Kashmir, known as the Land of Shāradā and considered the Sarvajna Peetha (the seat of all Knowledge), has always been a land of Rishis and great scholars in various fields of knowledge. During his visit in the 7th century AD, Hieun Tsang noted that Sanskrit was spoken fluently by women and children of Kashmir, just like their native language. Shāradā was the main script used to write Sanskrit.
The Shāradā script is a writing system based on the Brahmic family of scripts, which flourished even in Himachal Pradesh and Punjab in the 13th century AD. Shāradā texts have been found widely in Afghanistan; one of them was engraved on a marble statue of the Indian elephant god Ganesh, which was discovered near Gardez. Another was inscribed on the large Uma Maheshwara from Tepe Skandar, north of Kabul. The Shāradā inscriptions all seem to date back to the 8th century CE.
The Core Shāradā Team is a group of believers who are committed to reviving Shāradā, the sacred script of the Valley of Vitasta. Although Shāradā has been our script for centuries, it has been neglected over the last few hundred years, and now it is only used for ceremonial purposes. We strongly believe that it only needs a little concerted effort from all of us to restore it to its former glory. We invite you to join this movement.
1. Edition : December 2022/007 Price : Free
मातृका AATRIKA
M
REINCARNATION OF THE
SHARADA SCRIPT
A CORE SHARADA TEAM
FOUNDATION INITIATIVE
नमस्ते शारदे देवी काश्मीरपुरवासिनि
त्वामहं प्रार््थये नित्यं विद्यादानं च देहि मे ॥
Chief Editor:- Kuldip Dhar Catalog Designer :- Sunil Mahnoori
Cover picture :- Parul Bradoo Supporting Editors :- Veronica Peer
Parul Bradoo
Inside :-
Parul Bradoo
यह चित्र श्री रामजी का है जिसे दक्षिन भारत के तेलंगाना और आंध्र प्रदेश मेें भगवान कोडंडरामा से जाना जाता है। धनुषधारी
राम कोडंडा राम के नाम से प्रसिद्ध है । इस रूप मेें भगवान राम सदैव माता सीता, भ्राता लक्षमन व भक्त हनुमान जी के साथ
मंदिर मैैं दिखते हैैं।
𑆪𑆲 𑆖𑆴�𑆠𑇀𑆫
𑆫 𑆫𑆫 𑇀𑆫
𑆫 𑆫𑆫𑆵𑆵𑆵 𑆳𑆳𑆳𑆳𑆩𑆩𑆩𑆩𑆘
𑆘 𑆘𑆘𑆵 𑆳
𑆳 𑆳𑆳 𑆽 𑆴𑆓𑆴𑆱𑆱𑆼𑆼𑆼 𑆑𑆑𑇀𑇀𑇀𑇀𑆰
𑆰 𑆰𑆴
𑆴 𑆴𑆤𑆤𑆤 𑆨𑆨𑆨𑆳𑆫𑆫𑆠
𑆠 𑆠 𑆼
𑆼𑆼𑆼 𑆼𑆼𑆼𑆬𑆬𑆬𑆁𑆁𑆓𑆳
𑆳 𑆫𑆓𑆓𑆳𑆤𑆳𑆳𑆳
𑆑𑆾
𑆾 𑆾𑆝
𑆝𑆝𑆁𑆝𑆝𑆝𑆫𑆫𑆫𑆫𑆳
𑆳 𑆳𑆳𑆩𑆳 𑆱𑆱𑆱𑆼 𑆳𑆳𑆳𑆳𑆤𑆤 𑆤𑆳𑆳 𑆳
𑆳 𑆳𑆠𑆳𑆳𑆳 𑆲𑆲𑆲𑆽𑆽𑆽𑇅𑇅 𑆣𑆣𑆤𑆤𑆤𑆶𑆶𑆶𑆶𑆰𑆰𑆰𑆣𑆣𑆳
𑆳 𑆳𑆳𑆫𑆫𑆫𑆵𑆵 𑆫𑆫𑆫𑆳𑆩𑆩𑆩 𑆾𑆝𑆁
𑆁 𑆁𑆁𑆝𑆝𑆝𑆝𑆳𑆳 𑆳𑆳𑆩
𑆩 𑆩
𑆩𑆼𑆁𑆁 𑆁𑆁 𑆓𑆮𑆮𑆮𑆳𑆳𑆤𑆤𑆤 𑆫𑆳𑆩𑆩𑆩 𑆱𑆢𑆢𑆢𑆽𑆽𑆽𑆽𑆮𑆮𑆮 𑆩𑆩𑆩𑆩𑆳𑆠𑆳𑆳 𑆳 𑆱𑆱𑆱𑆵𑆠𑆳,𑆨𑇀𑇀𑆫𑆫𑆳𑆠𑆳
𑆳 𑆳𑆳 𑆑𑆑𑆑𑇀𑇀𑇀𑆰𑆰𑆩𑆩𑆩𑆩𑆤𑆤𑆤𑆤 𑆮𑆮 𑆨𑆑𑆑𑆑𑇀𑆶𑇀𑆠
𑆩𑆽𑆁𑆁𑇅𑆽𑆽𑆁𑆁 𑆢𑆴𑆴𑆴𑆴𑆒𑆠𑆠𑆲𑆒
Download Our Free
“Satisar” Andriod app
𑆤𑆩𑆱𑇀𑆠𑆼
𑆼
𑆴 𑆠𑆠𑆼𑆼𑆼 𑆳
𑆳𑆳𑆳𑆫𑆫 𑆫𑆢𑆢𑆢𑆢𑆼𑆼𑆼 𑆼𑆮
𑆮 𑆶𑆼𑆮𑆵
𑆵 𑆵 𑆳𑆳𑆳𑆯𑆥𑆯𑇀𑆥
𑆠𑇀𑆮𑆳
𑆳 𑇆𑆳𑆳𑆩
𑆩 𑆩𑆩𑆲𑆁 𑆥𑆼𑆥𑆥𑇀𑆫𑆳
𑆳𑆳𑆳𑆫 𑇀𑆡𑆪𑆼
𑆼 𑆼𑆼 𑆩𑆴𑆴𑆠𑇀
𑇀 𑆪𑆪𑆪𑆪𑆁𑆁𑆁𑆁 𑆮𑆴
𑆴 𑆴𑆢𑆼𑆢𑆢𑇀𑇀𑇀𑇀
𑆩𑆳𑆳𑆳𑆠
𑆠 𑆠𑆸𑆸
𑆩𑆳𑆳𑆳𑆠
𑆠 𑆠𑆸𑆸
TE A C H s h a r a d a
laL—fr vkSj lH;rk dks tkuus dh ,d igy
PRESERVE - PROTECT - PROPAGATE
L e a rn s h a r a d a
Page 1 • Editor’s Foreword.
Page 2
• Saints of Kashmir – Praksh Ram
Kurigami by Sh. A.K. Razdan.
Page 3 • Ishavasya Upnishad – Shaloka 5
by Sh. A.K. Razdan.
Page 4
• Udhvaha Gauri Puja by Bala
Tripura Sundari Chirravuri
• A collection of scriptures in single
verse – Shridhar Bhatt Alekh.
Page 5
• Guidelines for transliterating The
Sharada script to Devanagari in
case of Sanskrita language ( Part
II).
Page 6 • Article continued.
Page 7 • Article continued.
Page 8
• Prèmúk Níshànû by Master
Zinda Kaul.
Page 9
• Àdàr Zagtúk by Unknown.
• CST Navratri greetings on Social
Media
Page 10
• Ancient Indian Scripts By
Kumuda Hegde.
Page 11
• CST Activity Cart
• Brief overview of the History of
Sharada Script by Rakesh Kaul.
Page 12
• Parmarth Charcha by Lokesh
Sharma.
Page 13
• Shri Shankaracharaya Rachit
Guruvashtakam by Jyotsna Subba.
Page 14 • Sharada - Varanamala.
Page 15
• Readers Feedback
• Shuri Bath
• Our Publications.
2. Page 1/15
Learn sharada TEACH sharada
By Kuldip Dhar Editorial
𑆑𑆶
𑆶 𑆶𑆬𑆢𑆢𑆢𑆵𑆵𑆥
Knowing Self and exploring the blessings of this life is the most overlooked and ignored need or desire. Our focus
usually is on the outer world, being slaves of our senses. We form opinions on the basis of our five senses and give
it the name of knowledge. Seeking happiness in these material things without success. Knowing, practicing and
propagating positivity is the essence of Life. This is the only way to feel happy personally and spread happiness.
Theme of the Upnishads is “how to realise the identity of all pervading truth and to know Self” (Swami
Chinmayananda in his commentary on Upnishads). Vedic Era dates back to the period 1500 to 500 BC. Vaidika
Literature, originally passed on by recitation / verbal communication from Guru to Shishya & later penned down
by the disciples, is now almost extinct. Out of as many as 1180 Upnishadas, believed to be there, now only 108
Upnishads are available. Out of these only ten / eleven Upnishads are widely known.
Religion & Science came into existence to improve the happiness in life. Unfortunately, all religions aim at
serving the immediate generations. As these societies developed and became more & more complicated, same
age-old religions failed to serve the developed societies in all their spheres with the same effectiveness. Ritualistic
religion of the past, which served well the past generations, was progressively replaced by newer versions to suit
the present. Same is true of Science. The anxiety or focus has always been on discoveries, innovations aimed at
moving from the wild to more developed societies. A quill-pen / paper may have served the purpose in the past
are now replaced by keyboards & PCs / Mobiles being more effective and efficient. Motive and limitation of both
Science and the Religion has been to serve the present generation. Both Religion and Science have forgotten to
work towards real happiness.
To go beyond the immediate needs and achieve the ultimate Bliss, it is important to read, know and assimilate
Vedic teachings by practicing Upnishads. Reading one Upnishada or two every year and practicing the learning,
is a reasonable goal that we all can set out for ourselves for achieving the bigger goal of Life, that is total happiness.
Now let’s turn our attention to Maatrika. We will be celebrating Vôhòrvòd (Birthday as per Lunar Calendar in
Kashmiri) of Maatrika in its new incarnation as e-Newsletter / Digital form on Gauri Tritiya, the Sharada Day.
We are coming out with an annual issue on this day which falls on 24th
January’23. We are overwhelmed with
the continued support of the readers, scholars and writers, who have been contributing to Maatrika from almost
every corner of India & abroad. We, Maatrika Editorial Team and Core Sharada Team look forward to your
support in terms of whole-hearted participation in the Annual Edition. Please forward your articles, comments
and suggestions to maatrika.cst@gmail.com.
Seeking blessings of Maa Sharada for all.
