مراقبة العملية الانتاجية لمنتج صناعي باستخدام ادوات ضبط الجودة (دراسة حالة مصنع سنبلة ليبيا لطحن الحبوب المساهمة) مجلة العلوم الشاملة العدد 27\https://drive.google.com/file/d/1kkFJNiTpb9p_ebqU_vGVEZrXC5lmCuRF/view

1. ‫ﻣ‬
‫ـ‬
‫ﺟﻠ‬
‫ـ‬
‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬
‫ـ‬
‫ﻌ‬
‫ـ‬
‫ﻠ‬
‫ـ‬
‫اﻟﺷـﺎﻣ‬ ‫وم‬
‫ـ‬
‫ﻠ‬
‫ـ‬
‫ﺔ‬
) ‫اﻟﻣﺟﻠد‬
7
(
،
‫ﻣﻠﺣﻖ‬
) ‫اﻟﻌدد‬
27
(
،
)
‫دﯾﺳﻣﺑر‬
2023
(
‫ردﻣ‬
‫د‬
:
2518-5799
J
Journal of Total
Volume (7), Issue (27), (DEC.2023)
ISSN: 2518-5799
‫ﺻﻔﺣﺔ‬
216 ‫ﻟـﯾـﺑﯾـــﺎ‬ ،‫رﻗـداﻟـﯾــن‬ ، ‫واﻟﺗﻘﻧﯾﺔ‬ ‫ﻟـﻠـﻌـﻠـوم‬ ‫اﻟـﻌـﺎﻟــﻲ‬ ‫اﻟــﻣـﻌــﮭــد‬
Higher Institute of Science & Technology, Raqdalen, Libya
‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ﺎﻋﻲ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻤ‬
(‫ﺔ‬ ‫ﺎﻫ‬ ‫اﻟ‬ ‫ب‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺤﺎﻟﺔ‬ ‫اﺴﺔ‬
‫ر‬‫)د‬
‫اﻤ‬ ‫اﻤ‬ ‫ﺎن‬ ‫رﻤ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻋ‬ .‫أ‬
‫ﻤ‬ ‫ﻼم‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋ‬ ‫د‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻨﺎﺼ‬ .‫أ‬
‫اﺘﺔ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺠﺎﻤﻌﺔ‬ / ‫اﺘﺔ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺴﺔ‬ ‫اﻟﻬ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻛﻠ‬
.................................................................................................................
‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬
‫اﻷﺴﺎﺴ‬ ‫ف‬ ‫اﻟﻬ‬
‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﺎﻟﻌ‬ ‫اﻓﺎت‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺎب‬ ‫أﺴ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﻫﺎ‬
‫ودور‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫أد‬ ‫ام‬ ‫ﺈﺴ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺘ‬ ‫اﻟﻲ‬ ‫اﺴﺔ‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻩ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻲ‬
‫ا‬ ‫ﺈﺴ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻠﻬﺎ‬ ‫وﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻹﺤ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﻹﺨ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻋﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫اء‬ ‫إﺠ‬ ‫ﺘ‬ ‫اﺴﺔ‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫اف‬ ‫أﻫ‬ ‫ﻘ‬ ‫وﻟ‬ ،‫ﺔ‬ ‫ﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﺴ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻹﻨ‬
‫اﻤﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫م‬
‫ﺎﺌ‬ ‫اﻻﺤ‬
‫ﺔ‬
Minitab, Microsoft Excel
،
‫ﺔ‬ ‫ﻀ‬ ‫اﻟﻔ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫ﺤ‬
‫ب‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎج‬ ‫اﻨ‬ ‫ﻌ‬
‫ﺎﺒ‬ ‫ﻤ‬ ‫و‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬
.‫ة‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻠ‬ ‫اﺼﻔﺎت‬ ‫ﻟﻠ‬
‫ﺎرت‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫اء‬ ‫إﺠ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺤ‬
،‫ﻀﺔ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﻤﺎد‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻟ‬ ‫اﺼﻔﺎت‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻘﺔ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻤ‬ : ‫ﺎﻨ‬ ‫و‬ ، ‫ﺘ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ،‫ﻀﺔ‬ ‫اﻟ‬ ،‫ﻤﺎد‬ ‫اﻟ‬ ،‫ﺔ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬
‫اﻟ‬ ‫روﻟﺔ‬ ‫ة‬
‫ر‬‫ا‬ ‫ﺤ‬ ‫درﺠﺔ‬ ‫ﺘﻔﺎع‬‫ر‬‫ا‬‫و‬ ‫ب‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻔﺎءة‬ ‫اﻤﻞ‬ ‫ﻋ‬ ‫ة‬ ‫ﻟﻌ‬ ‫ا‬ ‫وﻫ‬ ‫ﺠﻊ‬ ‫و‬ ،‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻌﺎﯿ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫اﺼﻔﺎت‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻘﺔ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫م‬ ‫وﻋ‬
‫اﻤﻞ‬ ‫ﻟﻠﻌ‬ ‫ﺎﻻﻀﺎﻓﺔ‬
‫اﺴﺎت‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤ‬ ‫اء‬ ‫إﺠ‬ ‫ة‬
‫ر‬‫و‬ ‫اﺴﺔ‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫اوﺼ‬ ‫ﻓﻘ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻟ‬ ، ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ء‬ ‫وﺴ‬ ،‫ﻤﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ب‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀﻌﻒ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻤ‬ ‫اﻻﺨ‬
.‫ب‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫وﻤ‬ ‫ﺎﻨﻊ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫أد‬ ‫وﺘ‬ ،‫ﺎج‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫م‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺢ‬ ‫اﻟﻘ‬ ‫اع‬ ‫اﻨ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫ﻔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬
،‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫أد‬ :
.‫ﺢ‬ ‫اﻟﻘ‬ ‫دة‬ ‫ﺠ‬ ، ‫ﺎر‬ ‫ﻤ‬
Abstract
The main objective of this study is to improve the production process using quality control tools and their role
in diagnosing the causes of deviations in the production process in industrial enterprises, to achieve the
objectives of the study, a set of laboratory and statistical tests were conducted and graphically represented
using statistical programs Minitab, Microsoft Excel, where the hypothesis was that the production of the Libya
grain milling plant was under control and conform to the approved Libyan specifications.
The tests were carried out on humidity, ash, acidity, gluten, and were: factory conformity to specifications for
both humidity, ash, and acidity, and gluten non-conformity to the required specifications and standards, due to
several factors, the efficiency of grain humidification processes, the high temperature of the grinding roller, in
addition to other factors such as the weakness of the grain used, and poor in the storage process, the study
recommended the need to conduct more studies on wheat used in the production process, and the application
of quality control tools in grain factories and Mills.
Keywords: quality control tools, Pareto chart, Wheat Quality.
‫ﻤﺔ‬ ‫ﻘ‬ ‫اﻟ‬
‫ﻤ‬ ‫ﺠﻲ‬ ‫ﻟ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﻲ‬ ‫ﻘ‬ ‫اﻟ‬ ‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫إن‬
‫ﺤ‬ ‫زﺎدة‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﺴﺎﻫ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫ع‬ ‫اﻷﺴ‬ ‫ﺎج‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ة‬ ‫ﻓ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﺴ‬ ‫اﻟ‬
‫ﺎت‬ ‫ﺴ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫دﻓﻊ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻤ‬ ،‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫اق‬ ‫اﻷﺴ‬ ‫ﻀ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ذﻟ‬ ‫ﺴﺎﻋ‬ ‫ﺎ‬ ،‫ﺔ‬ ‫ﺎﻓ‬ ‫اﻟ‬ ‫ة‬ ‫ﺤ‬ ‫اد‬ ‫اﺸ‬‫و‬ ‫اق‬ ‫اﻷﺴ‬ ‫ﺎع‬ ‫اﺘ‬‫و‬ ‫ﺎج‬ ‫اﻹﻨ‬
‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫اق‬ ‫اﻷﺴ‬ ‫أن‬ ‫ﺎر‬ ‫ﺎﻋ‬ ،‫ﺎﺘﻬﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺨﺎرﺠ‬ ‫اق‬ ‫أﺴ‬ ‫ﻋ‬ ‫اﻟ‬ ‫إﻟﻰ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎ‬ ‫اﻟ‬
‫ﻞ‬ ‫ﺎص‬ ‫اﻤ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ة‬
‫ر‬‫ﻗﺎد‬ ‫ﺘﻌ‬ ‫ﻟ‬
.‫ﺎج‬ ‫اﻹﻨ‬

2. ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻤ‬
‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ﺎﻋﻲ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬
.
‫ﺻﻔﺣﺔ‬
-
217 ‫ﻟـﻠـﻌـﻠـوم‬ ‫اﻟـﻌـﺎﻟــﻲ‬ ‫اﻟــﻣـﻌــﮭــد‬
‫ﻟـﯾـﺑﯾـــﺎ‬ ،‫رﻗـداﻟـﯾــن‬ ،‫اﻟﺗﻘﻧﯾﺔ‬ ‫و‬
Higher Institute of Science & Technology, Raqdalen, Libya
‫ﺎف‬ ‫اﻛ‬ ‫إﻟﻰ‬ ‫ﺎﻗﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻫﻲ‬ ‫ﻤﺔ‬ ‫ﻘ‬ ‫اﻟ‬ ‫ول‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﻨ‬ ،‫ق‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺤ‬ ‫أﻛ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫اذ‬ ‫اﻻﺴ‬‫و‬ ‫ﺎﺼﻠﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺠﻬﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫أﺠﻞ‬ ‫وﻤ‬
‫ﺘﻪ‬ ‫ﺸﻬ‬ ‫ﻤﺎ‬ ‫وﻟﻌﻞ‬ ،‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫اﻟﻌﺎﻟﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ذات‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎج‬ ‫ﺈﻨ‬ ‫ﻌﻠ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﺎ‬ ‫وﺨﺎﺼﺔ‬ ، ‫ﻟ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﻔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎج‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫أﺴﺎﻟ‬
‫ﻓﻲ‬ ‫ل‬ ‫وﺘ‬ ‫ة‬ ‫ﯿ‬ ‫ﺠ‬ ‫إدارﺔ‬ ‫ﻔﺔ‬ ‫ﻓﻠ‬ ‫ر‬ ‫ﻬ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻤ‬ ‫ذﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺤ‬ ، ‫ذﻟ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻞ‬ ‫دﻟ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻷﻤ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫ﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﺴ‬ ‫اﻟ‬
‫ﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﻗﺎت‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ،‫ﺎﻤﻠﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ة‬
‫ر‬‫ﺈدا‬ ‫ﻰ‬ ‫ﺎ‬ ،‫ﺎت‬ ‫ﺴ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺒﻬﺎ‬ ‫ار‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻘﺔ‬ ‫اﻟ‬
‫ﺘﻘ‬ ‫أﺠﻞ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎﺌﻒ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬
‫ﻼء‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻗﻌﺎت‬ ‫ﺘ‬ ‫ق‬ ‫ﺘﻔ‬ ‫ب‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺨﺎﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻤ‬
)
1
(
.
