2. GÖZETİM NEDİR ?
Gözetim, ticarete konu olan bir malın alıcıya
tesliminin, satış sözleşmesinde öngörülen
- miktar,
- kalite,
- ambalajlama,
- etiketleme,
- yükleme,
- taşıma,
- teslim zamanı vb. koşullarına ne ölçüde
uygun olarak gerçekleştirildiğinin bir
“Gözetim Şirketi” aracılığıyla, alıcı veya
satıcı tarafından tespit ettirilmesidir.
3. GÖZETİM ŞİRKETİ NEDİR ?
Gözetim şirketi; uluslararası ticari
kuralların gereği olarak, mevzuat, satış
akdi veya akreditifler gereğince tartı
ve analiz yapılması zorunlu bulunan
hallerde,
Ticarete konu olan malda (mamul/yarı
mamul) aranan özelliklerle ilgili kalite
kontrol ve tartı işlemlerini yapan,
Bu işlemlerle ilgili raporları düzenleyen,
Bu işlemleri gerçekleştirmek için her
türlü laboratuarları kuran ve işleten,
Tüm bunların sonucunda ithalat ve
ihracat işlemlerinde koordinasyon
sağlayan tarafsız kuruluşlardır.
4. Gözetimin Faydaları;
Gözetim;
Alıcının istediği malın sevkiyat öncesi ve/veya sonrasında, söz
konusu malın, ithalatçı ve/veya ihracatçısı tarafından
sözleşmede ve/veya standardında öngörülen koşullara ne
ölçüde uygun olduğunun belirlenmesi
Taraflar arasında ileride doğabilecek anlaşmazlıkların ve
bunun sonucu olarak ortaya çıkabilecek zararın önlenebilmesi
Gerektiğinde yeni fiyat ayarlamasına gidilebilmesi açısından,
İhracatçı ve ithalatçılara önemli kolaylıklar
sağlayabilmektedir.
5. Gözetim Şirketleri Tarafından Verilen Hizmetler
Tüm tarım ve sanayi ürünleri ile madensel ürünlerin gözetimini yapmak,
Ticarete konu olan herhangi bir malın miktar ve kalitesini belirleyip
hazırlanan raporla belgelemek,
İlgili alanları dahilindeki tüm maddeler için örnekleme, kalite kontrolü,
puantaj kontrolü, depolama ve stok kontrolü ile sevkiyat sonrasında
yükleme, boşaltma işlemlerine ilişkin prosedürleri yerine getirmek,
6. Gözetim Şirketleri Tarafından Verilen Hizmetler
•Gerektiğinde, malın perakende ve toptan piyasa fiyatını belirlemek,
•Taşınan mal ile taşıma evrakının uyumunu karşılaştırmak,
•Malın ulusal ve/veya uluslararası bir standarda uygunluğuna ilişkin
bilgileri kapsayan bir belge hazırlamak,
•Bunların yanı sıra, sınırlı olanaklarla çalışan işletmeler de, üretim
sırasında yapılması gereken “nokta kontrolleri” için Gözetim
Şirketlerinden yararlanabilirler.
7. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN İHRACATÇILARA SAĞLADIĞI
AVANTAJLAR
Malın arzulanan nitelikte
olmaması durumunda sözleşmeye
uygun olmayan malların ihracatını
önleyerek malların sonradan geri
gönderilmesi, tarafların gereksiz
masraflara girmesi ve zaman
kaybı önlenir.
Satış bedelinin hepsinin veya
mümkün olduğu kadar büyük bir
kısmının tahsil edilebilmesi imkanı
doğar.
8. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN İHRACATÇILARA SAĞLADIĞI
AVANTAJLAR
Satılan mala tarafsız bir kuruluştan kalite uygunluk belgesi
alabilme imkanı ve dolayısıyla mamulün pazarlama şansının
artmasını sağlar. (Bazı ülkeler gözetim raporuna sahip
olmayan malı kabul etmemektedir.)
Gözetim Şirketinin iç ve dış piyasalardaki etkinliğinden
faydalanılarak ürüne yeni pazarlar bulabilme imkanı doğar.
9. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN İTHALATÇILARA SAĞLADIĞI
AVANTAJLAR
Mal kalitesinin belirlenen
şartname, standart ve
mevzuata uygunluğunu
garanti eder.
