1. Праект аднаўлення
касцёла Беззаганнага
Зачацця Найсвяцейшай
Дзевы Марыі

2. Гісторыя
Адносна часу будаўніцтва
каталіцкага храма ў Крычаве
адсутнічаюць
дакладныя
звесткі, але можна маркаваць
будаўніцтва касцѐла датуецца
20-мі гадамі 17 ст. Першыя
дакладныя пісьмовыя звесткі
аб арганізацыі і будаўніцтве
касцѐла ў Крычаве адносяцца
да 1745 г. 20 ліпеня гэтага
года крычаўскі стараста
Геранім Радзівіл аддаў загад
кіраўніку
Крычаўскім
староствам Паўлу Цялецкаму
выдзеліць
пляцы
пад
будаўніцтва фарнага касцѐла
і плябаніі.

3. XVIII СТАГОДДЗЕ
8 верасня 1745 г. у працэс арганізацыі крычаўскага касцёла актыўна
ўключылася і каралева Марыя Юзэфа. Каралева Марыя Юзэфа асобным
фундушам для забеспячэння каталіцкага касцёла і плябаніі ў Крычаве
паклала ў Дрэздэнскі банк 4000 талераў з дазволам штогод 8 снежня на
свята «Непарочнага Зачацця Дзевы Марыі», у гонар якой і быў
узведзены Крычаўскі касцёл, браць з гэтай сумы 1000 талераў.
Акрамя таго, сам Аўгуст ІІІ у верасні 1746 г. дазволіў крычаўскаму
плябану выбіраць з сялян Магілёўскай эканоміі добраахвотныя
ахвяраванні на касцёл хлебам і воскам. Прычым ва ўсіх прывілеях
падкрэсліваецца, што пажалаванні даюцца на "нанова" заснаваную
плябанію і касцёл. Фундаваў касцёл магчыма і князь Геранім Радзівіл.
Касцёл быў пабудаваны з дрэва, стаяў на каменным падмурку, меў
дзве вежы і дах, крыты гонтам. Што потым стала со старым
касцёлам, крыніцы не паведамляюць. Магчыма, ён быў разабраны. Ва
ўсякім выпадку, на плане Крычава 1778 г. паказаны толькі адзін каталіцкі
храм

4. ХІХ СТАГОДДЗЕ
У сярэдзіне ХІХ ст. цэнтральную частку Крычава знішчыў
жудасны пажар. Згарэлі амаль усе пабудовы, у тым ліку і драўляны
касцёл. Часова набажэнствы вяліся на першым паверсе так
званага Пацёмкінскага палаца, валодаў якім на той час
заможнейшы крычавец Стэфан Галынскі. На яго ж грошы, а
таксама на грошы вернікаў, у 1855-60 (па іншай інфармацыі 1874)
гг. быў пабудаваны новы каменны касцёл.

5. Стыль пабудовы
• Архітэктура будынку была
вырашана ў стылі неаготыкі.
Двухвежавы франтальны фасад па
цэнтры быў вылучаны
трохпралётнай гатычнай аркай на 4
гранёных слупах, аб'яднанай
агульным кілепадобным
франтонам у завершы. Фасады і
чатырохгранныя ярусы вежаў
рытмічна чляніліся гатычнымі
стральчатымі ваконнымі праёмамі.
Перспектыўным стральчатым
парталам быў вырашаны галоўны
ўваход у храм. Над імі
размяшчалася круглае вакно-ружа.
Гатычны характар будынка
ўзмацняла афармленне вежаў
вуглавымі гранёнымі пілонамі з
востравугольнымі вімпергамі:
паміж імі аркатурныя нішы са
стрэльчатымі броўкамі.

6. • Унутраная прастора
касцёла падзялялася
магутнымі слупамі і
аркадамі на тры нефы.
Пяцігранную абсіду
запяўнаяў двухярусны
алтар, вырашаны ў
формах барока — 4
калоны неслі магутны
крапаваны хвалісты
антаблемент, паміж
калоннамі стаялі
скульптуры святых Пятра і
Паўла; другі ярус —
прамавугольны шчыт з
выгнутым карнізам

7. ХХ стагоддзе
Архіўныя дакументы паказваюць, што ў 20-я гг. касцёл быў ў
вельмі занядбалым стане. У сакавіку 1929 г. крычаўскі раённы
выканаўчы камітэт вырашыў перадаць касцёл пад клуб пасля
адпаведных патрабаванняў «працоўных мас». У храме размясцілі
спярша кінатэатр, а пазней самадзейны драматычны тэатр. У 1934
годзе касцёл быў узарваны.

8. Пасля зруйнавання
касцёла ад
прыгажэйшага
архітэктурнага аб’екта
застаўся толькі слуп ад
агароджы

9. Побачз касцёламу сярэдзіне XIX ст. была пабудавана плябанія, што
перажыла да сённяшняга часу перыяд фанатычнага атэізма. Разам з
тым плябанія знаходзіцца ў занядбаным стане.

10. Сучаснасць
Адраджэнне парафіі пачалося ў пачатку XXI ст. Першапачаткова набажэнствы вядуцца ў
прыватным доме. Афіцыйна парафія была зарэгістравана 29 студзеня 2007 г.

11. Што трэба для
аднаўлёння
• Згода і патрымка
абласных і раённых
уладаў;
• Зацікаўленасць гэтай
ідэяй
краязнаўцаў, гісторыкаў
і архітэктараў;
«+» рэканструкцыі
• Касцёл стаў б адным з
прыгажэйшых на
ўсходзе Беларусі;
• Прыток паломнікаў і
турыстаў у горад, што
паспрыяе развіццю
культуры ў горадзе.

12. Дзякуй за ўвагу!