ekonomi pengenalan

1. 1
BAB SATU
PENGENALAN
OBJEKTIF BAB
Selepas mempelajari bab ini, anda seharusnya boleh:
1. Menerangkan maksud ekonomi.
2. Membezakan di antara analisis positif dan normatif,
mikroekonomi dan makroekonomi.
3. Membincangkan konsep kekurangan, pilihan dan
kos lepas dalam ekonomi
1.1 PENGENALAN
Dalam bab ini, kita akan memahami beberapa perkara penting atau
mengetahui konsep-konsep asas mengenai ekonomi terlebih dahulu.
Antara perkara penting yang harus diketahui ialah apakah yang
dimaksuDkan dengan ekonomi, apakah bidang yang terangkum dalam
ekonomi dan apakah yang dimaksuDkan dengan konsep kekurangan,
pilihan dan kos melepas.
1.2 DEFINISI EKONOMI
Ekonomi telah didefinisikan dalam perbagai cara sejak lebih daripada 200
tahun dahulu. Seorang ahli ekonomi terkemuka Alfred Marshall (1824-
1924) telah menghasilkan karya ekonomi yang terkenal pada zamannya
dengan tajuk Principles of Economics (1890). Beliau menyatakan “ekonomi
ialah satu bidang yang mengkaji mengenai manusia dalam kehidupan
seharian, ia mengkaji bahawa sebahagian daripada tindakan individu dan
masyarakat yang berkait rapat dengan pencapaian dan dengan
menggunakan asas kebendaan untuk kesejahteraan hidup.” Ringkasnya
ekonomi adalah satu kajian mengenai manusia dalam kehidupan seharian.
Lionel Robbins (1898-1984) mengenengahkan satu daripada definisi
ekonomi yang sering digunapakai. Dalam bukunya yang bertajuk The Nature
and Significance of Economic Science, beliau menyatakan “Ekonomi adalah sains
yang mengkaji gelagat manusia sebagai satu kaitan di antara kehendak dan
sumber yang terhad.”
Milton Friedman, dalam bukunya yang bertajuk Price Theory menyatakan
“ekonomi adalah sains yang mengkaji bagaimana satu masyarakat tertentu
menyelesaikan permasalahan ekonominya.” Beliau menambah “satu
permasalahan ekonomi wujud apabila sumber yang terhad digunakan untuk
memenuhi kehendak yang tidak terbatas.”

