Event “Is Rood het nieuwe Geel?” op 5 september 2023

1. Break-out sessie
MS-distributie transformatoren
Datum: 5 september 2023, Dutch Power Event

2. Is/wordt Rood het nieuwe Geel?
▪ Welke capaciteit (ruimte) is er gezien de huidige ontwikkelingen?
▪ Kan de MS-distibutietransformator meer (dynamisch) belast worden of is de
rek er uit?
▪ Is de huidige normering (bv loading guide) achterhaald?

3. Onderwerpen
1. Huidige ontwikkelingen extern/intern
2. Populatie MS-distributietransformatoren
3. Beleidskader (overbelaste) transformatoren
4. Monitoren transformatorbelasting
Is/wordt Rood het nieuwe Geel?
Vragen en opmerkingen.

4. 6
1. Huidige ontwikkelingen extern/intern
Enkele ontwikkelingen Extern/Intern:
✓ Explosieve groei PV (ofwel enige vorm van terug leveren)…
✓ All-Electric…
✓ Afbouw salderingsregeling…
--------------------------------------------------------------------
✓ Netten raken vol…
✓ Nieuwe uitbreidingen duren veel langer dan dat klanten wensen… (te kort aan uitvoering capaciteit)
✓ Risico uitnutten capaciteit transformator niet nemen…
✓ Meten belasting gedrag netten waaronder transformator…
✓ Meten temperatuur invloeden componenten waaronder transformator… (recent gestart)
✓ Etc…

5. 7
2. Populatie MS-distributietransformatoren
Over welk aantal (en vermogen) MS-D transformatoren praten we?
t/m 100 kVA t/m 160 kVA t/m 250 KVA t/m 400 KVA t/m 630 KVA t/m 1000 kVA
>1000 kVA t/m
3500 kVA
Eindtotaal
tot 1940 115 49 135 159 265 41 85 849
1940-1949 48 36 10 5 1 100
1950-1959 242 157 169 170 21 5 764
1960-1969 1143 342 812 1466 169 43 2 3977
1970-1979 4186 406 2208 3822 423 78 35 11158
1980-1989 3119 893 1799 1448 441 113 59 7872
1990-1999 1399 1224 2152 2398 1310 163 165 8811
2000-2009 718 521 1531 2618 1824 214 447 7873
2010-2019 407 334 1614 2041 1446 99 211 6152
2020-2022 26 17 596 439 391 1 4 1474
Eindtotaal 11403 3979 11026 14566 6291 757 1008 49030

6. 8
3. Beleidskader overbelaste transformatoren
In hooflijnen:
▪ Jaarlijks vindt er een inspectie plaats op o.a. de belasting van de MS-D transformatoren.
(handopname sleepwijzer A-meter/kWh meter). *Op het deel van de populatie waar dit van toepassing is.
▪ Continu monitoring van o.a. belasting d.m.v. Sensordata (DALI). *Op het deel van de populatie waar dit van
toepassing is (ong. 20.000).
▪ Basis criteria :
▪ Bij belasting >100% en <120% t.o.v. nom. belasting. Geen vervolgactie, wel blijven monitoren: eerstvolgende
(hand)opname (1 x per jr.) of o.b.v. sensordata. (bij monitoring code oranje).
▪ Bij belasting 120% en <140% t.o.v. nom. belasting. vervolgactie lange termijn oplossing situatie (bij monitoring code rood).
▪ Bij belasting >140% t.o.v. nom. belasting. vervolgactie korte termijn (<2mnd) oplossing situatie (bij monitoring code rood).
➢ Criteria n.a.v. continu monitoring zijn momenteel scherper weggezet en focussen op meer proactieve benadering
capaciteitsvraagstuk.

7. 9
4. Monitoren transformatorbelasting
Distributie Automatisering LIght

8. 10
4. Monitoren transformatorbelasting (DALI) Voorbeeld 1: 1van1
Belastinggraad
400kVA trafo

9. 11
4. Monitoren transformatorbelasting (DALI) Voorbeeld 2: 1van2
Belastinggraad
160kVA trafo

10. 12
4. Monitoren transformatorbelasting (DALI) Voorbeeld 2: 2van2
1 dag in de zomer

11. 13
4. Monitoren transformatorbelasting (DALI) Voorbeeld 3: 1van2
Onbalans in belasting per fase (400kVA trafo): Belastinggraad

12. 14
4. Monitoren transformatorbelasting (DALI) Voorbeeld 3: 2van2
Onbalans in belasting per fase (400kVA trafo): Stroom

13. 15
▪ Explosieve groei PV (ofwel enige vorm van terug leveren) zorgt al voor een hoger dynamische
belasting van MS-D transformatoren t.o.v. traditionele afnamepatronen dag-nacht.
▪ Belastingpieken, onbalans (PV vaak op 1 fase), spanning problemen, warmteontwikkeling (intern-extern).
▪ Dynamisch belasten vraagt ander gedrag van klanten in omgang met energie en sturing in welke
vorm dan ook.
▪ Dagdeel, jaargetijde afhankelijkheid etc…
▪ Inzet eigen/lokale energie opslag (batterijen)
▪ Afbouw salderingsregeling: Gevolg is o.a. meer lokale/decentrale opslag energie en gaat zeer
waarschijnlijk invloed hebben op (afvlakken) teruglever pieken en er ontstaat meer ruimte.
Is/wordt Rood het nieuwe Geel?

14. 16
▪ Inzicht verkrijgen in dynamisch belastinggedrag (belastinggraad, stroom,
spanning, onbalans) en temperatuurgedrag van de MS-D transformator
is belangrijk om weloverwogen risico te nemen in het (tijdelijk) hoger belasten
(t.o.v. nominaal).
▪ (Meer) onderzoek naar bepaling restlevensduur van MS-D transformatoren en invloeden/gevolgen
van “overbelasting” hierop
▪ Over de populatie gezien: MS-D transformator is een sterke component welke gemiddeld een jarenlang relatief lage belasting kent (10-50%
t.o.v. nom.) en faalt intern zeer incidenteel. Uitval transformator is vaak een gevolg van andere oorzaken.
▪ Risico’s bij uitnutten capaciteit worden vaak niet genomen, resulteert in proactieve acties
opwaarderen (LS) netten en heeft negatieve invloed op inzet uitvoering capaciteit op korte
termijn.
▪ Zo groot mogelijke MS-D trafo i.c.m. opwaarderen netten en bijbehorende componenten
▪ Dynamische ruimte “in het huidige systeem” achter transformator zal voor
een groot deel bepalend zijn.
▪ Beveiligingen, Laagspanningsrekken, Trafo-Bekabeling, LS-bekabeling, net-onbalans etc.
Is/wordt Rood het nieuwe Geel?

15. 17
“De rek”,
is er voor wat betreft een (deel van) populatie aan
MS-distributietransformatoren
(nog) niet uit maar is mede afhankelijk van “het gehele systeem” waarbij we
rekening moeten houden met de “zwakke schakels” die bepalend zijn voor
“de mate van rek”.
“Rood wordt dan via Oranje het nieuwe Geel”
Is/wordt Rood het nieuwe Geel?

16. Vragen?
Mail voor vragen of opmerkingen naar:
Rick de Haan: rick.de.haan@enexis.nl