2. ◦
◦ Reja
◦ 1.Parkinson kasalligi nima
◦ 2.Parkinson kasalligini keltirib chiqaruvchi omillar
◦ 3.Parkinsonizmda qollaniladigan dori vositalari
3. ◦ Parkinsonizm-markaziy nerv sistemasining surunkali kasalligi.
Ingliz vrachi james Parkinson 1817-yil ta`riflab bergan. Bu
kasallikda muskullar taranglashadi, yuz harakatsiz bolib, qotib
qoladi, bemor mayda qadam tashlab yuradi, harakatlari
cheklanadi, hatto kiyinish tugmalarni qadashga qiynaladi.
Titroq falaji koproq qol panjalaridan boshlanadi, boshi
oyoqlari ham titraydi, hayajonlanganda titroq kuchayadi.
4. Parkinsonizmni keltirib chiqaruvchi omillar quyidagilar bolishi
mumkin;
Ateroskleroz
Ensefalit
Jismoniy shikastlanish
Bosh miyaning pusht yadrolari zararlanishi
5. ◦ Malumki, dofamin orqa miya faoliyatini boshqarishda ishtirok
etadi. Songi yillarda Parkinson kasalligi miyada dofaminergik
va glutamatergic tizimlarda kelib chiqqan disbalans, yani qora
substansiyada dofamin miqdoring kamayishi natijasida
yuzaga kelishi aniqlandi.
6.
7.
8. ◦ Parkinsonizmni davolashda dofaminning otmishdoshi L-DOFA
qollaniladi, bu toqima tosiqlaridan otadi va DOFA
dekarboksilaza fermenti tasirida dofaminga aylanadi.
◦ Glutamatergik tasirlarni falajlovchi moddalar ham ahamiyatga
ega. Shunday preparatlarga NMDA- retseptorlarining
antogonistlari kirib, bular glutamatergic neyronlarni bazal
yadrolarga jadallashtiruvchi tasirni falajlaydi, dofaminergik
neyronlarni degenerative ozgarishlarini susaytiradi.
9. ◦ Ekstrapiramid Sistema yadrolarining funksiyalarida xolinergik
neyronlar ishtirok etadi. Dofamin yetishmasligidan xolinergik
tasirlar oshib ketadi, bunda markaziy xolinolitiklar buyuriladi.
◦ Preparatlar quyidagi guruhlarga bolinadi;
◦ Dofaminergik tasirni kuchaytiruvchi
◦ 1. Dofaminni otmishdoshi –LEVODOPA
◦ 2.Dofamin retseptorlarini stimullovchi
moddalar(dofaminomimetiklar) bromokriptin, ropinirol
◦ 3. Monoaminoksidaza V ni falajlovchilar Selegilin
10. ◦
◦ Glutamatergik tasirni susaytiruvchi moddalar
◦ Midantan
◦ Xolinergik tasirni susaytiruvchi moddalar
◦ stiklodol