2. 2
Namun bagi seseorang yang bukan ahli ekonomi, mereka mungkin
mendifinisikan ekonomi sebagai sesuatu yang ada kaitannya dengan
perniagaan dan kekayaan. Kesimpulannya ekonomi boleh didefinisikan
sebagai satu sains sosial yang mengkaji bagaimana manusia menggunakan
sumber atau faktor pengeluaran yang terhad untuk tujuan pengeluaran,
pengagihan dan penggunaan barang dan perkhidmatan, bagi mencapai
matlamat kesejahteraan hidup. Matlamat kesejahteraan yang dimaksudkan
di sini ialah seperti pendapatan yang tinggi, gunatenaga penuh dan agihan
pendapatan yang saksama.
Sumber pengeluaran merujuk kepada bahan-bahan yang terdapat dalam
sesebuah ekonomi seperti minyak, getah, jentera dan sumber manusia yang
dapat digunakan bagi menghasilkan barang dan perkhidmatan. Barang dan
perkhidmatan pula ialah barangan yang digunakan secara langsung oleh
manusia bagi memenuhi keperluannya seperti makanan, pakaian, kereta dan
hiburan.
Istilah lain untuk sumber ialah faktor pengeluaran, yang mana dapat
dikategorikan pula kepada empat iaitu tanah, buruh, modal dan pengusaha.
Tanah ialah sumber semula jadi seperti tanah, bahan-bahan galian, air,
binatang-binatang, hutan, laut dan udara. Buruh pula ialah istilah umum
untuk tenaga manusia yang digunakan dalam proses pengeluaran yang
meliputi bukan sahaja yang bekerja sebagai buruh, tetapi juga pengurus,
setiausaha, penyelia dan eksekutif. Modal ialah barang-barang fizikal yang
digunakan dalam proses pengeluaran seperti bangunan, mesin dan bahan
mentah. Manakala pengusaha ialah orang yang bertanggungjawab
mencantumkan ketiga-tiga faktor pengeluaran tadi untuk tujuan
pengeluaran dan mengambil risiko menjalankan aktiviti berkenaan.
1.3 KATEGORI EKONOMI
Empat kategori ekonomi yang biasa adalah ekonomi positif, ekonomi
normatif, mikroekonomi dan makroekonomi.
(a) Ekonomi Positif dan Normatif
Dari aspek ilmiah, analisis ekonomi dapat dibahagikan kepada dua iaitu
ekonomi positif dan ekonomi normatif. Ekonomi positif menjawab
persoalan apa. Atau apa yang akan terjadi? Misalnya, satu kenyataan
ekonomi positif ialah apabila pendapatan pengguna meningkat dan faktor
lain tidak berubah, permintaan pengguna akan meningkat. Ekonomi positif
adalah kenyataan yang berasaskan fakta. Perselisihan pendapat mengenai
kenyataan positif biasanya dengan mudah dapat diselesaikan dengan
merujuk kepada bukti. Secara umumnya, ekonomi positif memperkatakan
tentang hubungan sebab-akibat yang boleh diuji.

3. 3
Kenyataan normatif pula cuba menjawab persoalan mengapa. Kenyataan
normatif melibatkan penilaian (value judgement) seseorang tentang apakah
yang baik dan tidak baik. Misalnya kenyataan “kekayaan negara patut
diagihkan secara saksama supaya lebih adil”. Perkataan “patut”, “saksama”
dan “adil” itu adalah perkara-perkara yang melibatkan atau berdasarkan
penilaian subjektif seseorang. Apa yang “patut”, “saksama” bagi seseorang
mungkin tidak sama dengan penilaian bagi orang lain. Oleh itu perselisihan
pendapat mengenai kenyataan normatif ini tidak boleh diselesaikan
dengan mudah dengan merujuk kepada bukti. Kesimpulannya ekonomi
normatif memperkatakan tentang pertimbangan nilai dan pendapat yang
tidak boleh diuji.
(b) Mikroekonomi dan Makroekonomi
Mikroekonomi diibaratkan seperti berdiri berdekatan dengan pokok dan
mengkaji pokok itu secara terperinci, memeriksa dahannya, rantingnya dan
tanah dimana pokok itu tumbuh. Dalam kata lain, mikroekonomi adalah
satu cabang ekonomi yang mengkaji kelakuan dan pilihan manusia dalam
unit ekonomi yang kecil seorang individu, sebuah firma, sebuah industri
ataupun sebuah pasaran.
Makroekonomi pula diibaratkan seperti berdiri jauh dari pokok bagi
membolehkan melihat hutan rimba. Dalam kata lain, makroekonomi adalah
satu cabang ekonomi yang mengkaji kelakuan dan pilihan manusia dalam
unit ekonomi yang lebih besar iaitu ekonomi secara agregat atau secara
keseluruhan. Sebagai contoh dalam cabang makroekonomi kita mengkaji
jumlah permintaan agregat untuk barang atau perkhidmatan, mengkaji
pengangguran, inflasi, pertumbuhan ekonomi dan perdagangan
antarabangsa.
1.4 KONSEP-KONSEP UTAMA DALAM EKONOMI
Apabila kita bercakap mengenai ekonomi, kebiasaanya kita juga tidak
boleh lari daripada membincangkan masalah kekurangan dan kos melepas.
Ini adalah kerana masalah yang sering wujud dalam ekonomi adalah
berpunca daripada masalah kekurangan sumber ataupun kerana
sumber-sumber yang ada adalah terhad sedangkan kehendak manusia
tidak terbatas ataupun tidak terhad. Setiap sumber alam yang ada di muka
bumi ini adalah terhad jumlahnya. Misalnya keluasan tanah adalah terhad
dan tidak boleh ditambah lagi, keupayaan manusia untuk bekerja juga
dibataskan oleh masa, kemampuan fizikalnya, kemahiran dan
pengalamannya. Sebaliknya kehendak manusia adalah tidak terhad.
Akibatnya apa yang dapat diperolehi oleh seseorang itu dihadkan oleh
kemampuannya dan lazimnya ini tidak pernah mencukupi untuk memenuhi
segala keinginannya. Oleh itu terpaksalah seseorang itu hidup dalam batas-
batas kemampuannya dan terpaksa mengatur perbelanjaannya kepada
perkara yang penting terlebih dahulu.

