2. Habang naglalakad sa daan patungo sa Magnetismo..
Kumusta Bulby!
Bakit malungkot
ka?
Uhmm… Gusto ko kasi
sanang umilaw, pero
wala namang kuryente
dito.
Ibig sabihin ay kakailanganin
mo din ang tulong ko. Pero
wala din akong nararamdaman
na pagdaloy ng kuryente.
Halika at maglakad-lakad pa
tayo.
Sige.
Hmmm..
1
2
3
4
3. Narinig nyo ba iyon? Sundan natin sila upang malaman
natin ang mga ito:
1. Maibigayang kahuluganngmagnetismo.
2. Mailarawanangepektoomga epektongmagnetismo.
3. Maipaliwanagang kalagayanatsinu-sinoang kailangang
magsama-samaupangmakapagdulotomakapagbigayng
mababangkuryente?Mataasnakuryente?Walangkuryente?
4. Guys! Anyare? May
bago ba?
Hey Maglet! Gusto ko kasing
maramdaman ang pagdaloy ng
kuryente sa katawan ko nang
matulungan ko ‘tong isang lalaki dito
para umilaw.
Ah ganun ba. Tara sa bahay, dun
natin pag-usapan yan habang
umiinom tayo ng kape. Anong
gusto nyo,nescafe creamy white o
yung great taste chocolatey?
Hay,wag ka na
ngang parayaw,
kahit ano na.
Naiisip nyo ba
ang naiisip ko?
Tara! Sundan
natin sila..
1
2
3
4
5. Nagulat!
Maglet, May kakaiba akong
naramdaman. Hakbang ka
nga ulit.
Sige! Sabi mo eh..
( Humakbang ulit si
Maglet kay Wirelee.)
Nagsilbi si Maglet ng kape at hinakbangan nya si Wirelee.. 1
2
Sa puntong ito, maaari na ninyong ihanda o simulan ang
inyong mga gawain..
6. Kitam! Gumalaw ulit.
Jan ka lang muna.
Stay put!
Yah..Ito na nga
eh..
Pinagloloko nila
ang isa’t isa.. Mga
mukhang ewan..
Haays..
1
2
7. Ay..Waley.. Wa-effect..
Alis na pala ako dito ng
makapagkape na ng
maayos.
Habang nakahinto si Maglet kay Wirelee..
Humakbang paalis si Maglet..
1
2
8. Ah! Ibig sabihin dapat ay
humahakbang si Maglet sa’yo
para daluyan ka ng kuryente. Ang
saya nun! Yan ang kailangan ko!
Yehey! Pwede ko na ba
masubukan kung iilaw na ako?
Ayan! Meron na naman! Naramdaman
ko na naman ang pagdaloy ng
kuryente. Ipagpatuloy mo lang ang
paghakbang sa akin Maglet.
Sige Bulby! Halika at hawakan mo ang
mga kamay ko.
Edi
WOW!
1
2
3
9. Maglet! Galaw ka na..Go!Go!Go!
Oo. Heto na..!
Habang magkahawak ang kamay ni Bulby at Wirelee…
Patuloy sa pagkilos si Maglet habang kumakanta ng “Ikaw ang
sagot sa mga dalangin, dininig ng langit ang aking paglalambing…
Mas
kumportable
pala dito
pumwesto..
In fairness..
1
2
10. 1
2
4
Huhuhu! Bakit
ganun? Hindi pa rin
ako umiilaw..Siguro,
pundido na
ako.Huhuhu.
Hi Professor!
Pwede po bang
humingi ng pabor?
Tingnan nyo! Nakauwi na si
Prof. Galvan O. Meter!
Patulong tayo sa kanya.
12. Opo Professor!
Ok po professor!
Pagkatapos maipaliwanag ni Maglet ang lahat kay Mr. Galvan O.
Meter…
Paki ulit lahat ng mga
paraang ginawa ninyo
kanina para matukoy
ko kung meron nga
talagang dadaloy na
kuryente.
1
2
3
13. Oh! Wow! Gumalaw ang
buhok sa ilong ko, ibig
sabihin ay may dumaloy na
kuryente.
Dahil ang kuryente ay
masyadong mahina.
Pero bakit hindi
pa rin ako umiilaw
Professor?
Ano pong dapat
naming gawin?
Kailangang mas
bilisan mo ang
pagkilos Maglet
para mas
malakas ang
kuryente.
Ahh.Mas
mabilis ang
paggalaw, mas
madaming
kuryente..
1
2
3
5
4
14. Tingnan mo! Ang buhok sa
ilong ko ay tuloy tuloy sa
pagkilos, ibig sabihin ay
pstaas ng pataas ang
kuryente.