Next
Prev. Top
3. Page 2/15
Learn sharada TEACH sharada
By A.K.Razdan काश््ममीर के महान सन््तोों की श्रृ्ंखला मेें इस मातृका मेें प्रकाशराम कु रीगामी
श्रीप्रकाश राम कुरीगामी (अनन््तनाग ) काश््ममीर के बहुत प्रसिद्ध
भक्ति कवि थे। वे प्रभु श्रीराम के सच््चचे भक्त थे और इसी राम
भक्ति के कारण उन््हेें काश््ममीरी भाषा मेें रामायण की रचना करने की
प्रेरणा मिली। इन की लिखी रामायण कश््ममीरी भाशा मेें लिखा पहला
महाकाव््य माना जाता है। श्री प्रकाशराम जी ने इस काव््य मे “लव-कुश
चरित” को शामिल करके इस को और भी रोचक बना दिया है। श्री
प्रकाशराम जी का जन््म १८१९ ई० मेें कुरीगाम मेें हुआ था और वहीीं पर
१८८५ ई० के आस पास वह वैकुण््ठ पदवी को प्राप्त हुए। प्रकाश राम
जी की कविताओंकी ख़़ास बात इसकी सरल परन््ततु शुद्ध कश््ममीरी भाषा
का प्रयोग है। अन््य कश््ममीरी कवियोों की अपेक्षा आपने अपनी कविता
मेें कठिन संस््ककृत एवं फार्सी शब््ददावली का बहुत कम उपयोग किया है।
कश््ममीरी रामायण महाकाव््य “रामावतारचरित” के अतिरिक्त प्रकाशराम
जी ने “अक नन््ददुन, लव कुश चरित, कृष््णणावतार, शिवलग््न” भी लिखे
हैैं, परन््ततु आजकल यह कहीीं भी उपलब्दद्ध नहीीं है। कश््ममीरी भाशा मेें
पाँच अन््य रामायण लिखे गए हैैं, परन््ततु प्रकाश राम जी की रामायण इन
सब मेें अधिक प्रसिद्ध हैैं। इन कि लिखी रामायण का मूलाधार महऋषि
वाल््ममीकी कृत रामायण तथा आध््ययात््म रामायण है। यह रामायण सात
काण््डोों मेें विभाजित है। लव कुश चरित इस रामायण के अन््त मेें शामिल
किया गया है। इनके रामायण मेें राम कथा के अतिरिक्त बहुत सारी गीतोों
मेें वन््दनास््ततुति सम््बन््धधी तथा अन््य भक्ति गीत कहे गए हैैं। इन गीतोों
मेें कवि ने भक्तिभाव मेें कहीीं कहीीं पर मूल कथा से हट कर भी कुछ
भक्ति गीत कहे हैैं। प्रकाश राम जी का “रामावतारचरित” भारतीय काव््य
शास्त्रीयपरंपराके अनुसारसारे लक्षणोोंसेयुक्तउच््चकोटिकामहाकाव््य
है। काव््य के प्रारम््भ कवि ने श्रीगणेश वन््दना से इस प्रकार किया है :-
नमो नमो गजन्द्राय एक दंत दराय च
नमः ईश्वर पुत्राय श्री गणेशाय नमो नमः॥
गॊडन््य सपदुन शरन श्री राज़़ॖ गनीशस
करान युस छुम रख््यया यथ मनुश लूकस
दॊयिम कर सतगॊरस पनॖनिस नमसकार
दियि सुय गॊर पनुन यॆमि बवसरय तार
इस रामायण के बहुत सारे भक्ति गीतोों से पूरे रामायण मेें श्री प्रकाश राम
जी कवि से अधिक पक््कके राम भक्त दिखाई देते हैैं। एक और गीत मेें
प्रकाशराम जी माता कौशल््यया अपने बेटे राम जी के वन जाने पर विलाप
करने का विवरण दर््शशाते है:-
कॊशल््ययायि हॖंदि गॊबरो करयो गूरॖ गूरय
परयो राम राम
करयो गूरॖ गूरय
कॊतू गोहम च़़ॖ त्रऻविथ
कुसू ह्यकि हाल भऻविथ
अनी कुस मन््ननॉविथ
करयो गूरॖ गूरय
लगयो पॊत छ़़ाये
ही कऺरथस हाये
नारस वॅठ बॖ लाये
करयो गूरॖ गूरय
𑆯𑇀𑇀𑆫𑆵𑆵𑆵𑆵 𑇀𑇀𑇀𑆫𑆫𑆫𑆑𑆑𑆳𑆳𑆳𑆯𑆯 𑆫𑆫𑆳𑆳𑆳𑆩𑆩𑆩 𑆑𑆑𑆑𑆑𑆶𑆫𑆵𑆓
𑆓𑆓𑆳𑆳𑆳𑆩𑆩𑆩𑆩𑆵𑆵𑆵 𑆃𑆤
𑆤 𑆳𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑇀𑆠𑆠𑆠𑆤