4. 4
Kesan daripada dua perkara yang bertentangan tadi, iaitu kehendak yang
tidak terhad sedangkan sumber atau faktor pengeluaran adalah terhad
maka wujudlah tiga masalah penting yang dihadapi oleh manusia dalam
kehidupannya sehari-hari, iaitu masalah kekurangan, masalah pilihan dan
kos melepas.
(a) Masalah Kekurangan
Masalah ini timbul kerana sumber yang ada bagi memenuhi kehendak
manusia adalah terhad sedangkan kehendak manusia tidak terhad.
(b) Masalah Pilihan
Akibat daripada masalah kekurangan ini maka timbul masalah yang
kedua iaitu masalah pilihan. Kita terpaksa membuat pilihan kerana tidak
mungkin kita memperolehi apa yang kita kehendaki. Sebagai contoh, Balqis
mempunyai wang sebanyak RM200.00 dan dia ingin membeli sepasang
baju, pada masa yang sama dia juga memikirkan untuk memiliki
sebuah kamus elektronik. Harga bagi setiap barangan tersebut ialah
RM200.00. Oleh kerana Balqis hanya mempunyai RM200.00 sahaja maka
dia tidak dapat membeli kedua-dua barang tersebut secara serentak. Dalam
hal ini Balqis terpaksa membuat pilihan.
(c) Kos Melepas
Kos melepas boleh diertikan sebagai sesuatu barang atau perkhidmatan
yang terpaksa dilepaskan oleh seseorang apabila ia memilih untuk
menggunakan sumber yang ada padanya untuk memperolehi satu barang
atau perkhidmatan yang lain. Dalam contoh tadi, katakan Balqis memilih
untuk membeli sepasang baju, maka kos melepasnya ialah sebuah kamus
elektronik.
Berasaskan huraian tadi, dapatlah kita simpulkan bahawa masalah
kekurangan menyebabkan kita terpaksa membuat pilihan dan akibat
daripada pilihan itu akan wujud kos melepas.
1.5 RUMUSAN
Dalam bab ini, kita telah pelajari makna ekonomi, perbezaan antara mikro
ekonomi dan makro ekonomi. Kita juga telah mempelajari beberapa
konsep yang selalu digunakan dalam ekonomi seperti konsep kekurangan,
pilihan dan kos melepas. Konsep kekurangan, pilihan dan kos melepas ini
akan digunakan lagi dalam bab-bab seterusnya terutamanya apabila
membincangkan bab gelagat pengguna dan pengeluar.

