2. Η αλλαγή του τρόπου ζωής στη μεταπολίτευση
Από τα μέσα της μεταπολίτευσης ο τρόπος ζωής μεγάλου μέρους του πληθυσμού άλλαξε εμφανώς.
Μετακινηθήκαμε εμφανώς από την οικονομία της ανάγκης στην οικονομία της χρήσης.
Στο πλαίσιο της νέας κατάστασης οι συνήθειες των καταναλωτών και οι τρόποι αντιμετώπισής τους
σταδιακά άλλαζαν.
Για την υποστήριξη των νέων συνηθειών ο δανεισμός έγινε σταδιακά μόδα και η διαχείρισή του
κρυφό άγχος.
Το είμαι άρα αξίζω μετασχηματίστηκε στο κοινωνικό πεδίο σε έχω άρα αξίζω.

3. Τα δάνεια χρησιμοποιήθηκαν για την κάλυψη ποικίλων σκοπών.
Στεγαστικό δάνειο, Προσωπικό δάνειο, Ανοιχτό δάνειο,
Δάνεια αγοράς αυτοκινήτου, Δάνεια διακοπών ή διακοποδάνεια,
Εορτοδάνεια, Δάνεια οικιακού εξοπλισμού,
"Πράσινα" δάνεια για εγκατάσταση φυσικού αερίου, αλλαγή κουφωμάτων,
θερμομονωτικές εργασίες, αγορά ηλιακού θερμοσίφωνα, εγκατάσταση φωτοβολταϊκών
συστημάτων,
Δάνειο για βιοκαλλιέργεια
Φοιτητικά δάνεια-δάνεια σπουδών
Μετοχοδάνεια
Δάνεια Εξόφλησης Οφειλών προς το Δημόσιο ή Φοροδάνεια
Δάνειο μεταφοράς/συγκέντρωσης οφειλών Overdraft ή υπερανάληψη κλπ.
.

4. Τ ο χρέος ως εργαλείο
Οι οφειλές και τα χρέη καθώς είναι ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια αυτών που
μπορούν να το διαχειριστών χρειάζονται ειδική μεταχείριση.
Πολλοί άνθρωποι δεν αντιμετωπίζουν καμία δυσχέρεια στη διαχείριση σημαντικών
οφειλών και έτσι είναι σε θέση όταν έρθει η ώρα να αποπληρώνουν τα χρέη τους.
Δυστυχώς αυτό δεν συμβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις ή σε όλα τα μέρη της Ελλάδος.

5. Αλλαγές στις συνθήκες της ζωής μας
Έστω και μικρές αλλαγές στις συνθήκες της ζωής μας και τα χρέη μας μπορούν εύκολα
να μετατραπούν σε ένα δυσβάσταχτο φορτίο.
Μια μικρή ή μεγάλη ασθένεια ή ένα σημαντικό ατύχημα, η απώλεια ενός κοντινού μας
προσώπου ή ένα δύσκολο διαζύγιο η απόλυση από την εργασία μας, είναι γεγονότα που
ενδέχεται να επηρεάσουν τη δυνατότητά μας να ανταποκριθούμε στα χρέη μας.

6. Αλλαγές στις συνθήκες της ζωής μας
Αντιστοίχως υπάρχουν επίσης ορισμένοι άνθρωποι που κάποια στιγμή ανακαλύπτουν
ότι ίσως επειδή έχουν υιοθετήσει έναν τρόπο ζωής που δεν ανταποκρίνεται στο
εισόδημά τους, δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις οφειλές τους καθώς το ποσό των
δανείων τους είναι αρκετά υψηλό.
Μια λανθασμένη λύση είναι η προσφυγή στο δανεισμό ακόμη περισσότερων χρημάτων
για την αποπληρωμή των χρεών τους.
Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος εκκρεμών
οφειλών

7. Μεγάλη είναι εάν:
1. Καταβάλλετε όλο και μεγαλύτερα ποσά από το εισόδημά σας για την αποπληρωμή
οφειλών
2. Πληρώνετε λογαριασμούς με χρήματα που προορίζονταν για άλλο σκοπό
3. Δανείζεστε ή χρησιμοποιείτε πιστωτικές κάρτες για την αγορά προϊόντων για τα
οποία συνήθως πληρώνατε με μετρητά
4. Κάνετε υπερωρίες ή έχετε δεύτερη απασχόληση για να τα βγάλετε πέρα
5. Ανησυχείτε ότι εάν ο/η σύντροφός σας μείνει χωρίς δουλειά θα αντιμετωπίσετε
άμεσα οικονομικά προβλήματα
Τα άτομα που διαχειρίζονται σωστά τα οικονομικά τους γνωρίζουν καλά τα έσοδα και την
οικονομική τους κατάσταση και ανακαλύπτουν τρόπους ώστε να καλύπτουν όλες τις
υποχρεώσεις τους.