Anlaşmada öngörülen
miktarın sevkinin
belgelenmesi ile ambalaj,
etiketleme ve yüklemenin
şartnameye uygunluğunu
belirler.
Şartname koşulları dışına
çıkılması halinde satıcıya
fiyat kırdırabilme imkanı
sağlar
10. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN VERDİĞİ SERVİSLER
Dökme ürün ve mamüllere ilişkin hizmetler;
Bazı malların üretimleri ve ticari değişimleri teamülen dökme
olarak yapılmaktadır. Dökme deyimi; ambalajlanmamış ve geniş
miktarlarda işlem gören ürün ve mamüller için kullanılır. Dökme
ürün ve mamüller, tarımsal ürünler (tahıllar, yağlı tohumlar,
nebati yağlar, hayvan yemIeri, vb.), mineraller (madenler,
gübreler, kimyevi maddeler, vb.) ve petrol mamülleri (ham petrol,
petrol ürünleri, vb.) olmak üzere başlıca üç grupta
toplanmaktadır. Gözetim şirketleri; dökme ürün ve mamüllerin
üretimi aşamasında miktar tespiti, kalite tespiti ve müşavirlik
hizmetleri verirken, bu malların satışı ve sevkiyatı esnasında ise
gözetim, miktar denetimi, kalite denetimi, temizlik denetimi,
ağırlık ve kalite garantileri de vermektedir.
11. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN VERDİĞİ SERVİSLER
Mühendislik, tesisat ve
yatırım projelerine ilişkin
hizmetler ;
Gözetim şirketleri;
mühendislik projelerine,
tesisat projelerine ve yatırım
projelerine de servis
vermekte olup, çizim (design)
ve mühendislik hesaplarının ve
yapılan işlemlerin uluslararası
standartlara uyup uymadığını
kalite yönünden kontrol
ederler.
12. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN VERDİĞİ SERVİSLER
Tüketim malzemelerinin
kontrolüne ilişkin hizmetler ;
Tüketim malzemelerinin (tekstil
ürünleri, ayakkabı, oyuncak,
elektronik araç ve gereçler,
evlerde ve ofislerde kullanılan
eşyalar, vb.) kullanımında
emniyet, sağlık ve kullanım
kolaylığı konularında sıkı kurallar
ve kısıtlamalar giderek yaygınlık
kazanmaktadır.
13. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN VERDİĞİ SERVİSLER
Sigorta ve finansman konularına ilişkin hizmetler ;
Gözetim şirketleri, ayrıca sigorta ve finansman konularında da
aşağıdaki servisleri vermektedirler:
- Paketleme, depolama ve yükleme aşamalarında gözetim
şirketleri yapacakları denetimle sigorta şirketinin koyduğu
şartların yerine getirilip getirilmediği hususunda risk
değerlendirmesi yapmaktadırlar.
- Sigorta şirketleri, sigortaya ait kayıpların bazen yüksek
değerlere ulaştığını bildiği için mal sevkiyatında hasar ve
kayıpların asgariye indirilmesini garantiye almak isterler ve
bu amaçla malın yükleme noktasından varma mahalline kadar
muteber bir gözetim şirketinin denetiminde olmasını satıcı
firmadan talep edebilirler.
- Gözetim şirketleri, talep üzerine, şirketlerin menkul ve
gayri menkullerinin değerlerinin saptanmasında, denizcilik,
müşavirlik ve taşımacılık hizmetlerinde (konteyner gözetimi,
taşıma aracı gözetimi, vb.) yardımcı olmaktadırlar.
14. GÖZETİM ŞİRKETLERİNİN VERDİĞİ SERVİSLER
Diğer hizmetler ;
Gözetim şirketleri, talep üzerine, malın
perakende ve toptan piyasa fiyatının
belirlenmesine, taşınan mal ile taşıma
belgelerinin uyumunun
karşılaştırılmasına, malın milli ve/veya
uluslararası bir standarda uygunluğuna
dair bilgileri içeren belgeler
hazırlanmasına, ilgi alanları dahilindeki
tüm maddeler için örnekleme, puantaj
kontrolü, stok kontrolü ile sevkiyat
sonrasındaki yükleme, boşaltma
işlemlerine dair prosedürlerin yerine
getirilmesi servislerini de
vermektedirler.
15. 1-Öncelikle kendinizden biraz
bahseder misiniz?
