บทที่ 5
- 1. บทที่ 5
บทบาทของทหารและกลุมผลประโยชนตางๆ
ในประเทศกําลังพัฒนาหลายประเทศ หลังจากไดมีความพยายามที่จะใชระบบพรรคครอบงําหรือ
พยายามเขาสูระบบประชาธิปไตย มีพรรคการเมืองหลายพรรคหรือสองพรรค มักจะประสบกับการที่ทหารเขามา
แทรกแซงโดยการรัฐประหาร หรือครอบงํารัฐบาลทางใดทางหนึ่ง ในปจจุบันประเทศกําลังพัฒนาตางๆ ในทุกแทบ
ทวีปประมาณ 30 ประเทศ มีการรวบรวมผลประโยชนโดยกองทัพหรือทหารเปนหลักจึงสมควรกลาวถึง
โดยเฉพาะไวอีก ทั้งเพื่อเปนการย้ําเตือนวา ระบบการรวบรวมผลประโยชนโดยกองทัพหรือขาราชการ เปนระบบ
ที่ชิงดีชิงเดนกับระบบพรรคกําลังพัฒนา ดังปรากฏการณของประเทศไทยเปนตัวอยาง
กองทัพอาศัยการผูกขาดทรัพยากรทางอาวุธและการบังคับ เปนฐานอํานาจในการเขาปกครองประเทศ
ทําใหอํานาจของทหารมีโอกาสที่มีศักยภาพสูง แตลักษณะการจัดองคกรของกองทัพเองก็เปนปญหาแกการ ที่
กองทัพจะพยายามทําหนาที่รวบรวมผลประโยชน การจัดองคกรของทหารเปนการจัดระบบการบังคับบัญชา
ตามลําดับชั้นอยางเครงครัด เปนการออกคําสั่งจากระดับสูงสูระดับลางโดยมีการขูบังคับวาจะ ถูกลงโทษหากไม
ปฏิบัติตาม จึงเปนองคกรที่ไมเหมาะแกการกลั่นผลประโยชนของหมูเหลาตางๆ หรือแกการที่จะหาทาง
ประนีประนอมระหวางกลุมชน หรือแมแตการระดมความสนับสนุนอยางกวางขวางใหแกแนวนโยบาย
นอกจากนั้นโดยทั่วไป ยังไมเหมาะสมแกการที่จะสื่อสารกับกลุมชนนอกกองทัพออกไปแตอุปสรรคดังที่วานี้อาจไม
รุนแรงนัก หากกองทัพตองการชวยแสดงออกซึ่งความทุกขยากของประชาชนโดยทั่วๆ ไปแลว หรือตองการบีบ
บังคับรัฐบาลใหดําเนินนโยบายตามความตองการของกองทัพในบางเรื่องบางขณะ หรือแมการเขายึดอํานาจ
เสียเลย กองทัพจะประสบอุปสรรคก็ตอเมื่อเขามาเปนรัฐบาลแลวตองระดมความสนับสนุนใหเกิดแกนโยบาย
ใหญๆ เชนนโยบายพัฒนาเศรษฐกิจ เปนตน ดังปรากฏในชวงการปกครองในระบอบเผด็จการทหารของจอม
พลสฤษดิ์ ธนะรัชต โดยกองทัพตองอาศัยสายสัมพันธกับขาราชการพลเรือนแลพอคานักธุรกิจ รวมถึงการ
แสวงหาความชอบธรรมโดยอิงสถาบันพระมหากษัตริย จึงจะสามารถสื่อสารทําความเขาใจกับกลุมคนสําคัญๆ ให
รวมพลังมุงมั่นพัฒนาเศรษฐกิจได
ดังนั้น จึงปรากฏบอยครั้งวา กองทัพที่เขามาเปนรัฐบาลหรือตองการจะเขามาเปนรัฐบาลจะพยายามที่
จะสรางกลไกของการรวบรวมผลประโยชนขึ้น หรือปรับองคกรกองทัพเองใหเอื้อตอการนี้ เชน เพิ่มเติมหนาที่
ของกองทัพลงไปในรัฐธรรมนูญ วามีหนาที่ดานพัฒนาประเทศดวย เพื่อที่จะไดจัดสรรทหารไปดําเนินโครงการ
พัฒนาทองถิ่นตางๆ ใหไดรับทราบปญหาของประชาชน และในขณะเดียวกันเพิ่มความนิยมของกองทัพในหมู
ประชาชนใหมากยิ่งขึ้นดวย การออกปรับซื้อขาวของชาวนามาลีในโรงสีของกองทัพบกเพื่อการบริโภคของทหาร
ซึ่งกองทัพไทยกระทําในปพ.ศ.2529 จัดไดวาเปนผลประโยชนในอาชีพตางๆ โดยการชี้นําของกองทัพ จนในที่สุด
สามารถจัดตั้งพรรคการเมืองที่ขึ้นอยูในกองทัพ และหาผูนํากองทัพสามารถ
ยึดกุมอํานาจได ก็จะใชกลไกพรรคการเมืองนี้เปนหลักในการรวบรวมผลประโยชนควบคูไปกับกลไกของระบบ
ราชการ
กลุมทหารเปนกลุมพลังทางการเมืองที่มีอิทธิพลที่สุดในระบบการเมืองของไทย และมีสวนเกี่ยวของกับ
การถายทอดอํานาจทางการเมืองเกือบทุกครั้งตลอดระยะเวลาที่ผานมาในการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบบ
สมบูรณาญาสิทธิราชยสูระบอบประชาธิปไตย สําเร็จลงไดก็เพราะการดําเนินการของทหาร นอกจากนี้ การ
รัฐประหารยึดอํานาจที่สําคัญ คือ พ.ศ.2476 พ.ศ.2490 พ.ศ.2491 พ.ศ.2500 พ.ศ.2501 พ.ศ.2514
พ.ศ.2519 พ.ศ.2520 พ.ศ.2535 พ.ศ.2549 และที่ไมสําเร็จอีกหลายครั้ง ลวนเปนการกระทําของกลุมทหาร
- 2. 79
ปจจัยสําคัญที่ทําใหกลุมทหารเปนกลุมพลังทางการเมืองที่ทรงอิทธิพล เนื่องเพราะกลุมทหารมีลักษณะ
การจัดองคกรที่มีเอกภาพมากกวาองคกรอื่นๆ กลุมทหารเปนองคกรของรัฐที่มีเปาหมายแนชัดเปนเครื่องมือของ