8. Η διαχείριση του προβλήματος και η λύση
Η πρώτη ανθρώπινη αντίδραση είναι η άρνηση του προβλήματος.
Όταν συνειδητοποιήσουμε ότι τα έξοδα υπερβαίνουν τα έσοδά μας, επιλέγουμε πρώτα
να αγνοήσουμε το πρόβλημα, ελπίζοντας ότι με ένα μαγικό τρόπο τα χρέη μας θα
εξαφανιστούν.
Αυτή είναι μια φυσική ανθρώπινη αντίδραση απέναντι στο φόβο, ωστόσο δεν αποτελεί
τη λύση του προβλήματος.
Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα χρέη μας. Όσο πιο σύντομα γίνει αυτό, τόσο πιο σύντομα
θα επιλύσουμε το πρόβλημα και θα αρχίσουμε να αισθανόμαστε καλύτερα.
Η αποδοχή του προβλήματος είναι το πρώτο βήμα για την οριστική επίλυσή του
.
Το ουσιαστικότερο βήμα στον εξορθολογισμό των οικονομικών μας είναι η κατάρτιση
οικογενειακού προϋπολογισμού.

9. Κατάρτιση προϋπολογισμού
Ο τρόπος με τον οποίο ξοδεύετε τα χρήματά σας υποδεικνύει τις προτεραιότητες που
έχετε.
Ο προϋπολογισμός θα διευκολύνει να καθορίσετε τις προτεραιότητές και θα βοηθήσει
να αναγνωρίσετε και να ελέγξετε τα έξοδα, τα έσοδα και τις αποταμιεύσεις σας.
Αρκετά περιττά έξοδα δεν οδηγούν σε οικονομική καταστροφή. Ωστόσο, εάν κάνετε
μονίμως περιττά έξοδα, με καθημερινές αγορές από επώνυμα καταστήματα ή
συστηματικά μικροέξοδα για προσωπική και κοινωνική προβολή ή γεύματα σε ταβέρνες
και εστιατόρια, το πιθανότερο είναι να αυξήσετε το ποσό των οφειλών σας.
Όπως πολλά άτομα μπορεί να νομίζεται ότι η κατάρτιση ενός προϋπολογισμού είναι μια
βαρετή διαδικασία, αλλά ίσως αποδειχτεί η καλύτερη επένδυση που κάνατε ποτέ..

10. Οφέλη κατάρτιση ς προϋπολογισμού
Η κατάρτιση ενός προϋπολογισμού έχει ακόμη περισσότερα οφέλη:
1. Αισθάνεστε λιγότερη πίεση επειδή είστε σε θέση να ελέγχετε αποτελεσματικότερα τα
οικονομικά σας
2. Γνωρίζετε ακριβώς ποια είναι τα έσοδά σας και πόσα μπορείτε να ξοδέψετε
3. Θα διαπιστώσετε τα περιττά σας έξοδα – που σημαίνει ότι θα αρχίσετε να
αποταμιεύετε περισσότερα χρήματα για να αντιμετωπίσετε τις ανάγκες σας

11. Οι παράγοντες
Η κατανάλωση είναι ένα σύνθετο φαινόμενο που επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες.
Ενδογενείς στην προσωπικότητα μας και πέρα απο μας εξωγενείς
Οι σημαντικότεροι προσδιοριστικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη δαπάνη του
καταναλωτή για αγαθά και υπηρεσίες είναι οι παρακάτω:

12. 1 Οικονομικοί παράγοντες
Στην ομάδα αυτή περιλαμβάνονται οικονομικά μεγέθη, όπως είναι:
1. το εισόδημα,
2. το μέγεθος των περιουσιακών στοιχείων
3. και το επιτόκιο από τα δάνεια που παίρνουν οι καταναλωτές (νοικοκυριά) για να
αγοράσουν αγαθά.
4. Τα ενδεχόμενα έξτρα εισοδήματα

