Erdmiin Urguu TSogtsolbor

1. Натрийн хлоридыг
гарган авах

2. ОНЬСОГО
Намайг дангаар нь иддэггүй
Надгүйгээр хоол идэхэд бэрх
тэр юу вэ?

3. Хичээлийн зорилго
Натрийн хлоридыг гарган авах
туршилтыг хийж, дүгнэлт гаргах
Натрийн хлоридын хэрэглээ,
онцлог шинж чанарыг мэдэх

4. Аргачлал
• Гялгар уутандаа 1 халбага кальцийн хлорид хийнэ.
• Дээр нь 2 халбага ус хийж уутны амсарыг түгжинэ.
• Ажиглалтаа бичнэ.
• Хоёр халбага хүнсний сод нэмж уутныхаа амыг хий алдалгүй түгжинэ.
• Ууттай бодисоо шилэн тавганд байрлуулж ажиглана. /Эхлээд тунадас
бууна, дараа нь үүссэн нүүрсний хүчил задарч хий ялгарснаар уут
хийгээр дүүрч томорно/.
• Ажиглаж тэмдэглэнэ
• Гаргаж авсан натрийн хлорид ба кальцийн карбонатыг шүүж ялгана.
• Уусмалаас натрийн хлоридын талст үүстэл ууршуулна.
• Талстаа хатаана.
• Үр дүнгээ боловсруулах.

5. Дараах асуултын дагуу хэлэлцүүлэг хийж,
хичээлээ бататгах
• Асуулт :1 Хоёр хатуу бодис урвалд орох уу? Эдгээр бодист ус ямар
үүрэг гүйцэтгэсэн вэ?
• С. Хариулт:Орохгүй. Ус уусгагчийн үүрэг гүйцэтгэнэ. Хатуу бодис
ууссанаар жижиг хэсгүүд нь чөлөөтэй хөдөлж урвалд орох
боломжтой болно.
• Асуулт:2 Урвал явагдсаныг яаж мэдсэн вэ?
• С. Хариулт: Уутны гадна талаас барьж үзэхэд дулаан ялгарсан,
хий ялгарсан, уутны ёроолд цагаан өнгийн тунадас буусан.

6. • Асуулт:3 Урвалаас ямар хий ялгарч болох вэ?
• С. Нүүрсхүчлийн хий
• Асуулт:4 Цагаан өнгийн тунадас ямар бодис вэ?
• С. Хариулт: Кальцийн карбонат
• Асуулт:5 Шүүх үе шатад ямар бодисуудыг салгах вэ?
• Хариулт:
• С. Шүүгдэст: Кальцийн карбонат
• Уусмалд: Натрийн хлорид
• Асуулт:6 Ууршуулагч аяганд ямар бодис үүссэн бэ?
• Хариулт: Натрийн хлорид

7. Өөрийгөө үнэлэх
Хангалттай Сайн Дунд Огт мэдэхгүй

8. Гэрийн даалгавар:
• Монгол орны нутаг дэвсгэрт орших хоолны давсны эх булаг,
хаана хаана байдаг, тэдгээрт ямар эрдэс давс байгаа
талаар мэдээлэл цуглуулж ирэх

9. Үгийн сүлжээ
• Сульфат ион хүчилтөрөгч ба хүхрийн атом агуулдаг /үнэн/ худал/
• CaCO3 давсыг нэрлнэ үү?
• Давсыг огт хэрэглэхгүй байж болох уу?
• Ихэнх давс металлын эерэг ион ба металл бишийн .................. ионоос
бүрддэг.
• Натрийн хлоридыг ямар аргаар цэвэрлэх вэ?
• Эрт дээр үеэс .................. уудыг бордооны зориулалтаар хэрэглэж ирсэн.
• Спиртэн дэнг хэрхэн унтраах вэ?
• Натрийн хлорид байгальд оршдоггүй /үнэн/ худал/
• Манайхан жамц давс гэж нэрлэдэг ................. давс нь натрийн хлоридын
эрдэс юм.
• Давс хийвэл уустал
• ........ хийвэл дуустал
• Давсыг оросоор юу гэж нэрлэдэг вэ?

10. 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11