The Book of Judith is a deuterocanonical book included in the Septuagint and the Catholic and Eastern Orthodox Christian Old Testament of the Bible but excluded from the Hebrew canon and assigned by Protestants to the apocrypha. Judith with the Head of Holofernes – painting by Lucas Cranach the Elder

2. PENNOD 1
1 Yn y ddeuddegfed flwyddyn o deyrnasiad
Nabuchodonosor, yr hwn a deyrnasodd yn Ninefe, y ddinas
fawr; yn nyddiau Arffaxad, yr hwn oedd yn teyrnasu ar y
Mediaid yn Ecbatane,
2 Ac wedi adeiladu muriau Ecbatane o amgylch o gerrig
wedi eu naddu yn dri chufydd o led, a chwe chufydd o hyd,
ac a wnaeth uchder y mur yn ddeg cufydd a thrigain, a'i led
yn ddeg cufydd a deugain.
3 A gosod ei dyrau ar ei byrth, yn gan cufydd o uchder, a'i
led yn y sylfaen drigain cufydd.
4 Ac efe a wnaeth ei byrth, sef pyrth wedi eu codi i uchder
o ddeg cufydd a thrigain, a'u lled yn ddeugain cufydd, ar
gyfer dyfodiad ei fyddinoedd cedyrn, ac ar gyfer
trefniadaeth ei wŷr traed:
5 Yn y dyddiau hynny y brenin Nabuchodonosor a
ryfelodd â'r brenin Arffacsad yn y gwastadedd mawr, sef y
gwastadedd yng nghyffiniau Ragau.
6 A daeth at bawb oedd yn trigo yn y mynydd-dir, a'r rhai
oedd yn trigo wrth Ewffrates, a Tigris a Hydaspes, a
gwastadedd Arioch brenin yr Elmeaid, a llawer iawn o
genhedloedd o feibion Chelod, a ymgynullasant. i'r frwydr.
7 Yna Nabuchodonosor brenin yr Asyriaid a anfonodd at
bawb oedd yn trigo yn Persia, ac at bawb oedd yn trigo
tua'r gorllewin, ac at y rhai oedd yn trigo yn Cilicia, a
Damascus, a Libanus, ac Antilibanus, ac at bawb oedd yn
trigo ar lan y môr,
8 Ac i blith y cenhedloedd oedd o Garmel, a Galaad, a
Galilea uwch, a gwastadedd mawr Esdrelom,
9 Ac i bawb oedd yn Samaria a'i dinasoedd, a'r tu hwnt i'r
Iorddonen, hyd Jerwsalem, a Betane, a Chelus, a Chades,
ac afon yr Aifft, a Thaphnes, a Ramesse, a holl wlad
Gesem,
10 Hyd oni ddeloch y tu hwnt i Tanis a Memphis, ac at holl
drigolion yr Aipht, hyd oni ddeloch i derfynau Ethiopia.
11 Ond holl drigolion y wlad a oleuasant orchymyn
Nabuchodonosor brenin yr Asyriaid, ac ni aethant gyd ag
ef i'r rhyfel; canys nid oedd arnynt ei ofn ef: ie, yr oedd efe
o'u blaen hwynt fel un gŵr, a hwy a anfonasant ymaith ei
genhadon oddi wrthynt yn ddi-effeithiol, ac yn warth.
12 Am hynny Nabuchodonosor a ddigiodd wrth yr holl
wlad hon, ac a dyngodd i'w orseddfainc a'i frenhiniaeth, y
dialai efe yn ddiau ar holl derfynau Cilicia, a Damascus, a
Syria, ac y lladdai efe â'r cleddyf holl drigolion gwlad
Moab, a meibion Ammon, a holl Jwdea, a’r rhai oll oedd
yn yr Aifft, nes dyfod i derfynau y ddau fôr.
13 Yna efe a ymdeithiodd yn arfogaeth â'i nerth yn erbyn y
brenin Arffacsad, yn yr ail flwyddyn ar bymtheg, ac efe a
orchmynnodd yn ei ryfel: canys efe a ddymchwelodd holl
allu Arffacsad, a'i holl wŷr meirch, a'i holl gerbydau,
14 Ac a aeth yn arglwydd ar ei ddinasoedd, ac a ddaeth i
Ecbatane, ac a gymmerth y tyrau, ac a ysbeiliodd ei
heolydd hi, ac a drodd ei harddwch yn warth.
15 Efe a gymerodd hefyd Arffaxad ym mynyddoedd Ragau,
ac a'i trawodd ef â'i bicellau, ac a'i distrywiodd ef y
dwthwn hwnnw.
16 Ac efe a ddychwelodd wedi hynny i Ninefe, efe a'i holl
fintai o genhedloedd yn dyrfa fawr iawn o wŷr rhyfel, ac
yno efe a gymerodd les, ac a wleddodd efe a'i fyddin, am
gant ac ugain o ddyddiau.
PENNOD 2
1 Ac yn y ddeunawfed flwyddyn, ar y ddaufed dydd ar
hugain o'r mis cyntaf, y bu sôn yn nhŷ Nabuchodonosor
brenin yr Asyriaid am iddo, fel y dywedasai, ddial arno ei
hun ar yr holl ddaear.
2 Felly efe a alwodd ato ei holl swyddogion, a'i holl
bendefigion, ac a fynegodd â hwynt ei gyngor dirgel, ac a
derfynodd gorthrymder yr holl ddaear o'i enau ei hun.
3 Yna y gorchymynasant ddifetha pob cnawd, y rhai nid
ufuddhasant i orchymyn ei enau ef.
4 Ac wedi iddo orffen ei gyngor, Nabuchodonosor brenin
yr Assyriaid a alwodd Holofernes pen-capten ei fyddin, yr
hwn oedd nesaf ato, ac a ddywedodd wrtho.
5 Fel hyn y dywed y brenin mawr, arglwydd yr holl ddaear,
Wele, ti a âi allan o'm gŵydd, a chymer gyd â thi wŷr a
ymddiriedant yn eu nerth eu hunain, o wŷr traed gant ac
ugain o filoedd; a rhifedi y meirch a'u marchogion
ddeuddeng mil.
6 A dos yn erbyn holl wlad y gorllewin, am iddynt
anufuddhau i'm gorchymyn.
7 A mynega i'r rhai y darparant ddaear a dwfr i mi: canys
mi a âf allan yn fy llid yn eu herbyn hwynt, ac a orchuddiaf
holl wyneb y ddaear â thraed fy myddin, a rhoddaf hwynt
yn ysbail i nhw:
8 Fel y bydd eu lladdedigion yn llenwi eu dyffrynnoedd a'u
nentydd, ac y llenwir yr afon â'u meirw, nes iddi orlifo.
9 A thywysaf hwynt yn gaethion i eithafoedd yr holl ddaear.
10 Gan hynny yr wyt yn myned allan. a chymer ymlaen
llaw i mi eu holl derfynau: ac os rhoddant eu hunain i ti, ti
a'u ceidw hwynt i mi hyd ddydd eu cosbedigaeth.
11 Ond am y rhai sy'n gwrthryfela, nac arbeded dy lygad
hwynt; ond rhodder hwynt i'r lladdfa, ac ysbeilia hwynt i
ba le bynnag yr eloch.
12 Canys fel mai byw ydwyf fi, a thrwy nerth fy nheyrnas,
beth bynnag a leferais, hynny a wnaf â'm llaw.
13 A gofala nad wyt yn troseddu dim o orchymynion dy
arglwydd, eithr cyflawna hwynt yn gyflawn, fel y
gorchmynnais i ti, ac nac oedwch i'w gwneuthur hwynt.
14 Yna Holofernes a aeth allan o ŵydd ei arglwydd, ac a
alwodd yr holl lywodraethwyr a thywysogion, a
swyddogion byddin Assur;
15 Ac efe a gynnullodd y gwŷr etholedig i'r rhyfel, fel y
gorchmynnodd ei arglwydd iddo, i gant ac ugain o filoedd,
a deuddeng mil o saethwyr meirch;
16 Ac efe a'u hamredodd hwynt, fel y gorchymynnir
byddin fawr i'r rhyfel.
17 Ac efe a gymmerth gamelod ac asynnod yn eu cerbydau,
nifer fawr iawn; a defaid ac ychen a geifr heb rifedi ar
gyfer eu darpariaeth:
18 A digonedd o fwyd i bob gwryw o'r fyddin, a llawer
iawn o aur ac arian o dŷ y brenin.
19 Yna efe a aeth allan a'i holl allu i fyned o flaen y brenin
Nabuchodonosor ar y fordaith, ac i orchuddio holl wyneb y
ddaear tua'r gorllewin â'u cerbydau, ac â'u gwŷr meirch, a'u
gwŷr traed dewisol.
20 Nifer mawr hefyd o wledydd amrywiol a ddaethant
gyda hwynt fel locustiaid, ac fel tywod y ddaear: canys yr
oedd y dyrfa heb rifedi.
21 A hwy a aethant allan o Ninefe daith tridiau i wastadedd
Bectileth, ac a wersyllasant o Bectileth, yn agos i'r mynydd
sydd ar y llaw aswy i ben Cilicia.

3. 22 Yna efe a gymerodd ei holl fyddin, ei wŷr traed, a gwŷr
meirch a cherbydau, ac a aeth oddi yno i'r mynydd-dir;
23 Ac a ddinistriodd Phud a Lud, ac a ysbeiliodd holl
feibion Rases, a meibion Israel, y rhai oedd tua'r anialwch,
i'r deau o wlad y Cheliaid.
24 Yna efe a aeth dros Ewffrates, ac a aeth trwy
Mesopotamia, ac a ddinistriodd yr holl ddinasoedd uchel y
rhai oedd ar yr afon Arbonai, nes dyfod at y môr.
25 Ac efe a gymmerth derfynau Cilicia, ac a laddodd y rhai
oedd yn ei wrthwynebu ef, ac a ddaeth i derfynau Jaffeth, y
rhai oedd tua’r deau, gyferbyn ag Arabia.
26 Amgylchodd hefyd holl feibion Madian, ac a losgodd eu
pebyll, ac a ysbeiliodd eu cwtau defaid.
27 Yna efe a aeth i waered i wastatir Damascus yn amser y
cynhaeaf gwenith, ac a losgodd eu holl feysydd hwynt, ac a
ddifethodd eu defaid a'u gwartheg, ac efe a ysbeiliodd eu
dinasoedd hwynt, ac a ddifethodd eu gwledydd hwynt, ac a
drawodd eu holl wŷr ieuainc â hwynt. ymyl y cleddyf.