𑆥𑇀𑆫𑆫 𑆫𑆱 𑆴𑆢𑇀𑇀𑇀𑇀𑆣 𑆑𑇀 𑇀𑇀𑇀𑆠𑆴𑆫 𑆮𑆴𑆴𑆴𑆴 𑆼𑆡𑆡𑆼𑇅 𑆮𑆮𑆼𑆮𑆮𑆼 𑇀𑆫
𑆫 𑆼𑆫𑆫𑆫𑆫𑆫𑆨𑆶𑆨𑆨𑆶 𑇀𑆫𑆵
𑆫𑆑𑆫𑆫𑆵𑆫𑆳𑆫𑆫𑆳𑆩
𑆳 𑆳𑆩 𑆑
𑆅𑆱𑆵𑆵𑆵𑆵 𑆫𑆫𑆳𑆳𑆩 𑆑𑇀𑆵𑆑𑆑𑆑𑇀𑇀𑇀𑇀𑆠𑆠𑆠𑆴 𑆑𑆼 𑆳𑆫𑆟
𑆟
𑆳 𑆳𑆫𑆟 𑆇𑆇𑆤𑇀𑆲𑆲 𑆳𑆲𑆲𑇀𑇀𑆲𑆼𑆼𑆼𑆁𑆼𑆼𑆁 𑆳𑆑𑆼𑆑𑆑𑆳𑆳𑆳𑆯𑆯𑆯𑇀𑇀𑆩𑆵𑆩𑆩
𑆫𑆖𑆤𑆳𑆳𑆳𑆳 𑆫𑆤𑆤𑆤𑆤𑆼𑆼𑆼𑆼 𑆵 𑆥𑆵 𑇀𑆫𑆼𑆼𑆫𑆵𑆫𑆟𑆟𑆟𑆳𑆳 𑆴𑆴𑆬𑆬𑆬𑆬𑆵𑆑𑇅𑇅𑇅𑇅𑇅 𑆅𑆅𑆤𑆤𑆤 𑆵𑆵 𑆴𑆒𑆵𑆵𑆪𑆒𑆵𑆵𑆵
𑆨𑆳𑆳𑆳𑆯𑆯𑆯𑆯𑆳 𑆩𑆳𑆩𑆼𑆁𑆩 𑆬 𑆬𑆴𑆒𑆳 𑆥𑆲𑆬𑆳𑆳𑆳 𑆩𑆩𑆲𑆳
𑆲 𑆲𑆳𑆑𑆑𑆑𑆳𑆑𑆑𑆳𑆮𑇀𑆪𑇀𑇀𑆪 𑆩𑆩𑆩𑆳𑆤𑆳 𑆘𑆳𑆠𑆳𑆳𑆳 𑆲𑆲𑆽𑇅𑇅𑇅𑇅
𑆘𑆵𑆵𑆵𑆵 𑆤𑆤𑆤𑆼 𑆅𑆱𑆱𑆱 𑆳𑆳𑆳𑆳𑆮𑆮𑆮 𑆮𑆮𑇀𑆪𑆪 𑆩𑆩𑆼𑆼 𑆬𑆑𑆬𑆮𑆮𑆮-𑆑𑆑𑆑𑆶𑆶𑆶𑆯𑆬 𑆖𑆖𑆫𑆴𑆠𑆠𑆠𑆠”𑆑𑆑𑆾
𑆾 𑆾
𑆐𑆫 𑆨𑆵𑆵𑆵𑆵 𑆫𑆫𑆾𑆖𑆖𑆑 𑆧𑆧𑆧𑆤𑇘𑆤𑆳𑆳𑆳𑆳 𑆢𑆢𑆴𑆴𑆪𑆳 𑆲𑆩 𑆲𑆽𑇅𑇅𑇅 𑆯𑆯𑇀𑆫𑆫𑆫𑆵𑆵 𑆥𑆥𑆥𑇀𑇀𑇀𑇀𑆫𑆑𑆳𑆳𑆳𑆳𑆯𑆫𑆳𑆩
𑆆𑇐 𑆩𑆼𑆁𑆁 𑆶𑆫𑆫 𑆫𑆵𑆵𑆵𑆓𑆓𑆓𑆓𑆳𑆩 𑆱 𑆼𑆁𑆁𑆁𑆁 𑆶𑆲𑆲𑆶𑆄𑆄 𑆳 𑆫𑆐 𑆫𑆫 𑆮𑆲𑆵𑆁 𑆥𑆫 𑇑𑇘𑇘𑇘𑇘𑇘𑇕𑇕 𑇐𑇐𑇐𑇐
𑆮𑆲 𑆮𑆽
𑆽 𑆽𑆑𑆑 𑆑𑆶𑆟
𑆟 𑆟𑆟𑇀𑆜 𑆥𑆥𑆥𑆢𑆢𑆢𑆢𑆮𑆵 𑆑𑆳 𑆾
𑆥𑆥𑆥𑇀𑇀 𑇀𑆫𑆳𑆳𑆥𑇀𑇀𑇀𑆠𑆠𑆠 𑆲𑆶𑆶𑆶𑆍𑆍𑇅𑇅𑇅𑇅 𑆥𑆥𑆥𑇀𑆫𑆵𑆑𑆑𑆑𑆑𑆳
𑆳𑆳𑆳𑆯𑆯𑆯
𑆒𑇊𑆳
𑆳 𑆱𑆱𑆱 𑆧𑆧𑆳𑆳𑆠 𑆱𑆱𑆱𑆱𑆑𑆵 𑆱𑆫𑆬 𑆫𑆤𑆤𑇀𑆫𑆫𑆤𑆤𑆤𑇀𑆠𑆠𑆠𑆠𑆶 𑆶𑆢𑆢𑇅𑆢𑆢𑆢𑆢𑆢𑇀𑇀𑇀𑆣𑆣𑆣𑆣 𑆑𑆑𑆑𑆯𑇀𑇀𑇀𑆩𑆩𑆩𑆵𑆵𑆫𑆫𑆫𑆵𑆵 𑆳𑆰𑆰𑆰
𑆑𑆯𑇀𑆩𑆵𑆵 𑆵𑆫𑆫𑆫𑆫𑆵 𑆴𑆴𑆪𑆪 𑆾𑆁 𑆑𑆵 𑆥𑆥𑆥𑆼𑆑𑇀𑆑𑆑𑇀𑆰𑆳 𑆄𑆥𑆤𑆼 𑆃𑆥𑆤𑆵 𑆑𑆑 𑆑𑆮𑆴𑆠𑆴𑆸𑆮𑆴𑆠𑆳𑆸𑆳𑆳 𑆼𑆼 𑆼𑆁 𑆜
𑆜 𑆑 𑆑𑆑
𑆍𑆮𑆁𑆁𑆁 𑆁 𑆦𑆦𑆳𑆫𑇀
𑇀 𑆫𑆫𑆫𑇀𑆱𑆵
𑆯 𑆵𑆯𑆯𑆧𑆧𑆧𑆧𑇀𑇀𑇀𑇀𑆢𑆳
𑆳 𑆳𑆮𑆮𑆬𑆵𑆵 𑆳 𑆧𑆧𑆲𑆲𑆶𑆽𑆶𑆠𑆠𑆠𑆠 𑆑𑆑𑆩𑆩 𑆥𑆪𑆾𑆾 𑆳𑆪𑆾𑆾𑆾
𑆫𑆳𑆳𑆳𑆩𑆩𑆩𑆳𑆪𑆪𑆟 𑆩𑆩𑆲𑆲𑆲𑆳𑆑𑆑𑆑𑆑𑆑𑆳𑆳𑆳𑆮𑆮𑆮𑇀𑆪𑆪𑆪 𑆫𑆳𑇀𑆳𑆩𑆩𑆩𑆳
𑆳 𑆳𑆳𑆮𑆠𑇀𑆳𑆳𑇀𑆳𑆫𑆖𑆖𑆖𑆖𑆫𑆴𑆴𑆴𑆠𑆠𑆠”𑆑𑆑𑆑𑆼
𑆘𑆵𑆵𑆵𑆵 𑆤𑆤𑆤𑆤𑆼 “𑆑 𑆤𑇀𑇀𑆒𑆤𑇀𑇀𑇀𑆢𑆶𑆶𑆤𑆤𑆤, 𑆮 𑆬𑆑𑆶𑆶𑆶𑆯𑆯 𑆯 𑆫𑆴
𑆴 𑆨𑆫𑆴𑆠𑆠𑆠, 𑆑𑆸 𑆰𑇀𑆟𑆳𑆮
𑆮 𑆮𑆮𑆮𑆠𑆠𑆠𑆠𑆳𑆓𑆳𑆫𑆫𑆫
𑆲𑆽𑆁𑆁 𑆁𑆁𑆁,𑆥𑆫𑆤𑇀𑇀𑆳𑆤𑆤𑇀𑆠𑆶 𑆄𑆘𑆑𑆑𑆬 𑆲𑆲𑆳𑆪𑆪𑆲𑆲𑆲𑆲 𑆲𑆵𑆁 𑆵 𑆇𑆨 𑆇𑆥𑆬𑆧𑆧 𑆧𑆧𑇀𑇀𑇀𑆢𑆢𑇀𑆣 𑆲𑆲𑆫𑆤𑆲𑆲𑆲𑆲𑆵𑆵𑆵𑆁𑆁𑆁
𑆩𑆼𑆁𑆁 𑆁𑆁 𑆳𑆳𑆳𑆀𑆀𑆖 𑆤𑆤𑆤𑆤𑇀𑇀𑇀𑆪𑆪𑆪 𑆳𑆳𑆩 𑆪𑆪𑆪𑆪𑆪𑆟 𑆬𑆴𑆒𑆒𑆘𑆴𑆴𑆴𑆒𑆼 𑆍 𑆲 𑆲𑆲𑆽𑆁𑆁𑆁, 𑆥𑆫𑆫𑆤𑆤𑆤𑇀𑇀𑆠𑆠𑆠𑆠𑆶𑆶𑆶
𑆫𑆳𑆳𑆳𑆩𑆩𑆩𑆳𑆪𑆪𑆟 𑆅𑆤 𑆱𑆧 𑆩𑆑𑆩𑆼𑆁 𑆣𑆣𑆴𑆑 𑆥𑆥𑇀 𑆫𑆱𑆴𑆱𑆱𑆴𑆢𑇀𑇀𑆑𑇀𑆣 𑆲𑆽𑆁𑆁𑆑𑇅𑇅 𑆳𑆅𑆅𑆅𑆅𑆤 𑆑𑆑𑆴𑆴𑆴𑆴 𑆴𑆴𑆬𑆬
𑆩𑆷
𑆷 𑆷𑆬𑆬𑆬𑆳𑆳𑆳𑆣𑆣𑆳𑆫 𑆲𑆪𑆲𑆲𑆉𑆉𑆉𑆰𑆴
𑆮𑆩 𑆳𑆳𑆳𑆳𑆬𑆬𑆬𑇀𑇀𑆩𑆩𑆩𑆵𑆵𑆵𑆑𑆵𑆵 𑆸𑆸𑆸𑆸𑆠 𑆳𑆩
𑆩 𑆳𑆩𑆩𑆳
𑆳𑆳𑆳𑆪𑆪𑆪𑆟𑆟𑆟 𑆡
𑆲𑆽𑆽𑆽𑇅𑇅 𑆲𑆲 𑆫𑆫𑆳𑆳𑆳𑆩𑆳𑆳𑆪𑆪𑆪𑆟𑆟 𑆱𑆱𑆳𑆠 𑆳
𑆳𑆴𑆠𑆑𑆳𑆟𑇀𑆟𑆫𑆳𑆟𑇀𑆫𑆝𑆝𑆝𑆝𑆾𑆖𑆾𑆾𑆁 𑆩𑆩𑆩𑆼𑆁𑆁 𑆴𑆴𑆴𑆴𑆨𑆳𑆘𑆑𑆘𑆘𑆴𑆠𑆠
𑆫𑆳𑆳𑆳𑆩𑆩𑆩𑆳𑆪𑆪𑆟𑆟𑆟𑆟 𑆼 𑆃𑆃𑆃𑆤𑇀𑇀𑆟𑆤𑆤𑇀𑇀𑇀𑆠𑆳 𑆩𑆩𑆼𑆳𑆼𑆁𑆁𑆁𑆁 𑆳𑆳𑆳𑆳𑆩𑆩𑆩𑆴𑆴𑆬 𑆴𑆴𑆴𑆴𑆪𑆪𑆪𑆳𑆳𑆳 𑆪𑆪𑆳 𑆲𑆅
𑆫𑆳𑆳𑆳𑆩𑆩 𑆡𑆡𑆡𑆡𑆳
𑆳 𑆳𑆳 𑆼𑆠𑆼 𑆡𑆠𑆠𑆴𑆴𑆴𑆴𑆫𑆴𑆴𑆴𑆑𑆑𑇀𑇀𑇀𑆠𑆠𑆠𑆠 𑆧𑆧𑆲𑆶𑆶𑇀𑆶𑆠 𑆳𑆱𑇀 𑆳𑆫𑆵 𑆓𑆓𑆵𑆵𑆵𑆠𑆾𑆁𑆁𑆩𑆁𑆁𑆱𑆁𑆁 𑆼𑆁
𑆁 𑆁 𑆤𑇀𑆤 𑆤𑇀𑆢𑆤𑆢𑆢
𑆃𑆤𑇀𑆪𑆪𑆪𑆪𑆪𑆪 𑆑𑇀𑆁𑆑𑆑𑆑𑇀𑇀𑇀𑆠𑆠𑆴 𑆓𑆓𑆓𑆵𑆠𑆠 𑆲𑆲𑆼𑆑𑆲𑆲𑆼 𑆓𑆍𑆍𑆍 𑆽𑆽 𑆁𑇅 𑆤𑆅𑆩𑆅𑆅𑆤 𑆩𑆓𑆓𑆵𑆓𑆓𑆵𑆠𑆾𑆁 𑆼𑆁 𑆑𑆮𑆴 𑆤𑆤𑆩 𑆼 𑆑𑆑𑆨 𑆨
𑆑𑆲𑆵𑆁𑆁 𑆁𑆁 𑆫𑆫 𑆩𑆩𑆷𑆷𑆬 𑆑𑆑𑆑𑆡𑆡𑆡𑆡𑆳 𑆱𑆼 𑆲𑆛𑆛𑆛𑆛 𑆑 𑆑𑆫𑆫 𑆵 𑆶𑇀𑆑𑆑𑆑𑆶𑆶𑆶𑆗𑆗 𑆑𑆑𑆑𑆑𑇀𑆠𑆠𑆲𑆠𑆠𑆠𑆴 𑆓𑆓𑆵𑆵𑆵𑆠
𑆫𑆳𑆳𑆳𑆩𑆩 𑆘𑆘𑆘𑆵𑆵𑆵𑆵𑆵 𑆑𑆑𑆳𑆳𑆳 𑆫𑆫𑆫𑆳𑆩𑆳𑆥𑆮𑆮𑆮𑆮𑆠𑆠𑆠𑆳𑆫𑆫𑆫𑆖𑆖𑆫𑆫𑆫𑆴𑆠𑆠𑆠𑆠” 𑆨𑆳𑆫𑆠𑆵𑆪𑆪𑇀𑆫𑆵𑆵𑆵𑆪 𑆑𑆑𑆳𑆮𑆮𑆮𑆮𑇀𑇀𑇀
𑆃𑆤𑆶𑆶𑆶𑆱𑆱𑆱𑆳𑆳𑆫𑆫𑆫 𑆱𑆱𑆱𑆳𑆫𑆼 𑆑𑇀𑇀𑆪𑆑𑆑𑇀𑇀𑇀𑇀𑆰𑆰𑆰𑆟𑆾𑆾𑆾𑆾𑆁 𑆼𑆼𑆼𑆼 𑆪𑆪𑆶𑆽𑆑𑇀𑆠𑇀𑇀𑆠 𑆖𑆖𑆖𑇀𑇀𑇀𑆖 𑆑𑆾𑆛𑆛𑆛𑆛𑆴 𑆑𑆑𑆳 𑆩𑆲𑆳𑆲𑆲
𑆥𑇀𑆫𑆳𑆳
𑆳𑆫𑆩𑇀𑇀 𑇀𑇀𑆨
𑆮𑆮𑆴𑆴𑆴𑆴 𑆼 𑆯-𑇀𑇀𑆫𑆫𑆫𑆵𑆵𑆓𑆟𑆼𑆼𑆼𑆯𑆯𑆯𑆯 𑆮𑆮𑆮𑆤𑇀𑇀𑆢𑆤𑆤𑆤𑆳𑆳𑆳 𑆱𑆼𑆴𑆼 𑆅𑆅𑆅𑆱𑆱𑆱𑆱𑆱
𑆤𑆩𑆾
𑆾 𑆾𑆾 𑆩𑆩𑆩𑆩𑆾 𑆘𑆤𑇀𑆢𑇀𑇀 𑆖𑇀𑇀𑇀𑆫𑆳𑆳𑆪𑆪𑆪 𑆍𑆑 𑆢𑆢𑆁𑆁𑆠
𑆤𑆩𑆂𑆂𑆂𑆂 𑆯𑇀
𑇀 𑇀𑆮𑆮𑆫𑆫𑆫 𑆶𑆠𑆠𑆤𑆠𑆠𑆠𑇀𑆫𑆳𑆳𑆾𑆫𑆫𑆳𑆪𑆪𑆪 𑆯𑆯𑇀𑇀𑆫𑆵𑆵𑆵𑆵 𑆟𑆟𑆟
𑆓𑆾𑇌𑇌𑇌𑆝𑆤𑇀𑇀𑇀𑇀𑇀𑆪 𑆱𑆱𑆱𑆥𑆥𑆢𑆶𑆤𑆤 𑆫𑆤𑆤𑆓𑆤 𑇀𑇀𑇀𑆫𑆵 𑆤 𑆫𑆫𑆳𑆘𑆘𑆘𑇊𑇊
𑆑𑆫𑆳𑆳𑆳𑆤𑆤 𑆪𑆪𑆶𑆶𑆱𑆱𑆱 𑆗𑆶𑆩 𑆒𑆒𑆷𑆫𑆫𑆒𑇀𑇀𑆪𑆳
𑆳 𑆳 𑆪𑆡𑆡𑆡 𑆤
𑆢𑆾𑇌𑇌𑇌𑆪𑆫𑆴𑆴𑆴𑆩 𑆑𑆑𑆑𑆫 𑆠𑆠𑆠𑆓𑆾𑆾𑇌𑆫𑆱𑆱𑆱 𑆱𑆤𑆤𑆤𑇋𑆶𑆤𑆴𑆴𑆴
𑆢𑆴�𑆴𑆴� 𑆱𑆶𑆶𑆶𑆪𑆪 𑆾𑆾𑆾𑇌𑇌𑆫 𑆥𑆥𑆤𑆤𑆶𑆤
𑆤 𑆤 𑆳𑆼𑇌𑆩𑆴 𑆮𑆮𑆱𑆫𑆫𑆫
𑆅𑆱 𑆫𑆳𑆳𑆳𑆩𑆩𑆩𑆳𑆪𑆪𑆟𑆟𑆟𑆟 𑆼𑆼𑆼 𑆧𑆲𑆲𑆲𑆶𑆶𑆶𑆶𑆠 𑆳𑆫𑆁
𑆳 𑆳𑆳𑆫𑆫𑆫𑆼 𑆨 𑆨𑆨𑆑𑆑𑆑𑆑𑇀𑇀𑇀𑆠𑆠𑆠𑆠𑆴𑆴𑆴 𑆓𑆓𑆵𑆠𑆠𑆾𑆁𑆁𑆼𑆾𑆾𑆁 𑆼𑆼𑆫𑆱
𑆥𑇀𑆫𑆫 𑆫𑆑𑆑𑆑𑆳𑆳𑆯𑆯𑆯 𑆫𑆳𑆳𑆳𑆳𑆳𑆳𑆩 𑆼𑆘𑆘𑆵𑆵𑆵𑆵 𑆠𑆮𑆮𑆮𑆴 𑆼
𑆃𑆠𑆃𑆣𑆴𑆴𑆴𑆴𑆑 𑆑𑇀𑆑𑆑𑇀𑆑𑆢𑆑𑆼𑆼𑆼𑆼 𑆳
𑆳 𑆳𑆩𑆳𑆳𑆩 𑆑𑆑𑆒𑆨𑆨
𑆍𑆑 𑆐𑆫 𑆓𑆵𑆵𑆵𑆠𑆠 𑆼𑆼𑆵𑆼𑆁 𑇀𑇀𑇀𑆫𑆫𑆫𑆑𑆳𑆳𑆳𑆳𑆯𑆫𑆯𑆯𑆯𑆫𑆳𑆳𑆳𑆩𑆳𑆳𑆩 𑆘𑆘𑆵 𑆩𑆳𑆩𑆼 𑆳𑆠𑆳 𑆑𑆿𑆯𑆯𑆯𑆬𑆯𑆯𑆬𑇀𑇀𑇀𑇀𑆪𑆳𑆪𑆪
𑆑𑆼𑆼𑆼𑆼 𑆤𑆤 𑆳𑆤𑆤𑆤𑆤𑆼 𑆥𑆫𑆲 𑆮𑆮𑆮𑆴𑆴𑆬𑆳𑆥𑆥𑆥𑆥 𑆑𑆑𑆑𑆫𑆳𑆫𑆤𑆼 𑆑𑆳 𑆴𑆮𑆮𑆮𑆫𑆫𑆫𑆫𑆟𑆟𑆟
