5. Proses iyileştirme denince ilk akla ne gelir:
1945: Beni üretim müdürü yaptıklarında
ilk işim standart işi başlatmak olmuştur.
1975: Doğduğumda TOYOTA’nın
başkanıydı.
1990: Vefat ettiğinde Kalite Mühendisi
olmaya karar vermiştim. Taiichi Ohno (1912-1990)
Toyota Üretim Sisteminin kurucusu
6. + =
Proses
Standart iş
yaklaşımı
Parça kalitesi
İşçi kalitesi
Sorun analizleri
İşin kontrolü
7. PROSES YAKLAŞIMI (*)
Üretim hattındaki her adımda ne yapmanızın istendiğinin açıkça
belirlenmesi ve bunların yerine getirilmesi
Örn: Mekanizma takma prosesi (doğru parça, mekanizma çalışması)
Her adımda yapılan ürüne bir değer katılması
Örn: Ara proseslerde tamir, ayar için zaman harcamama, her adımda
işçi ürettikçe müşterinin istediği ürünün oluşması
Her adımda yaptığınız işlemin izlenmesi ve performans sonuçlarının
tespiti
Örn: Hatalı tesisat takma işleminin kaç defa yapıldığının tespiti
Her üretim adımının sürekli iyileştirilmesi
Örn: Trafo döküm prosesi kaynaklı hatanın azaltılması çalışması
(*) Tse standardının 0. sayfasında yazılanlardır. Dünyanın 0 noktası neresidir?
8. ISO TS-EN 9001:2008
4. Kalite Yönetim Sistemi Varlığı
5. Yönetimin sorumlulukları
6. Kaynak Yönetimi (insan-altyapı-çalışma koşulları)
7. Üretim (tasarım, kontrol, satış, satınalma, planlama) güvencesi
8. Sonuçları ölçme ve iyileştirme yapılması
TS EN ISO:9001-2008 standardı ile kontrol altına alınmıştır.
9. 4. Kalite Yönetim Sistemi Varlığı HERKES SORUMLU
Sürekli kendini iyileştiren bir Kalite Yönetim Sistemi(*) var mı?
Örn:Hedefleri olan, önerilerle iyileşen, analizler yapılan bir fabrika
İş yapma adımlarını belirleyip, nasıl kontrol edeceğini belirledin mi?
Örn: ÜP: zamanında sevkiyat kriteri, Satış: Teklifin siparişe dönüşmesi
Her adımı izle, ölç ve iyileştir.
Örn: Üretim aşamasında hata yaptıklarının paretosunu yap, önlem al.
Herşeyini yazılı yap, yaptığını da yaz.
Örn: Bir işçi bir milin montajını nasıl yapacak, trafo nasıl kontrol edilecek
Tüm yaptıklarını anlatan kısa,öz bir kitap yaz ve buna uy.
İşi yapmak için danıştığınız tüm talimatlar güncel olsun.
Kullandığınız, başvurduğunuz bütün standartlarda güncel olsun
Arşivleme ileride ulaşabileceğiniz yapıda olmalıdır.
Örn: En az 1 yıl ofiste durmalı. Arşiv 5S şarttır.
Yaptığınız işi güvence altına aldığınızın kaydı olması şarttır.
Örn: girdi kalite kontrol ettiği parçayı, üretim prosesde teyit ettiği ürünü,
Satınalama tedarik ettiği parçayı, satış verilen siparişleri, tasarım ürün
ağaçlarının kaydını tutmak mecburiyetindedir.
10. 4. Kalite Yönetim Sistemi Varlığı HERKES SORUMLU
(*) NEDİR KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ ?
KALİTE NEDİR?
PARA KAZANMAK İÇİN
YAPILAN HERŞEYE KALİTE
DENİR ABİCİM!
PARA KAZANMAK İÇİN YAPILAN
HERŞEYİN(*) YÖNETİM SİSTEMİNE
Kalite Yönetim Sistemi DENİR.
ÖRN: MOTİVASYON, İŞ GÜVENLİĞİ,
VERİMLİLİK, MALİYET ve KONTROL
(*) Tek kısıt ISO standardıdır. için yapılan tüm faaliyetler dahildir.
