2. Τεχνητή γονιμοποίηση
Είναι η πιο γνωστή τεχνική γονιμοποίησης. Η τεχνητή γονιμοποίηση
αναφέρεται στον τρόπο που γονιμοποιούνται τα ωάρια και πρακτικά
σημαίνει φυσική γονιμοποίηση αλλά σε συνθήκες εργαστηρίου.
Κατά τη θεραπεία οι ωοθήκες διεγείρονται με φαρμακευτική αγωγή με
σκοπό να παράγουν πολλά ωάρια. Τα ωάρια συλλέγονται με λεπτή
βελόνη υπό την καθοδήγηση υπερήχων και κάτω απο ελαφρά νάρκωση.
Το σπέρμα και τα ωάρια αναμιγνύονται και αφήνονται ολη την νύχτα στο
εργαστήριο υπό ελεγχόμενες συνθήκες για να προαχθεί η γονιμοποίηση.
Την επόμενη μέρα τα ωάρια εξετάζονται πόσα έχουν γονιμοποιηθεί και
έπειτα αφήνονται να αναπτυχθούν στο εργαστήριο. Λίγες μέρες αργότερα
τα πιο κατάλληλα γονιμοποιημένα ωάρια (έμβρυα) επιλέγονται για
μεταφορά. Τα έμβρυα μεταφέρονται πίσω στη μήτρα δύο ή τρεις ημέρες
από τη συλλογή τους. Αν απαιτείται μεταφορά βλαστοκύστης αυτό
συμβαίνει 5 ή 6 ημέρες από τη συλλογή. Κάθε εναπομένον έμβρυο καλής
ποιότητας μπορεί να καταψυχθεί για μελλοντική χρήση (βλ. κατάψυξη
εμβρύων).
Η τεχνητή γονιμοποίηση χρησιμοποιείται σε ένα ευρύ φάσμα προβλημάτων
στειρότητας, όπου το σπέρμα δεν μπορεί να προσεγγίσει το ωάριο και
κατ΄ επέκταση να το γονιμοποιήσει φυσικά. Αυτό μπορεί να συμβαίνει
λόγω προβληματικών ωαγωγών, ενδομητρίωσης, κακής ποιότητας
ωαρίων ή αδύναμο σπέρμα. Επίσης σε περιπτώσεις ανεξήγητης
στειρότητας ή όπου άλλες θεραπείες στειρότητας όπως η επαγωγή
ωοθυλακιορρηξίας υπήρξαν ανεπιτυχείς.
Τα ποσοστά επιτυχίας της τεχνητής γονιμοποίησης ποικίλουν και είναι2
3. Eίναι η γονιμοποίηση των ωαρίων της γυναίκας από τα σπερματοζωάρια
του άνδρα έξω από το σώμα της γυναίκας, στο εργαστήριο, μέσα σε ένα
δισκάκι που ονομάζεται τρυβλίο. H λήψη των ωαρίων (ωοληψία) γίνεται
με παρακέντηση της ωοθήκης υπό ελαφρά αναισθησία. Όταν τα ωάρια
γονιμοποιηθούν, επανατοποθετούνται στη μήτρα της γυναίκας με τη
βοήθεια ενός λεπτού καθετήρα. H εμβρυομεταφορά γίνεται:
- Tη δεύτερη ή τρίτη μέρα, όταν τα έμβρυα έχουν διαιρεθεί στα 4 ή 8
κύτταρα, με ποσοστό εμφυτεύσεως ανά μεταφερόμενο έμβρυο περίπου
20% - δηλαδή, στα 5 έμβρυα που μεταφέρονται στη μήτρα, το ένα
καταφέρνει να εμφυτευτεί.