Asım Yazıcıoğlu Maden Y. Mühendisi
(1951)
Öncelikle şu anda bir takım nedenlerden
dolayı sektör adı Gözetim Şirketi olarak
adlandırılmamaktadır.Bu şekilde çalışan
kuruluşların adı Gözetme olarak
adlandırılmaktadır
ITU den 1976 da mezun olur olmaz SGS
Gözetme şirketinin Üniversiteden lisan
bilen Maden Mühendisi olarak bu camiaya
3.Mühendis ve ilk Maden Mühendisi
olarak katıldım.
Şirkette bir çok Maden ve Metalurjik
konularda kontrol prosedürleri
yazdım.Bunların bir kısmı uluslararası
dile çevrildi ve SGS Dünyada bunları
eğitim malzemesi yaptı.
16. 1-Öncelikle kendinizden biraz
bahseder misiniz?
Türkiye nin ilk ihracat hamlelerinde bilhassa Demir Çelik de ,
Çimento da Doğal Gaz boru ilk ihracatında ve de Türkiyenin ilk
Buğday ihracatlarında Gözetme koordinasyonunu yönettim ve
Exper olarak çalıştım.
Bu Sektörde Zirai Ürünler,Maden ve Metalurjik Ürünler
Departmanında, endustriel ürünler departmanında ve Petrol
departmanlarında Müdür olarak görev yaptım.
Gözetme Şirketlerinin ilk Prosedürlerini yazdım ve SGS Turkiye
nin ilk ISO Sertifikasını almada bu prosedürler kullanıldı daha
sonra rakiplerimizin için de rehber oldu.
Şirketimin 2 dönem geçiçi Genel Müdürlüğü sorumlusu olarak da
görev yaptım..
Bakanlıklara Gözetme konusunda rehberlik ayrıca Rotary gibi
cemiyetlerde ve de muhtelif Üniversitelerde Gözetme konusunda
seminerler vermekteyim.
Şu ada SGS Turkiye de çeşitli sorumluluklarda imza yetkisine
sahip olarak Genel Müdür Danışmanı olarak görev
yapmaktayım.Ayrıca AGFD (Akredite Gözetim Firmaları Derneği)
17. 2-SGS Türkiye olarak firmanız
hakkında bilgi verebilir misiniz?
SGS Dünyada 1868 de Kuzey Avrupa ülkelerinde bağımsız eksperlik yapan
firmaların daha sonra Gözetme Şirketleri Genel Cemiyeti (Société Genarale de
Surveillance) Adını alarak 1.Dünya savaşı sıralarında güvenli ülke olarak düşünülen
İsviçre de bugünde büyük bir bina olan Cenevre nin Leman gölü yanında
kurulmuştur.
Türkiyede kuruluşunu bir Maden Mühendisine 1933 yılında Gözetme Türk Limited
olarak kurdurmuştur.
1976 yılında çıkan bir kanunla yabancı şirketler % 49 olarak hisse sahibi
olduklarında şirket adını SGS Supervise Gözetme Etüd Kontrol Servisleri A.Ş.
adını almış ancak bu arada Türk kelimesini kaybetmiştir.
18. 2-SGS Türkiye olarak firmanız
hakkında bilgi verebilir misiniz?
1995 yılında ise % de 100 Isviçre nin Şirketi olmuştur. 1982 yılında Türkiye de
rakipleri de büro açmaya başlamış ve bu sektörün temellerini bu şekilde atmış bir
şirkettir. Oncelikle Maden,Petrol ve zirai ürünler konusunda hizmet veren şirket
bugun web sayfasında da belirtildiği gibi tüm malların ihracat ve ithalatını mallarla
ilgili departmanlar kontrolünde yapmaktadır. Ayrıca Türkiye de Ankara da
Maden,Istanbul da Gıda,Zirai ürünler,Tekstil,ROHS test ve REACH testlerin
yapıldığı Laboratuarları vardır. Gebzede ayrı bir İş merkezi olup orda Petrol
Laboratuarları, Otomotive ve Petrol departmanı bulunmaktadır.Bunun yanı sıra
Mersinde,Hatayda toplam 3 Gıda laboratuarı bulunmaktadır. Şirketimiz
Hükümetler departmanı olarak başta Irak,Iran ve diğer Guney Amerika,Arap
yarımadası ve Afrika ülkeleri adına oraya yapılan ihracatlarda gözetme hizmetleri
vermektedir.