รัฐที่มีอยู เพื่อตอบสนองตอวัตถุประสงคหลัก คือ การตอสูและการเอาชนะสงคาม วัตถุประสงคหลักขององคกร
ทหารนี้มีผลโดยตรงตอลักษณะเดนตอองคกร ซึ่งจะตองเอื้ออํานวยตอการบรรลุเปาหมายของการตอสูและ
เอาชนะสงคราม
ลักษณะเดนขององคกรทหารมีอยู 5 ประการคือ
1. มีการบังคับบัญชาที่รวมศูนย (centralization Command )
2. มีการบังคับบัญชาลดหลั่นเปนลําดับชั้น ( Hierarchy )
3. มีระเบียบวินัย ( Discipline )
4. มีการติดตอสื่อสารภายในระหวางหนวยยอยตางๆ ขององคกร ( Intercommunication )
5. มีความสามัคคี รักหมูคณะ และมีลักษณะที่เปนองคกรซึ่งแยกตังออกจาก
สวนอื่นๆของสังคม โดยมีความสามารถในการพึ่งตัวเองได ( Isolation and Self-Sufficiency )
ลักษณะเดน 5 ประการองคการทหารนี้ ทําใหคณะทหารเปนองคกรที่มีการจัดตั้งที่ดีที่สุด เมื่อเปรียบเทียบ
กับองคกรอื่นๆ ในสังคม ความเหนือกวาในดานการจัดองคกรนี้เปนปจจัยสําคัญที่ทําใหกลุมทหารสามารถเขา
มามีบทบาททางการเมืองสูง โดยเฉพาะอยางยิ่งในสังคมของประเทศดอยพัฒนา ซึ่งองคกรทางการเมืองทาง
ฝายพลเรือนอยูในสภาพที่ขาดการจัดตั้งที่เขมแขง มีประสิทธิภาพต่ําในการจัดการแกไขปญหาทางเศรษฐกิจ
การเมืองและสังคม
นอกจากลักษณะเดนขององคกรทหารทั้ง 5 ประการนี้แลว คณะทหารยังมีขอไดเปรียบองคกรอื่นๆใน
สังคมอีก 3 ประการคือ
1. คณะทหารในฐานะที่เปนเครื่องมือของรัฐ มีภารกิจอันสําคัญยิ่งที่รัฐไดมอบหมายใหคือ ภารกิจใน
การจัดการกับความรุนแรงตางๆ ทั้งที่เกิดจากภายในและภายนอกประเทศ หนาที่นี้ทําใหคณะทหาร
ไดรับความชอบธรรมในการมีและการใชอาวุธ โดยมากฎหมายใหอํานาจคุมครอง
2. องคกรทหารมีการจัดระบบการศึกษาอบรมบมนิสัยและทัศนคติที่สามารถสงอิทธิพลตอการเรียนรู
การรับรู และหลอหลอมโลกทัศน วิถีชีวิตพฤติกรรมของบุคคลที่มีพื้นฐานทางสังคมเศรษฐกิจที่
แตกตางกันใหเปนอันหนึ่งอันเดียวกัน
3. ทหารมีระบบคานิยมเกี่ยวกับ “ คุณธรรมทางทหาร” ( Military Virtues ) ซึ่งไดรับการถายทอด
ปลูกฝงใหยึดถือ เปนอุดมคติของวิชาชีพ คุณธรรมเหลานี้ไดแก การรักชาติ การหวงแหนปตุภูมิ
ความกลาหาญ การรักเกียรติศักดิ์ ความมีระเบียบวินัย การเคารพ และการเชื่อฟงคําสั่งผูบังคับบัญชา
การเสียสละความสุขสวนตัวเพื่อสวนรวมเปนตน การเมืองไทยนับตั้งแตมีการเปลี่ยนแปลงการปกครองพ.ศ. 2475
เปนตนมาจนถึงปจจุบัน นับไดวาทหารมีบทบาทสําคัญเปนอยางมากในการพัฒนาและเปลี่ยนแปลงรูปแบบ
ตลอดจนระบบการปกครอง
ดังจะกลาวถึงบทบาทที่สําคัญของทหารที่มีตอระบบการเมืองของไทยดังนี้
1. บทบาทในฐานะเขามาแสวงหาอํานาจทางการเมือง
ทหารสวนใหญไมมีการศรัทธาตอระบบการเมืองแบบประชาธิปไตย มีลักษณะความเปนอนุรักษนิยม
คอนขางสูง จึงกาวเขามาแสวงหาอํานาจการเมืองในหลายลักษณะคือ
ก. ในฐานะผูพิทักษ เพื่อเขามารักษาเสถียรภาพของระบบการเมืองไว ดังที่ทหารแสดงทรรศนะวา
“ ....ประชาธิปไตยของไทยเหมือนกับเด็กออนสอนเดิน... เด็กออนชวยตังเองไมได ตองมีพี่เลี้ยง”
- 3. 80
ดังนั้นการรักษาเสถียรภาพความมั่งคงของชาติกับการเขาไปเกี่ยวของกับการเมืองไทยของกลุมทหาร เพื่อแกไข
วิกฤติการณอันจะนําไปสูความไมมั่นคงของชาติ จึงเปนบทบาทของกลุมทหารถือวาเปนสิ่งที่ไมชอบธรรม
ข. การเขาไปแทรกแซงในฝายนิติบัญญัติ มีนายทหารและคณะนายทหารจํานวนมากไดรับการแตงตั้ง
ใหเขาไปเปนสมาชิกรัฐสภา สวนของวุฒิสภาที่มาจากการแตงตั้ง
ค. การเขาไปดํารงตําแหนงในฝายบริหาร ผูนําทางทหารหลายคนไดรับการดํารงตําแหนงเปน
นายกรัฐมนตรี และคณะนายทหารหลายทานไดดํารงตําแหนงรัฐมนตรี โดยมิไดมาจากการเลือกตั้งตาม
รัฐธรรมนูญ
2. บทบาทในฐานะเปนเปนผูสงเสริมระบอบประชาธิปไตย
บทบาทนี้เปนผลมาจากการทํางานดานการเมืองในการตอสูกับพรรคคอมมิวนิสตแหง-ประเทศไทย
