1. ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΣΤ’
ΤΑΞΗΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ
Νο: 1
Ονοματεπώνυμο : __________________________________________ Τμήμα :______
Ημερομηνία : ________________________
Η δυναμική της λέ ξης
( Α π ό τ η « Γ ρ α μ μ α τ ι κ ή τ η ς Φ α ν τ α σ ί α ς » τ ο υ Τ ζ ι ά ν ν ι Ρ ο ν τ ά ρ ι )
Α. Κείμενο
Δ ι α β ά ζ ω π ρ ο σ ε κ τ ι κ ά τ η ν π α ρ α κ ά τ ω ι σ τ ο ρ ί α :
Σε μια όμορφη λίμνη κάποια μέρα κύλησε ψηλά από το βουνό μια μεγάλη πέτρα.
Αλήθεια, πόση αναστάτωση προκάλεσε αυτή η πέτρα στον ήρεμο κόσμο της λίμνης. Το
νούφαρο και το καλάμι, η χάρτινη βαρκούλα και ο φελλός του ψαρά ταρακουνήθηκαν.
Τα ψαράκια τρόμαξαν κι άρχισαν ν΄ απομακρύνονται γρήγορα παρασύροντας μαζί τους
και τα φύκια.
Η πέτρα έφτασε στον βυθό. Αναποδογύρισε πράγματα, ξέθαψε ξεχασμένα
αντικείμενα και σκέπασε άλλα με άμμο….
Πόσα μικρογεγονότα συνέβησαν μέσα σε μια στιγμή από μια πέτρα που κύλησε και
έπεσε μέσα στη λίμνη….
Με τον ίδιο τρόπο και μια λέξη που πέφτει μέσα στο μυαλό μας, σκεφτήκατε τι
αναστάτωση μπορεί να προκαλέσει; Πόσες εικόνες, ήχους, μνήμες, εμπειρίες μπορεί να
ξυπνήσει μέσα μας;
Ας πάρουμε λοιπόν τη λέξη «πέτρα» και ας «τη ρίξουμε» στο μυαλό μας. Ας
δοκιμάσουμε να παίξουμε μαζί της.
Σίγουρα έρχονται πολλές λέξεις στο μυαλό σου.
Προσπάθησε λοιπόν να τις βάλεις σε κάποια σειρά.
Β. Λεξιλόγιο
1. Γράφω λέξεις συνώνυμες με τη λέξη «πέτρα» :
______________________________________________________________
______________________________________________________________
2. Γράφω λέξεις που παράγονται από τη λέξη «πέτρα»:
______________________________________________________________
______________________________________________________________
3. Bρίσκω ποιες λέξεις του κειμένου ανήκουν στην ίδια οικογένεια λέξεων με τις
2. παρακάτω λέξεις:
ημερήσιος : ___________________ συμβάν : _____________________
υψηλόμισθος: __________________ ανάμνηση: ____________________
πρόσκληση : ____________________ άπειρος: _____________________
έντρομος: ______________________ αφύπνιση: ____________________
πτώση : _______________________ απορρίματα : __________________
Γ. Γραμματική
1. Γράφω μέσα στην παρένθεση τι μέρος του λόγου είναι η υπογραμμισμένη λέξη,
όπως στο παράδειγμα :
π.χ. Η μητέρα ψωνίζει κάθε Σάββατο από τη λαϊκή αγορά. (ρήμα)
Εκείνο το ιχθυοπωλείο πουλάει πάντα φρέσκα ψάρια. (_________________)
Μοσχομύρισε ο πλατύφυλλος βασιλικός. (_________________)
Έλληνες από κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου επισκέφθηκαν το σχολείο μας.
(________________)
Έφυγε κλαίγοντας από το σπίτι. (_____________________)
Κατευθύνθηκε προς την οδό Πανεπιστημίου. (__________________)
Έξω από τα παράθυρά μου τα πουλιά κελαηδούν γλυκά.
(_______________) , (________________)
Το λεωφορείο πέρασε. (________________)
Έτρεχα και έπεσα στο πάτωμα. (________________________)
Μην αργήσεις, γιατί πρέπει να φύγω. (________________________)
Μπα! Δε σε πιστεύω. (________________________)
2. Γράφω τον Ενεστώτα των ρημάτων των παρακάτω προτάσεων στο α’ πρόσωπο
και σημειώνω τη φωνή και τη συζυγία, όπως στο παράδειγμα:
Ενεστώτας Φωνή Συζυγία
Πού πήγατε διακοπές; πηγαίνω Ενεργητική Α’
Γιατί αρνήθηκες τη βοήθειά μου; _____________ __________ ___________
Μου φέρατε τίποτα απ’ έξω; _____________ __________ ___________
Πώς σας φάνηκε ο λόγος μου; _____________ __________ ___________
Μήπως φοβηθήκατε; _____________ __________ ___________
Ανεβήκατε στο βουνό; _____________ __________ ___________
3. Γράφω στον πληθυντικό τις παρακάτω προτάσεις:
π.χ. Ο ιερέας διάβαζε την παραβολή.
Οι ιερείς διάβαζαν τις παραβολές.
Ο εισαγγελέας είναι ανώτατος δικαστικός λειτουργός.
3. ________________________________________________________________
Η δασκάλα μας είναι επιεικής.
________________________________________________________________
Το έδαφος εδώ είναι βραχώδες.
________________________________________________________________
Δ. Συντακτικό
1. Αναγνωρίζω και σημειώνω στην παρένθεση τη συντακτική λειτουργία των
υπογραμμισμένων λέξεων:
Ο υπάλληλος ακούει τις ειδήσεις. (___________________)
Η γιαγιά διηγείται παραμύθια. (___________________)
Ο Νίκος είναι όμορφος. (___________________)
Παρακολούθησα μια πολύ συγκινητική ταινία. (___________________)
2. Στις παρακάτω προτάσεις υπογραμμίζω τα αντικείμενα και κυκλώνω τα
κατηγορούμενα. :
Οι αθλητές έκαναν ζέσταμα.
Η συζήτηση ήταν ευχάριστη.
Ο θείος μου εκλέχτηκε βουλευτής.
Η σκάλα είναι μαρμάρινη.
Ε. Παραγωγή Λόγου
1. Σκέφτομαι και γράφω ένα δικό μου ποίημα με τη λέξη «πέτρα»:
______________________________________________________________