28 Am hynny y syrthiodd ei ofn ef ar holl drigolion y
moroedd, y rhai oedd yn Sidon a Thyrus, a'r rhai oedd yn
trigo yn Sur ac Ocina, a'r rhai oedd yn trigo yn Jemnaan; a'r
rhai oedd yn trigo yn Azotus ac Ascalon a'i hofasant ef yn
ddirfawr.
PENNOD 3
1 A hwy a anfonasant genhadon ato i heddwch, gan
ddywedyd,
2 Wele nyni, gweision Nabuchodonosor y brenin mawr, yn
gorwedd o'th flaen di; defnyddia ni fel y byddo da yn dy
olwg.
3 Wele, ein tai, a'n holl leoedd, a'n holl feysydd o wenith, a
phraidd, a buches, a holl letyau ein pebyll yn gorwedd o
flaen dy wyneb; defnyddia hwynt fel y mynni.
4 Wele, ein dinasoedd ni, a'i thrigolion, yw dy weision;
tyrd a del â hwynt fel y sy dda i ti.
5 Felly y gwŷr a ddaethant i Holofernes, ac a fynegasant
iddo fel hyn.
6 Yna efe a ddaeth i waered tua glan y môr, efe a'i fyddin,
ac a osododd garsiynau yn y dinasoedd uchel, ac a
dynnodd allan ohonynt wŷr etholedig i gynorthwyo.
7 Felly hwy a'r holl wlad o amgylch a'u derbyniasant
hwynt â garlantau, â dawnsiau, ac â thympanau.
8 Eto efe a fwriodd i lawr eu terfynau hwynt, ac a dorrodd i
lawr eu llwyni hwynt: canys efe a orchymynnodd ddifetha
holl dduwiau y wlad, fod yr holl genhedloedd i addoli
Nabuchodonosor yn unig, ac i bob tafod a llwyth alw arno
ef yn dduw.
9 Ac efe a ddaeth drosodd yn erbyn Esdraelon, yn agos i
Jwdea, gyferbyn â chulfor mawr Jwdea.
10 Ac efe a wersyllodd rhwng Geba a Scythopolis, ac a
arhosodd yno fis cyfan, i gasglu ynghyd holl gerbydau ei
fyddin.
PENNOD 4
1 A meibion Israel, y rhai oedd yn trigo yn Jwdea, a
glywsant yr hyn oll a wnaethai Holofernes, pen-capten
Nabuchodonosor brenin yr Asyriaid, i’r cenhedloedd, ac
wedi iddo ysbeilio eu holl demlau hwynt, ac a’u dug hwynt
i’r dim.
2 Am hynny hwy a'i hofnasant ef yn ddirfawr, ac a
gythryblwyd gan Ierusalem, ac o achos teml yr Arglwydd
eu Duw:
3 Canys hwy a ddychwelasant o'r gaethglud, a holl bobl
Jwdea a ymgasglasant yn ddi∣weddarol: a'r llestri, a'r
allor, a'r tŷ, a sancteiddiwyd wedi y halogi.
4 Am hynny hwy a anfonasant i holl derfynau Samaria, a'r
pentrefydd, ac i Bethoron, a Belmen, a Jericho, ac i Choba,
ac Esora, ac i ddyffryn Salem:
5 Ac a feddianasant o flaen llaw holl gopaon y
mynyddoedd uchel, ac a gadarnhaodd y pentrefydd oedd
ynddynt, ac a gynnullasant fwytai i ryfel: canys yn hwyr y
mediasant eu meysydd hwynt.
6 Hefyd Joacim yr archoffeiriad, yr hwn oedd yn y dyddiau
hynny yn Jerwsalem, a ysgrifennodd at y rhai oedd yn trigo
yn Bethulia, a Betomestam, yr hwn sydd gyferbyn ag
Esdraelon, tua'r wlad agored, yn agos i Dothaim,
7 Gan eu cyhuddo i gadw tramwyfeydd y mynydd-dir:
canys ganddynt hwy yr oedd mynediad i Jwdea, a hawdd
oedd atal y rhai a ddeuent i fynu, gan fod y tramwyfa yn
union, i ddau ŵr ar y mwyaf.
8 A meibion Israel a wnaethant fel y gorchmynnodd
Joacim yr archoffeiriad iddynt, gyda henuriaid holl bobl
Israel, y rhai oedd yn trigo yn Jerwsalem.
9 Yna pob un o Israel a lefasant ar Dduw yn ddidrugaredd,
ac a ostyngasant eu heneidiau yn ddirfawr:
10 Y maent hwy, a'u gwragedd, a'u plant, a'u hanifeiliaid, a
phob dieithryn a chyflogwr, a'u gweision a brynwyd ag
arian, yn gosod sachliain ar eu llwynau.
11 Felly pob gwryw a gwragedd, a'r plant bychain, a
thrigolion Jerwsalem, a syrthiasant o flaen y deml, ac a
fwriasant ludw ar eu pennau, ac a ledaenasant eu sachliain
o flaen wyneb yr Arglwydd: hefyd a roddasant sachliain
am yr allor,
12 Ac a lefodd ar Dduw Israel oll ag un cydsyniad da, na
roddai efe eu plant yn ysglyfaeth, a'u gwragedd yn ysbail, a
dinasoedd eu hetifeddiaeth i ddistryw, a'r cysegr i halogiad
a gwaradwydd, a i'r cenhedloedd lawenhau.
13 Felly DUW a glybu eu gweddiau hwynt, ac a edrychodd
ar eu gorthrymderau: canys y bobl a ymprydiasant lawer o
ddyddiau yn holl Jwdea a Ierusalem, o flaen cysegr
Arglwydd hollalluog.
14 A Joacim yr archoffeiriad, a'r holl offeiriaid y rhai oedd
yn sefyll gerbron yr Arglwydd, a'r rhai oedd yn gweini i'r
Arglwydd, â'u llwyau wedi eu gwregysu â sachliain, ac a
offrymasant y poethoffrymau beunyddiol, ynghyd ag
addunedau a rhoddion y bobl,
15 Ac yr oedd ganddo ludw ar eu meitr, ac a waeddodd ar
yr Arglwydd â'u holl allu, am edrych yn rasol ar holl dŷ
Israel.
PENNOD 5
1 Yna y mynegwyd i Holofernes, pen-capten llu Assur, fod
yr Israeliaid wedi paratoi i ryfel, ac wedi cau cynteddau y
mynydd-dir, ac wedi atgyfnerthu holl gopaon y bryniau
uchel, ac wedi gosodwyd rhwystrau yn y gwledydd
siampên:
2 A'r hwn y digiodd efe yn fawr, ac a alwodd ar holl
dywysogion Moab, a thywysogion Ammon, a holl
lywodraethwyr y môr,
3 Ac efe a ddywedodd wrthynt, Mynegwch i mi yn awr,
feibion Chanaan, pwy yw y bobl hyn, yr hwn sydd yn trigo

4. yn y mynydd-dir, a beth yw y dinasoedd y maent yn trigo,
a beth yw lliaws eu byddin, ac ym mha beth y mae eu.
gallu a nerth, a pha frenin a osodir drostynt, neu gapten eu
byddin;
4 A phaham y penderfynasant beidio dyfod i'm cyfarfod,
mwy na holl drigolion y gorllewin.
5 Yna y dywedodd Achior, tywysog holl feibion Ammon,
Gwrando fy arglwydd yn awr air o enau dy was, a mynegaf
i ti y gwirionedd am y bobl hyn, y rhai sydd yn trigo yn
agos atat, ac yn trigo yn y bryniau. : ac ni ddaw celwydd
allan o enau dy was.
6Y bobl hyn oedd ddisgynyddion y Caldeaid:
7 A hwy a arhosasant o'r blaen yn Mesopotamia, am na
ganlynent dduwiau eu tadau, y rhai oedd yng ngwlad
Caldea.
8 Canys hwy a adawsant ffordd eu hynafiaid, ac a
addolasant Dduw y nefoedd, y Duw a adwaenant: felly
hwy a’u bwriasant allan oddi wrth wyneb eu duwiau, ac a
ffoesant i Mesopotamia, ac a arhosasant yno ddyddiau
lawer.
9 Yna eu DUW a orchmynnodd iddynt fyned o'r lle yr
oeddynt yn ei ymdeithio, a myned i wlad Chanaan: lle y
trigasant, ac a gynyddasant ag aur ac arian, ac ag anifeiliaid
mawr.
10 Ond pan oedd newyn yn gorchuddio holl wlad Chanaan,
hwy a aethant i waered i'r Aifft, ac a arhosasant yno, tra
oeddent hwy yn ymborth, ac a ddaethant yno yn dyrfa fawr,
fel na allai neb rifo eu cenedl hwynt.
11 Am hynny brenin yr Aifft a gyfododd yn eu herbyn
hwynt, ac a wnaeth yn gynnil â hwynt, ac a’u dug hwynt yn
isel wrth lafurio priddfeini, ac a’u gwnaeth hwynt yn
gaethweision.
12 Yna y gwaeddasant ar eu Duw, ac efe a drawodd holl
wlad yr Aipht â phlâu anwelladwy: felly yr Eifftiaid a'u
bwriasant allan o'u golwg.
13 A sychodd Duw y môr coch o'u blaen hwynt,
14 Ac a'u dug hwynt i fynydd Sina, a Chades-Barne, ac a
fwriodd allan bawb oedd yn trigo yn yr anialwch.
15 Felly y trigasant yng ngwlad yr Amoriaid, a hwy a
ddinistriasant trwy eu nerth holl Esebon, a thros yr
Iorddonen y meddianasant yr holl fynydd-dir.
16 A hwy a fwriasant allan o'u blaen hwynt y Chanaaneaid,
y Pheresiad, y Jebusiad, a'r Sychemiad, a'r holl Gergesiaid,
a hwy a drigasant yn y wlad honno ddyddiau lawer.
17 A thra na phechasant o flaen eu Duw, hwy a lwyddasant,
am fod y Duw sy'n casu anwiredd gyda hwynt.
18 Ond wedi iddynt ymadael â'r ffordd yr hon a osododd
efe iddynt, hwy a ddinistriwyd mewn llawer o frwydrau yn
ddolurus iawn, ac a ddygwyd yn gaethion i wlad nid oedd
yn eiddo iddynt, a theml eu Duw a fwriwyd i'r llawr, a'u
dinasoedd a fu. a gymerwyd gan y gelynion.