นายทหารกลุมนี้ เปนผูที่มีความใกลชิดกับขอมูลขาวสารเกี่ยวกับการเคลื่อนไหวทางการเมืองและกําลังอาวุธของ
พคท. ไดเริ่มตระหนักวา การปกครองระบอบเผด็จการอํานาจนิยมที่คับแคบเปนภยันตรายตอความมั่นคงของ
ชาติ ซึ่งภายหลังเหตุการณ 6 ตุลาคม 2519 ปญญาชน นิสิตนักศึกษา ผูนํากรรมการ ผูนําชาวนา ไดเขารวมการ
ตอสูของ พคท. มากเปนประวัติศาสตร นายทหารประชาธิปไตยกลุมนี้จึงไดรวมกําหนดภารกิจหลักของกองทัพ
ใหม คือ ภารกิจของกองทัพที่เปนหลัก คือ การสนับสนุนระบอบการเมืองการปกครอง ซึ่งจะตองไมใชระบอบ
เผด็จการ แตตองเปนประชาธิปไตย กองทัพจึงจะสามารถเอาชนะสงครามประชาชนได
จะเห็นไดจากคําสั่งนายกรัฐมนตรี 66/2523 เปนคําสั่งที่สนับสนุนระบอบประชาธิปไตยจนถึงรัฐธรรมนูญ
2540 จะเห็นวามีการสงเสริมความเปนประชาธิปไตยจากฝายทหารมากขึ้น นับเปนบทบาทที่สําคัญที่สุดทหารไม
เขามายุงกับการเมือง
3. บทบาทในฐานะปองกันประเทศ
ทหารเปนผูไดรับมอบหมายใหเปนผูที่อยูในฐานะปกปองและและปองกันความรุนแรงตางๆที่เกิดขึ้นจาก
ภายในและภายนอกประเทศ กลุมทหารมีอาวุธยุทโธปกรณและกําลังคนที่จะตองมีอยูและพัฒนาใหเหมาะสมทั้ง
ในแงปริมาณและคุณภาพที่มีทรัพยากรทางการเมืองที่สําคัญที่สุด มีความสามารถและศักยภาพที่จะใชกําลัง
ความรุนแรงจัดการกับปญหาตางๆ ทางการเมืองทั้งภายในและภายนอกประเทศ
4. บทบาทในฐานะการพัฒนาประเทศ
ในภาวะที่บานเมืองสงบเรียบรอย ทหารเปนหนวยงานที่สําคัญที่ใหความชวยเหลือแกประชาชน รวมไปถึง
การสนับสนุนการดําเนินงานของฝายอื่นๆ ในขณะที่กอใหเกิดประโยชนตอประเทศชาติ ดังจะเห็นไดจากที่ทหาร
ออกมาชวยเหลือประชาชนในการบําบัดทุกข บํารุงสุข รวมไปถึงเขาชวยแกไขปญหาของชาติ เชนปราบ
ปรามยาเสพติด ชวยบําบัดฟนฟูผูติดยา กอสรางถนน ทําสะพาน ฯลฯ
5. บทบาทในฐานะผูทรงอิทธิพลเหนือองคกรอื่นๆ
ทหารเปนหนวยงานที่เปนระบบ มีความชัดเจนในสายการบังคับบัญชา มีอิทธิพลมาตั้งแตอดีตจนถึงปจจุบัน
เปนหนวยงานเดียวที่มีความสามารถเปลี่ยนแปลงระบอบการปกครอง ยึดอํานาจรัฐได และไดกระทําตลอดมาเปน
ระยะเวลานานพอสมควร ดังนั้นพฤติกรรมตางๆ ที่ทหารแสดงออก กลายเปนสิ่งที่เกือบทุกองคกรใหความเกรง
กลัว และใหความรวมมือดวยดี แมแตทางทหารกระทําผิดกฎหมายอาญาตํารวจยังไมสามารถควบคุมตัวไดเหมือน
- 4. 81
เชนผูตองหาทั่วไปได ตองรายงานผูบังคับบัญชาและใหนายทหารพระธรรมนูญมารับตัวไป และนําตัวไปควบคุม
ในเขตทหาร หากผิดจริงก็ตองติดคุกทหาร เปนตน
กลุมผลประโยชน (Interest Group)
กลุมผลประโยชน คือ กลุมของบุคคลที่รวมกัน เพระมีอาชีพหรือจุดประสงคอยางเดียวกันและมีความ
ตองการที่จะใหนโยบายของรัฐบาลตอบสนองตอความตองการของกลุมตน การรวมกันของกลุมผลประโยชนมี
ลักษณะคลายคลึงกับการรวมกันของกลุมพรรคการเมือง ความแตกตางของกลุมผลประโยชนกับพรรคการเมือง
อยูตรงที่ พรรคการเมืองตองการเปนรัฐบาล เพื่อกําหนดนโยบายเอง สวนกลุมผลประโยชนไมตองการรัฐบาล แต
ตองการใหรัฐบาลมีนโยบายสอคลองกับความตองการของกลุมนักวิชาการชาวตางประเทศทานหนึ่งเคยกลาวา ใน
ประเทศไทย สมาคมหรือกลุมเอกชนตางๆ ยังมีความสําคัญนอยมาก ไมมีกลุมใดมีอิทธิพลหรือพลังมาพอที่จะโนม
นาวรัฐบาลใหปฏิบัติตามความตองการที่กลุมของตนประสงคได และไมมีกลุมไดที่มีความสามารถในการที่จะกอ
รูปประชามติ (Public Opinion) คํากลาวนี้มีความเปนจริงอยูมาก กอนหนานี้มีการวิพากษวิจารณกันเสมอวา
การที่สภาพการเมืองของไทยโดยทั่วไปไมวิวัฒนาการไปสูรูปแบบของประชาธิปไตยเทาที่ควร
ก็ดวยเหตุผลประการหนึ่ง คือ การขัดกลุมผลประโยชน (Interest Group) หรือกลุมกดดัน (Pressure Group) ซึ่ง
เปนพลังทางเศรษฐกิจและสังคมที่ทําใหเกิดดุลแหงอํานาจระหวางรัฐและประชาชน
อยางไรก็ตามในปจจุบันนี้ การรวมตัวในรูปของกลุมพลังเพื่อตอรองหรือเรียกกองใหรัฐบาลสนองตอบตอ