Mas mabilis na ang ginawang paghakbang ni Maglet kay Wirelee..
Pero hindi pa rin ako
umiilaw Professor?
Ibig sabihin, habang
bumibilis ako ay
tumataas din ang
nadudulot na kuryente..
2
1
3
Gets ko na.
a. Kapag hindi kikilos si Maglet, hindi
magkakaroon ng kuryente,
b. Ang daloy ng kuryente ay nakadepende sa
bilis o bagal ng pagkilos.
15. Dumating ang tatay nina Maglet at Wirelee na
si Mr. Bigmag at Mr. Wirehuge
Tatay!
Gumagawa po kami ng paraan
para magkaroon ng kuryente at
mapailaw si Bulby.
Kung gayon, tutulung na
din kami.
Salamat po Tay. Kayo na
muna po dito sa pwesto
namin.
2
1
3
16. Pumalit na sina Mr. Bigmag at Mr. Wirehuge kina Maglet at Wirelee...
Ayeeee!!! Excited
much ako!!
Papunta na po..
Whoaa!! Astig! Malakas
ang nararamdaman
kong kuryente.
At ang buhok sa
ilong ko ay mas
matindi ang
paggalaw.
Halika na Bulby, subukan
mo kung iilaw kana..
4
3
2
1
Anong ibig sabihin nun?
a. Uhmm..Ibig sabihin, ang mas malaking
magnet at makagbibigay ng mas mataas na
kuryente.
b. Mas madaming ikot ng kable, mas mataas
ang naidudulot na kuryente
17. Ang pinakamasayang moment ni Bulby..
Uuhhlala!!Umiilaw na’ko!
Salamat ng marami mga
kaibigan ko. Akala ko pundido
na’ko eh. Salamat sa tulong
Professor at Mr. Bigmag.
At umuwi silang lahat ng masaya..
Walang anuman
Bulby..hehehe..
Wow!! As in W-O-W!! Nagawa nila! Ang
pagbabago pala ng magnetic field ay
nakapagdudulot ng kuryente..
1
2
Ikaw pa ba Bulby,
anlaks mo samin
eh.hahaha!
3
18. Grabe!! Ang galing nila! Excited na akong maibahagi sa
inyo ang mga natutunan ko, at nakita ko mismo ang mga
ito..
Upang makapagdulot ngkuryente,kailangmo ngmagnetat wire.
Kailang gumalaw sila o isa sa kanila ang gumalaw para magkaroon ng
pagbabago sa magnetic field at magkaroon ngkuryente.
Angtaas o baba ng kuryenteay nakadepende sa mga sumusunod:
Sa bilis ngpaggalaw. Ang mabilis napaggalaw ag magbibigay ng
mataas na kuryenteat angmabagal ay magbibigay ng
mababang kuryente.
Sukatng magnet. Angmas malakingmagnet at magdudulot ng
mas mataas nakuryenteat ang maliit at magdudulot ng mas
mababang kuryente.
Dami ng ikot ngkable. Ang mas madaming ikot ngkable ay
nakapagdudulot ng mas malakas nakuryenteat ang mas
kakauntiay nakapagdudulot ngkakauntingkuryente.
19. Panuto: Isulat ang salitang Bulby kung may kuryenteng
nadudulot at Pundido kung walang kuryenteng nadudulot sa
bawat sitwasyon.
1. Ang magnet at wire ay malapit sa isa’t isa.
2. Ang magnet ay tuluy-tuloy sa pag-ikot.
3. Ang magnet ay mabagal na gumagalaw sa wire.
4. Ang magnet ay mabilis na gumagalaw sa wire.
5. Pinagsama ang wire at ang magnet at inilapag sa mesa.
Mga Sagot:
1. ___________________
2. ___________________
3. ___________________
4. ___________________
5. ___________________
20. Panuto: Lagyan ng panuro ( ) sa galvanometer upang
maipakita ang letra ng inyong sagot sa bawat numero.
1. Ang malaking magnet ay inilagay sa tabi ng kable at ito
ay umikot nang pabilis nang pabilis.
2. Ang malaking magnet na mabilis na gumagalaw sa tabi
ng wire ay nagsimulang bumagal.
3. Ang malaking magnet na nakalagay sa itaas ng wire ay
hindi gumagalaw.
4. Sa halip na ang magnet, ang kable na hindi gumagalaw
ang siyang gumalaw nang mabagal.
5. Ang mahaba at makapal na kable ay inilagay sa ibabaw
ng mesa malapit sa malaking magnet.