11. 5. Yönetimin sorumlulukları ÜST YÖNETİM
SORUMLU
Çalışanların hedeflerinin ne olduğu bildirilmeli
Örn: İK için eğitim sür./adam, kalite için ted. girdi PPM
Müşterinin ve kanunların önemini izah edilmeli
Örn: Şikayet sistemi, tip testlerinin yapılması
Politika var ve herkes benimsemiş olmalı
Örn: Denetlemeden denetlemeye ezberlenmemeli
Hedefleri belirlemeli, bölüm performanslarını gözden geçirmeli
Örn: Üretime hurda(*) iyileştirmelerini, kaliteye şikayetleri
İnsanların eğitimi, bina ve ekipmanların bakımı,
çalışma koşullarının uygunluğu vb. sağlamalı
Herkesin görev tanımı ve sorumluluğu olmasını sağlamalı
(*) Hurda: Proses hatası, sürekli takip
Fire: Proses gereği çıkan, uzun vadeli iyileştirmeler
12. 5. Yönetimin sorumlulukları HERKES SORUMLU
NEYDİ BİZİM KALİTE POLİTİKASI….
SÜREKLİ GELİŞME
AMACA UYGUN ÇALIŞMA
İŞLERİN SÜREKLİLİĞİNİ SAĞLAMA
İŞLERİ HEDEFLERE GÖRE KONTROL ETME
13. 5. Yönetimin sorumlulukları Genelde KALİTE
MÜDÜRÜ SORUMLU
YÖNETİM TEMSİLCİSİ NE İŞ YAPAR?
BÖLÜMLERİN SORUMLULUKLARI
Örn: İş akışları, prosedürler, talimat ve formlar
BÖLÜMLERİN PERFORMANSINI RAPORLAMA
Örn: Üretimdeki hatalar, sevk edilmeyen ürünler SÜPER Temsilci
İYİLEŞMESİ GEREKEN BÖLÜMÜ BİLDİRME
Örn: Proses hatası çıkan bölümde iyileştirmeler FEVZİ
MÜŞTERİNİN ÖNCELİKLERİNİ GÜVENCE ALTINA ALMA
Örn: Doğru ürünün, zamanında sevki
14. 5. Yönetimin sorumlulukları YÖNETİM ve KALİTE
(Yönetim Gözden Geçirme top.) SORUMLU
YÖNETİM GÖZ GEZDİRME…
Yılda bir kez tüm müdürler toplanır, Kalite Müdürü
Üst yönetime şirketin bölüm performanslarını sunar.
Üst yönetimin sorusu olursa ilgili müdür cevaplar.
İÇ TETKİK SONUÇLARI
Örn: Yapıldı mı, sonuç ne, önlemler alındı mı?
MÜŞTERİ ŞİKAYETLERİ
Örn: Güncel şikayetler ve genel eğilim
PROSES PERFORMANSLARI
DÜZELTİCİ/ÖNLEYİCİ FAALİYETLER
Örn: Bölüm müdür bekleyen tüm DF’leri kapatmaktan sorumludur
GEÇEN YILDAN KALAN FAALİYETLER
SÜREKLİ İYİLEŞTİRME ÖNERİLERİ
15. 6. Kaynak Yönetimi İK ve ÜST YÖNETİM
(insan-altyapı-çalışma koşulları) SORUMLU
6.2.EĞİTİM
Ürün şartlarını etkileyen kişilerin alması gereken yeterlilik
Örn: Test müh.nin yurtdışı testleri görmesi, üretim müh. TOYOTA
hattını gezmesi, İK elemanının Perf. Değerlendirme eğitimine katılması,
Satış Müh.nin insan ilişkileri eğitimi alması, hat işçilerini ürün bilgisi ile
ilgili kesinlikle işbaşı eğitimi alması,yeni girenlere oryantasyon eğ. vb.
Bu eğitimle veya diğer şekillerde sağlanmalı
Etkinlikleri değerlendiren eğitim alan kişinin bölüm amiridir.
Örn: Çalışanım eğitim aldı ama hala aynı hataları yapıyor!?
Yapılan faaliyet ile bölüm hedefine ulaşma arasında ilişki olmalı
Örn: Üretim müh.CATIA eğitimi yerine üretim teknolojisi eğitimi almalı
6.3.Alt yapı
6.4.Çalışma ortamı
Alt yapı ve çalışma koşulları(5S, sıcaklık, aydınlatma) bir bölüm
sorumlusunun işini gerçekleştirmesini olumsuz etkiliyorsa bunu üst
yönetime iletmek veya sorumluluğu içindeyse yapmakla yükümlüdür.
Örn: Boyama işlemi sırasında işçi performansı sıcaklıkla, tozla
etkileniyorsa, Namık Bey’in sorumluluğundadır. Yatırım maliyeti
yüksekse üst yönetim sorumluluğundadır.
16.