- Tην πέμπτη με έκτη μέρα, όταν τα έμβρυα βρίσκονται στο στάδιο της
βλαστοκύστης. H τεχνική αυτή εφαρμόζεται την τελευταία δεκαετία. Tο
πλεονέκτημά της είναι ότι ένα έμβρυο που φτάνει στο στάδιο της
βλαστοκύστης έχει 40% πιθανότητες να εμφυτευτεί στη μήτρα. Tο
μειονέκτημα της τεχνικής είναι ότι περίπου τα μισά έμβρυα επιβιώνουν
μέχρι το στάδιο της βλαστοκύστης
Tα φάρμακα της εξωσωματικής γονιμοποίησης
Για να μεταφερθούν 2-3 υγιή γονιμοποιημένα ωάρια στη μήτρα της
γυναίκας, «χρειάζεται» ένα απόθεμα 10-15 ωαρίων. Aπαιτείται λοιπόν η
διέγερση της λειτουργίας της ωοθήκης, ώστε να παράγει πολλά ωάρια.
Aυτό επιτυγχάνεται με ενέσεις ορμονών. 3
4. Nέα γενιά φαρμάκων. Mία από τις σημαντικότερες εξελίξεις της
τελευταίας οκταετίας είναι ο σχεδιασμός γενετικώς ανασυνδυασμένων
ορμονών (ανασυνδυασμένη FSH και LH), για την πρόκληση πολλαπλής
ανάπτυξης ωοθυλακίων, χάρη στις οποίες αυξάνεται η
αποτελεσματικότητα της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Eπιπλέον, μια νέα
κατηγορία φαρμάκων -οι ανταγωνιστές της LH- βοηθούν στον
πληρέστερο έλεγχο του χρόνου της ωορρηξίας, ούτως ώστε η ωοληψία
να γίνει στον κατάλληλα προγραμματισμένο χρόνο (συχνά με ακρίβεια
μισής ή μίας ώρας!).
O προεμφυτευτικός έλεγχος. Αφορά τον έλεγχο του εμβρύου σε επίπεδο
χρωμοσωμάτων. Mε τον προεμφυτευτικό έλεγχο είναι δυνατό να
ελεγχθούν οι κυριότερες χρωμοσωματικές ανωμαλίες (σύνδρομο Down,
τρισωμία 18, τρισωμία 13). Συνήθως ο έλεγχος γίνεται όταν έχουν
προηγηθεί πολλές αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής
γονιμοποίησης, καθώς και σε περιπτώσεις στίγματος της μεσογειακής
αναιμίας ή κυστικής ίνωσης. O έλεγχος μπορεί να γίνει στο σπέρμα, στο
ωάριο ή στο γονιμοποιημένο ωάριο και δίνει την απάντηση στο γιατί
αποτυγχάνουν οι προσπάθειες. Σε ορισμένες περιπτώσεις φαίνεται ότι τα
κύτταρα του εμβρύου είναι προγραμματισμένα να πεθάνουν (διαδικασία
απόπτωσης), γι’ αυτό και το έμβρυο δεν μπορεί να επιβιώσει.
4
5. Για να μεγιστοποιήθουν τα ποσοστά επιτυχίας στην εξωσωματική
γονιμοποίηση, χρειαζόμαστε επαρκή αριθμό ωαρίων υψηλής ποιότητας από τη
γυναίκα. Γενικά, επιδιώκουμε να λάβουμε περίπου 8-15 ωάρια κατά τη
διαδικασία ανάκτησης των ωαρίων.
Τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης συσχετίζονται με τον
αριθμό των ωαρίων που έχουν ανακτηθεί με την εξωσωματική γονιμοποίηση.
Υπάρχουν αρκετά φαρμακευτικά πρωτόκολλα για τη διέγερση των ωοθηκών,
που χρησιμοποιούνται για να «αυξήσουν την παραγωγή» των ωοθηκών, ώστε
να παράγουν αρκετά ωοθυλάκια και ωάρια. Χωρίς διεγερτικά φάρμακα οι
ωοθήκες θα παράγουν μόνο ένα ωοθυλάκιο και ένα ώριμο ωάριο σε κάθε
έμμηνο κύκλο (μήνα).
Όλες οι κοινώς χρησιμοποιούμενες αγωγές εξωσωματικής γονιμοποίησης
περιλαμβάνουν ενέσεις ενός φαρμάκου που περιέχει ωοθυλακιοτρόπο ορμόνη
(FSH). Τα ενέσιμα προϊόντα της FSH αναφέρονται μερικές φορές και ως
«γοναδοτροπίνες», ή ανθρώπινες εμμηνοπαυσιακές γοναδοτροπίνες (HMG).