A. Hindi nakapagdudulot ng kuryente
B. Nakapagdudulot ng mababang kuryente
C. Nakapagdudulot ng pataas na daloy ng kuryente
D. Nakapagdudulot ng pababa na daloy ng kuryente
E. Nakapagdudulot ng malakas na daloy ng kuryente
21. Assessment Card # 1
Panuto: Kumpletuhin ang kwento sa pamamagitan ng pagguhit at
pagsulat ng mga kakulangan. Narito ang mga pagpipilian: magnet, kable
, nakasinding bumbilya , at bumbilyang walang
Isang araw, si Xailee at si Xander ay gumagawa ng kanilang proyekto sa
Science. Naatasan silang magpailaw ng bumbilya gamit ang magnet at kable. Si
Xailee ang unang sumubok sa pamamagitan ng paglalagay ng maliit na
1___________ sa kable. Kanilang napansin na walang nangyayari sa
2___________ dahil ito’y hindi umilaw. Nagpasya si Xander na pagpalitin ang
pwesto ng 3___________ at magnet. Walang nagbago, ang 4___________ ay
hindi pa rin umilaw. Habang tinatanong nila ang kanilang ina na isang guro sa
Science, ginalaw nila ang 5___________ nang paatras at paabante sa tabi ng
kable nang tuloy-tuloy. Napansin nila na may kaunting pagkislap sa 6___________.
Nagpasya silang gumamit mas madaming ikot ng kable at nang mas malaking
magnet na igagalaw sa tabi ng 7___________. Napansin nina Xailee at Xander na
habang mabilis nilang ginagalaw ang malaking magnet, ang ilaw ng 8___________
ay mas nagliliwanag. Doon nila napagtanto ang mga dahilan na nakaaapekto sa
daloy ng kuryente sa pamamagitan ng paggamit ng magnet at kable.
22. Assessment Card # 2
Panuto: kumpletuhin ang mga sumusunod na pangungusap. Piliin ang titik sa ibaba.
1. Maghahanda ako ng konduktor(kable),magnet, at galvanometer sa pagsasagawa ng
_________________________________________________________________ .
a. serye ng daloy ng kuryente
b. electromagnetic induction
2. Ang bilis ng paggalaw ng magnet sa loob o labas ng kable ay ang tutukoy sa
_______________________________________________________________________________
_ .
a. dami ng of pinakakawalang kuryente
b. bilis ng daloy ng dami ng kuryente
3. Ang sukat ng magnet ay nakaaapekto rin sa
_______________________________________________________________________________
_ .
a. dami ng of pinakakawalang kuryente
b. bilis ng daloy ng dami ng kuryente
4. Ang karayom ng galvanometer ay patuloy na gagalaw kapag
_______________________________________________________________________________
___________ .
a. tumataas ang temperatura
b. ang bilis ng pagbabago ng magnetic field ng magnet at kable ay tumataas
5. Ang Electromagnetic induction ay isang proseso na kung saan
_______________________________________________________________________________
___________.
a. ang kuryente ay nagmumula sa konduktor by sa pamamagitang ng paggalaw o
23. Panuto:Matapos ang gawain, guhitan ang mga posibleng sagot mula sa
mga pagpipilian mula sa iyong obserbasyon.
Paraan:
1. Kumuha ng kable na madami ang ikot.
2. Ikabit ito sa gumaganang galvanometer.
3. Kumuha ng bar magnet at igalaw ang hilagang dulo nito
patungo sa kableng may madaming ikot.
4. Ngayon, igalaw ang hilagang dulo ng magnet palayo sa kableng
may madaming ikot.
5. Ulitin ang Paraan 3 at 4, ngunit sa pagkakataong ito, gamitin ang
timog na dulo ng magnet sa halip na ang hilagang dulo nito.
Electromagnetic Induction
ANG IYONG MGA OBSERBASYON:
a. Pareho ang epekto kapag ginamit natin ang timog na dulo ng
magnet sa gawain na nasa itaas. Ngunit ang direksyon ng paglihis
nito ay magiging (pabaliktad, ganun pa rin).
b. (Magkapareho ang, Walang anumang) epektong ma-
oobserbahan kapag hindi natin igagalaw ang magnet at igagalaw
ang kableng madami ang ikot palapit o palayo sa magnet
c. Kapag parehong hindi gumagalaw ang kable at ang magnet, ay
(walang paggalaw, malaki ang paggalaw) nito sa galvanometer.
ANG IYONG KONKLUSYON:
Kapag mayroong pagbabago sa magnetic field sa pagitan ng magnet
at ng kable, ito ay (nagdudulot, nagbabawas) ng kuryente .
