SlideShare a Scribd company logo

CT-Colonoscopie

•
•
Erik R. Ranschaert, MD, PhD
Erik R. Ranschaert, MD, PhD

Presentatie van huidige waarde van CT Colonoscopie, toelichting van de techniek, bespreking van toekomstmogelijkheden en mogelijke rol bij screening naar colorectaal carcinoom

Health & Medicine
1 of 180
CT-colonoscopie (CTC): waar staan we? waar gaan we? Erik Ranschaert, radioloog zaterdag 24 januari 2009
Inleiding • Klinische context CRC • CT-colonoscopie • JBZ-project • Indicatiestelling • Toekomst zaterdag 24 januari 2009
CRC zaterdag 24 januari 2009
CRC • CRC is 2e kankergerelateerde doodsoorzaak in NL en in VS zaterdag 24 januari 2009
CRC • CRC is 2e kankergerelateerde doodsoorzaak in NL en in VS • Jaarlijks 10.000 Nederlanders met CRC en 5000 sterfgevallen zaterdag 24 januari 2009
CRC • CRC is 2e kankergerelateerde doodsoorzaak in NL en in VS • Jaarlijks 10.000 Nederlanders met CRC en 5000 sterfgevallen • 90% onstaat uit poliepen zaterdag 24 januari 2009
CRC • CRC is 2e kankergerelateerde doodsoorzaak in NL en in VS • Jaarlijks 10.000 Nederlanders met CRC en 5000 sterfgevallen • 90% onstaat uit poliepen • verwijdering van precursor- poliepen kan risico tot 90% verminderen zaterdag 24 januari 2009
Soorten poliepen Colorectale Poliepen 50% adenomateus 50% hyperplastisch 40% kleine adenomata Geen maligne transformatie 10% gevorderde adenomata Risico tot maligne transformatie neemt toe met afmetingen Liebermann, N Engl J Med 2000 > 10 mm – significante laesies zaterdag 24 januari 2009
Wie loopt risico? AGA: Preventing Colorectal Cancer: A Clinician’s Guide zaterdag 24 januari 2009
Wie loopt risico? Verhoogd risico: • > 50 jaar • Voorgeschiedenis CRC of adenomateuze poliep • Familiale prevalentie CRC of adenomateuze poliepen • Langdurige IBD (C.U. of Crohn) AGA: Preventing Colorectal Cancer: A Clinician’s Guide zaterdag 24 januari 2009
Wie loopt risico? Verhoogd risico: • > 50 jaar • Voorgeschiedenis CRC of adenomateuze poliep • Familiale prevalentie CRC of adenomateuze poliepen • Langdurige IBD (C.U. of Crohn) AGA: Preventing Colorectal Cancer: A Clinician’s Guide zaterdag 24 januari 2009
Wie loopt risico? Verhoogd risico: • > 50 jaar • Voorgeschiedenis CRC of adenomateuze poliep • Familiale prevalentie CRC of adenomateuze poliepen • Langdurige IBD (C.U. of Crohn) Hoog risico: • Hereditary nonpolyposis colorectal cancer syndrome (HNPCC) • Familial adenomatous polyposis syndrome (FAP) AGA: Preventing Colorectal Cancer: A Clinician’s Guide zaterdag 24 januari 2009
Screeningstesten J Stoker, Website NVvR 2008 zaterdag 24 januari 2009
Screeningstesten • Fecal Occult Blood Test (FOBT) en immunhistochemische FOBT (i)FOBT • slechts 40% van de CRC en 10-20% van de adenomen • veel fout-positieven J Stoker, Website NVvR 2008 zaterdag 24 januari 2009
Screeningstesten • Fecal Occult Blood Test (FOBT) en immunhistochemische FOBT (i)FOBT • slechts 40% van de CRC en 10-20% van de adenomen • veel fout-positieven • Bariumclysma • Lage sensitiviteit (<50% voor adenomen = 10mm, 39% overall) J Stoker, Website NVvR 2008 zaterdag 24 januari 2009
Screeningstesten • Fecal Occult Blood Test (FOBT) en immunhistochemische FOBT (i)FOBT • slechts 40% van de CRC en 10-20% van de adenomen • veel fout-positieven • Bariumclysma • Lage sensitiviteit (<50% voor adenomen = 10mm, 39% overall) • Sigmoidoscopie • Beperkt deel van het colon, 30% CRC en adenomen gemist J Stoker, Website NVvR 2008 zaterdag 24 januari 2009
Screeningstesten • Fecal Occult Blood Test (FOBT) en immunhistochemische FOBT (i)FOBT • slechts 40% van de CRC en 10-20% van de adenomen • veel fout-positieven • Bariumclysma • Lage sensitiviteit (<50% voor adenomen = 10mm, 39% overall) • Sigmoidoscopie • Beperkt deel van het colon, 30% CRC en adenomen gemist • Conventionele Colonoscopie • referentiestandaard voor CRC en adenomen J Stoker, Website NVvR 2008 zaterdag 24 januari 2009
CTC zaterdag 24 januari 2009
CTC • CT-colografie, CT-colo(no)scopie, Virtuele colo(no)scopie zaterdag 24 januari 2009
CTC • CT-colografie, CT-colo(no)scopie, Virtuele colo(no)scopie • goede resultaten voor detectie van CRC en adenomen zaterdag 24 januari 2009
CTC • CT-colografie, CT-colo(no)scopie, Virtuele colo(no)scopie • goede resultaten voor detectie van CRC en adenomen • colon volledig afgebeeld, ook proximaal van obstructie zaterdag 24 januari 2009
CTC • CT-colografie, CT-colo(no)scopie, Virtuele colo(no)scopie • goede resultaten voor detectie van CRC en adenomen • colon volledig afgebeeld, ook proximaal van obstructie • minder belastende darmvoorbereiding, geen sedatie zaterdag 24 januari 2009
CTC • CT-colografie, CT-colo(no)scopie, Virtuele colo(no)scopie • goede resultaten voor detectie van CRC en adenomen • colon volledig afgebeeld, ook proximaal van obstructie • minder belastende darmvoorbereiding, geen sedatie • niet-invasief: minder risico’s, meer patiëntencomfort zaterdag 24 januari 2009
CTC • CT-colografie, CT-colo(no)scopie, Virtuele colo(no)scopie • goede resultaten voor detectie van CRC en adenomen • colon volledig afgebeeld, ook proximaal van obstructie • minder belastende darmvoorbereiding, geen sedatie • niet-invasief: minder risico’s, meer patiëntencomfort • afbeelding pathologie buiten het colon zaterdag 24 januari 2009
CTC • CT-colografie, CT-colo(no)scopie, Virtuele colo(no)scopie • goede resultaten voor detectie van CRC en adenomen • colon volledig afgebeeld, ook proximaal van obstructie • minder belastende darmvoorbereiding, geen sedatie • niet-invasief: minder risico’s, meer patiëntencomfort • afbeelding pathologie buiten het colon • interessant als mogelijke screeningstechniek zaterdag 24 januari 2009
Stand van zaken anno 2008 Original Article CT Colonography versus Colonoscopy for the Detection of Advanced Neoplasia David H. Kim, M.D., Perry J. Pickhardt, M.D., Andrew J. Taylor, M.D., Winifred K. Leung, M.D., Thomas C. Winter, M.D., J. Louis Hinshaw, M.D., Deepak V. Gopal, M.D., Mark Reichelderfer, M.D., Richard H. Hsu, M.D., and Patrick R. Pfau, M.D. N Engl J Med Volume 357(14):1403-1412 October 4, 2007 zaterdag 24 januari 2009
Studie Kim et al. zaterdag 24 januari 2009
Studie Kim et al. • CTC screening bij 3120 patiënten zaterdag 24 januari 2009
Studie Kim et al. • CTC screening bij 3120 patiënten • OC screening bij 3163 patiënten zaterdag 24 januari 2009
Studie Kim et al. • CTC screening bij 3120 patiënten • OC screening bij 3163 patiënten • verwijzing voor polypectomie na CTC bij alle poliepen 6-9 mm zaterdag 24 januari 2009
Studie Kim et al. • CTC screening bij 3120 patiënten • OC screening bij 3163 patiënten • verwijzing voor polypectomie na CTC bij alle poliepen 6-9 mm • bij 2 poliepen 6-9 mm werd FU met CTC aangeboden zaterdag 24 januari 2009
Resultaten NEJM Studie zaterdag 24 januari 2009
Resultaten NEJM Studie zaterdag 24 januari 2009
Resultaten NEJM Studie • Primary CTC and OC screening strategies resulted in similar detection rates for advanced neoplasia, although the numbers of polypectomies and complications were considerably smaller in the CTC group zaterdag 24 januari 2009
Resultaten NEJM Studie • Primary CTC and OC screening strategies resulted in similar detection rates for advanced neoplasia, although the numbers of polypectomies and complications were considerably smaller in the CTC group zaterdag 24 januari 2009
Resultaten NEJM Studie • Primary CTC and OC screening strategies resulted in similar detection rates for advanced neoplasia, although the numbers of polypectomies and complications were considerably smaller in the CTC group • These findings support the use of CTC as a primary screening test before therapeutic OC zaterdag 24 januari 2009
zaterdag 24 januari 2009
• ACRIN National Colonography Trial zaterdag 24 januari 2009
• ACRIN National Colonography Trial • multicentrische studie, 2531 personen zaterdag 24 januari 2009
• ACRIN National Colonography Trial • multicentrische studie, 2531 personen • CTC vergeleken met OC zaterdag 24 januari 2009
• ACRIN National Colonography Trial • multicentrische studie, 2531 personen • CTC vergeleken met OC • CTC 90% sensitiviteit voor detectie poliepen > 10 mm zaterdag 24 januari 2009
• ACRIN National Colonography Trial • multicentrische studie, 2531 personen • CTC vergeleken met OC • CTC 90% sensitiviteit voor detectie poliepen > 10 mm • NPV = 99% zaterdag 24 januari 2009
• ACRIN National Colonography Trial • multicentrische studie, 2531 personen • CTC vergeleken met OC • CTC 90% sensitiviteit voor detectie poliepen > 10 mm • NPV = 99% • Voor adenomen 6-9 mm: Sens. 78%, NPV 98% zaterdag 24 januari 2009
Overige studies • • IMPACT 934 patiënten • • MUNCHEN 300 patiënten • • NAVAL STUDY USA 901 patiënten Regge D. et al. RSNA 2007, Chicago, USA Graser A et al. RSNA 2007, Chicago, USA Barlow D. et al. Symposium on Virtual Colonoscopy, Boston, October 2007 zaterdag 24 januari 2009
Samenvattend zaterdag 24 januari 2009
Samenvattend • 5900 patiënten • Sensitiviteit voor poliepdetectie: Poliepen 6-9mm: 78-95 % Poliepen > 1 cm: 90-94 % zaterdag 24 januari 2009
Eigenschappen goede screeningtechniek zaterdag 24 januari 2009
Eigenschappen goede screeningtechniek • zeer hoge NPV zaterdag 24 januari 2009