‫اﺴﺔ‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫أﻫ‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫اﻤﺎ‬ ،‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫م‬ ‫ﻤﻔﻬ‬ ‫ل‬ ‫ﺤ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺎر‬ ‫ا‬ ‫ﺘﻘ‬ ‫اﻻول‬ ‫ر‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫اﻫ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺴﺔ‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬
‫ﻞ‬ ‫ﻤﻌ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺎﯿ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺎوﻟﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫اﺠﻞ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻨ‬ ‫اﻟ‬ ‫ة‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻓﻬ‬ ‫ﺎﻨﻲ‬ ‫اﻟ‬
‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ث‬ ‫اﻟ‬
‫ﺎﻫ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎﯿ‬ ‫اﻟ‬ ‫ا‬ ‫ﻫ‬ ‫د‬ ‫وﺠ‬ ‫اﻟﻰ‬ ‫أدت‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎب‬ ‫اﻻﺴ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫وﻤﻌﺎﻟ‬ ‫اﻟﻔﻌﺎﻟﺔ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻗﺎﺒ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬‫و‬‫اﻻد‬ ‫ﻛﺄﺤ‬
. ‫ﺔ‬ ‫ﻋﺎﻟ‬ ‫دة‬ ‫ﺠ‬ ‫ذو‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺘﻘ‬ ‫اﻟﻰ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻓﻲ‬
‫اﺴﺔ‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﻤ‬
‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺘﻬﺎ‬‫ر‬ ‫ﻗ‬ ‫م‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻋﺎم‬ ‫ﻞ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫اﻏﻠ‬ ‫ﺘﻌﺎﻨﻲ‬
‫ة‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺼﻔﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤﻊ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻀ‬
‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺜ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫ة‬ ‫ﯿ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺎب‬ ‫ﻻﺴ‬ ‫ة‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺼﻔﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤﻊ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺎﺘﻬﺎ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻀ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺘﻬﺎ‬‫ر‬ ‫ﻗ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺜ‬ ‫ﯿ‬ ‫ا‬ ‫وﻫ‬ ‫ة‬ ‫ﯿ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺎب‬ ‫ﻻﺴ‬
‫ﺎﻟ‬ ‫و‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﻠﻒ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫زﺎدة‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻼ‬ ‫ﻓ‬ ،‫ﻋﺔ‬ ‫ﻀ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺼﻔﺎت‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﻘﺔ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫دة‬ ‫ﺠ‬ ‫ذات‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺘﻘ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺘﻬﺎ‬‫ر‬ ‫ﻗ‬
‫ﺎﻟﻲ‬
‫ﺔ‬ ‫ﺎﻓ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺘﻬﺎ‬‫ر‬ ‫ﻗ‬ ‫م‬ ‫ﻋ‬
(
2
،
3
(
.
‫اﺴﺔ‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫أﺴ‬
: ‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫اﻟﻌﺎﻤﻠ‬ ‫اﻻدار‬‫و‬ ‫ﺴ‬ ‫ﻬ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺤﻬﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻌﻰ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫اﻻﺴ‬
x
‫؟‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ﻤﺎﻫﻲ‬
x
‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﺎ‬
‫ﺔ؟‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺎﺘﻪ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻟﻌ‬
x
‫؟‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻀ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﺔ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻹﺤ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻗﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻫﻞ‬
‫اﺴﺔ‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻀ‬ ‫ﻓ‬
‫ﻞ‬ ‫ﻟ‬
:‫ﺔ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻀ‬ ‫اﻟﻔ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺎد‬ ‫اﻻﻋ‬ ‫ﺘ‬ ‫اﺴﺔ‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫اﺸ‬
x
‫ب‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎج‬ ‫اﻨ‬ ‫ﻌ‬
‫ام‬ ‫وﺴ‬ ،‫ة‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻠ‬ ‫اﺼﻔﺎت‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺎﺒ‬ ‫ﻤ‬ ‫و‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬
‫إن‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﺎﻟﻌ‬ ‫اﻓﺎت‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺎب‬ ‫أﺴ‬ ‫وﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺎﻋ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬
.‫ت‬ ‫وﺠ‬
‫اف‬ ‫أﻫ‬
‫اﺴﺔ‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬
: ‫ﯿﻠﻲ‬ ‫ﺎ‬ ‫ص‬ ‫اﻟ‬ ‫وﺠﻪ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫اﺴﺔ‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻩ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ف‬ ‫اﻟﻬ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﯿ‬
x
.‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻤ‬ ‫داﺨﻞ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫اف‬ ‫اﻨ‬ ‫ﺎب‬ ‫اﺴ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫دة‬ ‫ﺠ‬ ‫ﺘ‬
x
‫وﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻓﺎﻋﻠ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎح‬ ‫إ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺎج‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﻋﻠﻲ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻗﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫م‬ ‫ﻤﻔﻬ‬ ‫ﺘﻌ‬
‫دة‬ ‫ﺠ‬
‫اﻟ‬
. ‫ﺎت‬
‫دة‬ ‫ـــــ‬ ‫اﻟ‬
" ‫ﻠﺢ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫إن‬
Quality
" ‫ﺔ‬ ‫اﻻﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻘﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫"ﻫﻲ‬
Qualities
،‫ﻪ‬ ‫وﺴﻼﻤ‬ ‫ﻲء‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺼﻼح‬ ‫درﺠﺔ‬ ‫ﻲ‬ ‫ﺘﻌ‬ ‫ﻲ‬ ‫"اﻟ‬
‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ، ‫ﻞ‬ ‫اﻟﻌ‬ ، ‫ﻬ‬ ‫اﻟ‬ ، ‫ﺔ‬ ‫)اﻟ‬ ‫ﺎن‬ ‫اء‬ ‫ﺴ‬ ‫ﻪ‬ ‫ﻤ‬ ‫ة‬ ‫ﻔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻬﺔ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﻪ‬ ‫اﻟ‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻼف‬ ‫ﺎﺨ‬ ‫ﻠﻒ‬ ‫ﻲ‬ ‫ﻨ‬ ‫م‬ ‫ﻤﻔﻬ‬ ‫وﻫﻲ‬
)
4
(
.
‫ﺔ‬ ‫ﻗﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫م‬ ‫ﻤﻔﻬ‬
‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬

3. ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ﺎﻋﻲ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻤ‬
‫ﻤ‬ ، ‫اﻤ‬ .
‫ﺻﻔﺣﺔ‬
-
218 ‫ﻟـﯾـﺑﯾـــﺎ‬ ،‫رﻗـداﻟـﯾــن‬ ، ‫اﻟﺗﻘﻧﯾﺔ‬ ‫و‬ ‫ﻟـﻠـﻌـﻠـوم‬ ‫اﻟـﻌـﺎﻟــﻲ‬ ‫اﻟــﻣـﻌــﮭــد‬
Higher Institute of Science & Technology, Raqdalen, Libya
‫اﻟﻔﻌﻠﻲ‬ ‫ﺎج‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫وﺨ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻘﺎ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺎن‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻠ‬ ‫و‬ ،‫ﺎت‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﻤﺎت‬ ‫ﺴ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫اﺼﻔﺎت‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ام‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻫﻲ‬
‫ﻔ‬ ‫اﻨ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﺎرﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺼﻔﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫ﺨ‬ ‫ﻓ‬ ‫اﻨ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﺢ‬ ‫ﺼ‬ ‫اﻟﻌ‬‫و‬ ،‫ﺔ‬ ‫ﻋﺎﻟ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫درﺠﺔ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻛﻠ‬
‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬
)
5
(
.
‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬
‫ا‬
‫ﻟﻔﻬ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻻﺴﺎﺴ‬ ‫ﻌﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫وﺘ‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫وﺘ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬‫و‬‫د‬
‫ﺎﻷﺘﻲ‬ ‫وﻫﻲ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫وﺘ‬
)
6
،
11
،
12
(
:
1
-
‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬
-
:‫ﺎر‬ ‫اﻻﻨ‬
‫ﻋﻼﻗﺔ‬ ‫ﻋ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺨﻼﻟﻬﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺎﻨﺎت‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻠﻞ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎﻨﻲ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻫ‬
‫اﻟ‬ ‫ا‬ ‫ﻫ‬ ‫ﺎﻻت‬ ‫ﻌ‬ ‫اﺴ‬ ‫أﻫ‬‫و‬ ،‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺘ‬ ‫ق‬ ‫ﻓ‬ ‫ﻟ‬ ‫ة‬ ‫ﻓ‬ ‫اﻟ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ات‬‫و‬‫أد‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻌ‬ ‫و‬ ، ‫ﻐ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﻤ‬
. ‫اﺜ‬ ‫ﻐ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻼﻗﺔ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻒ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎل‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻓﻲ‬
2
-
:‫ا‬‫و‬‫ﺎ‬ ‫إ‬ ‫ﻤ‬
‫ﺸ‬ ‫)ﻷن‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﺸ‬ ‫أو‬ ، ‫اﻷﺜ‬‫و‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻰ‬ ‫ﻤﺎ‬ ‫أو‬
(‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻪ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬
‫ﺎب‬ ‫اﻷﺴ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻰ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻞ‬ ‫اﻟﻬ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﺤ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﺸ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺘ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﻵﺜﺎر‬‫و‬ ‫اﻟﻔﺎﻋﻠﺔ‬ ‫ﺎب‬ ‫اﻷﺴ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﯿ‬ ‫اﻟ‬ ‫ا‬ ‫وﻫ‬
.‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻩ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ة‬ ‫ﺜ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎب‬ ‫اﻷﺴ‬‫و‬ ‫ﻤﺎ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺒ‬ ‫اﻟﻌﻼﻗﺔ‬ ‫أ‬ ‫اﻷﺜ‬ ‫أو‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫أس‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫وﺘ‬ ‫ﺄﺜ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﻤ‬
3
-
‫ﺎر‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﺘ‬
:
‫ﺢ‬ ‫ﻪ‬ ‫ﻟ‬ .‫ﺎر‬ ‫اﻷﻓ‬ ‫وﺘ‬ ‫ﻔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻔ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺎﻋ‬ ‫و‬ ‫ﻼت؛‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎب‬ ‫أﺴ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫إﺒ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫وﺴ‬ ‫ﻫ‬
‫ور‬ ‫ﺔ‬ ‫أﻫ‬ ‫داد‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫وﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ة‬ ‫ﺼﻐ‬ ‫و‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻤﻬ‬ ‫ن‬ ‫ﺘ‬ ‫أن‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﻛﻞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻌﺎد‬ ‫اﺴ‬ ‫ﺤﺎﻟﺔ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ا‬ً ‫ﻤﻘ‬
‫ﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ا‬ ‫ﻫ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻓ‬ ، ‫ﻗ‬ ‫اﻟ‬
‫ار‬ ‫وﺘ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫أﻫ‬ ‫ﺤ‬ ‫أ‬ ،‫اﻷﻗﻞ‬ ‫إﻟﻰ‬ ‫ﺎ‬ً‫ﺜ‬‫و‬ ‫ﺤ‬ ‫اﻷﻛ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎ‬ً‫ﻟ‬‫ز‬‫ﺎ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺎ‬ً ‫ﺘ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻛﻞ‬
‫ﺎﻟﻲ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫و‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ا‬ً‫أﺜ‬ ‫أﺒﻠﻐﻬﺎ‬‫و‬ ‫ﺎﻛﻞ‬ ‫اﻟ‬ ‫أﻫ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﺘ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫اﻟﻌﺎﻤﻞ‬ ‫ﻟﻠﻔ‬ ‫ﺎر‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺨ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻓ‬ .‫وﺜﻬﺎ‬ ‫ﺤ‬
‫ن‬ ‫ﻘﺎﻨ‬ ‫ﻟﻪ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﯿ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺎر‬ ‫أ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫م‬ ‫ﻘ‬ ‫و‬ ، ً
‫ﻻ‬
‫أو‬ ‫ﺤﻠﻬﺎ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫اﻟ‬
80
/
20
‫ﻟﻔ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻘ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻩ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻓ‬ ،
‫ﻓﻲ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ة‬ ‫ﺜ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻬ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﻟﻘﻠﺔ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﺘ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬
20
‫ﻤ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﻟﻲ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫و‬ ‫ﺎب‬ ‫اﻷﺴ‬ ‫ﻤ‬ %
80
%
.‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺎﻛﻞ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤ‬
4
-
:‫ﺔ‬ ‫ار‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻌﺎت‬ ‫ز‬ ‫اﻟ‬
‫اﻟ‬ ‫ﻋ‬ ‫اف‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺘﻌ‬ ‫ة‬
‫ر‬ ‫ﻀﻬﺎ‬ ‫وﻋ‬ ‫ﺎﻨﺎت‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺎﻨﻲ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻫ‬
‫اﺴﺔ‬
‫ر‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺼﻔﺎت‬
‫ﺠﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫دة‬ ‫ﺠ‬
‫ﺘﻬ‬
‫ﻋ‬ ‫ﺎف‬ ‫اﻛ‬ ‫أو‬ ‫ا‬
‫ﺒﻬ‬
‫ا‬ ‫ﺎﻨﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫و‬ .‫ا‬
‫ﻟﻤﺠ‬
‫ﻪ‬ ‫وﻤ‬ ‫ﻫﺎ‬
‫ار‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺎب‬ ‫وﺤ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻓ‬ ‫ة‬ ‫ﻋ‬ ‫إﻟﻰ‬ ‫ﻤﻌﺔ‬
‫ﻓﻲ‬ ‫ﻼﻓﺎت‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫ار‬ ‫وﻤﻘ‬ ،‫ﺎﻨﺎت‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫أو‬ ‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫دة‬ ‫ﺠ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻤﻬ‬ ‫ات‬ ‫ﺸ‬ ‫وﻤ‬ ‫ﻤﺎت‬ ‫ﻤﻌﻠ‬ ‫ﻼص‬ ‫اﺴ‬
‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫وﺘ‬ ‫ﺎﻨﺎت‬ ‫اﻟ‬
‫اﻤﻬﺎ‬ ‫اﺴ‬ ‫و‬ ‫ﻞ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ف‬ ‫ﻤ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺼﻔﺎت‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﻨﺔ‬‫ر‬‫ﻤﻘﺎ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫أداء‬‫و‬ ‫ﺠﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫دة‬ ‫ﺠ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬
‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻤ‬ ‫ج‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋ‬ ‫ة‬ ‫ﺠ‬ ‫ﻤ‬ ‫ة‬ ‫ﻓ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ل‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫اث‬ ‫اﻷﺤ‬ ‫ﺒ‬ ‫ا‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫اﻟﻌﻼﻗﺎت‬ ‫ﺎد‬ ‫إ‬ ‫أﺠﻞ‬ ‫ﻤ‬ ‫ة‬ ‫ﻤﻌﻘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻟﻔﻬ‬
.‫ج‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺎرك‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫اث‬ ‫اﻷﺤ‬‫و‬
5
-
‫ﻓ‬ ‫اﻟ‬
-
:‫ﺎر‬ ‫اﻟ‬
‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫اءات‬ ‫اﻹﺠ‬‫و‬ ‫ات‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻓ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻒ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻋ‬ ‫ة‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫ﻫﻲ‬
‫ﺒﻬ‬
‫ﺒﻬﺎ‬ ‫ﺘ‬ ‫أو‬ ‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ا‬
‫اح‬ ‫اﻗ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺢ‬ ‫ﻀ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﺢ‬ ‫ﻤﺎ‬ ‫ا‬ ‫وﻫ‬ ‫ﻌﻬﺎ‬ ‫ﺎ‬ ‫وﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺼﻒ‬ ‫ﻟ‬ ‫اﺌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻩ‬ ‫ﻫ‬ ‫م‬ ‫ﺘ‬ ،‫ﻤﺔ‬ ‫اﻟ‬
.‫ﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﯿﻼت‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬
6
-
‫ﻗ‬
:‫ﺎر‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫اﺌ‬
‫ﺎﺌ‬ ‫ﺨ‬ ‫ذات‬ ‫ﻋﺎت‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫أو‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﻨﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫وﺘ‬ ‫وﺘ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺘﻘ‬ ‫ﻫﻲ‬
‫ﻩ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫اﻟﻘﺎﺌ‬ ‫ﻟﻠﻔ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫وﺘ‬ ‫ﺎﻨﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﺠ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫وﻤ‬ ،‫ﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻘﺔ‬ ‫ﻋﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺎﺒﻬﺔ‬ ‫ﻤ‬
‫ﺎﻛﻞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺎﻋ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫و‬ ‫ﻟﺔ‬ ‫ﻬ‬ ‫ﺎﻨﺎت‬ ‫اﻟ‬
.‫ﻬﺎ‬ ‫ﻋﻠ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫اء‬ ‫وﺠ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻓﻲ‬

4. ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻤ‬
‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ﺎﻋﻲ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬
.