Η γυναίκα διεγείρεται με την ενέσιμη φαρμακευτική FSH για περίπου 8-12
ημέρες, μέχρι να αναπτυχθούν πολλαπλά ωοθυλάκια ώριμου μεγέθους.
Ποιος είναι ο στόχος μιας καλής ωοθηκικής διέγερσης στην εξωσωματική γονιμοποίηση;
5
6. Διέγερση ωοθηκών για εξωσωματική γονιμοποίηση
Γυναίκες με χαμηλή αντι-μυλλέριο ορμόνη (AMH) ή με υψηλή ωοθυλακιοτρόπο
ορμόνη (FSH)
Για να μεγιστοποιήσουμε τα ποσοστά επιτυχίας στην εξωσωματική γονιμοποίηση,
χρειαζόμαστε επαρκή αριθμό ωαρίων υψηλής ποιότητας από τη γυναίκα. Γενικά,
επιδιώκουμε να λάβουμε περίπου 8-15 ωάρια κατά τη διαδικασία ανάκτησης των
ωαρίων.
Τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης συσχετίζονται με τον
αριθμό των ωαρίων που έχουν ανακτηθεί με την εξωσωματική γονιμοποίηση.
Υπάρχουν αρκετά φαρμακευτικά πρωτόκολλα για τη διέγερση των ωοθηκών, που
χρησιμοποιούνται για να «αυξήσουν την παραγωγή» των ωοθηκών, ώστε να
παράγουν αρκετά ωοθυλάκια και ωάρια. Χωρίς διεγερτικά φάρμακα οι ωοθήκες
θα παράγουν μόνο ένα ωοθυλάκιο και ένα ώριμο ωάριο σε κάθε έμμηνο κύκλο
(μήνα).
Όλες οι κοινώς χρησιμοποιούμενες αγωγές εξωσωματικής γονιμοποίησης6
7. Χωρίς αμφιβολία οι διατάξεις του νομοσχεδίου είναι πρωτοποριακές - από τις
πλέον πρωτότυπες διεθνώς - και ρυθμίζουν τα της τεχνητής γονιμοποίησης,
το ακανθώδες θέμα της υποκατάστασης της μητρότητας (δανεική μήτρα), της
μεταθανάτιας γονιμοποίησης (όταν ο πατέρας δεν ζει πια και το σπέρμα του
μπορεί να έχει κρυοσυντηρηθεί), της γονιμοποίησης άγαμων γυναικών και
των προϋποθέσεων που απαιτούνται, της γονιμοποίησης με σπέρμα άγνωστου
δότη και πολλά ακόμη που ως πριν από λίγα χρόνια μόνο ως σενάρια
επιστημονικής φαντασίας θα μπορούσαν να εκληφθούν.
Τι επιτρέπεται ;
Η τεχνητή γονιμοποίηση είτε με τη μέθοδο της σπερματέγχυσης (μεταφορά
του σπέρματος στο γεννητικό σύστημα της μητέρας και στη συνέχεια
φυσιολογική κυοφορία) είτε με τη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης
(γονιμοποίηση σε δοκιμαστικό σωλήνα) και στη συνέχεια φυσιολογική
κυοφορία.
* Πατέρας του παιδιού που γεννιέται με τεχνητή γονιμοποίηση είναι εκείνος που
δίδει το σπέρμα (βιολογικός πατέρας), εκτός από την περίπτωση του
άγνωστου δότη όπου πατέρας του παιδιού είναι ο σύζυγος της γυναίκας που
το γεννά.
* Η «δανεική» μητέρα ή άλλως η υποκατάσταση της μητρότητας. Αφορά τις
γυναίκες εκείνες που δεν μπορούν φυσιολογικά να αποκτήσουν παιδιά και
δεν καλύπτονται ούτε από τις δυνατότητες της τεχνητής γονιμοποίησης. Δεν
είναι σε θέση με άλλα λόγια να κυοφορήσουν και να γεννήσουν. Αυτές οι7
8. Οι άγαμες, όσες δεν έχουν σύζυγο ή μόνιμο σύντροφο, μπορούν να
αποκτήσουν παιδιά με τεχνητή γονιμοποίηση αλλά με μία βασική
προϋπόθεση. Ο πατέρας του παιδιού, εκείνος που θα δώσει το σπέρμα
του, πρέπει να συναινεί και η συναίνεσή του να έχει δηλωθεί ενώπιον
συμβολαιογράφου. Η συναίνεση ισοδυναμεί με αναγνώριση της
πατρότητας.