24. Paggawa ng iyong sariling electric motorScience 10 Module pages 115-117)
(Adapted from http://www.instructables.com/id/How-to-Make-aHomopolar
Layunin: Materials:
Makagawa ng simpleng electric motor Battery/batteries magnets
Maipaliwanag lung paano gumagana ang pliers
isang simpleng electric motor kable
Pag-iingat: ang mga kable ay maaaring uminit kapag ito ay nakakabit sa battery sa
mahabang panahon. Buksan ang circuit kapag natapos na ang obserbasyon.
Paraan:
1.Gamit ang pliers, bumuo ng gustong hugis sa wire
tulad ng bilog, puso, etc.
2. Pagsama-samahin ang magnet, battery at ang hinugis
na kableng . (tingnan ang imahe sa ibaba)
3. Subukin ang iyong motor sa pamamagitan ng pagtaas
sa hinugis na kable sa itaas ng positive terminal ng
battery. Siguruhin na ang dulo ng kable ay nakapalibot
nang maluwag sa magnet na bumubuo ng closed
circuit.
4. Obserbahan at itala ang nangyayari sa hinugis na
kable..
5. Kung ang iyong DC motor ay hindi gumana, palawakin
pa ang iyong pasensya, abilidad at karunungan.
25. Gabay na Tanong:
1. Ano ang mangyayari sa hinugis na kable kapag ito ay inilagay sa positive terminal ng
baterya na kung saan ang mga dulo nito ay nakakakonekta sa magnet?
______________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
2. Ano pa ang iyong obserbasyon tungkol sa iyong electric motor?
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
3. Ano ang mangyayari kung ang bilang ng magnet na ginamit ay binawasan?Dinagdagan?
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
4. ano-ano ang mga pangunahing parte/elemento ng
isang simpleng electric motor?
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
5.Base sa ginawang gawain, paano mo
maipaliliwanag ang operasyon ng isang simpleng
electric motor?
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
27. 1. Magnet
2. Bumbilyang walang
3. Kable
4. Bumbilyang walang
5. Magnet
6. Nakasinding
7. Kable
8. Nakasinding
1. electromagnetic induction
2. dami ng pinakawalang kuryente
3. dami ng pinakawalang kuryente
4. ang bilis ng pagbabago ng magnetic field
ng magnet at kable ay tumataas
5. ang kuryente ay nagmumula sa konduktor
sa pamamagitan ng paggalaw o pagbabago
ng magnetic field
28. Enrichment Card #1 Enrichment Card #2
1.Ma-oobserbahan na ang galvanometer
ay nagpapakita ng paglihis ng paggalaw sa
magkaibang direkyon
**Pareho ang epekto kapag ginamit natin
ang timog na dulo ng magnet sa gawain na
nasa itaas. Nguti ang direksyon ng
paglihis nito ay magiging pabaliktad.
**Magkapareho epektong ma-
oobserbahan kapag hindi natin igagalaw
ang magnet at igagalaw ang kableng
madami ang ikot palapit o palayo sa
magnet.
**Kapag parehong hindi gumagalaw ang
kable at ang magnet, ay walang paggalaw
nito sa galvanometer.
**Kapag mayroong pagbabago sa magnetic
field sa pagitan ng magnet at ng kable,
ito ay (nagdudulot, nagbabawas) ng
kuryente .
1. Ang kuryente ay dumadaloy sa
pamamagitan ng kable ay
nagsimulang gumalaw, mabagal sa
simula, ngunit bumibilis ang ikot.
2. Ang sagot ay maaaring mag-iba.
3. Ang pagbabawas sa bilang ng
magnet ay nagdudulot ng mahabang
panahon para ra kuryente na dumaloy
nang mabagal(o maaaring hindi).
4. Ang mga pangunahing
parte/elemento ng electric motor
ang: gumagalaw na daloy ng kuryente
na sakop ng magnetic field.
5. Ang electric motor ay isang
kagamitan na gumagamit ng electrical
energy upang makagawa ng
mechanical work.
29. I want to learn more about electromagnetic
Induction…
I should find another evidence…
physics.about.com/od/physicsetoh/g/inducti
on.htm
https://en.wikipedia.org/wiki/Electromagneti
c_induction
www.fyzikalni-
experimenty.cz/en/electromagnetism
Paul G.H., Conceptual Physics Eight Edition.
Addison – Wesley Longman
Ernest P.M., Rhonalyn L.V. (2001).
Physics.Phil.JO-ES Publishing House
Department of Education (2015)
Science 10 Learners Material, First Edition