1. SMKA SHARIFAH RODZIAH
BAB1 : KEMUNCULAN DAN
PERKEMBANGAN NASIONALISME
DI ASIA TENGGARA
Kerja kursus sejarah tingkatan 5 2013
NAMA : FATIMATUZ ZAHRA JOHARI
2. 2
BIL SENARAI KANDUNGAN M/S
1
PENDAHULUAN 3
2
PENGHARGAAN 4
3
IMPERIALISME BARAT DI ASIA
TENGGARA
5
4
PERUBAHAN SISTEM POLITIK 10
5
PERKEMBANGAN NASIONALISME DI
FILIPINA,INDONESIA,INDOCHINA,BURMA
DAN THAILAND
21
6
RUMUSAN 32
7
BIBLIOGRAFI 33
8
LAMPIRAN 34
3. 3
PENDAHULUAN
Terhasilnya folio ini adalah kerana tugasan yang telah diamanahkan
kepada semua pelajar tingkatan 4 2012 SMKA Sharifah Rodziah.
Tugasan yang diamanahkan telah dikeluarkan oleh ketua panitia Sejarah
SMKA Sharifah Rodziah sebelum semua pelajar tingkatan 4 pulang
bersempena cuti akhir tahun 2012.Semua pelajar tingakatn 4 telah
diberikan tempoh selama lebih kurang sebulan untuk menyelesaikan
tugasan ini. Kami diberikan tugasan untuk menghasilkan satu folio
berdasarkan bab 1 tingkatan 5 iaitu berkenaan Kemunculan dan
Perkembangan Nasionalisme Di Asia Tenggara . Saya telah merujuk
beberapa sumber dari internet dan buku-buku berkenaan untuk
melengkapkan maklumat berkenaan tajuk tersebut.
4. 4
PENGHARGAAN
Alhamdulillah, bersyukur saya ke hadrat Ilahi dengan limpah kurnia-Nya
serta hidayah-Nya,akhirnya saya berjaya menyiapkan Kerja Kursus
sejarah.Tanpa usaha yang gigih serta nikmat ilham yang dikurniakan oleh
Allah kepadda saya,tidak dapatlah saya meneruskan Kerja Kursus ini.
Pertama sekali saya ingin mengucapkan ribuan terima kasih kepada
semua pihak yang terlibat dalam menjayakan projek ini sama ada secara
langsung atau tidak langsung terutamanya kepada guru Sejarah saya iaitu
Puan Rosilawati Bt Ab.Wahab kerana telah membantu saya menyiapkan
folio dengan menyediakan maklumat tentang tentang kerja kursus ini.
Tidak lupa juga kepada kedua-dua ibu bapa saya iaitu Johari Bin
Mohamed Salih dan Mariah Binti Ahmad yang telah banyak memberikan
sokongan dan dorongan serta sumber kewangan dalam pembikinan kerja
kursus ini. ini. Terima kasih juga diucapkan kepada rakan-rakan
seperjuangan saya kerana telah memberi kerjasama yang baik dalam
memperoleh dan mendapatkan maklumat serta membantu dalam
menyiapkan folio ini.
6. 6
Imperialisme bermaksud dasar atau tindakan sesebuah negara meluaskan pengaruh
dan wilayahnya dengan menjajah atau mengenakan kuasa pemerintahnya ke atas
negara-negara lain untuk kepentingan tertentu.
Imperialisme mula berlaku sejak empayar Yunani dan Rom lagi
Bermula pada kurun ke 15 apabila kuasa-kuasa Barat menguasai wilayah di Amerika
Latin, Afrika dan Asia
(1)MAKSUD IMPERIALISME
Luaskan pengaruh dan wilayah
Menjajah negar lain
Untuk kepentingan tertentu
Sejak empayar Yunani dan Rom
Imperialisme moden apabila kuasa Barat menguasai wilayah lain seperti di
Asia.
(2)
(3) 1.1.1 IMPERIALISIS BARAT
Kuasa
Imperialisme
Barat
Portugal
-tawan
Melaka
Sepanyol
Belanda
Britain
Perancis
Amerika
Syarikat
7. 7
Kuasa-kuasa yg terlibat dgn imperialisme di Asia Tenggara; Portugal,
Sepanyol, Britian, Perancis & Amerika Syarikat
Penawanan Melaka pada tahun 1511 menjadikan Portugis sbg kuasa perintis
dalam penjajahan
Persaingan hebat tersebut menyebabkan berlakunya perluasan kuasa politik
secara langsung.
Seluruh Asia Tenggara telah dikuasai sepenuhnya oleh imperialis Barat
menjelang tahun 1914 kecuali Thailand.
.1.1 IMPERIALISIS BARAT
Imperialisme moden bermula sejak abad ke-15 apabila kuasa-kuasa barat
menguasai wilayah-wilayah Amerika Latin, Afrika dan Asia.
Di Asia Tenggara antara negara-negara Barat yang terlibat dalam
imperialismeialah Portugal (Melaka), Sepanyol (Filipina), Belanda
(Indonesia), Britain (), dan Amerika Syarikat.
1.1.2 FAKTOR-FAKTOR IMPERIALISME BARAT DI ASIA TENGGARA
Bekalan bahan mentah diperlukan secara konsisten untuk membolehkan
mereka mengeluarkan pelbagai hasil perkilangan secara besar-besaran.
Perkembangan sistem pengangkutan dan pehubungan seperti penggunaan
kapal berkuasa wap membolehkan perjalanan dengan cepat dan muatan yang
lebih besar. Pembukaan Terusan Suez pada tahun 1869 telah memendekan
jarak antara Barat dan Timur. Penciptaan Telegraf membolehkan kuasa-kuasa
imperialis memberikan arahan kepada pegawai-pegawai mereka dengan lebih
cepat dan berkesan.
Persaingan antara kuasa-kuasa Barat bagi membuktikan kekuatan dan
kekayaan kuasa Barat tersebut apabila semakin bayak negara jajahan yang
ditakluk.
8. 8
4. Menggunakan slogan beban orang putihuntuk menyatakan bahawa mereka
lebih maju dan bertamadun.
5. Perkembangan Revolusi Perindustrian, dan pencapaian dalam bidang sains
dan teknologi mendahului negara-negara lain. Perkembangan ini telah
meningkatkan keyakinan orang Barat untuk melakukan apa sahaja demi
kebaian mereka.
1.1.2 FAKTOR-FAKTOR IMPERIALISME BARAT DI ASIA TENGGARA
Kekayaan Bahan Mentah:
· AT mmg kaya dgn bhn mentah & mempunyai tnh yg subur
· Barat perlukan bahan mentah utk penuhi tuntunan Revolusi Perindustrian terutama
bijih timah & getah
Revolusi Perindustrian:
RP yg berlaku di Eropah telah mengubah corak dasar imperialisme kuasa2 Barat di
Timur
Sistem Pengangkutan & Perhubungan:
· Penggunaan kapal wap membolehkan banyak muatan dibawa & mempercepatkan
perjalanan antara barat dan timur.
· Pembukaan Terusan Suez (1896) telah memendekkan jarak antara Timur dan Barat
· Penciptaan telegraf membawa perubahan terhadap perhubungan antara Barat &
Timur
· Perniagaan menjadi mudah & perdangan antarabangsa menjadi pesat
Persaingan Kuasa Barat:
Imperliasisme adalah aktivti utk meningkatkan imej & kemegahan negara.
Beban Org Putih & Tugas Menyebar Tamadun:
9. 9
· British & AS menggunakan slogan Beban Orang Putih
· Bristih & AS merasa diri mereka maju & bertamadun
· Bertanggunjawab memimpin org Timur kea rah kesejahteraan
· Perancis menggunakan slogan Tugas Menyebar Tamadun
· Mubaligh Kristian bertanggungjawab menyebarkan agama Kristian penduduk di
tanah jajahan
11. 11
Sebelum Kedatangan imperialis Barat, negara-negara di Asia Tenggara mengamalkan
sistem pemerintahan beraja.
Bagi imperialis Barat, mereka perlu menguasai sistem politik untuk menguasai
ekonomi negara jajahan bagi mencapai matlmat utama mereka.
1.2 Perubahan Sistem Politik
Negara-negara AT mengamalkan sistem pemerintahan beraja sebelum kedatangan Imperialis
Barat.
.2.1 PENGENALAN SISTEM BIROKRASI BARAT
1. Ciri-ciri umum Sistem Birokrasi Barat yang Diperkenalkan di Negara-negara Asia
Tenggara.
Penubuhan Kerajaan Pusat hasil penyatuan silayah-wilayah di tanah jajahan.
Pelantikan Gabenor Jeneral sebagai ketua pentadbir di tanah jajahan.
Perlaksanaan pentadbiran melalui biro.
Perlantikan ketua barat sebagai ketua biro.
Pengenalan undang-undang barat.
· Ciri-ciri umum sistem Birokrasi barat yang diperkenalkan di Negara-negara AT
Penubuhan kerajaan pusat hasil penyatuan wilayah-wilayah di tanah jajahan
Pelantikan Gabenor Jeneral sbg ketua pentadbir di tanah jajahan
Perlaksaanan pentadbiran melalui biro (jabatan)
Pengenalan undang-undang Barat
Pegawai Barat ketua biro
12. 12
Filipina
1. Terdiri daripada daerah-daerah kecil dikenali sebagai barangay yang diperintah
oleh golongan datu.
2. Diselatan kepulauan Filipina terdapat kerajaan-kerajaan Islam.
3. Apabila Sepanyol menguasai Filipina, mereka kemudiannya memperkenalkan
sistem pentadbiran berpusat dengan struktur pemerintahan berikut:
4. Pentadbiran pada peringkat tempatan pula dilaksanakan di bawah Sistem Encomienda
yang diketuai oleh Encomiendo dan dibantu oleh Encominda (barangay-barangay yang
digabungkan).