19 Ond yn awr y dychwelasant at eu Duw, ac a ddaethant i
fyny o'r lleoedd y gwasgarwyd hwynt, ac a feddianasant
Jerwsalem, lle y mae eu cysegr, ac a eisteddasant yn y
mynydd-dir; canys anghyfannedd ydoedd.
20 Yn awr gan hynny, fy arglwydd a'm rhaglaw, os bydd
cyfeiliorni yn erbyn y bobl hyn, a hwy yn pechu yn erbyn
eu Duw, ystyriwn mai hyn fydd eu dinistr hwynt, ac awn i
fyny, ac fe'u gorchfygwn hwynt.
21 Ond oni bydd anwiredd yn eu cenedl hwynt, aed fy
arglwydd yn awr heibio, rhag i'w Harglwydd eu
hamddiffyn hwynt, a'u Duw hwynt a fyddo drostynt, ac i ni
fyned yn waradwydd ger bron yr holl fyd.
22 A phan orffennodd Achior yr ymadroddion hyn, yr holl
bobl oedd yn sefyll o amgylch y babell a grwgnachasant, a
phrif wŷr Holofernes, a'r rhai oedd yn trigo ar lan y môr, ac
yn Moab, a lefarasant am ei ladd ef.
23 Canys, meddant hwy, nid ofnwn rhag wyneb meibion
Israel: canys, wele, pobl yw heb gadernid na nerth i ryfel
cryf.
24 Yn awr gan hynny, arglwydd Holofernes, nyni a awn i
fynu, a hwynt-hwy a fyddant yn ysglyfaeth i'w difa o'th
holl fyddin.
PENNOD 6
1 A phan ddaeth cynnwrf y gwŷr oedd o amgylch y cyngor
i ben, Holofernes pennaeth byddin Assur a ddywedodd
wrth Achior a'r holl Moabiaid gerbron holl fintai'r
cenhedloedd eraill,
2 A phwy wyt ti, Achior, a gwŷr Effraim, a broffwydaist
yn ein herbyn ni heddiw, ac a ddywedaist, na ddylem ryfela
â phobl Israel, oherwydd eu Duw a'u hamddiffyn hwynt? a
phwy sydd Dduw ond Nabuchodonosor?
3 Efe a anfon ei allu, ac a'u distrywia hwynt oddi ar wyneb
y ddaear, a'u Duw ni's gwared hwynt: ond nyni, ei weision
ef, a'u difethwn hwynt megis un gŵr; canys ni allant
gynnal nerth ein meirch ni.
4 Canys gyda hwynt y sathrwn hwynt dan draed, a’u
mynyddoedd a feddwant â’u gwaed, a’u meysydd a lenwir
â’u cyrff marw, ac ni all eu camrau sefyll o’n blaen ni,
canys hwy a ddifethir yn llwyr, medd y brenin
Nabuchodonosor, arglwydd yr holl ddaear: canys efe a
ddywedodd, Nid ofer fydd yr un o'm geiriau i.
5 A thithau, Achior, gwas Ammon, yr hwn a lefaraist y
geiriau hyn yn nydd dy anwiredd, ni weli fy wyneb
mwyach o'r dydd hwn, hyd oni ddialeddwyf y genedl hon a
ddaeth o'r Aipht.
6 Ac yna yr â chleddyf fy myddin, a thyrfa y rhai a'm
gwasanaethant, trwy dy ystlysau, a thi a syrth ym mhlith eu
lladdedigion hwynt, pan ddychwelwyf.
7 Yn awr gan hynny fy ngweision a ddygant di yn ôl i'r
mynydd-dir, ac a'th osodant yn un o ddinasoedd y
cynteddau:
8 Ac na ddifethir di, hyd oni ddifethir di gyd â hwynt.
9 Ac os perswadi dy hun yn dy feddwl y cymerir hwynt, na
syrth dy wyn∣pryd: myfi a'i lleferais, ac ofer fydd dim
o'm geiriau.
10 Yna Holofernes a orchmynnodd i'w weision, y rhai oedd
yn disgwyl yn ei babell, gymryd Achior, a dod ag ef i
Bethulia, a'i roi yn nwylo meibion Israel.
11 A'i weision a'i daliasant ef, ac a'i dygasant ef o'r
gwersyll i'r gwastadedd, ac a aethant o ganol y gwastadedd
i'r mynydd-dir, ac a ddaethant hyd y ffynhonnau oedd dan
Bethulia.
12 A phan welodd gwŷr y ddinas hwynt, hwy a gymerasant
eu harfau, ac a aethant allan o'r ddinas i ben y bryn: a
phawb a'r a ddefnyddiai wŷr taw a'u cadwodd hwynt rhag
dyfod i fynu, trwy fwrw meini i'w herbyn.
13 Er hynny wedi myned yn ddirgel dan y bryn, hwy a
rwymasant Achior, ac a'i bwriasant ef i lawr, ac a'i
gadawsant ef wrth droed y bryn, ac a ddychwelasant at eu
harglwydd.
14 Ond yr Israeliaid a ddisgynasant o'u dinas, ac a
ddaethant ato, ac a'i gollyngasant ef, ac a'i dygasant ef i
Bethulia, ac a'i cyflwynasant ef i lywodraethwyr y ddinas:

5. 15 Y rhai oedd yn y dyddiau hynny Osias mab Micha, o
lwyth Simeon, a Chabris mab Gothoniel, a Charmis mab
Melchiel.
16 A hwy a alwasant ynghyd holl henuriaid y ddinas, a'u
holl ieuenctid a redasant ynghyd, a'u gwragedd, i'r gymanfa,
ac a osodasant Achior yng nghanol eu holl bobl. Yna Osias
a ofynodd iddo am yr hyn a wnaethid.
17 Ac efe a atebodd ac a fynegodd iddynt eiriau cyngor
Holofernes, a'r holl eiriau a lefarasai efe yng nghanol
tywysogion Assur, a pha beth bynnag a lefarasai
Holofernes yn falch yn erbyn tŷ Israel.
18 Yna y bobl a syrthiasant ac a addolasant Dduw, ac a
lefasant ar Dduw. yn dweud,
19 O Arglwydd Dduw y nefoedd, edrych ar eu balchder
hwynt, a thrugarha isel stad ein cenedl, ac edrych ar wyneb
y rhai a sancteiddiwyd i ti heddiw.
20 Yna hwy a gysurasant Achior, ac a'i canmolasant ef yn
fawr.
21 Ac Osias a'i cymmerth ef allan o'r gymanfa i'w dŷ, ac a
wnaeth wledd i'r henuriaid; a hwy a alwasant ar Dduw
Israel yr holl nos honno am gymorth.
PENNOD 7
1 Trannoeth y gorchmynnodd Holofernes i'w holl fyddin,
ac i'w holl fyddin, y rhai oedd wedi dyfod i gymryd ei ran
ef, i symud eu gwersyll yn erbyn Bethulia, i gymryd
ymlaen llaw esgyniadau'r mynydd-dir, ac i ryfela yn erbyn
meibion Israel. .
2 Yna eu gwŷr cedyrn a symudasant eu gwersylloedd y
dydd hwnnw, a byddin y gwŷr rhyfel oedd gant a saith deg
o filoedd o wŷr traed, a deuddeng mil o wŷr meirch, wrth
ymyl y bagiau, a gwŷr eraill oedd ar droed yn eu plith, yn
dyrfa fawr iawn. .
3 A hwy a wersyllasant yn y dyffryn yn agos i Bethulia,
wrth y ffynnon, ac a ymledasant o led dros Dothaim hyd
Belmaim, ac o Bethulia hyd Gynamon, yr hon sydd
gyferbyn ag Esdraelon.
4 A meibion Israel, pan welsant eu lliaws, a gythryblwyd
yn ddirfawr, ac a ddywedasant bob un wrth ei gymydog,
Yn awr y gwŷr hyn a lyfu wyneb y ddaear; canys nid yw y
mynyddoedd uchel, na'r dyffrynoedd, na'r bryniau, yn gallu
dwyn eu pwys.
5 Yna pob un a gymerasant ei arfau rhyfel, ac wedi cynnau
tanau ar eu tyrau, hwy a arhosasant ac a wyliasant ar hyd y
noson honno.
6 Ond yn yr ail ddydd y dug Holofernes ei holl wŷr meirch
allan yng ngŵydd meibion Israel, y rhai oedd yn Bethulia,
7 Edrychodd ar y llwybrau i'r ddinas, a daeth at ffynhonnau
eu dyfroedd, a'u cymryd, a gosod gwarchodlu o wŷr rhyfel
drostynt, ac efe a symudodd tuag at ei bobl.
8 Yna holl benaethiaid meibion Esau, a holl lywodraethwyr
pobl Moab, a thywysogion y môr, a ddaethant ato, ac a
ddywedasant,
9 Clywed ein harglwydd yn awr air, fel na byddo
dymchweliad yn dy fyddin.
10 Canys y bobl hyn o feibion Israel nid ydynt yn
ymddiried yn eu gwaywffyn, ond yn uchder y mynyddoedd
y maent yn trigo ynddynt, am nad hawdd yw dyfod i fyny i
bennau eu mynyddoedd.
11 Yn awr gan hynny, fy arglwydd, nac ymladd yn eu
herbyn hwynt mewn trefn ryfel, ac ni ddifethir cymaint ag
un gŵr o'th bobl.
12 Arhoswch yn dy wersyll, a chadw holl wŷr dy fyddin, a
bydded i'th weision fynd yn eu dwylo y ffynnon ddwfr, yr
hon sydd yn gollwng o droed y mynydd.
13 Canys holl drigolion Bethulia sydd â'u dwfr oddi yno;
felly y bydd syched yn eu lladd, a hwy a roddant eu dinas i
fyny, a ninnau a'n pobl a awn i fyny i bennau'r
mynyddoedd sydd gerllaw, ac a wersyllwn arnynt, i wylio
rhag i neb fyned allan o'r ddinas.
14 Felly hwy a'u gwragedd, a'u plant, a ddifethir â thân, a
chyn i'r cleddyf ddyfod yn eu herbyn, hwy a ddymchwelir
yn yr heolydd y maent yn trigo.
15 Fel hyn y taled iddynt wobr ddrwg; am iddynt
wrthryfela, ac ni chyfarfuant â'th berson yn heddychol.
16 A'r geiriau hyn a foddlonodd Holofernes a'i holl weision,
ac efe a osododd i wneuthur fel y llefarasant.
17 Felly gwersyll meibion Ammon a aethant, a chyda
hwynt bum mil o'r Asyriaid, a hwy a wersyllasant yn y
dyffryn, ac a gymerasant y dyfroedd, a ffynhonnau
dyfroedd meibion Israel.