Eigenschappen goede screeningtechniek • zeer hoge NPV • goede sensitiviteit zaterdag 24 januari 2009
Eigenschappen goede screeningtechniek • zeer hoge NPV • goede sensitiviteit • CT colografie voldoet hieraan zaterdag 24 januari 2009
tekst • American Cancer Society heeft in NEW ! screeningrichtlijn CTC opgenomen als één van de toe te passen screeningmethoden zaterdag 24 januari 2009
Techniek CTC zaterdag 24 januari 2009
Techniek CTC • Voorbereiding zaterdag 24 januari 2009
Techniek CTC • Voorbereiding • JBZ-protocol zaterdag 24 januari 2009
Techniek CTC • Voorbereiding • JBZ-protocol • Uitvoering onderzoek zaterdag 24 januari 2009
Techniek CTC • Voorbereiding • JBZ-protocol • Uitvoering onderzoek • Complicaties, risico’s zaterdag 24 januari 2009
Techniek CTC • Voorbereiding • JBZ-protocol • Uitvoering onderzoek • Complicaties, risico’s • Beoordeling en verslaglegging zaterdag 24 januari 2009
zaterdag 24 januari 2009
Voorbereiding: sleutelprincipes zaterdag 24 januari 2009
Voorbereiding: sleutelprincipes colon zo droog mogelijk 1. zaterdag 24 januari 2009
Voorbereiding: sleutelprincipes colon zo droog mogelijk 1. minimale belasting patiënt 2. zaterdag 24 januari 2009
Voorbereiding: sleutelprincipes colon zo droog mogelijk 1. minimale belasting patiënt 2. fecal tagging 3. zaterdag 24 januari 2009
Voorbereidingspakket JBZ 1.EZ-CAT 225 ml, 2 flacons 2.Bisacodyl 4x5 mg 3.Magnesiumsulfaat 15g 4.Gastrografine 30 ml 5.Nutridrink 3 flacons 6.Gebruiksaanwijzing zaterdag 24 januari 2009
zaterdag 24 januari 2009
Faecal Tagging zaterdag 24 januari 2009
Faecal Tagging • Barium tijdens maaltijden daags tevoren zaterdag 24 januari 2009
Faecal Tagging • Barium tijdens maaltijden daags tevoren • dd. faeces vs. poliepen zaterdag 24 januari 2009
Faecal Tagging • Barium tijdens maaltijden daags tevoren • dd. faeces vs. poliepen • géén plasvorming, geen electronic cleansing nodig zaterdag 24 januari 2009
Resultaten poliepdetectie met FT Sensitivity Specificity No No FT FT tagging tagging alle 85 77 88 88 >1 cm 100 100 100 100 6-9 mm 91 87 92 92 Lefere, Gryspeerdt et al., Radiology 2002; 224: 393-403 zaterdag 24 januari 2009
CT-onderzoek zaterdag 24 januari 2009
CT-onderzoek • Distensie darmen: • automatische C02-insufflatie • darmrelaxatie met Buscopan IV via infuus zaterdag 24 januari 2009
CT-onderzoek • Distensie darmen: • automatische C02-insufflatie • darmrelaxatie met Buscopan IV via infuus • Scannen in buikligging + rugligging zaterdag 24 januari 2009
CT-onderzoek • Distensie darmen: • automatische C02-insufflatie • darmrelaxatie met Buscopan IV via infuus • Scannen in buikligging + rugligging • Post-processing zaterdag 24 januari 2009
CT-onderzoek • Distensie darmen: • automatische C02-insufflatie • darmrelaxatie met Buscopan IV via infuus • Scannen in buikligging + rugligging • Post-processing • Beoordeling zaterdag 24 januari 2009
zaterdag 24 januari 2009
CO2-insufflatie zaterdag 24 januari 2009
CO2-insufflatie • Beter dan “kamerlucht” zaterdag 24 januari 2009
CO2-insufflatie • Beter dan “kamerlucht” • meer comfort voor patient (zowel onmiddellijk als laattijdig) zaterdag 24 januari 2009
CO2-insufflatie • Beter dan “kamerlucht” • meer comfort voor patient (zowel onmiddellijk als laattijdig) • Wordt sneller door darmwand geabsorbeerd zaterdag 24 januari 2009
CO2-insufflatie • Beter dan “kamerlucht” • meer comfort voor patient (zowel onmiddellijk als laattijdig) • Wordt sneller door darmwand geabsorbeerd • Globaal betere distentie, vooral indien toegediend met insufflator zaterdag 24 januari 2009
CO2-insufflatie • Beter dan “kamerlucht” • meer comfort voor patient (zowel onmiddellijk als laattijdig) • Wordt sneller door darmwand geabsorbeerd • Globaal betere distentie, vooral indien toegediend met insufflator • Geen complicaties vermeld in literatuur zaterdag 24 januari 2009
CO2 insufflatie zaterdag 24 januari 2009
CT-scan Buikligging + Rugligging  redistributie gas & lucht, betere beoordeling  evaluatie laesies in 2 posities  betere sensitiviteit & specificiteit  Scan 30 sec, totale procedure 15-20 min  Poliklinisch  Geen anaesthesie of sedatie  weinig abdominaal ongemak  zaterdag 24 januari 2009
Rug Buik 2 Scanrichtingen dd. faeces vs. poliepen, karakterisatie zaterdag 24 januari 2009
Rug Buik 2 Scanrichtingen dd. faeces vs. poliepen zaterdag 24 januari 2009
Risico’s? • Perforatie • Stralingsdosis zaterdag 24 januari 2009
Perforatierisico Perforation Optische coloscopie CT-coloscopie Sosna et al Burling et al Pickhardt et al Radiology 2006 Radiology 2006 Radiology 2006 • Therapeutisch: N 11870 CTC 17067 CTC 21923 CTC 0,11% examinations Perforation 7 (0.059 %) 9 (0.052 %) 2 (0.009 %) • total Diagnostisch: Diagnostic 0,06% 6 9 2 CTC Screening 1 - 0 CTC Anderson MI et al Am J Gastroenterol 2000 zaterdag 24 januari 2009
Typische scan-doses Onderzoek effectieve dosis (mSv) X-thorax 0.02 CT cerebrum 1.5 CT Abdomen 5.3 CT Chest 5.8 Chest, Abdomen and Pelvis 9.9 Cardiac-CT angiogram 6.7-13 CTC (virtual colonoscopy) 3.6 - 8.8 (gem. 5,7) Radiology 2003;226:145-152. zaterdag 24 januari 2009
Invloed van stralingsdosis op kankerrisico zaterdag 24 januari 2009
Invloed van stralingsdosis op kankerrisico zaterdag 24 januari 2009
Invloed van stralingsdosis op kankerrisico • Verhoogd kankerrisico (Hiroshima-Nagasaki) • Kinderen: dosis > 10 mSv • Volwassenen: dosis > 50 mSv zaterdag 24 januari 2009
Invloed van stralingsdosis op kankerrisico • Verhoogd kankerrisico (Hiroshima-Nagasaki) • Kinderen: dosis > 10 mSv • Volwassenen: dosis > 50 mSv • Kankerriscio daalt evenredig met dosis zaterdag 24 januari 2009
Invloed van stralingsdosis op kankerrisico • Verhoogd kankerrisico (Hiroshima-Nagasaki) • Kinderen: dosis > 10 mSv • Volwassenen: dosis > 50 mSv • Kankerriscio daalt evenredig met dosis • Kankerrisico daalt significant met leeftijd zaterdag 24 januari 2009
Dosismodulatie • Dosis varieert ngl dikte van lichaam = modulatie • Lage-dosis protocollen 64-slice • 50 mAS rugligging • 10 mAs buikligging • dosisreductie 5-10x • Risico : 0,02-0,03 % • Risico op colorectaal carcinoma = 6%! zaterdag 24 januari 2009
Dosismodulatie • Dosis varieert ngl dikte van lichaam = modulatie • Lage-dosis protocollen 64-slice • 50 mAS rugligging • 10 mAs buikligging • dosisreductie 5-10x • Risico : 0,02-0,03 % • Risico op colorectaal carcinoma = 6%! zaterdag 24 januari 2009
Ons protocol Verdere analyse protocol zal worden uitgevoerd ism klinische fysica JBZ zaterdag 24 januari 2009
IV contrast? zaterdag 24 januari 2009
IV contrast? • niet bij screening • lagere scandosis • resolutie onvoldoende extracolisch zaterdag 24 januari 2009
IV contrast? • niet bij screening • lagere scandosis • resolutie onvoldoende extracolisch • bij symptomatische patiënten zaterdag 24 januari 2009
IV contrast? • niet bij screening • lagere scandosis • resolutie onvoldoende extracolisch • bij symptomatische patiënten • bij onvolledige OC • dosis = CT abdomen zaterdag 24 januari 2009
zaterdag 24 januari 2009
Beoordeling zaterdag 24 januari 2009
Beoordeling 2D en/of 3D  zaterdag 24 januari 2009
Beoordeling 2D en/of 3D  Afzonderlijk of gesynchroniseerd  zaterdag 24 januari 2009
Beoordeling 2D en/of 3D  Afzonderlijk of gesynchroniseerd  CAD of automatische  poliepdetectie rol nog niet duidelijk  soms als secondary read  zaterdag 24 januari 2009
Beoordeling 2D en/of 3D  Afzonderlijk of gesynchroniseerd  CAD of automatische  poliepdetectie rol nog niet duidelijk  soms als secondary read  “virtual dissection” (?)  zaterdag 24 januari 2009
Beoordeling zaterdag 24 januari 2009
Side-by-side view zaterdag 24 januari 2009
zaterdag 24 januari 2009
zaterdag 24 januari 2009
zaterdag 24 januari 2009
Automatische detectie “unseen areas” zaterdag 24 januari 2009
Panoramic View normaal panoramic zaterdag 24 januari 2009
Semi-automatische 3D-metingen zaterdag 24 januari 2009
Semi-automatische 3D-metingen zaterdag 24 januari 2009
Karakterisatie poliepen • bij CT geen onderscheid tss adenoom of andere poliepoïde laesie (hyperplastische poliep) • Alleen grootte helpt bij onderscheid • Vlakke laesies blijven moeilijk (echter zeldzaam bij screening!) zaterdag 24 januari 2009
zaterdag 24 januari 2009
Flat lesion Gemist bij CTC zaterdag 24 januari 2009
Gestructureerde verslaglegging • C-RADS • E-RADS Zalis et al., Radiology 2005; 236:3-9 zaterdag 24 januari 2009
C-RADS zaterdag 24 januari 2009
E-RADS zaterdag 24 januari 2009
Bij symptomatische patiënten: 10% relevante extracolische bevindingen E-RADS zaterdag 24 januari 2009
JBZ-project • Dubbele lezingen met expert readers tijdens opstartfase • tele-supervisie • tele-educatie • Samenwerking met MDL-artsen • combinatie met colonkanker screeningspoli zaterdag 24 januari 2009
Studieverband • Evaluatie reading skills van 2 JBZ-radiologen • 20 blind cases • Resultaten voorgesteld op RSNA congres, Dec. 2008, Chicago zaterdag 24 januari 2009
Resultaten Beoordelingstijd & accuratesse 6 – 9 mm > 1 cm Total 10 13 23 n lesions 83% Reader 1 10’ (6-18) 83% Reader 2 10.1’ (6-17) 95.6 % Reader 3 18.75’ (6-40) zaterdag 24 januari 2009
Informatiebrochure zaterdag 24 januari 2009
Ervaring voorbereiding Onderzoek in algemeen Resultaten enquête 50pt zaterdag 24 januari 2009
CTC vs OC zaterdag 24 januari 2009
