ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ, ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ , ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ, ΓΟΧ, ΑΡΧΕΙΑ ΚΑΤΕΒΑΣΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΕΛΙΔΑ ΠΟΥ ΠΛΕΟΝ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ http://genuineorthodoxchurch.net . http://neataksi.blogspot.gr

1. Ἡ Ὁμολογιακὴ Πορεία
τῆς Γνησίας Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας
ἐν τοῖς Κατακόμβοις καὶ ἐν τῇ Ἐξορίᾳ
(1918‐2008)
Σταῦρος Μάρκου
2010

2. Τὸ 1897 ὁ Ἅγ. Τύχων (Μπέλαβιν) ἐχειροτονήθη Ἐπίσκοπος
Λουμπλῖνου τῆς Πολωνίας. Τὸ 1898
ἐνθρονήσθη Ἐπίσκοπος Ἀλάσκας καὶ Νήσων
Ἀλευτιανῶν. Τὸ 1907 ἐνεθρονήσθη Ἐπίσκοπος
Ἰαροσλαβλίου Ρωσίας. Τὸ 1913 ἐνεθρονήσθη
Ἐπίσκοπος Βίλνας Λιθουανίας. Τὸ 1917
ἐνεθρονήσθη Πατριάρχης Μόσχας καὶ πασῶν
τῶν Ρωσιῶν. Ἦτο ὁ τελευταίος νόμιμος
Πατριάρχης Μόσχας. Μὲ τὴν εὐλογία του
ἰδρύθηκαν ἡ Ρωσικὴ Ἐκκλησία τῶν
Κατακομβῶν καὶ ἡ Ρωσικὴ Ἐκκλησία τῆς
Διασπορᾶς. Ἐκοιμήθη τὴν 25ην Μαρτίου 1925.
Τὸ 1918, λόγῳ τοῦ κομμουνιστικοῦ
καθεστότος, οἱ ἐπίσκοποι τῆς Σιβηρίας δὲν
μποροῦσαν νὰ ἐπικοινωνήσουν με τὸν
Πατριάρχην Τύχονα. Διὰ τοῦτο ἰδρύθη μία
προσωρινὴ ἐκκλησιαστικὴ διοίκησις εἰς τὴν
Ὄμσκα τῆς Σιβηρίας ὑπὸ τὴν Προεδρία τοῦ
Ἀρχιεπισκόπου Ὄμσκης καὶ Σιβηρίας κ.
Σιλβέστρου (Ὀλσέβσκι) τοῦ μετέπειτα
Νεομάρτυρος (+13.2.1920). Ἡ φωτογραφία τοῦ
βρίσκεται εἰς τὰ ἀριστερὰ.
Τὴν 19ην Μαΐου 1919, πάλι λόγῳ τοῦ κομμουνιστικοῦ καθεστότος οἱ
ἐπίσκοποι τῆς νοτίου Ρωσίας δὲν μποροῦσαν νὰ ἐπικοινωνήσουν μὲ τὸν
Πατριάρχην Μόσχας. Ἀπεφάσησαν νὰ ἱδρύσουν μίαν προσωρινὴν
ἐκκλησιαστικὴ διοίκησιν εἰς τὴν Σταυρούπολιν τῆς
Ρωσίας ὑπὸ τὴν Προεδρείαν τοῦ Ἀρχιεπισκόπου
Σταυρουπόλεως κ. Ἀγαθοδώρου (+1919). Ἡ Σύνοδος
ἀπεφάσισεν νὰ ἐκλέξῃ ὡς Πρόεδρο τὸν
Ἀρχιεπίσκοπο Δονίου καὶ Νέας Κιρκασίας κ.
Μητροφάνη (Σιμάσκεβιτς) καὶ ὡς Ἀντιπρόεδρο τὸν
Ἀρχιεπίσκοπο Ταυρίδος καὶ Συμφερουπόλεως
Δημήτριο (Αμπασίτζε). Κατὰ τὸν Νοέμβριο τοῦ 1919
οἱ ἐπίσκοποι συνεδρίασαν εἰς Αἰκατερινοδώρα ὅπου
ἐψήφησαν ὡς Πρόεδρον τὸν Μητροπολίτη Κιέβου
καὶ Γαλικίας κ. Ἀντώνιον (Χραποβίτσκι). Ἡ
φωτογραφία του βρίσκεται εἰς τὰ δεξιὰ.
Τὴν 7ην Νοεμβρίου 1920 ὁ Πατριάρχης Μόσχας κ.κ. Τύχων ἐξέδωσε
τὸν Πατριαρχικὸν καὶ Συνοδικὸν Τόμον ὑπ’ ἀριθ. 362, εἰς τὸν ὁποῖον
ἐπέτρεψεν ὅσους ἐπισκόπους βρισκόντουσαν μακριά ἀπὸ τὴν Μόσχα καὶ

3. δυσκολευόντουσαν νὰ ἐπικοινωνήσουν με τὸν Πατριάρχην, νὰ ἰδρύσουν
προσωρινὲς τοπικὲς ἐκκλησιαστικὲς διοικήσεις με τοπικὴν Ἱερὰν Σύνοδον
ἀποτελουμένη ἀπὸ τοὺς τοπικοὺς μητροπολίτας, ἀρχιεπισκόπους καὶ
ἐπισκόπους τῆς κάθε περιοχῆς. Τότε ἔλαβε Πατριαρχικὴν εὐλογίαν καὶ
Συνοδικὴν ἀναγνώρησιν ἡ Ρωσικὴ Σύνοδος τῆς Σταυρουπόλεως ὑπὸ τοῦ
Μητροπολίτου Κιέβου κ. Ἀντωνίου.