ความตองการของกลุมมีแพรหลายมากขึ้นทั้งในรูปแบบหลวมๆ เกิดขึ้นเปนครั้งคราวตามสถานการณ เชน กลุม
ชาวสวนยาง กลุมชาวไรยาสูบ หรือในลักษณะการมีองคกรเปนทางการ เชน กลุมแรงงานตางๆ การรวมตัวของ
กลุมนักศึกษา นักวิชาการ ทั้งในรูปแบบเฉพาะกิจและองคกรก็มีปรากฏเคลื่อนไหวตอสาธารณะชนอยูเสมอ อยาง
นอยที่สุดก็ในลักษณะของการเผยแพรความคิดเห็นหรือวิพากษวิจารณนโยบายของรัฐบาล ทําใหประชาชนไดรับรู
เรื่องนโยบายมากขึ้น
อัลมอนด (Almond) และ เพาเวลล (Powel) (อางใน พฤทธิสาณ ชุมพล . 2540 : 115) นิยาม
ความหมายของ “กลุมผลประโยชน” (Interest Group) วาเปนกลุมคนที่เชื่อมโยงกันโดยมีความสนใจหรือ
หวงใยในสิ่งหนึ่งสิ่งใดหรือมีผลประโยชนรวมกันและโดยมีความสํานึกอยูไมมากก็นอยวาเขามีความเชื่อมโยง
ดังกลาวกันอยู
1. ประเภทของกลุมผลประโยชน
1.1 กลุมผลประโยชนและบุคคลที่เควงควางไรบรรทัดฐาน (Anomic Interest Groups) เปนกลุมที่
ปะทุขึ้นอยางคอนขางจะกะทันหันตามอารมณ เชน การจลาจล การลอบสังหาร ตลอดจนการเดินขบวน
ประทวง การเรียงรองผลประโยชนในรูปลักษณนี้มักจะเกิดขึ้นในสภาพที่ไมมีกลุมที่ไดรับการจัดตั้งอยูในสังคม
หรือวาหากมีก็มีบางกลุมที่ถูกปดกั้นมิใหแสดงออกซึ่งความตองการ ดังนั้น ความไม พึงพอใจที่ถูกปดอยูกดดัน
ไวจะปะทุออกมาถามีเหตุการณเอื้ออํานวยหรือมีผูชักนําหรือ “ปลุกระดม” ใหเกิดขึ้น การชักนํานี้อาจกระทําโดย
ผูที่อยูในอํานาจทางการเมืองเพื่อผลประโยชนของเขาเองก็ได แตขอสําคัญไมมีการจัดตั้งเปนองคกรแตอยางใด
ประเทศไทยมีเหตุการณทางการเมืองที่กอใหเกิด Anomic Interest Groups คือ ในประเทศไทย ศูนยกลางนิสิต
นักศึกษาแหงประเทศไทยเปนแกนนําในการเรียกรอง รัฐธรรมนูญ ตลอดจนการทาทายอํานาจกลุมผูปกครองที่
เปนนายทหาร แต ฝูงชนที่เขารวมเดินขบวนประทวงจนมืดฟามัวดินในสัปดาหนั้นอาจจัดเขาอยูในลักษณะของ
Anomic Interest Groups ได
1.2 กลุมผลประโยชนที่ไมมีการจัดตั้ง (Non-Associational Interest Groups) หมายถึงกลุมถึง
เครือญาติ กลุมเชื้อชาติ กลุมภูมิภาค กลุมสถานภาพ กลุมชนชั้น (กลาวคือกลุมคนที่อาจไมไดพบปะกันอยาง
- 5. 82
สม่ําเสมอ แตมีความรูสึกรวมกัน มีความเชื่อมโยงกันทางจิตทางวัฒนธรรมอยางรูใจกันพอสมควร ซึ่งอาจะ
เรียกรองผลประโยชนของเขา เปนครั้งคราว โดยผานบุคคลใดบุคคลหนึ่ง หรือผูนําเชน ผูนําทางศาสนา
ตัวอยางเชน การที่เจาของที่ดินหลายคนขอรองขาราชการชั้น ผูใหญหรือรัฐมนตรีใหพิจารณาไมขึ้นภาษี
ที่ดิน โดยที่การขอรองนี้เกิดขึ้นเมื่อเลนกอลฟดวยกัน จะเห็นไดวา กลุม 2 ประเภท ดังกลาวไปแลว มีการ
เรียกรองผลประโยชนแตเพียงครั้งเดียว ไมมีขั้นตอนหรือการจัดตั้งที่แนนอนในการเรียกรองและไมมีความตอเนื่อง
ในการเรียกรอง กลุมดังกลาวจะมี อิทธิพลนอย
1.3 กลุมผลประโยชนที่เปนสถาบัน (Institutional Interest Groups) กลาวคือ องคกรที่เปน
ทางการ (Formal Organizations) เชน พรรคการเมือง สถาบันนิติบัญญัติ กองทัพ ศาสนา หนวยราชการ
และสถาบันอื่น ๆ ซึ่งมีหนาที่เฉพาะอยางอื่นที่ไมใชการเรียกรองผลประโยชน กลุมเหลานี้อาจเรียกรอง
ผลประโยชนของกลุมเอง หรือทําหนาที่เปนตัวแทนผลประโยชนของกลุมอื่นในสังคม นอกจากนั้นกลุมยอย
ภายในสถาบันสําคัญ ๆ เหลานี้อาจทําหนาที่เรียกรองผลประโยชนเฉพาะกลุมของตนก็ได โดยอาศัยความยอมรับ
นับถือในสถาบันที่สังกัดอยูเปนทรัพยากรในการที่จะไดมาซึ่งผลประโยชนของกลุมตนเอง ตัวอยางเชน กลุม
นักการธนาคารในพรรคอนุรักษนิยมพรรคหนึ่งอาจใชอิทธิพลของพรรคในอันที่จะเพิ่มพูนผลประโยชนใหแกวงการ
ธนาคาร หรือกลุมผูนํากองทัพบกทําการเรียกรองผลประโยชนใหแก ชาวนาผูยากไรเปนตน
1.4 กลุมผลประโยชนที่เปนทางการ (Associational Interest Groups) “ทางการ” ในที่นี้
หมายถึง มีการจัดตั้ง มีสมาชิกเปนการแนนอนไมไดหมายความถึงที่เปน “ทางราช-การ” ตัวอยางกลุม