Als u zowel een ct-colon als een coloscopie heeft gehad, welk onderzoek heeft dan uw voorkeur? Hierop antwoorden 35 patiënten (87,5%) dat ze liever een ct-colon hebben. 4 patiënten (10%) hebben nooit eerder een coloscopie gehad, en 1 patiënt (2,5%) wil liever een coloscopie vanwege het roesje. CTC vs OC zaterdag 24 januari 2009
Indicaties zaterdag 24 januari 2009
Indicaties Indicatie voor een coloscopie met  vraagstelling poliep of colonkanker zaterdag 24 januari 2009
Indicaties Indicatie voor een coloscopie met  vraagstelling poliep of colonkanker Patiënt wil / kan geen coloscopie  ondergaan zaterdag 24 januari 2009
Indicaties Indicatie voor een coloscopie met  vraagstelling poliep of colonkanker Patiënt wil / kan geen coloscopie  ondergaan Onvolledige OC (2-10%)  zaterdag 24 januari 2009
Indicaties Indicatie voor een coloscopie met  vraagstelling poliep of colonkanker Patiënt wil / kan geen coloscopie  ondergaan Onvolledige OC (2-10%)  Bij contra-indicaties voor OC  zaterdag 24 januari 2009
Indicaties Indicatie voor een coloscopie met  vraagstelling poliep of colonkanker Patiënt wil / kan geen coloscopie  ondergaan Onvolledige OC (2-10%)  Bij contra-indicaties voor OC  Asymptomatisch: screening (poli MDL)  zaterdag 24 januari 2009
Indicaties Indicatie voor een coloscopie met  vraagstelling poliep of colonkanker Patiënt wil / kan geen coloscopie  ondergaan Onvolledige OC (2-10%)  Bij contra-indicaties voor OC  Asymptomatisch: screening (poli MDL)  bevolkingsonderzoek?  zaterdag 24 januari 2009
“Frail and Elderly” 96 pat 110 new important findings 23 extracolonic malignancies 49 pat 29 colorectal cancers 14 pat 16 large polyps Sens per polyp: 89 %  Sens per cancer: 97 %  Tolan D et al, AJR 2007 zaterdag 24 januari 2009
“Frail and Elderly” 96 pat 110 new important findings 23 extracolonic malignancies 49 pat 29 colorectal cancers Geen 14 pat 16 large polyps cardiovasculair risico! Sens per polyp: 89 %  Sens per cancer: 97 %  Tolan D et al, AJR 2007 zaterdag 24 januari 2009
Contra-indicaties zaterdag 24 januari 2009
Contra-indicaties • Relatief • Heupprothesen: artefacten zaterdag 24 januari 2009
Contra-indicaties • Relatief • Heupprothesen: artefacten • Absoluut • onmiddellijk na coloscopische poliepresectie • Zwangerschap • Acuut abdomen; acute diverticulitis • Recente abdominale chirurgie • Bekend toxisch megacolon, inflammatoire darmpathologie zaterdag 24 januari 2009
Wat te doen na CTC? zaterdag 24 januari 2009
Wat te doen na CTC? • 1 of meer poliepen van 10 mm of groter: OC zaterdag 24 januari 2009
Wat te doen na CTC? • 1 of meer poliepen van 10 mm of groter: OC • 6-9 mm poliepen: zeer kleine kans op maligniteit (0,015-2%) • aanpak wisselend ngl klinische setting (leeftijd en comorbiditeit) • Zalis et al. (Radiology 2005): consensus proposal ➡ OC indien 3 of meer poliepen van 6-9 mm zaterdag 24 januari 2009
Wat te doen na CTC? • 1 of meer poliepen van 10 mm of groter: OC • 6-9 mm poliepen: zeer kleine kans op maligniteit (0,015-2%) • aanpak wisselend ngl klinische setting (leeftijd en comorbiditeit) • Zalis et al. (Radiology 2005): consensus proposal ➡ OC indien 3 of meer poliepen van 6-9 mm • Nog onvoldoende consensus wat te doen • controle na 3 jaar verantwoord? - Pickhardt et al, AJR 2008 zaterdag 24 januari 2009
zaterdag 24 januari 2009
• OBJECTIVE. The primary aim of this model analysis was to compare the clinical and economic impacts of immediate polypectomy versus 3-year CT colonography (CTC) surveillance for small (6- to 9-mm) polyps detected at CTC screening. • CONCLUSION. For patients with small (6- to 9-mm) polyps detected at CTC screening, the exclusion of large polyps (10 mm) already confers a very low risk of CRC. The high costs, additional complications, and relatively low incremental yield associated with immediate polypectomy of 6- to 9-mm polyps support the practice of 3- year CTC surveillance, which allows for selective noninvasive identification of small polyps at risk. zaterdag 24 januari 2009
Toekomst zaterdag 24 januari 2009
Toekomst • rol voor CTC in bevolkingsonderzoek? zaterdag 24 januari 2009
Toekomst • rol voor CTC in bevolkingsonderzoek? • momenteel loopt adviesaanvraag in opdracht van minister van VWS, resultaat tegen zomer 2009 zaterdag 24 januari 2009
Toekomst • rol voor CTC in bevolkingsonderzoek? • momenteel loopt adviesaanvraag in opdracht van minister van VWS, resultaat tegen zomer 2009 • nog meer onderzoek nodig: zaterdag 24 januari 2009
Toekomst • rol voor CTC in bevolkingsonderzoek? • momenteel loopt adviesaanvraag in opdracht van minister van VWS, resultaat tegen zomer 2009 • nog meer onderzoek nodig: - acceptatie CTC voor screening? zaterdag 24 januari 2009
Toekomst • rol voor CTC in bevolkingsonderzoek? • momenteel loopt adviesaanvraag in opdracht van minister van VWS, resultaat tegen zomer 2009 • nog meer onderzoek nodig: - acceptatie CTC voor screening? - kosteneffectiviteit? zaterdag 24 januari 2009
Toekomst • rol voor CTC in bevolkingsonderzoek? • momenteel loopt adviesaanvraag in opdracht van minister van VWS, resultaat tegen zomer 2009 • nog meer onderzoek nodig: - acceptatie CTC voor screening? - kosteneffectiviteit? - benodigde expertise bij beoordeling? zaterdag 24 januari 2009
Toekomst • rol voor CTC in bevolkingsonderzoek? • momenteel loopt adviesaanvraag in opdracht van minister van VWS, resultaat tegen zomer 2009 • nog meer onderzoek nodig: - acceptatie CTC voor screening? - kosteneffectiviteit? - benodigde expertise bij beoordeling? - beleid bij poliepen 6-9 mm? zaterdag 24 januari 2009
CTC als triage? • mogelijk als triagetechniek bij (i)FOBT screening - 30% fout-positieven in NL - CTC als techniek om aantal OC’s te reduceren indien FOBT+ - studie A’dam, Nijmegen, R’dam: CTC accuraat in deze setting zaterdag 24 januari 2009
Conclusie zaterdag 24 januari 2009
Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 zaterdag 24 januari 2009
Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 • Accuratesse CTC aangetoond zaterdag 24 januari 2009
Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 • Accuratesse CTC aangetoond • Nieuwe fase voor CTC zaterdag 24 januari 2009
Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 • Accuratesse CTC aangetoond • Nieuwe fase voor CTC • rol van Bariumclysma? zaterdag 24 januari 2009
Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 • Accuratesse CTC aangetoond • Nieuwe fase voor CTC • rol van Bariumclysma? • beschikbaarheid huisartsen zaterdag 24 januari 2009
Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 • Accuratesse CTC aangetoond • Nieuwe fase voor CTC • rol van Bariumclysma? • beschikbaarheid huisartsen • rol bij screening? zaterdag 24 januari 2009
Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 • Accuratesse CTC aangetoond • Nieuwe fase voor CTC • rol van Bariumclysma? • beschikbaarheid huisartsen • rol bij screening? • Belang van educatie verwijzers zaterdag 24 januari 2009
Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 • Accuratesse CTC aangetoond • Nieuwe fase voor CTC • rol van Bariumclysma? • beschikbaarheid huisartsen • rol bij screening? • Belang van educatie verwijzers • samenwerking MDL-artsen zaterdag 24 januari 2009
X-art, Christian Lauer zaterdag 24 januari 2009
Stellingen (1) zaterdag 24 januari 2009
Stellingen (1) • Colonoscopie is gouden standaard? zaterdag 24 januari 2009
Stellingen (1) • Colonoscopie is gouden standaard? • geen studies die dit valideren zaterdag 24 januari 2009
Stellingen (1) • Colonoscopie is gouden standaard? • geen studies die dit valideren • studies die aantonen dat tot 22% gemist wordt bij back-to-back OC zaterdag 24 januari 2009
Stellingen (1) • Colonoscopie is gouden standaard? • geen studies die dit valideren • studies die aantonen dat tot 22% gemist wordt bij back-to-back OC • studie van Pickhardt: CTC beter dan OC zaterdag 24 januari 2009
Stellingen (2) zaterdag 24 januari 2009
Stellingen (2) • Indien men bij CTC een poliep vindt moet achteraf toch OC gebeuren, waarom dan niet meteen OC? zaterdag 24 januari 2009
Stellingen (2) • Indien men bij CTC een poliep vindt moet achteraf toch OC gebeuren, waarom dan niet meteen OC? • meeste poliepen zijn hyperplastisch, <5% screeningspopulatie heeft adenomateuze poliep zaterdag 24 januari 2009
Stellingen (2) • Indien men bij CTC een poliep vindt moet achteraf toch OC gebeuren, waarom dan niet meteen OC? • meeste poliepen zijn hyperplastisch, <5% screeningspopulatie heeft adenomateuze poliep • m.a.w. >95% van de asymptomatische bevolking zou onnodig OC moeten ondergaan in screeningsetting zaterdag 24 januari 2009
Stellingen (3) zaterdag 24 januari 2009
Stellingen (3) • Stralingsdosis is te hoog? zaterdag 24 januari 2009
Stellingen (3) • Stralingsdosis is te hoog? • gemiddeld ong. 5 mSv maar in screeningsetting mogelijk 1-2mSv zaterdag 24 januari 2009
Stellingen (3) • Stralingsdosis is te hoog? • gemiddeld ong. 5 mSv maar in screeningsetting mogelijk 1-2mSv • risico is veel kleiner dan risico op CRC zaterdag 24 januari 2009
Stellingen (3) • Stralingsdosis is te hoog? • gemiddeld ong. 5 mSv maar in screeningsetting mogelijk 1-2mSv • risico is veel kleiner dan risico op CRC • beschikbaarheid MRI voor screening adhv MR-coloscopie is te beperkt zaterdag 24 januari 2009