Τὴν 19ην Νοεμβρίου 1920 ὁ Μητροπολίτης Κιέβου καὶ Γαλικίας κ.
Ἀντώνιος καὶ πολλοὶ ἄλλοι Ἐπίσκοποι συνάχθησαν εἰς Κωνσταν‐
τινούπολιν διὰ συνεδρίασιν, ὅπου ἴδρυσαν ἐκ νέου τὴν «Προσωρινὴν
Ἐκκλησιαστικὴν Διοίκησιν» σύμφωνα μὲ τὸν ὑπ’ ἀριθ. 362 Πατριαρχικὸν
καὶ Συνοδικὸν Τόμον. Ἡ Προσωρινὴ Σύνοδος ἐξέλεξε τὴν Κωνσταν‐
τινούπολιν ὡς νέο κέντρο τῆς «Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐν Ἐξορίᾳ»
καὶ ἐκράτησε τὸν Μητροπολίτη Κιέβου καὶ Γαλικίας κ. Ἀντώνιον ὡς
Πρόεδρον τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῶν Ἐπισκόπων.
Τὴν 2αν Δεκεμβρίου 1920 ὁ Τοποτηρητὴς τοῦ Οἰκουμενικοῦ
Πατριαρχικοῦ Θρόνου, Μητροπολίτης Προύσης Δωρόθεος, ἐνέκρινε
Συνοδικῶς (ὑπ’ ἀριθμ. 9084) τὸ κανονικὸν δίκαιον τοῦ Μητροπολίτου
Κιέβου κ. Ἀντονίου καὶ πάντων τῶν Ρώσων Ἐπισκόπων νὰ ποιμένουν
τοὺς ἀπανταχοῦ Ρώσους Ὀρθοδόξους Χριστιανοὺς ὁποῦ ἐβρισκόντουσαν
ἐκτὸς τῆς Ρωσίας λόγῳ τοῦ κομμουνιστικοῦ καθεστότος. Ἀλλὰ ἀφοῦ ὁ
Μητροπολίτης Κιέβου κ. Ἀντώνιος διεμαρτυρήθη ἐναντίον τῆς οἰκουμε‐
νιστικῆς «Πατριαρχικῆς Ἐγκυκλίου τοῦ 1920», ὁ Μητροπολίτης Προύσης
Δωρόθεος ἀκύρωσε ἀντικανονικῶς τὴν αὐτονομίαν τῶν Ρώσων
Ἐπισκόπων μὲ Πατριαρχικὴν Διαταγὴν ὅπως πάντες οἱ ἐβρισκομένοι ἐν
τῇ Διασπορᾷ Ρῶσοι ὑποταχθοῦν κατ’ εὐθείαν εἰς τὸ Οἰκουμενικὸν
Πατριαρχεῖον. Οἱ Ρῶσοι Ἐπίσκοποι δέν συνεφώνησαν με τὴν διαταγὴν.
Τὴν 21ην Ἀπριλίου 1921 ἡ Ἀρχιερατικὴ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς
Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐν Ἐξορίᾳ ἀπεφάσισεν νὰ ἐγκαταλείψῃ τὴν
Κωνσταντινούπολιν ἵνα ματαιωθοῦν αἱ ἀντικανονικαὶ προσπάθιαι τοῦ
Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου νὰ ἐντάξῃ τὴν Ρωσικὴν Ἑκκλησίαν τῆς
Διασπορᾶς. Ὁ Μητροπολίτης κ. Ἀντώνιος καὶ οἱ Ἐπίσκοποι τῆς Ρωσικῆς
Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐν Ἐξορία ἐμετέβησαν εἰς Σερβίαν. Τὴν 22αν
Ἰουλίου 1921, ὁ Μητροπολίτης κ. Ἀντώνιος καὶ οἱ Ρῶσοι Ἑπίσκοποι
συνεδρίασαν διὰ πρώτην φορὰν εἰς Σρέμσκι‐Καρλόβτσι (τῆς Σερβίας),
ὅπου ἐξέλεξαν τὴν πόλιν ταύτην ὡς ἐκκλησιαστικὸν κέντρον. Ἄπαντες οἱ
Ρῶσοι Ἐπίσκοποι, ἱερεὶς καὶ ἐνορίες στὴν Σερβία, Μοραβία, Πολωνία,
Ρουμανία, Βουλγαρία, Ἑλλάδα, Τουρκία, Συρία, Παλαιστίνη, Περσία,
Γερμανία, Γαλλία, Ἀγγλία, Ἱσπανία, Ἀφρικὴ, Κίνα, Ἰαπονία, Ἀμερικὴ,
Ἀλάσκα καὶ Καναδά ὑποτάχθηκαν εἰς τὴν Ρωσικὴν Σύνοδο τοῦ Σρέμσκι‐
Καρλόβτσι την Προεδρευομένη ὑπὸ τοῦ Μητροπολίτου κ. Ἀντωνίου.

4. Τὴν 9ην Δεκεμβρίου 1921 ὁ καθαιρεμένος πρώην Μητροπολίτης
«Ἀθηνῶν» Μελέτιος (Μεταξάκης), ὁ μασώνος καὶ αἱρεσιάρχης,
έχρησιμοποίησε τὰ μασωνικά του βίσματα νὰ καταλάβῃ τὸν θρόνο τοῦ
Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Ἀμέσως ἴδρυσε ἀντικανονικῶς τὴν
«Ἑλληνορθόδοξον Μητρόπολιν Θυατείρων καὶ Μεγάλης Βρετανίας», τὴν
«Ἑλληνορθόδοξον Μητρόπολιν Δυτικῆς Εὐρώπης», τὴν «Ἑλληνορθόδοξον
Ἀρχιεπισκοπὴν Ἀμερικῆς» καὶ τὴν «Ἑλληνορθόδοξον Ἀρχιεπισκοπὴν
Αὐστραλίας» καὶ διέταξε ἄπαντας τοὺς Ὀρθοδόξους τῆς Διασπορᾶς νὰ
ἐνταχθοῦν εἰς τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον. Ἀλλὰ οἱ Ἐπίσκοποι τῆς
Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐν Ἐξορία δὲν ὑπήκουσαν εἰς τὰς
ἀντικανονικὰς διαταγὰς τοῦ αἱρεσιάρχου Μελετίου Μεταξάκη.