18 Yna meibion Esau a aethant i fyny gyda meibion
Ammon, ac a wersyllasant yn y mynydd-dir gyferbyn â
Dothaim: a hwy a anfonasant rai ohonynt tua'r deau, a
thua'r dwyrain, gyferbyn ag Ecrebel, yr hwn sydd yn agos i
Chusi, hynny yw. ar nant Mochmur; a gweddill byddin yr
Asyriaid a wersyllasant yn y gwastadedd, ac a
orchuddiasant wyneb yr holl wlad; ac yr oedd eu pebyll a'u
cerbydau wedi eu gosod i dyrfa fawr iawn.
19 Yna meibion Israel a lefasant ar yr Arglwydd eu Duw,
am ddiffygio eu calon hwynt, canys eu holl elynion a'u
hamgylchasant hwynt o amgylch, ac nid oedd ffordd i
ddianc o'u plith hwynt.
20 A holl fintai Assur a arhosodd o'u cwmpas hwynt, yn
wŷr traed, yn gerbydau, ac yn wŷr meirch, am bedwar
diwrnod ar hugain, fel y darfu i'w holl lestri dwfr holl
warcheidwaid Bethulia.
21 A'r pydewau a wacdasant, ac nid oedd ganddynt
ddu373?r i'w yfed er ys dydd; canys rhoddasant iddynt
ddiod wrth fesur.
22 Am hynny eu plant ieuainc a fuant allan o galon, a'u
gwragedd a'u gwŷr ieuainc a lewodd gan syched, ac a
syrthiasant i lawr yn heolydd y ddinas, ac wrth
dramwyfeydd y pyrth, ac nid oedd nerth mwyach ynddynt.
23 Yna yr holl bobl a ymgynullasant at Osias, ac at
benaethiaid y ddinas, yn wŷr ieuainc, ac yn wrageddos, ac
yn blant, ac a lefasant â llef uchel, ac a ddywedasant
gerbron yr holl henuriaid,
24 Bydded Duw yn farnwr rhyngom ni a chwi: canys mawr
y gwnaethoch niwed i ni, am na ofynasoch heddwch i
feibion Assur.
25 Canys yn awr nid oes i ni gynnorthwywr : eithr Duw a'n
gwerthodd ni i'w dwylaw hwynt, fel y bwrid ni i lawr o'u
blaen hwynt â syched a dinistr mawr.
26 Yn awr gan hynny galw hwynt attoch, a rhoddwch yr
holl ddinas yn ysbail i bobl Holofernes, ac i'w holl fyddin.
27 Canys gwell yw i ni gael ein gwneuthur yn ysbail iddynt,
na marw o syched: canys nyni a fyddwn weision iddo ef,
fel y byddo ein heneidiau fyw, ac na welant farwolaeth ein
babanod o flaen ein llygaid, na'n gwragedd na'n gwragedd.
ein plant i farw.
28 Cymerwn i dystiolaethu i'th erbyn y nef a'r ddaear, a'n
Duw ni, ac Arglwydd ein tadau, yr hwn sydd yn ein cosbi
ni yn ôl ein pechodau a phechodau ein tadau, fel nad yw
efe yn gwneuthur fel y dywedasom heddiw.

6. 29 Yna y bu wylofain mawr ag un gydsyniad yng nghanol
y gymanfa; a hwy a waeddasant ar yr Arglwydd Dduw â
llef uchel.
30 Yna y dywedodd Osias wrthynt, Frodyr, byddwch wrol,
goddefwch etto bum niwrnod, yn yr hwn y dichon yr
Arglwydd ein Duw droi ei drugaredd tuag atom; canys ni
thry efe ni yn llwyr.
31 Ac os â'r dyddiau hyn heibio, ac ni ddaw cymmorth i ni,
mi a wnaf yn ôl eich gair.
32 Ac efe a wasgarodd y bobl, bob un i'w ofal ei hun; a
hwy a aethant at furiau a thyrau eu dinas, ac a anfonasant y
gwragedd a’r plant i’w tai: a hwy a ddygasant yn isel iawn
yn y ddinas.
PENNOD 8
1 Y pryd hwnnw y clywodd Judith o hynny, yr hon oedd
ferch Merari, fab Ox, fab Joseff, fab Osel, fab Elcia, fab
Ananias, fab Gedeon, fab Raphaim. , the son of Acitho, the
son of Eliu, the son of Eliab, the son of Nathanael, the son
of Samael, the son of Salasadal, the son of Israel.
2 A Manasse oedd ei gwr hi, o'i llwyth a'i thylwyth, yr hwn
a fu farw yn y cynhaeaf haidd.
3 Canys fel yr oedd efe yn sefyll yn goruchwylio y rhai
oedd yn rhwymo ysgubau yn y maes, y gwres a ddaeth ar
ei ben ef, ac efe a syrthiodd ar ei wely, ac a fu farw yn
ninas Bethulia: a hwy a’i claddasant ef gyd â’i dadau yn y
maes rhwng Dothaim a Balamo. .
4 Felly Judith oedd weddw yn ei thŷ am dair blynedd a
phedwar mis.
5 A hi a wnaeth iddi babell ar ben ei thŷ, ac a wisgodd
sachliain am ei llwynau, ac a wisgodd ddillad ei gweddw.
6 A hi a ymprydiodd holl ddyddiau ei gweddwdod, ac
eithrio noswyliau y Sabothau, a'r Sabothau, a nosweithiau y
lleuadau newydd, a'r lleuadau newydd, a gwyliau, a
dyddiau uchel tŷ Israel.
7 Yr oedd hi hefyd yn hardd ei gwedd, ac yn hardd iawn
i'w gweled: a'i gŵr Manasse a adawsai iddi aur, ac arian, a
gweision, a morynion, a gwartheg, a thiroedd; a hi a
arhosodd arnynt.
8 Ac nid oedd neb a roddes iddi air drwg; gan ei bod yn
ofni Duw yn fawr.
9 Yn awr pan glybu hi eiriau drwg y bobl yn erbyn y
rhaglaw, hwy a lewasant o ddiffyg dwfr; canys Judith a
glywsai yr holl eiriau a lefarasai Osias wrthynt, ac a
dyngasai efe roddi y ddinas i’r Asyriaid ymhen pum
niwrnod;
10 Yna hi a anfonodd ei gweinyddes, yr hon oedd â
llywodraeth yr holl bethau oedd ganddi, i alw Osias a
Chabris, a Charmis, henuriaid y ddinas.
11 A hwy a ddaethant ati hi, a hi a ddywedodd wrthynt,
Gwrandêwch fi yn awr, O lywodraethwyr trigolion
Bethulia: canys nid yw eich geiriau a lefarasoch ger bron y
bobl heddiw yn gywir, ar y llw hwn a wnaethost ac a
lefarasoch. rhwng Duw a thithau, ac a addawaist draddodi'r
ddinas i'n gelynion, oni bai o fewn y dyddiau hyn i'r
Arglwydd droi i'th gynorthwyo.
12 Ac yn awr, pwy ydych chwi a demtiasoch Dduw
heddiw, ac a safwch yn lle Duw ym mysg meibion dynion?
13 Ac yn awr ceisiwch yr Arglwydd Holl-alluog, ond ni
chewch wybod dim byth.
14 Canys ni ellwch chwi ganfod dyfnder calon dyn, ac ni
ellwch ddirnad y pethau y mae efe yn eu meddwl: gan
hynny pa fodd y gellwch chwi chwilio allan Dduw, yr hwn
a wnaeth y pethau hyn oll, ac a adwaen ei feddwl ef, neu
am ddeall ei fwriad ef? Na, fy nghyfeillion, na chythruddo'r
Arglwydd ein Duw.
15 Canys oni bydd efe yn ein cynnorthwyo o fewn y pum
niwrnod hyn, y mae ganddo awdurdod i'n hamddiffyn pan
ewyllysio, bob dydd, neu i'n difetha o flaen ein gelynion.
16 Na rwymo gynghorion yr Arglwydd ein Duw : canys
nid fel dyn y mae Duw, fel y bygythier ef; ac nid yw efe fel
mab dyn, i fod yn ymryson.
17 Am hynny disgwyliwn am iachawdwriaeth o'i blegid ef,
a galw arno ef i'n cynnorthwyo, ac efe a wrendy ar ein llef
ni, os rhyngo fodd.
18 Canys ni chododd neb yn ein hoes ni, ac nid oes yn awr
yn y dyddiau hyn lwyth, na theulu, na phobl, na dinas yn
ein plith, y rhai a addolant dduwiau o waith dwylo, fel y bu
gynt.
19 Am ba achos y rhoddwyd ein tadau i'r cleddyf, ac yn
ysbail, ac a gawsant gwymp mawr o flaen ein gelynion.
20 Ond nid adwaenom ni dduw arall, am hynny hyderwn
na ddirmyga efe ni, na neb o'n cenedl.
21 Canys os felly y cymmerir ni, holl Jwdea a orwedd yn
ddiffaith, a'n cyssegr a ysbail; a bydd yn mynnu ei halogi
o'n genau ni.
22 A lladdfa ein brodyr, a chaethiwed y wlad, ac anrhaith
ein hetifeddiaeth, a dry efe ar ein pennau ni ym mhlith y
Cenhedloedd, pa le bynnag y byddwn mewn caethiwed; a
byddwn yn dramgwydd ac yn waradwydd i'r rhai oll a'n
meddiannant.
23 Canys ni chyfeirir ein caethiwed i ffafr: ond yr
Arglwydd ein Duw a’i tro hi yn anoniaeth.
24 Yn awr gan hynny, O frodyr, rhoddwn siampl i'n brodyr,
o herwydd bod eu calon hwynt yn ymddibynu arnom ni, a'r
cysegr, a'r tŷ, a'r allor, yn gorffwys arnom ni.
25 Diolchwn hefyd i'r Arglwydd ein Duw, yr hwn sydd yn
ein profi, megis y gwnaeth efe ein tadau.
26 Cofia pa bethau a wnaeth efe i Abraham, a pha fodd y
profodd Isaac, a'r hyn a ddigwyddodd i Jacob ym
Mesopotamia, Syria, pan oedd efe yn cadw defaid Laban
brawd ei fam.
27 Canys ni phrofodd efe ni yn y tân, megis y gwnaeth efe
hwynt, i archwilio eu calonnau hwynt, ac ni ddialodd efe
arnom ni: eithr yr Arglwydd sydd yn fflangellu y rhai a
nesaasant ato, i’w ceryddu hwynt.