ผลประโยชนที่เปนทางการ คือ สหภาพแรงงาน สมาคมนักธุรกิจ สมาคมชาติพันธุ และกลุมประชาชนประจํา
ทองถิ่นตาง ๆ เหลานี้ เปนกลุมที่ตั้งขึ้นมาเพื่อเปนปากเสียงแทนผลประโยชนของกลุมชนกลุมหนึ่งกลุมใด
โดยเฉพาะ กลุมเหลานี้มักจะมีระเบียบวิธีการที่จะเรียกรองผลประโยชนและนําขอเรียกรองเสนอตอระบบ
การเมือง ในสังคมที่พัฒนาแลวกลุมเหลานี้จะไดเปรียบกลุมที่ไมเปนทางการ (Non-associational Interest
Groups) จะไดรับการยอมรับวาชอบธรรมและจะมีมากมายหลายกลุมครอบคลุมถึงกลุมชนตาง ๆ ในสังคม โดย
กลุมที่ไมเปนทางการ (Non-Associational) จะลดนอยถอยลงไปโดยปริยาย
กลุมผลประโยชนของไทย หากแบงโดยยึดหลักวัตถุประสงคหรือสาเหตุของการรวมกันเปนกลุมเปน
มาตรการแลว อาจแบงไดเปน 3 ประการคือ
1. กลุมมาตุภูมิ กลุมประเภทนี้อาจกลาวไดวาแทบไมมีบทบาทางการเมืองเลย เพราะการรวมตัวกันเปน
กลุม เปนหมู ดวยจุดประสงคที่จะสงเสริมความสามัคคีในหมูพรรคพวกเดียวกันและเผยแพรชื่อเสียงในกลุม สวน
มาจะประกอบกิจกรรมการกุศล หรือการบันเทิงเปนหลัก เชน สมาคมชาวเหนือ สมาคมธรรมศาสตร ฯลฯ
2. กลุมอาสาสมัคร กลุมประเภทนี้รวมกลุมโดยการสมัครใจที่จะรวมกันเพื่อสงเสริมหรือกระทํา
กิจกรรมใดกิจกรรมหนึ่ง การรวมกันเพื่อสงเสริมหรือกระทํากิจกรรมใดกิจกรรมหนึ่ง การรวมตัวกันอาจเปนการ
รวมตัวกันอยางถาวรในรูปของสมาคม เชน สมาคมสตรีไทย เปนตน หรือบางครั้งอาจจะรวมตัวกันชั่วคราว เพื่อ
กระทํากิจกรรมหนึ่งโดยเฉพาะ เมื่อกิจกรรมนั้นลุลวงไปก็สลายตัวลง เชน กลุมนิสิตนักศึกษา อาสาสมัคร
สังเกตการณเลือกตั้ง ฯลฯ กลุมประเภทนี้จะมีบทบาทที่เกี่ยวของกับการเมืองมากกวาประเภทอื่น
3. กลุมอาชีพ หลักการสําคัญในการรวมตัวกันของกลุมประเภทนี้คือ การประกอบธุรกิจการคาหรือ
รับจางทํางานประเภทเดียวกัน เชน สมาคมพอคาขาว สมาคมศิลปะและการแสดง เปนตน การรวมตัวกันเปน
ลักษณะถาวร แตบางครั้งก็มีการรวมตัวกันแบบชั่วคราว เพื่อเปนการเจรจาตอรองไมใหมีการยายสนามหลวงในป
2521 บทบาทของกลุมอาชีพนี้ สงผลกระทบตอสาธารณะมาก เพราะแตละกลุมอยูในฐานะของผูผลิตและผู
จําหนายผลประโยชนของกลุมยอยกระทบกระเทือนโดยตรงตอประชาชนทั่วไป ซึ่งอยูในฐานะผูบริโภค กลุมอาชีพ
- 6. 83
นี้แบงออกเปน 2 ประเภท คือ กลุมนายจางหรือนายทุน เชน หอการคาไทย สมาคมโรงภาพยนตร ฯลฯ และ
กลุมลูกจาง เชน สหภาพแรงงานตางๆ รวมถึงกลุมเกษตรตางๆ แมจะอยูในฐานะผูผลิต แตสภาพความเปนจริง
ชาวนา ชาวไร ไมคิดอะไรกับผูรับจาง เพราะสวนใหญไมสามารถจะรวมกลุมเพื่อเปนสหกรณขายเอง จึงจําเปนตอง
ยอมใหพอคาคนกลางเปนผูดําเนินการ กลุมลูกคาที่รวมตัวกันคอนขามมีประสิทธิภาพ ไดแก บรรดาสหภาพ
รัฐวิสาหกิจตาง เมื่อ 23 กุมภาพันธ 2534 พวกนี้ก็ถูกลดบทบาทลง เพราะโดยยุบเลิกการจัดตั้งในรูปสหภาพฯ
โครงสรางของสมาคมหรือกลุมเอกชนที่จัดวาเปนกลุมผลประโยชนไทย มีลักษณะคลายคลึงกัน คือ
1. ยกยองคนมีอํานาจ กลุมตางๆ โดยเฉพาะกลุมมาตุภูมิ และอาสาสมัคร นิยมยกยองบุคคลที่มีอํานาจ ซึ่งสวน
ใหญไดแกบุคลสําคัญของฝายบริหารเชิญมาเปนผูนําหรือประธานกลุม เพราะไดอาศัยบารมีของของบุคคล
เหลานั้นโนมนาวใหผูที่กลุมตองการความรวมมือแกรงใจ และมอบอํานาจตลอดจนอภิสิทธิ์บางประการให
2. ขาดเอกภาพ ในสังคมไทยการแกงแยงชิงดีชิงเดนมีอยูแพรหลาย แมแตผูอยูในวงการเดียวกันหรือรวมกัน
เพื่อจะกระทํากิจการใดกิจการหนึ่ง โดยทั่วไปแลว แตกระคนมักแพงเล็งผลประโยชนสวนตนเปนจุดหมาย
มากกวาผลประโยชนสวนรวม ดังนั้น กลุมผลประโยชนไทยจึงมักขาดเอกภาพในวงอาชีพเดียวกัน
3. กิจกรรมเฉพาะผูนํา กลุมผลประโยชนก็มีโครงสรางคลายๆ พรรคการเมืองไทย คือ การมีสมาชิกมากมาย
แตการดําเนินงานหรือกระทํากิจกรรมของกลุมมักจะทําโดยกลุมกรรมการหรือผูนําเทานั้น สมาชิกธรรมดาไมมี
สวนในการตัดสินใจ เชน กลุมมาตุภูมิ สมาชิกมักไมใหความสนใจในการดําเนินงานของกลุม นอกจากรวมงาน