13. 2 Βιολογικοί παράγοντες.
Οι άνθρωποι τείνουν να καταναλώνουν με βάση:
1. την ηλικία τους η
2. το φύλο τους
3. τον κύκλο ζωής τους

14. 3 Κοινωνικοί παράγοντες.
Ο καταναλωτής, εκτός από βασική οικονομική μονάδα, αποτελεί και μέλος της κοινωνίας
και επομένως ανήκει σε κάποια κοινωνική ομάδα, όπως είναι:
1. Η οικογένεια,
2. Επαγγελματικές ενώσεις
3. Τα αθλητικά σωματεία,
4. Πολιτικές/κομματικές οργανώσεις κ.λπ.

15. 4 Πολιτιστικοί παράγοντες.
Κάθε χώρα διαθέτει το δικό της πολιτισμό και επομένως τη δική της κουλτούρα. Αυτό
συμβαίνει γιατί τα άτομα μεγαλώνουν σε διαφορετικούς κοινωνικούς χώρους και
συνεπώς διαμορφώνουν την προσωπικότητά τους ανάλογα:
1. Με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις,
2. Τις πολιτιστικές παραδόσεις,
3. Την εκπαιδευτική κουλτούρα
4. Τη γεωγραφική περιοχή στην οποία έχουν μεγαλώσει κ.λπ.

16. 5 Ψυχολογικοί παράγοντες.
Οι άνθρωποι έχουν ανάγκες και για να τις καλύψουν πρέπει να αποκτήσουν τα αγαθά
που θα τους επιτρέψουν να ζουν καλύτερα όπως:
1. Ασφάλεια ζωής,
2. Υγείας,
3. Ευζωία

17. 6 Τεχνολογικοί και φυσικοί παράγοντες.
Με τη βοήθεια της τεχνολογίας δημιουργούνται νέα προϊόντα, τα οποία μπορούν να
επηρεάσουν τη συμπεριφορά των καταναλωτών. Πχ κινητό τηλέφωνο, ταμπλέτα κλπ
Η συμπεριφορά των καταναλωτών, όμως, μπορεί να αλλάξει και με διάφορα φυσικά
φαινόμενα (π.χ. πλημμύρες , σεισμούς κατολισθήσεις κ.λπ.).

18. Η χρονική διάσταση των δαπανών μας
Στο προσωπικό επίπεδο κάθε καταναλωτή οι δαπάνες που πραγματοποιούνται για
να ικανοποιηθούν οι ανάγκες του σε προϊόντα ή υπηρεσίες, κατανέμονται
διαφορετικά στον κύκλο της ζωής του.
Άλλες είναι οι καθημερινές ανάγκες για να περάσει την ημέρα και άλλες που
ικανοποιεί κάποιες φορές τον χρόνο.
Οι κυριότερες από αυτές τις δαπάνες ιεραρχούνται ανάλογα με το πότε θα κληθεί να
τις πραγματοποιήσει ως κατωτέρω:

19. 1 Κάθε μέρα
1. τρόφιμα
2. τσιγάρα
3. ηλεκτρικό ρεύμα
4. νερό
5. τηλέφωνο
6. αστικές συγκοινωνίες

20. 2 Λίγες φορές την βδομάδα
1. χρήση διαδικτύου
2. χρήση Ι.Χ.
3. χρήση ταξί
4. απογευματινή έξοδος

21. 3 Λίγες φορές το μήνα
1. κινηματογράφος
2. ταβέρνα
3. θέατρο
4. κομμωτήριο
5. είδη προσωπικής υγιεινής
6. είδη καθαρισμού

22. 4 Λίγες φορές το χρόνο
1. ταξίδια
2. κοσμήματα
3. δώρα Χριστουγέννων
4. επισκέψεις στο γιατρό
5. ρούχα
6. παπούτσια
7. καλλυντικά

23. 5 Λίγες φορές στη ζωή
1. αγορά ηλεκτρικών συσκευών
2. αγορά κατοικίας
3. αγορά αυτοκινήτου

25. Ορισμός οικογενειακού προϋπολογισμού
Οι οικονομικές αποφάσεις των μελών της οικογένειας για το πόσα χρήματα θα ξοδέψουν και
ποσά θα αποταμιεύσουν, αποτελούν μια μορφή οικονομικού προγράμματος που ονομάζεται
οικογενειακός προϋπολογισμός.
Η κατάρτιση του οικογενειακού προϋπολογισμού επηρεάζεται από διαφορετικούς παράγοντες για
κάθε καταναλωτή/νοικοκυριό, όπως είναι το μέγεθος του εισοδήματος, το μέγεθος της οικογένειας, η
ηλικία των μελών της οικογένειας, το κοινωνικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ζουν τα μέλη της
οικογένειας ο τόπος κ.λπ.