17. 7. Üretim güvencesi BÖLÜM MÜD. ve İŞÇİLER
(tasarım, kontrol, satış, satınalma, planlama)
ÜRÜN GÜVENCESİ adına PROSESLER ARASI ETKİLEŞİM
Müşteri
Memnuniyeti
Maliyet
azaltma
İyileştirme
18. 7. Üretim güvencesi BÖLÜM MÜD. ve İŞÇİLER
(tasarım, kontrol, satış, satınalma, planlama)
Ö P
K U
ÜRETİM ÜRETİM KALİTE MÜŞTERİ
PLANLAMA YAPMA KONTROL
P U K
Ö Carl Gustaf Mosander
Ureta Bisen
SORUN ANALİZİ ve SİSTEMİ
KALICI ÖNLEM AL 1958-1997
19. 7. Üretim güvencesi BÖLÜM MÜD. ve İŞÇİLER
(tasarım, kontrol, satış, satınalma, planlama)
Şikayetler
Sipariş
Ürün bilgisi
Değişiklikler
DEĞİŞİKLİKLER
Sözel bildirimleri TEYİT
Belirttiği şartlar
Belirtmediği ama amaçlanan kullanım için gerekli şartlar
İlave şartlar
Kanun ve mevzuatlar
SEVKİYAT
İSTEKLER GÖZDEN TEKLİF KALİTE güvencesi
GEÇİRME* FİYAT
YAPABİLECEKLERİM
(*) standart ürünlerde yapılmayabilir
20. 7. Üretim güvencesi BÖLÜM MÜD. ve İŞÇİLER
(tasarım, kontrol, satış, satınalma, planlama)
Performans ve fonksiyonel şartlar
Zorunlu şartlar
İSTEKLER
Kanun ve mevzuatlar
Benzer tasarımlar
GEÇERLİ
PLAN TASARIM DOĞRULAMA*
KILMA
Rutin ve
SATIŞA BİLGİ Tip testleri
Tüm tasarım değişiklikleri kayıt altına alınmalı
Yapılan değişiklikler üretilmiş ürünleri etkiliyorsa değerlendirilmeli
Devreye alınan değişikliklerin tarihleri kayıt altına alınmalı
* Standart olmayan ürünlerde numune üretimi şarttır
21. 7. Üretim güvencesi BÖLÜM MÜD. ve İŞÇİLER
(tasarım, kontrol, satış, satınalma, planlama)
DEĞERLENDİR
SEÇ
yeniden
DEĞERLENDİR
Satın alma şartları belirlenmeli, güvence altına alınmalı
Örn: Ne ürettirmek istiyorsak standardı belli olmalı, girdi kontrol olmalı
Satın alınan parça kullanım yerine göre kontrol edilmeli
Örn: Civata gireceği somuna göre, mil çalıştıracağı tırnağa göre kontrol
Tedarikçilerin ürün sağlama yeteneği değerlendirilmeli
Örn: Zamanında sevkiyat, hatasız ürün, 0 hat duruşu ve müşteri hatası vb.
Seçme: Çalışmadan önce
Değerlendirme: Performansa dayalı ve çalıştıktan sonra
Yeniden Değerlendirme: Yılda en az 1 kez
22. 7. Üretim güvencesi BÖLÜM MÜD. ve İŞÇİLER
(tasarım, kontrol, satış, satınalma, planlama)
Parça Kontrol Standartı
Kalite Yönetim şartları
Personel yeterlilikleri
Donanım ve proses şartları
Sözün kısası;
Kalite yönetim sistemi olmayan, işçisi eğitimsiz,
Makine parkı yetersiz, prosesine hakim olmayan hiçbir tedarikçi
seçilemez.
Seçilirse de, yukarıdaki 4 madde de güvence altında olduğu
teyit edilmesi zorunludur.
GİRDİ KONTROL veya YERİNDE ZİYARETLER*
ile tüm gelen parçaların kalitesi güvence altına almalıdır.
(*) GENCHI GENBUTSU
23. 7. Üretim güvencesi BÖLÜM MÜD. ve İŞÇİLER
(tasarım, kontrol, satış, satınalma, planlama)
Ürün karakteristikleri
Örn: Tasarım bilgisi
Çalışma talimatları
Örn: Tecrübe-Tasarım-Kalite bilgisi
Proses kontrol ve üretim donanımı
Örn: Bazı proseslerde kontrol ekipmanı
Proses izleme ve ölçme yapılması
Örn: Yapılan kontrol sonuçlarının analizi
Teslim koşulları
Örn: Ürünü sevk etmeden önceki ambalajlama koşulları
Personelin nitelendirilmesi
Örn: Elektrik tesisatı takanların niteliklerinin belirlenmesi ve geliştirilmesi
MEVCUT OLMALIDIR.