19. 3-SGS Türkiye olarak Gözetim
Hizmetleriniz Nelerdir?
Gözetme Hizmetleri
Maden ve Metalurjik Mallar Departmanı olarak : Tüm cevherler,
metalurjik mamuller, Kömürler, Çimentolar ve dökme gübreler gibi
dökme mallarda kalite ve miktar kontrolleri
Zirai Ürünler Departmanı olarak. Dökme Tahıllar, bakliyatlar,
Fındık,pamuk gibi maddelerin kalite ve miktar kontrolleri
Petrol Departmanı: Petrol ürünleri,kimyasallar ve gazlar da kalite
ve miktar gözetme hizmetleri ve tank kalibrasyonları hizmeti
Endüstri Departmanı :Çeşitli makinalar, basınçlı kaplar,demir
borular, CE marka sertifikalama ve Enerji santralleri kontrolleri
Kalite Departmanı olarak ISO 9000-2000 ve değişik
sertifikalandırmalar
Hükümetler ve Kurumlar Departmanı olarak: Hükümet kontratları
gözetme departmanı
Otomotiv departmanı : Yeni araba imalatından önce ve yedek
parçaların kontrolü
20. 4-Gözetim Hizmetleriniz için
müşterilerinizi nasıl kazanıyorsunuz?
SGS uzun yıllar sahip olduğu tecrübesi ve koruduğu etik
şöhreti ve sahip olduğu güven ve tüm dünyada sahip olduğu
ofis ve laboratuarları ile hizmet veriyor olması sayesindedir.
5-Gözetim Hizmetlerinizde en çok
karşılaştığınız sorunlar nelerdir?
Bugünlerde ithal edilen ürünlerin
gözetme hizmetleri ile güvenli
ithalatını bilmeyen ithalatçıların
uğradığı zararları iş işten geçtikten
sonra Gözetme firmalarının hizmeti
ile önleneceğini bilmemeleridir.
21. 6-İhracat yapılan ülkeyle en çok
karşılaşılan sorunlar neler?
O ülkede alıcıların malın değerini düşürmek için tanınmayan
bilinmeyen şirketlere yaptırdıkları kontrollerle ihracatçıları
zor durumda bırakmak istemeleri. Ayrıca rekabet nedeni ile
düşük fiyat vererek doğru kontrol yaptırmayan
ihracatçıların ve ithalatçıların zarara uğramasıdır.
7-İki ülke arasında sorunlar yaşandığında
ne gibi çözüm yolları buluyorsunuz?
Bu malın kalitesinden ise ancak o
ülkedeki SGS ofisinin tekrar bir
kalite kontrolü yaparak sorunları
çözdüğü olmakta yada o ülkelere
uzman yollayarak çözüm buluyoruz.
22. 8-TSE de bulunan kuralları yeterli
buluyor musunuz?
TSE Standart enstitüsü olup
uluslararası standartlara uygun
olarak standartları belirlemektedir.
Ancak bu standartlar ithalat ve
ihracatlarda talep edilmeyen
standartlardır. Ancak ülkede yapılan
kontrollerde aranmaktadır. Genellikle
Uluslararası ticarette en fazla
EN,ISO ve ASTM standartları
kullanılmaktadır.Zaman zaman
ithalatçılar kendi ülke standartlarına
göre de kontrol istemektedirler.
23. 9-Türkiye de bulunan gözetim
şirketlerini yeterli buluyor musunuz?
Esas anlamda yeterli değil ancak sayısal
anlamda çok fazladır. Gözetme Firmaları
çok kolay kurulmakta ve anında
Uluslararası ünvan verilmektedir. Ancak
bir çoğunun verdiği sertifikayı dış
ülkeler ve alıcılar tanımamakta ve kabul
etmemektedir. Bu kuruluşların gereken
imkan ve personele sahip olup olmadıkları
doğru prosedürlerle çalışıp
çalışmadığının denetimi bilhassa
TURKAK akreditasyonuna sahip olmaları
gerekir.
24. 10-Gözetim Şirketlerinin geleceği
hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
Zamanla kalite sistemleri geliştikçe ve Global
satıcılar ve alıcılar birbirlerine güvendikçe verilen
uluslararası hizmetler biraz azalabilir.Ancak
ülkede muayene kuruluşu olarak çalışan Gözetme
firmalarına değişik kamu tarafından verilecek
görevler ile bu sektörün hizmet konuları
artacaktır.