5.Penyatuan barangay menyebabkan kemerosotan terhadap sistem pemerintahan tradisional
dan pengaruh golongan datu.
a) Pentadbiran Sepanyol di Filipina
Sebelum:
Terdiri drpd daerah2 kecil (Barangay) yg diperintah oleh gol. Datu
Selepas:
Spyol b’jaya kuasai F > kenalkan sistem p’tadbian b’pusat dgn Gabenor
General
Barnagay disatukan menjadi encomienda yg diketuai oleh Encomiendero
Tugas Encomiendero:
Gabenot Jeneral
(pemerintah tertinggi
peringkat pusat)
Ketua Datuk Bandar
(pentadbir wiilayah)
Gabenor Kecil
(Pentadbir Bandar)
13. 13
i. Jaga keamanan
ii. Kutip cukai
iii. Mengkristiankan
Rakyat Filipina benci sistem Encomienda kerana cukai tinggi & kerahan
tenaga
Gerakan nasionalisme di Filipina tercetus semasa pentadbiran AS
Amerika Syarikat terpaksa menjalankan dasar pentadbiran yg lebih liberal dengan memberi
peluang kepada penduduk tempatan dalam birokrasi pentadbiran di Filipina
Indonesia
14. 14
Terdiri daripada beberapa buah kerajaan yang berasingan seperti kerajaan
Maratam dan kerajaan Bantam di Jawa.
Setiap kerajaan tersebut diterjui oleh raja dan dibantu oleh golongan
pembesar.
Pada peringkat pemerintahan tempatan, pentadbiran diketuai oleh pembesar
daerah aatu bupati (di Jawa).
Setelah Belanda menguasai Indonesia, mereka telah membahagikan
pemerintahan Indonesia kepada dua:
Pentadbiran Pusat
Pentadbiran Tempatan.
Perubahan yang diperkenalkan oleh kuasa Barat dalam sistem pemerintahan
tradisional tempatan di Indonesia.
Ciri-ciri Perubahan
Pentadbiran Pusat Diketuai oleh Gabenor Jeneral
Pentadbiran Tempatan Dikendalikan oleh pembesar tempatan dengan
pengawasan pegawai Belanda.
Penubuhan Jabatan Kerajaan Antaranya Jabatan Pejalajaran dan Pertanian.
Penubuhan Dewan Tempatan Sebagai penasihat pentadbiran Belanda tetapi tiada
kuasa perundangan
Penubuhan Volsraad Merupakan Majlis Rakyat yang dianggap sebagai satu
langkah ke arah kemerdekaan. Penubuhannya akibat
desakan Sakerat Islam
.
b) Pentadbiran Belanda di Indonesia
15. 15
Sebelum:
Terdiri drpd buah krj berasingan spt krj Mantaran & krj Bantam
Raja mengetuai pentadbiran
Golongan pembesar yg membantu dikenali sbg bupati (pembesar daerah)
Gol pembesar yg membantu raya dikenali sgb bupati (pembesar daerah)
Selepas:
Pentadbiran Pusat
Pentadbiran tempatan
Penubuhan jabatan kerajaan
Penubuhan dewan tempatan
Penubuhan Volksraad
Burma
16. 16
1. Burma telah mengamalkan sistem pemerintahan berajA dibawah Dinasti
Konbaung. Struktur pemerintahannya seperti
di bawah;
2 . Kemenangan British dalam Perang Inggeris-Burma III membolehkan British
menguasai seluruh Burma dan menghapuskan Dinasti Konboung.
3. Pesuruhjaya Tinggi British menjadi pemerintah tertinggi di Burma.
4. Sistem pentadbiran tempatan diambil alih oleh Myo-ok (pegawai bandaran) dan
sistem undang-undang Barat diperkenalkan.
5. Pengaruh golongan agama merosot berikutan fungsi raja sebagai penaung sami
Buddha telah diambil alih oleh undang-undang Barat.
6. Beberapa jenis jabatan seperti jabatan perhutanan, jabatan kesihatan dan jabatan
kesihatan telah ditubuhkan.
c) Pentadbiran British di Burma
Sebelum:
Burma amalkan pemerintah krj b’raja dibwh Dinasti Konbaung
Raja Juga menjadi penanung kpd sami buddha
Raja, Hluttaw (majlis diraja), Wun (pegawai tinggi kerajaan), Myothugyi
(ketua bandar), Ahmudan, Athi (pembesar-pembesar tradisional)
Selepas:
British b’jaya kuasai Burma dlm Perang Inggeris - Burma III
Institusi Raja Burma tersingkir
Pemerintah tertinggi Burma ialah Pesuruhanjaya Tinggi British di Rangoon
Pentadbiran daerah diambil alih oleh Myo-ok (Pegawai Bandaran)
Akta Kampung Hulu Burma (diperkenalkan)
Akta Perkampungan (dilenya
Hluttaw
(Majlis diraja)
Raja
Hiuttaw
(Majlis diraja)
Wun
(Pegawai tinggi)
kerajaan)
Myothugyi
(Ketua Bandar)
17. 17
IndoChina
Pada awalnya negeri-negeri di IndoChina ditadbir oleh yang mempunyai
kuasa mutlak yang memberikan kuasa penuh kepada kerajaan tempatan.
Setiap birokrasi diketuai oleh golongan Mandarin. Golongan ini dipilih
melalui peperiksaan Bahasa dan kesusasteraan China.
Selepas dikuasai oleh Perancis, pentadbiran di IndoChina diketuai oleh
seorang Gabenor Jeneral yang bertanggungjawab terus kepada Kementerian
Tanah Jajahan di Paris.
Perancis juga membentuk sebuah kerajaan pusat dengan menubuhkan Union
Indochinoise. Semua undang undang di IndoChina diluluskan oleh Parlimen
Perancis.
Pentadbiran pemerintahan tempatan didak diganggu oleh pentadbiran pusat
tetapi perlu membayar cukai dan menyediakan kerahan tenaga.
d) Pentadbiran Perancis di Indochina
Sebelum:
Ditadbir oleh krj Mutlak (kuasa penuh oleh p’bsr tmptan)
Setip birokrasi diketuai oleh gol. Mandrain, yang diperngaruhi oleh sistem
pentadbiran tnh Besar China
Ahli birokrasi dipilih melalui peperiksaan dalam bidang bhs & kesusasteraan
China
Selepas:
Pentadbiran diketuai oleh Gabenor Jeneral yg b’tgjwb terus kpd Kementerian
Tanah Jajahan di Paris
Union Indochionise 1887 ditubuhkan (Vietnam, Kemboja & Laos)
Gabenor Jeneral, Letfenan Jeneral, Residen Jeneral & Residen Wilayah
18. 18
Tanah melayu
Pada awalnya Kesultanan Melayu Melaka mengamalkan Sistem Pembesar
Empat Lipatan dan menjadi ikutan kebanyakan negeri Melayu.
2. Semasa Pemerinthan Belanda, insitusi raja di Melaka di runtuhkan.
3. Kemudian semasa pemerintahan British, Melaka, Pulau Pinang dan
Singapura telah digabungkan untuk menjadi Negeri-Negeri Selat (NNS)
4. Di Negeri-Negeri Melayu Bersekutu (NNMB) iaitu Perak, Selangor dan
Negeri Sembilan, British telah memperkenalkan Sistem Residen.
5. Di Negeri-Negeri Melayu Tidak Bersekutu (NNMTB) iaitu terdiri daripada
Kedah, Kelantan, Terengganu, Perlis dan Johor, British memperkenalkan
Sistem Penasihat.
6 Residen dan Penasihat diletakkan di bawah Gabenor NNS.
7 Tugas utama residen untuk menasihati Sultan dalam semua perkara kecuali
hal ehwal agama Islam dan adat-istiadat Melayu.
8. British juga telah menjalankan pelbagai perubahan
e) PENTADBIRAN BARAT DI TANAH MELAYU
Sebelum:
Kesultanan Melayu bermula di Melaka maka wujudnya Kesultanan Melayu
Melaka
Kesultanan Melayu dibantu oleh sistem pembesar 4 liptan
Selepas:
Penjajahan Portugis
Mula pd 1511 apabila Melaka berjaya ditawan oleh Portugis
KMM runtuh dan pindah ke Johor
Pentadbiran diketuai oelh Gabenor Jeneral yg dibantu oleh Kapten Jeneral dan
pembesar tempatan yg
dikekalkan kedudukannya.
Penjajahan Belanda > Institusi raja di Melaka dihapus terus
Penjajahan British
19. 19
a) Tubuh Negeri-negeri Selat (NNS)
S’pura, Penang, Melaka
Diketuai oleh Gabenor
Bermula thn 1826
b) Negeri- Negeri Melayu Bersekutu (NNMB)
Perak, S’gor, N9 & Pahang ditadbir secaa todak langsung melalui Sistem
Residen
c) Negeri-Negeri Melayu Tidak Bersekutu (NNTB)
Kedah, Kelantan, Trgg, Perlis & Johor diperkenalakn Sistem Penasihat oleh
British.
20. 20
f) Thailand
sistem perintahan awal ialah pemerintahan berkuasa mutlak
Raja Thai iaitu Raja Mongkut & Raja Chulalongkorn.
Raja Mongkut lantaik 80 orang penasihat Barat untuk ketuai pelbagai jabatan
disamping melatih pegawai
tempatan
Penasihat kewangan & pelabuhan serta polis dibawa dari Britian
Penasihat kastam dan ketenteraan dari AS
R. Chulalongkorn memperkenalkan Majlis Penasihat Rendah, Majlis
Mesyuarat Tinggi & Kabinet Menteri
Pembendaharaan negara oleh juruaudit Britain
Thn 1932, sistem raja berpelembagaan diperkenalkan bagi menggantikan
sistem raja berkuasa mutlak
Permodenan pentadbiran yg dilakukan merupakan antara faktor penting dlm
mengekalkan kemerdekaan
22. 22
Maksud nasionalisme ialah perasaan cinta akan bangsa & negara yg membawa
kepadagerakanmembebaskan tanahair daripada cengkaman ekonomi dan
kebudayaan asing.
