2. Hyrje
Gjatë komunikimit në rrjetë, pajisjet elektronike përveç MAC adresës përdorin edhe një
adresë tjetër, adresën e Internetit – IP adresën (Internet protocol address).
IP adresat kanë për detyrë bartjen e paketave të të dhënave nëpër rrjet që në
terminologjinë kompjuterike quhet rutim(routing).
IP adresa është një adresë logjike e protokollit IP, që vepron në shtresën e Rrjetave të
modelit OSI, dhe në versionin e 4 të saj dhe atë me numrat prej 0 deri ne numrin 255
(IPv4) paraqet një vlerë sekuenciale numerike 32 bitëshe apo 4 bajtëshe të shprehur
me numra binarë, 1 dhe 0.
• Paraqitja Formati binar: 11000000. 10101000. 00001010. 00011001
• Formati Decimal: 192.168.10.25
2
3. Secili rrjet kompjuterik dhe secili
kompjuter i ndërlidhur në rrjet i
ashtuquajtur host i internetit , merr një
adresë të veçantë të protokolit të
internetit(IP)
psh:129.144.50
IP adresa përbëhet prej dy komponenteve kryesore :fusha e rrjetës dhe( Network H )
dhe fusha e shfrytëzuesit të rrjetës (Host ID). Fusha e rrjetës identifikon rrjetën së
cilës i është shoqëruar ajo paisje ,dhe parametrat e saj janë caktuar prej INIC
(Internet Network Information Center ), kurse fusha shfrytëzuesit të rrjetës (Host ID)
caktohet nga administrator i rrjetës (Host ID).
Për të definuar dhe përkufizuar rrjetat kompjuterike në ato të vogla, të mesme dhe të
mëdha IP adresat ndahen në 5 klasa:
Klasa A,
Klasa B ,
Klasa C ,
Klasa D ,
129.144
.
50.56
Pjesa e
rrjetës
Pjesa e
Hostit
3
4. KLASA A
Okteti i parë definon adresën e rrjetit, kurse tre oktetet
në vazhdim definojnë adresën e hostit.
Karakteristikë e IP adresave të kësaj klase
është se biti i parë është gjithmonë 0.
Rrjeta Hosti Hosti Hosti
8bit 24 bit
4
5. KLASA A
Shembull:75.4.10.4
Pjesa
e rrjetit
Pjesa
e
Hostit
24 bitët e tjerë paraqesin pjesën e
hostit të adresës IP të ilustruar si
në figurën e mësipërme. Vlerat e
përcaktuara për bajtin e parë të
klasës A shtrihen në mes vlerave 0
dhe 127. Vlera 75 në bajtin e parë
indikon se hosti është i klasës A.
Bajtet tjera me rend 4.10.4.
tregojnë adresën e hostit.
Vetëm 127 rrjeta të klasës A mund
të ekzistojnë.
0 7-8 15-16 23-24 31Bitet:
5
6. KLASA B
Dy bajtët e parë janë të dedikuar për adresën e
rrjetës,ndërsa dy bajtët e mbetur përdoren për adresim
të hosteve në rrjetë.
Rrjeta Rrjeta Hosti Hosti
16 bit 16 bit
Karakteristikë e IP adresave të kësaj klase
është se dy bitët e parë janë gjithmonë
102.
6
7. KLASA B
Pjesa
e
RRJET
IT
Pjesa
e
HOSTI
T
0 7-8 15-16 23-24 31Bitet:
Vlerat e përcaktuara për bajtin e
parë të klasës B shtrihen në mes
vlerave 128 dhe 191. Vlera 129 në
dy bajtet e para indikon se hosti
është i klasës B.
Bajtet tjera me rend 144.50.56.
tregojnë adresën e hostit.
Shembull: 129.144.50.56
7
8. KLASA C
Tre bajtët e parë janë të dedikuar për adresën e
rrjetës, ndërsa bajti i mbetur do të përdoret për
adresim të hosteve në rrjetë.
Rrjeta Rrjeta Rrjeta Hosti
24 bit 8 bit
Karakteristikë e IP adresave të kësaj klase
është se tre bitët e parë janë gjithmonë 1
1O2 .
8
9. KLASA C
e rrjetës
Pjesa
e
Hostit
Pjesa
Vlerat e përcaktuara për bajtin e
parë të klasës C shtrihen në mes
vlerave maksimalisht deri në
vlerën 192-254. Vlera 229 në tre
bajtet e para indikon se hosti
është i klasës C.
Bajtet tjera me rend. tregojnë
Shembull: 229.144.50.56.
Bitet: 0 7-8 15-16 23-24 31
9
10. IP Address netmask
CLASS A 16.1.1.1 255.0.0.0
network host
CLASS B 172.16.1.1 255.255.0.0
network host
CLASS C 221.138.62.1
255.255.255.0
network host
10
11. KLASAT E RRJETIT
Clas
s
Range Network
Address
Host
Address
A 0-127 XXX XXX.XXX.X
XX
B 128-191 XXX.XXX XXX.XXX
C 192-223 XXX.XXX.XXX XXX
Secila prej këtyre klasëve kanë edhe nga dy adresa karakteristike:
adresën e rrjetit (network address) dhe adresën e emitmit (broadcast
address).Adresa e rrjetit siguron mënyrë të përshtatshme për referim të të gjithë
adresave tjera në rrjetë apo në nënrrjeta.
Emitimi (broadcast) përfshinë të gjitha host-et që gjenden në atë rrjetë dhe
që kanë network ID-në numër të njejtë.
11
12. Nënrrjetat (Subnetworks) janë pjesë më të vogla të rrjetave.
Adresa e nënrrjetës (subnetiral) përfshinë klasën A, klasën B, ose klasën C të
pjesës se rrjetit (Network ED), plus edhe fushën e nërrjetës dhe fushën e
shfrytëzuesit të rrjetës (Host ID).
Për të krijuar subnet adresën, administratori i rrjetit merr hua bitët nga hosti
origjinal dhe i shton ata si fushë e subnetimit: Adresat e subnetimit caktohen
lokalisht - përbrenda LAN-it, zakonisht nga administratori i rrjetit.
Minimumi i bitëve që mund të merren hua është 2 bitë, kurse maksimumi i bitëve
që mund të merren hua varësisht prej klasëve të IP adresës është:
A: 22 bitë ~ 222 - 2 = 4.194.302 nënrrjeta.
B: 14 bitë ~ 214 - 2 = 16.382 nënrrjeta.
C: 06 bitë ~ 206 - 2 = 62 nënrrjeta.
Ndarja e rrjetës në nënrrjeta
(subnetimi)
12
13. KLASA D
Përdoren për transmetim “multicast”(të dhëna që dërgohen nëpër një rrjet
kompjuterik të disa përdoruesve në të njëjtën kohë)
Hosti Hosti Hosti11 11
Rrjeta Pjesa e
Hostit
13
14. KLASA E
Klasa E e IP adresave është rezervuar nga organizata
Internet Engineering Task Force (IETF) për hulumtimet
vetanake.
Hosti Hosti Hosti11 11
Rrjeta Pjesa e
Hostit
14
15. Përfundimi
IP adresa është një adresë logjike e protokollit IP, që vepron në shtresën e
Rrjetave të modelit OSI
IPv4 definon vlerat sekuenciale numerike 32 bit
IPv4 hapsirën e vetë adresuese e ndan në klasa e ato janë klasa A, klasa
B, klasa C, klasa D dhe klasa E.
Procesi i ndarjes logjike të rrjetave fizike të klasave A, B dhe C në rrjeta më
të vogla quhet procesi i subnetimit.
15