Recommended

CT colon voor diagnostiek en screening
CT colon voor diagnostiek en screeningCT colon voor diagnostiek en screening
CT colon voor diagnostiek en screeningErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Radiologie en colorectaal carcinoma
Radiologie en colorectaal carcinomaRadiologie en colorectaal carcinoma
Radiologie en colorectaal carcinomaJan Gaens
 
Vgt ge 2008
Vgt ge 2008Vgt ge 2008
Vgt ge 2008vgtrad
 
Vgt ge voorjaar 2009
Vgt ge voorjaar 2009Vgt ge voorjaar 2009
Vgt ge voorjaar 2009vgtrad
 
Galblaastumoren
GalblaastumorenGalblaastumoren
GalblaastumorenYannick Nijs
 
Colon cancer screening
Colon cancer screeningColon cancer screening
Colon cancer screeningLuc Colemont
 
"Vroegtijdig opsporen van darmkanker"
"Vroegtijdig opsporen van darmkanker""Vroegtijdig opsporen van darmkanker"
"Vroegtijdig opsporen van darmkanker"Luc Colemont
 
Abdominal diffusion-MRI
Abdominal diffusion-MRIAbdominal diffusion-MRI
Abdominal diffusion-MRIErik R. Ranschaert, MD, PhD
 

Recommended

CT colon voor diagnostiek en screening
CT colon voor diagnostiek en screeningCT colon voor diagnostiek en screening
CT colon voor diagnostiek en screeningErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Radiologie en colorectaal carcinoma
Radiologie en colorectaal carcinomaRadiologie en colorectaal carcinoma
Radiologie en colorectaal carcinomaJan Gaens
 
Vgt ge 2008
Vgt ge 2008Vgt ge 2008
Vgt ge 2008vgtrad
 
Vgt ge voorjaar 2009
Vgt ge voorjaar 2009Vgt ge voorjaar 2009
Vgt ge voorjaar 2009vgtrad
 
Galblaastumoren
GalblaastumorenGalblaastumoren
GalblaastumorenYannick Nijs
 
Colon cancer screening
Colon cancer screeningColon cancer screening
Colon cancer screeningLuc Colemont
 
"Vroegtijdig opsporen van darmkanker"
"Vroegtijdig opsporen van darmkanker""Vroegtijdig opsporen van darmkanker"
"Vroegtijdig opsporen van darmkanker"Luc Colemont
 
Abdominal diffusion-MRI
Abdominal diffusion-MRIAbdominal diffusion-MRI
Abdominal diffusion-MRIErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Up to date erfelijke kanker 2011
Up to date erfelijke kanker 2011Up to date erfelijke kanker 2011
Up to date erfelijke kanker 2011Radboud universitair medisch centrum
 
vroegopsporing prostaatcarcinoom? huisartsensymposium februari 2013
vroegopsporing prostaatcarcinoom? huisartsensymposium februari 2013vroegopsporing prostaatcarcinoom? huisartsensymposium februari 2013
vroegopsporing prostaatcarcinoom? huisartsensymposium februari 2013Arjen Noordzij
 
Bessensap2014_Evelien Dekker
Bessensap2014_Evelien DekkerBessensap2014_Evelien Dekker
Bessensap2014_Evelien DekkerNWOBessensap
 
Bessensap2014_Evelien Dekker
Bessensap2014_Evelien DekkerBessensap2014_Evelien Dekker
Bessensap2014_Evelien DekkerNederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek
 
Vg tapril2011 gedeel2
Vg tapril2011 gedeel2Vg tapril2011 gedeel2
Vg tapril2011 gedeel2vgtrad
 
Presentatie mammovragen tbv vgt
Presentatie mammovragen tbv vgtPresentatie mammovragen tbv vgt
Presentatie mammovragen tbv vgtvgtrad
 
Oefen vgt gen ur08
Oefen vgt gen ur08Oefen vgt gen ur08
Oefen vgt gen ur08vgtrad
 
Vgt ge voorjaar_2011_deel_1[1]
Vgt ge voorjaar_2011_deel_1[1]Vgt ge voorjaar_2011_deel_1[1]
Vgt ge voorjaar_2011_deel_1[1]vgtrad
 
Les réseaux sociaux en radiologie
Les réseaux sociaux en radiologieLes réseaux sociaux en radiologie
Les réseaux sociaux en radiologieErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
A.I. in Radiology: Hype or Hope?
A.I. in Radiology: Hype or Hope?A.I. in Radiology: Hype or Hope?
A.I. in Radiology: Hype or Hope?Erik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Social Networks and Collaborative Platforms for Data Sharing in Radiology
Social Networks and Collaborative Platforms for Data Sharing in RadiologySocial Networks and Collaborative Platforms for Data Sharing in Radiology
Social Networks and Collaborative Platforms for Data Sharing in RadiologyErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Wat betekent A.I. voor de radiologie?
Wat betekent A.I. voor de radiologie?Wat betekent A.I. voor de radiologie?
Wat betekent A.I. voor de radiologie?Erik R. Ranschaert, MD, PhD
 
What's in WhatsApp for Radiologists?
What's in WhatsApp for Radiologists?What's in WhatsApp for Radiologists?
What's in WhatsApp for Radiologists?Erik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Protection of patient data in EU vs. US
Protection of patient data in EU vs. USProtection of patient data in EU vs. US
Protection of patient data in EU vs. USErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
IT en Radiologie
IT en RadiologieIT en Radiologie
IT en RadiologieErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Security and ethical issues of mobile device technology
Security and ethical issues of mobile device technologySecurity and ethical issues of mobile device technology
Security and ethical issues of mobile device technologyErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Automated image analysis: rescue for diffusion-MRI of threat to radiologists?
Automated image analysis: rescue for diffusion-MRI of threat to radiologists?Automated image analysis: rescue for diffusion-MRI of threat to radiologists?
Automated image analysis: rescue for diffusion-MRI of threat to radiologists?Erik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Information Technology and Radiology: challenges and future perspectives
Information Technology and Radiology: challenges and future perspectivesInformation Technology and Radiology: challenges and future perspectives
Information Technology and Radiology: challenges and future perspectivesErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
IT changes communication for radiologists
IT changes communication for radiologistsIT changes communication for radiologists
IT changes communication for radiologistsErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
The impact of Information Technology on Radiology Services
The impact of Information Technology on Radiology ServicesThe impact of Information Technology on Radiology Services
The impact of Information Technology on Radiology ServicesErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Use of Social Media in Radiology
Use of Social Media in RadiologyUse of Social Media in Radiology
Use of Social Media in RadiologyErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Mobile (tele)radiology
Mobile (tele)radiologyMobile (tele)radiology
Mobile (tele)radiologyErik R. Ranschaert, MD, PhD
 

More Related Content

Similar to CT-Colonoscopie

vroegopsporing prostaatcarcinoom? huisartsensymposium februari 2013
vroegopsporing prostaatcarcinoom? huisartsensymposium februari 2013vroegopsporing prostaatcarcinoom? huisartsensymposium februari 2013
vroegopsporing prostaatcarcinoom? huisartsensymposium februari 2013Arjen Noordzij
 
Bessensap2014_Evelien Dekker
Bessensap2014_Evelien DekkerBessensap2014_Evelien Dekker
Bessensap2014_Evelien DekkerNWOBessensap
 
Vg tapril2011 gedeel2
Vg tapril2011 gedeel2Vg tapril2011 gedeel2
Vg tapril2011 gedeel2vgtrad
 