.3.1 FAKTOR KEMUNCULAN NASIONALISME
a) Dasar penjajahan barat
Penduduk tidak puas hati dgn dasar penjajahan Barat
Pengenalan sistem birokrasi barat telah mengancam kedudukan pembesar dan
tidak beri peluang pd
penglibatan rakyat
Dasar Ekonomi Penjajah
i. Tanaman Paksa (Indonesia)
ii. Sistem Polo (Filipina)
Dasar keterbukaan yang diamalkan oleh imigran Cina, India & lain2
menyebabkan ekonomi negara dikuasai oleh golongan imigran.
b) Pengaruh Agama
agama berjaya menyatukan rakyat tempatan utj menghadap penindas &
pengaruh budaya barat
Gerakan Islah (Indonesia & Tnh Melayu) & Persatuan Belia Buddha (Burma)
> menentang agama yg dibawa
penjajah
Gerakan Islah memperjuangkan Pan-Islamisme, iaitu penyatuan dunia Islam
menentang penjajah Barat
Agama Kristian di Filipina yg telah diperkenalkan oleh Sepanyol telah berjaya
menyatukan penduduk
peribumi menentang Sepanyol
Penentangan ini berlaku kerana penganut agama kristian tempatan dianggap
kelas kedua berbanding
penganut Kristian berbangsa Sepanyol
c) Karya Kesusateraan
23. 23
merupakan media utk menyampaikan mesej kesengsaraan & kekecewaan
terhadap penindasan penjajah
Noil Me Tangere (Jose Rizal – Filipina), Putera Gunung Tahan (Pak Sako –
Tnh Melayu), Kerikil-kerikil Tajam
& ke Makam Bonda (Chairil Anuar – Indonesia)
d) Sistem Pendidikan
Sikap pilih kasih penjajah dalam menyediakan kemudahan pendidikan
yang mengutamakan sek yangmenggunakan bahasa penjajah sbg bhs
pengantar
Di Indonesia, anak gol. Priyayi diberikan pendidikan tersendiri dan
diasingkan dari org kebanyakan
Sikap pilih kasih kerajan Belanda yg cuba memecahkan perpaduan rakyat
Indonesia
e) Kemunculan golongan intelek
Terdiri drpd penduduk tempatan yg mendapat pendidikan tinggi merupakan pencetus
gerakan nasionalisme
Gol intelek yg mendapat pendidikan di Barat & Timur Tgh telah didedahkan idea2
falasafah Barat & Timur Tengah.
- Peringkat awal gol. Intelek ini hanya menuntut taraf hidup dibela tetapi akhirnya
mereka meminta penjajah
membebaskan negara mereka.
f) Pengaruh media massa
Media massa spt akhbar & majalah menyemarakkan semangat & nasionalisme di Asia
Tenggara.
Cth: Tribune Indigene & Clohe Felec (Vietnam)
Al-Ikhwan, Saudara, Warta Malaya & Majlis (Tanah Melayu)
Penjajah merasa terancam terhadap kegiatan politik mereka
Perkembangan sistem pengangkutan & perhubungan pencetus dalam gerakan
nasionalisme
Pencetus gerakan nasionlisme di AT disebabkan:
24. 24
i. perkembangan sistem pengangkutan jalan
ii. pembinaan jln raya & keretapi
iii. penggunaa telefon & telegraf
g) Pengaruh Luar
Tidak dinafikan bahawa pengaruh luar juga berperanan membangkitkan semangat
nasionalisme di AsiaTenggara
Cth: kejayaan Jepun menewaskan China pada tahun 1895 dan Rusia pada 1905
Kedua-dua kejayaan tersebut telah berjaya membuka mata nasionalis tempatan bahwa
negara yg kecilberjaya menewaskan negara yg besar
Selama ini tidak penah terbayang bhw negara Asia yg kecil dapat mengalahkan
negara Eropah yg besar
Perjuangan Mahatma Ghandhi menetang British di India juga telah memberi inspirasi
kepada nasionalistempatan
25. 25
1.3.2 PERKEMBANGAN NASIONALISME
Tahap1:
Memperlihatkan penentangan secara terbuka bersifat setempat & tidak
berorganisasi
Gerakan nasionalisme pada tahap ini memperjuangknan isu kebudayaan,
keagamaan dan hak peribumi
Pemimpin mereka ialah dari golongan pertengahan yg berpendidikan Barat &
Asia Barat
Menekankan kesedaran politik daripada tindakan politik
Minta hak-hak rakyat dikembalikan & taraf hidup diperbaiki
Tidak meminta kemerdekaan dgn segera
Tahap2:
Gerakan nasionalisme lebih radikal & berorganisasi
Tercetus gerakan nasionalisme terhadap kedua adalah disebabkan kegagalan
nasionalisme tahap pertama
Pemimpin pada tahap ini terdiri drpf golongan yg berpendidikan &
berpengetahuan luas dlm bidangkebudayan barat
Ini menyebabkan mereka lebih sedar perubahan-perubahan yg diperkenalkan
dan kesan-kesannya terhadapbangsa dan tanah air
Matlamat perjuangan lebih jelas, iaitu ingin menuntut kemerdekaan dan
membentuk kerajaan sendiri ygberdaulat.
a) Perkembangan Nasionalisme Filipina
26. 26
Tahap 1:
Gerakan nasionalisme yg pertama di AT
Jose Rizal pemimpin gerakan dakyah yg berpendidikan barat adalah pencetus
nasionlisme di Filipina
Mereka memperjuangkan:
Filipina dijadikan wilayah Sepanyol
Bangsa Filipina diberi hak yg sama dgn bangsa Sepanyol
Kebebasan bersuara.
Jose Rizal tubuh Liga Filipina (1892) deask kerajaan Sepanyol lakukan
perubahan politik, ekonomi & sosial
Jose Rizal ditangkap & dibuang negeri ke Dapitan di Mindanou
Jose Rizal dijatuhakn hukuman bunuh atas tuduhan terlibat dlm gerakan
pemberontak
Tahap 2:
Andres Bonifacio menubukan Katipunan (1896) utk menentang Sepanyol
secra radikal
Matlamat perjuangannya ialah:
menyatukan bangsa Filipina
kemerdekaan secara revolusi
Kayalan adalah akbar rasmi Katipunan untuk menyebarkan fahami revolusi
Bonifacio dihukum mati oleh Emilio Aguinaldo pd thn 1897 selepas
Katipunan gagal dlm melancarkan revolusibersenjata terhadap Sepanyo.l
Aguinaldo bekerjasama denagn Amerika Syarikat dan akhirnya Sepanyol
tersingkir pada 1898
Pada thn 1899, Aguinaldo mengisytiharkan kemerdekaan Filipina tetapi AS
tidak mengesahkan kemerdekan
tersebut.
Krj AS membenarkan penubuhan part-parti politik sederhana seperti:
Parti Nasional
Parti Federal
Parti Kemerdekaan
Parti Nasional dipimpin oleh Sergio Osmena telah menangi pilihanraya thn
1907
27. 27
Pd thn 1930an nasionals Filipina kembali menuntut kemerdekaan melalui
perlembagaan setelah pucuk pimpinan
di AS bertukar kepada yg lebih liberal
Filipina mencapai kemerdekaan pada th 1948 degn Manual Roxas sbg
Presiden pertama
28. 28
b) Perkembangan Nasionalisme Indonesia
Tahap 1:
Sepenuh tumpuan pada isu-isu pendidikan
Raden Adjeng Kartini berusaha memanjukan pendidkan utk kaum wanita
Hasil Karya Kartini; Habis Gelap Terbitlah Terang & Penulisan Seorang
Puteri Jawa. > Dedah kemunduran raykat
Indonesia & penindasan oleh Belanda
Pertubuhan Muhammadiyah menyebarkan agama Islam sebenar dan
menetang sekularisme Barat & agamaKristian
Tahap 2:
Tertubuhnya perti politik seperti :
Indonesia (PNI)
Sarekat Islam (SI)
Parti Komunis Indonesia (PKI)
Parti Nasional § Parti-parti tersebut begitu lantang & sanggup menggunakan
kekerasan
Soekarno daro PNI menjadi Presiden Indonesia pertama pd thn 1949 dgn
kemerdekaan pada 17 Ogos 1945
29. 29
c) Perkembangan Nasionalisme IndoChina
Tahap 1:
Pergerakan lebih tertumpu pada Vietnam (dipelopori gol Bangsawan &
pegawai gol. Mandrain)
Memperjuang pemulihan sistem pemerintahan beraja.
Golongan berpendidikan barat memperjuangkan pendidikan barat di kalangan
rakyat
Phan Boi Chau Viet Nam Quang Phu Hoi (VNQPH) yg melancarkan
pemberontakan di Tongkin & gerakandakyah di Vietnam
Phan Boi Chau dipenjarakan & VNQPH diharamkan oleh Perancis
Tahap 2:
Perjuangan Viet Nam Quoc Dang Dang (VNQDD) & Parti Komunis Vietnam
(PKV) lebih radikal.
Perancis bertindak balas dan menagkap pemimpin-pemimpin VNQDD &
menghukum bunuh Nguyen Thai Hoc. § Ho Chih Minh pemimpin PKV
terpaksa lari diri ke Hong Kong
Gerakan Nasionalisme kembali bercorak sederhana di bawah pimpinan
Mahajara Bao Dai.
Vietnam mencapai kemerderkaan pada tahun 1945
30. 30
d) Perkembangan Nasionalisme Burma
Tahap 1:
Perjuangan golong sami Buddha & golongan elit berpendidikan barat.
Persatuan Belia Buddha (1906) ditubuhkan untuk mengekalkan tradisi Buddha
& memajukan pendidikan dikalangan rakyat Burma.
Isu kasut membangkitkan semangat nassionalisme rakyat.
Persatuan belia Buddah dipimpin oleh U Ba Pe pd thn 1916 lebih radikal dgn
menubuhkan Majlis Persatuan.
Am Kesatuan-Kesatuan Burma pada tahun 1920.
Tahap 2:
Laporan Montagu-Chelsford menyatakan Burma belum bersedia untuk
memerintah sendiri.
Tahun 1920 , tercecrus Revolusi Pelajar yang menuntut penubuhan sebuah
universiti untuk mereka.
Majlis Am Sangha Sametggi (gol Sami Buddha) mencetuskan pemberontakan
Saya San yg diketuai oleh SayaSan, bekas pemimpin di Tharawaddy.
Perlembagaab Burma 1935 memberikan peluang kea rah bekerjaan sendiri.
Golongan Thakin (siswazah universiti) menubuhkan partiu Dobama Asiayone
pd thn 1935.
Para pemimpinnya terdiri drpd Aung San, Kyaw Nein & U Nu > gelarkan diri
”Tuan”.
Dr. Ba Maw menang pilihanraya thn 1937, menjadi perdana menteri yg
pertama.