26. Σημασία του προϋπολογισμού
Ο προϋπολογισμός είναι σημαντικός για τον κάθε ένα από εμάς όσο είναι και για κάθε μικρή ή μεγάλη
οικογενειακή ή οικονομική μονάδα. Μας επιτρέπει να προγραμματίζουμε σωστά τα έξοδά μας με
βάση τα έσοδά μας και να λαμβάνουμε τις σωστές αποφάσεις. Ο καταναλωτής πρέπει να σκέφτεται
το μέλλον. Όταν συνειδητοποιήσει ποια ακριβώς είναι τα εισοδήματά του σε σχέση με τα έξοδά του,
μπορεί ακόμα και να σκεφτεί να ψάξει για άλλη δουλειά ή να σκεφτεί τρόπους να αναθεωρήσει τον τρόπο
ζωής του.
Ο καταναλωτής που σκέφτεται το μέλλον μπορεί να συνειδητοποιήσει ποια είναι τα έξοδά του και να
σκεφτεί αν μπορεί να τα μειώσει ή να σκεφτεί αν μπορεί να αναλάβει περισσότερες υποχρεώσεις από
αυτές που ήδη έχει.
Η διαφορά εσόδων-εξόδων μπορεί να είναι πλεόνασμα ή έλλειμμα. Ο καταναλωτής πρέπει λοιπόν να
αντιμετωπίσει την πραγματικότητα και να αποφασίσει πώς θα χειριστεί την οικονομική του κατάσταση.
Αν υπάρχει πλεόνασμα, μπορεί να κάνει σκέψεις σχετικά με το πώς μπορεί να επενδύσει το ποσό αυτό ή
να το αποταμιεύσει.
Στην αντίθετη περίπτωση, θα πρέπει να σκεφτεί πώς μπορεί να μειώσει τα έξοδα του ή με ποιο τρόπο
μπορεί να αυξήσει τα έσοδα του.

27. Ο Οικογενειακός προϋπολογισμός μπορεί να γίνει σε πέντε μόλις βήματα
Σκοπός τού προϋπολογισμού
Σκοπός τού προϋπολογισμού δεν είναι να σας πείσει να μην ξοδεύετε τα χρήματά σας αλλά να
σας βοηθήσει να τα ξοδεύετε αποτελεσματικά. Απλά, οργανώνοντάς τα, μπορείτε να
εντοπίσετε κάποια έξοδα που δεν είναι αναγκαία και, περικόπτοντάς τα, να εξοικονομήσετε
χρήματα για άλλες πιο σημαντικές ανάγκες. Για να λειτουργήσει αποτελεσματικά ο
προϋπολογισμός σας θα πρέπει να τον καταρτίσετε θέτοντας λογικούς στόχους και να τον
τηρείτε χωρίς παρεκκλίσεις, πειθαρχώντας σε τυχόν παρορμήσεις σας.
Είναι εύκολο να καταρτίσετε έναν προϋπολογισμό και να τον τηρήσετε!
Μπορείτε να ακολουθήστε τα πιο κάτω βήματα για να συντάξετε τον προϋπολογισμό σας.

28. Βήμα 1: Καθορίστε τους στόχους σας
Πρώτα, εντοπίστε τους στόχους σας. Θέλετε να ανακαινίσετε το σπίτι σας, να ξεκινήσετε ένα
ασφαλιστικό / νοσοκομειακό πρόγραμμα, να προγραμματίσετε τις σπουδές των παιδιών σας. Θέλετε επίσης,
να μπορείτε να κάνετε μερικές εκδρομές μέσα στο χρόνο, να αγοράσετε καινούρια τηλεόραση και νέο
υπολογιστή.
Ρωτήστε τον εαυτό σας τι έχει σημασία για εσάς, τι χρειάζεστε και τι θέλετε. Αν είστε παντρεμένος, θα
πρέπει να συζητήσετε με τον/την σύντροφό σας και να αποφασίσετε ποιοι είναι οι κοινοί σας στόχοι. Από
τη στιγμή που γνωρίζετε τι θέλετε, μπορείτε να ξεκινήσετε την κατάρτιση του προϋπολογισμού.