5. 5
SOALAN STRUKTUR
1. Bagaimanakah definisi ekonomi yang diberikan oleh Friedman dan
Robbins adalah sama?
2. Kekurangan adalah satu keadaan yang merujuk kepada sumber yang
terhad. Betul atau salah? Jelaskan jawapan anda.
3. Kekurangan adalah satu keadaan di mana sumber adalah terhad. Betul
atau salah? Jelaskan jawapan anda.
SOALAN OBJEKTIF
1. Ekonomi ialah
A. satu sains sosial
B. kajian mengenai aspek ekonomi manusia
C. berkaitan dengan masalah kekurangan dan pilihan
D. semua yang di atas.
2. Pilihan merupakan akibat daripada
A. hidup dalam dunia ini yang mana terdapat barang dan sesuatu
yang tidak baik.
B. bagaimana kayanya seseorang itu.
C. kekurangan.
D. kos melepas.
3. Manakah di antara berikut merupakan sumber sebuah ekonomi?
A. Kilang-kilang dan bahan mentah.
B. Jalan raya.
C. Pekerja.
D. Semua yang di atas.
4. Peruntukan sumber yang cekap berlaku apabila
A. pengguna memperolehi kepuasan yang maksimum daripada
sumber yang ada.
B. pengguna memperolehi kepuasan yang minimum daripada
sumber yang ada.
C. tidak ada masalah kekurangan.
D. penyelesaian masalah melalui kajian makroekonomi.
5. Ciri utama pengusaha ialah
A. satu faktor semulajadi.
B. menanggung risiko dalam pengeluaran.
C. bekerja menggunakan anggota.
D. seorang yang bijak.

6. 6
6. Kekurangan bermaksud
A. kehendak adalah lebih besar daripada sumber yang ada untuk
memenuhi kehendak.
B. kehendak adalah kurang daripada sumber yang sedia ada untuk
memenuhi kehendak.
C. sumber adalah tidak terbatas.
D. kehendak adalah terbatas.
7. Manakah kenyataan berikut merupakan topik mikroekonomi?
A. kajian bagaimana harga ditentukan dalam sesebuah industri
komputer.
B. kajian mengenai pengangguran dalam ekonomi.
C. kajian mengenai bagaimana perubahan permintaan wang
mempengaruhi output negara.
D. A dan C.
.
8. Dalam ekonomi, kekurangan melibatkan
A. tiada utiliti.
B. utiliti.
C. pilihan.
D. A dan C.
9. Siapakah di antara berikut yang berfikir dari segi ekonomi normatif?
A. Fiqri berkata, “Sekiranya saya tidak makan ikan, saya akan
makan udang.”
B. Fahmi berkata, “Sekiranya kerajaan pusat tidak melakukan
X, ia mungkin melakukan Y.”
C. Fadhli berkata, “Ia adalah lebih baik membeli barang pada
harga yang lebih rendah berbanding harga yang lebih tinggi.’
D. A dan B.
10. Makroekonomi adalah
A. kajian tentang regulasi pasaran.
B. kajian tentang ekonomi secara keseluruhan.
C. kajian tentang bagaimana isirumah dan firma membuat
keputusan dan bertindak.
D. A dan B.
11. Manakah antara ciri berikut BUKAN menjadi tumpuan ahli-ahli
makroekonomi?
A. Kecekapan operasi perniagaan.
B. Kadar pertumbuhan keluaran dalam negara.
C. Kadar pengangguran.
D. Kadar inflasi.

7. 7
12. Di antara berikut, kenyataan manakah yang menunjukkan
kenyataan positif?
A. Suhu hari ini terlalu tinggi.
B. Suhu hari ini ialah 40 darjah celsius.
C. Hari ini terlalu panas untuk berjoging.
D. Hari ini terlalu sejuk.
13. Mikroekonomi merujuk kepada
A. apa dia.
B. apa akan jadi.
C. unit kecil secara relatif dalam ekonomi.
D. perkara yang agregat .
14. Sesuatu keadaan yang cuba untuk menjelaskan mengenai “apa dia”
adalah sebahagian daripada ekonomi _______.
A. positif
B. normatif
C. positif dan normatif
D. bukan positif dan bukan juga normatif
15. Tidak akan berlakunya kekurangan jika
A. kehendak adalah terhad.
B. sumber adalah terhad.
C. kehendak yang tidak terhad.
D. sumber yang ada tidak terhad.