31. 31
e) Gerakan Nasionalisme Thailand
*Berbeza dari negara Asia Tenggara yg lain, Thailand lebih bersikap anti penjajah.
Tahap 1:
Kegelisahn rakyat terhadap penguasaan politik kerabat diraja & penentangan
terhadp raja.
Perkembangan sistem pendidikan Barat telah memberikan pendedahan
terhadap fahaman liberal, sistemdemokrasi & sistem raja berpelembagaan kpd
golongan intelek Thailand.
Tahap 2:
Rakyat Thailand tidak puas hati cengkaman ekonomi oleh kapitalis Barat &
orang Cina.
Perdana Menteri ketika itu, Phibul Songram menyekat kebebasan &
penguasan ekonomi serta sekolah &akhbar orang cina dibubarkan.
Penduduk peribumi digalakkan diri melibatkan dalam aktivti ekonomi.
Jawatan kerajaan hanya utk penganut agama Buddha.
Tahun 1939, Phibul Songram menukaran nama negara Siam kepada Thailand
(Tanah Bebas).
32. 32
Rumusan
Kehadiran imperislime barat adalah untuk kepentingan negara mereka.
Birokrasi barat telah mengubah sistem politik, ekonomi & sosial di Asia
Tenggara.
Pentadbiran kerajaan penajajah amalan penindasasn & diskriminasi
Gerakan nasionalisme oleh rakyat tempatan kerana tidak menyukai cara
pentadbiran penjajah, mahumenuntut kemerdekaan & pembaikan taraf hidup
Pejuang nasionalis memperlihatkan semangat juang yg tinggi, kental &
keberanian
Perpaduan, kepimpinan & kebijaksanaan menjadi faktor kejayaan sesuatu
perjuangan
Generasi selepas merderka harus mempertahankan kemerderkaan & hargi
penrjuang nasionalis silam danmengisi kemerdekaan tersebut dgn kemajuan
1.Imperialis Barat di Asia tenggara telah membawa kepada perubahan sistem
politik.Perubahan ini penting bagi memastikan matlamat eksploitasi ekonomi
penjajah terhadap tanah jajahannya tercapai.
2. Perubahan sistem politik dan eksploitasi ekoonomi oleh penjajah telah
menindas dan menidakkan hak peribumi.
3.Perkara ini telah mencetuskan gerakan nasionalisme di Asia
Tenggaara.Penjajah menggunakan apa sahaja cara demi untuk mengekalkan
kekuasaannya.
42. 42
Dari segi sejarah, ibadah haji ialah syariat yang dibawa oleh junjungan Nabi kita Muhammad S.A.W.
sebagai membaharui dan menyambung ajaran Nabi Allah Ibrahim A.S. Ibadat haji mula diwajibkan ke
atas umat Islam pada tahun ke-6 Hijrah, mengikut haul yang mashur iaitu dengan turunnya ayat 97
surah Al-Imran yang bermaksud :
43. 43
" Dan Allah Taala mewajibkan manusia mengerjakan ibadat haji dengan mengunjungi Baitullah iaitu
sesiapa yang mampu dan berkuasa sampai kepada-Nya dan sesiapa yang kufur dan ingkar
kewajipan haji itu, maka sesungguhnya Allah Maha Kaya dan tidak berhajatkan sesuatu pun daripada
sekelian makhluk".
Pada tahun tersebut Rasulullah S.A.W. bersama-sama lebih kurang 1500 orang telah berangkat ke
Makkah untuk menunaikan fardhu haji tetapi tidak dapat mengerjakannya kerana telah dihalang oleh
kaum Quraisy sehinggalah mewujudkan satu perjanjian yang dinamakan perjanjian Hudaibiah.
Perjanjian itu membuka jalan bagi perkembangan Islam di mana pada tahun berikutnya ( Tahun ke-7
Hijrah ), Rasulullah telah mengerjakan Umrah bersama-sama 2000 orang umat Islam. Pada tahun ke-
9 Hijrah barulah ibadat Haji dapat dikerjakan di mana Rasulullah S.A.W. mengarahkan Saidina Abu
Bakar Al-Siddiq mengetuai 300 orang umat Islam mengerjakan haji.
RASULLULLAH S.A.W MENUNAIKAN HAJI
Nabi kita Muhammad S.A.W telah menunaikan fardhu haji sekali sahaja semasa hayatnya. Haji itu
dinamakan "Hijjatul Wada'/ Hijjatul Balagh/ Hijjatul Islam atau Hijjatuttamam Wal Kamal kerana
selepas haji itu tidak berapa lama kemudian baginda pun wafat. Baginda telah berangkat ke
Madinatul Munawwarah pada hari Sabtu, 25 Zulkaedah tahun 10 Hijrah bersama isteri dan sahabat-
sahabatnya seramai lebih 90,000 orang Islam.
Baginda telah menyempurnakan amalan-amalan sunat Ihram, memakai ihram dan berniat ihram di
Zulhulaifah, sekarang dikenali dengan nama Bir Ali, 10 km daripada Madinah dan baginda sampai di
Makkah pada 04 Zulhijjah setelah mengambil masa 9 hari dalam perjalanan. Baginda berangkat ke
Mina pada 08 Zulhijjah dan bermalam di situ.
Kemudian ke Arafah untuk berwukuf pada 09 Zulhijjah yang jatuhnya pada hari Jumaat. Rasulullah
S.A.W telah menyempurnakan semua rukun dan wajib haji hingga 13 Zulhijjah. Dan pada 14
Zulhijjah, Rasulullah S.A.W telah berangkat meninggalkan Makkah Al-Mukarramah menuju balik ke
Madinah Al-Munawwarah.
PERISTIWA SEMASA HIJJATUL WADA'
Di masa wukuf terdapat beberapa peristiwa penting yang boleh dijadikan pegangan dan panduan
umat Islam telah berlaku, di antara ialah seperti berikut :
1. Rasulullah S.A.W minum susu di atas unta supaya dilihat oleh orang ramai bahawa hari itu
tiada puasa atau tidak sunat berpuasa pada hari wukuf.
2. Seorang Sahabat jatuh dari binatang tunganggannya lalu mati, Rasulullah S.A.W. menyuruh
supaya mayat itu dikafankan dengan 2 kain ihram dan tidak membenarkan kepalanya ditutup
44. 44
atau diwangikan jasad dan kafannya. Sabda Baginda pada ketika itu bahawa " Sahabat itu
akan dibangkitkan pada hari kiamat di dalam keadaan berihram dan bertalbiah".
3. Rasulullah S.A.W. menjawab soalan seorang ahli Najdi yang bertanyakan " Apakah itu Haji
?". Sabdanya yang bermaksud " Haji itu berhenti di Arafah". Siapa tiba di Arafah sebelum
naik fajar 10 Zulhijjah maka ia telah melaksanakan haji.
4. Turunnya ayat suci Al-Quranul Karim surah Al-Maidah yang bermaksud:
" Pada hari ini aku telah sempurnakan bagi kamu agama kamu dan aku telah cukupkan nikmatku ke
atas kamu dan aku telah redha Islam itu menjadi agama untuk kami.
"
sebagaimana firman Allah Yang bermaksud:
"Wahai Tuhan kami! Terimalah amal kami sesungguhnya Engkaulah Yang Maha Mendengar lagi
Maha Mengetahui. Wahai Tuhan kami! Jadikanlah kami berdua orang-orang yang berserah diri
kepadaMu dan jadikanlah daripada keturunan kami umat yang berserah diri kepadaMu dan
tunjukkanlah kepada kami syariat dan cara-cara ibadat kami dan terimalah taubat kami
sesungguhnya Engkaulah Maha Penerima taubat lagi Maha Mengasihani. Wahai Tuhan kami!
Utuslah kepada mereka seorang Rasul dari kalangan mereka sendiri, yang akan membacakan
kepada mereka ayat-ayatMu dan mengajarkan mereka isi kandungan al-Quran serta hikmat
kebijaksanaan dan membersihkan hati dan jiwa mereka dari perbuatan syirik dan maksiat.
Sesungguhnya Engkaulah Yang Maha Kuasa lagi Maha Bijaksana."
Sehinggalah Allah SWT menyempurnakan pembinaan Baitullah (Kaabah) tersebut kepada mereka
berdua. Nabi Ibrahim Al-Khalil a.s membina Kaabah dengan keadaan :
1. Tinggi Kaabah sembilan hasta.
2. Panjang dari paras bumi atau dari Hajarulaswad hingga ke penjuru sebelah Syam adalah
sepanjang 32 hasta.
3. Lebar Kaabah dari bahagian saluran air bermula dari penjuru Syam hingga ke penjuru
sebelah barat adalah seluas 22 hasta.
4. Panjang dari paras bumi bermula sebelah barat hingga ke penjuru sebelah Yaman adalah
sepanjang 31 hasta.
5. Lebar di paras bumi bermula dari penjuru sebelah Yaman hingga ke Hajarulaswad adalah
seluas 20 hasta.
6. Nabi Ibrahim telah membina pintu Kaabah rapat ke bumi dan tidak ditinggikan atau dibuat
pintu secara sempurna sehinggalah Tubba' Al-Humairi telah membina sebuah pintu dan
meninggikannya.
7. Bentuk binaan Kaabah yang dibina oleh Nabi Ibrahim a.s adalah satu binaan sempurna yang
mempunyai dua penjuru iaitu dua penjuru Yamani manakala bentuk Hijir pula, beliau tidak
membinanya dalam bentuk berpenjuru bahkan dalam bentuk separuh bulat sebagaimana
45. 45
bentuk Hijir yang terdapat pada masa sekarang ini. Ada pendapat yang mengatakan umur
Nabi Ibrahim ketika membina Kaabah tersebut ialah 100 tahun.
Foto Dalam Kaabah
Kaabah : Dikenali juga dengan nama Baitullahil Haram iaitu sebuah binaan batu yang
tertua sekali di dunia yang dibina untuk tujuan ibadat. Kaabah adalah Kiblat bagi umat Islam
menunaikan ibadah terutama ibadah solat.Tidak sah solat jika tidak menghadapkan wajah
ke arah Kaabah yang merupakan kiblat bagi umat Islam.Bentuk dan pembinaan Kaabah
sungguh istimewa.Tingginya 15 meter/49.22 kaki. Bentuknya hampir-hampir 4 persegi,
46. 46
mempunyai 4 penjuru:
Keterangan :
1. Hajarul Aswad
2. Pintu Kaabah
3.Mizab atau Pancur Emas
4.Syazarwan (konkrit kaki kaabah)
5.Hijir Ismail
6.Multazam
7.Maqam Nabi Ibrahim a.s.