𑆑𑆾𑇌𑇌𑇌𑆯𑆬𑇀𑆪𑆪𑆪𑇀𑆪𑆪𑆳𑆪𑆴 𑇋𑇋 𑆶𑆶 𑆁𑆁𑆢𑆴𑆴𑆴 𑆾𑆓𑆓𑆾𑇌𑆧𑆫𑆧𑆧𑆫𑆾𑆾𑆾 𑆫𑆑𑆑𑆑𑆫𑆪𑆪𑆪𑆾𑆾
𑆥𑆫𑆪𑆾
𑆾 𑆾𑆾 𑆫𑆫𑆳𑆳𑆩𑆩𑆩
𑆑𑆫𑆪𑆾
𑆾 𑆾𑆾 𑆓𑆓𑆷𑆫𑆫𑆫𑆫𑆫𑇋𑇋𑇋𑆶
𑆑𑆾𑇌𑇌𑇌𑆠𑆠𑆠𑆠𑆷𑆷𑆷 𑆾𑆾𑆲𑆩 𑆖𑆮 𑆖𑇊𑇋𑆶 𑆠 𑆮 𑇀𑆴𑇀𑆫
𑆑𑆶
𑆶 𑆶𑆱𑆱𑆱𑆱𑆷
𑆲𑆲𑇀𑆴𑆪𑆑𑆴𑆴𑆴𑆴 𑆳𑆬𑆬𑆬 𑆴𑆨𑆨
𑆃𑆤𑆵𑆵𑆵𑆵 𑆑𑆑𑆶𑆶𑆱 𑆤𑇀𑆤𑆾𑆾𑆴
𑆡 𑆤𑆤𑆴𑆤𑆾
𑆑𑆫𑆪𑆾
𑆾 𑆾𑆾 𑆓𑆓𑆷𑆫𑆫𑆫𑆫𑆫𑇋𑇋𑇋𑆶
𑆬𑆓𑆪𑆾
𑆾 𑆾𑆾 𑆾𑆾𑆾𑇌𑇌𑆠 𑆗𑆪 𑇊𑇊𑇊
𑆲𑆵𑆵𑆵𑆵
𑆑 𑆑𑇋𑆫𑆡𑆡𑆱𑆱𑆱 𑆲𑆲
𑆤𑆳𑆳𑆳𑆫𑆱𑆱𑆱 𑆮𑆮𑆮𑆾𑆾𑇋𑆜𑆜𑆜𑆜 𑆧𑆧𑇋𑇋
𑆑𑆫𑆪𑆾
𑆾 𑆾𑆾 𑆓𑆓𑆷𑆫𑆫𑆫𑆫𑆫𑇋𑇋𑇋𑆶
Next
Prev. Top
4. Page 3/15
Learn sharada TEACH sharada
By A.K.Razdan 𑆯𑇀𑆫𑆵𑆵- 𑆯𑆳𑆮𑆮𑆮𑆳𑆳𑆳𑆱𑇀𑆱𑆱𑇀𑆪 𑆥-𑆤𑆴𑆰𑆴𑆴𑆴𑆰𑆢𑇀
( 𑆯𑆯𑆯 𑇕 )
श्री ईशावास््य उपनिषद् (श्लोक - ५ )/
𑆠𑆢𑆼𑆼𑆼𑆘𑆠𑇅𑆠𑆠𑆴 𑆤𑇀𑇀𑆼𑇀𑇀𑆤𑆼𑆽𑆽𑆽𑆘𑆠𑆴𑆠𑆠𑆴 𑆢𑆠𑆠𑆠𑆠𑆢𑇀 𑆷𑆷𑆷𑆫𑆼 𑇀 𑆠𑆠𑆠
𑆠𑆢𑆤𑇀𑆠𑆠𑆠𑆫𑆱𑇀𑇀𑇀𑇀𑆪 𑆫𑇀𑆮𑆱𑆱𑆱𑆱𑇀𑆪𑆪𑆪𑆪 𑆢𑆶 𑆫𑇀𑆮𑆮𑆠𑇀𑆮𑆱𑆱𑆱𑆱𑇀𑇀𑇀𑆪𑆳𑆳𑆳𑆱𑆱𑆱𑇀𑆪
“𑆥𑆫𑆩𑆼𑆼𑆼𑆯𑇀
𑇀 𑇀𑆮𑆮𑆫 𑆬𑆬𑆬𑆬𑆠𑆼𑆼𑆤𑆼 𑆽𑆽𑆁 𑆫 𑆠 𑆲𑆵𑆲𑆲𑆵𑆁 𑆵𑆨𑆨𑆨𑆵 𑆖𑆬𑆠𑆼𑆼𑆼𑆼,𑆮𑆮𑆮𑆮𑆼 𑆲𑆧𑆽𑆧𑆧𑆲𑆶𑆠 𑆷𑆢𑆲
𑆃𑆠𑇀𑆪
𑆪𑆪𑆤𑇀𑇀𑇀𑇀𑆠𑆁𑆠 𑆴𑆴𑆑𑆑𑆑𑆑𑆛 𑆨𑆲 𑆵
𑆮𑆼𑆼𑆼𑆼 𑆧𑆧 𑆑𑆑𑆑𑆼𑆼𑆼 𑆵𑆵𑆠𑆠𑆠𑆫𑆫𑆫𑆫 𑆲𑆲𑆾𑆾𑆠𑆠𑆠𑆠𑆼 𑆲𑆶𑆶𑆶𑆶𑆍𑆍𑆍 𑆵𑆵 𑆱𑆱𑆱𑆧 𑆑 𑆑𑆼
𑆇𑆥𑆤𑆴�𑆰𑆢𑇀𑇀𑇀𑇀 𑆑𑆑𑆑𑆼 𑆅𑆱𑆱𑆱 𑆁𑆁𑆁𑆁𑆠𑇀𑇀 𑆴 𑆠𑆠𑇀𑆫𑆫 𑆼𑆼𑆼𑆁 𑆥𑆥𑆥𑆫 𑇀𑇀𑇀𑆫𑆲𑆲𑆲𑇀𑇀𑆩𑆩𑆩𑆩 𑆥𑆥𑆫𑆫𑆩𑆑𑆩𑆼𑆯𑆯𑆯
𑆑𑆳𑆳𑆳𑆫𑇀𑆪𑆑𑆑𑆑𑆳𑆬𑆬𑇀𑆬𑆾𑆁𑆾𑆾𑆁 𑆳 𑆫𑆫𑇀𑆟𑇀𑆟𑆤𑆟𑆟𑆤 𑆴𑆑𑆑𑆴𑆪𑆴𑆴𑆴𑆪𑆳𑆪𑆪𑆳 𑆓𑆓𑆓𑆪𑆳 𑆽𑆲𑆲𑆽,𑆘𑆑𑆘𑆾 𑆼𑆰𑆼𑆤𑆯
𑆯𑆑𑇀𑆠𑆴�𑆪𑆾𑆁 �𑆢𑇀𑆮𑆳𑆫𑆫�𑆳𑆳𑆫𑆫𑆳 𑆩𑇀
𑇀 𑇀𑆥𑆤𑆥𑆥𑆤𑇀𑇀𑇀𑆤𑇀𑇀𑆤 𑆾𑆾𑆳𑆾𑆠𑆵𑆵 𑆽𑆁𑆁𑆁𑇅𑇅𑇅𑇅 𑆱𑆱𑆱𑆣𑆅𑆱 𑆣𑆩𑆩𑆁𑆁𑆠𑇀𑆫𑆾𑆫 𑆩𑆩𑆼𑆼𑆼𑆁𑆁𑆁𑆁𑆼𑆼
𑆑𑆡𑆤 𑆩𑆼𑆁𑆁 𑆁𑆁 𑆓𑆮𑆮𑆮𑆳𑆳𑆳𑆳𑆤𑆤𑆤𑆤𑇀 𑆵“𑆵𑆵 𑆖𑆖𑆖𑆴𑆴𑆁𑆠𑆤𑆵 𑆵𑆵𑆪 𑆯𑆯𑆯𑆑 𑆠𑆠𑆴𑆴𑆴𑆴𑆪𑆪𑆪𑆳𑆳𑆳𑆳𑆀 𑆱𑆲 𑆴𑆴𑆴𑆢𑆢𑆢
𑆖𑆬𑆠𑆼𑆼𑆼𑆼 𑆽𑆽𑇅𑆲𑆲𑆽𑆁𑆁 𑆫 𑆤𑆼 𑆤𑆲𑆲𑆲𑆲𑆵𑆁 𑆨𑆨𑆵
𑆱𑆳𑆳𑆳𑆣𑆣𑆣𑆳𑆫𑆟𑆟𑆟𑆠𑆂𑆃𑆃𑆓𑆓𑆓𑆫𑆫 𑆾𑆾𑆆 𑆬𑆬𑆬𑆬 𑆱𑆱𑆱𑆱𑆑𑆑𑆑𑆑𑆠𑆳𑆳 𑆽, 𑆠𑆠𑆾𑆑𑆾𑆾 𑆪𑆪
𑆖𑆬 𑆤𑆲𑆵𑆁𑆁 𑆑𑆠𑆳,, 𑆠𑆫𑇀𑆑 𑆮𑆴𑆫�𑆶𑆢𑇀𑆣 𑆲𑆾𑆓𑆓𑆓𑆳𑆳𑆳𑆳𑇅 𑆓𑆓𑆫 𑆯𑇀
𑇀 𑇀𑇀𑆮𑆫𑆮𑆮𑆫 𑆑𑆑𑆼 𑆁𑆱𑆱𑆁𑆢𑆫𑆢𑆨𑆁
𑆎𑆱𑆳𑆳𑆳𑆳 𑆴𑆫𑆫𑆫𑆾𑆾𑆾𑆣𑆣𑆣𑆳𑆳𑆨𑆨𑆨𑆳𑆱𑆱 𑆼𑆮𑆮𑆮𑆮𑆬 𑆇𑆇𑆤𑆠𑆑𑆑𑆑𑆵 𑆱𑆵𑆠𑆱𑆱𑆵𑆩𑆩𑆯𑆵𑆵𑆩𑆩𑆩𑆩𑆴𑆠 𑆑𑆑𑆑𑇀𑇀𑇀𑇀𑆠𑆠𑆠𑆴
𑆲𑆩 𑆃𑆥𑆤𑆼𑆼𑆼𑆼 𑆱𑆱𑆵𑆙𑆵𑆩𑆩𑆴𑆠 𑇀𑆚𑆚𑆳
𑆳 𑆳𑆳𑆤𑆤𑆤 𑆼𑆼 𑆳
𑆳 𑆳𑆳𑆫𑆑𑆫𑆟𑆟𑆟 𑆎𑆎𑆎𑆱𑆼 𑆴𑆴𑆁𑆴𑆫𑆾𑆫𑆫𑆾𑆣𑆵𑆵
𑆤𑆲𑆵𑆁𑆁 𑆑𑆠𑆼𑇅𑇅𑇅𑇅 𑆳𑆳𑆳𑆪𑆪𑆪𑆳𑆳𑆳𑆳𑆮𑆳𑆢𑆳𑆢 𑆴𑆴𑆢𑆴𑆴𑆢𑆴𑆴𑆢𑇀𑆢𑆢𑇀𑆣𑆣𑆣𑆳𑆤
𑆳 𑆳𑆤𑇀𑇀𑇀𑆠𑇀𑇀𑆠 𑆫𑆑𑆾 𑆳𑇀𑆳𑆤𑆤𑆤𑆤𑆼𑆼𑆼 𑆮
𑆨𑆓𑆮𑆳𑆳𑆳𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤 (atribte-es Go) 𑆼𑆼𑆼𑆼 𑆱𑆱𑆳𑆑𑆑𑆑𑆳𑆳𑆳
𑆲𑆽𑆁𑆁 , 𑆴𑆤�𑇀𑆠𑆶 �𑆓𑆓𑆶𑆟𑆟𑆟𑆟 𑆳𑆳𑆳𑆑𑆑𑆑𑆑𑆳𑆫 𑆯𑆯𑆯𑇀𑆮𑇀𑇀𑆮𑆫𑆫𑆫𑆑𑆾𑆑𑆑𑆾 𑆩𑆩𑆳𑆩𑆩𑆳𑆤𑆤𑆤𑆼𑆤𑆤𑆼 𑆳𑆃𑆳𑆬𑆼 𑆤𑆇 𑆇
𑆯𑆑𑇀𑆠𑆴�𑆪𑆾𑆁 �𑆾𑆾 𑆱𑇀𑆮𑆵𑆑𑆑�𑆑𑆳𑆳𑆳𑆳𑆫 𑆫𑆠𑆫𑆫𑆠𑆼 �𑆲𑆽𑆁𑆁 𑆫 𑆤𑆇𑆇𑆤𑆑𑆳𑆳 𑆡𑆑𑆑𑆡𑆤𑆅𑆡𑆤 𑆲
𑆯𑆑𑇀𑆠𑆴�𑆴𑆴𑆪𑆾
𑆾 𑆾𑆾𑆁𑆁𑆁𑆁 𑆪𑆑𑆼𑆼𑆼𑆼 𑆴𑆤𑆤𑆤𑆳 𑆥𑆥𑆫𑆫𑆩𑆩𑆩𑆩𑆼𑆼𑆼𑆯𑆯𑇀𑆮𑆫 𑆖 𑆑𑆳 𑆑𑆑𑆑𑆾𑆾𑆾𑆾𑆆 𑆃𑆃𑆃𑆱𑆱𑆱𑇀𑇀𑆠𑆴 𑆠𑇀𑆮 𑆵𑆵𑆲 𑆲
𑆯𑆑𑇀𑆠𑆴�𑆴𑆴𑆪𑆾
𑆾 𑆾𑆾𑆁𑆁𑆁𑆁 𑆱𑆱𑆼 𑆷𑆷𑆫𑆫𑆫𑇀𑇀𑇀𑇀𑆟𑆟𑆟𑆟 𑆲𑆲𑆾𑆤𑆤𑆼 𑆼𑆼𑆼 𑆑𑆑𑆑𑆳𑆩𑆫𑆫𑆫𑆫𑆫𑆟𑆟𑆟𑆟 𑆨𑆨𑆓𑆮𑆮𑆮𑆳𑆳𑆤𑆤𑆤
𑆲𑆩𑆫𑆵𑆵𑆵𑆵 𑆑𑇀𑆠 𑆠𑆠𑆠𑆴𑆴𑆴𑆴 𑆾 𑆱𑆤 𑇀𑇀𑇀𑆮𑆮𑆵𑆑𑆳𑆳𑆳𑆳𑆫 𑆑 𑆫𑆠𑆼𑆼 𑆽𑆁 𑆐𑆫 𑆥𑆤𑆵
𑆵 𑆥𑆤𑆵𑆵𑆵 𑆅𑆅𑆅𑆖𑇀𑆗𑆳𑆗𑆗
𑆯𑆑𑇀𑆠𑆴�𑆪𑆾𑆁 �𑆑𑆾 𑆫𑆷𑆥𑆥𑆥𑆳𑆳𑆳𑆤𑇀𑇀𑇀𑆠�𑆫𑆫𑆴𑆠𑆠 𑆫 𑆑𑆱𑆱𑆑𑆠𑆼𑆼𑆠𑆼 𑆽𑆁𑇅 𑆫�𑆥𑆴𑆴𑆴𑆠𑆳 𑆫𑆫𑆫𑆩𑆩𑆩𑆩𑆼𑆯𑇀𑆮𑆫𑆫𑆫𑆫𑆫𑆮𑆮
𑆢𑆷
𑆷 𑆷𑆫𑆫 𑆲𑆲𑆾𑆾𑆾𑆾𑆠𑆠𑆠𑆼𑆼 𑆲𑆲𑆲𑆶𑆍𑆍 𑆵𑆵 𑆩𑆩𑆑𑆲𑆲𑆩 𑆧𑆧𑆧𑆱𑆧 𑆩𑆩𑆩𑆼𑆁𑆁 𑆁𑆁 𑇀𑇀𑆪𑆳𑆳𑆥𑇀𑆠𑆠𑆠𑆠 𑆲𑆲𑆽𑆁
𑆱𑆼𑆼𑆼𑆼 𑆑𑆑𑆛𑆠𑆩𑆩 𑆽𑆽 𑆽𑆁𑆁𑇅 𑆡𑆡𑆡𑆡𑇀𑇀𑇀𑇀𑆪 𑆠𑆾𑆾𑆾𑆾 𑆫𑆲 𑆽𑆽𑆽 𑆑𑆴 𑆵𑆨𑆨𑆵𑆠𑆠𑆠𑆫𑆫𑆫 𑆡𑆳 𑆧𑆧𑆧𑆳𑆲
𑆳 𑆳
𑆃𑆠𑆴�𑆫𑆴�𑆑𑇀𑆠𑆠𑆠𑆠 𑆑 𑆑𑆶𑆶𑆗𑆗𑆗𑆗 𑆵 𑆤𑆽 𑆤𑆲𑆲𑆲
तदेजति तन््ननैजति तद्दूरे तद्वन््ततिके ।
तदन््तरस््य सर््वस््य तदु सर््वस््ययास््य बाह्यतः॥५॥
“परमेश्वर चलते हैैं और नहीीं भी चलते, वे बहुत दूर हैैं परन््ततु अत््यन््त
निकट भी हैैं।"
वे सब के भीतर होते हुए भी सब के बाहर भी हैैं।”
उपनिषद् के इस मंत्र मेें पर ब्रह्म परमेश्वर के कुछ दिव््य कार््यकालोों का
वर््णन किया गया है, जो शेष उनकी अचिन््त््य शक्तियोों द्वारा सम््पन््न