‫ﺻﻔﺣﺔ‬
-
219 ‫ﻟـﻠـﻌـﻠـوم‬ ‫اﻟـﻌـﺎﻟــﻲ‬ ‫اﻟــﻣـﻌــﮭــد‬
‫ﻟـﯾـﺑﯾـــﺎ‬ ،‫رﻗـداﻟـﯾــن‬ ،‫اﻟﺗﻘﻧﯾﺔ‬ ‫و‬
Higher Institute of Science & Technology, Raqdalen, Libya
7
-
:" ‫ارت‬ ‫ﺸ‬ "‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺌ‬ ‫ﺨ‬
،‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻟﻠﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻹﺤ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫اﻷداء‬ ‫ﺼ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫اﻷﻓ‬‫و‬ ‫ﻲ‬ ‫ﺌ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﻷﺴﺎس‬ ‫ﺘﻌ‬
‫أداء‬ ‫وﺘ‬ ‫ﻤﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫أو‬ ‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫دة‬ ‫ﺠ‬ ‫وﻀ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ؛‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ات‬ ‫ﻐ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎﺌﻲ‬ ‫إﺤ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﺘ‬ ‫اء‬ ‫إﺠ‬ ‫ﺨﻼﻟﻬﺎ‬ ‫ﻤ‬
.‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬
‫اﻟ‬ ‫ﺨﻼﻟﻬﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫و‬ ، ‫ﻤ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤﻊ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫ﺨ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ث‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﻓﺎت‬ ‫اﻻﻨ‬‫و‬ ‫ات‬ ‫ﻐ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﺎﻨﻲ‬ ‫ﺒ‬ ‫رﺴ‬ ‫ﻋ‬ ‫ة‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫وﻫﻲ‬
.‫دة‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎب‬ ‫أﺴ‬ ‫إﻟﻰ‬ ‫د‬ ‫ﺘﻌ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬ ‫ﻐ‬ ‫اﻟ‬ ‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﻤ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﻟﻌﺎﻤﺔ‬ ‫ﺎب‬ ‫اﻷﺴ‬ ‫إﻟﻰ‬ ‫د‬ ‫ﺘﻌ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬ ‫ﻐ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺒ‬
‫ــــﺞ‬ ‫اﻟ‬
‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘﻌ‬
:
‫ﻓﻲ‬ ‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ا‬ ‫ﻫ‬ ،‫ق‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﻌﻪ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﻤﺎد‬ ‫ﺸﻲء‬ ‫ﻞ‬ ‫اﻟ‬ ‫م‬ ‫ﻔﻬ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﻪ‬ ‫ﻘ‬
.(‫ﺴﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫)اﻟ‬ ‫ﻓﻘ‬ ‫ﺎد‬ ‫اﻟ‬ ‫اﻟ‬ ‫ذات‬ ‫ﺎء‬ ‫اﻷﺸ‬
:‫ﺎ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬
‫ﺔ‬ ‫ﺎ‬ ‫اﺠ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫و‬ (‫ﺎﻓﻊ‬ ‫)ﻤ‬ ‫اﺌ‬ ‫ﻓ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺴﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫وﻏ‬ ‫ﺴﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ة‬ ‫ﻤﻌﻘ‬ ‫ﻤﺔ‬ ‫ﺤ‬
‫ﻓ‬ ‫ﺎ‬ ،‫ﺔ‬ ‫وﻨﻔ‬
‫ﻬﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻠﻬﺎ‬ ‫ﻘ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ؛‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﻨﺔ‬ ‫وﻤ‬ ‫ﻌﺔ‬ ‫ﺴ‬ ،‫ﺎرﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﻟﻌﻼﻤﺔ‬‫و‬ ‫ﺎر‬ ‫اﻟ‬ ‫اﻻﺴ‬ ،‫ن‬ ‫اﻟﻠ‬‫و‬ ‫اﻟﻐﻼف‬‫و‬ ‫ة‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ذﻟ‬ ‫ﻲ‬
‫ﺎﺘﻪ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻤ‬ ‫ض‬ ‫ﻛﻌ‬
)
7
(
.
‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫دة‬ ‫ﺠ‬
‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘﻌ‬
‫ﻫﺎ‬
‫ور‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ، ‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫أداء‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺄﺜ‬ ‫ﻓ‬ ، ‫ن‬ ‫اﻟ‬ ‫ذﻫ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ة‬
‫ر‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺴﺦ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺴﺎﺌﻞ‬ ‫اﻟ‬ ‫أﻫ‬ ‫ﻤ‬
‫ﻘ‬ ‫ﺘ‬
‫ﻤﺔ‬ ‫ﺨ‬ ‫أو‬ ‫ﻤﺎ‬ ‫ﻠﻌﺔ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺎﻤﻠﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﻔﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻫﻲ‬ ‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫دة‬ ‫ﺠ‬ ‫إن‬ ،‫ﺎع‬ ‫اﻹﺸ‬‫و‬ ‫ﻀﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫إﻟﻰ‬ ‫ل‬ ‫ﺼ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﻬﻠ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺎﻓﻊ‬ ‫اﻟ‬
‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ة‬ ‫ﺎﻫ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫وﺘﻠ‬ ‫ﺎﺠﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎع‬ ‫إﺸ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ة‬
‫ر‬ ‫اﻟﻘ‬ ‫ﻟﻬﺎ‬ ‫ن‬ ‫ﺘ‬ ، ‫ﺔ‬ ‫ﻤﻌ‬
)
7
(
.
‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻤ‬
‫ﺎﻓﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻬﻠ‬ ‫ﻓﺎﻟ‬ ،‫ﻗﻌﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫أو‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫ﻋﻠ‬ ‫ﻞ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺘ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻔﻌﺔ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﻌﻠ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﻤﺎ‬ ‫وﻫ‬ :‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﺠ‬
‫ﻘﻘﺔ‬ ‫اﻟ‬
.‫ﺎع‬ ‫ﻟﻺﺸ‬
. ‫ﺎر‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫اﺴ‬ ،‫ﺎرﺠﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻏﻼﻓﻬﺎ‬ :‫ﺞ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎو‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﻌﻠ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﻤﺎ‬ ‫وﻫ‬ :‫اﻟﻔﻌﻠﻲ‬ ‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬
(‫ﺔ‬ ‫إﻀﺎ‬ ‫ﻤﺎت‬ ‫)ﺨ‬ ً
‫ﻋ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬
‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻤﺎ‬ ‫ﻤﺎت‬ ‫ﺨ‬ ‫ﺎن‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺎﻨﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﻷﺠﻞ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﺎﻟ‬ :
)
8
(
.
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ات‬ ‫ﻐ‬ ‫اﻟ‬
،‫ﺎﻟﻬﺎ‬ ‫ﺤ‬ ‫ﻲ‬ ‫ﺘ‬ ‫اء‬ ‫إﺠ‬ ‫أ‬ ‫ﺎذ‬ ‫اﺘ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬ ‫ﻐ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻩ‬ ‫ﻫ‬ ‫اف‬ ‫اﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻨ‬ ‫ن‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ات‬ ‫ﻐ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻌ‬
.‫ﺴﺔ‬ ‫ﻤﻠ‬ ‫ﺎب‬ ‫أﺴ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻨ‬ ‫ن‬ ‫اﻵﺨ‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬‫و‬
: ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫أ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬ ‫ﻐ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺒ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻹﺤ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺌ‬ ‫ﺨ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎﻟﻲ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫و‬
x
: ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬ ‫ﻐ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻰ‬ ‫ﺘ‬ ‫اﻷوﻟﻰ‬
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻓﺔ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ث‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﺌ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺎب‬ ‫أﺴ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻨﺎﺘ‬ ‫وﻫﻲ‬
‫ﺎﻟﻲ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫و‬ ،ً‫ﺎ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫ﺘﺄﺜ‬ ‫ن‬ ‫و‬
. ‫ﻬﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫اﻋﻲ‬ ‫ﯿ‬
x
: ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬ ‫ﻐ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻰ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫اﻟ‬
‫إﻟﻰ‬ ‫د‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺨﺎﺼﺔ‬ ‫دة‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎب‬ ‫أﺴ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻏ‬ ‫ات‬ ‫ﺘﻐ‬ ‫إﻟﻰ‬ ‫اﺠﻌﺔ‬
‫ر‬ ‫وﻫﻲ‬
‫ﻬﺎ‬ ‫وﺘ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫ﻋ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻟ‬ ،‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺨ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻀ‬‫و‬ ‫اﻓﺎت‬ ‫اﻨ‬
)
9
(
.
‫ﻠﻲ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫اﻟ‬
‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋ‬ ‫ة‬ ‫ﻨ‬
‫ﺎح‬ ‫اﻻﻓ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﻫ‬ ‫اﻟ‬ ‫ب‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺸ‬
‫ﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫ﻤ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺎج‬ ‫اﻻﻨ‬‫و‬
2012
‫اﻟﻔﺎﺨ‬ ‫ﻗ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﻋﺔ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻼد‬ ‫ﻤ‬
‫ﻫﺎ‬ ‫وﻏ‬ ‫ة‬
‫ر‬‫ا‬‫و‬‫ز‬ ‫ﺔ‬ ‫او‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺘﺔ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﻞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻘﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻲ‬ ‫ﻐ‬ ‫اﻟ‬‫و‬
‫اﻟﻲ‬ ‫ﺤ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺎﻗﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻠﻎ‬ ‫ﺘ‬
200
.‫ﻊ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻨ‬ ‫اﻟ‬ ‫ة‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻤ‬ ‫ذﻟ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ف‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬ ‫وﺘ‬ ً‫ﺎ‬ ‫ﺸﻬ‬
‫ﺔ‬ ‫اﻨ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺴﺔ‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬
‫ا‬
‫ر‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﺎﻨﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﺠ‬ ‫ﺘ‬
:‫ﺔ‬ ‫اﻨ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺴﺔ‬

5. ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ﺎﻋﻲ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻤ‬
‫ﻤ‬ ، ‫اﻤ‬ .
‫ﺻﻔﺣﺔ‬
-
220 ‫ﻟـﯾـﺑﯾـــﺎ‬ ،‫رﻗـداﻟـﯾــن‬ ، ‫اﻟﺗﻘﻧﯾﺔ‬ ‫و‬ ‫ﻟـﻠـﻌـﻠـوم‬ ‫اﻟـﻌـﺎﻟــﻲ‬ ‫اﻟــﻣـﻌــﮭــد‬
Higher Institute of Science & Technology, Raqdalen, Libya
‫اﺴﺔ‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬ ‫اء‬ ‫اﺠ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫إﻤ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ف‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻤ‬ ‫ة‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﺎث‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻗﺎم‬ ‫أوﻟﻰ‬ ‫ة‬ : ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻘﺎﺒﻠﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋ‬
.‫ﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫دة‬ ‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎم‬ ‫اﻫ‬ ‫وﻤ‬
‫ﻤﺎدة‬ ‫ﻤ‬ ‫اﻟﻼزﻤﺔ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫أﺨ‬‫و‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻨ‬ ‫اﻟ‬ ‫ة‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﺎث‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻗﺎم‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻘﺎﺒﻠﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺎء‬ ‫ﺒ‬
‫ات‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫اء‬ ‫اﺠ‬‫و‬ ‫ﻗ‬ ‫اﻟ‬
."‫ة‬
‫ر‬‫ا‬‫و‬‫"ز‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻻدو‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻻﻏ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻗﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻌﺎﻤﻞ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬
‫ﺎﻨﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﺠ‬ ‫ق‬
‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﺎ‬ ‫ا‬ ‫ﺎم‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺄﺨ‬ ‫ﺎث‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻗﺎم‬
‫اﺨ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺤ‬ ،‫ة‬
‫ر‬‫ا‬‫و‬‫ز‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻻدو‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻻﻏ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻗﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻌ‬
12
‫ﻋﻠ‬ ‫ﻲ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻋ‬
.‫ﻓﺔ‬ ‫ﻬ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫ﺎث‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻬﺎ‬
‫ﺎر‬ ‫اﻻﺨ‬‫و‬ ‫اﻟﻔ‬ ‫ق‬
:‫ﺔ‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻌﺎﯿ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫اﺼﻔﺎت‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻫﺎ‬ ‫اﻋ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫أو‬ ‫ﺎﻟﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ول‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫وﻓﻘﺂ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﻻﺨ‬‫و‬ ‫اﻟﻔ‬ ‫ق‬ ‫ﻊ‬ ‫ﺘ‬
) ‫ول‬ ‫ﺠ‬
1
‫ﯿ‬ (
“
) ‫رﻗ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻠ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺼﻔﺎت‬ ‫اﻟ‬
177
‫ﺔ‬ ‫ﻟ‬ (
2015
".‫م‬
‫ﺎر‬ ‫اﻻﺨ‬
Test
‫ود‬ ‫ﺤ‬
‫اﺼﻔﺔ‬ ‫اﻟ‬
‫اﺼﻔﺔ‬ ‫اﻟ‬
‫اﻟﺮطﻮﺑﺔ‬
Moisture
‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎوز‬ ‫ﻻﺘ‬ ‫ان‬
14
))%
Max 14%
(
ISO712:2009
‫اﻟﺤﻤﻮﺿﺔ‬
Fat Acidity
‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎوز‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻻ‬ ‫ان‬
0.1
%)%
0.1
Max
(
ISO 7305:2013
‫اﻟﺠﻠﻮﺗﯿﻦ‬
Wet Gluten Manual
‫ﻋ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘﻘﻞ‬ ‫ﻻ‬ ‫ان‬
25
)%
Min 25%
.(
ISO214152:2006
‫اﻟﺮﻣﺎد‬
Ash
‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎوز‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻻ‬ ‫ان‬
650
)) %.