29. Ομαδοποιήστε τους οικονομικούς σας στόχους σε τρεις τομείς:
Βραχυπρόθεσμους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους οικονομικούς στόχους.
Βραχυπρόθεσμοι στόχοι είναι οι στόχοι που μπορείτε να πετύχετε σε ένα-δύο χρόνια. Μπορεί να
συμπεριλαμβάνουν την εξόφληση ενός χρέους πιστωτικής κάρτας τής τάξης των €1.000, την αγορά
μιας νέας τηλεόρασης ή τα έξοδα διακοπών σας.
Μεσοπρόθεσμοι στόχοι είναι οι στόχοι που θέλετε να πετύχετε τα επόμενα 2 - 5 χρόνια. Για
παράδειγμα, μπορεί να θέλετε να μαζέψετε χρήματα για την προκαταβολή τής αγοράς ενός σπιτιού ή
για αγορά επίπλων.
Μακροπρόθεσμοι στόχοι είναι οι στόχοι που χρειάζεται μια πενταετία και περισσότερο για να
επιτευχθούν. Για παράδειγμα, μπορεί να θέλετε να μαζέψετε χρήματα για τις σπουδές ενός παιδιού.

30. Βήμα 2: Συλλέξτε πληροφορίες
Μαζέψτε όλα τα στοιχεία τού εισοδήματός σας και των εξόδων του σπιτιού σας. Πρέπει να
κοιτάξετε σε βάθος και με ειλικρίνεια τα έξοδά σας. Ο προϋπολογισμός πρέπει να αποτελεί μια ακριβή
εικόνα, και όχι ένα «σενάριο καλύτερης περίπτωσης».
Μαζέψτε τα ακόλουθα στοιχεία:
• Αποκόμματα μισθοδοσίας
• Την περσινή φορολογική δήλωση του εισοδήματος σας
• Τα αποκόμματα προσωπικών επιταγών που έχετε εκδώσει
• Λογαριασμούς πιστωτικών καρτών
• Στοιχεία πληρωμών για μεγάλες αγορές, όπως είναι τα δάνεια για αγορά αυτοκινήτων και τα
καταναλωτικά δάνεια.
• Λογαριασμούς τραπεζών και επενδυτικών εταιρειών.

31. Βήμα 3: Ενημερωθείτε για το πού βρισκόσαστε
Αφού μαζέψετε όλα τα στοιχεία, χρησιμοποιήστε τα για να κατανοήσετε πώς συνηθίζατε να
ξοδεύετε μέχρι σήμερα. Έτσι θα αντιληφθείτε τη σχέση του εισοδήματος και των εξόδων σας.
Μπορεί να σας πάρει καιρό για να καταλάβετε ακριβώς πού βρισκόσαστε, αλλά ο πρώτος
προϋπολογισμός θα σας δώσει μια καλή εικόνα του τι εισπράττετε και πού ξοδεύετε.
Πρέπει να οργανώσετε τα στοιχεία σας σε τρεις τομείς:

32. Τι εισπράττετε:
Αθροίστε το εισόδημά σας από διάφορες πηγές, συμπεριλαμβάνοντας τον καθαρό μισθό, προμήθειες και
μπόνους, διατροφή, οικονομική στήριξη παιδιών, κοινωνικές ασφαλίσεις, συντάξεις, αναπηρικές αποδοχές,
τόκους, μερίσματα κλπ.
Τι ξοδεύετε:
Αθροίστε τα σταθερά και τα κυμαινόμενα έξοδά σας. Τα σταθερά σας έξοδα είναι αυτά που δεν
αλλάζουν κάθε μήνα και δεν μπορούν εύκολα να καταργηθούν, όπως ενοίκιο, δόση στεγαστικού δανείου,
ασφάλειες, δόσεις δανείων, αποταμίευση για συνταξιοδότηση κλπ. Τα κυμαινόμενα έξοδα είναι αυτά που
αλλάζουν και που θα μπορούσαν να μειωθούν ή και να καταργηθούν, όπως συνδρομή καλωδιακής
τηλεόρασης, τρόφιμα, βενζίνη, τηλέφωνο, video club, αγορά περιοδικών κ.λπ.
Καθαρά κέρδη ή ζημιές:
Αφαιρέστε τις συνολικές σας δαπάνες από το συνολικό σας εισόδημα. Το υπόλοιπο αποτελεί το
«διαθέσιμο εισόδημά» σας που μπορείτε να το χρησιμοποιείτε για έκτακτες ανάγκες και για την κάλυψη των
στόχων του προϋπολογισμού σας.