होती हैैं। इस मंत्र मेें दिए गए विरोधाभासी कथन मेें भगवान् की
अचिंतनीय शक्तियाँ सिद्ध होती हैैं। “वे चलते हैैं और नहीीं भी चलते।”
साधारणतःअगर कोई चल सकता है, तो यह कहना कि वो चल नहीीं
सकता, तर््क विरुद्ध होगा। मगर ईश्वर के संदर््भ मेें ऐसा विरोधाभास
के वल उनकी असीमित शक्तियोों को दर््शशाता है। हम अपने सीमित
ज्ञान के कारण ऐसे विरोधी कथनोों को समझ नहीीं सकते। मायावाद
सिद्धान््त को मानने वाले निर््वविशैषवादी भगवान (attribute-less
God) के साकार रूप को ठुकराते हैैं, किन््ततु सगुण साकार ईश्वरको
मानने वाले उन की अचिन््त््य शक्तियोों को स््ववीकार करते हैैं और उनका
कथन है कि इन शक्तियोों के भिना परमेश्वर का कोई अस््ततित््व ही नही
है। अचिन््त््य शक्तियोों से पूर््ण होने के कारण भगवान् किसी भी माध््यम
से हमरी भक्ति को स््ववीकार करते हैैं और अपनी इच््छछानुसार अपनी
शक्तियोों को रूपान््तरित कर सकते हैैं। परमपिता परमेश्वर अत््यन््त दूर
होते हुए भी हम सब मेें व््ययाप्त हैैं और हम सबके निकट से निकटतम हैैं।
तथ््य तो यह है कि भीतर तथा बाहर, ईश्वर के अतिरिक्त कुछ भी नहीीं
है।
Next
Prev. Top
5. Page 4/15
Learn sharada TEACH sharada
A collection of scriptures in single verse
All of us know - In Hinduism there are many big and famous Indic Texts like - Ramayana, Mahabharata and
Bhagavata etc. Here such big scriptures are given in just one verse each. All the four verses are written in shardula
vikridita / शार््ददूल विक्रीडित वृत्ः - Varna/ वर््ण chandas. We will have a look at all of them in our upcoming editions.
By Shridharji Bhatt
𑆯𑇀𑆫𑆵𑆵|𑆵𑆩𑆢𑇀𑆨𑆨|𑆨𑆳𑆓𑆮𑆠𑆠𑆠𑆠𑆠
𑆄𑆢𑆿𑆿𑆿𑆿 𑆢𑆢𑆼𑆮𑆤𑆮𑆑𑆑𑆑𑆴𑆣𑆢𑆢𑆼𑆮𑆮𑆮𑆴𑆓𑆫𑆫𑆫𑆫𑇀𑇀𑇀𑆨𑆨𑆨𑆘𑆘𑆘𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆁 𑆾𑆥𑆥
𑆩𑆳𑆳𑆳𑆪𑆪𑆪𑆳𑆳𑆳𑆥𑆷𑇀𑆷𑆷𑆠𑆠𑆠𑆤𑆟𑆴𑆴𑆴𑆴 𑆵𑆮𑆴
𑆴 𑆴𑆴𑆠𑆠𑆠𑆳𑆥𑆲𑆫𑆟𑆟𑆟𑆁 𑆾𑆾𑇀𑆓𑆾𑆮𑆫𑆫𑆫𑆫
𑆑𑆁𑆁𑆁𑆱𑆖𑇀𑆗𑆗𑆤𑆗𑆗𑆼𑆢𑆢𑆢𑆤𑆑𑆑𑆑𑆿𑆳𑆫𑆫𑆮𑆳𑆳𑆳𑆳𑆢𑆢𑆢𑆴𑆲𑆤𑆤𑆳𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆁𑆠𑆁𑆁 𑆶𑆶𑆶𑆤𑇀𑆤
𑆯𑇀𑆫𑆵𑆵|𑆩𑆩𑆢𑇀𑆨𑆨|𑆳𑆳𑆓𑆮𑆮𑆮𑆮𑆠𑆠𑆠𑆁𑆁𑆁 𑆶𑆫 𑆳𑆟𑆟𑆟𑆟𑆑𑆠𑆴𑆴𑆩𑆴𑆴𑆴𑆴𑆡𑆁𑆁𑆁 𑆯𑆯𑇀𑇀𑇀𑆫𑆫𑆫𑆵𑆑𑆑𑆑𑆑𑆑
Born to queen Devaki, brought up by Gopis, took the life of Ogress Pootana, lifted Govardhana mountain,
beheaded his uncle Kansa, helped in killing the Kouravas and looked after the children of Kunti. This is in short
the ancient story of Bhagawatham, which describes the nectar like play of Lord Krishna.
श्रीमद्भागवतम् ||
आदौ देवकिदेविगर््भजननं गोपीगृहे वर््धनं
मायापूतनि जीवितापहरणं गोवर््धनोद्धारणम्
कं सच््छछेदनकौरवादिहननं कु न््ततीसुताः पालनं
श्रीमद्भागवतं पुराणकतिथं श्रीकृ ष््णलीलामृतम्
विवाहकाले प्रथमं कन््ययााः गौरीपूजां कुर््वन््तति।अयमाचारः प्रायः भारतदेशे
सर््वत्रापि दृश््यते।श्रीकृष््णणे एव प्रेमामनुभूय तं विवाहं कर््तुुं अभिलाषणीया
रुक््ममिणी देवी अपि गौरीपूजामकरोत्। गौरीपूजा किमर्थं करणीया?