28 Yna Osias a ddywedodd wrthi, Yr hyn oll a lefaraist ti â
chalon dda, ac nid oes neb a all ddywedyd dy eiriau.
29 Canys nid hwn yw y dydd cyntaf yr amlygir dy
ddoethineb di; ond er dechreuad dy ddyddiau yr holl bobl a
adnabu dy ddeall, am fod cyflwr dy galon yn dda.
30 Eithr y bobl a sychasant yn ddirfawr, ac a'n gorfodasant
ni i wneuthur iddynt megis y dywedasom, ac i ddwyn llw
arnom ein hunain, yr hwn ni thorrwn.
31 Am hynny yn awr gweddïa trosom ni, am dy fod yn
wraig dduwiol, a'r Arglwydd a anfon i ni law i lenwi ein
pydewau, ac ni lesgwn mwyach.
32 Yna y dywedodd Judith wrthynt, Gwrandêwch fi, a mi a
wnaf beth, yr hwn a â dros yr holl genhedlaethau at feibion
ein cenedl.
33 Sefwch heno yn y porth, a mi a af allan gyda'm
gweinyddes: ac o fewn y dyddiau yr addawsoch roddi y
ddinas i'n gelynion, yr Arglwydd a ymwel ag Israel trwy fy
llaw i.

7. 34 Ond nac ymholwch o'm gweithred i : canys ni fynegaf i
chwi, hyd oni orphener y pethau yr wyf yn eu gwneuthur.
35 Yna Osias a'r tywysogion a ddywedasant wrthi, Dos
mewn tangnefedd, a'r Arglwydd Dduw fyddo ger dy fron di,
i ddial ar ein gelynion.
36 Felly hwy a ddychwelasant o'r babell, ac a aethant i'w
wardiau.
PENNOD 9
1 Syrthiodd Judith ar ei hwyneb a rhoi lludw ar ei phen, a
dadorchuddio'r sachliain yr oedd wedi ei gwisgo; ac
ynghylch yr amser yr offrymwyd arogldarth yr hwyr
hwnnw yn Jerwsalem, yn nhŷ yr Arglwydd Judith, a lefodd
â llef uchel, ac a ddywedodd,
2 O Arglwydd Dduw fy nhad Simeon, yr hwn a roddaist
gleddyf i ddial ar y dieithriaid, yr hwn a ostyngodd wregys
morwyn i'w halogi hi, ac a ganfu y glun i'w gwarth, ac a
lygrodd ei morwyndod i'w gwaradwydd; canys dywedaist,
Nid felly y bydd; ac eto gwnaethant felly:
3 Am hynny y rhoddaist eu llywodraethwyr hwynt i'w
lladd, fel y lliwiasant eu gwely hwynt mewn gwaed, gan
gael eu twyllo, ac y trawsant y gweision â'u harglwyddi, a'r
arglwyddi ar eu gorseddau;
4 Rhoddaist hefyd eu gwragedd yn ysglyfaeth, a'u merched
yn gaethion, a'u holl ysbail i'w rhannu rhwng dy anwyl
blant; y rhai a gynhyrfwyd â’th ŵg, ac a ffieiddiasant
lygredigaeth eu gwaed hwynt, ac a alwasant arnat am
gymhorth: O Dduw, O fy Nuw, gwrando fi hefyd yn
weddw.
5 Canys ti a wneuthum, nid yn unig y pethau hynny, ond
hefyd y pethau a syrthiasant allan o'r blaen, ac a fu ar ôl;
meddyliaist am y pethau sydd yr awr hon, ac sydd i ddyfod.
6 Ie, parod wrth law y pethau a benderfynaist, ac a
ddywedasant, Wele, yr ydym yma: canys dy holl ffyrdd a
baratowyd, a'th farnedigaethau sydd yn dy ragwybodaeth.
7 Canys wele yr Assyriaid yn amlhau yn eu gallu; dyrchefir
hwynt â march a dyn ; gorfoleddant yn nerth eu gwyr traed;
ymddiriedant mewn tarian, a gwaywffon, a bwa, a thall; ac
na wyddost mai tydi yw yr Arglwydd yr hwn wyt yn
dryllio y brwydrau: yr Arglwydd yw dy enw.
8 Tafl i lawr eu nerth yn dy allu, a dwg i lawr eu grym yn
dy ddigofaint: canys bwriadasant halogi dy gysegr, a
llygru'r tabernacl lle y mae dy enw gogoneddus yn
gorffwys, ac i fwrw i lawr â chleddyf gorn dy allor.
9 Edrych ar eu balchder hwynt, ac anfon dy ddigofaint ar
eu pennau: rho yn fy llaw, yr hon wyt yn weddw, y gallu a
genhedlodd fi.
10 Taro trwy dwyll fy ngwefusau y gwas gyda'r tywysog,
a'r tywysog gyda'r gwas: dryllia eu cyflwr trwy law gwraig.
11 Canys ni saif dy allu mewn amldra, na'th nerth mewn
gwŷr cryfion: canys Duw y cystuddiedig wyt ti,
cynnorthwywr i'r gorthrymedig, cynhaliwr y gwan, nodded
y rhai annoeth, gwaredwr y rhai diobaith. .
12 Atolwg, atolwg, O Dduw fy nhad, a Duw etifeddiaeth
Israel, Arglwydd nef a daear, Creawdwr y dyfroedd, brenin
pob creadur, gwrando fy ngweddi:
13 A gwna fy ymadrodd a'm twyll yn archoll ac yn streip, y
rhai a fwriadasant bethau creulon yn erbyn dy gyfammod,
a'th dŷ cysegredig, ac yn erbyn pen Sion, ac yn erbyn tŷ
meddiant dy feibion.
14 A gwna i bob cenedl a llwyth gydnabod mai ti yw Duw
pob gallu a nerth, ac nad oes neb arall yn amddiffyn pobl
Israel ond tydi.
PENNOD 10
1 Wedi hynny hi a beidiodd â llefain ar Dduw Israel, ac a
derfynodd ar yr holl eiriau hyn.
2 Hi a gyfododd lle y syrthiasai, ac a alwodd ei morwyn, ac
a aeth i waered i'r tŷ yr oedd yn aros ynddo ar y dyddiau
Saboth, ac yn ei dyddiau gŵyl,
3 Ac a dynnodd oddi ar y sachliain oedd arni, ac a
ddiosgodd ddillad ei gweddwdod, ac a olchodd ei chorff ar
ei hyd â dwfr, ac a’i heneiniodd ag ennaint gwerthfawr, ac
a blethodd wallt ei phen, ac a wisgodd ddaiar. hi, ac a
wisgodd ei gwisgoedd gorfoledd, â'r rhai y gwisgwyd hi yn
ystod oes Manasse ei gŵr.
4 A hi a gymerth sandalau am ei thraed, ac a roddes o
amgylch ei breichledau, a'i chadwynau, a'i modrwyau, a'i
chlustlysau, a'i holl addurniadau, ac a'i gwisgai yn ddewr, i
swyno llygaid pawb oedd i'w gweled.
5 Yna hi a roddes i'w morwyn botelaid o win, a phastyn o
olew, ac a lanwodd sachaid ag ŷd wedi ei dorri, a chnpiau o
ffigys, ac â bara coeth; felly hi a blygodd yr holl bethau
hyn ynghyd, ac a'u gosododd hi arni.
6 Felly hwy a aethant allan at borth dinas Bethulia, ac a
gawsant yn sefyll yno Osias a henuriaid y ddinas, Chabris a
Charmis.
7 A phan welsant hi, fod ei gwedd hi wedi newid, a'i gwisg
wedi newid, hwy a ryfeddasant yn ddirfawr wrth ei
phrydferthwch, ac a ddywedasant wrthi.
8 Y mae Duw, Duw ein tadau, yn rhoi ffafr i ti, ac yn
cyflawni dy fentrau er gogoniant meibion Israel, ac i
ddyrchafiad Jerwsalem. Yna dyma nhw'n addoli Duw.
9 A hi a ddywedodd wrthynt, Gorchymynwch i byrth y
ddinas gael eu hagor i mi, fel yr elwyf allan i gyflawni y
pethau a ddywedasoch â mi. Felly gorchmynasant i'r
llanciau agor iddi, fel y llefarasai hi.
10 Ac wedi iddynt wneuthur felly, Judith a aeth allan, hi,
a'i morwyn gyd â hi; a gwŷr y ddinas a ofalasant ar ei hôl,
nes iddi fyned i lawr y mynydd, ac iddi fyned heibio i’r
dyffryn, ac na allai ei gweled mwyach.
11 Fel hyn yr aethant yn syth allan i'r dyffryn: a
gwyliadwriaeth gyntaf yr Asyriaid a gyfarfu â hi,
12 A chymerodd hi, ac a ofynnodd iddi, O ba bobl yr wyt ti?
ac o ba le y daethost? ac i ba le yr wyt yn myned? A hi a
ddywedodd, Gwraig o’r Hebreaid ydwyf fi, a ffoais oddi
wrthynt: canys hwy a roddir i chwi i’w difa:
13 Ac yr ydwyf fi yn dyfod o flaen Holofernes pen-capten
dy fyddin, i fynegi geiriau gwirionedd; a dangosaf iddo
ffordd, trwy ba un yr elo, ac yr ennilla yr holl fynydd-dir,
heb golli corff na bywyd neb o'i ddynion.
14 A phan glybu y gwŷr ei geiriau hi, a gweled ei gwedd,
hwy a ryfeddasant yn ddirfawr at ei phrydferthwch, ac a
ddywedasant wrthi,
15 Gwaredaist dy einioes, yn yr hyn a frysiaist i ddyfod i
waered i ŵydd ein harglwydd : yn awr gan hynny tyred i'w
babell ef, a rhai o honom ni a'th ddygant, hyd oni'th
draddodont di i'w ddwylo ef.
16 A phan safoch ger ei fron ef, nac ofna yn dy galon, eithr
mynega iddo yn ôl dy air; ac efe a ymbilia yn dda arnat.
17 Yna dewisasant allan ohonynt gant o wŷr i gyd-deithio â
hi a'i morwyn; a hwy a'i dygasant hi i babell Holofernes.

8. 18 Yna yr oedd cyntedd trwy yr holl wersyll: canys yr oedd
ei dyfodiad hi yn grynedig ym mhlith y pebyll, a hwy a
ddaethant o'i hamgylch hi, fel yr oedd hi yn sefyll y tu allan
i babell Holofernes, nes y mynegasant iddo o honi.