Presentatie mammovragen tbv vgt
Presentatie mammovragen tbv vgtPresentatie mammovragen tbv vgt
Presentatie mammovragen tbv vgtvgtrad
 
Oefen vgt gen ur08
Oefen vgt gen ur08Oefen vgt gen ur08
Oefen vgt gen ur08vgtrad
 
Vgt ge voorjaar_2011_deel_1[1]
Vgt ge voorjaar_2011_deel_1[1]Vgt ge voorjaar_2011_deel_1[1]
Vgt ge voorjaar_2011_deel_1[1]vgtrad
 

Similar to CT-Colonoscopie (8)

Up to date erfelijke kanker 2011
Up to date erfelijke kanker 2011Up to date erfelijke kanker 2011
Up to date erfelijke kanker 2011
 
vroegopsporing prostaatcarcinoom? huisartsensymposium februari 2013
vroegopsporing prostaatcarcinoom? huisartsensymposium februari 2013vroegopsporing prostaatcarcinoom? huisartsensymposium februari 2013
vroegopsporing prostaatcarcinoom? huisartsensymposium februari 2013
 
Bessensap2014_Evelien Dekker
Bessensap2014_Evelien DekkerBessensap2014_Evelien Dekker
Bessensap2014_Evelien Dekker
 
Bessensap2014_Evelien Dekker
Bessensap2014_Evelien DekkerBessensap2014_Evelien Dekker
Bessensap2014_Evelien Dekker
 
Vg tapril2011 gedeel2
Vg tapril2011 gedeel2Vg tapril2011 gedeel2
Vg tapril2011 gedeel2
 
Presentatie mammovragen tbv vgt
Presentatie mammovragen tbv vgtPresentatie mammovragen tbv vgt
Presentatie mammovragen tbv vgt
 
Oefen vgt gen ur08
Oefen vgt gen ur08Oefen vgt gen ur08
Oefen vgt gen ur08
 
Vgt ge voorjaar_2011_deel_1[1]
Vgt ge voorjaar_2011_deel_1[1]Vgt ge voorjaar_2011_deel_1[1]
Vgt ge voorjaar_2011_deel_1[1]
 

More from Erik R. Ranschaert, MD, PhD

Social Networks and Collaborative Platforms for Data Sharing in Radiology
Social Networks and Collaborative Platforms for Data Sharing in RadiologySocial Networks and Collaborative Platforms for Data Sharing in Radiology
Social Networks and Collaborative Platforms for Data Sharing in RadiologyErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Security and ethical issues of mobile device technology
Security and ethical issues of mobile device technologySecurity and ethical issues of mobile device technology
Security and ethical issues of mobile device technologyErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Automated image analysis: rescue for diffusion-MRI of threat to radiologists?
Automated image analysis: rescue for diffusion-MRI of threat to radiologists?Automated image analysis: rescue for diffusion-MRI of threat to radiologists?
Automated image analysis: rescue for diffusion-MRI of threat to radiologists?Erik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Information Technology and Radiology: challenges and future perspectives
Information Technology and Radiology: challenges and future perspectivesInformation Technology and Radiology: challenges and future perspectives
Information Technology and Radiology: challenges and future perspectivesErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
The impact of Information Technology on Radiology Services
The impact of Information Technology on Radiology ServicesThe impact of Information Technology on Radiology Services
The impact of Information Technology on Radiology ServicesErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
Comparison of ESR & ACR Teleradiology White Papers
Comparison of ESR & ACR Teleradiology White PapersComparison of ESR & ACR Teleradiology White Papers
Comparison of ESR & ACR Teleradiology White PapersErik R. Ranschaert, MD, PhD
 
State-of-the-art Cardiac CT of the coronary arteries
State-of-the-art Cardiac CT of the coronary arteriesState-of-the-art Cardiac CT of the coronary arteries
State-of-the-art Cardiac CT of the coronary arteriesErik R. Ranschaert, MD, PhD
 

More from Erik R. Ranschaert, MD, PhD (20)

Les réseaux sociaux en radiologie
Les réseaux sociaux en radiologieLes réseaux sociaux en radiologie
Les réseaux sociaux en radiologie
 
A.I. in Radiology: Hype or Hope?
A.I. in Radiology: Hype or Hope?A.I. in Radiology: Hype or Hope?
A.I. in Radiology: Hype or Hope?
 
Social Networks and Collaborative Platforms for Data Sharing in Radiology
Social Networks and Collaborative Platforms for Data Sharing in RadiologySocial Networks and Collaborative Platforms for Data Sharing in Radiology
Social Networks and Collaborative Platforms for Data Sharing in Radiology
 
Wat betekent A.I. voor de radiologie?
Wat betekent A.I. voor de radiologie?Wat betekent A.I. voor de radiologie?
Wat betekent A.I. voor de radiologie?
 
What's in WhatsApp for Radiologists?
What's in WhatsApp for Radiologists?What's in WhatsApp for Radiologists?
What's in WhatsApp for Radiologists?
 
Protection of patient data in EU vs. US
Protection of patient data in EU vs. USProtection of patient data in EU vs. US
Protection of patient data in EU vs. US
 
IT en Radiologie
IT en RadiologieIT en Radiologie
IT en Radiologie
 
Security and ethical issues of mobile device technology
Security and ethical issues of mobile device technologySecurity and ethical issues of mobile device technology
Security and ethical issues of mobile device technology
 
Automated image analysis: rescue for diffusion-MRI of threat to radiologists?
Automated image analysis: rescue for diffusion-MRI of threat to radiologists?Automated image analysis: rescue for diffusion-MRI of threat to radiologists?
Automated image analysis: rescue for diffusion-MRI of threat to radiologists?
 
Information Technology and Radiology: challenges and future perspectives
Information Technology and Radiology: challenges and future perspectivesInformation Technology and Radiology: challenges and future perspectives
Information Technology and Radiology: challenges and future perspectives
 
IT changes communication for radiologists
IT changes communication for radiologistsIT changes communication for radiologists
IT changes communication for radiologists
 
The impact of Information Technology on Radiology Services
The impact of Information Technology on Radiology ServicesThe impact of Information Technology on Radiology Services
The impact of Information Technology on Radiology Services
 
Use of Social Media in Radiology
Use of Social Media in RadiologyUse of Social Media in Radiology
Use of Social Media in Radiology
 
Mobile (tele)radiology
Mobile (tele)radiologyMobile (tele)radiology
Mobile (tele)radiology
 
Comparison of ESR & ACR Teleradiology White Papers
Comparison of ESR & ACR Teleradiology White PapersComparison of ESR & ACR Teleradiology White Papers
Comparison of ESR & ACR Teleradiology White Papers
 
iPad for (tele)radiology, a critical appraisal
iPad for (tele)radiology, a critical appraisaliPad for (tele)radiology, a critical appraisal
iPad for (tele)radiology, a critical appraisal
 
Teleradiology White Paper
Teleradiology White PaperTeleradiology White Paper
Teleradiology White Paper
 
State-of-the-art Cardiac CT of the coronary arteries
State-of-the-art Cardiac CT of the coronary arteriesState-of-the-art Cardiac CT of the coronary arteries
State-of-the-art Cardiac CT of the coronary arteries
 
Radiologie anno 2012
Radiologie anno 2012Radiologie anno 2012
Radiologie anno 2012
 
Radiologie in 2012: hollen of stilstaan?
Radiologie in 2012: hollen of stilstaan?Radiologie in 2012: hollen of stilstaan?
Radiologie in 2012: hollen of stilstaan?
 