सरस््वतीपूजा उत वा लक्ष्मीपूजा किमर्थं न आचरन््तति? इति सन््ददेहस््य
समाधानत््ववेन परमाचार््यवर््ययाणां प्रसङ्गः
लक्ष्मीदेव््ययााः पतिः श्रीमहाविष््णणुरस््तति। स भगवान् सातिशयसौन््दर््ययुक्तः
अलङ्कारप्रियः महदैश्वर््यसम््पन््नश्च। तेन सह दाम््पत््यजीवनं अत््यन््तसुखेन
चलति। किन््ततु शिवः तथा नास््तति खलु। स तु स््मशानवासी। सर््पपान् हारमिव
कण््ठठे अलङ्करोति। हस््तते कपालं धरति। महाभयङ्कर इव द्योतते। तस््य
निकटे विभूतिर््वविना किमपि ऐश्वर्यं नास््तति।तेन सह संसारजीवनं अनिर््वचनीयं
भवति। बहु क््ललेशतरं भवति। अत््यधिकं सहनमावश््यकं भवति।
अपमानग्रसनंआवश््यकमत्र।तथापिबहिःअसंतृप्तिचिह्नानिनप्रकटनीयानि।
क््ललेशान् प्रसह्य मुखे मन््दहासमेव अनवरतं दर््शनीयम्। इमानि कदा साध््ययानि
भवन््तति? कष्टानि अतिरिच््य भर््ततारं प्रति अत््यधिका प्रेम््णणा आराधयति चेदेव
साध््यते। विवाहात् पूर्वं परं च बालिकानां अनुभवः पश््यन््ततु।
विवाहात् पूर्वं अपरिचितः नूतनव््यक््तििः स््वस््ययााः स््वप््नराजकुमारः न
भविता।सुसम््पन््ननःनभविता।परन््ततुतस््ययााः जीवितं तेनसहग्रथितः।अतएव
विवाहाः स््वर्गे निर््णयन््तति इति आर्योक््तििः वर््तते। एतत् सूत्रं अस््ममाकं देशस््य
व््यवस््थथायाः एव न विश्वस््ममिन् सर््वत्रापि वर््तते। भर््ततारं प्रति भार््ययायाः पत््नीीं
प्रति पतेः मनसि उपस््थथिता प्रेमैव जयति। सतीदेवी अस््ममाकं आदर््शनीया
भवति। दक्षः तस््ययााः जन््मदातापि सः स््वपतिं ईश्वरं रूपरेखादिकमाश्रित््य
दरिद्रतामाश्रित््य च अवहेलनपूर््वकतया दूषणं कृतवान्। तद्दूषणमपि श्रोतुं
अशक््यत््ववात् सतीमाता अग््ननिप्रविष्टा जाता। तदेव ममेकभावः। तादृशां
गौरीसंस््मरणेन कुटुम््बजीवने कलहाः न अवाप््स््यन््तति।संसारः स््वर््गतुल््ययो
भवति। एतदर््थमेव विवाहात् पूर्वं गौरीपूजां कारयन््तति।
उद्वाहःगौरीपूजा /
𑆮𑆴�𑆮𑆳𑆳𑆳𑆲𑆑𑆑𑆑𑆳
𑆳 𑆳𑆳𑆬𑆼𑆼𑆼 𑇀𑇀𑇀𑇀𑆫𑆡𑆩𑆁 𑆑𑆢𑆢 𑆤𑇀𑇀𑇀𑆪𑆪𑆪𑆳𑆳𑆳𑆂 𑆓𑆿𑆫𑆫𑆫𑆵𑆥𑆷𑆘𑆳𑆁𑆫
𑆳 𑆳𑆁 𑆶𑆫𑆫𑆫𑇀𑇀𑇀𑆮𑇀𑇀𑆮𑆤𑇀𑆠𑆠𑆪𑇀𑆠𑇀𑇀𑆠𑆴𑆴𑆴𑇅𑆃𑆪𑆪𑆪𑆩𑆪𑆪
𑆱𑆫𑇀𑆮𑆠𑇀𑆫𑆳𑆳 𑆳𑆥� 𑆸𑆯𑆯𑆯𑇀𑆪𑆪𑆪𑆠𑆠𑆠𑆼𑇅𑆯𑇀𑇀 𑇀𑆫𑆫𑆫𑆵𑆑𑆸𑆑𑆪𑆑𑆑𑆸𑆸𑆰𑇀𑆟𑆼𑆼𑆟𑆼𑆼𑆼𑆼 𑆮𑆮𑆮 𑆥𑆥𑆥𑇀𑆫𑇀𑇀𑆫𑆼𑆴𑆩𑆩𑆩𑆩𑆳𑆩𑆩𑆳𑆩𑆤𑆶𑆨𑆷𑆨𑆶 𑆁𑆶𑆶𑆨𑆷𑆶𑆷𑆪𑆪𑆪 𑆁𑆁𑆁 𑆮
𑆫𑆶𑆑𑇀𑆩𑆴�
𑆴𑆴𑆟𑆟𑆟𑆟𑆵𑆵𑆵 𑆢𑆢𑆢𑆼𑆮𑆪𑆮𑆮𑆵𑆵𑆵 𑆃𑆃𑆥𑆥𑆥𑆴 𑆿𑆫𑆵
𑆵𑆵𑆥𑆥𑆥𑆷𑆷𑆘𑆘𑆘𑆳𑆳𑆳𑆩𑆩𑆩𑆑𑆫𑆫𑆾𑆫𑆾𑆠𑇀𑇅
𑆓𑆓𑆓𑆿𑆫𑆵𑆵𑆵𑆥𑆥𑆥𑆥
𑆱𑆫𑆱𑇀𑆮𑆮𑆮𑆠𑆠𑆠𑆵𑆵𑆵𑆥𑆷𑆷𑆘𑆳𑆳 𑆇𑆇𑆇𑆠 𑆳 𑆑𑇀
𑇀𑆲𑆑𑇀𑇀𑇀𑆰𑇀𑇀𑆩𑆢𑆵𑆵𑆥𑆷𑆘𑆘𑆘𑆘𑆳𑆳 𑆴𑆩𑆫𑇀𑆡𑆤𑇀𑇀𑇀𑇀𑆡𑆁𑆴𑆁𑆁 𑆖𑆫𑆫𑆴𑆖𑆫𑆤𑇀𑇀𑇀
𑆱𑆩𑆳𑆳𑆳𑆣𑆣𑆣𑆳𑆤𑆠𑇀
𑇀𑇀𑆠𑇀𑇀𑆮𑆼𑆤𑆤𑆤 𑆥𑆥𑆫𑆩𑆳𑆖𑆳𑆫𑇀𑇀𑇀𑆪𑆮𑆮𑆮𑆮𑆫𑇀𑇀𑇀𑆪𑆳𑆟𑆳
𑆳 𑆁
𑆬𑆑𑇀𑆰𑇀𑆩𑆵𑆵 𑆢𑆢𑆢𑆢𑆼𑆮𑇀𑆪𑆪𑆂𑆂𑇀𑆪𑆳𑆂 𑆥𑆠𑆴𑆂 𑆯�𑆯𑇀𑆫𑆫𑆫𑆵�𑆩𑆲𑆳𑆮𑆮�𑆴𑆴𑆰𑇀𑆟�𑆶𑆶𑆫𑆫𑆱𑇀𑆠𑆴𑇅𑇅𑇅𑇅𑇅𑇅 𑆨𑆨𑆓 𑆮𑆳𑆤𑇀𑇀𑇀 𑆳𑆳𑆳𑆠𑆴𑆯𑆪𑆪𑆪𑆱𑆿𑆿𑆱𑆑𑆪
𑆃𑆬𑆕𑇀𑆑𑆳
𑆳𑆳𑆫𑆥𑇀𑆫 𑆫 𑆫𑆴𑆴𑆴𑆴𑆪𑆂 𑆩𑆩𑆲𑆢𑆢𑆢𑆽𑆯𑇀𑆮𑆫𑇀
𑇀 𑇀𑆪𑆱𑆱𑆱𑆩𑇀𑇀𑇀𑆥𑆥𑆤𑆤𑆤𑇀𑇀𑆤𑆯𑆯𑇀𑇀𑇀𑆖𑇅𑇅𑇅 𑆼𑆼𑆼𑆤𑆤𑆤 𑆲𑆲𑆲𑆲 𑆳𑆩𑆩𑆩𑇀𑆥𑆥𑆥𑆠𑆠𑆠𑇀𑇀𑇀𑆪
𑆖𑆬𑆠𑆴� 𑆑𑆑𑆴�𑇀𑇀𑆠𑆶𑆶�𑆶𑆶 �𑆮𑆮𑆮𑆮𑆮𑆂 𑆠𑆠𑆠𑆡𑆡𑆡𑆳 𑆳�
𑆳 𑆳𑆳𑆱𑇀𑇀𑇀𑆠𑆠𑆴𑆴 𑆒𑆒𑆒𑆬𑆶𑆶𑆶𑇅𑇅𑇅 𑆠𑆠𑆶𑆶𑆶 𑆱𑇀𑆩𑆯𑆳𑆳 𑆤𑆤𑆤𑆤𑆤𑆮𑆮𑆮𑆳𑆱𑆤𑆱𑆵
𑆑𑆟𑇀𑆜𑆼𑆼 𑆬𑆕𑇀𑆑𑆫𑆫𑆫𑆾
𑆾 𑆾𑆠�𑆴𑆴𑇅 𑆱𑇀𑆠𑇀 𑆠𑆠𑆼 𑆑𑆑𑆥𑆑𑆑𑆥𑆳𑆬𑆁𑆼𑆁𑆁 𑆫𑆠𑆠𑆠𑆴𑇅 𑆲𑆲𑆲𑆲𑆳𑆨𑆨𑆪𑆕𑇀𑆑𑆑𑆤𑆑𑆑𑆫𑆫𑆫𑆫 𑆮 𑇀𑆢𑆢𑇀𑆪𑆪𑆪𑆾𑆠𑆾𑆾
𑆮𑆴�𑆷𑆷𑆷𑆷𑆠�𑆴𑆫𑇀𑆮�𑆴𑆤𑆤𑆤𑆤𑆳� 𑆴𑆩�𑆥𑆥𑆴 𑆯𑆯𑆯𑇀𑆮𑆫𑆫𑆫𑆫𑇀𑇀𑇀𑆪𑆁 �𑆤 𑆤𑆳𑆱𑆱𑆱𑇀𑇀𑆠𑆴𑆴𑇅𑇅𑇅𑆠𑆠𑆠𑆼𑆤𑆤𑆤 𑆲𑆲𑆲𑆲 𑆁𑆖𑆁𑆱𑆳𑆫𑆘𑆵𑆵𑆵𑆮𑆮𑆮
𑆨𑆮𑆠𑆴�𑇅 𑆧𑆲𑆶𑆶𑆶𑆶 𑇀𑆬𑆬 𑆼𑆼𑆯𑆠𑆠𑆠𑆠𑆫𑆁 𑆠𑆠𑆠𑆴𑇅 𑆃𑆃𑆠 𑆪𑆪𑆪𑆪𑆪𑆣𑆴𑆑𑆁𑆁𑆁 𑆲𑆤𑆤𑆤𑆩𑆩𑆩𑆩𑆳𑆮𑆯𑆫𑆯𑇀𑇀𑆪𑆑𑆁𑆁𑆁 𑆮𑆠𑆠𑆠𑆴𑇅𑇅𑇅
𑆄𑆮𑆯𑇀𑆪𑆪𑆪𑆑𑆩𑆠𑇀𑇀𑇀𑆫𑆫𑇅 𑆠𑆠𑆡𑆤𑆳𑆥𑆴 𑆲𑇀𑆧𑆲𑆴𑆂 𑆃𑆃𑆱𑆱𑆱𑆁𑆠𑆸𑇀𑆠𑆠𑆸𑆤𑆥𑆥𑇀𑆠𑆠𑆳𑆠𑆴𑆳𑆠 𑆴𑆖𑆴𑆲𑇀𑇀𑇀𑆤𑆳𑆤𑆤𑆤𑆴𑆴𑆴𑆴𑇀𑆴 𑇀𑆫𑆑𑆑𑆬𑆫𑆑𑆫𑆫𑆫𑇀𑇀
𑆥𑇀𑆫𑆫 𑆫𑆱𑆲𑇀𑇀𑇀𑇀𑆪𑆪𑆪 𑆩𑆩𑆩𑆶𑆒𑆼𑆼𑆼 𑆩𑆩𑆤𑇀𑇀𑇀𑆢𑆢𑆲𑆳𑆱𑆩𑆼𑆼𑆼𑆼𑆮 𑆤𑆮𑆫𑆫𑆫𑆠𑆁𑆁𑆁 𑆢𑆫𑇀𑇀𑇀𑆯𑆢𑆤𑆵𑆪𑆩𑆪𑆪𑆩𑇀𑇀𑇀𑇅 𑆩
𑆩 𑆩𑆳 𑆳
𑆨𑆮𑆤𑇀𑆠𑆴�𑆴𑆴𑆴𑆴?𑆑𑆰𑇀
𑇀 𑆮𑆰𑇀𑆮𑆛𑆳𑆤𑆴 𑆠�𑆫𑆫𑆴𑆫𑆫𑆴𑆖𑇀𑆪 𑆨�𑆨𑆫𑆨𑆨𑆫𑇀𑆠𑆠𑆠𑆳𑆼𑆠𑆳𑆫𑆁 𑆥𑆥𑇀𑆼𑇀𑆫𑇀𑇀𑆫𑆠𑆴 𑆃𑆼 𑆠𑇀𑆪𑇀𑆖𑆠𑇀𑆪𑆣𑆣𑆣𑆴𑆑𑆳𑆴𑆑𑆳 𑆥𑆥𑇀𑇀𑇀𑇀
𑆱𑆳𑆳𑆳𑆣𑇀𑇀𑇀𑆪𑆪𑆪𑆠𑆠𑆼𑇀𑇅𑇅𑇅𑇅 𑆮𑆮𑆴𑆴𑆴𑆴𑆮𑆮𑆮𑆳𑆲𑆳𑆳𑆳𑆳𑆠𑇀𑇀𑇀𑇀 𑆥𑆷𑆷𑆷𑆫𑆨𑆫𑇀𑇀𑇀𑆮𑆁𑆁𑆤𑆮𑆮𑆁 𑆥𑆥𑆫𑆁𑆁𑆁𑆁 𑆳𑆳𑆳𑆬𑆴𑆑𑆑𑆁𑆴
𑆮𑆴�𑆳𑆳𑆳𑆳𑆲𑆲𑆲𑆳𑆳𑆳𑆳𑆠𑆠𑆠𑇀 𑆷𑆷𑆷𑆷𑆫𑇀𑆮𑆫𑆁𑆁𑆫𑆁 𑆃𑆃𑆃𑆥𑆥𑆥𑆫𑆴𑆖𑆴𑆴𑆴𑆠𑆂 𑆷𑆩𑆤𑆶𑆤𑆷𑆠𑆤𑆤𑆤𑆮𑇀𑆪𑆑𑆪𑆘𑆑𑆪𑆑𑇀𑆠𑆠𑆠𑆴𑆂𑆂𑆂 𑆱𑆱𑇀𑆮𑆮𑆮𑆱𑆱𑆱𑆱𑆱𑆱𑆱𑆱
𑆨𑆮𑆴�𑆳𑆳𑆳𑆳𑇅𑆱𑆱𑆱𑆶𑆱𑆩𑆩𑆩𑇀𑆥𑆤𑆤𑆍𑆥𑆥𑆤𑆤𑇀𑆤𑆠𑆤𑆂𑆂𑆂 𑆤 𑆮𑆴𑆠𑆳
𑆳𑆃𑆠𑆠𑆳𑇅 𑆫𑆤𑆤 𑆠𑇀𑇀𑆠𑆠𑆠𑆶𑆃𑆶 𑆠𑆱𑇀𑇀𑇀𑇀𑆪𑆳𑆳𑆂 𑆵𑆵𑆵𑆮𑆂𑆮𑆴𑆴𑆴𑆴𑆠𑆁𑆁 𑆼𑆼
𑆮𑆴�𑆳𑆳𑆳𑆳𑆲𑆳�𑆂𑆂 𑇀𑆮𑆮 𑆮𑆫𑇀𑆓
𑇀𑇀𑆓𑆼 𑆴𑆫𑇀𑆟𑆪𑆤𑇀�𑇀𑆠𑆴 𑆅�𑆴𑆴 𑆫𑇀𑆪𑆪𑆪𑆾𑆑𑇀𑇀�𑆠�𑆴𑆂 𑆫𑇀𑇀𑇀𑇀𑇀𑇀𑆠𑆠𑆼𑆼𑇅𑇅𑇅 𑆠𑆠𑆠𑆠𑆠𑇀𑇀 𑇀 𑆷𑆠𑇀𑆫𑇀 𑇀𑆫𑆫𑆫𑆁 𑆃𑆃𑆱𑆱𑆱𑆃𑆃
𑆮𑇀𑆪𑆪𑆪𑆮𑆱𑇀𑆡
𑆡 𑆁𑆡𑆡𑆳𑆳𑆵𑆡𑆡𑆳𑆪𑆪𑆳𑆳𑆂𑆠𑆂 𑆮𑆮𑆮 𑆴𑆤𑆴𑆯𑇀𑆯𑆯𑇀𑆮𑆱𑇀𑆩𑆴𑆤𑇀𑇀𑆠𑇀𑇀𑆥𑇀𑇀 𑆫𑇀𑇀𑇀𑆮𑆮𑆮𑆮𑆠𑇀𑆫𑆳𑆥𑆥𑆳𑆳𑆥𑆳𑆳𑆥𑆴 𑆮𑆮𑆫𑆪𑆫𑆫𑇀𑇀𑇀𑆠𑆠𑆼𑆼𑆼𑇅 𑆫 𑆫𑇀𑆠𑆳𑆫𑆁𑆫𑆳𑆳𑆠
𑆥𑇀𑆫𑆫 𑆫𑆠 𑆴𑆴 𑆠𑆼𑆼 𑆼𑆼𑆂 𑆤�𑆴 𑆥𑆱𑇀𑆡𑆴�𑆠𑆳𑆳𑆳𑆳 𑇀𑆫𑆼𑆼�𑆼𑆩𑆼𑆼𑆩𑆽𑆮 𑆪�𑆪𑆠𑆴𑇅 𑆱𑆱𑆠𑆠𑆠𑆠𑆠𑆠𑆵𑆢𑆼𑆮𑆵𑆵 𑆵𑆵𑆵𑆵 𑆱𑇀𑆩𑆳𑆑𑆁𑆁𑆁𑆁𑆑𑆑
𑆨𑆮𑆠𑆴�𑇅 𑆢𑆑𑇀𑆰𑆂𑆂𑆂𑆂 𑆱𑇀𑆪𑆳𑆳 �𑆂 𑆤𑇀𑆩𑆩𑆩𑆢𑆢𑆢𑆳𑆳𑆳𑆠 𑆠𑆳𑆥𑆳𑆳𑆥𑆴 𑆱𑆱𑆂 𑇀𑆪 𑆱𑇀𑆮𑆥𑆠𑆠𑆠𑆴𑆠𑆠𑆴𑆁𑆁𑆁 𑆯𑆯𑆯𑇀𑇀𑇀𑆮𑇀𑆫𑆫𑆁𑆁𑆁 𑆷𑆥𑇀𑆷𑆷𑆥𑆫𑆥𑆥
𑆢𑆫𑆴�𑆢𑇀𑆫𑆫 𑆫𑆠𑆠𑆠𑆳𑆳𑆳𑆩𑆳𑆯𑆴𑆯𑇀𑆫𑆴𑆫𑆫𑆴𑆴𑆠𑇀𑆪 𑆖𑆖 𑆮𑆲𑆲𑆲𑆼𑆬𑆤𑆥𑆷𑆫𑆷𑆷𑆫𑇀𑇀𑇀𑆮𑆑𑆮𑆮𑆑𑆠𑆠𑆠𑆪𑆳𑆳𑆳 𑆢𑆢𑆢𑆷𑆰𑆟𑆁 𑆑 𑆑𑆸𑆠𑆮𑆳 𑆳
𑆯𑇀𑆫𑆾𑆾 𑆾𑆠𑆶
𑆶 𑆶𑆶𑆁 𑆯𑆑𑆑𑆑𑇀𑆪𑆠𑆠𑆁𑆠𑆠𑆠𑆠𑆠𑇀𑆮𑆮𑆮𑆳𑆳𑆳𑆠𑆠𑆠𑆠𑇀 𑆠𑆵𑆳𑆠𑆠𑆵𑆩𑆩𑆩𑆳 𑆠𑆳 𑆓𑆓𑆠𑆓𑇀𑆤𑆴𑆥𑆥𑆥𑆥𑇀𑆫𑆮𑆮𑆮𑆮𑆴𑆰𑇀𑇀𑇀𑆛𑆳𑆳𑆳 𑆘𑆘𑆘𑆳𑆠𑆠𑆠𑆳𑆳𑆳𑇅 𑆼𑆠
𑆓𑆿𑆿𑆿𑆫𑆫𑆫𑆵𑆵𑆵𑆱𑆁𑆁𑆁𑆱𑇀𑇀𑇀𑆩𑆩𑆫𑆫𑆫𑆟𑆟𑆟𑆼𑆤𑆤𑆤 𑆑𑆑𑆶𑆛𑆛𑆛𑆛𑆶𑆩𑇀𑆧𑆬𑇀𑇀𑇀𑆧𑆧𑆘𑆵𑆵𑆵𑆮𑆤𑆼 𑆑𑇀 𑆬𑆲𑆳𑆓
𑆳 𑆂 𑆃𑆃𑆮𑆮𑆮𑆳𑆮𑆮𑆳𑆥𑇀
𑇀 𑇀𑆱𑇀𑆪𑆤𑆤𑆤𑇀𑆠𑆴𑆠𑆱𑇀𑆠𑆴𑇅𑆱𑆱𑆱𑆱
𑆍𑆠𑆢𑆫𑇀𑆡𑆩𑆼𑆼𑆼𑆮𑆮 𑆴𑆮𑆮𑆮𑆳𑆳𑆳𑆲𑆲𑆲𑆲𑆳𑆳𑆳𑆠𑇀 𑆥𑆥𑆥𑆷𑆷𑆷𑆫𑆫𑆫𑇀𑇀𑇀𑆮𑆁𑆁𑆁𑆁 𑆓𑆓𑆿𑆫𑆵𑆥𑆷 𑆷𑆷𑆘𑆘𑆘𑆘𑆘𑆘𑆘𑆘𑆘𑆘𑆘
𑆇𑆢𑇀𑆮𑆳𑆳𑆳𑆳𑆳𑆳𑆳𑆲𑆲𑆲𑆂𑆂𑆂𑆓𑆓𑆓𑆿
By Bala Tripura
Sundari Chirravuri
Next
Prev. Top
6. Page 5/15
Learn sharada TEACH sharada
By Shridharji Bhatt
Guidelines for transliterating The Sharada script
to Devanagari in case of Sanskrita language ( Part III)
छन््द क््यया हैैं? छन््ददः पदार््थथः,यह अक्षराणां विन््ययासविशेषः है।
शिक्षा व््ययाकरणं छन््ददः निरुक्तं ज््ययोतिशम तथा।
कल््पश्चेति षडङ्गानि वेदस््ययाहुर््मनीषिणः॥ (अनुष्टुप् छन््ददः)
मेरा यह सुझाव है कि आप वैदिक शास्त्र विस््ततार से पडेें क््योोंकि यहां उस का विश्लेषण करना संभव नहीीं है।
सभापूजा मैैं : ९ विभिन््न छंदोों को वर्गीकृत किया गया है, जिस मेें से १,६ और ९ अनुष्टुब् छंद है। इन सभी मेें एक लाईन मेें १६ अक्षर हैैं, उधाहरण से श्रीमदभगवद्गीता,