19 A hwy a synasant wrth ei phrydferthwch hi, ac a
edmygasant feibion Israel o'i herwydd hi: a phob un a
ddywedasant wrth ei gymydog, Pwy a ddirmygai y bobl
hyn, sydd a'r cyfryw wragedd yn eu plith? yn ddiau nid yw
yn dda fod un dyn ohonynt yn cael ei adael a allai, o gael ei
ollwng, dwyllo'r holl ddaear.
20 A'r rhai oedd yn gorwedd ger Holofernes a aethant allan,
a'i holl weision, a hwy a'i dygasant hi i'r babell.
21 A Holofernes a orffwysodd ar ei wely dan ganopi, yr
hwn oedd wedi ei wau â phorffor, ac aur, ac emralltau, a
meini gwerthfawr.
22 Felly hwy a fynegasant iddo o honi; ac efe a ddaeth
allan o flaen ei babell â lampau arian yn myned o'i flaen ef.
23 A phan ddaeth Judith o'i flaen ef a'i weision hwy oll a
ryfeddasant at brydferthwch ei gwedd hi; a hi a syrthiodd
ar ei hwyneb, ac a barchodd iddo: a’i weision a’i
cymerasant hi i fyny.
PENNOD 11
1 Yna y dywedodd Holofernes wrthi, Wraig, bydd gysurus,
nac ofna yn dy galon: canys ni niwedais i erioed yr un a'r a
oedd yn ewyllysgar i wasanaethu Nabuchodonosor, brenin
yr holl ddaear.
2 Yn awr gan hynny, oni buasai i'th bobl di, y rhai sydd yn
trigo yn y mynyddoedd, oleuo trwof fi, ni chodaswn fy
gwaywffon i'w herbyn hwynt: eithr hwy a wnaethant y
pethau hyn iddynt eu hunain.
3 Ond yn awr mynega i mi paham y ffoaist oddi wrthynt,
ac y daethost atom ni: canys er diogelwch y daethost; bydd
gysur, byddi fyw heno, ac wedi hyn:
4 Canys ni wna neb niwed i ti, ond erfyn arnat yn dda, fel y
gwnânt weision y brenin Nabuchodonosor fy arglwydd.
5 Yna Judith a ddywedodd wrtho, Derbyn eiriau dy was, a
goddef i'th lawforwyn lefaru yn dy ŵydd, ac ni fynegaf
gelwydd i'm harglwydd heno.
6 Ac os dilyni eiriau dy lawforwyn, Duw a ddwg y peth yn
berffaith ddarfod i ti; ac ni fetha fy arglwydd o'i ddybenion.
7 Fel mai byw Nabuchodonosor brenin yr holl ddaear, ac
fel mai byw ei allu ef, yr hwn a'th anfonodd i gynnal pob
peth byw: canys nid yn unig gwŷr a'i gwasanaethant ef
trwot ti, ond hefyd anifeiliaid y maes, a'r anifeiliaid, ac
ehediaid yr awyr, a fyddant byw trwy dy allu di dan
Nabuchodonosor a'i holl dŷ.
8 Canys nyni a glywsom am dy ddoethineb a’th bolisïau,
ac y mae yn hysbys ar yr holl ddaear, mai ti yn unig sydd
ragorol yn yr holl deyrnas, ac yn nerthol mewn
gwybodaeth, ac yn rhyfeddol mewn campau rhyfel.
9 Ac am y peth a lefarodd Achior yn dy gyngor di, ni a
glywsom ei eiriau ef; canys gwŷr Bethulia a'i hachubodd ef,
ac a fynegodd iddynt yr hyn oll a lefarasai efe wrthyt.
10 Am hynny, arglwydd a rhaglaw, paid â pharchu ei air ef;
ond gosod hi yn dy galon, canys gwir yw: canys ni chosbir
ein cenedl ni, ac ni ddichon cleddyf eu gorchfygu hwynt,
oni bai iddynt bechu yn erbyn eu Duw.
11 Ac yn awr, rhag i'm harglwydd gael ei orchfygu a'i
rwystro i'w fwriad, y mae marwolaeth yn awr wedi disgyn
arnynt, a'u pechod a'u goddiweddodd hwynt, â'r hwn y
digiant eu Duw pa bryd bynnag y gwnânt yr hyn nid yw
addas i fod. gwneud:
12 Canys eu bwyd a'u ciliodd hwynt, a'u holl ddwfr sydd
brin, ac a benderfynasant roddi dwylo ar eu hanifeiliaid, ac
a fwriadasant fwyta'r holl bethau hynny a waharddodd
Duw iddynt wrth ei ddeddfau ef:
13 A'u bwriad yw gwario blaenffrwyth y degfed ran o win
ac olew, y rhai a sancteiddiasent hwy, ac a neilltuwyd i'r
offeiriaid sydd yn gwasanaethu yn Ierusalem gerbron
wyneb ein Duw ni; y pethau hyn nid yw yn gyfreithlawn i
neb o'r bobl gyffyrddiad a'u dwylaw.
14 Canys hwy a anfonasant rai i Ierusalem, am i'r rhai sydd
yn trigo yno hefyd wneuthur y cyffelyb, i ddwyn trwydded
iddynt gan y senedd.
15 Yn awr pan ddywedant wrthynt, hwy a'i gwnânt ar
unwaith, a hwy a roddir i ti i'w difetha yr un dydd.
16 Am hynny myfi dy lawforwyn, gan wybod hyn oll, a
ffoais o'u gŵydd; a Duw a'm hanfonodd i weithio pethau
gyd â thi, lle y rhyfeddo yr holl ddaear, a phwy bynnag a'i
clywo.
17 Canys crefyddol yw dy was, ac a wasanaetha Dduw y
nefoedd ddydd a nos: yn awr gan hynny, fy arglwydd, mi a
arhosaf gyd â thi, a'th was a â allan liw nos i'r dyffryn, a mi
a weddïaf ar Dduw, ac yntau. bydd yn dweud wrthyf pan
fyddant wedi cyflawni eu pechodau:
18 A mi a ddeuaf, ac a'i mynegaf i ti: yna ti a â allan â'th
holl fyddin, ac ni bydd un o'r rhai a'th wrthwynebant.
19 A mi a'th arweiniaf di trwy ganol Jwdea, hyd oni
ddelych o flaen Ierusalem; a gosodaf dy orseddfainc yn ei
chanol hi; a thi a'u gyrr hwynt fel defaid heb fugail, ac ni
bydd ci mor agoryd ei enau wrthyt: canys y pethau hyn a
fynegwyd i mi yn ôl fy rhagwybodaeth, a hwy a fynegwyd
i mi, a mi a anfonwyd i fynegi i mi. ti.
20 Yna ei geiriau hi a foddlonodd Holofernes a'i holl
weision; a rhyfeddasant wrth ei doethineb, ac a
ddywedasant,
21 Nid oes y fath wraig o un pen i'r ddaear i'r llall, o ran
harddwch wyneb, a doethineb geiriau.
22 Yr un modd Holofernes a ddywedodd wrthi. Da a
wnaeth Duw i’th anfon o flaen y bobloedd, fel y byddai
nerth yn ein dwylo ni ac yn ddistryw i’r rhai sy’n ystyried
yn ysgafn fy arglwydd.
23 Ac yn awr tydi ill dau yn hardd yn dy wyneb, ac yn
ffraeth yn dy eiriau: yn ddiau os gwnei fel y dywedaist ti
dy DDUW, fydd fy Nuw i, a thi a drigo yn nhŷ y brenin
Nabuchodonosor, ac a fydd enwog trwy'r cyfan. ddaear.
PENNOD 12
1 Yna efe a orchmynnodd ei dwyn hi i mewn lle y gosodid
ei lech; a gorchymyn iddynt baratoi iddi o'i ymborth ei hun,
ac yfed o'i win ei hun.
2 A Judith a ddywedodd, Ni fwytâf o honi, rhag bod
tramgwydd: ond darpariaeth i mi o'r pethau a ddygais.
3 Yna Holofernes a ddywedodd wrthi, Pe bai dy
ddarpariaeth di, pa fodd y rhoddwn i ti y cyffelyb? canys ni
byddo gyda ni o'th genedl.
4 Yna y dywedodd Judith wrtho Cyn wired â bod dy enaid,
f'arglwydd, ni threuli dy lawforwyn y pethau sydd gennyf,
cyn i'r Arglwydd weithio trwy fy llaw y pethau a
benderfynodd efe.

9. 5 Yna gweision Holofernes a'i dygasant hi i'r babell, a hi a
hunodd hyd hanner nos, a hi a gyfododd tua
gwyliadwriaeth y bore,
6 Ac a anfonodd at Holofernes, gan arbed, Gorchmynnodd
fy arglwydd yn awr i'th lawforwyn fynd allan i weddi.
7 Yna Holofernes a orchmynnodd i'w wyliadwriaeth nad
arhosent hi: fel hyn y arosodd hi yn y gwersyll dridiau, ac a
aeth allan liw nos i ddyffryn Bethulia, ac a ymolchodd
mewn ffynnon ddwfr wrth y gwersyll.
8 A phan ddaeth hi allan, hi a attolygodd i Arglwydd Dduw
Israel gyfeirio ei ffordd i gyfodi meibion ei phobl.
9 Felly hi a ddaeth i mewn yn lân, ac a arhosodd yn y
babell, nes bwyta ei chig gyda'r hwyr.
10 Ac ar y pedwerydd dydd y gwnaeth Holofernes wledd
i'w weision ei hun yn unig, ac ni alwodd neb o'r
swyddogion i'r wledd.
11 Yna y dywedodd efe wrth Bagoas yr eunuch, yr hwn
oedd yn gofalu am yr hyn oll oedd eiddo ef, Dos yn awr, a
pherswadia'r wraig hon o Hebreaid sydd gyda thi, ar iddi
ddyfod atom, a bwyta ac yfed gyd â ni.
12 Canys wele, bydd yn drueni i'n person ni, os gollyngwn
y cyfryw wraig, heb gael ei chwmni; canys oni thynnwn hi
atom ni, hi a’n chwardd hi i ni.
13 Yna yr aeth Bagoas o ŵydd Holofernes, ac a ddaeth atto
hi, ac efe a ddywedodd, Nac ofna y llances deg hon ddyfod
at fy arglwydd, a chael ei hanrhydeddu yn ei ŵydd ef, ac
yfed gwin, a bydd lawen tu ag attom ni. a wnaed y dydd
hwn yn un o ferched yr Asyriaid, y rhai sydd yn
gwasanaethu yn nhŷ Nabuchodonosor.