Αν δεν υπάρχει συναίνεση έγγραφη, τότε η μητέρα μπορεί να επιτύχει
δικαστικά την αναγνώρισή της, κάνοντας χρήση των ρυθμίσεων του
νόμου για αναγνώριση της πατρότητας.
Ωστόσο δεν ρυθμίζεται το θέμα τι γίνεται αν μια άγαμη μητέρα επιθυμεί να
αποκτήσει παιδί και δεν έχει εξασφαλισμένη τη συναίνεση κανενός
προσφεύγοντας σε σπέρμα άγνωστου δότη.
* Η μεταθανάτια γονιμοποίηση επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις
και μόνο με άδεια του δικαστηρίου. Πότε επιτρέπεται: Οταν ο σύζυγος ή ο
μόνιμος σύντροφος μιας γυναίκας κινδυνεύει να χάσει τη γονιμότητά του
ή και τη ζωή του και η λύση της συντήρησης του σπέρματός του και η
γονιμοποίηση έστω και μετά θάνατον αποτελεί την έσχατη λύση στην
ξεκάθαρη βούληση του ζευγαριού αποκτήσει παιδιά. Η μεταθανάτια
γονιμοποίηση βέβαια υπόκειται σε χρονικούς περιορισμούς. Εξι μήνες
μετά τον θάνατο του πατέρα-δότη και ως δύο χρόνια, όχι αργότερα.
* Η ανωνυμία του δότη σπέρματος ή ωαρίων γονιμοποιημένων εξασφαλίζεται
πλήρως και απαρεγκλίτως. Ουδείς μπορεί να πληροφορηθεί ποιος έδωσε
το σπέρμα του και ποια είναι η ταυτότητά του παρά μόνο το ίδιο το παιδί
σε ό,τι αφορά - μόνον - την πρόσβασή του σε πληροφορίες που αφορούν
το ιατρικό του ιστορικό και τις γενετικές του καταβολές. 8
9. Το θέμα αυτό το επελεξα λογο ότι μας
μαθαινει πραγματα που υπαρχουν στην ζωη
μας τα οποια καποια στιγμη μπορει και εμεις
οι ιδιοι να τα χρειαστούμε . Αυτό το θεμα
επισης βοηθαει στο να μαθουμε περισσοτερα
πραγματα για την γονιμοποιηση και για τις
επιρροες που μπορει να υπαρχουν γυρω από
αυτό το θεμα . Τελος είναι καλο να
γνωριζουμε τετοιου ειδους θεματα γιατι στις
μερες υπαρχουν σε μεγαλυτερο βαθμο .
9
10. Εξωσωματική Γονιμοποίηση
Ο όρος εξωσωματική γονιμοποίηση περιλαμβάνει διαδικασίες και
τεχνικές οι οποίες έχουν ως στόχο να βοηθήσουν ζευγάρια που
δυσκολεύονται να αποκτήσουν παιδί. Ο έντονος σημερινός
τρόπος ζωής αλλά και προβλήματα υγείας, πιθανόν να
δυσκολεύουν τη σύλληψη. Πριν τα ζευγάρια καταφύγουν στη
λύση της εξωσωματικής γονιμοποίησης, πρέπει να έχουν συχνή
σεξουαλική επαφή για έναν τουλάχιστον χρόνο. Στη συνέχεια με
τη βοήθεια εξειδικευμένου γιατρού εντοπίζονται τα αίτια της
υπογονιμότητας του ζευγαριού και αποφασίζεται από κοινού η
μέθοδος που θα ακολουθηθεί.
Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μια διαδικασία κατά την
οποία η γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο γίνεται
στο εργαστήριο από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό.
Με τη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης πολλά
υπογόνιμα ζευγάρια έχουν καταφέρει να αποκτήσουν παιδιά.
10