Τουναντίον συνέχησαν νὰ διοικοῦν τὸ ποῖμνιό τους βάσει τοῦ Συνοδικοῦ
Τόμου τοῦ Πατριάρχου Τύχονα.
Τὴν 15ην Μαΐου 1922 ὁ Ρῶσος Ἐπίσκοπος Ἀντωνῖνος (Γρανωβσκι)
ἀπεκήρυξεν τὸν Πατριάρχην Μόσχας κ.κ. Τύχονα καὶ ἐνθερονίσθη ὁ ἴδιος
ὡς «Μητροπολίτης Μόσχας». Ἔτσι ὁ Ἀντωνῖνος ἐδημιούργησε τὸ σχῖσμα
τῶν καινοτόμων Ρενοβατιανιστῶν (Νεωτεριστῶν) καὶ ἔλαβε τὴν ἔγκρισιν
τοῦ κομμουνιστικοῦ κράτους. Τὸ σχῖσμα τῶν Ρενοβατιανιστῶν κατεργήθη
με τὸν θάνατον τοῦ τελευταίου Ρενοβατιανιστοῦ «Μητροπολίτου
Μόσχας» Ἀλεξάνδρου (Ββεδένσκι) τὴν 8η Αυγούστου 1946.
Τὴν 13ην Σεπτεμβρίου 1922 ὁ Μητροπολίτης Ἀντώνιος καὶ ἡ
Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς ἐκαταδίκασαν τὸν
Πνευματισμὸν, τὸν Μαγνητισμὸν, τὴν Θεοσοφίαν καὶ τὴν Μαγείαν.
Κατὰ τὸν Δεκέμβριον τοῦ 1922 ὁ νόμιμος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν
Θεόκλητος (Μηνόπουλος) ἐξεβλήθη ἐκ τοῦ Ἀρχιεπισκοπικοῦ Θρόνου
ἀντικανονικῶς καὶ τὴν 23ην Φεβριαρίου 1923 ἐνεθρονίσθη ἀντικανονικῶς ὁ
Ἁρχιεπίσκοπος «Ἀθηνῶν» Χρυσόστομος (Παπαδόπουλος), μασώνος καὶ
μαθητὴς τοῦ Μελετίου (Μεταξάξη). Τὸ 1923 ὁ «Κωνσταντινουπόλεως»
Μελέτιος (Μεταξάκης) ἐναντιώθη εἰς τὴν διοίκησιν τοῦ Ρώσου
Μητροπολίτου Εὐλογίου στὴν Δυτικὴν Εὐρώπη διότι ὁ τελευταίος έμενε
ὑποταγμένος στὴν Ρωσικὴ Ἐκκλησία τῆς Διασπορᾶς καὶ δὲν ἐδέχετο νὰ
ὑποτάξῃ τὸ ποῖμνιό του στὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον. Τὸ 1923, ὁ
μασώνος καὶ αἱρεσιάρχης «Κωνσταντινουπόλεως» Μελέτιος (Μεταξάκης)
ἐκάλεσε τὸ «Πανορθόδοξον Συνέδριον» εἰς Κωνσταντινούπολιν, ὅπου
μελετήθη τὸ θέμα τῆς ἀλλαγῆς τοῦ ἑορτολογίου. Εἰς τὰς πρώτας πράξεις
τῆς Συνόδου ἔλαβε μέρος καὶ ὁ Ρῶσος Μητροπολίτης Κισσινάβου
Ἀναστάσιος (μετέπειτα Πρόεδρος τῆς Συνόδου τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας
τῆς Διασπορᾶς), ὁ ὁποῖος ἐναντιώθη εἰς τὰς ἀποφάσεις καὶ ἀναχώρησε.

5. Τὴν 22αν Μαΐου 1923 ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῆς
Διασπορᾶς, ἀπέρειψε τὰς ἀποφάσεις τοῦ «Πανορθοδόξου Συνεδρίου» ὑπὸ
τοῦ Μελετίου (Μεταξάκη) περὶ μεταβολῆς τοῦ ἡμερολογίου, ἀθετήσεως
τῶν νηστειῶν, καὶ ἄλλων νεωτερισμῶν.
Τὴν 1ην Μαρτίου 1924 ὁ «Ἀθηνῶν» Χρυσόστομος (Παπαδόπουλος)
ἐπέβαλεν ἀντικανονικῶς τὴν μεταβολὴν τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἑορτολογίου
πρὸς τὸ «Διορθωμένον Ἰουλιανὸν Ἡμερολόγιον» χωρὶς τὴν ἔγκρισιν τῶν
Ὀρθοδόξων Πατριαρχιῶν καὶ Τοπικῶν Ἐκκλησιῶν. Πρῶτος νὰ
διαμαρτυρηθῇ κατὰ τῆς ἀντικανονικῆς πράξεως ταύτης ἥτο ὁ
Μητροπολίτης Κιέβου κ. Ἀντώνιος, Πρόεδρος τῆς Συνόδου τῆς Ρωσικῆς
Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς. Ἐνῷ ὁ Πατριάρχης Σερβίας
Δημήτριος ἤθελε νὰ ὑπακούσῃ εἰς τὸ αἴτημα τοῦ «Ἀθηνῶν» Χρυσοστόμου
καὶ νὰ εἰσαγάγῃ τὸ νέο ἡμερολόγιο εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Σερβίας, ὁ
Μητροπολίτης Ἀντώνιος τὸν ἔπεισε νὰ μὴν δεχθῇ τὴν καινοτομίαν. Ἔτσι
ἡ Σερβικὴ Ἐκκλησία ἔμεινε μὲ τὸ παλαιὸν ἡμερολόγιον λόγῳ τῆς
συμβουλῆς τοῦ Προέδρου τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς.