33. Βήμα 4: Ελέγξτε τα καθαρά σας κέρδη
Τα καθαρά σας κέρδη αποτελούν τη διαφορά μεταξύ των εσόδων και των εξόδων σας. Αποτελούν ένα
σίγουρο τρόπο να διαπιστώσετε αν ξοδεύετε πολλά, πόσα και που.
Αν το αποτέλεσμα είναι θετικό, μπορείτε να αυξήσετε τα ποσά που δαπανάτε για την εξόφληση του χρέους
σας ή να προσθέσετε στις αποταμιεύσεις σας.
Αν το αποτέλεσμα είναι αρνητικό, ξοδεύετε πάρα πάνω από ότι θα εισπράττετε και μάλλον χρηματοδοτείτε
το έλλειμμά σας με δανεισμό.
Αν ξοδεύετε πάνω από το 40% του καθαρού σας μισθού για την αποπληρωμή δανείων και
πιστωτικών καρτών, βρίσκεστε σε επικίνδυνη ζώνη.
Αν δεν έχετε καθαρά κέρδη αλλά ζημιές, πρέπει να εξετάσετε κάθε κυμαινόμενη δαπάνη και να
αποφασίσετε πώς θα ελέγξετε τα έξοδά σας.

34. Βήμα 5: Να παρακολουθείτε τα έξοδά σας
Αφού καταρτίσετε τον πρώτο σας προϋπολογισμό, αρχίστε να τηρείτε μηνιαίο λογαριασμό εξόδων.
Ακόμη και αν έχετε καθαρά κέρδη και όχι ζημιές, είναι πολύ σημαντικό να μαθαίνετε πώς ξοδεύετε τα
χρήματά σας.
Σημειώνετε παντού και πάντα όλες σας τις αγορές και τις αναλήψεις.
Θα εκπλαγείτε με όλα όσα θα μάθετε σχετικά με τις συνήθειές σας. Για παράδειγμα, πόσα ξοδεύετε για
καφέδες, μικρογεύματα, περιοδικά και αναψυκτικά;
Ο στόχος παρακολούθησης των εξόδων σας είναι να καταλάβετε πού πάνε τα χρήματά ώστε να τα
διαχειριστείτε καλύτερα.

35. 10 Συμβουλές για τον Οικογενειακό Προϋπολογισμό
1. Να είστε ρεαλιστές με τον προϋπολογισμό σας
2. Πείτε την αλήθεια στον εαυτό σας
3. Μη αγνοήσετε τον …εαυτό σας και τα προσωπικά έξοδα.
4. Ρυθμίστε τακτικά τον προϋπολογισμό
5. Δημιουργήστε ταμείο έκτακτης ανάγκης
6. Δώστε έμφαση στην διαδικασία αντί του εργαλείου. Δεν υπάρχει το τέλειο εργαλείο
7. Φροντίστε να είναι απλός
8. Δώστε στον προϋπολογισμό λίγο χρόνο για να αποδώσει
9. Ελέγξτε για τις απαιτούμενες διορθωτικές κινήσεις τακτικά.
10.Να υπάρχει πρόοδος είτε πρόκειται για μείωση των δαπανών σας είτε για την αύξηση του
εισοδήματός σας.