ในงานประจําปเทานั้น กลุมอาสาสมัครที่มีจุดมุงทางการเมืองก็มักจะรวมรวมการสนับสนุนจากประชาชนใน
ลักษณะการชี้นํามากกวาที่จะแสดงความตองการที่แทจริงของประชาชน เคยมีผูระบายทางหนาหนังสือพิมพวา“
เหลาทานทั้งหลายนอนหลับไมรูนอนคูไมเห็น เขาเอาชื่อพวกเราไปรวมทุกครั้งวา ประชาชนตองการประชาชนรู
เห็นดวยกับเขา เราก็รูวาพวกเราในเมืองไทยมี 40 ลานคน การขูแตละครั้งเกิดจากคนไมกี่คน พวกเขาตีขลุม
เอาดื้อๆ วา ประชาชนชาวไทยเห็นดวย ตองการดวย” เพราะฉะนั้นจะเห็นไดวาโครงการของกลุมผลประโยชน
ไทยยังจํากัดอยูในวงแคบไมไดหยั่งรากถึงฐานคือ ประชาชน แมวากลุมอาสาสมัครทางการเมืองซึ่งมีบทบาทอยู
ระหวาง ตุลาคม 2516-ตุลาคม 2519 จะพยายามเขาถึงประชาชนในชนบท เพื่อสะทอนความคิดเห็นความ
ตองการที่แทจริงก็ถูกมองวาเปนการปุกระดมมากวาที่จะรวบรวมความคิดเห็น
บทบาทของกลุมผลประโยชน
แตเดิมนั้นกลุมผลประโยชนมักมีบทบาทมุงไปในทางสนุกสนาน รื่นเริงบันเทิงใจ เพราะจุดประสงคของแต
ละกลุมโดยเฉพาะกลุมประเภทมาตุภูมิ สนับสนุนกิจการสามัคคีเปนหลัก บทบาทที่จะอํานวยผลประโยชนตอ
สาธารณะจะมีอยูบางก็มักเปนการกุล เชน จัดรายการรับบริจาคเพื่อชวยเหลือประชาชนผูประสบอุทกภัย เปนตน
นอยสมาคมหรือแทบจะไมมีเลยที่มีบทบาททางการเมือง แมในปจจุบันนี้ กลุมผลประโยชนประเภทมาตุภูมิสวน
ใหญ ก็ยังมีบทบาทเนนในเรื่องการบันเทิงอยูเชนเดิม
บทบาทของกลุมผลประโยชนประเภทอาชีพ โดยเฉพาะกลุมนายจางที่มีตอนโยบายสาธารณะนั้นในการ
เคลื่อนไหวเปนกลุมหรือแสดงตอสาธารณะไมคอยปรากฏ เพราะสานใหญนั้นมักใชความสําคัญสวนตัวเปน
เครื่องมือในการโนมนาว ดังที่นักวิชาการทานหนึ่งกลาวไววา
แมในกลุมอิทธิพลหรือกลุมผลประโยชนของไทยก็เชนกัน พอคาอาจมารวมกันเปนสมาคมการคาแตการ
ติดตอกับรัฐบาลนั้นขึ้นอยูกับความสัมพันธสวนตัวระหวางพอคากับเจานายผูมีอิทธิพลมากกวาการพยายามแสดง
อิทธิพลตอการดําเนินนโยบายของรัฐแบบที่กระทํากันอยูในสหรัฐอเมริกา (Lobbying ) เนื่องจากพอคายังไมมี
อํานาจทางการเมือง และขาราชการเปนผูมีอํานาจ แตไมมีเงิน การแลกเปลี่ยนผลประโยชน จึงเกิดขึ้นโดยพอคา
มีเงินใหขาราชการและขาราชการอาศัยอํานาจในตําแหนงหนาที่ชวยพอคาในกิจการตางๆ
- 7. 84
บทบาทของกลุมอาชีพประเภทลูกจาง เชน สหภาพแรงงานตางๆ ก็เนนหนักไปทางผลประโยชนของกลุมคน
โดยเฉพาะ เชน เรียกรองคาจางแรงงานเพิ่มขึ้น ขอสวัสดิการจากนายจาง การเคลื่อนไหวทางการเมือง เพื่อ
สวนรวมยังมีนอยมาก การเขารวมก็มีลักษณะเปนแนวรวม หรือผูตามมากกวาที่จะเปนผูนํา
ความเคลื่อนไหวทางการเมืองของพลังเอกชน พึ่งปรากฏเห็นไดชัดระหวางตุลาคม 2516–ตุลาคม 2519 กลุม
อาสาสมัครสวนใหญที่เกิดขึ้นในระยะนี้ มักมีจุดมุงหมายที่จะดําเนินการไปในทางรองเรียน หรือรักษาผลประโยชน
ของสวนรวมหรือสังคมตามแนวทางความคิดเห็นของกลุม มากกวาที่จะมุงผลประโยชนเพื่อสวนรวม เชน เรียกรอง
ใหถอนฐานทัพตางชาติ ใหประกันราคาขาวเปลือก เปนตน จุดมุงสําคัญจะเปนการปลุกเราใหประชาชนมีการ
ตื่นตัวทางการเมืองสูงขึ้น
การเรียกรองหรือดําเนินการตางๆ ของกลุมอาสาสมัครทางการเมืองเกี่ยวกับนโยบายสาธารณะนี้เปนสวน
เพงเล็งที่ฝายบริหารมากกวาฝายอื่น แตละครั้งที่มีการเดินขบวนมักจะขอเขาพบนายกรัฐมนตรีโดยตรง และแจง
ความประสงคใหทราบ หรือการจัดชุมชุนประทวงเพื่อฟงคําตอบจากฝายบริหาร บอยครั้งที่การเรียกรองมี
ลักษณะบีบหรือขูเอาบาง เชน ขอทราบคําตอบในทันที่ทันใด หรือภายใน 7 วัน มิฉะนั้นไมรับรองวาอะไรจะ
เกิดขึ้น เปนตน การเคลื่อนไหวผานดานอื่นๆ เชน สมาชิกสภา และจะมีบางเพียงประปรายและมีลักษณะเปน
เพียงสวนประกอบเทานั้น มิไดเปนเปาหมายหลักแตอยางใด มักยึดฝายบริหารโดยเฉพาะนายกรัฐมนตรีเปนศูนย
ของการเรียกรอง