24. 7. Üretim güvencesi BÖLÜM MÜD. ve İŞÇİLER
(tasarım, kontrol, satış, satınalma, planlama)
Ürünler tüm üretim boyunca izlenebilmelidir.
Örn: Her kritik fonksiyonu olan parça üründe izlenmelidir.
İzleme boyunca yapılan kontroller kayıt altına alınmalıdır.
Örn: Kesicideki kutuplardaki izlenebilirlik nosu ile ilgili fırınlama prosesi
Müşteri şikayeti olduğunda ürün nosu ile ilgili prosesi bulabilmelidir
Örn: Hücre şikayeti olduğunda ilgili röle nosu ile tedarikçiye ulaşma
25. 7. Üretim güvencesi BÖLÜM MÜD. ve İŞÇİLER
(tasarım, kontrol, satış, satınalma, planlama)
Müşteriya ait mülkler (kişisel veri, CAT data, röle vb.) kontrol altında
Zarar verilirse haber verilmeli
Kayıt altında olmalı
Ürün istenen yere teslim edilene kadar muhafaza edilmelidir
Tanımlı olmalı, uygun taşınmalı ve ambalajlanmalı
Ürün bu süre içinde zarar görmeyecek şekilde korunmalıdır
26. 7. Üretim güvencesi BÖLÜM MÜD. ve İŞÇİLER
(tasarım, kontrol, satış, satınalma, planlama)
Tüm kullanılan teçhizat ve ekipmanlar kalibrasyonlu olmalıdır
Etiketleme ile kalibrasyon durumu tanımlanmalıdır
Ölçmeyi etkileyecek ayarlamalara karşı emniyete alınmalıdır
Taşıma, bakım ve depolama sırasında hasarlara karşı korunmalıdır
Kalibrasyon sonuçları kayıt edilmeli ve değerlendirilmelidir
27. 8. Sonuçları ölçme ve iyileştirme KALİTE ve
TÜM İŞÇİLER
İstatistiksel tekniklerle sürekli iyileştirme güvence altına alınmalıdır
KYS (1) uygunluğu ve etkinliği sürekli izlenmelidir
Müşteri (2) şikayetleri analiz edilmeli ve düzeltici faaliyet başlatılmalıdır
Bölüm Müdürleri (Süreç Yöneticileri), üst yönetimin belirlediği proses
hedefleri(3) doğrultusunda sürekli kendilerini izlerler.
Hedeflere göre sapmalarını tayin edip, DÜZELTİCİ faaliyet yaparlar
Çalışanlarını ÖNLEYİCİ faaliyetlerle süreci daha GÜVENLİ kılarlar
Sürekli İYİLEŞTİRME sonuçlarını kayıt altına alıp, sunarlar
(1) Satınalma, Tasarım, Satış, Üretim, Kalite vb.
(2) Tercihi, takdiri, algısı, ürün kalitesi vb.
(3) Satış için örnek: Tekliften siparişe dönüşme oranı
28. 8. Sonuçları ölçme ve iyileştirme KALİTE ve
TÜM İŞÇİLER
İç tetkikler ile KYS’nin uygunluğu teyit edilir
Kritik bölümler birden fazla denetlenir
İç müşterisini memnun edemeyen bölüm tetkikten olumlu geçemez
Süreçş yöneticisi düzeltici faaliyetleri en kısa sürede kapatır
İç tetkiklerde deliller kaydedilmek zorundadır
Delil olmadan tetkik edilen bölüm uygun bulunamaz
29. 8. Sonuçları ölçme ve iyileştirme KALİTE ve
TÜM İŞÇİLER
Şirketteki tüm prosesler ETKİN bir şekilde izlenip, ölçülmelidir
Örn: Satınalma-zamanında sevkiyat, Kalite-kişi başı öneri sayısı
Bu izleme ile PLANLANAN hedeflere ulaşma gözlenir
Örn: Yılsonu ön imalat hurda azaltma hedefine ulaşma
Ulaşılamazsa düzeltici faaliyet planlanmalıdır
Aynı şekilde bitmiş ürün performansı da izlenmelidir
Örn: ilk seferde doğru ürün / toplam ürün
Üründe tatmin edici aşam sağlanmadan sevk edilemez (*)
(*) Müşteri onayı hariç
30. 8. Sonuçları ölçme ve iyileştirme KALİTE ve
TÜM İŞÇİLER
Müşteri isteklerinden sapma gösteren her türlü ürün UYGUNSUZDUR
Örn: Stoktan dönüştürülen ürün, son kontrolde hata tespit edilen ürün
Uygunsuzluk tanımlanmalı ve güvence altına alınmalıdır
Örn: Kırmızı etiketle açıkça tarif edilmeli
Uygunsuz ürünün kullanımı ÖZEL İZNE TABİDİR. (Kalite veya Müşteri)
Teslimattan sonra tesit edildiyse, yan etkileri dikkate alınır ve önlenir.