विष््णणुसहस्रनामाः ललिता सहस्रनामाः॥ न०२ - मालिनी चारोों लाइन मेें १५ अक्षर हेें । न०३ और ५ जिस मेें चारो लाईन मेें १९ अक्षर हेें शार््ददुलविक्रीडित है।
क्रमांक ४- की चारोों लाईन मेें १७ अक्षर हेें एोर यह शिखरणी है। क्रमांक ७ उपाजति है ओर इस की चारोों लाइन मेें ११ अक्षर हैैं व इंद्रवज्र व उपेेंद्रवज्र मिले हैैं। क्रमांक ८ शालिनी है
इस मेें भी प्रतेक लाइन मेें ११ अक्षर हैैं परंतु इस मेें घनः उपाजति से भिन््न है। यह सब तभी आसानी के साथ समझ मेें आ सकता है अगर शास्त्र क्रमबद्ध ढंग से पडा / समझा जाए
। संस््ककृत का शारदा से देवनागरी मेें लिप््ययंतरण करने के लिये छंदोों का ज्ञान आवश््यक है।
क्षेमराजा का लिखा स््पपंदनिर््णयः गृंथ का एक प्रश््ट इस चित्र मेें दिखाया गया है। हर लाइन का लिप््ययंतरण इस प्रकार है । pic1
1. ॐ नमः शिवाय स््ववातन्तत्रर्यशालिने ॥ सर्वं स््ववात््म-
२. स््वरूपं मकुरनगरवत््स््वस््वरूपात््स््वतन्तत्रस््वच््छस््ववात््म-
३. स््वभित्तौ कलयति धरणीतश््शशिवान््ततं सदा या। दृग््ददे-
४. वी मन्तत्रवीर्यं सततसमुदिता शब््दराश््ययात््म(नां) पूर््णणा
लेखक ने -नां को काट दिया है। शब््दराश््ययात््मपूर््णणा (एक ही शब््द है )
५. हन््ततानन््दस््फफुरत्ता जयति जग ति सा शाङ्करी स््पन््द-
६. शक््तििः॥ * स््पन््ददाऽमृते चर््ववितेऽपि स््पन््दसन््ददोहतो म-
७. नाक्। पूर््णस््तच््चर््वणाभोगोद्योग एष मयाश्रितः ॥ (अनुष्टुब्)
८. सम््यक््ससूत्रसमन््वयं परिगतिं तत््ववे परस््ममिन््परां तीक््ष््णाां
९.युक्तिकथामुपायघटनां स््पष्टार््थसद््वव््ययाकृतिम्(तिं) । (यह अनिवार््य है)
१०. ज्ञातुं वाञ््छयचिच््छछिवोपनिषदं श्रीस््पन््दशास्त्रस््य (आखरी अक्षर मेें हलंत होना चाहिये)
११. तद्वृत््ययावत्र धियं निधत्त सुधियः स््पन््दश्रियं प्राप््ननु-
१२. त ||** इह हि विश्वाऽनुजिघृक्षापरपरमशि-
१३. वावेशोन््ममीलितमहिमा स््वप््ननोपलब््धधोपदेशः श्री
* स्रग््धरा ** शार््ददूलविक्रीडित
भाषा को लिखने के लिये काव््य के अनुरूप
ॐ नमः शिवाय स््ववातन्तत्रर्यशालिने ॥
सर्वं स््ववात््मस््वरूपं मकुरनगरवत््स््वस््वरूपात््स््वतन्तत्र-
स््वच््छस््ववात््मस््वभित्तौ कलयति धरणीतश््शशिवान््ततं सदा या ।
दृग््ददेवी मन्तत्रवीर्यं सततसमुदिता शब््दराश््ययात््मपूर््णणा
हन््ततानन््दस््फफुरत्ता जयति जगति सा शाङ्करी स््पन््दशक््तििः॥ * स्रग््धरा वृत्त
स््पन््ददाऽमृते चर््ववितेऽपि स््पन््दसन््ददोहतो मनाक् ।
पूर््णस््तच््चर््वणाभोगोद्योग एष मयाश्रितः ॥ (अनुष्टुब् छन््ददः)
सम््यक््ससूत्रसमन््वयं परिगतिं तत््ववे परस््ममिन््परां
तीक््ष््णाां युक्तिकथामुपायघटनां स््पष्टार््थसद््वव््ययाकृतिम्(तिं)।
ज्ञातुं वाञ््छयचिच््छछिवोपनिषदं श्रीस््पन््दशास्त्रस््य त-
द्वृत््ययावत्र धियं निधत्तसुधियः स््पन््दश्रियं प्राप््ननुत ॥ ** शार््ददूलविक्रीडित वृत्त
इह हि विश्वाऽनुजिघृक्षापरपरमशिवावेशोन््ममीलित-महिमा स््वप््ननोपलब््धधोपदेशः श्री - जहां बोल््ड किया हैैं वह व््ययाख््ययान जैसा प्रतीत होता है । यह कविता नही है इस लिये छंद भी
नही है।
संस््ककृत को शारदा मेें लिप््ययंतरण करने के कुछ नियम इस प्रकार है ।
१. संस््ककृत के व््ससाकरण का ज्ञान आवश््यक है | जैसे आप को ज्ञात है कि शारदा लिपि मेें लिखे गये मेन््सक्रिप््ट मेें कोई अतर व विराम नही । अंत तक नही होता है
। इस कारण शब््दोों व लेखन को आरंभ मेें विस््ततारित करना पडता है ।
२. संस््ककृत शब््दोों को पदम्, समस््तपदम् अनुस््ववारः, विसर््गगः, सन््धधििः व विभक््तििः प्रत््ययः को अतर से भिन््न भिन््न करना चाहिये ।
३. हर लेखन के अंत मेें विराम होना चाहिए । लेखन का कै से समझा जाये इस के लिये छंद समझना आवश््यक है। संस््ककृत मेें शलोक के अंत मेें अर््ध
(।) विराम व पूर््ण विराम ( ॥) से चिंहित किया जाता है। अक्षर छंद के प्रति श्लोक चारोों लाइन मे व हर लाइन मेें बराबर अक्षर रहते हैैं । अर््ध विराम(।) दो लाइनोों के
बाद व पूर््ण विराम (॥) के अंत मेें लिखा जाता है ।
साधार््णतः शलोकोों को अनुष्टुब् छंद मेें लिखा जाता है जिस मेें ८ अक्षरोों के चार लाइन होती हैैं, इस प्रकार ३२ अक्षर होते हैैं ॥ यह कुछ लाइन मेरे गुरू ने मुझे छंदोों
के बारे मेें सिखायी थी । उनके शब््दोों मेें यदा वृत्तानां लक्षणमधीयते प्रतिवृत्ते काचन गतिः भवति सा एव रागः(tune) इति कथ््यते। सामान््यतः तस््य अभ््ययासं कुर््ममः चेत्
छन््ददो-लक्षणं विना अपि यदा तत्र उच््चचारणवेलायां सा गतिः अनुभूयते तया गत््यया एव छन््दसः अभिज्ञानं कर््तुुं शक््यते । तदा यत्र कुत्रापि मध््यये भङ्गः अस््तति चेत् छन््ददोभङ्गः
अस््तति इति ज्ञायते। यदा श्लोकस््य पठनसमये कश्चन दोषः अस््तति इति भासते तदा किमर्थं प्रस््ततारं (लघु-गुरु) कृत््ववा न पश््ययामः ? तथा अपि उच््चचारणवेलायां एव सा गतिः यत्र
भिद्यते तत्र छन््ददो भङ्गः अस््तति इति ज्ञायते। अतः छन््दस् शास्त्रस््य अभ््ययासः करणीयः । शारदालिपिहस््तप्रतीनां लिप््यन््तरीकरणसमये छन््ददोज्ञानस््य अन््वयः अवश््ययं करणीयः।
Next
Prev. Top
7. Page 6/15
Learn sharada TEACH sharada
छंदोों की आकृति की जब हम समीक्षा करते हैैं तो हर छंद को गाते समय एक अलग धुन सुनने को मिलती है। जब हम निरंतर अध््ययन करते हैैं तो गाने की गति का ज्ञान होता है।
