1. ARAŞTIRMALAR İÇİN İLK ADIM
A-VERİ TOPLAMA :
Belirlenen bir konuda istatistik hazırlanırken, konu ile ilgili araştırmalar
yapılarak sorular üretilir, anket yapılır ve veriler toplanır.
Belli bir konuda herhangi bir grubun görüşünün ne olduğunu belirlemek
için üzerinde araştırma veya deney yapılacak olan
gruba..…………………….denir.
Hangi türdeki televizyon programlarını izlersiniz?
Hafta sonu hangi saatlerde evinizde dinlenmeyi tercih edersiniz?
ÖRNEK
Aylin hanım mahalleye kuaför salonu açmak istiyor.
Âmâ mahalleye kuaför salonunun gerekli olup
olmadığını öğrenmek için mahalle sakinlerine anket
yapacaktır. Buna göre örneklem soruları neler
olmalıdır?
2. Çetele tablosu : Bir sınıfın matematik yazılısından
aldığı notları çetele tablosunda gösterelim.
Mert arkadaşlarına “Hangi spor dalını daha
çok seviyorsunuz?” sorusunu soruyor. Aldığı
cevapların çetele tablosunu aşağıdaki gibi
oluşturuyor.
Buna göre, aşağıdaki boşlukları doldurunuz.
Mert, ………. arkadaşına soru sormuştur.
En çok ………… sevilmektedir.
Voleybolu sevenlerin sayısı, yüzmeyi
sevenlerin sayısından ……….. kişi fazladır.
ÖRNEK
3. ETKİNLİK
Bir okul Türkiye geneli derste yapılabilen etkinlikler yarışması yapmak istemiştir.
Bunun için değişik branşlarda başvuruları almıştır. Aşağıdaki çetele tablosunu
doldurup soruları cevaplandıralım.
DERS TÜRÜ ÇETELE SAYI
MATEMATİK 7
FEN BİLİMLERİ 10
SOSYAL BİLİMLER 16
TÜRKÇE 12
a) En çok hangi branşa başvuru olmuştur?
b) En az hangi branşa başvuru olmuştur?
c) 15 başvurunun altında olan branşlarda yarışma
yapılmayacaksa hangi branşlarda başvuru yapılmaz?
a) Bu yarışmaya toplam kaç başvuru olmuştur?
4.
5. B-GRAFİKLER:
Tablolar, sütun ve çizgi grafikleri, istatistiksel temsil biçimleridir.
Grafik çizilirken eksenlerde yer alan sayılar arasında seçilen eşit
birimdeki uzunluklara ölçek denir.
Sütun grafikleri yatay ve dikey olarak çizilir. Sütun grafiğindeki
çubuklar prizma şeklinde de çizilebilir.
Aşağıdaki tabloda bir haftalık cep telefonu
satışları verilmiştir.
a) Tabloya ait, sütun ve çizgi grafiklerini
çizelim.
b) 20 adet cep telefonu satıldığı günleri
hangileridir?
c) Satışlardaki en büyük artış hangi iki gün
arasındadır?
ÇÖZÜM
a)
b) 20 adet cep telefonun satıldığı günler salı,
perşembe ve cumartesidir.
c) Satışlardaki en büyük artış cumartesi ile
pazar günleri arasındadır.
ÖRNEK
6. Aşağıda verilen grafik türlerinin
kullanım alanlarını belirleyelim.
Her bir verinin miktarını göstermek ve verileri karşılaştırmak
için……………………………….verilerdeki değişimi göstermek için
……………………………….kullanılır.
7. ETKİNLİ
K
AYLAR SATILAN ÜTÜ MİKTARI
OCAK 28
ŞUBAT 13
MART 45
NİSAN 10
MAYIS 30
Aşağıda tabloda verilen bir beyaz eşya
dükkanının ilk 5 ayda sattığı ütü miktarını
göstermektedir. Buna göre bu değerleri kullanarak çizgi grafiklerini
çizelim ve hangi grafiğin daha uygun olduğunu bulalım.
10. ARİTMETİK ORTALAMA VE AÇIKLIK
Bir sayı dizisindeki verilerin toplamının veri sayısına bölünmesiyle elde
edilen değere……………………… denir.
ÖRN
EK
12-6-15-22-20
130-120-90-110-130-140
Aşağıda verilen sayıların aritmetik ortalamasını bulalım.
11. ÖRNEK
7 kişilik bir turist grubunun yaşları ortalaması 12 ise bu yedi kişinin yaşları toplamını bulalım.
Ağırlıkları toplamı 2600 olan bir grubun ağırlık ortalaması 65 kg olduğuna göre bu gruptaki kişi
sayısını bulalım.
İki sayının ortalaması 42 bu sayılara 3.sayı eklendikten sonra yeni ortalama 43 oluyorsa 3.sayıyı
bulalım.
Ağırlıkları ortalaması 80 kg olan 5 kişilik bir gruptan bir kişi
ayrılırsa kalanların ortalaması 75 olduğuna göre gruptan ayrılan
kişinin ağırlığını bulalım.
12.
13. Bir veri grubundaki en büyük değer ile en küçük değer arasındaki farka
……………………………….denir.
ÖRN
EK
12-6-8-22-20-15
80-80-80
78-125-162-3-12-9-1-8
14. ÖRN
EK
24,12,21,40,x,18 sayılarının açıklığı 32 ise x sayısının kaç olduğunu
bulalım.
48,35,x sayılarının ortalaması 45 ise bu sayıların açıklığını bulalım.