Uygunsuzluk düzeltildikten sonra yeniden DOĞRULANIR.
Örn: Ürün güvence formuna üretim tamiri yazdıktan sonra kalite teyit eder
Tüm kayıtlar saklanır
31. 8. Sonuçları ölçme ve iyileştirme KALİTE ve
TÜM İŞÇİLER
Müşteri isteklerinden sapma gösteren her türlü ürün UYGUNSUZDUR
Örn: Stoktan dönüştürülen ürün, son kontrolde hata tespit edilen ürün
Uygunsuzluk tanımlanmalı ve güvence altına alınmalıdır
Örn: Kırmızı etiketle açıkça tarif edilmeli
Uygunsuz ürünün kullanımı ÖZEL İZNE TABİDİR. (Kalite veya Müşteri)
Teslimattan sonra tesit edildiyse, yan etkileri dikkate alınır ve önlenir.
Uygunsuzluk düzeltildikten sonra yeniden DOĞRULANIR.
Örn: Ürün güvence formuna üretim tamiri yazdıktan sonra kalite teyit eder
Tüm kayıtlar saklanır
32. 8. Sonuçları ölçme ve iyileştirme KALİTE ve
TÜM İŞÇİLER
Müşteri memnuniyeti
Ürün kontrolleri
Tedarikçiler
Proses kontrolleri sürekli ölçülmeli ve analiz edilmelidir
proses
ürün müşteri
tedarikçi
33. 8. Sonuçları ölçme ve iyileştirme KALİTE ve
TÜM İŞÇİLER
Kalite politikasını SÜREKLİ
Kalite hedeflerini
Tetkik sonuçlarını
Veri analizlerini
Düzeltici/Önleyici faaliyetleri İYİLEŞTİRME
Yönetim gözden geçirme sonuçlarıyla
: KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ
34. 8. Sonuçları ölçme ve iyileştirme KALİTE ve
TÜM İŞÇİLER
Uygunsuzluğun NEDENLERİNİ GİDERMEK
TEKRARINI ÖNLEMEK için tedbirler almalıdır.
Örn: Kalıptaki reziztans yanıyorsa, hata tespit sistemi kurma (*)
bu faaliyetler ETKİN olması için gözden geçirilmelidir
Örn: Faaliyetten 1 ay sonra Kalite bölümü yeridne denetler
Potansiyel uygunsuzlukların nedenleri içinde çalışılmalıdır
Örn: Kesici bobin kablosu açıkta ve kopma ihtimali var
(*) poka yoke
35. NE İŞE YARAR ?
HEDEFLERLE YÖNETİMi odaklanır. Bölümlerin performansını ölçer
Şirketleri AMACI olan bir topluluğa dönüştürür
TEKLİF aşamasında gözden geçirmelerle SORUNSUZ siparişi sağlar
TASARIM da doğrulama ile HATASIZ tasarımı sağlar
TEDARİKÇİ lerin kalite kabiliyetini ölçer ve sadece iyileri seçer
ÜRETİM de proses kontrol ile 0 HATAYI hedefler
Herkesin tek dil konuştuğu TALİMATLARI güvence altına alır
STANDART İŞ , STANDART PARÇA yı talimatlar ile güvence altına alır
BÖLÜMLER ARASI iş bölümünü tarifler, TAKIM ÇALIŞMASINI sağla
Sorunlara KALICI ve bazen de ÖNLEYİCİ önlem alınmasını sağlar
Tüm parça, proses ve ürünlerin ANALİZ edilmesini sağlar
Tüm süreçlerde sürekli İYİLEŞTİRME yapılmasını ister
Hatalar izlenir ve böylece ÖĞRENEN bir ORGANİZASYON olunur
KISACASI;
SÜREKLİ GELİŞEN VE ÖĞRENEN BİR ORGANİZASYON
YAPISINDA İÇ/DIŞ MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ VE ORGANİZASYONUN
FİNANSAL DEVAMLILIĞININ GÜVENCESİNİ VERİR