क््योोंकि अक्षरोों व गण की संख््यया अक्षरवृत मेें बराबर होती है। मात्रा की संक्षा भी मात्रावृत मेें बराबर रहती है। हम निरंतर अभ््ययास से ही वृत्त को पहचान सकते हैैं। वृत्त की पहचान
से ही हम को ज्ञात होता है कि कोनसा अक्षर लिप््ययंतरण के लिये उपयुक्त है। या तो हम इस को ठीक कर सकते हैैं , या उस पृष्ट पर एकनोट लिख सकते हैैं। ऐसी विभिन््नताओंको
छन््ददोभड्गः या त्रुटियां कहते हैैं ।
राजतरंगिणी श्रीवरपंडित की लिखी –
१. ॐ नमश्चराचराकारधारिणे चन्दद्रमौलये ।
२. शिवाय स््वच््छस््वच््छन््दपरमात््मस््वरूपिणे ॥
३. विलोक््य मिश्रं शिवयोः स््वरूपं सर््पपाधिराजो मि-
४. लितोऽतिभक््त्यया । गौर््यया भुजावर््तनकङ्कणेन य-
५. त्रावताद्वो गिरिजाशिवार््धधः ॥ *** विरतं मोहा-
६. न््धतमो यदनुग्रहरोचिषा शुकस््ययापि । वन््ददे
७. तं गुरुतरणिं बुद््धध््ययाश्रयहृत््सरोजदीप्तिक-
८. रम् ॥ वन्द्यं तर््कवितर््क कौशलमतेर््ववाक््ययं प्र-
९. माणान््ववितं यत््ककान््त्यया नृपकीर््ततिवस््ततुरचना
१०. देदीप््यते सर््वतः । श्लोकै ः सत््पदशोभनैरवि-
११. रलानुप्रासयुक््तैैः शुभैर््ननानार््थथानुगतैर््म-
१२. तैः सुकविना लालित््यभावान््ववितैः ॥ **** श्री क-
१३. ल््हणद्विजप्रोक्तश्रीमद्राजतरङ्गिणीम् । आ-
१४. लोक््ययोद्यमिताभ््ययाां स््ववं वपुः कर््ततुमखण््डडितम् ॥ श्री-
१५. जोनराजविबुधश्रीवराभ््ययाां मनोरमम् । कृतं द्वा-
१६.षष्ठिवर््षषान््ततं ग्रन््थथं राजावलिद्वयम् ॥ गङ्गाभग-
१७. वतीतीर््थस््ननाने धन््यसुभूषितः । कविः श्री प्राज््य-
१८. भट्टाख््ययः समग्रगुणभूषितः ॥ राजावलिपता-
१९. कां स््ववाां राज््यये फतिहभूपतेः । एकोननवतिं या-
*** उपजाति
**** शार््ददूलविक्रीडित
इस ग्रंथ मेें पहला वाक््य दूसरी लाइन मेें ही समाप्त होता है। लेकिन एसा ज़रूरी नही है कि ऐसा ही होगा।
हम इस ग्रंथ का लिप््ययंतरण देखते हैैं। दूसरी लाइन तक वाक््य मेें ३२ अक्षर हैैं । इस मेें हमे १६ अक्षरोों के बाद अर््ध विराम ओर पूर््ण विराम ३२अक्षरोों के बाद देना है
। यह अनुष्टुब छंद है। इस के उपरांत यह शलोक इस तरह बदलता है ।
ॐ नमश्चराचराकारधारिणे चन्दद्रमौलये ।
शिवाय स््वच््छस््वच््छन््दपरमात््मस््वरूपिणे ॥
विलोक््य मिश्रं शिवयोः स््वरूपं
सर््पपाधिराजो मिलितोऽतिभक््त्यया ।
गौर््यया भुजावर््तनकङ्कणेन
न यत्रावताद्वो गिरिजाशिवार््धधः ॥ * उपजाति
विरतं मोहान््धतमो यदनुग्रहरोचिषा शुकस््ययापि ।
वन््ददे तं गुरुतरणिं बुद््धध््ययाश्रयहृत््सरोजदीप्तिकरम् ॥
वन्द्यं तर््कवितर््क कौशलमतेर््ववाक््ययं प्रमाणान््ववितं
यत््ककान््त्यया नृपकीर््ततिवस््ततुरचना देदीप््यते सर््वतः ।
श्लोकै ः सत््पदशोभनैरविरलानुप्रासयुक््तैैः शुभै-
र््ननानार््थथानुगतैर््मतैः सुकविना लालित््यभावान््ववितैः ॥ ** शार््ददूलविक्रीडित
श्री कल््हणद्विजप्रोक्तश्रीमद्राजतरङ्गिणीम् ।
आलोक््ययोद्यमिताभ््ययाां स््ववं वपुः कर््ततुमखण््डडितम् ॥
श्रीजोनराजविबुधश्रीवराभ््ययाां मनोरमम् ।
कृतं द्वाषष्ठिवर््षषान््ततं ग्रन््थथं राजावलिद्वयम् ॥
गङ्गाभगवतीतीर््थस््ननाने धन््यसुभूषितः ।
कविः श्री प्राज््यभट्टाख््ययः समग्रगुणभूषितः॥ (अनुष्टुब् छन््ददः)
राजावलिपताकां स््ववाां राज््यये फतिहभूपतेः।
continued..
Next
Prev. Top
8. Page 7/15
Learn sharada TEACH sharada
एकोननवतिं या-
लिप््ययंतरण मे अवग्रह चिंह पहचानना एक आवश््यक नियम है। कई ग्रंथोों मे यह दिखाया भी जाता है जैसे कि नीचे ग्रंथ मेें दिखाया गया है।
इस को सत््ययापित करने के लिए मेयोऽमेयो के बीच लाल सियाही से दिखाया गया है । संस््ककृतव््यया-करण मेें एक नियम ऐसा है जिसे एङः पदान््ततादति कहते हैैं। इसे पाणिनि
का अष्टाध््ययायी सूत्रपात सूत्रक्रमांक ६.१.१०९ मेें समझाया है कि अवग्रह को कब और कै से प्रयोग मेें लाया जाये। सभी ग्रंथोों मेें यह चिंह लिखा होता है। अगर यह
वास््तव मेें आवश््यक नही है। जब कि अवग्रह चिन््हहित नही होता है जबकि आवश््यक है । उदाहरण आगे के ग्रंथ मेें दिखाया गया है ।
पहली लाइन मेें योऽन््ततः के बीच अवग्रह पूर््वरूपसन््धधििः के कारण आवश््यक है, पर नही लिखा है ।दूसरी लाईन मेें शब््द सञ््जजीवयत््यखिल मे त््य व खि के बीच दिखाया गया
है जब कि आवश््यक नहीीं है।
यहाँ यण् सन््धधि होने के कारण नियमानुसार “इको यणचि” ( सञ््जजीवयति + अखिल = सञ््जजीवयत््यख््ल )
दूसरे ग्रंथ मेें चिन््हहित किया गया शब््द विभक्तुमैच््छत््कश््ममीरोत््पतिं = विभक्तुम् + ऐच््छत् + कशमीर + उत््पत््तििं । शब््द कश््ममीरोत््पतिं = कश््ममीर + उत््पत््तििं
मेें अवग्रह (ऽ) नही है । यह गुणसन््धधििः का एक उदाहरण है ।
अंत के ग्रंथ मेें एक लाइन को जो चिन््हहित किया गया है “ राहुना नृचन्द्रे गलिते ऽ र्के ऽ प््ययुदभूद्बलान््धका
को दो अवग्रहोों कि आवश््यकता “ र्के “ के आगे व पीछे है क््योोंकि यह गलिते अर्के अपि उदभूत् को अलग अलग करता है ।
इसे यह प्रमाणित होता है कि शारदा लिपि के लिप््ययंतरण के लिये संस््ककृत भाषा का ज्ञान आवश््यक है । यह ज्ञान से लिप््ययंतरण सटीक होता है । हर एक की लिखावट अलग-
अलग होने के कारण निरंतरप्रयास आवश््यक है । शारदा लिपि को सफलता से समजने के लिये ग्रंथोों को समझना अत््ययंत आवश््यक है ।
continued..
Next
Prev. Top