sağlam ve geçerli bir belge olacaktır. Türkiye’de ve dünyada büyük
kuruluşlar tarafından üretilen malların kalite kontrolü, üretimin her aşamasında
6. 6
genellikle bu kuruluşların kendi laboratuar olanaklarıyla gerçekleştirilmektedir.
Ancak bunların düzenleyecekleri raporlar çıkabilecek herhangi bir anlaşmazlıkta,
uluslararası bir davada taraf olmaları nedeniyle yasal açıdan Gözetim Şirketleri
tarafından düzenlenecek raporlar kadar etkili olmamaktadır. Böylelikle, Gözetim
Şirketleri kanalıyla alıcıların kalite ve miktar ile ilgili şikayetlerine karşı uluslararası
güvence sağlanabilmektedir.
c) Satış bedelinin hepsinin veya mümkün olduğu kadar büyük bir kısmının tahsil
edilebilmesi imkanı doğar.
d) Satılan mala tarafsız bir kuruluştan kalite uygunluk belgesi alabilme imkanı ve
dolayısıyla mamulün pazarlama şansının artmasını sağlar. (Bazı ülkeler gözetim
raporuna sahip olmayan malı kabul etmemektedir.)
e) Gözetim Şirketinin iç ve dış piyasalardaki etkinliğinden faydalanılarak ürüne yeni
pazarlar bulabilme imkanı doğar.
6. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN İTHALATÇILARA SAĞLADIĞI AVANTAJLAR
a) Mal kalitesinin belirlenen şartname, standart ve mevzuata uygunluğunu garanti eder.
b) Anlaşmada öngörülen miktarın sevkinin belgelenmesi ile ambalaj, etiketleme ve
yüklemenin şartnameye uygunluğunu belirler.
c) Şartname koşulları dışına çıkılması halinde satıcıya fiyat kırdırabilme imkanı sağlar
d) Teslimdeki gecikme zamanında belirlenebilir.
Özetle, ihracatçılarla ithalatçılar arasında sözleşme koşullarına uymama sonucu ortaya
çıkabilecek anlaşmazlıklarda, Gözetim Şirketleri hazırlayacakları raporlarla en kısa yoldan ve
adil bir biçimde konuyu çözüme kavuşturabilirler. Bu raporlar sonucu Gözetim Şirketleri yeni
fiyat ayarlamalarında da etkili olabilmektedirler.
7. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN SORUMLULUĞU
Uluslararası gözetim şirketleri, verecekleri rapor ve belgelerden doğrudan sorumludurlar.
Gözetim Şirketleri, ihmal ve/veya profesyonel yetersizlikleri sonucu verdikleri hizmetlerin
yarattığı maddi zarardan ve yaptıkları kanunsuz işlemlerden “Borçlar Kanunu” ve “Türk
Ticaret Kanunu” kapsamında sorumludurlar.
Ayrıca, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, tüm şirketler için yaptığı gibi, ilki şirketin
kuruluşundan itibaren ilk 3 ay içinde yapılan genel kurul toplantıların bir komiser ile katılarak
toplantıların kanuna uygun yapılıp yapılmadığını tespit eder.
Diğer taraftan TÜRKAK veya TÜRKAK ile karşılıklı tanıma anlaşması bulunan
akreditasyon kurumları tarafından akredite edilmemiş uluslararası gözetim şirketleri,
yetkilendirildikleri Gümrük Giriş Tarife Cetveli fasılları itibariyle belirlenen malların dışında
gözetim faaliyetinde bulunamazlar.
7. 7
8.GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN VERDİĞİ SERVİSLER
Gözetim; alıcının istediği malın sevkiyat öncesi ve/veya sonrasında, sözleşmede ve/veya
malın standardında öngörülen koşullara uygunluğunun belirlenmesi, taraflar arasında ileride
ortaya çıkması muhtemel anlaşmazlıkların ve bunun sonucu doğabilecek zararın önlenmesi,
gerektiğinde yeni fiyat ayarlamalarına gidilebilmesi yönünden, gerek ihracatçıya gerekse
ithalatçıya önemli kolaylıklar sağlamaktadır.
Gözetim şirketlerinin ana görevi; alıcı ve satıcı arasındaki ticari ilişkinin herhangi bir
anlaşmazlık olmaksızın başlayıp sonuçlandırılmasını temin etmek, sevk konusu mala ilişkin
bir ihtilafın ortaya çıkması halinde bu ihtilafın çözümlenmesine yardımcı olmaktır. Gözetim
şirketleri faaliyetlerini, sistemIi bir çalışma sonucu alışverişe konu olan malların satış
sözleşmelerine uygunluğunu düzenledikleri raporlar ile belgeleyerek yürütmektedirler. Bu
şirketler tarafından düzenlenen raporların ve çeki listelerinin konsolosluk ve/veya mahalli
ticaret odalarınca onaylanması zorunlu bulunmamakta ve bu tür belgeler aynen kabul
edilmektedirler.