Τὴν 30ην Ἀπριλίου 1924 ἡ Σύνοδος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου
ἐπέβαλε ἀργίαν εἰς τοὺς Ρώσους Άρχιεπισκόπους Κισσινάβου
Ἀναστάσιον (Γκριμπανόβσκι) καὶ Ἀλάσκας Ἁλέξανδρον (Νεμολόβσκι) οἱ
ὁποῖοι κατοικοῦσαν τότε εἰς Κωνσταντινούπολιν. Ἡ Σύνοδος ἐπίσης
διέταξε ὅπως ὑποταχθοῦν αἱ Ρωσικαὶ ἐνορίαι καὶ κοινότηται εἰς τὸ
Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον. Τότε οἱ δύο Ρῶσοι Ἀρχιεπίσκοποι καὶ τὸ
ποῖμνιό τους ἀνεγκάσθησαν νὰ ἐγκαταλείψουν τὴν Κωνσταντινούπολιν.
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀναστάσιος ἐμετέβη εἰς Ἱεροσόλυμα ὄπου συνέπραξε
χειροτονίας νέων ἐπισκόπων μετὰ τοῦ Πατριάρχου Ἱεροσολύμων
Δαμιανοῦ. Ὁ Ἀρχπιεπίσκοπος Ἀλέξανδρος ἐμετέβη εἰς Σερβίαν ὅπου ἡ
Ρωσικὴ Σύνοδος τὸν ἐξέλεξε Ἀρχιεπίσκοπον Βρυξέλλων καὶ Βελγίου.
Τὸ 1924 τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον ἔστειλε ἐπιστολὴν εἰς τὸν
Πατριάρχην Σερβίας, ζητόντας τὴν κατάργησιν τῆς Συνόδου τῶν Ρώσων
τῆς Διασπορᾶς καὶ τὴν ἔνταξίν τους εἰς τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον.
Ἀλλὰ ὁ Πατριάρχης Σερβίας Δημήτριος ἀπήντησεν ὅτι ἡ Ρωσικὴ Σύνοδος
Ἐκτὸς Ρωσίας ἔχει τὸ κανονικὸν δίκαιον νὰ ἀποτελῇ Αὐτόνομον
Ἐκκλησίαν μὲ κανονικὸν Πρόεδρον τὸν Μητροπολίτην Κιέβου Ἀντώνιον.
Τὴν 17ην Φεβρουαρίου 1925 ὁ Μητροπολίτης Ἀντώνιος, Πρόεδρος
τῆς Συνόδου τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐν Ἐξορίᾳ, ἔστειλε
ἐπιστολὴ εἰς τὸν Οἰκουμενικὸν Πατριάρχην Κωνσταντῖνον, ἐλέγχοντάς
τον διὰ τὴν καινοτομίαν τοῦ νέου ἡμερολογίου καὶ ἐπιζητόντας τὴν
ἐπιστροφὴν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου εἰς τὸ παλαιὸν
ἡμεορολόγιον. Ἐπίσης ὁ Μητροπολίτης Ἀντώνιος ἔστειλε ἐπιστολὰς εἰς

6. τοὺς Πατριάρχας Ἀλεξανδρείας, Ἀντιοχείας καὶ Ἱεροσολύμων,
ἐνθαρρύνοντάς τους ἵνα μὴν δεχθοῦν ποτὲ τὸ νέον ἡμερολόγιον.
Τὸ 1926 οἱ νεοημερολογιτικὴ Αὐτόνομος Ἐκκλησία τῆς Φιλλανδίας
(ὑποταγμένη εἰς τὸ νεοημερολογιτικὸν Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον)
ἄρχησε διωγμὸν ἔναντι τῶν μοναχῶν τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Βαρλαάμ, διότι οἱ
μοναχοὶ ἐπέρειψαν τὸ νέον ἡμερολόγιον ὡς κακοδοξίαν. Διὰ τοῦτο
περίπου 30 μοναχοὶ διώχθηκαν ἀπὸ τὴν Μονὴ. Ὁ Μητροπολίτης Ἀντώνιος
τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς ἐκάλεσεν τοὺς πρόσφηγας μοναχοὺς εἰς
Σερβίαν, ὅπου τοὺς προστάτεψε, κτόζοντας Μονὴ εἰς τὸ Μίλκωβον τῆς
Σερβίας μὲ Ἡγούμενο τὸν Ἀρχιμανδρίτην Ἀμβρόσιον (Κουργανώφ).