14 Yna y dywedodd Judith wrtho, Pwy ydwyf fi yn awr, fel
yr enillwn fy arglwydd? yn ddiau, pa beth bynnag a'i
rhyngo ef, mi a wnaf ar fyrder, a bydd yn llawenydd imi
hyd ddydd fy marwolaeth.
15 Felly hi a gyfododd, ac a’i gwisgodd ei hun â’i gwisg
a’i holl wisg gwraig, ac a’i morwyn a aeth, ac a osododd
grwyn meddal ar lawr iddi gyferbyn â Holofernes, y rhai a
dderbyniasai hi gan Bagoas at ei defnydd beunyddiol, fel yr
eisteddai, ac bwyta arnynt.
16 A phan ddaeth Judith i mewn ac eistedd i lawr,
Holofernes ei galon a gynhyrfodd â hi, a'i feddwl a
gynhyrfodd, ac efe a ddeisyfiodd yn fawr ar ei chwmpas;
canys efe a arosodd amser i'w thwyllo, o'r dydd y gwelsai
efe hi.
17 Yna Holofernes a ddywedodd wrthi, Yf yn awr, a bydd
lawen gyda ni.
18 Felly Judith a ddywedodd, Mi a yfaf yr awr hon, fy
arglwydd, o herwydd y mawrhawyd fy einioes ynof
heddiw yn fwy na'r holl ddyddiau er fy ngeni.
19 Yna hi a gymmerth ac a fwytaodd ac a yfodd ger ei fron
ef yr hyn a baratoesai ei morwyn.
20 A Holofernes a ymhyfrydodd ynddi, ac a yfodd fwy o
win nag a yfasai efe un amser er pan y ganed ef.
PENNOD 13
1 A phan ddaeth yr hwyr, ei weision a frysiasant i ymadael,
a Bagoas a gaeodd ei babell y tu allan, ac a ddiswyddodd y
gweinyddion o ŵydd ei arglwydd; a hwy a aethant i’w
gwelyau: canys blino hwynt oll, am fod y wledd wedi bod
yn hir.
2 A Judith a adawyd yn unig yn y babell, a Holofernes yn
gorwedd yn unig ar ei wely: canys efe a lanwyd o win.
3 Gorchmynnodd Judith i'w morwyn sefyll y tu allan i'w
ystafell wely, a disgwyl amdani. yn dyfod allan, megis yr
oedd hi yn gwneuthur beunydd: canys hi a ddywedodd am
fyned allan i’w gweddiau, a hi a lefarodd wrth Bagoas yn
ôl yr un diben.
4 Felly aeth pawb allan, ac ni adawyd yr un yn yr ystafell
wely, na bach na mawr. Yna Judith, yn sefyll wrth ei gwely,
a ddywedodd yn ei chalon, O Arglwydd Dduw pob gallu,
edrych ar yr anrheg hon ar weithredoedd fy nwylo er
dyrchafiad Jerwsalem.
5 Canys yn awr yw'r amser i gynnorthwyo dy etifeddiaeth,
ac i weithredu dy fen ∣ thau i ddistryw y gelynion a
gyfodasant i'n herbyn.
6 Yna hi a ddaeth at golofn y gwely, yr hon oedd wrth ben
Holofernes, ac a dynnodd ei faw oddi yno,
7 Ac a nesaodd at ei wely, ac a ymaflodd yng ngwallt ei
ben ef, ac a ddywedodd, Cryf fi, Arglwydd Dduw Israel,
heddiw.
8 A hi a drawodd ddwywaith ar ei wddf ef â'i holl nerth, a
hi a dynodd ei ben ef oddi arno.
9 A syrthiodd ei gorph i waered o'r gwely, ac a dynnodd i
lawr y canopi oddi ar y colofnau; ac anon wedi iddi fyned
allan, ac a roddes ei ben Holofernes i'w morwyn ;
10 A hi a’i rhoddes hi yn ei chwd o ymborth: a hwynt ill
dau a aethant ynghyd, yn ôl eu harfer, i weddi: a phan
aethant heibio i’r gwersyll, hwy a amgylchasant y dyffryn,
ac a aethant i fyny mynydd Bethulia, ac a ddaethant at ei
byrth.
11 Yna y dywedodd Judith o hirbell, wrth y gwylwyr wrth
y porth, Agorwch, agorwch yn awr y porth: Duw, sef ein
Duw ni, sydd gyd â ni, i ddangos ei allu ef eto yn
Jerwsalem, a'i luoedd yn erbyn y gelyn, fel y gwnaeth efe.
gwneud y diwrnod hwn.
12 A phan glybu gwŷr ei dinas ei llef hi, hwy a frysiasant
fyned i waered i borth eu dinas, a hwy a alwasant henuriaid
y ddinas.
13 Ac yna hwy a redasant oll ynghyd, bychan a mawr,
canys rhyfedd oedd hi iddynt ddyfod: felly hwy a agorasant
y porth, ac a’i derbyniasant, ac a wnaethant dân i oleuni, ac
a safasant o’u hamgylch.
14 Yna hi a ddywedodd wrthynt â llef uchel, Clodforwch,
molwch Dduw, molwch Dduw, meddaf, canys ni
chymerodd efe ymaith ei drugaredd oddi wrth dŷ Israel,
ond efe a ddifethodd ein gelynion trwy fy nwylo i y nos
hon.
15 Felly hi a gymerodd y pen allan o'r cwd, ac a'i
mynegodd, ac a ddywedodd wrthynt, wele ben Holofernes,
pen-capten llu Assur, ac wele y canopi, yr hwn y
gorweddodd efe ynddo yn ei feddwdod; a'r Arglwydd a'i
trawodd ef â llaw gwraig.
16 Fel mai byw yr Arglwydd, yr hwn a'm cadwodd yn y
ffordd yr aethum, fy ngwyneb a'i twyllodd ef i'w ddistryw,
ac etto ni wnaeth efe bechod gyd â mi, i'm halogi a'm
cywilyddio.
17 A'r holl bobl a synasant yn ddirfawr, ac a ymgrymasant,
ac a ymgrymasant i Dduw, ac a ddywedasant yn uniawn,
Bendigedig fyddo di, O ein Duw ni, yr hwn a ddygaist
heddiw ddim i elynion dy bobl.
18 Yna Osias a ddywedodd wrthi, O ferch, bendigedig wyt
ti o Dduw goruchaf goruwch yr holl wragedd ar y ddaear; a
bendigedig fyddo'r Arglwydd Dduw, yr hwn a greodd y
nefoedd a'r ddaear, yr hwn a'th gyfarwyddodd di i dorri
ymaith ben ein gelynion.

10. 19 Am hyn ni chili dy hyder oddi wrth galon dynion, y rhai
sydd yn cofio gallu Duw yn dragywydd.
20 A Duw a drodd y pethau hyn atat ti er mawl gwastadol,
i ymweled â thi mewn pethau da, am nad arbedaist dy
einioes er gorthrymder ein cenedl, eithr dialeddaist ein
dinistr ni, gan rodio yn union ger bron ein Duw. A’r holl
bobl a ddywedasant; Boed felly, boed felly.
PENNOD 14
1 Yna y dywedodd Judith wrthynt, Gwrandewch arnaf fi yn
awr, fy mrodyr, a chymerwch y pen hwn, a chrogwch ef ar
y lle uchaf o'ch muriau.
2 A chyn gynted ag yr ymddangoso y bore, a'r haul ar y
ddaear, cymerwch bob un ei arfau, ac ewch allan bob gwr
dewr o'r ddinas, a gosodwch gapten arnynt, fel petaech yn
ewyllysio. dos i waered i'r maes tua gwyliadwriaeth yr
Assyriaid; ond peidiwch mynd i lawr.
3 Yna hwy a gymerant eu harfwisg, ac a ânt i'w gwersyll,
ac a gyfodant dywysogion byddin Assur, ac a redant i
babell Holofernes, ond ni chânt ef: yna ofn a ddisgyn
arnynt, a hwy a ffo o flaen dy wyneb.
4 Felly chwithau, a phawb sy'n trigo ar derfynau Israel, a'u
herlidiant hwynt, ac a'u dymchwelwch wrth fyned.
5 Ond cyn i chwi wneuthur y pethau hyn, galw ataf fi
Achior yr Ammoniad, fel y gwelo ac yr adwaeno efe yr
hwn a ddirmygai dŷ Israel, a'r hwn a'i hanfonodd ef atom ni
megis i'w farwolaeth ef.
6 Yna y galwasant Achior o dŷ Osias; ac wedi dyfod, a
gweled pen Holofernes yn llaw dyn yn nghynulliad y bobl,
efe a syrthiodd i lawr ar ei wyneb, a'i ysbryd yn methu.
7 Ond wedi iddynt ei adferu ef, efe a syrthiodd wrth draed
Judith, ac a'i parchodd hi, ac a ddywedodd, Bendigedig wyt
ti yn holl bebyll Jwda, ac yn yr holl genhedloedd, y rhai a
synnir wrth glywed dy enw.
8 Yn awr gan hynny mynega i mi yr holl bethau a
wnaethost yn y dyddiau hyn. Yna Judith a fynegodd iddo
yng nghanol y bobl yr hyn oll a wnaethai hi, o’r dydd yr
aeth hi allan hyd yr awr honno y llefarodd efe wrthynt.
9 Ac wedi iddi ymatal rhag llefaru, y bobl a floeddiasant â
llef uchel, ac a wnaethant sŵn gorfoleddus yn eu dinas.
10 A phan welodd Achior yr hyn oll a wnaethai Duw Israel,
efe a gredodd yn Nuw yn ddirfawr, ac a enwaedodd ar
gnawd ei flaen-groen, ac a unwyd â thŷ Israel hyd y dydd
hwn.
11 A chyn gynted ag y cyfododd y bore, hwy a grogasant
ben Holofernes ar y mur, a phawb a gymerasant ei arfau ef,
ac a aethant allan yn rhwymau i gyfyngau y mynydd.
12 Ond pan welodd yr Asyriaid hwynt, hwy a anfonasant at
eu harweinwyr, y rhai a ddaethent at eu tywysogion a'u
llwythau, ac at bob un o'u llywodraethwyr.
13 A hwy a ddaethant i babell Holofernes, ac a
ddywedasant wrth yr hwn oedd â gofal ei holl bethau ef,
Deffro yn awr ein harglwydd: canys y caethweision a fuant
yn hyf i ddyfod i waered i’n herbyn ni i ryfel, fel y
dinistrier hwynt yn llwyr.
14 Yna yr aeth yn Bagoas, ac a guro wrth ddrws y babell;
canys tybiai ei fod wedi huno gyda Judith.