Max0.65%
ISO 2171:2007
‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫اﺨ‬ ‫ق‬
‫ﺎرﺦ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺢ‬ ‫اﻟﻘ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺸ‬ ‫ل‬ ‫وﺼ‬ ‫ر‬ ‫ﻓ‬ ‫وذﻟ‬ ‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﺌ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺄﺨ‬ ‫ﺎث‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻗﺎم‬
1
/
2
/
2022
‫اﺨ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺤ‬ ،
.(‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫)اﻟ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﻐﻞ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬
‫ﻩ‬ ‫اﺨ‬ ‫ﻋ‬ ‫اﻋﺎﺘﻬﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺎت‬ ‫ا‬ ‫اﺸ‬
: ‫ﺎت‬ ‫ﻟﻠﻌ‬
x
‫ﻘﺎف‬ ‫ا‬ ‫ﻞ‬ ‫وﻗ‬ ،‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻐ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺨ‬ ‫ﺘ‬ ‫)ا‬ ‫ﻔﺎوﺘﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫اوﻗﺎت‬ ‫وﻓﻲ‬ ، ‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻐ‬ ‫ﺘ‬ ‫ة‬ ‫ﻓ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺨ‬ ‫ﺘ‬ ‫ان‬
. ‫وﻗ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻠﻒ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻻن‬ ‫وذﻟ‬ ،( ‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬
x
‫ا‬ ‫ﻪ‬ ‫ﻓ‬ ‫ﺘ‬ ‫م‬ ‫ﯿ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﺌ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺨ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺤ‬ ،‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻐ‬ ‫ﺒ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺴ‬ ‫ﻬ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺨ‬ ‫ﺘ‬
‫ﺔ‬ ‫ﻟ‬
. ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬ ‫س‬ ‫وﻤﻬ‬ ،‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬ ‫س‬ ‫ﻤﻬ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﻤ‬ ‫وذﻟ‬ ،
x
‫ﺄول‬ ‫ﻻ‬
‫او‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫ﻋﻠ‬ ‫ات‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫اء‬ ‫ﺈﺠ‬ ‫م‬ ‫ﻘ‬ ‫ﻲ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ ‫م‬ ‫ﻘ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﺠ‬ ‫ﻋ‬
، ‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻓﻲ‬
‫در‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺨﺎﻟﻲ‬ ‫ﺎن‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ووﻀﻌﻬﺎ‬ ،‫ﻬﺎ‬ ‫ﻌ‬ ‫ق‬ ‫ﻓ‬ ‫وﻀﻌﻬﺎ‬ ‫م‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﺎم‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋ‬ ‫و‬
‫ة‬
‫ر‬‫ا‬ ‫ﺤ‬ ‫ﺠﺔ‬
) ‫ﻓﺔ‬ ‫اﻟﻐ‬
25
Cº
.(
‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟﻔ‬ ‫ات‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫اء‬ ‫إﺠ‬ ‫ﻋ‬ ‫وﻟﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻬﺔ‬ ‫اﻟ‬
‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫رﺴﺎﻟﺔ‬ ‫وﻓ‬ ‫وذﻟ‬ ‫ة‬
‫ر‬‫ا‬‫و‬‫ز‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻻدو‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻻﻏ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻗﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫داﺨﻞ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟﻔ‬ ‫ات‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫اء‬ ‫اﺠ‬ ‫ﺘ‬
‫ﺎﺌ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎد‬ ‫اﻋ‬ ‫ﺎن‬ ‫و‬ ،" ‫ﻗ‬ ‫"اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻋ‬
) ‫رﻗ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻠ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺼﻔﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫وﻓ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺞ‬
177
‫ﺔ‬ ‫ﻟ‬ (
2015
.‫م‬
‫ﻌﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻻﺤ‬ ‫اﻻﺴﺎﻟ‬‫و‬ ‫ق‬ ‫اﻟ‬
‫ﺎﻨﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻩ‬ ‫ﻫ‬ ‫رﺼ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ل‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻟﻠﻌ‬ ‫اﻟﻼزﻤﺔ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫اء‬ ‫اﺠ‬ ‫ﻌ‬ ‫و‬
Minitab
،
Microsoft Excel
: ‫ﺔ‬ ‫اﻷﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻹﺤ‬ ‫ق‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎد‬ ‫وﻋ‬

6. ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻤ‬
‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ﺎﻋﻲ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬
.
‫ﺻﻔﺣﺔ‬
-
221 ‫ﻟـﻠـﻌـﻠـوم‬ ‫اﻟـﻌـﺎﻟــﻲ‬ ‫اﻟــﻣـﻌــﮭــد‬
‫ﻟـﯾـﺑﯾـــﺎ‬ ،‫رﻗـداﻟـﯾــن‬ ،‫اﻟﺗﻘﻧﯾﺔ‬ ‫و‬
Higher Institute of Science & Technology, Raqdalen, Libya
‫اﻟ‬
‫ﺎﻨﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬
‫اﻟ‬ ‫ار‬ ‫وﺘ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻌﺔ‬ ‫ﻓﺔ‬ ‫ﻌ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻠﻬﺎ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻘﺔ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻋﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫اﺨ‬ ‫ﻌ‬ ً‫ﺎ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫ﺒ‬ ‫ات‬
‫ر‬‫ا‬ ‫اﻟ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﻟ‬ ‫م‬
.‫ﻻ‬ ‫او‬ ‫ﺎ‬ ‫ﺎن‬ ‫اذا‬ ‫وﻓﺔ‬ ‫ﻌ‬ ‫وﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﻋﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻟ‬
‫ﺎر‬ ‫ﻤ‬
‫اﻟﻰ‬ ً‫ﺎ‬‫وﺜ‬ ‫ﺤ‬ ‫اﻻﻛ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬‫ز‬‫ﺎ‬ ‫ﺘ‬ ً‫ﺎ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺎﻛﻞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺨﻼﻟﻪ‬ ‫ﻤ‬
‫ﺨﻼل‬ ‫ﻓ‬ ،‫وﺜﻬﺎ‬ ‫ﺤ‬ ‫ار‬ ‫وﺘ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫اﻫ‬ ‫ﺤ‬ ‫ا‬ ،‫اﻻﻗﻞ‬
.ً‫ا‬ ‫أﺜ‬ ‫أﺒﻠﻐﻬﺎ‬‫و‬ ‫ﺎﻛﻞ‬ ‫اﻟ‬ ‫أﻫ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﺘ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫اﻟﻌﺎﻤﻞ‬ ‫ﻟﻠﻔ‬ ‫ﺎر‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺨ‬
. ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ة‬ ‫ﺜ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻬ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﻟﻘﻠﺔ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﺘ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻟﻔ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻘ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻩ‬ ‫ﻫ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫وﻤ‬
‫ﺎﻨﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﺘ‬
x
‫اﻟ‬ ‫اﻷول‬ ‫ﺎر‬ ‫اﻻﺨ‬
‫ﺔ‬
) ‫ول‬ ‫ﺠ‬
2
. ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫ﻓ‬ ‫ت‬ ‫اﺨ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺎرﺦ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ "‫ﺔ‬ ‫"اﻟ‬ ‫اﻻول‬ ‫ﺎر‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﻀﺢ‬ ‫ﯿ‬ (
‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫رﻗ‬
‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫أﺨ‬ ‫ﺦ‬ ‫ﺘﺎر‬
‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬
‫ﺎر‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬
1
11
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
14.06
%
2
11
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
13.36
%
3
12
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
12.98
%
4
12
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
12.97
%
5
13
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
13.29
%
6
13
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
13.14
%
7
14
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
13.62
%
8
14
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
13.54
%
9
15
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
13.27
%
10
15
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
13.51
%
11
16
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
13.4
%
12
16
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
13.26
%

7. ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ﺎﻋﻲ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻤ‬
‫ﻤ‬ ، ‫اﻤ‬ .