Τὸ 1926 ὁ Ρῶσος Ἀρχιεπίσκοπος Πολτάβας Θεοφάνης (Μπήστρωφ)
τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς ἔγραψε ὅτι ἡ μεταβολὴ τοῦ ἑορτολογίου
«...εἶναι μία ἀκραία διαταραχὴ καὶ ἐκκλησιαστικὸν σχῖσμα ὁποῦ σύρει
τοὺς ἀνθρώπους μακριὰ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, τοὺς καθιστεῖ
στεριμένους τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τινάζει τὸ δόγμα τῆς
ἑνότητος τῆς Ἐκκλησίας, καὶ, ὡσὰν τὸν Ἄρειον, σχίζει τὸν χιτόνα τοῦ
Χριστοῦ, δηλαδὴ, παντοῦ χωρίζει τοὺς Ὀρθοδόξους, στερεῖ τὴν τῶν
πάντων συμμόρφωσιν, καταστρέφει τὸν δεσμὸν με τὴν Ἐκκλησιαστικὴν
Ἱερὰν Παράδοσιν, καὶ τοὺς καθιστεῖ ὑπόδικους
συνοδικῆς καταδίκης διὰ τὴν περιφρόνησιν τῆς
Παραδόσεως. Ἐρώτησις: Πῶς πρέπει οἱ Ὀρθόδοξοι
νὰ συμπεριφέρονται πρὸς τοὺς σχισματικοὺς
νεοημερολογίτας σύμφωνα με τοὺς ἱεροὺς κανόνας;
Ἀπάντησις: Δὲν πρέπει νὰ ἔχουσι καμμίαν
κοινωνίαν προσευχῆς μεθ’ αὺτῶν, ἀκόμα καὶ πρὶν
τὴν συνοδικήν των καταδίκην». Ὁ Άρχιεπίσκοπος
Θεοφάνης ἔζησε ὡς ἑρημίτης εἰς ἕνα σπήλαιον εἰς
τὴν Γαλλίαν. Ἐκοιμήθη τὴν 6ην Φεβρουαρίου 1940.
Ἡ φωτογραφία του βρίσκεται εἰς τὰ ἀριστερὰ.
Τὴν 29ην Ἰουνίου 1926 ὁ Μητροπολίτης Ἀμερικῆς Πλάτων
(Ροζδεστβένσκι) καὶ ὁ Παρισίου Εὐλόγιος (Γεωργιέβσκι) ἐχώρησαν ἀπὸ
τὴν διοίκησιν τῆς Συνόδου τοῦ Μητροπολίτου Κιέβου κ. Ἀντωνίου καὶ
ἐδημιούργησαν αὐτονόμους Μητροπόλεις Ἁμερικῆς καὶ Δυτικῆς Εὐρώπης.
Ὁ Μητροπολίτης Πλάτων ὑποτάχθηκε ἀργότερα στὴν διοίκησιν τῶν
Σεργιανιστῶν τῆς Ρωσίας ἐνῷ ὁ Μητροπολίτης Εὐλόγιος ὑποτάχθηκε στὸ
νεοημερολογίτικον Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον. Τὰ σχίσματα ταύτα
ἐλύθηκαν τὸ 1935 ὅταν ἐπέστρεψαν εἰς τὴν κανονικὴν Σύνοδον τῶν
Ρώσων τῆς Διασπορᾶς, ἀλλὰ πάλι ἐχώρησαν στὴν δεκαετίαν τοῦ 1950.

7. Τὴν 16ην Ἰουλίου 1927 ὁ Μητροπολίτης Νίζνι‐Νοβγοροδίου Σέργιος
(Στραγορόδσκι) τῆς Τυχονικῆς Συνόδου ἐντὸς Ρωσίας ἐδήλωσεν τὴν
γνωστὴν ἐκκλησιαστικήν του πρᾶξιν με τὴν ὁποῖαν ὑποδούλωσε τὴν
Ρωσικὴν Ἑκκλησίαν εἰς τὸ Κομμουνιστικὸν Σοβιετικὸν κρᾶτος. Ἡ πρᾶξις
ταύτη ὁδήγησε εἰς πολλὰς διαμαρτυρίας ἐντὸς καὶ ἐκτὸς Ρωσίας. Ὁ
Μητροπολίτης Κρουτίτσης Πέτρος (Πολιάνσκι), ὁ νόμιμος τοποτηρητὴς
τοῦ Πατριαρχικοῦ Θρόνου τῆς Μόσχας, ἀπεκήρυξεν τὴν πρᾶξιν τοῦ
Σεργίου. Τὸ ἀποτέλεσμα ἤτο ἡ δημιουργία σχίσματος μεταξύ τῶν
Τυχονικῶν Ἐπισκόπων τῆς Ρωσίας εἰς Σεργιανιστὰς ὑπὸ τοῦ Νοβγοροδίου
Σεργίου καὶ Ἀντησεργιανιστὰς ὑπὸ τοῦ Κρουτίτσης κ. Πέτρου.
Τὴν 9ην Σεπτεμβρίου 1927 ὁ Μητροπολίτης κ. Ἀντώνιος καὶ οἱ
Ἐπίσκοποι τῆς Συνόδου τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς ἀπεκήρυξαν τὸν
Μητροπολίτην Σέργιον καὶ ἐξακολούθησαν νὰ μνημονεύουν τὸν
Μητροπολίτην Κρουτίτσης Πέτρον ὡς τοποτηρητὴν τοῦ Πατριαρχικοῦ
Θρόνου, ἐνῷ θεωρούσαν τὸν Μητροπολίτην Ἀντώνιον ὡς ἀντιπρόσωοπον
τοῦ Μητροπολίτου Πέτρου εἰς τὴν Διασπορὰν. Τοῦτο φαναιρώνει τὴν
πραγματικὴν ἑνότητα τῶν Ἐκκλησιῶν Κατακόμβων καὶ Διασπορᾶς. Αἱ
δύο διοικήσεις ἀποτελοῦσαν πάντοτε τὴν μία καὶ μόνη Ρωσικὴ Ἐκκλησία.
Τὴν 19ην Σεπτεμβρίου 1927 ἡ Ἱερᾶς Συνόδου ἐπὶ Μητροπολίτου κ.