CT-Colonoscopie

  • 1. CT-colonoscopie (CTC): waar staan we? waar gaan we? Erik Ranschaert, radioloog zaterdag 24 januari 2009
  • 2. Inleiding • Klinische context CRC • CT-colonoscopie • JBZ-project • Indicatiestelling • Toekomst zaterdag 24 januari 2009
  • 4. CRC • CRC is 2e kankergerelateerde doodsoorzaak in NL en in VS zaterdag 24 januari 2009
  • 5. CRC • CRC is 2e kankergerelateerde doodsoorzaak in NL en in VS • Jaarlijks 10.000 Nederlanders met CRC en 5000 sterfgevallen zaterdag 24 januari 2009
  • 6. CRC • CRC is 2e kankergerelateerde doodsoorzaak in NL en in VS • Jaarlijks 10.000 Nederlanders met CRC en 5000 sterfgevallen • 90% onstaat uit poliepen zaterdag 24 januari 2009
  • 7. CRC • CRC is 2e kankergerelateerde doodsoorzaak in NL en in VS • Jaarlijks 10.000 Nederlanders met CRC en 5000 sterfgevallen • 90% onstaat uit poliepen • verwijdering van precursor- poliepen kan risico tot 90% verminderen zaterdag 24 januari 2009
  • 8. Soorten poliepen Colorectale Poliepen 50% adenomateus 50% hyperplastisch 40% kleine adenomata Geen maligne transformatie 10% gevorderde adenomata Risico tot maligne transformatie neemt toe met afmetingen Liebermann, N Engl J Med 2000 > 10 mm – significante laesies zaterdag 24 januari 2009
  • 9. Wie loopt risico? AGA: Preventing Colorectal Cancer: A Clinician’s Guide zaterdag 24 januari 2009
  • 10. Wie loopt risico? Verhoogd risico: • > 50 jaar • Voorgeschiedenis CRC of adenomateuze poliep • Familiale prevalentie CRC of adenomateuze poliepen • Langdurige IBD (C.U. of Crohn) AGA: Preventing Colorectal Cancer: A Clinician’s Guide zaterdag 24 januari 2009
  • 11. Wie loopt risico? Verhoogd risico: • > 50 jaar • Voorgeschiedenis CRC of adenomateuze poliep • Familiale prevalentie CRC of adenomateuze poliepen • Langdurige IBD (C.U. of Crohn) AGA: Preventing Colorectal Cancer: A Clinician’s Guide zaterdag 24 januari 2009
  • 12. Wie loopt risico? Verhoogd risico: • > 50 jaar • Voorgeschiedenis CRC of adenomateuze poliep • Familiale prevalentie CRC of adenomateuze poliepen • Langdurige IBD (C.U. of Crohn) Hoog risico: • Hereditary nonpolyposis colorectal cancer syndrome (HNPCC) • Familial adenomatous polyposis syndrome (FAP) AGA: Preventing Colorectal Cancer: A Clinician’s Guide zaterdag 24 januari 2009
  • 13. Screeningstesten J Stoker, Website NVvR 2008 zaterdag 24 januari 2009
  • 14. Screeningstesten • Fecal Occult Blood Test (FOBT) en immunhistochemische FOBT (i)FOBT • slechts 40% van de CRC en 10-20% van de adenomen • veel fout-positieven J Stoker, Website NVvR 2008 zaterdag 24 januari 2009
  • 15. Screeningstesten • Fecal Occult Blood Test (FOBT) en immunhistochemische FOBT (i)FOBT • slechts 40% van de CRC en 10-20% van de adenomen • veel fout-positieven • Bariumclysma • Lage sensitiviteit (<50% voor adenomen = 10mm, 39% overall) J Stoker, Website NVvR 2008 zaterdag 24 januari 2009
  • 16. Screeningstesten • Fecal Occult Blood Test (FOBT) en immunhistochemische FOBT (i)FOBT • slechts 40% van de CRC en 10-20% van de adenomen • veel fout-positieven • Bariumclysma • Lage sensitiviteit (<50% voor adenomen = 10mm, 39% overall) • Sigmoidoscopie • Beperkt deel van het colon, 30% CRC en adenomen gemist J Stoker, Website NVvR 2008 zaterdag 24 januari 2009
  • 17. Screeningstesten • Fecal Occult Blood Test (FOBT) en immunhistochemische FOBT (i)FOBT • slechts 40% van de CRC en 10-20% van de adenomen • veel fout-positieven • Bariumclysma • Lage sensitiviteit (<50% voor adenomen = 10mm, 39% overall) • Sigmoidoscopie • Beperkt deel van het colon, 30% CRC en adenomen gemist • Conventionele Colonoscopie • referentiestandaard voor CRC en adenomen J Stoker, Website NVvR 2008 zaterdag 24 januari 2009
  • 19. CTC • CT-colografie, CT-colo(no)scopie, Virtuele colo(no)scopie zaterdag 24 januari 2009
  • 20. CTC • CT-colografie, CT-colo(no)scopie, Virtuele colo(no)scopie • goede resultaten voor detectie van CRC en adenomen zaterdag 24 januari 2009
  • 21. CTC • CT-colografie, CT-colo(no)scopie, Virtuele colo(no)scopie • goede resultaten voor detectie van CRC en adenomen • colon volledig afgebeeld, ook proximaal van obstructie zaterdag 24 januari 2009
  • 22. CTC • CT-colografie, CT-colo(no)scopie, Virtuele colo(no)scopie • goede resultaten voor detectie van CRC en adenomen • colon volledig afgebeeld, ook proximaal van obstructie • minder belastende darmvoorbereiding, geen sedatie zaterdag 24 januari 2009
  • 23. CTC • CT-colografie, CT-colo(no)scopie, Virtuele colo(no)scopie • goede resultaten voor detectie van CRC en adenomen • colon volledig afgebeeld, ook proximaal van obstructie • minder belastende darmvoorbereiding, geen sedatie • niet-invasief: minder risico’s, meer patiëntencomfort zaterdag 24 januari 2009
  • 24. CTC • CT-colografie, CT-colo(no)scopie, Virtuele colo(no)scopie • goede resultaten voor detectie van CRC en adenomen • colon volledig afgebeeld, ook proximaal van obstructie • minder belastende darmvoorbereiding, geen sedatie • niet-invasief: minder risico’s, meer patiëntencomfort • afbeelding pathologie buiten het colon zaterdag 24 januari 2009
  • 25. CTC • CT-colografie, CT-colo(no)scopie, Virtuele colo(no)scopie • goede resultaten voor detectie van CRC en adenomen • colon volledig afgebeeld, ook proximaal van obstructie • minder belastende darmvoorbereiding, geen sedatie • niet-invasief: minder risico’s, meer patiëntencomfort • afbeelding pathologie buiten het colon • interessant als mogelijke screeningstechniek zaterdag 24 januari 2009
  • 26. Stand van zaken anno 2008 Original Article CT Colonography versus Colonoscopy for the Detection of Advanced Neoplasia David H. Kim, M.D., Perry J. Pickhardt, M.D., Andrew J. Taylor, M.D., Winifred K. Leung, M.D., Thomas C. Winter, M.D., J. Louis Hinshaw, M.D., Deepak V. Gopal, M.D., Mark Reichelderfer, M.D., Richard H. Hsu, M.D., and Patrick R. Pfau, M.D. N Engl J Med Volume 357(14):1403-1412 October 4, 2007 zaterdag 24 januari 2009
  • 27. Studie Kim et al. zaterdag 24 januari 2009
  • 28. Studie Kim et al. • CTC screening bij 3120 patiënten zaterdag 24 januari 2009
  • 29. Studie Kim et al. • CTC screening bij 3120 patiënten • OC screening bij 3163 patiënten zaterdag 24 januari 2009
  • 30. Studie Kim et al. • CTC screening bij 3120 patiënten • OC screening bij 3163 patiënten • verwijzing voor polypectomie na CTC bij alle poliepen 6-9 mm zaterdag 24 januari 2009
  • 31. Studie Kim et al. • CTC screening bij 3120 patiënten • OC screening bij 3163 patiënten • verwijzing voor polypectomie na CTC bij alle poliepen 6-9 mm • bij 2 poliepen 6-9 mm werd FU met CTC aangeboden zaterdag 24 januari 2009
  • 34. Resultaten NEJM Studie • Primary CTC and OC screening strategies resulted in similar detection rates for advanced neoplasia, although the numbers of polypectomies and complications were considerably smaller in the CTC group zaterdag 24 januari 2009
  • 35. Resultaten NEJM Studie • Primary CTC and OC screening strategies resulted in similar detection rates for advanced neoplasia, although the numbers of polypectomies and complications were considerably smaller in the CTC group zaterdag 24 januari 2009
  • 36. Resultaten NEJM Studie • Primary CTC and OC screening strategies resulted in similar detection rates for advanced neoplasia, although the numbers of polypectomies and complications were considerably smaller in the CTC group • These findings support the use of CTC as a primary screening test before therapeutic OC zaterdag 24 januari 2009
  • 38. • ACRIN National Colonography Trial zaterdag 24 januari 2009
  • 39. • ACRIN National Colonography Trial • multicentrische studie, 2531 personen zaterdag 24 januari 2009
  • 40. • ACRIN National Colonography Trial • multicentrische studie, 2531 personen • CTC vergeleken met OC zaterdag 24 januari 2009
  • 41. • ACRIN National Colonography Trial • multicentrische studie, 2531 personen • CTC vergeleken met OC • CTC 90% sensitiviteit voor detectie poliepen > 10 mm zaterdag 24 januari 2009
  • 42. • ACRIN National Colonography Trial • multicentrische studie, 2531 personen • CTC vergeleken met OC • CTC 90% sensitiviteit voor detectie poliepen > 10 mm • NPV = 99% zaterdag 24 januari 2009
  • 43. • ACRIN National Colonography Trial • multicentrische studie, 2531 personen • CTC vergeleken met OC • CTC 90% sensitiviteit voor detectie poliepen > 10 mm • NPV = 99% • Voor adenomen 6-9 mm: Sens. 78%, NPV 98% zaterdag 24 januari 2009
  • 44. Overige studies • • IMPACT 934 patiënten • • MUNCHEN 300 patiënten • • NAVAL STUDY USA 901 patiënten Regge D. et al. RSNA 2007, Chicago, USA Graser A et al. RSNA 2007, Chicago, USA Barlow D. et al. Symposium on Virtual Colonoscopy, Boston, October 2007 zaterdag 24 januari 2009
  • 46. Samenvattend • 5900 patiënten • Sensitiviteit voor poliepdetectie: Poliepen 6-9mm: 78-95 % Poliepen > 1 cm: 90-94 % zaterdag 24 januari 2009
  • 47. Eigenschappen goede screeningtechniek zaterdag 24 januari 2009
  • 48. Eigenschappen goede screeningtechniek • zeer hoge NPV zaterdag 24 januari 2009
  • 49. Eigenschappen goede screeningtechniek • zeer hoge NPV • goede sensitiviteit zaterdag 24 januari 2009