8. Rukun (penjuru) Hajarul Aswad
9. Rukun (penjuru)Yamani
47. 47
10. Rukun (penjuru) Syami
11.Rukun Iraqi
12.Kiswah Kaabah
13.Garis Mula Tawaf
14.
* Penjuru Hajarul Aswad yang menghala ketimur, kedudukan Hajarul Aswad dari lantai
lebihkurang 1.5 meter.
* Penjuru Iraqi, menghala ke Pihak negeri Iraq. Jaraknya dari penjuru Hajarul Aswad lebih
kurang 12 meter/39.37 kaki.Di sinilah terletaknya pintu Kaabah dan Multazam.
* Penjuru Syami, menghala ke negeri Syam, jaraknya dari penjuru iraqi lebih kurang 11
meter/36.1 kaki dan di sinilah terletaknya Hijir Ismail. Hijir Ismail adalah sebahagian dari
Kaabah yang dibina oleh Nabi Ibrahim a.s. Maka tidak sah tawaf melalui sebelah dalam Hijir
Ismail kerana ia sebahagian dari Kaabah.
* Penjuru Yamani, iaitu penjuru yang menghala ke negeri Yaman. Jaraknya dari Penjuru
Syami lebih kurang 12 meter/41.02 kaki, dan Jaraknya ke Penjuru Hajarul Aswad 10.25
meter/33.63 kaki.
KEDUDUKAN KAAABAH SEBAGAI KIBLAT UMAT ISLAM
Setelah Kaabah selesai dibina, ia berfungsi sebagai tandakeagungan dan kekuasaan Allah. Bukti
tersebut dapat dilihat melalui ibadat yang dilakukan oleh manusia sejak zaman Nabi Ibrahim sehingga
sekarang.Ratusan ribu malah jutaan manusia berlumba-lumba untuksampai ke Baitullah menunaikan
ibadat haji dari seluruh pelosok dunia.Kaabah akhirnya menjadi kiblat umat manusia selepas Baitul
Maqdis dan ia merupakan tempat kesatuan umat Islam. Setiap orang Islam yangmenunaikan solat
akan menghadap ke arah yang satu walau di manamereka berada.
TARIKH DIFARDHUKAN HAJI DAN UMRAH
Terdapat beberapa pandangan ulama tentang tarikh sebenar ibadat haji yang difardhukan.
Antaranya:
➢Ada pendapat yang mengatakan pada tahun kelima, keenam,kelapan dan kesembilan hijrah
48. 48
.➢Menurut Doktor Wahbah Azzuhaili dan Doktor Yusuf Al-Qaradhawi, mereka mentarjihkan tarikh
difardhukan haji pada tahun kesembilan hijrah.
Pendapat ini berdasarkan ayat tentang kewajipan menunaikan haji yang diturunkan pada tahun
kesembilan hijrah.
PENGERTIAN HAJI DAN UMRAH
Pengertian Haji
➢Dari segi bahasa ialah mengunjungi tempat yang mulia
.➢Dari segi syarak pula ialah mengunjungi Baitullah Al-Haram diMekah untuk melakukan ibadah
tertentu pada waktu tertentuberdasarkan syarat tertentu.
Pengertian Umrah
➢Umrah dari segi bahasa ziarah.
.➢Umrah dari segi syarak pula ialah mengunjungi Baitullah Al-Haramdi Mekah untuk melakukan
ibadah tertentu pada bila-bila masa.
HUKUM IBADAH HAJI DAN UMRAH
Menunaikan ibadah haji dan umrah adalah fardhu ain.Kewajipan hajidan umrah hanya sekali sahaja
seumur hidup. Antara dalil wajib haji danumrah ialah firman Allah :
(surah Al-Baqarah 2:196)
(surah Al-Imran 3:97)
yang merupakan perintah wajib dalam ayat pertama dan perintah menunaikan haji bagi
yang mampu dalam ayat kedua menunjukkan haji dan umrah adalah kewajipan yang mesti ditunaikan
oleh setiap muslim.
49. 49
PERBEZAAN HAJI DAN UMRAH
KEISTIMEWAAN DAN KESAN IBADAH HAJI DAN UMRAH
Individu
➢Meningkatkan keimanan dan ketaqwaan kepada Allah.
➢Bermunasabah diri dengan menziarahi tempat-tempat bersejarah.
➢Melatih diri berdisiplin.
➢Membersihkan diri dari dosa dan sifat-sifat mazmumah.
Umat Islam
➢Berkenalan dan mengenali bangsa lain.
➢Bermuzakarah dan berbincang menyelesaikan masalah umatIslam.
➢Melahirkan persamaan dan penyatuan yang melambangkankekuatan.
➢Perhimpunan tahunan bagi umat Islam.
Ekonomi
➢Berpeluang berniaga barang-barang dagangan.
➢Berbincang dan mencari jalan meningkatkan taraf ekonomi, politik,teknologi dalam pelbagai bidang.
HAJI
Ditunaikan dalam bulan haji
sahaja
Dalam rukun haji ada wuqub
di Arafah
UMRAH
Tidak ditentukan masa
Tidak ada wuquf
51. 51
SYARAT WAJIB HAJI DAN UMRAH
Haji dan umrah diwajibkan sekali seumur hidup ke atas seseorang yangmencukupi syarat-syarat
berikut :
➢Islam-tidak diwajibkan ke atas orang-orang kafir atau orang-orangmurtad. Jika mereka
mengerjakannya, ia tidak sah.
➢Baligh-tidak diwajibkan ke atas kanak-kanak. Jika diamengerjakannya, ia adalah sah tetapi tidak
menggugurkankewajipan haji dan umrah keatasnya.
➢Berakal-tidak diwajibkan ke atas orang gila dan jika diamelakukannya ia tidak sah.
➢Merdeka-tidak diwajibkan ke atas hamba abdi, tetapi jika diamelakukannya,ia adalah sah.
➢Berkemampuan-kemampuan mengerjakan haji dan umrah.Berkemampuan mengerjakan haji
terbahagi kepada dua iaitu:
-berkemampuan dengan diri sendiri
- berkemampuan denganpertolongan orang lain.
Syarat berkemampuan kepada diri sendiri adalah seperti berikut :
-Syarat kemampuan untuk lelaki dan perempuan
○Mempunyai tambang pergi dan balik.
○Mempunyai bekalan atau perbelanjaan untuk dirinya dan orang-orang di bawah tanggungannya.
○Mempunyai kenderaan pergi dan balik.
○Aman dalam perjalanan pergi dan balik seperti tiada rompakandan penyakit berjangkit.
○Sihat tubuh badan.
○Berkesempatan untuk mengerjakan haji dan umrah.
Syarat tambahan untuk perempuan
○Mendapat keizinaan suami atau wali.
○Ditemani oleh suami atau mahramnya atau sekurang-kurangnya dua orang perempuan yang
dipercayai.
52. 52
RUKUN HAJI DAN UMRAH
Rukun haji dan umrah ialah amalan2 asasi yang mesti dilakukan oleh setiap orang yang
melaksanakan haji dan umrah.Sekiranya salah satu daripada rukun-rukun tersebut tidak dilakukan
sama ada sengaja atau terlupa,haji dan umrah tersebut tidak sah.Rukun-rukun haji adalah seperti
berikut:
Rukun haji Rukun umrah
1.Niat ihram haji 1.Niat ihram umrah
2.Wuquf di Arafah 2.Tawaf
3.Tawaf 3.Sai’e
4.Sai’e 4.Bercukur atau bergunting
5.Bercukur atau bergunting 5.Tertib pada kebanyakan rukun
6.Tertib pada kebanyakan rukun
NIAT IHRAM HAJI DAN UMRAH
Niat ihram ialah berniat menunaikan haji atau umrah secara berasinganatau kedua-duanya sekali.
.•Lafaz niat bagi haji yang dilaksanakan secara berasingan dariumrah ialah:
•Lafaz niat bagi umrah yang dilaksanakan secara berasingan dari haji ialah :
•Lafaz niat bagi haji dan umrah yang dilaksanakan secara bersamaialah:
Sebelum berniat, disunatkan melakukan beberapa perkara. Antaranya:
Mengerat kuku
Mencabut atau menanggalkan bulu dan rambut
Mandi sunat ihram
Memakai minyak rambut dan bau-bauan
Memakai pakaian ihram berwarna putih
Sembahyang sunat ihram
Antara btujuan berihram ialah supaya seseorang itu menumpukan sepenuh perhatian kepada Allah
dengan mengenepikan segala kemewahan hidup yang dinikmati sebelum berihram.
53. 53
WUQUF
Wuquf ialah berada di Arafah walaupun seketika.Ia bermula dari gelincir matahari pada hari
kesembilan Zulhijjah hingga terbit fajar harikesepuluh Zulhijjah. Sebaik-baiknya, seseorang itu berada
di Arafahpada sebahagian hari kesembilan hingga malam kesepuluh Zulhijjah.Ketika wuquf di Arafah,
seseorang itu disunatkan melakukan perkara-perkara berikut::
i.Menyucikan diri daripada najis dan hadas
ii.Sentiasa menghadap ke arah kiblat
iii.Memperbanyakkan membaca Al-Quran
iv.Memperbanyakkan solat sunat
v.Bertalbih,beristighfar,bertakbir,dan berzikir
vi.Berdoa terutama ketika matahari hampir terbenam
HIKMAH WUQUF DI ARAFAH
1.Arafah:Tempat pertemuan semula Nabi Adam dengan Hawasetelah mereka diperintahkan keluar
dari syurga.
2.Kesan peristiwa: Para jemaah haji dikehendaki memakai pakaianyang sama dan memohon
keampunan sertarahmat daripada Allah
.3.Wukuf dapat mengingatkan kita kepada perhimpunan manusia diPadang Mahsyar ketika
menunggu pengadilan daripada Allahpada hari akhirat nanti.