15 Ond gan nad oedd neb yn ateb, efe a'i hagorodd, ac a
aeth i'r ystafell wely, ac a'i cafodd ef wedi ei fwrw ar y
llawr yn farw, a'i ben a gymmerwyd oddi arno.
16 Am hynny efe a lefodd â llef uchel, ag wylofain, ac
ochenaid, a llefain nerthol, ac a rwygodd ei ddillad.
17 Wedi iddo fynd i'r babell y lletyai Judith ynddi: a phan
na chafodd hi, efe a neidiodd allan at y bobl, ac a lefodd,
18 Y caethweision hyn a wnaethant yn fradwrus; un wraig
o’r Hebreaid a ddug warth ar dŷ y brenin Nabuchodonosor:
canys wele Holofernes yn gorwedd ar lawr heb ben.
19 A phan glywodd tywysogion byddin yr Asyriaid y
geiriau hyn, hwy a rwygasant eu cotiau, a'u meddyliau a
gythryblwyd yn rhyfeddol, a bu gwaedd a sŵn mawr iawn
trwy'r gwersyll.
PENNOD 15
1 A phan glybu y rhai oedd yn y pebyll, hwy a synasant am
y peth a wnaethid.
2 Ac ofn a chryndod a syrthiasant arnynt, fel nad oedd neb
a fynnai aros yng ngolwg ei gymydog, ond gan ruthro allan
oll ynghyd, hwy a ffoesant i bob ffordd o'r gwastadedd, a'r
mynydd-dir.
3 Ffodd y rhai oedd wedi gwersyllu yn y mynyddoedd o
amgylch Bethulia. Yna meibion Israel, pob un oedd yn
rhyfelwr yn eu plith, a ruthrasant allan arnynt.
4 Yna yr anfonodd Osias i Betomasthem, ac i Bebai, a
Chobai, a Chobai, a Cola, ac i holl derfynau Israel, y rhai a
fynegent y pethau a wnaethid, ac a ruthrai pawb allan ar eu
gelynion i'w difetha.
5 A meibion Israel, pan glybu, hwy oll a syrthiasant arnynt
yn un caniatâd, ac a’u lladdasant hwynt i Chobai: yr un
modd hefyd y rhai a ddaethent o Ierusalem, ac o’r holl
fynydd-dir, (canys dynion a fynegasant iddynt yr hyn a
wnaethid). yng ngwersyll eu gelynion) a'r rhai oedd yn
Galaad, ac yn Galilea, a'u hymlidiasant hwynt â lladdfa
fawr, nes myned heibio i Ddamascus a'i therfynau.
6 A'r gweddill oedd yn trigo yn Bethulia, a syrthiasant ar
wersyll Assur, ac a'i hyspeiliodd hwynt, ac a gyfoethogwyd
yn ddirfawr.
7 Yr oedd gan yr Israeliaid y rhai a ddychwelasant o'r
lladdfa yr hyn oedd yn weddill; a’r pentrefi a’r dinasoedd,
y rhai oedd yn y mynyddoedd ac yn y gwastadedd, a
gawsant ysbail lawer: canys y dyrfa oedd fawr iawn.
8 Yna Joacim yr archoffeiriad, a henuriaid meibion Israel,
y rhai oedd yn trigo yn Ierusalem, a ddaethant i weled y
pethau da a ddangosasai Duw i Israel, ac i weled Jwdith, ac
i'w cyfarch hi.
9 A phan ddaethant ati hi, hwy a’i bendithiasant hi yn
unfryd, ac a ddywedasant wrthi, Ti yw dyrchafiad
Ierusalem, ti yw mawr ogoniant Israel, gorfoledd mawr ein
cenedl ni.
10 Trwy dy law y gwnaethost yr holl bethau hyn :
gwnaethost lawer o ddaioni i Israel, a rhyngodd bodd Duw
â hwynt: bendigedig fyddo Arglwydd hollalluog yn
dragywydd. A’r holl bobl a ddywedasant, Boed felly.
11 A’r bobl a anrheithiasant y gwersyll dros ddeng
niwrnod ar hugain: a hwy a roddasant i Judith Holofernes
ei babell, a’i holl lech, a’i welyau, a’i lestri, a’i holl lestri: a
hi a’i cymerth, ac a’i gosodasant ar ei mul; ac a baratôdd ei
throl, ac a'u gosododd arnynt.
12 Yna holl wragedd Israel a redasant ynghyd i'w gweled
hi, ac a'i bendithiasant hi, ac a wnaeth ddawns yn eu plith
iddi hi: a hi a gymmerth ganghennau yn ei llaw, ac a
roddes hefyd i'r gwragedd oedd gyd â hi.
13 A hwy a roddasant arni hi, a'i morwyn oedd gyda hi, o
flaen yr holl bobl yn y ddawns, gan arwain yr holl wragedd:

11. a holl wŷr Israel a ddilynasant yn eu harfwisg â garlantau,
ac â chaniadau. yn eu cegau.
PENNOD 16
1 Yna dechreuodd Judith ganu'r diolchgarwch hwn yn holl
Israel, a chanodd yr holl bobl ar ei hôl hi y gân fawl hon.
2 A Judith a ddywedodd, Dechreuwch i'm Duw â
thympanau, canwch i'm Harglwydd â symbalau:
clodforwch iddo salm newydd: dyrchafwch ef, a galw ar ei
enw ef.
3 Canys Duw sydd yn dryllio y rhyfeloedd: canys ym mysg
y gwersylloedd ym mysc y bobloedd efe a’m gwaredodd o
law y rhai a’m herlidiasant.
4 Assur a ddaeth o'r mynyddoedd o'r gogledd, efe a ddaeth
â deng myrddiwn o'i fyddin, a'i luoedd a ataliodd y
llifeiriant, a'u gwŷr meirch a orchuddiasant y bryniau.
5 Efe a ymffrostiai y llosgai efe fy nherfynau, ac y lladdai
fy ngwŷr ieuainc â'r cleddyf, a tharo y plant sugno yn erbyn
y ddaear, ac a wnai fy mabanod yn ysglyfaeth, a'm
gwyryfon yn ysbail.
6 Ond yr Arglwydd hollalluog a'u siomodd hwynt trwy law
gwraig.
7 Canys y cedyrn ni syrthiasai gan y gwŷr ieuainc, ac ni
thawodd meibion y Titaniaid ef, ac ni osododd cewri uchel
arno: ond Judith merch Merari a'i gwanhaodd â
phrydferthwch ei hwynebpryd.
8 Canys hi a ddisododd wisg ei gweddwdod yn
ddyrchafiad y rhai gorthrymedig yn Israel, ac a eneiniodd
ei hwyneb ag ennaint, ac a rwymodd ei gwallt hi mewn
darren, ac a gymmerodd wisg lliain i'w dwyllo ef.
9 Ei sandalau a anrheithiodd ei lygaid, ei phrydferthwch a
gymerodd ei feddwl yn garcharor, a'r ffau a aeth trwy ei
wddf ef.
10 Y Persiaid a ddirgrynasant wrth ei hyfdra, a'r Mediaid a
ddychrynwyd gan ei chaledwch.
11 Yna y gwaeddasant fy nghystudd yn llawen, a'm rhai
gwan a lefasant yn uchel; ond synasant: y rhai hyn a
ddyrchafasant eu llef, ond hwy a ddymchwelwyd.
12 Meibion y llancesau a'u trwodd hwynt, ac a'i clwyfasant
fel plant y ffoedigion: difethwyd hwynt trwy ryfel yr
Arglwydd.
13 Canaf i'r Arglwydd ganiad newydd : O Arglwydd, mawr
a gogoneddus wyt ti, rhyfeddol mewn nerth, ac
anorchfygol.
14 Bydded i'r holl greaduriaid dy wasanaethu: canys ti a
lefarodd, a hwy a wnaethpwyd, ti a anfonaist dy ysbryd, ac
efe a'u creodd hwynt, ac nid oes a all wrthsefyll dy lais.
15 Canys y mynyddoedd a symudir oddi wrth eu sylfeini
â'r dyfroedd, y creigiau a doddant fel cwyr o'th ŵydd di:
eto trugarog wyt i'r rhai a'th ofnant.
16 Canys rhy fychan yw pob aberth i arogl peraidd i ti, a'r
holl wêr nid yw digonol i'th boethoffrwm: ond mawr yw yr
hwn sydd yn ofni yr Arglwydd bob amser.
17 Gwae'r cenhedloedd a gyfodant yn erbyn fy nghenedl!
bydd yr Arglwydd hollalluog yn dial arnynt yn nydd y farn,
trwy osod tân a mwydod yn eu cnawd; a hwy a'u teimlant,
ac a wylant yn dragywydd.
18 Ac wedi iddynt fyned i mewn i Ierusalem, hwy a
addolasant yr Arglwydd; a chyn gynted ag y purwyd y bobl,
hwy a offrymasant eu poethoffrymau, a’u hoffrymau rhad,
a’u rhoddion.
19 Judith hefyd a gysegrodd holl bethau Holofernes, y rhai
a roddasai y bobl iddi, ac a roddes y canopi a ddygasai hi
o'i ystafell wely, yn anrheg i'r Arglwydd.
20 Felly dyma'r bobl yn parhau i wledda yn Jerwsalem o
flaen y cysegr am dri mis, ac arhosodd Judith gyda nhw.
21 Wedi hyn dychwelodd pob un i'w etifeddiaeth ei hun, a
Judith a aeth i Bethulia, ac a arhosodd yn ei meddiant ei
hun, ac a fu yn ei hamser yn anrhydeddus yn yr holl wlad.
22 A llawer a'i chwenychasant hi, ond nid adnabu neb hi
holl ddyddiau ei heinioes, wedi i Manasses ei gŵr hi farw,
ac a gasglwyd at ei bobl.
23 Ond hi a gynyddodd fwyfwy mewn anrhydedd, ac a
heneiddiodd yn nhŷ ei gŵr, yn gant a phump oed, ac a
wnaeth ei morwyn yn rhydd; felly hi a fu farw yn Bethulia:
a hwy a’i claddasant hi yn ogof Manasses ei gŵr.
24 A thŷ Israel a alarasant amdani saith niwrnod: a chyn
marw, hi a rannodd ei heiddo hi i'r holl deulu oedd agosaf
at ei gŵr Manasse, ac i'r rhai agosaf o'i thylwyth.
25 Ac nid oedd neb a ofnodd yr Israeliaid mwyach yn
nyddiau Iudith, nac amser maith wedi ei marwolaeth hi.