‫ﺻﻔﺣﺔ‬
-
222 ‫ﻟـﯾـﺑﯾـــﺎ‬ ،‫رﻗـداﻟـﯾــن‬ ، ‫اﻟﺗﻘﻧﯾﺔ‬ ‫و‬ ‫ﻟـﻠـﻌـﻠـوم‬ ‫اﻟـﻌـﺎﻟــﻲ‬ ‫اﻟــﻣـﻌــﮭــد‬
Higher Institute of Science & Technology, Raqdalen, Libya
) ‫ﻞ‬ ‫ﺸ‬
1
‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺼﻔﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫ود‬ ‫وﺤ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﯿ‬ (
) ‫رﻗ‬ ‫ول‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻤ‬
1
) ‫رﻗ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ان‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫ﻻﺨ‬ (
1
‫ﺎرﺦ‬ ‫ﺒ‬ (
11
/
2
/
2022
‫ﺎق‬ ‫ﻨ‬ ‫ج‬
‫ﺨﺎر‬ ‫ﺎﺤﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬
) ‫ﺒﻠﻐ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺒ‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬
14.06
(%
‫ﺒﻠﻐ‬ ‫ﺔ‬ ‫و‬
8.38
‫ﻞ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫ﻋﻠ‬ ‫ات‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﻹﺨ‬ ‫اء‬ ‫إﺠ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﻤ‬ %
‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
) ‫ﻞ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ح‬ ‫ﻀ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎ‬
1
.(
x
‫ﻤﺎد‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﻨﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﻻﺨ‬
) ‫ول‬ ‫ﺠ‬
3
. ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫ﻓ‬ ‫ت‬ ‫اﺨ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺎرﺦ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﻤﺎد‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﻀﺢ‬ ‫ﯿ‬ (
‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫رﻗ‬
‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫أﺨ‬ ‫ﺦ‬ ‫ﺘﺎر‬
‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬
‫اﻻﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬
‫ﺎر‬
1
11
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
0.62
%
2
11
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
0.6
%
3
12
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
0.44
%
4
12
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
0.399
%
5
13
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
0.338
%
6
13
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
0.248
%
7
14
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
0.397
%
8
14
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
0.349
%
9
15
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
0.196
%
10
15
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
0.489
%
11
16
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
0.598
%
12
16
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
0.546
%

8. ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻤ‬
‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ﺎﻋﻲ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬
.
‫ﺻﻔﺣﺔ‬
-
223 ‫ﻟـﻠـﻌـﻠـوم‬ ‫اﻟـﻌـﺎﻟــﻲ‬ ‫اﻟــﻣـﻌــﮭــد‬
‫ﻟـﯾـﺑﯾـــﺎ‬ ،‫رﻗـداﻟـﯾــن‬ ،‫اﻟﺗﻘﻧﯾﺔ‬ ‫و‬
Higher Institute of Science & Technology, Raqdalen, Libya
) ‫ﻞ‬ ‫ﺸ‬
2
‫ﻤﺎد‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺼﻔﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫ود‬ ‫وﺤ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﯿ‬ (
) ‫رﻗ‬ ‫ول‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻤ‬
2
‫اﺠ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ج‬
‫ﺨﺎر‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺠ‬ ‫ﻻﯿ‬
‫و‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﺠ‬ ‫ان‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻤﺎد‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫ﻻﺨ‬ (
) ‫ﻞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻤ‬ ‫وذﻟ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﻤ‬
2
.(
x
‫ﻀﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﻻﺨ‬
) ‫ول‬ ‫اﻟ‬
4
. ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫ﻓ‬ ‫ت‬ ‫اﺨ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺎرﺦ‬ ‫اﻟ‬‫و‬" ‫ﻀﺔ‬ ‫"اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﻀﺢ‬ ‫ﯿ‬ (
‫ﺎر‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫اﺨ‬ ‫ﺦ‬ ‫ﺘﺎر‬ ‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫رﻗ‬
10.0
% 11
/
2
/
2022 ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ 1
0.02
% 11
/
2
/
2022 ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬ 2
0.12
% 12
/
2
/
2022 ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ 3
0.02
% 12
/
2
/
2022 ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬ 4
0.01
% 13
/
2
/
2022 ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ 5
0.01
% 13
/
2
/
2022 ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬ 6
0.016
% 14
/
2
/
2022 ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ 7
0.012
% 14
/
2
/
2022 ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬ 8
0.013
% 15
/
2
/
2022 ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ 9
0.012
% 15
/
2
/
2022 ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬ 10
0.011
% 16
/
2
/
2022 ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ 11
0.11
% 16
/
2
/
2022 ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬ 12

9. ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ﺎﻋﻲ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻤ‬
‫ﻤ‬ ، ‫اﻤ‬ .
‫ﺻﻔﺣﺔ‬
-
224 ‫ﻟـﯾـﺑﯾـــﺎ‬ ،‫رﻗـداﻟـﯾــن‬ ، ‫اﻟﺗﻘﻧﯾﺔ‬ ‫و‬ ‫ﻟـﻠـﻌـﻠـوم‬ ‫اﻟـﻌـﺎﻟــﻲ‬ ‫اﻟــﻣـﻌــﮭــد‬
Higher Institute of Science & Technology, Raqdalen, Libya
) ‫ﻞ‬ ‫ﺸ‬
3
‫ﻀﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺼﻔﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫ود‬ ‫وﺤ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﯿ‬ (
) ‫رﻗ‬ ‫ﻞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬
3
) ‫رﻗ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ان‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻀﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫ﻻﺨ‬ (
3
) ‫ورﻗ‬ (
12
‫اﻟﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ (
‫ﺎرﺦ‬ ‫ﺒ‬
12
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬
،‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
16
/
2
/
2022
%) ‫ﺒ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬
0۰12
(
)،
0۰11%
(
‫ﺒﻠﻐ‬ ‫ﺄ‬ ‫ﺨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺒ‬ ، ‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ج‬
‫ﺨﺎر‬
16۰66%
‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﻤ‬ ‫ات‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﺨ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫ﻋﻠ‬ ‫اﺠ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻤ‬
‫وذﻟ‬
)‫ﻞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻤ‬
3
.(
x
‫ﺘ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻊ‬ ‫ا‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﻻﺨ‬
) ‫ول‬ ‫ﺠ‬
5
. ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫ﻓ‬ ‫ت‬ ‫اﺨ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺎرﺦ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ " ‫ﺘ‬ ‫ﻠ‬ ‫"اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﻀﺢ‬ ‫ﯿ‬ (
‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫رﻗ‬
‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫اﺨ‬ ‫ﺦ‬ ‫ﺘﺎر‬
‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬
‫ﺎر‬ ‫اﻻﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬
1
11
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
25
%
2
11
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
23.9
%
3
12
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
22.9
%
4
12
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
26
%
5
13
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
19
%
6
13
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
27
%
7
14
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
18
%
8
14
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
25
%
9
15
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
24.6
%
10
15
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
28
%
11
16
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬
26
%
12
16
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬
23.3
%

10. ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻤ‬
‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ﺎﻋﻲ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬
.
‫ﺻﻔﺣﺔ‬
-
225 ‫ﻟـﻠـﻌـﻠـوم‬ ‫اﻟـﻌـﺎﻟــﻲ‬ ‫اﻟــﻣـﻌــﮭــد‬
‫ﻟـﯾـﺑﯾـــﺎ‬ ،‫رﻗـداﻟـﯾــن‬ ،‫اﻟﺗﻘﻧﯾﺔ‬ ‫و‬
Higher Institute of Science & Technology, Raqdalen, Libya
)‫ﻞ‬ ‫ﺸ‬
4
‫ﺘ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺼﻔﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫ود‬ ‫وﺤ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﯿ‬ (
) ‫رﻗ‬ ‫ول‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬
4
‫رﻗ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ان‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫ﻻﺨ‬ (
2،3،5،7،12
‫ﺎرﺦ‬ ‫ﺒ‬
11
/
2
/
2022
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬
،
12
/
2
/
2022
، ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬
13
/
2
/
2022
، ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬
14
/
2
/
2022
، ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬
16
/
2
/
2022
) ‫ﺎﻨ‬ ‫ﺒ‬، ‫اﻟﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫رد‬ ‫اﻟ‬
23.9
) ،(%
22.9
) ،(%
19
) ،(%
18
) ،(%
23.3
‫ج‬
‫ﺨﺎر‬ ‫اﻟﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ (%
‫ﺒﻠﻐ‬ ‫ﺄ‬ ‫ﺨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺒ‬ ،‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎق‬ ‫ﻨ‬
41.66
. ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻗ‬ ‫ﻤ‬ ‫ات‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﺨ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫ﻋﻠ‬ ‫اﺠ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻤ‬ %
x
: ‫ﺎر‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬
) ‫ول‬ ‫ﺠ‬
6
‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ج‬
‫ﺨﺎر‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻀﺢ‬ ‫ﯿ‬ (
‫ﺎر‬ ‫اﻻﺨ‬
‫ار‬ ‫اﻟ‬
‫ﻟﻲ‬‫ز‬‫ﺎ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺘ‬ ‫اﻟ‬
‫ار‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬
‫ﺔ‬ ‫اﻛ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫أﻟ‬
‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬
1
5
62.5
%
41.7
%
‫ﻀﺔ‬ ‫اﻟ‬
2
2
25
%
87.5
%
‫ﺘ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬
5
1
12.5
%
100
%
‫ع‬ ‫اﻟ‬
8
8
100
_
) ‫ﻞ‬ ‫ﺸ‬
5
‫ﺎر‬ ‫ﻤ‬ ‫ﯿ‬ (

11. ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ﺎﻋﻲ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻤ‬
‫ﻤ‬ ، ‫اﻤ‬ .