TAWAF
Tawaf ialah mengelilingi Baitullah Al-Haram sebanyak tujuh kali dengansyarat-syarat tertentu dan
dengan tujuan beribadah kepada Allah. Tawaf boleh dilakukan pada bila-bila masa setelah
mengerjakan wuquf, samaada sebelum atau selepas bergunting atau bercukur.
54. 54
JENIS,SYARAT DAN SUNAT TAWAF
Jenis-jenis tawaf
Tawaf Ifadah: Tawaf rukun bagi ibadah haji dan umrah
Tawaf Qudum: Tawaf selamat datang yang dilakukan oleh orangyang baru sampai di Mekah.
Tawaf Sunat: Tawaf biasa yang dilakukan pada bila-bila masayang disukai
Tawaf Wida’a: Tawaf selamat tinggal yang wajib dilakukan apabilaseseorang hendak meninggalkan
Mekah sebagaimenghormati dan memuliakanBaitullahilharam.
Syarat-syarat tawaf
1.Suci daripada hadas dan najis sama ada pada badan, pakaianatau tempat tawaf.
2.Menutup aurat.
3.Dimulakan tawaf dari sudut Hajarul Aswad.
4.Berniat jika ia adalah Tawaf Qudum, Sunat atau Wada’a. Tetapi jika ia Tawaf Ifadah (rukun) niat
tidak diperlukan.
5.Menjadikan Kaabah di sebelah kiri sepanjang masa bertawaf.
6.Berjalan hanya dengan tujuan tawaf.
7.Cukup tujuh kali pusingan dengan yakin.
8.Melakukan tawaf di dalam masjid tetapi di luar Kaabah,, Hijr Ismaildan Syazarwan.
Sunat Tawaf
1.Bertawaf dalam keadaan berjalan kaki bagi orang yang mampumelakukannya.
2.Istilam ialah menyentuh Hajarul Aswad serta mengucupnya. Sunatdiisyaratkan dengan tangan serta
dikucup tapak tangannya jikatidak dapat melakukannya. Tetapi tidak disunatkan bagi kaumwanita,
cukup sekadar isyarat sahaja.
3.Berzikir dan berdoa.
4.Tawaf dengan khusyuk dan tawaduk.
5.Sembahyang sunat 2 rakaat setelah selesai tawaf di belakangmakam Ibrahim atau setentang
dengan Hajarul Aswad.
6.Beridtiba’ iaitu menjadikan tengah kanan selendang di bawahketiak kanan dan kedua-duanya
hujungnya di atas bahu kiri danbahu kanan dibiaarkaan terbuka bagi lelaki.
Hikmah Tawaf
Antara hikmah tawaf ialah:
i.Menimbulkan rasa hormat kepada Baitullah yang merupakantempat yang paling mulia.
ii.Menjadi lambang kesatuaan umat Islam kerana ia dilakukanbersama dan dalam satu arah
pusingan.
iii.Menyamai perbuatan para malaikat yang mengelilingi Arasy Allah,sambil bertasbih dan memuji
Allah,
SAI’E
55. 55
SAI’E
Sa’ie ialah berjalan berulang alik dari Safa ke Marwah sebanyak tujuhkali.
Syarat sa’ie ialah:
a)Dilakukan selepas tawaf ifadhah atau tawaf qudum.
b)Bermula di Safa dan berakhir di Marwah.
c)Hendaklah sampai ke penghujung tempat di Safa da Marwah
.
Sunat sa’ie ialah:
a)Keluar ke tempat sa’ie melalui pintu safa.
b)Berjalan kaki bagi yang mampu.
c)Berada dalam keadaan berwuduk dan berdoa.
Hikmah sa’ie:
Sai’e disyariatkan untuk mengingatkan kita tentang kisah hajar bersama anaknya Ismail a.s.Melalui
kisah ini, kita dapat mengambil beberapa hikmah antaranya:
a)Kesabaran
b)Kegigihan
c)Tidak berputus asa
d)Pengorbanan
e)Kasih ibu terhadap anaknya
BERCUKUR ATAU BERGUNTING
Bercukur atau bergunting rambut sekurang-kurangnya tiga helai merupakan salah satu daripada
rukun haji dan umrah.Waktu bercukur atau bergunting rambut ialah selepas melontar diJamrah Al-
Aqabah pada 10 Zulhijjah atau selepas melakukan tawaf ifadhah.Selepas bercukur atau bergunting,
Jemaah haji bolehlahbertahallul.
Tahallul:
Tahallul ialah bebas daripada pantang larang semasa dalam ihram.Iaterbahagi kepada:
Tahallul awaliaitu apabila selesai melakukan dua daripada tiga perkaraberikut.
a)Melontar di Jamrah Al-Aqabah
b)Tawaf rukun dan sa’ie jika belum dibuat
c)Bercukur atau berguntingApabila selesai melakukan tahallul awal jemaah haji terlepaslahdaripada
pantang larang ihram kecuali tiga perkara berikut:
a)Berkahwin, mengahwinkan orang lain atau menerima wakil kahwin
b)Melakukan perkara-perkara permulaan persetubuhan
c)BersetubuhTahallul saniialah apabila selesai melakukan ketiga-tiga perkaratersebut,
jemaah haji harus melakukan segala pantang larang ihram.
56. 56
Sunat bercukur atau bergunting:
a)Melalukan mata pencukur bagi orang yang tidak berambut
b)Memulakan cukur dari baahagian kanan
c)Menghadap ke arah kiblat
Hikmah bercukur atau bergunting:
a)Menghapuskan segala sifat tercela yang terdapat pada diriseseorang
b)Menjadi simbol penyucian segala dosa zahir dan batin
TERTIB
Rukun-rukun haji dan umrah hendaklah dilakukan dengan tertib.
WAJIB HAJI DAN UMRAH
Wajib haji dan umrah ialah perkara yang wajib dilakukan ketikamelaksanakan kedua-dua ibadah
tersebut.
WAJIB HAJI WAJIB UMRAH
1.Niat ihram haji di Miqat 1.Niat ihram umrah di Miqat
2.Bermalam (Mabit)di Muzdalifah 2.Meninggalkan perkara2 larangan dalam masa
ihram.
3.Melontar di Jamratul Aqabah
4.Bermalam(Mabit) di Mina
5.Melontar ketiga-tiga jamrah pada hari2 tasyriq
6.Meninggalkan perkara2 larangan semasa ihram
NIAT IHRAM DI MIQAT
Miqat ialah tempat atau masa yang ditentukan untuk berniat haji atauumrah.Ia terbahagi kepada:-
1)Miqat Zamani -ialah ketentuan masa untuk seseorang berniatihram Miqat Zamani bagi haji bermula
pada 1 syawal hingga 10Zulhijjah. Miqat Zamani bagi umrah ialah pada bila –bila masasepanjang
tahun.
2)Miqat Makani- ialah ketentuan tempat untuk seseorang berniatihram.
57. 57
Hikmah penetapan Miqat
•Untuk menjaga kemuliaan Baitullah. Ia mempunyai sempadan-sempadan yang tidak boleh dilawati
oleh orang-orang yanghendak menunaikan haji dan umrah melainkan dia telah berniatihram.
•Untuk memberi kemudahan kepada jemaah haji yang datang daripelbagai tempat arah.
•Untuk mengajar umat Islam supaya berdisiplin dan membuatperancangan dalam semua tindakan
mereka.
BERMALAM DI MUZDALIFAH
Bermalam di Muzdalifah ialah berada di Muzdalifah walaupun sekejapselepas separuh malam
kesepuluh Zulhijjah (malam hari raya haji) .
Amalan sunat yang berkaitan dengan bermalam di Muzdalifah.Antaranya ialah:
•Semasa menuju ke Muzdalifah,jemaah haji disunatkan supaya berjalan dengan tenang tanpa
tergesa-gesa.
•Memungut anak-anak batu di Muzdalifah untuk melontar di Jamrah.
•Bersolat maghrib dan isyak dalam waktu isyak dengan satu azandan dua iqamat.
•Membanyakkan doa terutamanya di Masha’ri Al-Haram.
MELONTAR DI JAMRATUL AQABAH
Selepas bermalam di Muzdalifah, jemaah haji menuju ke Mina untuk melontar di Jamratul
Aqabah.Waktu melontar Jamratul Al-Aqabah ialah selepas separuh malam kesepuluhZulhijjah dan
berlanjutan masanya hingga terbenam matahari 13Zulhijjah.Waktu yang afdhal melontar ialah pada
waktu dhuha harikesepuluh Zulhijjah.Melontar jamrah ialah dengan menggunakan tujuh biji anak batu
sebesar hujung jarikelingking. Orang yang hendak melontar disunatkan supaya memberi ruang
kepada orang2 tua,perempuan dan kanak2.Orang yang melontar juga disunatkan supaya berada
dalamkeadaan Kaabah di sebelah kirinya dan Mina di sebelah kanannya.
BERMALAM DI MINA
Jemaah haji wajib bermalam di Mina pada malam hari-hari tasyrik iaitu pada malam 11,12,dan13
Zulhijjah.Syarat bermalam di Mina ialah berada di situ lebih daripada separuh malam.
Walaubagaimanapun, bagi orang yang mempunyai urusan dan ingin meninggalkan Mina dengan
segera,dia boleh bertolak pada 12 Zulhijjah, selepas berada di sana padamalam 11 dan 12 Zulhijjah.
Cara ini dinamakan Nafar Awal.Tetapi orangyang melakukan nafar awal diwajibkan membayar
dam.Syarat-syarat nafar awal ialah;
Meninggalkan Mina selepas gelincir matahari dan sebelum jatuhmatahari 12 Zulhijjah.
Menyempurnakan ketiga-tiga lontaran jamrah pada 11 dan 12Zulhijjah.
Berazam tidak akan kembali lagi ke Mina lagi.
Telah bermalam di Mina selama dua malam.
58. 58
MELONTAR DI KETIGA –TIGA JAMRAH
Ketiga-tiga jamrah tersebut ialah Jamrah Al-Ula, Jamrah Al-Wusta danJamratul Aqabah. Waktu
melontar adalah seperti berikut:
Hari ke-11 dan ke-12 Zulhijjah mulai gelincir matahari hingga terbitfajar hari berikutnya.
Hari ke-13 Zulhijjah mulai daripada gelincir matahari hinggaterbenam matahari.