การปฏิวัติในชื่อของการรักษาความสงบเรียบรอยแหงชาติ เมื่อ 23 กุมภาพันธ 2534 แมจะสลายพลังของ
กลุมแรงงานรัฐวิสาหกิจลงได โดยยกเลิกการจัดตั้งเปนสหภาพแรงงานใหจัดตั้งไดเพียงฐานะสมาคมและหามการ
นัดหยุดงาน แตผลจากการปฏิวัติทําใหการรวมตังของนักวิชาการ ปญญาชน นักศึกษา และผูมีแนวคิดแบบ
ประชาธิปไตย หรือตอตานการปฏิวัติ ปรากฏกลุมหรือชมรมขึ้นแพรหลายมีการเผยแพรความคิดและแนวทาง
ประชาธิปไตยที่มีอิทธิพลตอกระแสความคิดของคนในสังคมไมนอยยิ่งมีการกระทําที่สวนทางกับประชาธิปไตยของ
กลุมผูมีอํานาจมาก โดยเฉพาะกลุมทหารมาเทาไหรก็ทําใหการรวมตัวของฝายนิยมประชาธิปไตยเขมแข็งขึ้น
พรอมไดรับการสนับสนุนมากขึ้นเรื่อยๆ จนในที่สุดสามารถปลุกมวลชนโดยเฉพาะชนชั้นกลางจํานวนมากขึ้นมา
ชุมนุมประทวง “ นายกคนกลาง” ซึ่งนําไปสูวิกฤติการณทางการเมือง เมื่อ พฤษภาคม 2535 เปนผลใหเกิดการ
เปลี่ยนแปลงทางการเมืองที่สําคัญอีกครั้งหนึ่ง และทําใหรัฐธรรมนูญ ฯลฯ 2534 ที่ใชอยูถูกแกไขใหมีหลักการเปน
ประชาธิปไตยมากขึ้น ทหารที่มีบทบาทสําคัญทางการเมืองถูกลดบทบาทลง ไมยุงเกี่ยวกับการเมือง จนถึง
รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2540 ที่มีการประสานกันของกลุมการเมืองกับกลุมผลประโยชนเปนไปในทางเปนประชาธิปไตย
มากที่สุดเทาที่เคยมีมาในประวัติศาสตรการเมืองไทย
ปจจัยที่กอลักษณะและบทบาทของกลุมผลประโยชน
การที่กลุมผลประโยชนของไทยที่มีรูปลักษณะและบทบาทดังที่กลาวมาแลวนั้น อาจวิเคราะหคนหาสาเหตุ
อธิบายใหหลายประการ แตปจจัยที่สําคัญที่เดนชัดวา มีอิทธิพลตอรูปลักษณะของกลุมผลประโยชนไทยโดยตรง
นั้น อาจกลาววาสวนใหญเปนผลมาจากสภาพสังคมไทย อุปนิสัยคนไทย และทัศนคติตอการเมือง ซึ่งจะได
แยกแยะอธิบายดังตอไปนี้
1. สภาพสังคมไทย ดร. ไพฑูรย เครือแกว กลาววา การยกยองคนมีอํานาจหรือผูใหญที่มีตําแหนงและ
ฐานะทางสังคมหรือราชการสูงเปนลักษณะคานิยมสูงของสังคมไทย คานิยมเชนนี้เองที่ทําใหกลุมผลประโยชนไทย
นิยมยกยอง เชิดชู บุคคลสําคัญที่มีอํานาจขึ้นเปนนายก หรือประธานของกลุม ในทํานองเดียวกัน การที่
กฎหมายมิไดระบุวาขาราชการประจําจะเขามามีสวนในการคามิได ทําใหบริษัทการคาตางๆ พยายามดึงเอาบุคคล
สําคัญในวงการบริหารราชการเขามาเปนสวนของคณะผูบริหารบริษัทการกระทําดังกลาวยอมทําใหบริษัทไดอาศัย
- 8. 85
บารมีของคนเหลานั้นหาผลประโยชนใสตนโดยเฉพาะ สิ่งนี่เองทําใหการเคลื่อนไหวเพื่อแนวโนมนโยบายรัฐบาล
ของพอคานายทุนตางๆ จึงมีลักษณะเปนกลางใชความสําพันธสวนตัวมากวาพิธีการโดยเปดเผย
2. อุปนิสัยของคนไทย ลักษณะการดําเนินชีวิตของคนไทยชอบอยางงายๆ เกลียดระเบียบหรือขอบังคับ
ถือเอาความสะดวกเปนใหญ ไมชอบยุงเกี่ยวกับสิ่งที่ไมไดเกี่ยวของกับตนเองโดยตรง ชอบสนุกไปวันหนึ่งๆ
ลักษณะการดําเนินชีวิตเชนนี้ยอมเปนอุปสรรคตอการตั้งพลังทางการเมืองและการเคลื่อนไหวทางการเมือง เพราะ
ทําใหมองการชุมนุมการเดินขบวนตางๆ ไมเกี่ยวของกับผลประโยชนของตนเปนสิ่งที่นารําคาญ และเบื่อหนาย
นอกจากนี้ลักษณะเดนของอุปนิสัยของคนไทย คือการไมชอบรวมกลุม และการเปนคนรักสนุกมีผลตอลักษณะ
ของกลุมผลประโยชนเปนอยางมาก คือการใหการรวมกลุมขาดเอกภาพในวงการตางๆ แบงแยกเปนพวกเปนเหลา
ตามความใกลชิด และตองการของกลุมเล็กๆ สวนยอยมากกวาทั้งวงการ และทําใหกลุมผลประโยชนสวนใหญ
มักจะใฝหากิจกรรมที่ใหความสนุกสนาน บันเทิงใจมาปฏิบัติอยูเสมอ แทนที่จะสนใจในเรื่องเกี่ยวกับกิจการ
บานเมืองหรือผลประโยชนของกลุมเปนหลักสําคัญ
3. ทัศนะคติตอการเมือง โดยทั่วไปแลวเฉพาะกอน พ.ศ.2516 คนไทยมองการเมืองเปนสิ่งตองหาม อาจ
เพราะการเคยชินตอการถูกปกครองในลักษณะถูกหยิบยื่นใหเปนสวนใหญของระบอบการปกครองเดิม คือ
สมบูรณาญาสิทธิราชย หรือการปกครองในสมัยปฏิวัติ ซึ่งเสรีภาพทางการเมืองถูกจํากัด นอกจากนี้การจะจัดตั้ง