  • 50. Eigenschappen goede screeningtechniek • zeer hoge NPV • goede sensitiviteit • CT colografie voldoet hieraan zaterdag 24 januari 2009
  • 51. tekst • American Cancer Society heeft in NEW ! screeningrichtlijn CTC opgenomen als één van de toe te passen screeningmethoden zaterdag 24 januari 2009
  • 52. Techniek CTC zaterdag 24 januari 2009
  • 53. Techniek CTC • Voorbereiding zaterdag 24 januari 2009
  • 54. Techniek CTC • Voorbereiding • JBZ-protocol zaterdag 24 januari 2009
  • 55. Techniek CTC • Voorbereiding • JBZ-protocol • Uitvoering onderzoek zaterdag 24 januari 2009
  • 56. Techniek CTC • Voorbereiding • JBZ-protocol • Uitvoering onderzoek • Complicaties, risico’s zaterdag 24 januari 2009
  • 57. Techniek CTC • Voorbereiding • JBZ-protocol • Uitvoering onderzoek • Complicaties, risico’s • Beoordeling en verslaglegging zaterdag 24 januari 2009
  • 59. Voorbereiding: sleutelprincipes zaterdag 24 januari 2009
  • 60. Voorbereiding: sleutelprincipes colon zo droog mogelijk 1. zaterdag 24 januari 2009
  • 61. Voorbereiding: sleutelprincipes colon zo droog mogelijk 1. minimale belasting patiënt 2. zaterdag 24 januari 2009
  • 62. Voorbereiding: sleutelprincipes colon zo droog mogelijk 1. minimale belasting patiënt 2. fecal tagging 3. zaterdag 24 januari 2009
  • 63. Voorbereidingspakket JBZ 1.EZ-CAT 225 ml, 2 flacons 2.Bisacodyl 4x5 mg 3.Magnesiumsulfaat 15g 4.Gastrografine 30 ml 5.Nutridrink 3 flacons 6.Gebruiksaanwijzing zaterdag 24 januari 2009
  • 66. Faecal Tagging • Barium tijdens maaltijden daags tevoren zaterdag 24 januari 2009
  • 67. Faecal Tagging • Barium tijdens maaltijden daags tevoren • dd. faeces vs. poliepen zaterdag 24 januari 2009
  • 68. Faecal Tagging • Barium tijdens maaltijden daags tevoren • dd. faeces vs. poliepen • géén plasvorming, geen electronic cleansing nodig zaterdag 24 januari 2009
  • 69. Resultaten poliepdetectie met FT Sensitivity Specificity No No FT FT tagging tagging alle 85 77 88 88 >1 cm 100 100 100 100 6-9 mm 91 87 92 92 Lefere, Gryspeerdt et al., Radiology 2002; 224: 393-403 zaterdag 24 januari 2009
  • 71. CT-onderzoek • Distensie darmen: • automatische C02-insufflatie • darmrelaxatie met Buscopan IV via infuus zaterdag 24 januari 2009
  • 72. CT-onderzoek • Distensie darmen: • automatische C02-insufflatie • darmrelaxatie met Buscopan IV via infuus • Scannen in buikligging + rugligging zaterdag 24 januari 2009
  • 73. CT-onderzoek • Distensie darmen: • automatische C02-insufflatie • darmrelaxatie met Buscopan IV via infuus • Scannen in buikligging + rugligging • Post-processing zaterdag 24 januari 2009
  • 74. CT-onderzoek • Distensie darmen: • automatische C02-insufflatie • darmrelaxatie met Buscopan IV via infuus • Scannen in buikligging + rugligging • Post-processing • Beoordeling zaterdag 24 januari 2009
  • 77. CO2-insufflatie • Beter dan “kamerlucht” zaterdag 24 januari 2009
  • 78. CO2-insufflatie • Beter dan “kamerlucht” • meer comfort voor patient (zowel onmiddellijk als laattijdig) zaterdag 24 januari 2009
  • 79. CO2-insufflatie • Beter dan “kamerlucht” • meer comfort voor patient (zowel onmiddellijk als laattijdig) • Wordt sneller door darmwand geabsorbeerd zaterdag 24 januari 2009
  • 80. CO2-insufflatie • Beter dan “kamerlucht” • meer comfort voor patient (zowel onmiddellijk als laattijdig) • Wordt sneller door darmwand geabsorbeerd • Globaal betere distentie, vooral indien toegediend met insufflator zaterdag 24 januari 2009
  • 81. CO2-insufflatie • Beter dan “kamerlucht” • meer comfort voor patient (zowel onmiddellijk als laattijdig) • Wordt sneller door darmwand geabsorbeerd • Globaal betere distentie, vooral indien toegediend met insufflator • Geen complicaties vermeld in literatuur zaterdag 24 januari 2009
  • 83. CT-scan Buikligging + Rugligging  redistributie gas & lucht, betere beoordeling  evaluatie laesies in 2 posities  betere sensitiviteit & specificiteit  Scan 30 sec, totale procedure 15-20 min  Poliklinisch  Geen anaesthesie of sedatie  weinig abdominaal ongemak  zaterdag 24 januari 2009
  • 84. Rug Buik 2 Scanrichtingen dd. faeces vs. poliepen, karakterisatie zaterdag 24 januari 2009
  • 85. Rug Buik 2 Scanrichtingen dd. faeces vs. poliepen zaterdag 24 januari 2009
  • 86. Risico’s? • Perforatie • Stralingsdosis zaterdag 24 januari 2009
  • 87. Perforatierisico Perforation Optische coloscopie CT-coloscopie Sosna et al Burling et al Pickhardt et al Radiology 2006 Radiology 2006 Radiology 2006 • Therapeutisch: N 11870 CTC 17067 CTC 21923 CTC 0,11% examinations Perforation 7 (0.059 %) 9 (0.052 %) 2 (0.009 %) • total Diagnostisch: Diagnostic 0,06% 6 9 2 CTC Screening 1 - 0 CTC Anderson MI et al Am J Gastroenterol 2000 zaterdag 24 januari 2009
  • 88. Typische scan-doses Onderzoek effectieve dosis (mSv) X-thorax 0.02 CT cerebrum 1.5 CT Abdomen 5.3 CT Chest 5.8 Chest, Abdomen and Pelvis 9.9 Cardiac-CT angiogram 6.7-13 CTC (virtual colonoscopy) 3.6 - 8.8 (gem. 5,7) Radiology 2003;226:145-152. zaterdag 24 januari 2009
  • 89. Invloed van stralingsdosis op kankerrisico zaterdag 24 januari 2009
  • 90. Invloed van stralingsdosis op kankerrisico zaterdag 24 januari 2009
  • 91. Invloed van stralingsdosis op kankerrisico • Verhoogd kankerrisico (Hiroshima-Nagasaki) • Kinderen: dosis > 10 mSv • Volwassenen: dosis > 50 mSv zaterdag 24 januari 2009
  • 92. Invloed van stralingsdosis op kankerrisico • Verhoogd kankerrisico (Hiroshima-Nagasaki) • Kinderen: dosis > 10 mSv • Volwassenen: dosis > 50 mSv • Kankerriscio daalt evenredig met dosis zaterdag 24 januari 2009
  • 93. Invloed van stralingsdosis op kankerrisico • Verhoogd kankerrisico (Hiroshima-Nagasaki) • Kinderen: dosis > 10 mSv • Volwassenen: dosis > 50 mSv • Kankerriscio daalt evenredig met dosis • Kankerrisico daalt significant met leeftijd zaterdag 24 januari 2009
  • 94. Dosismodulatie • Dosis varieert ngl dikte van lichaam = modulatie • Lage-dosis protocollen 64-slice • 50 mAS rugligging • 10 mAs buikligging • dosisreductie 5-10x • Risico : 0,02-0,03 % • Risico op colorectaal carcinoma = 6%! zaterdag 24 januari 2009
  • 95. Dosismodulatie • Dosis varieert ngl dikte van lichaam = modulatie • Lage-dosis protocollen 64-slice • 50 mAS rugligging • 10 mAs buikligging • dosisreductie 5-10x • Risico : 0,02-0,03 % • Risico op colorectaal carcinoma = 6%! zaterdag 24 januari 2009
  • 96. Ons protocol Verdere analyse protocol zal worden uitgevoerd ism klinische fysica JBZ zaterdag 24 januari 2009
  • 97. IV contrast? zaterdag 24 januari 2009
  • 98. IV contrast? • niet bij screening • lagere scandosis • resolutie onvoldoende extracolisch zaterdag 24 januari 2009
  • 99. IV contrast? • niet bij screening • lagere scandosis • resolutie onvoldoende extracolisch • bij symptomatische patiënten zaterdag 24 januari 2009
  • 100. IV contrast? • niet bij screening • lagere scandosis • resolutie onvoldoende extracolisch • bij symptomatische patiënten • bij onvolledige OC • dosis = CT abdomen zaterdag 24 januari 2009
  • 103. Beoordeling 2D en/of 3D  zaterdag 24 januari 2009
  • 104. Beoordeling 2D en/of 3D  Afzonderlijk of gesynchroniseerd  zaterdag 24 januari 2009
  • 105. Beoordeling 2D en/of 3D  Afzonderlijk of gesynchroniseerd  CAD of automatische  poliepdetectie rol nog niet duidelijk  soms als secondary read  zaterdag 24 januari 2009
  • 106. Beoordeling 2D en/of 3D  Afzonderlijk of gesynchroniseerd  CAD of automatische  poliepdetectie rol nog niet duidelijk  soms als secondary read  “virtual dissection” (?)  zaterdag 24 januari 2009
  • 112. Automatische detectie “unseen areas” zaterdag 24 januari 2009
  • 113. Panoramic View normaal panoramic zaterdag 24 januari 2009
  • 116. Karakterisatie poliepen • bij CT geen onderscheid tss adenoom of andere poliepoïde laesie (hyperplastische poliep) • Alleen grootte helpt bij onderscheid • Vlakke laesies blijven moeilijk (echter zeldzaam bij screening!) zaterdag 24 januari 2009
  • 118. Flat lesion Gemist bij CTC zaterdag 24 januari 2009
  • 119. Gestructureerde verslaglegging • C-RADS • E-RADS Zalis et al., Radiology 2005; 236:3-9 zaterdag 24 januari 2009
  • 122. Bij symptomatische patiënten: 10% relevante extracolische bevindingen E-RADS zaterdag 24 januari 2009
  • 123. JBZ-project • Dubbele lezingen met expert readers tijdens opstartfase • tele-supervisie • tele-educatie • Samenwerking met MDL-artsen • combinatie met colonkanker screeningspoli zaterdag 24 januari 2009
  • 124. Studieverband • Evaluatie reading skills van 2 JBZ-radiologen • 20 blind cases • Resultaten voorgesteld op RSNA congres, Dec. 2008, Chicago zaterdag 24 januari 2009
  • 125. Resultaten Beoordelingstijd & accuratesse 6 – 9 mm > 1 cm Total 10 13 23 n lesions 83% Reader 1 10’ (6-18) 83% Reader 2 10.1’ (6-17) 95.6 % Reader 3 18.75’ (6-40) zaterdag 24 januari 2009
  • 127. Ervaring voorbereiding Onderzoek in algemeen Resultaten enquête 50pt zaterdag 24 januari 2009
  • 128. CTC vs OC zaterdag 24 januari 2009
  • 129. Als u zowel een ct-colon als een coloscopie heeft gehad, welk onderzoek heeft dan uw voorkeur? Hierop antwoorden 35 patiënten (87,5%) dat ze liever een ct-colon hebben. 4 patiënten (10%) hebben nooit eerder een coloscopie gehad, en 1 patiënt (2,5%) wil liever een coloscopie vanwege het roesje. CTC vs OC zaterdag 24 januari 2009