Bagi orang yang tidak sempat melontar pada 11 dan 12 Zulhijjah,hendaklah melontar pada 13
Zulhijjah sebelum terbenammatahari.
Syarat-syarat sah melontar :
Melontar 7 kali pada tiap-tiap Jamrah.
Lontaran tidak diniatkan untuk tujuan-tujuan lain.
Melontar dengan batu atau jenis-jenisnya.
Batu yang dilontar hendaklah jatuh ke dalam Jamrah denganyakin.
Melontar dengan tangan bagi yang mampu.
Melontar dengan tertib.
Tidak boleh melontar untuk orang lain melainkan setelah diaselesai melontar ketiga-tiga Jamrah
untuk dirinya.
Sunat-sunat melontar pada hari2 tasyrik;
Menghadap kiblat
Bertakbir dan berdoa sebelum dam selapas setiap membuatlontaran.
Berada lebih kurang 5 hasta dari Jamrah.
Muwalah antara tujuan lontaran.
HIKMAH LARANGAN SEMASA IHRAM:
Untuk membuang sifat sombong dan angkuh.
Untuk melatih diri supaya bersabar .
Untuk menimbulkan rasa kasih sayang dan belas kasihan.
Untuk membolehkan para jemaah haji menumpukan kepadaibadah dengan penuh ikhlas dan
tawaduk
Larangan semasa ihram
1)Larangan semasa ihram bagi lelaki dan perempuan:
Memakai wangi-wangian sama ada pada tubuh, pakaian,makanan dan sebagainya.
Mengerat atau membuang kuku.
Memakai sarung tangan.
Memakai minyak pada rambut atau janggut.
Menanggal atau mencabut rambut atau bulu pada anggota badan.
Melakukan pendahuluan persetubuhan seperti bercium, berkucup-kucupan atau berpeluk-pelukan
sehingga boleh menaikkansyahwat.
59. 59
Melakukan persetubuhan antara suami dan isteri
2)Larangan bagi lelaki sahaja:
Menutup kepala atau sebahagian daripadanya seperti memakaisongkok dan serban.
Memakai pakaian yang bersarungsama ada berjahit atausebagainya seperti seluar dan baju
kemeja.
3) Larangan bagi perempuan sahaja:
Menutup muka walaupun sebahagian daripadanya.
61. 61
CARA-CARA MENGERJAKAN HAJI DAN UMRAH
Para ulama bersependapat bahawa cara mengerjakan haji dan umrahada tiga:
1.Haji Ifrad:-Iaitu mengerjakan ibadah haji dan umrah secara berasingandi mana umrahbukan
dilakukan dalam bulan haji.Setelahselesai melakukan haji barulah dilakukan umrah atau
umrahdilakukan sebelum menjelang bulan haji. Inilah cara yangpaling afdhal menurut mazhab Syafi’e
dengan syarat umrahditunaikan dalam tahun yang sama.
2.Haji Tamattu’:-Iaitu mengerjakan umrah terlebih dahulu dalam bulan-bulanhaji. Kemudian
dikerjakan haji dalam tahun yang sama.Seseorang itu dikehendaki berniat ihram umrah sahaja
sertamenunaikan semua rukun dan wajib umrah.Apabila tibamusim haji, dia hendaklah berniat ihram
haji pula.Cara inidiwajibkan dam.
3.Haji Qiran:-Iaitu mengerjakan haji dan umrah dalam bulan-bulan hajisecara serentak.Cara seperti
ini juga diwajibkan dam.Terdapat dua cara mengerjakan haji qiran ini, iaitu:
1)Mengerjakan haji dan umrah dalam bulan haji secaraserentak.
2)Mengerjakan umrah terlebih dahulu tetapi sebelumbertawaf dia berniat mengerjakan haji serta
umrahnyasecara serentak.
DAM
MAKSD DAM
Dam ialah denda yang wajib dilaksanakan oleh orang yang menunaikanhaji atau umrah jika dia
melakukan salah satu daripada perkara berikut:
1)Meninggalkan salah satu atau lebih daripada wajib haji dan umrah.
2)Melakukan salah satu atau lebih perkara-perkara yang dilarangsemasa berihram.
3)Menunaikan haji secara tamattu’ atau qiran.
JENIS-JENIS DAM
1)Dam tertib dan taqdir
Tertib bermaksud ia wajib dilakukan mengikut urutan. Taqdir pula ialah gantiannya telah ditetapkan
oleh syarak tanpaberlebih kurang.Dam ini dikenakan jika jemaah hajimelakukan salah satu daripada
perkara berikut:
✔Melakukan haji secar tamattu’
✔Melakukan haji secara qiran
✔Tidak berwukuf di Arafah
✔Tidak melontar di Jamrah
✔Tidak bermalam di Muzdalifah
✔Tidak berihram di Miqat
✔Tidak melakukan tawaf wida’
✔Melanggar nazar semasa mengerjakan haji
62. 62
Bentuk-bentuk dam tertib dan takdir ialah:
1)Menyembelih seekor kambing atau kibasy atau satu per tujuhbahagian daripada unta, lembu atau
kerbau
2)Jika tidak mampu, dia hendaklah berpuasa sepuluh hari iaitu 3 harisemasa haji dan tujuh hari
apabila dia kembali ke tempatnya
3)Jika tidak mampu,dia hendaklah memberi makan faqir miskinsebanyak sepuluh cupak makanan
asasi.
2)Dam Tertib dan Ta’dil
Ta’dil bermaksud syarak memerintahkan supaya menilai dan berpindahkepada gentian berdasarkan
nilaian tersebut. Dam ini dikenakan jikaJemaah haji melakukan salah satu daripada perkara berikut:
1)Persetubuhan yang dilakukan sebelum tahallul awal atau sebelumselesai menyempurnakan ibadah
umrah. Damnya ialah:
Menyembelih seekor unta yang boleh dibuat korban.
Jika tidak mampu, dia hendaklah menyembelih seekor lembu.
Jika tidak mampu, dia hendaklah menyembelih 7 ekor kambing.
Jika tidak mampu, dia hendaklah membahagikan makanankepada faqir miskin di
tanah haram yang sama nilainya dengan harga seekor unta.
Jika tidak mampu,dia hendaklah berpuasa beberapa sebanyak bilangan cupak
makanan yang sama nilainya dengan seekor unta itu.
.
2)Dia tertahan atau terkepung dalam perjalanan oleh musuh atauperkara-perkara lain yang
menghalangnya daripada memasukiMakkah. Dia hendaklah bertahallul dengan bercukur
ataubergunting. Sebelum itu, dia hendaklah melaksanakan damnyadahulu, iaitu:
•Menyembelih seekor kambing atau kibasy.
•Jika tidak mampu, dia hendaklah membahagikan makanankepada faqir miskin yang nilainya sama
dengan seekor kambing.
•Jika tidak mampu, dia hendaklah berpuasa sebanyakbilangan cupak menyamai nilai seekor
kambing.
3)Dam Takhyir dan Ta’dil
Takhyir bermaksud boleh dipilih untuk melakukan mana-mana perkarayang ditetapkan. Dam ini
dikenakan jika jemaah haji melakukan salahsatu daripada berikut:
a)Berburu binatang buruan
b)Menebang,mengerat atau mencabut pokok di kawasan tanah haram Makkah kecuali jika pokok
tersebut mati kering.Dam yang dikenakan untuk kesalahan2 ini boleh dipilih salah satu daripada
perkara2 berikut:
63. 63
-Memilih binatang yang sebanding dengan binatang yang diburunya.Umpamanya rusa dikira
sebanding dengan lembu dan kijang dikira sebanding dengan kambing.
-Atau memberi makanan kepada faqir miskin yang sama nilainya dengan harga binatang bandingan
tersebut.
-Atau berpuasa sebanyak bilangan cupak yang menyamai nilainya binatang bandingan tersebut.
4)Dam Takhyir dan Taqdir
Dikenakan jika jemaah haji melakukan salah satu daripada perkaraberikut:
1)Menanggal atau mencabut tiga helai rambut atau bulu dari mana-mana anggota badan walaupun
secara tidak sengaja.
2)Memakai pakaian yang dilarang semasa ihram.
3)Mengerat, menanggal atau membinasakan kuku pada tiga batang jari.
4)Memakai wangi-wangian.
5)Memakai minyak di rambut, janggut atau semua bulu muka selainyang tumbuh di pipi dan dahi.
6)Melakukan perkara permulaan persetubuhan.
7)Melakukan persetubuhan selepas persetubuhan yang merosakkan haji.
Dam yang dikenakan untuk kesalahan ini boleh dipilih salah satudaripada berikut:
•Menyembelih seekor kambing atau kibasy
•Atau bersedekah kepada enam orang faqir miskin sebanyak 2 cupaksetiap orang.
•Atau berpuasa selama tiga hari.
HIKMAH DAM
•Melatih jemaah haji supaya berhati-hati semasa beribadah.
•Memberi dorongan kepada jemaah haji supaya bersungguh-sungguh danmenumpukan perhatian
semasa beribadah.
•Menimbulkan minat untuk berkorban dan membantu faqir miskin.
MENZIARAHI MADINAH
Menziarahi Madinah Munawwarah adalah antara sunat haji yang utama kerana didalamnya terdapat
Masjid Naabawi serta makam Rasullullah s.a.w,kaum keluarga dan para sahabat
baginda.Menunaikan solat dalamMasjid Nabawi mempunyai banyak kelebihan. Antara tempat lain
yangdigalakkan untuk diziarahi ialah:
➢Masjid Quba’ yang merupakan masjid pertama yang dibina diMadinah.
➢Masjid Kiblataini iaitu masjid yang berlaku peristiwa peraliha kiblatdari Baitul Maqdis ke Baitullah
.➢Ilbaqi’ iaitu makam para sahabat terkemuka serta para syuhadabadar dan uhud.
➢Badar iaitu tempat berlakunya peperangan pertama dalam Islam.
➢Uhud iaitu tempat berlaku perang Uhud.
64. 64
HAJI MABRUR
Haji mabbrur ialah haji yang tidak bercampur dengan kejahatan danditerima oleh Allah.Antara tanda
seseorang itu memperolehi haji yangmabrur ialah apabila dia menunaikan haji, keadaannya berubah
menjadilebih baik daripada sebelumnya.