ขึ้นมาในรูปของสมาคมจดทะเบียนเปนนิติบุคคลโดยถูกตองไดนั้นกฎหมายก็จะระบุไววาตองไมมีจดประสงค
ทางการเมือง เพราะฉะนั้นการเคลื่อนไหวใดของกลุมหรือสมาคมเอกชนที่จะเขาไปเกี่ยวของกับการเมืองมักจะ
ไดรับการวิพากษวิจารวา เปนการกระทําที่ไมถูกตอง เชนเมื่อนักศึกษามีการเคลื่อนไหวทางการเมืองก็จะถูกโจมตี
วา เปนนักศึกษามีหนาทีเรียนก็ไปเรียน ไมควรมายุงเกี่ยวกีบการเมือง เปนตน แมกระทั่งการเคลื่อนไหวของ
คณาจารยในมาวิทยาลัยเพื่อเรียกรองใหมีการแกไขรัฐธรรมนูญ เมื่อ พฤษภาคม 2535 ยังถูกตําหนิจาก
รัฐมนตรีวาการทบวงมหาวิทยาลัยวา ไมใชหนาที่ควรกลับไปสอนหนังสือในหองเรียน ฯลฯ ตอเมื่อภายหลังการ
เปลี่ยนแลงที่เรียนวา พฤษภาทมิฬทําใหทัศนคติทางการเมืองของประชาชนเปลี่ยนแปลงไป ทําใหเกิดการมี
สวนรวมในทางการเมืองในเกือบทุกระดับ มีการตื่นตัวของสังคม เพื่อทําใหประชาธิปไตยของไทยมีรูปแบบที่
สมบรูณ
สรุป
กลุมผลประโยชนมีความสําคัญมากตอระบอบประชาธิปไตย เพราะหนาที่ของกลุมที่มีตอระบอบการ
ปกครองคือ แสดงความคิดเห็นและวิพากษวิจารณใหทราบถึงปญหาหรือประเด็นการเมืองที่เกิดขึ้น แสดงความ
ตองการของกลุมอาชีพหรือกลุมอุดมการณใหผูปกครองรับทราบ เชื่อมโยงกับผูปกครองกับสมาชิกของกลุม ทํา
ใหผูปกครองไดรับทราบขอมูลและขาวสารที่ถูกตองของกลุมเพื่อประกอบการตัดสินใจและที่สําคัญคือทําหนาที่
ควบคุมการปฏิบัติงานขิงผูปกครองและเจาหนาที่ ตลอดจนเปนดุลถวงบทบาทของกลุมผลประโยชนดวยกันเอง
เนื่องจากกลุมผลประโยชนมีความสําคัญอยางมากตอระบบการปกครองระบอบประชาธิปไตย จึงมีผูวิเคราะหวา
ปญหาและอุปสรรคประการหนึ่งที่ทําใหการพัฒนาไปสูรูปแบบประชาธิปไตยของไทยไมเปนผล คือ การขาดกลุม
ผลประโยชนที่รักษาผลประโยชนของคนสวนใหญที่มีอิทธิพลเพียงพอตอการกําหนดนโยบายของรัฐบาลและ
ควบคุมการปฏิบัติงานของเจาหนาที่ของรัฐ เปนผลใหมีกลุมบุคคลที่มีประโยชนรวมกัน คือ กลุมทหารและ
ขาราชการสามารถเขาคุมอํานาจทางการเมืองไดโดยงาย และการขาดกลุมผลประโยชนเชนนี้ ทําใหระบบการเมือง
ไมสามารถตอบสนองตอความตองการและผลประโยชนตอคนสวนใหญได
ระยะหลังจากการรวมตัวกันในรูปของกลุมผลประโยชนเพื่อเคลื่อนไหวโนมนาวนโยบายสาธารณะก็เริม
ขยายตัวมีหลายกลุมขึ้นทั้งกลุมที่จัดตั้งเปนทางการและรวมตัวกันชั่วครั้งชั่วคราว เชน กลุมพิทักษเด็ก กลุมเรียน
- 9. 86
รองสิทธิสตรี กลุมชาวสวนยาง กลุมผูปลูกกาแฟ กลุมผูมีบทบาทมาระยะหลังคือกลุมสหภาพ ฯลฯ ของรัฐวิสาหกิจ
ตางๆ แตการเคลื่อนไหวมักเกี่ยวของกับผลประโยชนกับผลประโยชนของกลุมโดยตรง เชน การคัดคาน การแปล
รูปรัฐวิสาหกิจ การเรียกรองคาแรงขั้นต่ํา ซึ่งการเคลื่อนไหวของกลุมตางๆ ก็ไดรับความสนใจและการยอมรับใน
บทบาทจากทางราชการและรัฐบาล ทําใหบรรยากาศของการเจรจาตอรองหรือแกปญหาเปนไปได แมบางทีจะมี
ทาทีบานปลายไปสูการประทวงอยางรุนแรง
อยางไรก็ตาม ภายหลังการปฏิวัติยึดอํานาจของกลุมทหารในนามคณะรักษาความสงบเรียบรอยแหงชาติ
( รสช. ) 2534 และการดําเนินการดําการทางการเมืองที่นําไปสูการบัญญัติรัฐธรรมนูญ 2534 ใหคณะ รสช.
สามารถสืบทอดอํานาจได นําไปสูการรวมตัวกันของกลุมประชาธิปไตยทั้งปญญาชน นิสิตนักศึกษา และกลุม
อาชีพตางๆ รวมทั้งนักการเมืองดําเนินการปลุกเราใหมีการตื่นตัวตอตาน และเมื่อพลเอก สุจินดา คราประยูร
ผูบัญชาการทหารสูงสุดและผูบังคับบัญชาการทหารบก กาวออกมารับตําแหนงนายกรัฐมนตรีในฐานะ
“ คนกลาง” และใชทาทีรุนแรงแข็งกราวตอการประทวง ทําใหขบวนการตอตานไดรับการสนับสนุนอยาง
กวางขวางจากมวลชน โดยเฉพาะชนชั้นกลางและเมื่อกลุมทหารตัดสินใจใชความรุนแรงปราบปราม จึงทําใหเกิด
วิกฤติการณพฤษภาคม 2535 นําไปสูการลาออกจากตําแหนงนายกรัฐมนตรีของพลเอกสุจินดา คราประยูร
ปรากฏการครั้งนี้ อาจกลาวไดวาเปนความสําเร็จระดับหนึ่งของกลุมอาสาสมัครทางการเมืองของไทย