‫ﺻﻔﺣﺔ‬
-
226 ‫ﻟـﯾـﺑﯾـــﺎ‬ ،‫رﻗـداﻟـﯾــن‬ ، ‫اﻟﺗﻘﻧﯾﺔ‬ ‫و‬ ‫ﻟـﻠـﻌـﻠـوم‬ ‫اﻟـﻌـﺎﻟــﻲ‬ ‫اﻟــﻣـﻌــﮭــد‬
Higher Institute of Science & Technology, Raqdalen, Libya
) ‫ول‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬
5
،‫ات‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﺨ‬ ‫ارﻊ‬ ‫اﺼﻞ‬ ‫ﻤ‬ ‫ب‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺒﻬﺎ‬ ‫ات‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫اﺨ‬ ‫ﺜﻼث‬ ‫ﺎك‬ ‫ﻫ‬ ‫ان‬ ‫ﺘ‬ (
‫ﺤ‬
‫ﺔ‬ ‫اﻻﻗﻠ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﺘ‬ ‫ة‬ ‫ﺜ‬ ‫اﻟ‬ ‫ب‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ان‬
‫ﺒﻠﻐ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺒ‬ " ، ‫ﺘ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ "‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻘ‬
20
‫ﻞ‬ ‫ﺘ‬ ‫ة‬ ‫ﺜ‬ ‫ﻤ‬ ‫اﻟﻐ‬ ‫ب‬ ‫اﻟﻌ‬‫و‬ ،‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ب‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺎﻟﻲ‬ ‫اﺠ‬ ‫ﻤ‬ %
‫ﺔ‬ ‫"ﺒ‬ ‫ﻤﺎد‬ ‫اﻟ‬، ‫ﻀﺔ‬ ‫اﻟ‬، ‫ﺔ‬ ‫"اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﻔﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻻﻛ‬
80
.‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ب‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺎﻟﻲ‬ ‫اﺠ‬ ‫ﻤ‬ %
‫ﺎﺌﺞ‬ ‫اﻟ‬
: ‫اﻻﺘﻲ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﻫ‬ ‫اﻟ‬ ‫ب‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻗﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺌ‬ ‫ﺨ‬ ‫ام‬ ‫اﺴ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻤ‬
x
‫اﺌ‬ ‫ﻟ‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎق‬ ‫ﻨ‬ ‫ج‬
‫ﺨﺎر‬ ‫ة‬ ‫اﺤ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﻫ‬ ‫ان‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻤ‬ :‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬
‫اﻟﻠ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺼﻔﺔ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﻘﺔ‬ ‫ﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺒﻠﻐ‬ ‫ﺤ‬ ، ‫اﻟ‬
‫اﻟﻲ‬ ‫ﺤ‬ ‫ﺔ‬
91.67
،%
‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ج‬
‫ﺨﺎر‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬‫و‬
8.33
.%
x
. ‫اﻟ‬ ‫اﺌ‬ ‫ﻟ‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎق‬ ‫ﻨ‬ ‫ج‬
‫ﺨﺎر‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺠ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻻ‬ ‫اﻨﻪ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻤﺎد‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﻤ‬ :‫ﻤﺎد‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬
x
‫اﺌ‬ ‫ﺨ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎق‬ ‫ﻨ‬ ‫ج‬
‫ﺨﺎر‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻌ‬ ‫ان‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻀﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻤ‬ :‫ﻀﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬
‫ا‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺒﻠﻐ‬ ‫ﺤ‬ ، ‫اﻟ‬
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻠ‬ ‫اﺼﻔﺎت‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﻘﺔ‬ ‫ﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻟﻌ‬
83.33
‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ج‬
‫ﺨﺎر‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ،%
16.67
.%
x
، ‫اﻟ‬ ‫اﺌ‬ ‫ﻟ‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎق‬ ‫ﻨ‬ ‫ج‬
‫ﺨﺎر‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻌ‬ ‫ان‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻤ‬ : ‫ﺘ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫اﺨ‬
‫ﺔ‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻠ‬ ‫اﺼﻔﺎت‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﻘﺔ‬ ‫ﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺒﻠﻐ‬ ‫ﺤ‬
41.67
‫اﻟ‬ ‫ج‬
‫ﺨﺎر‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬‫و‬،%
‫ة‬
58.33
.%
‫ﺎت‬ ‫ﻀ‬ ‫اﻟﻔ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﻗ‬ ‫ﻤ‬
x
‫ب‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎج‬ ‫اﻨ‬ ‫ﻌ‬
‫ام‬ ‫وﺴ‬ ،‫ة‬ ‫ﻌ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻠ‬ ‫اﺼﻔﺎت‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺎﺒ‬ ‫ﻤ‬ ‫و‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬
‫إن‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﺎﻟﻌ‬ ‫اﻓﺎت‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺎب‬ ‫أﺴ‬ ‫وﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺎﻋ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬
.‫ت‬ ‫وﺠ‬
‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻌ‬
‫ﺔ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫داﺨﻞ‬ ‫ﻋﺔ‬ ‫ﻀ‬ ‫اﻟ‬ ‫او‬ ‫ﻌﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺼﻔﺎت‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺎﺒ‬ ‫ﻤ‬ ‫ب‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻟ‬
‫ات‬
‫ر‬‫ﺎ‬ ‫إﺨ‬ ‫ﻼﺜﺔ‬ ‫ﻟ‬
‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻋ‬ ‫اﻟﻲ‬ ‫ﺎج‬ ‫وﺘ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﻗﻠ‬ ‫ب‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺒﻬﺎ‬ ‫ﺠ‬ ‫ﯿ‬ ( ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ،‫ﻀﺔ‬ ‫اﻟ‬ ،‫ﻤﺎد‬ ‫اﻟ‬ )‫ﺎر‬ ‫ﻻﺨ‬ ‫ﻗ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻟﻌ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻰ‬ ‫اﻹﺜ‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫ﺤ‬
‫ﺘ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ) ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫ﺤ‬ ‫ﻓﻲ‬ ،‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻫﺎ‬
‫ﺎر‬ ‫إﻋ‬ ‫و‬ ‫ﺘ‬
‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺜ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻪ‬ ‫وﻤﻠ‬ ‫ة‬ ‫ب‬ ‫ﻋ‬ ‫ﺒﻬﺎ‬ (
.‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬
‫ﺘ‬ ‫اث‬ ‫اﺤ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫اﻟ‬ ‫روﻟﺔ‬ ‫ة‬
‫ر‬‫ا‬ ‫ﺤ‬ ‫درﺠﺔ‬ ‫ﺘﻔﺎع‬‫ر‬‫ا‬‫و‬ ‫ب‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻔﺎءة‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫اﻤﻞ‬ ‫ﻋ‬ ‫ة‬ ‫ﻟﻌ‬ ‫ﺠﻊ‬ ‫ﯿ‬ ‫ا‬ ‫وﻫ‬
‫اﻟ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘﻔﻌﺔ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎف‬ ‫اﺼ‬ ‫ﺎك‬ ‫ﻫ‬ ‫ﺤ‬ ‫ﻤﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ب‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀﻌﻒ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻤ‬ ‫اﻷﺨ‬ ‫اﻤﻞ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫اﻟﻰ‬ ‫ﺎﻹﻀﺎﻓﺔ‬ ‫و‬ ،‫ﺄ‬ ‫ﻟﻠ‬
‫ﺎك‬ ‫وﻫ‬ ‫ﻲ‬ ‫وﺘ‬
‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫ﻋ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ء‬ ‫ﺴ‬ ‫او‬ ‫ﻀﻌﻒ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺎ‬ ‫ا‬‫و‬ ، ‫ﻲ‬ ‫وﺘ‬ ‫اﻟ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻔ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎف‬ ‫اﺼ‬
)
10
(
‫ﺎت‬ ‫ﺼ‬ ‫اﻟ‬
‫ﻓﻲ‬ ‫ﻟﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻬﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎم‬ ‫ور‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎر‬ ‫ﻻﺨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺒ‬ ‫ح‬ ‫اﻟ‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺠﺔ‬
‫ﺨﺎر‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫د‬ ‫ﺠ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺎﻟ‬
:‫ﺔ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫اﻟ‬ ‫ءات‬ ‫اﻷﺠ‬ ‫ﺎذ‬ ‫ﻻﺘ‬ ‫ﺎب‬ ‫اﻻﺴ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬
x
‫ﺘ‬
‫ات‬‫و‬‫اد‬
‫ﺎج‬ ‫ﺘ‬ ‫وﻟ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫وﻓﻬ‬ ‫اﻤﻬﺎ‬ ‫اﺴ‬ ‫ﻟﺔ‬ ‫ﻬ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺎر‬ ‫ﻤ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﻟ‬ ‫اﻤﻬﺎ‬ ‫اﺴ‬ ‫و‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬
.‫ﻘﺔ‬ ‫د‬ ‫ﻤﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﻨﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫اذا‬ ‫ﻘﺔ‬ ‫د‬ ‫ﺎﺌﺞ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﻲ‬ ‫وﺘﻌ‬ ‫ﺠﻬ‬ ‫اﻟﻲ‬
x
‫ﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎدر‬ ‫اﻟﻲ‬ ‫ﺎﺌﻲ‬ ‫إﺤ‬ ‫ﺎدر‬ ‫ﻀ‬
.‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻟ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺨ‬ ‫ووﻀﻊ‬
x
‫ر‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺨ‬ ‫وﻀﻊ‬
‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫و‬ ‫أداﺌﻬ‬ ‫ﺘ‬ ‫اﻟﻲ‬ ‫د‬ ‫ﯿ‬ ‫ﺎ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻬﺎ‬ ‫ﻋﻠ‬ ‫اﻟﻘﺎﺌ‬ ‫ر‬ ‫ﻟ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎل‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺔ‬
.‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌﺎﻟ‬ ‫ﻠﻔﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ذات‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎرﺠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﻌﺎﻨﺔ‬ ‫اﻹﺴ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻘﻠﻞ‬ ‫و‬
x
.‫ﺔ‬ ‫اﻟﻠ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺎﻨﻊ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﻗ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎج‬ ‫اﻨ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫م‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺢ‬ ‫اﻟﻘ‬ ‫اع‬ ‫اﻨ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫اﺴﺎت‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ث‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻤ‬ ‫اء‬ ‫إﺠ‬

12. ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫ﻤ‬
‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻀ‬ ‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ﺎﻋﻲ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬
.