Gözetim şirketleri tarafından verilen başlıca gözetim hizmetleri aşağıda açıklanmıştır :
8.1.Dökme ürün ve mamüllere ilişkin hizmetler
Bazı malların üretimleri ve ticari değişimleri teamülen dökme olarak yapılmaktadır. Dökme
deyimi; ambalajlanmamış ve geniş miktarlarda işlem gören ürün ve mamüller için kullanılır.
Dökme ürün ve mamüller, tarımsal ürünler (tahıllar, yağlı tohumlar, nebati yağlar, hayvan
yemIeri, vb.), mineraller (madenler, gübreler, kimyevi maddeler, vb.) ve petrol mamülleri
(ham petrol, petrol ürünleri, vb.) olmak üzere başlıca üç grupta toplanmaktadır. Gözetim
şirketleri; dökme ürün ve mamüllerin üretimi aşamasında miktar tespiti, kalite tespiti ve
müşavirlik hizmetleri verirken, bu malların satışı ve sevkiyatı esnasında ise gözetim, miktar
denetimi, kalite denetimi, temizlik denetimi, ağırlık ve kalite garantileri de vermektedir.
8.2.Mühendislik, tesisat ve yatırım projelerine ilişkin hizmetler
Gözetim şirketleri; mühendislik projelerine, tesis at projelerine ve yatırım projelerine de
servis vermekte olup, çizim (design) ve mühendislik hesaplarının ve yapılan işlemlerin
uluslararası standartlara uyup uymadığını kalite yönünden kontrol ederler.
8.3.Tüketim malzemelerinin kontrolüne ilişkin hizmetler
Tüketim malzemelerinin (tekstil ürünleri, ayakkabı, oyuncak, elektronik araç ve gereçler,
evlerde ve ofislerde kullanılan eşyalar, vb.) kullanımında emniyet, sağlık ve kullanım
kolaylığı konularında sıkı kurallar ve kısıtlamalar giderek yaygınlık kazanmaktadır. Gözetim
şirketleri, bu alanda, alıcı firmaya genellikle üretim yerinden başlayan aşağıdaki denetim ve
kalite servislerini sunmaktadırlar.
8.3.1.Fabrika gözetimi
Fabrikada mevcut makina parkı, üretimdeki kalite standartları, teknolojinin yeterliliği, kalifiye
eleman, vb. hususlar mahallinde incelenerek sipariş konusu mamulün bu fabrikada üretilip
üretilemeyeceği denetlenir.
8.3.2. Sevkden önce gözetim
Bu hizmet, üreticinin tesisinin denetlenmesi, mevcut tesisin sipariş konusu üretimi yapmaya
yeterli olup olmadığı ve üretim prosesinin denetimi anlamındadır.
8. 8
8.3.3.Yükleme denetimi
Bu hizmet, yüklenen malların, üretimleri sırasında gözetim şirketince denetlenen mallar ile
aynı olduğunun saptanmasına yönelik verilmektedir. Yukarıda (2 ve 3) hizmetler; genelde
üreticiden mal toplayıp, biraraya getiren ve daha sonrada bu malı ihraç edecek firmalara
yöneliktir.
8.4.Sigorta ve finansman konularına ilişkin hizmetler
Gözetim şirketleri, ayrıca sigorta ve finansman konularında da aşağıdaki servisleri
vermektedirler:
- Paketleme, depolama ve yükleme aşamalarında gözetim şirketleri yapacakları denetimle
sigorta şirketinin koyduğu şartların yerine getirilip getirilmediği hususunda risk
değerlendirmesi yapmaktadırlar.
- Sigorta şirketleri, sigortaya ait kayıpların bazen yüksek değerlere ulaştığını bildiği için mal
sevkiyatında hasar ve kayıpların asgariye indirilmesini garantiye almak isterler ve bu amaçla
malın yükleme noktasından varma mahalline kadar muteber bir gözetim şirketinin
denetiminde olmasını satıcı firmadan talep edebilirler.
- Gözetim şirketleri, talep üzerine, şirketlerin menkul ve gayri menkullerinin değerlerinin
saptanmasında, denizcilik, müşavirlik ve taşımacılık hizmetlerinde (konteyner gözetimi,
taşıma aracı gözetimi, vb.) yardımcı olmaktadırlar.