Ciri2 haji mabrur
Antara ciri haji mabrur ialah:
➢Tidak melakukan perkara maksiat dan perkara tercela semasamelakukan haji.
➢Melakukan haji dan umrah dengan penuh keikhlasan tanpasebarang perasaan riak.
➢Memastikan perbelanjaan yang digunakan adalah berasal dari sumber yang halal.
➢Mengerjakan segala amalan haji dan umrah dengan sempurna.
66. 66
MAKSUD NIABAH HAJI
Niabah dalam haji bermaksud seseorang itu tidak mengerjakan hajidengan sendiri tetapi haji
dikerjakan oleh orang lain sama ada semasa dia masih hidup atau setelah dia meninggal dunia.
HUKUM NIABAH DALAM HAJI
Para ulama mazhab Syafi’e mengharuskan niabah dalam dua keadaan:
1)Untuk orang yang tidak mampu melakukan haji dengan sendirisama ada kerana terlalu tua atau
sakit berat yang tiada harapanuntuk sembuh. Dalam keadaan ini, dia hendaklah mendapatkanorang
lain melakukan haji untuknya sama ada sukarela ataupundengan bayaran upah asalkan ia
berpatutan.
2)Untuk orang yang telah mati sebelum sempat menunaikan hajisedangkan ia berkemampuan.
Para ulama mazhab Hanafi mengharuskan niabah haji sama ada untukorang yang sudah mati atau
untuk orang yang masih hidup jika dia tidakmampu melakukannya sendiri.
Menurut pendapat yang muktamad dalam mazhab Maliki niabahhaji adalah makhruh untuk orang
yang sudah mati dan tidak sah untuk orang yang masih hidup.
DALIL NIABAH HAJI
Terdapat beberapa hadis yang menunjukkan keharusan niabah haji,antaranya :
Daripada Ibnu Abbas daripada Al-Fadhli bahawa seorang wanita dari Khasa’m berkata:Wahai
Rasulullah,sesungguhnya bapaku sangat tua.Adakah difardhukan haji keatasnya,sedangkan dia tidak
berdaya untuk menunggang untanya?Sabda Nabi S.A.W:Kerjakanlah haji untuknya.
Dalam hadis lain,Rasulullah S.A.W menganggap kefardhuan haji yang tidak ditunaikan semasa hidup
seperti hutang yang perlu dibayar oleh para warisnya:
Daripada ibnu Abbas r.a bahawa seorang wanita dari Juhainah datang kepada Nabi dan
berkata:sesungguhnya ibuku telah bernazar untuk menunaikan haji,(tetapi dia tidak melakukannya)
sehinggalah dia meninggal dunia.Bolehkah aku menunaikan haji untuknya?Sabda
baginda:Ya,lakukanlah haji untuknya,apa pandanganmu jika ibumu berhutang,adakah
melunsainya?,tunaikanlah(hutang)Allah,(hutang)Allah lebih utama untuk ditunaikan.
HUKUM UPAH NIABAH HAJI
Para ulama Mutaqaddimun mazhab Hanafi tidak mengharuskanamalan mengupah haji dan amalan-
amalan lain yang berkaitan denganibadah seperti azan, mengajar Al-Quran, dan sebagainya.Namun
begitu,para ulama Mutaakhirun mazhab Hanafi serta para ulama maazhab-mazhab lain termasuk
mazhab Syafi’e mengharuskannya.
SYARAT-SYARAT NIABAH HAJI
Syarat-syarat niabah haji adalah seperti berikut:
➢Naib haji iaitu wakil atau orang yang mengambil upah haajimestilah sudah menunaikan haji untuk
dirinya dengan sempurna.
67. 67
➢Naib haji hendaklah meniatkan haji untuk orang yang diwakili atauorang yang mengupahnya.
➢Naib haji hendaaklah melakukan ibadah haji untuk seorang sahajapada satu musim.
➢Naib haji berihram pada miqat orang yang dihajikan untuknya ataupada tempat yang sama jauh
dengan miqat tersebut.
➢Naib haji mestilah orang yang cukup keahlian untuk melakukanamaalan-amalan haaji dan umrah
dengan sempurna.
➢Naib haji mestilah mendapat keizinan daripada orang yangdihajikan untuknya jika dia masih
hidup.➢Jika naib haji menunaikan haji secara upah, orang yang ditunaikanhaji tersebut mestilah
belum menunaikannya lagi kecuali jika diamewasiatkannya atau para pewarisnya mengizinkannya.
➢Segala perbelanjaan niabah haji hendaklah mencukupi.
HIKMAH NIABAH DALAM IBADAT HAJI
Terdapat beberapa hikmah niabah dalam haji, antaranya:
➢Memberi peluang kepada seseorang untuk melaksanakankewajipan ibadah haji walaupun dia tidak
dapat melakukannyasendiri.
➢Memberi peluang terutamanya kepada para pewaris seseorang ituuntuk berbakti walaupun setelah
dia meninggal dunia.
69. 69
SEJARAH PENUBUHAN LEMBAGA TABUNG HAJI
Pada November 1962, perbadanan wang simpanan bakal-bakal hajitelah ditubuhkan.Ia mula
beroperasi pada 30 September 1963. Badan iniwujud hasil penerimaan kertas kerja yang mulia
Profesor Ungku Azizpada tahun 1959.Pada tahun 1969, hasil gabungan badan ini dengan
pejabaturusan hal ehwal haji di Pulau Pinang, lahirlah lembaga urusan dantabung haji.Pada tahun
1997, namanya ditukar kepada lembaga tabung haji
Keperluan Kepada Pengurusan Hal Ehwal Haji Di Malaysia
Antara keperluan pengurusan haji di Malaysia ialah:
1)Membantu umat Islam menjana kewangan mereka secara halaldan sistematik.
2)Meringankan beban pengurusan haji..
3)Memudahkan kesenangan jemaah haji mendapatkanperkhidmatan semasa menunaikan haji.
4)Menjamin keselamatan para jemaah haji.5)Mengelakkan jemaah haji ditipu oleh pihak yang
tidakbertanggungjawab.
PERANAN TABUNG HAJI
➢Menyediakan perkhidmatan tabungan serta menjana keagunganpendeposit secara halal.
➢Mengurus dan memberi perkhidmatan kepada jemaah haji semasamenunaikan haji.
➢Memberi kursus dan latihan kepada bakal-bakal haji.
➢Menyediakan pengangkutan.
➢Menyediakan penginapan dan makan minum semasa beradaa ditanah suci.
➢Membekalkan peralatan asas pelaksanaan haji seperti beg, bukupanduan dan sebagainya.
➢Menyediakan passport dan visa haji.
.
KELEBIHAN
MENUNAIKAN
HAJI MELALUI
LEMBAGA
TABUNG HAJI
Dapat melaksanakan haji
menerusi pelan keagungan
yang lebih terancang
Mendapat
bimbingan
daripada pakar
rujuk serta
kaunselor yang
berpengalaman
Memperolehi
layanan yang
lebih mesra dan
selesa
Memperolehi
perkhidmatan
yang lebih cekap
dan berkualiti
70. 70
BADAN-BADAN LAIN YANG TERLIBAT DALAM PENGURUSAN JEMAAH HAJI
1)Jabatan Hal Ehwal Negeri-negeri
Peranan: mengadakan ceramah khas untuk bakal-bakal haji.
2)Kementerian Penerangan serta stesen-stesen televisyen dan radioawam serta swasta
Peranan: mengadakan program-program di televisyen dan di radioberkaitan dengan pelaksanaan haji
3)Kementerian Pengangkutan, Jabatan penerbangan awam danswasta serta sistem penerbangan
Malaysia
Peranan: menyediakan perkhidmatan pergi dan balik
4)Kedutaan Malaysia di Arab Saudi
Peranan: mengeluarkan visa perjalanan kepada jemaah haji
5)Kedutaan Arab Saudi di Malaysia
Peranan: memberi kemudahan tempat penginapan kepada jemaah haji
6)Kementerian Pendidikan Malaysia
Peranan: memberi pendedahan awal kepada umat Islam tentangpelaksanaan haji dan umrah.
PENGURUSAN HAJI YANG BAIK MENINGKATKAN KEMAMPUAN MENUNAIKAN HAJI
Antara perkara yang sering menghalang seseorang mengerjakan hajiialah kurangnya kemampuan
material untuk membiayai kospelaksanaan haji. Namun begitu, perkara ini telah dapat
ditanganidengan baik dan lebih awal oleh lembaga tabung haji melaluiperkhidmatan seperti:
i.Menyediakan perkhidmatan kepada bakal haji untukmenyimpan wang secara beransur-ansur dan
sistematik.
ii.Memberi peluang kepada para penyimpan untuk menjanawang mereka secara halal serta
memperoleh keuntunganyang maksima.
iii.Menyediakan perkhidmatan pengurusan haji secaraberpatutan.Semua perkhidmatan ini dapat
meringankan beban umat Islam sertadapat meningkatkan kemampuan mereka untuk menunaikan
hajimengikut pelan yang lebih terancang.
SUMBANGAN LEMBAGA TABUNG HAJI KEPADA PERKEMBANGAN EKONOMI UMAT ISLAM
DI MALAYSIA
Antara sumbangan lembaga tabung haji kepada perkembanganekonomi di Malaysia ialah:
i.Meningkatkan budaya menabung di kalangan umat Islamdalam usaha untuk membangunkan
ekonomi mereka.
ii.Melabur wang umat Islam dalam bidang-bidang yang memberi manfaat dan pulangan yang
lumayan sepertiperusahaan dan sebagainya.
iii.Memberi peluang pekerjaan kepada umat Islam.
72. 72
Jemaah haji diberi kelonggaran menunaikan solat jamak semasa menunggu waktu wukuf di Padang
Arafah.
Sebahagian jemaah haji sedang menikmati sarapan di bawah kemah di Padang Arafah
Jemaah haji sedang meredah hujan di Mekkah
73. 73
keadaan jemaah haji di Padang Arafah ketika wukuf
SEBAHAGIAN jemaah haji yang berpakaian ihram berdoa di Padang Arafah ketika menunaikan fardu
haji.
Jemaah haji sedang melontar jamrah
74. 74
Jemaah haji sedang memeriksa lokasi mereka di Mina
Jemaah haji perempuan sedang “Mabit”di Mina