  • 131. Indicaties Indicatie voor een coloscopie met  vraagstelling poliep of colonkanker zaterdag 24 januari 2009
  • 132. Indicaties Indicatie voor een coloscopie met  vraagstelling poliep of colonkanker Patiënt wil / kan geen coloscopie  ondergaan zaterdag 24 januari 2009
  • 133. Indicaties Indicatie voor een coloscopie met  vraagstelling poliep of colonkanker Patiënt wil / kan geen coloscopie  ondergaan Onvolledige OC (2-10%)  zaterdag 24 januari 2009
  • 134. Indicaties Indicatie voor een coloscopie met  vraagstelling poliep of colonkanker Patiënt wil / kan geen coloscopie  ondergaan Onvolledige OC (2-10%)  Bij contra-indicaties voor OC  zaterdag 24 januari 2009
  • 135. Indicaties Indicatie voor een coloscopie met  vraagstelling poliep of colonkanker Patiënt wil / kan geen coloscopie  ondergaan Onvolledige OC (2-10%)  Bij contra-indicaties voor OC  Asymptomatisch: screening (poli MDL)  zaterdag 24 januari 2009
  • 136. Indicaties Indicatie voor een coloscopie met  vraagstelling poliep of colonkanker Patiënt wil / kan geen coloscopie  ondergaan Onvolledige OC (2-10%)  Bij contra-indicaties voor OC  Asymptomatisch: screening (poli MDL)  bevolkingsonderzoek?  zaterdag 24 januari 2009
  • 137. “Frail and Elderly” 96 pat 110 new important findings 23 extracolonic malignancies 49 pat 29 colorectal cancers 14 pat 16 large polyps Sens per polyp: 89 %  Sens per cancer: 97 %  Tolan D et al, AJR 2007 zaterdag 24 januari 2009
  • 138. “Frail and Elderly” 96 pat 110 new important findings 23 extracolonic malignancies 49 pat 29 colorectal cancers Geen 14 pat 16 large polyps cardiovasculair risico! Sens per polyp: 89 %  Sens per cancer: 97 %  Tolan D et al, AJR 2007 zaterdag 24 januari 2009
  • 140. Contra-indicaties • Relatief • Heupprothesen: artefacten zaterdag 24 januari 2009
  • 141. Contra-indicaties • Relatief • Heupprothesen: artefacten • Absoluut • onmiddellijk na coloscopische poliepresectie • Zwangerschap • Acuut abdomen; acute diverticulitis • Recente abdominale chirurgie • Bekend toxisch megacolon, inflammatoire darmpathologie zaterdag 24 januari 2009
  • 142. Wat te doen na CTC? zaterdag 24 januari 2009
  • 143. Wat te doen na CTC? • 1 of meer poliepen van 10 mm of groter: OC zaterdag 24 januari 2009
  • 144. Wat te doen na CTC? • 1 of meer poliepen van 10 mm of groter: OC • 6-9 mm poliepen: zeer kleine kans op maligniteit (0,015-2%) • aanpak wisselend ngl klinische setting (leeftijd en comorbiditeit) • Zalis et al. (Radiology 2005): consensus proposal ➡ OC indien 3 of meer poliepen van 6-9 mm zaterdag 24 januari 2009
  • 145. Wat te doen na CTC? • 1 of meer poliepen van 10 mm of groter: OC • 6-9 mm poliepen: zeer kleine kans op maligniteit (0,015-2%) • aanpak wisselend ngl klinische setting (leeftijd en comorbiditeit) • Zalis et al. (Radiology 2005): consensus proposal ➡ OC indien 3 of meer poliepen van 6-9 mm • Nog onvoldoende consensus wat te doen • controle na 3 jaar verantwoord? - Pickhardt et al, AJR 2008 zaterdag 24 januari 2009
  • 147. • OBJECTIVE. The primary aim of this model analysis was to compare the clinical and economic impacts of immediate polypectomy versus 3-year CT colonography (CTC) surveillance for small (6- to 9-mm) polyps detected at CTC screening. • CONCLUSION. For patients with small (6- to 9-mm) polyps detected at CTC screening, the exclusion of large polyps (10 mm) already confers a very low risk of CRC. The high costs, additional complications, and relatively low incremental yield associated with immediate polypectomy of 6- to 9-mm polyps support the practice of 3- year CTC surveillance, which allows for selective noninvasive identification of small polyps at risk. zaterdag 24 januari 2009
  • 149. Toekomst • rol voor CTC in bevolkingsonderzoek? zaterdag 24 januari 2009
  • 150. Toekomst • rol voor CTC in bevolkingsonderzoek? • momenteel loopt adviesaanvraag in opdracht van minister van VWS, resultaat tegen zomer 2009 zaterdag 24 januari 2009
  • 151. Toekomst • rol voor CTC in bevolkingsonderzoek? • momenteel loopt adviesaanvraag in opdracht van minister van VWS, resultaat tegen zomer 2009 • nog meer onderzoek nodig: zaterdag 24 januari 2009
  • 152. Toekomst • rol voor CTC in bevolkingsonderzoek? • momenteel loopt adviesaanvraag in opdracht van minister van VWS, resultaat tegen zomer 2009 • nog meer onderzoek nodig: - acceptatie CTC voor screening? zaterdag 24 januari 2009
  • 153. Toekomst • rol voor CTC in bevolkingsonderzoek? • momenteel loopt adviesaanvraag in opdracht van minister van VWS, resultaat tegen zomer 2009 • nog meer onderzoek nodig: - acceptatie CTC voor screening? - kosteneffectiviteit? zaterdag 24 januari 2009
  • 154. Toekomst • rol voor CTC in bevolkingsonderzoek? • momenteel loopt adviesaanvraag in opdracht van minister van VWS, resultaat tegen zomer 2009 • nog meer onderzoek nodig: - acceptatie CTC voor screening? - kosteneffectiviteit? - benodigde expertise bij beoordeling? zaterdag 24 januari 2009
  • 155. Toekomst • rol voor CTC in bevolkingsonderzoek? • momenteel loopt adviesaanvraag in opdracht van minister van VWS, resultaat tegen zomer 2009 • nog meer onderzoek nodig: - acceptatie CTC voor screening? - kosteneffectiviteit? - benodigde expertise bij beoordeling? - beleid bij poliepen 6-9 mm? zaterdag 24 januari 2009
  • 156. CTC als triage? • mogelijk als triagetechniek bij (i)FOBT screening - 30% fout-positieven in NL - CTC als techniek om aantal OC’s te reduceren indien FOBT+ - studie A’dam, Nijmegen, R’dam: CTC accuraat in deze setting zaterdag 24 januari 2009
  • 158. Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 zaterdag 24 januari 2009
  • 159. Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 • Accuratesse CTC aangetoond zaterdag 24 januari 2009
  • 160. Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 • Accuratesse CTC aangetoond • Nieuwe fase voor CTC zaterdag 24 januari 2009
  • 161. Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 • Accuratesse CTC aangetoond • Nieuwe fase voor CTC • rol van Bariumclysma? zaterdag 24 januari 2009
  • 162. Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 • Accuratesse CTC aangetoond • Nieuwe fase voor CTC • rol van Bariumclysma? • beschikbaarheid huisartsen zaterdag 24 januari 2009
  • 163. Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 • Accuratesse CTC aangetoond • Nieuwe fase voor CTC • rol van Bariumclysma? • beschikbaarheid huisartsen • rol bij screening? zaterdag 24 januari 2009
  • 164. Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 • Accuratesse CTC aangetoond • Nieuwe fase voor CTC • rol van Bariumclysma? • beschikbaarheid huisartsen • rol bij screening? • Belang van educatie verwijzers zaterdag 24 januari 2009
  • 165. Conclusie • Keerpunt na publicaties NEJM 2008 • Accuratesse CTC aangetoond • Nieuwe fase voor CTC • rol van Bariumclysma? • beschikbaarheid huisartsen • rol bij screening? • Belang van educatie verwijzers • samenwerking MDL-artsen zaterdag 24 januari 2009
  • 167. Stellingen (1) zaterdag 24 januari 2009
  • 168. Stellingen (1) • Colonoscopie is gouden standaard? zaterdag 24 januari 2009
  • 169. Stellingen (1) • Colonoscopie is gouden standaard? • geen studies die dit valideren zaterdag 24 januari 2009
  • 170. Stellingen (1) • Colonoscopie is gouden standaard? • geen studies die dit valideren • studies die aantonen dat tot 22% gemist wordt bij back-to-back OC zaterdag 24 januari 2009
  • 171. Stellingen (1) • Colonoscopie is gouden standaard? • geen studies die dit valideren • studies die aantonen dat tot 22% gemist wordt bij back-to-back OC • studie van Pickhardt: CTC beter dan OC zaterdag 24 januari 2009
  • 172. Stellingen (2) zaterdag 24 januari 2009
  • 173. Stellingen (2) • Indien men bij CTC een poliep vindt moet achteraf toch OC gebeuren, waarom dan niet meteen OC? zaterdag 24 januari 2009
  • 174. Stellingen (2) • Indien men bij CTC een poliep vindt moet achteraf toch OC gebeuren, waarom dan niet meteen OC? • meeste poliepen zijn hyperplastisch, <5% screeningspopulatie heeft adenomateuze poliep zaterdag 24 januari 2009
  • 175. Stellingen (2) • Indien men bij CTC een poliep vindt moet achteraf toch OC gebeuren, waarom dan niet meteen OC? • meeste poliepen zijn hyperplastisch, <5% screeningspopulatie heeft adenomateuze poliep • m.a.w. >95% van de asymptomatische bevolking zou onnodig OC moeten ondergaan in screeningsetting zaterdag 24 januari 2009
  • 176. Stellingen (3) zaterdag 24 januari 2009
  • 177. Stellingen (3) • Stralingsdosis is te hoog? zaterdag 24 januari 2009
  • 178. Stellingen (3) • Stralingsdosis is te hoog? • gemiddeld ong. 5 mSv maar in screeningsetting mogelijk 1-2mSv zaterdag 24 januari 2009
  • 179. Stellingen (3) • Stralingsdosis is te hoog? • gemiddeld ong. 5 mSv maar in screeningsetting mogelijk 1-2mSv • risico is veel kleiner dan risico op CRC zaterdag 24 januari 2009
  • 180. Stellingen (3) • Stralingsdosis is te hoog? • gemiddeld ong. 5 mSv maar in screeningsetting mogelijk 1-2mSv • risico is veel kleiner dan risico op CRC • beschikbaarheid MRI voor screening adhv MR-coloscopie is te beperkt zaterdag 24 januari 2009