8.5.Diğer hizmetler
Gözetim şirketleri, talep üzerine, malın perakende ve toptan piyasa fiyatının belirlenmesine,
taşınan mal ile taşıma belgelerinin uyumunun karşılaştırılmasına, malın milli ve/veya
uluslararası bir standarda uygunluğuna dair bilgileri içeren belgeler hazırlanmasına, ilgi
alanları dahilindeki tüm maddeler için örnekleme, puantaj kontrolü, stok kontrolü ile sevkiyat
sonrasındaki yükleme, boşaltma işlemlerine dair prosedürlerin yerine getirilmesi servislerini
de vermektedirler.
9.SGS Türkiye Firması İle Röportajımız
Soru 1: Öncelikle kendinizden biraz bahseder misiniz?
Cevap: Asım Yazıcıoğlu Maden Y. Mühendisi
Öncelikle şu anda bir takım nedenlerden dolayı sektör adı Gözetim Şirketi olarak
adlandırılmaktadır. Bu şekilde çalışan kuruluşların adı Gözetmedir.
ITU den mezun olur olmaz SGS Gözetme şirketinin Üniversiteden lisan bilen Maden
Mühendisi olarak bu camiaya 3.Mühendis ve ilk Maden Mühendisi olarak katıldım.
Şirkette bir çok Maden ve Metalurjik konularda kontrol prosedürleri yazdım. Bunların bir
kısmı uluslararası dile çevrildi ve SGS Dünyada bunları eğitim malzemesi yaptı.
Türkiye nin ilk ihracat hamlelerinde bilhassa Demir Çelik de , Çimento da Doğal Gaz
boru ilk ihracatında ve de Türkiyenin ilk Buğday ihracatlarında Gözetme
koordinasyonunu yönettim ve Exper olarak çalıştım.
Bu Sektörde Zirai Ürünler,Maden ve Metalurjik Ürünler Departmanında,endustriel
ürünler departmanında ve Petrol departmanlarında Müdür olarak görev yaptım.
Gözetme Şirketlerinin ilk Prosedürlerini yazdım ve SGS Turkiye nin ilk ISO Sertifikasını
almada bu prosedürler kullanıldı daha sonra rakiplerimizin için de rehber oldu.
Şirketin 2 dönem geçici Genel Müdürlüğü sorumlusu olarak da görev yaptım. Şu anda
Genel Müdürlük Danışmanıyım. Aynı zamanda AGFD (Akredite Gözetim Firmaları
Derneği) Başkan yardımcısıyım.
Bakanlıklara Gözetme konusunda rehberlik ayrıca Rotary gibi cemiyetlerde ve de
muhtelif Üniversitelerde Gözetme konusunda seminerler vermekteyim.
9. 9
Şu ada SGS Turkiye de çeşitli sorumluluklarda imza yetkisine sahip olarak Genel Müdür
Danışmanı olarak görev yapmaktayım.
Soru 2: SGS Türkiye olarak firmanız hakkında bilgi verebilir misiniz?
Cevap: SGS Dünyada 1868 de Kuzey Avrupa ülkelerinde bağımsız eksperlik yapan
firmaların daha sonra Gözetme Şirketleri Genel Cemiyeti (Société Genarale de Surveillance)
Adını alarak 1.Dünya savaşı sıralarında güvenli ülke olarak düşünülen İsviçre de bugünde
büyük bir bina olan Cenevre nin Leman gölü yanında kurulmuştur.
Türkiyede kuruluşunu bir Maden Mühendisine 1933 yılında Gözetme Türk Limited olarak
kurdurmuştur.
1976 yılında çıkan bir kanunla yabancı şirketler % 49 olarak hisse sahibi olduklarında
şirket adını SGS Supervise Gözetme Etüd Kontrol Servisleri A.Ş. adını almış ancak bu
arada Türk kelimesini kaybetmiştir.1995 yılında ise % de 100 Isviçre nin Şirketi olmuştur.
1982 yılında Türkiye de rakipleri de büro açmaya başlamış ve bu sektörün temellerini bu
şekilde atmış bir şirkettir. Oncelikle Maden,Petrol ve zirai ürünler konusunda hizmet
veren şirket bugun web sayfasında da belirtildiği gibi tüm malların ihracat ve ithalatını
mallarla ilgili departmanlar kontrolunda yapmaktadır. Ayrıca Türkiye de Ankarada
Maden,Istanbul da Gıda,Zirai ürünler,Tekstil,ROHS test ve RICH testlerin yapıldığı
Laboratuarları vardır. Gebzede ayrı bir İş merkezi olup orda Petrol
Laboratuarları,Otomotive ve Petrol departmanı bulunmaktadır.
Bunun yanı sıra Mersinde,Hatayda toplam 3 Gıda laboratuarı bulunmaktadır.