36. Χρέος +
Εισόδημα Έξοδα

37. Οι Κίνδυνοι του Δανεισμού από την χρήση των
χρηματοπιστωτικών προϊόντων
Δανεισμός και Κίνδυνοι
Πώς μπορούν να μειωθούν οι κίνδυνοι γενικά για τους δανειολήπτες;
1. Οι δανειολήπτες πρέπει να είναι προετοιμασμένοι και σωστά
πληροφορημένοι
2. Να Λαμβάνουν αποφάσεις κατόπιν πληροφόρησης και να συγκρίνουν
προσφορές
3. Να Διαβάζουν προσεκτικά τις διάφορες προσφορές, συμβόλαια και
καταστάσεις τραπεζικών λογαριασμών
4. Να Επενδύουν σε διαφορετικές εταιρείες ή τράπεζες για να διασφαλίσουμε
ότι αν κάποια από αυτές χρεοκοπήσει δεν θα χάσουν όλα τους τα χρήματα
5. Αν κάνουν συναλλαγές με άλλες χώρες, να φροντίζουν να γνωρίσουν όλα τα
στοιχεία σχετικά με το νομικό και οικονομικό σύστημα των χωρών αυτών
6. Να Κάνουν ασφάλεια σε αξιόπιστη εταιρία
7. Να Εξοικονομούν για απρόβλεπτες καταστάσεις που μπορεί να
αντιμετωπίσου στο μέλλον.

38. Οι Κίνδυνοι του Δανεισμού από την χρήση των
χρηματοπιστωτικών προϊόντων
Πώς μπορεί να μειώσει ο καταναλωτής τον κίνδυνο ειδικά από τη χρήση
των Πιστωτικών καρτών;
1. Ο καταναλωτής πρέπει να κάνει τις αγορές του υπολογίζοντας τις
πραγματικές οικονομικές του δυνατότητες.
2. Πριν από την κατάρτιση της σύμβασης, που προτίθεται να συνάψει με την
τράπεζα ο καταναλωτής για χορήγηση κάρτας, πρέπει να διαβάζει με
προσοχή τους όρους της σύμβασης που θα υπογράψει, προκειμένου να
συνειδητοποιήσει πλήρως τις συμβατικές του υποχρεώσεις
3. Πρέπει να είναι σε θέση να ασκήσει τα δικαιώματά του μόνος ή με την
βοήθεια ειδικών
4. Μόλις ο καταναλωτής παραλάβει την κάρτα του, πιστωτική ή αναληπτική,
πρέπει να θέσει την υπογραφή του στο πίσω μέρος, ώστε να μη διευκολυνθεί
ενδεχόμενη παράνομη χρήση της.
5. Ο καταναλωτής δεν πρέπει ποτέ να παραχωρεί την κάρτα του σε κανέναν. Η
χρήση της κάρτας είναι αυστηρά προσωπική.

39. Οι Κίνδυνοι του Δανεισμού από την χρήση των
χρηματοπιστωτικών προϊόντων
Πώς μπορεί να μειώσει ο καταναλωτής τον κίνδυνο ειδικά από τη λήψη
δανείων και ή αλληλόχρεων λογαριασμών;
1. Να προσδιορίσει ακριβώς τις πραγματικές πιστωτικές ανάγκες του και να
μη παρασύρετε από διαφημίσεις που δημιουργούν εικονικές ανάγκες
συνδυασμένες με ευκολίες δανεισμού.
2. Να τις ιεραρχήσετε (κατάταξη κατά σειρά προτεραιότητας και χρονική και
χρηστική).
3. Να εκτιμήσει τις δυνατότητές για αποπληρωμή, στηριζόμενοι σε σταθερά
και βέβαια εισοδήματα.
4. Να κάνει προϋπολογισμό και ταμειακό προγραμματισμό, τουλάχιστον για
τη διάρκεια του δανείου.
5. Όταν ζητείτε δάνειο μην υπολογίζετε μόνο τα σημερινά εισοδήματα.
6. Υπολογίστε και τα μελλοντικά.

40. Οι Κίνδυνοι του Δανεισμού από την χρήση των
χρηματοπιστωτικών προϊόντων
Πώς μπορεί να μειώσει ο καταναλωτής τον κίνδυνο ειδικά από τη λήψη
δανείων και ή αλληλόχρεων λογαριασμών;
7. Να κάνετε έρευνα αγοράς. (Μπορείτε να επισκεφθείτε τη σχετική
ιστοσελίδα της Τράπεζας της Ελλάδος http://www.bankofgreece.gr)
8. Να επιλέξετε την τράπεζα με τους ευνοϊκότερους όρους (επιτόκιο, έξοδα,
επιβαρύνσεις κλπ.).
9. Να συγκεντρώσετε την προσοχή σας στο συνολικό κόστος όλης της
διάρκειας του δανείου και όχι μόνο στην προσφορά της αρχικής άτοκης
περιόδου ή στο μειωμένο επιτόκιο.
10. Να συνεργαστεί με την τράπεζα για την εκτίμηση της πιστοληπτικής
ικανότητάς του, παρέχοντας ακριβή οικονομικά στοιχεία.
11. Να μελετήσει με προσοχή τους όρους των συμβάσεων πριν την
υπογραφή.