‫ﺻﻔﺣﺔ‬
-
227 ‫ﻟـﻠـﻌـﻠـوم‬ ‫اﻟـﻌـﺎﻟــﻲ‬ ‫اﻟــﻣـﻌــﮭــد‬
‫ﻟـﯾـﺑﯾـــﺎ‬ ،‫رﻗـداﻟـﯾــن‬ ،‫اﻟﺗﻘﻧﯾﺔ‬ ‫و‬
Higher Institute of Science & Technology, Raqdalen, Libya
‫اﺠﻊ‬ ‫اﻟ‬
1
.
) ‫ﺔ‬ ،‫ﺎن‬ ‫ﺴﻠ‬
2019
‫ﻗ‬ ‫ﺤﺎﻟﺔ‬ ‫اﺴﺔ‬
‫ر‬‫د‬ ) ‫ﺎﻤﻠﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ة‬
‫ر‬‫إدا‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺨﻼل‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫اﻟ‬ ‫أداة‬ ‫ﺘ‬ ،(
‫ﺔ‬ ‫ﻔ‬ ‫اﻟ‬ ، ‫اﺌ‬ ‫اﻟ‬ ، ‫ﻤﻬ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﻲ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺠﺎﻤﻌﺔ‬ ،‫اﻩ‬
‫ر‬ ‫د‬ ‫وﺤﺔ‬ ‫ا‬ ،(‫ة‬ ‫ﺴ‬ ‫وﻗﺎت‬ ‫اﻟ‬
2
2
.
) ‫ان‬ ‫ﻋ‬ ، ‫ﺠ‬
2016
‫در‬ ( ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﻨﻊ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟﻠ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻼﻤﺔ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺘﺄﺜ‬ ،(
‫اﺴﺔ‬
،‫ﺔ‬ ‫اﻟﻠ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻻﻛﺎد‬ ، ‫ﺎﺴ‬ ‫ﻤ‬ ‫رﺴﺎﻟﺔ‬ ،(‫ﺔ‬ ‫اﻟﻠ‬ ‫دة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻼﻤﺔ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﺴ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﻬﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺘ‬
‫ﺔ‬ ‫ﻔ‬ ‫اﻟ‬ ،‫ﺎ‬ ‫ﻟ‬
3
.
3
.
)‫ﺔ‬ ،‫ان‬ ‫ﺸ‬
2018
‫ﻞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺤﺎﻟﺔ‬ ‫اﺴﺔ‬
‫ر‬‫د‬ )‫ج‬ ‫اﻟ‬ ‫دة‬ ‫ﺠ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻗﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫دور‬ ،(
‫اﻟ‬ ،‫ﻓﺎرس‬ ‫ﻲ‬ ‫ﺠﺎﻤﻌﺔ‬ ، ‫ﻤﺎﺠ‬ ‫رﺴﺎﻟﺔ‬ ،( ‫ﻼﺴ‬ ‫اﻟ‬
.‫ب‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻔ‬ ‫اﻟ‬ ، ‫اﺌ‬
4
.
) ‫اﻓ‬
‫ر‬ ،‫اد‬ ‫ﻤ‬
2017
‫ﺔ‬ ‫اﻻﻟ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻤﻌ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻼ‬ ‫اﺴ‬ ‫اﺴﺔ‬
‫ر‬‫(د‬ ‫ﺎت‬ ‫اﻟ‬ ‫دة‬ ‫ﺠ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺠ‬ ‫ﻟ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬
‫ر‬ ‫اﻟﻘ‬ ‫أﺜ‬ ،(
‫ﺔ‬ ‫ﻔ‬ ‫اﻟ‬ ،‫اق‬ ‫اﻟﻌ‬ ،‫ﻼء‬ ‫ﺠﺎﻤﻌﺔ‬ ، ‫ﻤﺎﺠ‬ ‫رﺴﺎﻟﺔ‬ ،)‫ﻒ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ة‬ ‫ﺎﻫ‬ ‫اﻟ‬
48
.
5
.
)‫ﻲ‬ ‫ﺎر‬ ‫ﻤ‬ ،‫ﺔ‬ ‫ر‬
2022
) ‫ﺔ‬ ‫ﺎﻓ‬ ‫اﻟ‬ ‫ة‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻘ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻓﻲ‬ ‫ﺎﻋﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ج‬ ‫اﻟ‬ ‫دة‬ ‫ﺠ‬ ‫أﺜ‬ ،(
‫ﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﺤﺎﻟﺔ‬ ‫اﺴﺔ‬
‫ر‬‫د‬
‫ﺔ‬ ‫ﻔ‬ ‫اﻟ‬ . ‫اﺌ‬ ‫اﻟ‬ ،‫ﺎف‬ ‫ﻀ‬ ‫ﺒ‬ ‫ﺠﺎﻤﻌﺔ‬ ، ‫ﻤﺎﺠ‬ ‫رﺴﺎﻟﺔ‬ ،(‫ﻠﺔ‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻘ‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻟﻸﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫اﺌ‬ ‫اﻟ‬
23
.
6
.
) ‫ز‬ ، ‫ﻋﻼو‬
2013
‫ات‬‫و‬‫اد‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ﺎﻋﻲ‬ ‫ﺼ‬ ‫ﺞ‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻻﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫اف‬ ‫أﻨ‬ ‫ﺎب‬ ‫أﺴ‬ ‫ﻞ‬ ‫ﻠ‬ ‫وﺘ‬ ‫ﺘ‬ ،(
‫اﻟ‬ ،‫ﺔ‬ ‫ﺎﻨ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺴﺔ‬ ‫ﻟﻠﻬ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫اﻟ‬ ،‫دة‬ ‫اﻟ‬
‫ﻠ‬
13
‫د‬ ‫اﻟﻌ‬ ،
3
‫ﺔ‬ ‫ﻔ‬ ‫اﻟ‬ ،
637
.
7
.
)‫ﺎر‬ ‫ﻋ‬ ،‫ﺎر‬ ‫ﺨ‬
2017
‫ﺴ‬ ‫ﺎﺤ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﺤﺎﻟﺔ‬ ‫اﺴﺔ‬
‫ر‬‫د‬ ) ‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎﺴﺔ‬ ‫ﺴ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﻬﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ك‬ ‫ﺴﻠ‬ ‫ﺘﺎﺜ‬ ،(
‫ﺔ‬ ‫ﻔ‬ ‫اﻟ‬ ، ‫اﺌ‬ ‫اﻟ‬ ،‫اﻗﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ام‬ ‫ﺠﺎﻤﻌﺔ‬ ، ‫ﻤﺎﺠ‬ ‫رﺴﺎﻟﺔ‬ ،( ‫ار‬
46
.
8
.
،‫ﻗﺔ‬ ‫ﻤ‬
)‫ر‬ ‫ﻨ‬
2012
‫ﺎﻋﻲ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺎع‬ ‫اﻟﻘ‬ ‫ﺎت‬ ‫ﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﻓ‬ ‫اﻟ‬ ‫ة‬ ‫ﺎﻟ‬ ‫ﻪ‬ ‫وﻋﻼﻗ‬ ‫ﻩ‬ ‫وﺘ‬ ‫ﺞ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻓﺎﻋﻠ‬ ‫ﺘﻘ‬ ،(
‫ﺔ‬ ‫ﻔ‬ ‫اﻟ‬ ، ‫ﻓﻠ‬ ،‫ﻞ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺠﺎﻤﻌﺔ‬ ،‫ﻞ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﻤ‬ ‫ﻓﻲ‬
14
.
9
.
)‫ﻫﻼ‬ ،‫ﻔﺔ‬ ‫ﻨ‬
2015
‫(ﺤﺎﻟﺔ‬ ‫ات‬ ‫ﻐ‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫اﻹﺤ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫اﻟ‬ ‫اﺌ‬ ‫ﺨ‬ ‫ام‬ ‫ﺎﺴ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺎﺠ‬ ‫اﻹﻨ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﻠ‬ ‫اﻟﻌ‬ ‫ﺔ‬ ‫ا‬ ‫وﻤ‬ ‫ﻀ‬ ،(
‫ﻤﻌ‬ ‫ﻋﻠﻰ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﺘ‬
‫م‬ ‫اﻟﻌﻠ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﺴﻠ‬ ،‫ﺔ‬ ‫اﻟﻌﻠ‬ ‫اﺴﺎت‬
‫ر‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫ث‬ ‫ﻟﻠ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﻠﺔ‬ ‫ﻤ‬ ،)‫ﺔ‬ ‫ﺎﺌ‬ ‫ﻬ‬ ‫اﻟ‬ ‫ات‬‫و‬‫اﻷد‬ ‫ﻊ‬ ‫ﻟ‬ ‫د‬ ‫ﺠ‬ ‫ﻞ‬
‫ﻠ‬ ‫اﻟ‬ ،‫ﺔ‬ ‫ﺎد‬ ‫اﻻﻗ‬
37
‫د‬ ‫اﻟﻌ‬ ،
2
‫ﺔ‬ ‫ﻔ‬ ‫اﻟ‬ ،
493
.
10
.
) ‫ﺤﺎن‬ ‫ﻓ‬ ، ‫اﻟﻔ‬
2013
،‫اﻻوﻟﻲ‬ ‫ﻌﺔ‬ ‫اﻟ‬ ،‫ﺔ‬ ‫ﺎﻤ‬ ‫اﻟ‬ ‫ﻋﺎت‬ ‫اﻟ‬‫و‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺔ‬ ‫ﯿ‬ ‫ﻤ‬ ،‫اد‬ ‫ﻐ‬ ،‫ب‬ ‫اﻟ‬ ‫ﺘﻘﺎﻨﺔ‬ ،(
‫ﺔ‬ ‫ﻔ‬ ‫اﻟ‬
97
.
11. Kherez Lakhder , Taouche Kandouci , Alami Khadija (2019), The role of quality
control tools in improving the performance of organizations "case study", Journal
of Economic Growth and Entrepreneurship, VOL.2, NO.1, page43.
12. Shereen Sayed Osman(2018), A new approach for the application techniques of
quality tools and systems for the textile products and some industrial institutions,
journal of architecture and arts, VOL.4, NO.13, page 247.