Şirketimiz Hükümetler departmanı olarak başta Irak,Iran ve diğer Guney Amerika,Arap
yarımadası ve Afrika ülkeleri adına oraya yapılan ihracatlarda gözetme hizmetleri
vermektedir.
Soru 3: SGS Türkiye olarak Gözetim Hizmetleriniz Nelerdir?
Cevap:
Maden ve Metallurjik Mallar Departmanı olarak : Tüm cevherler,metalurjik
mamuller,Kömürler,Çimentolar ve dökme gübreler gibi dökme mallarda kalite ve miktar
kontrolleri
Zirai Ürünler Departmanı olarak. Dökme Tahıllar, bakliyatlar ,Fındık,pamuk gibi
maddelerin kalite ve miktar kontrolleri
Petrol Departmanı: Petrol ürünleri,kimyasallar ve gazlar da kalite ve miktar gözetme
hizmetleri ve tank kalibrasyonları hizmeti
Endüstri Departmanı :Çeşitli makinalar, basınçlı kaplar,demir borular, CE marka
sertifikalama ve Enerji santralleri kontrolleri
Kalite Departmanı olarak ISO 9000-2000 ve değişik sertifikalandırmalar
Hükümetler ve Kurumlar Departmanı olarak: Hükümet kontratları gözetme departmanı
Otomotiv departmanı: Yeni araba imalatından önce ve yedek parçaların kontrolü
Soru 4: Gözetim Hizmetleriniz için müşterilerinizi nasıl kazanıyorsunuz?
Cevap: SGS uzun yıllar sahip olduğu tecrübesi ve koruduğu etik şöhreti ve sahip olduğu
güven ve tüm dünyada sahip olduğu ofis ve laboratuarları ile hizmet vermesi
Soru 5: Gözetim Hizmetlerinizde en çok karşılaştığınız sorunlar nelerdir?
Cevap: Bugünlerde ithal edilen ürünlerin gözetme hizmetleri ile güvenli ithalatını bilmeyen
ithalatçıların uğradığı zararları iş işten geçtikten sonra Gözetme firmalarının hizmeti ile
önleneceğini bilmemeleri
10. 10
Soru 6: İhracat yapılan ülkeyle en çok karşılaşılan sorunlar neler?
Cevap: O ülkede alıcıların malın değerini düşürmek için tanınmayan bilinmeyen şirketlere
yaptırdıkları kontrollerle ihracatçıları zor durumda bırakmak istemeleri. Ayrıca rekabet
Nedeni ile düşük fiyat vererek doğru kontrol yaptırmayan ihracatçıların ve ithalatçıların zarara
uğraması
Soru 7: İki ülke arasında sorunlar yaşandığında ne gibi çözüm yolları buluyorsunuz?
Cevap: Bu malın kalitesinden ise ancak o ülkedeki SGS ofisinin tekrar b,ir kalite kontrolu
yaparak sorunları çözdüğü olmakta yada o ülkelere uzman yollayarak
Soru 8: TSE de bulunan kuralları yeterli buluyor musunuz?
Cevap: TSE Standart enstitüsü olup uluslararası standartlara uygun olarak standartları
belirlemektedir. Ancak bu standartlar ithalat ve ihracatlarda talep edilmeyen standartlardır.
Ancak ülkede yapılan kontrollerde aranmaktadır. Genellikle Uluslararası ticarette en fazla
EN,ISO ve ASTM standartları kullanılmaktadır.Zaman zaman ithalatçılar kendi ülke
standartlarına göre de kontrol istemektedirler.
Soru 9: Türkiye de bulunan gözetim şirketlerini yeterli buluyor musunuz?
Cevap: Esas anlamda yeterli değil ancak sayısal anlamda çok fazladır. Gözetme Firmaları
çok kolay kurulmakta ve anında Uluslararası ünvan verilmektedir. Ancak bir çoğunun verdiği
sertifikayı dış ülkeler ve alıcılar tanımamakta ve kabul etmemektedir. Bu kuruluşların gereken
imkan ve personele sahip olup olmadıkları doğru prosedürlerle çalışıp çalışmadığının
denetimi bilhassa TURKAK akreditasyonuna sahip olmaları gerekir.
Soru 10: Gözetim Şirketlerinin geleceği hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
Cevap: Zamanla kalite sistemleri geliştikce ve Global satıcılar ve alıcılar birbirlerine
güvendikce verilen uluslararası hizmetler biraz azalabilir.Ancak ülkede muayene kuruluşu
olarak çalışan Gözetme firmalarına değişik kamu tarafından verilecek görevler ile bu sektörün
hizmet konuları artacaktır.