41. Οι Κίνδυνοι του Δανεισμού από την χρήση των
χρηματοπιστωτικών προϊόντων
Πώς μπορεί να μειώσει ο καταναλωτής τον κίνδυνο ειδικά από τη λήψη
δανείων και ή αλληλόχρεων λογαριασμών;
12. Να μη διστάσει να ζητήσει διευκρινίσεις για τους όρους που δεν κατανοεί.
13. Να είναι ενημερωμένος για τις σχετικές νομοθεσίες και τις τελευταίες εξελίξεις
τους ιδιαιτέρως αν αντιληφθεί καταχρηστικές πρακτικές εκ μέρους του
πιστωτικού ιδρύματος τις οποίες θα πρέπει να καταγγείλει στην ΕΕΚΕ ή άλλο
αρμόδιο φορέα χωρίς ντροπή.
14. Να αποφεύγει τη λήψη νέων δανείων για να αντιμετωπίσει ληξιπρόθεσμες
προηγούμενες οφειλές. Η τακτική αυτή οδηγεί κατά κανόνα σε υπερχρέωση.
15. Εάν περάσει σε φάση υπερχρέωσης να ενημερωθεί και αξιοποιήσει την
υποβοήθηση του νόμου3869/2010 επικοινωνώντας με εξουσιοδοτημένη ένωση
καταναλωτών όπως η ΕΕΚΕ.

42. Οι Κίνδυνοι του Δανεισμού από την χρήση των
χρηματοπιστωτικών προϊόντων
Συμπερασματικά λοιπόν:
Αν τα έσοδα σας είναι λιγότερα από τα έξοδά σας (αρνητικό
υπόλοιπο), θα αντιμετωπίσετε οικονομικές δυσκολίες.
Συνεπώς, πρέπει να αποφύγετε κάθε μορφή δανεισμού στο άμεσο
μέλλον. Φρόνιμο θα ήταν να τακτοποιήσετε τις τυχόν καθυστερημένες
πληρωμές, όσο το δυνατό πιο γρήγορα.
Αυτό προϋποθέτει τη μείωση των τρεχουσών δαπανών σας όπως θα
έχετε συμπεράνει από την κατάρτιση του προϋπολογισμού σας.
Αν τα έσοδα σας είναι ίσα με τα έξοδά σας (μηδενικό υπόλοιπο),
είναι προτιμότερο να αναβάλετε τον δανεισμό και κατά συνέπεια τη
σχεδιαζόμενη αγορά.

43. Οι Κίνδυνοι του Δανεισμού από την χρήση των
χρηματοπιστωτικών προϊόντων
Συμπερασματικά λοιπόν:
Τέλος, αν τα έσοδά σας είναι περισσότερα από τα έξοδά σας (θετικό
υπόλοιπο), διαθέτετε σχετική οικονομική άνεση και μπορείτε να καταφύγετε στον
δανεισμό.
Σε κάθε περίπτωση, φροντίστε η μηνιαία δόση για την αποπληρωμή του ποσού
να μην αντιστοιχεί στο σύνολο του μηνιαίου σας υπολοίπου. Το ιδανικό είναι να
έχετε πάντα ένα περιθώριο ασφαλείας για την κάλυψη απρόβλεπτων
εξόδων.
Σημείωση: Αν η μηνιαία δόση υπερβαίνει το 40% του καθαρού σας εισοδήματος
(αυτού που μένει αφού αφαιρέσετε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές) δεν
πρέπει να προσφύγετε στο δανεισμό.
Αυτό το ποσοστό φυσικά ισχύει για εισοδήματα άνω των 2.000 ευρώ.
Όσο μικρότερο είναι το εισόδημά σας, τόσο χαμηλότερο
πρέπει να είναι αυτό το ποσοστό.

44. Ευχαριστώ