Ἀντωνίου ἐπέβαλε ποινὴν ἀργίας εἰς τὸν Μητροπολίτην Ἀμερικῆς
Πλάτονα διότι οὔτος ἀπεσχίσθη ἐκ τοῦ κορμοῦ τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας
τῆς Διασπορᾶς καὶ ἐδημιούρησε τοπικὸν σχῖσμα εἰς Ἁμερικὴν.
Τὴν 29ην Μαΐου 1928 ὁ Μητροπολίτης Σέργιος (Στραγορόδσκι),
ἡγέτης τοῦ Σεργιανιστικοῦ σχίσματος, ἐπέβαλε ἀντικανονικῶς ποινὴν
ἀργίας εἰς τὸν Μητροπολίτην Κιέβου κ. Ἀντώνιον καὶ ὅλους τοὺς
Ἐπισκόπους τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς.
Τὸ 1929 ὁ Μητροπολίτης Πεκίνου Ἰννοκέντιος (Φιγουρώβσκι) τῶν
Ρώσων τῆς Διασπορᾶς, ἐξέδωσεν διαμαρτυρίαν ἔναντι τῶν διωγμῶν
οἴτινες ἀνήγειραν αἱ Διοικοῦσαι Ἐκκλησίαι Ἑλλάδος καὶ Ρουμανίας
ἔναντι τῶν Παλαιοημερολογιτῶν. Γράφει: «Πρὸς ἄπαντα τὰ πιστὰ τέκνα
τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, ὅπως κρατήσουν σθεναρὰ τὸ Ὀρθόδοξον
Ἑορτολόγιον καὶ τὰς Παραδόσεις τῆς Ἁγίας Καθολικῆς Ἐκκλησίας.
Ἔχωμεν λάβει τὰ θλιβερὰ νέα διὰ τοὺς σκληροὺς διωγμοὺς οἴτινες
ὑφίστανται αὐτοὶ οἴτινες διαμένουν σθεναρὰ εἰς τὴν παράδοσιν τῆς
Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, στὰ χέρια τῶν πρώην ἀδελφῶν των, οἴτινες, ὑπὸ
τὴν προστασίαν τῆς πολιτικῆς ἀρχῆς, τολμοῦν νὰ καταπατήσουν καὶ
ἐμπαίξουν τοὺς Ἱεροὺς Κανόνας. Ἀποτελουμένοι ἀπὸ τοὺς Σοφιστὰς καὶ
«Illuminati» οἱ λύκοι ἐν ἐνδυμασίᾳ προβάτων, ἄνευ φόβου Θεοῦ, τολμοῦν
νὰ ἀναλάβουν τὴν διόρθωσιν τῶν Κανόνων τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ...

8. Ἀκόμα δὲν γνωρίζουν περὶ τὶ ὁμιλοῦν, καὶ δὲν καταλαμβαίνουν τί θέλουν
νὰ διορθώσουν. Ἀνέλαβαν τὴν μεταρρύθμισιν τοῦ ἡμερολογίου χωρὶς νὰ
γνωρίζουν τί ἐδημιούργησαν. Ἰσχυρίζονται ὅτι τὸ Ὀρθόδοξον ἡμερολόγιό
μας σήμερον διαφέρει ἀπὸ τὴν ἀστρονομικὴν ἀλήθεια καὶ ὡς ἐκ τούτου
εἶναι τάχα καὶρὸς νὰ περάσῃ τὸ Γρηγοριανὸν ἡμερολόγιον ὁποῦ
ἀναγνωρίζεται ἀπὸ τοὺς ἐπιστήμονας... Εἴναι δύσκολον νὰ καταλάβωμεν
ἐὰν πονηρῶς προσπαθοῦν νὰ εἰσαγάγουν τὴν ἀπάτη των μὲ αὐτὰ τὰ
μικρὰ θέματα τῆς πίστεως, ἣ ἄν ἐξ ἀγνοίας των ἡ ἀπάτη παραδόξως
ἐπαναλαμβάνεται. Ἀλλὰ εἶναι σαφὲς νὰ εἴπωμεν ὅτι δὲν ὑπάρχει οὔτε εἰς
ἕνα ἀπὸ τοὺς ἱσχυρισμούς των καμμίαν ἀλήθειαν. Φανερώνουν ὅτι τὸ
Ὀρθόδοξον ἡμερολόγιον παρέμεινε 13 ἡμέρας πισοχωριμένο ἀπὸ τὸ
ἀληθινὸ ἡμερολόγιον διότι (σύμφονα μὲ τὸ Ὀρθόδοξον ἑορτολόγιον) ἡ
ἰσημερία πίπτει εἰς τὴν 8ην Μαρτίου ἐνῷ οἱ Ἅγιοι Πατέρες τῆς Πρώτης
Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἀπεφάσησαν ὅτι ἡ ἱσημερία πρέπει νὰ πίπτῃ
πάντα εἰς τὴν 21ην Μαρτίου, καὶ ὑποτίθεται ὁτι τοῦτο ἐχει διορθωθεῖ στὸ
Γρηγοριανὸ ἡμερολόγιο. Ἀλλὰ τοῦτο δέν μποροῦν νὰ ἀποδείξουν. Τὸ
πρωτότυπο τῆς Πρώτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου δὲν ἔχει διατηρηθεῖ καθὼς
καὶ στὸ Νομοκανονικὸν δὲν ὑπάρχει ἀπόφασις περὶ τῆς ἱσημερίας. Δὲν
διατηρήθηκαν ἐπίσης καὶ τὰ ἄλλα ἔγγραφα εἰς τὰ ὁποῖα τόσο πολύ
ἀναφέρουν οἱ νεοημερολογίται. Ἀλλὰ ἡ πλειοψηφία τῶν ἀποδείξεων διὰ
τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ Πρῶτη Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ἀπεφάσισεν νὰ διορίσῃ τὴν
ἡμερομηνία τῆς ἱσημερίας ὡς 21ην Μαρτίου, σχεδιάστηκαν ὡς πλαστὲς
παραποιήσεις τῶν Παπικῶν κατὰ τὸν 16ον αἰῶνα, προκειμένου νὰ ὑπάρξῃ
ὡς κανονικὸν θεμέλιον διὰ τὴν ἄσκοπον καὶ ἐπιζήμιον μεταρρύθμισιν τοῦ
ἡμερολογίου τὸ 1582. Ὥστε ὁ ἱσχυρισμὸς τῶν Νεοημερολογιτῶν ὅτι τὸ
Ὀρθόδοξον μας ἡμερολόγιον διαταράσσει τὰς ἀποφάσεις τῆς Πρώτης
Οἰκουμενικῆς Συνόδου δὲν ἔχει καμμίαν βάσιν... Ὁλόκληρο τὸ σύστημα
τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας διαταράσσεται με τὴν μεταβολὴ στὸ νέον
ἡμερολόγιον, π.χ., εἰς τὸ παρῶν ἔτος τοῦ 1929 θὰ ἐξαφανισθεῖ τελείως ἡ
νηστεία τῶν Ἅγίων Ἀποστόλων. Μὲ τὸ νέον ἡμερολόγιον ἡ 29ην Ἰουνίου
πίπτει τὸ Σάββατον πρίν ἀπὸ τὴν ἐβδομάδα τῶν Ἁγίων Πάντων, κλπ...
Στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ δὲν ὑπάρχει τίποτα
χαμηλῆς ἀξίας, δὲν ὑπάρχει τίποτα ἄνευ
σημασίας, δεδομένου ὅτι εἰς κάθε ἔθιμο ὑπάρχει ἡ
προσωποποίησις τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ, διὰ τοῦ
ὁποίου ἡ Ἐκκλησία ζεῖ καὶ ἀναπνέει. Ὅποιος
τολμὰ νὰ παραχαράξῃ τοὺς Ἱεροὺς Κανόνας τῆς
Ἐκκλησίας τοὺς ἐπὶ τῇ Ἱερᾷ Παραδόσει καὶ τῇ
Ἁγίᾳ Γραφῇ βασιζομένους, ὑψώνεται ἔναντι τοῦ
Πνεύματος τοῦ Θεοῦ... Ὅποιος ἐναντιώνεται στὴν
Ἁγίαν Ἐκκλησίαν, εἶναι ἄξιος ἀναθεματισμοῦ.» Ὁ
Πεκίνου κ. Ἰννοκέντιος ἐκοιμήθη τὴν 28η Ἰουνίου
1931. Ἡ φωτογραφία του βρίσκετα στὰ ἀριστερὰ.

9. Τὸ 1929 ὁ πρώην καινοτόμος Ἐπίσκοπος Ἀχτήρας Σεραφείμ (Λιάδε),
ἐζήτησε ὅπως ἐνταχθῇ εἰς τὴν Ρωσικὴν Ἐκκλησίαν τῆς Διασπορᾶς. Ἐνῶ
ἐχειροτονήθη τὴν 8η Σεπτεμβρίου 1923 εἰς τὸ Χάρκωβο τῆς Οὐκρανίας ὑπὸ
τοῦ καινοτόμου Μητροπολίτου Ποιμένος (Πεγκώφ), ἔγεινε δεκτὸς ὁ
Ἐπίσκοπος Σεραφείμ εἰς τὴν Σύνοδον τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς διὰ
μετανοίας. Ἐνεθρονίσθη ὡς Ἐπίσκοπος Μονάχου τῆς Βαυαρίας. Ὅταν ἡ
νεοημερολογιτικὴ Ἐκκλησία τῆς Ρουμανίας ἄρχησε βαρύ διωγμό ἐναντίον
τῶν παλαιοημερολογιτῶν Ρουμανίας, Μολδαβίας, Βεσσαραβίας καὶ
Βουκοβίνης, ἡ Σύνοδος τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς ἔστειλε τὸν Ἐπίσκοπο
Σεραφείμ εἰς Βεσσαραβίαν, ὅπου ἐνθάρρινε τοὺς παλαιοημερολογίτας καὶ
ἐχειροτόνησε διακόνους καὶ πρεσβυτέρους διὰ τὴν ἐξηπηρέτησιν τοῦ
λαοῦ. Εἴκοσι ἔτη ἀργότερον ἐχειροτόνησε μυστικῶς τὸν Ρουμάνο
Ἐπίσκοπο Βίκτωρα (Λέου), ὁ ὁποῖος ἐχειροτόνησε μόνος του τὸ 1967 τὸν
Ἐπίσκοπο Νήφων τοῦ νοτίου τμήματος τῶν
παλαιοημερολογιτῶν τῆς Ρουμανίας. Τὸ 1939,
ὁ Ἐπίσκοπος Σεραφείμ ἐνεθρονίσθη ὡς
Μητροπολίτης Βερολίνου καὶ πάσης
Γερμανίας. Ὁ Μητροπολίτης Σεραφείμ
ἐχειροτόνησε ὡς ἱερείς τὸν π. Γεῶργιον
Γκράμπε (πρωτοσύγκελλον τῆς Συνόδου) καὶ
τὸν π. Βιτάλιο Οὐστῖνωφ (μετέπειτα Πρόεδρο
τῆς Συνόδου). Τὴν 1η Σεπτεμβρίου 1950, ὁ
Μητρ. Σεραφείμ ἀπεβίωσε μαρτυρικῶς (δύο
πράκτορες τὸν ἔσπρωξαν κάτω ἀπὸ τὰς
σκάλας τοῦ γραφείου του καὶ τὸν
ἐπυροβόλησαν δύο φορὰς εἰς τὴν κεφαλὴν). Ἡ
φωτογραφία του βρίσκεται εἰς τὰ δεξιά.
Τὴν 18ην Δεκεμβρίου 1931 ὁ Μητροπολίτης Κιέβου Ἀντώνιος καὶ ἡ
Σύνοδος τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς ἐξέδωσαν τὴν ἀκόλουθον ἐπίσημον
καταγγελίαν ἐναντίον τῆς εἰσαγογῆς τοῦ νέου ἡμερολογίου: «Ἡ
εἰσαγωγὴ τοῦ νέου ἡμερολογίου ὑπὸ τῶν μερικῶν αὐτοκεφάλων
Ἐκκλησιῶν ἄνευ συμφωνίας συμπάσης τῆς Ὀρθοδοξίας, εἶναι ἀταξία,
σχῖσμα, καὶ ἐπανάστασις ἐπὶ τὰ ἐκκλησιαστικὰ ἔθη καὶ εἰς τὸ Ἅγιον
Πνεῦμα, καὶ ἀνόητος συγκατάβασις τῷ Παπισμῷ καὶ τοῖς Μασώνοις.»
(Καταγγελία τῆς Συνόδου, 18.12.1931. Ἰδέ: «Ἡ Ἀπολογία τῶν ἐν Ἁγίῳ Ὄρει
ζηλωτῶν πατέρων...» σελ. 17, Ἀθῆναι 1934, ὡς καὶ περιοδικὸν:
«Ἐκκλησιαστικαὶ ἐπαγγελίαι» τοῦ ἔτους 1931).
Τὴν 18ην Δεκεμβρίου 1931 ὁ Μητροπολίτης Κιέβου Ἀντώνιος καὶ ἡ
Σύνοδος τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς ἐκαταδίκασαν τὴν προτεσταντικῆς
ἐλεύσεως παναίρεσιν τοῦ Οἰκουμενισμοῦ τοιοῦτως: «Διατηροῦσα τὴν
πίστην εἰς Μίαν Ἁγίαν Καθολικὴν καὶ Ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν, ἡ

10. Σύνοδος τῶν Ἐπισκόπων [τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς] διακηρύσσει ὅτι ἡ
Ἐκκλησία ποτὲ δὲν ἕχει διαιρεθεῖ. Τὸ ἐρώτημα εἶναι μόνο ποῖος ἀνήκει καὶ
ποῖος δὲν ἀνήκει εἰς Αὐτὴν. Ταυτόχρονα ἡ Σύνοδος χαιρετὰ θερμὰ τὰς
προσπάθιας τῶν ἑτεροδόξων ὁμολογιῶν νὰ μελετήσουν τὴν διδασκαλίαν
τοῦ Χριστοῦ περὶ τῆς Ἐκκλησίας με τὴν ἐλπίδα ὅτι ἡ ἐν λόγῳ μελέτη, ἰδίως
μὲ τὴν συμμετοχὴ τῶν ἐκπροσώπων τῆς Ἁγίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, θὰ
μπορέσουν [οἱ ἑτερόδοξοι] ἐπιτέλους νὰ ἔρθουν εἰς τὴν πεποίθησιν ὅτι ἡ
Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, ἥτις ἐστὶν Ἐκκλησία Θεοῦ ζῶντος, στῦλος καὶ
ἑδραίωμα τῆς Ἀληθείας (1 Τιμ. 3:15), πλῆρως καὶ χωρὶς ἐλαττώματα ἔχει
διατηρήσει τὴν διδασκαλίαν ὁποῦ ἔδωσε ὁ Χριστὸς ὁ Σωτήρ εἰς τοὺς
μαθητὰς αὐτοῦ. Μόνο μἐ αὐτὴν τὴν πίστιν καὶ αὐτὴν τὴν ἑλπίδα ἡ
Σύνοδος τῶν Ἐπισκόπων [τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς] ἀποδέχεται τὴν
πρόσκλησιν τῆς ἐπιτροπῆς διὰ τὴν συνέχειαν τῆς Διασκέψεως περὶ
Πίστεως καὶ Τάξεως.» (Καταγγελία τῆς Συνόδου, 18.12.1931).
Τὴν 15ην Αὐγούστου 1932 ὁ Μητροπολίτης Ἀντώνιος καὶ ἡ Σύνοδος
τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς καταδίκασεν τὴν Μασωνίαν. Ἡ Σύνοδος
ἀπεφάσισενν «ὅπως καταδικασθῇ ἡ Μασωνία ὡς διδασκαλία καὶ
ὀργάνωσις ἐχθρηκὴ πρὸς τὸν Χριστιανισμὸν, καὶ ὅπως καταδικασθοῦν
πάσαι αἱ διδασκαλίαι καὶ αἱ ὀργανώσεις οἴτινες εἶναι παρόμοιαι τῆς
Μασωνίας.» (Κααταγγελία τῆς Συνόδου, 15.8.1932).
Τὴν 8ην Ἰουλίου 1933 ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου
Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς κατεδίκασεν τὴν βλάσφημον δήλωσιν τοῦ
Μητροπολίτου Σεργίου (Στραγοροδσκι) καὶ ἐξέδωσεν Ἐγκύκλιον ἔναντι
τοῦ Σεργιανισμοῦ. Ἡ Ἐγκύκλιος ὑπεγράφη ὑπὸ τοῦ Μητροπολίτου κ.
Ἀντωνίου καὶ τῶν Ἐπισκόπων κ. Ἀναστασίου, κ. Ἑρμογένους, κ. Σεργίου,
κ. Σεραφείμ, κ. Θεοφάνους, κ. Δαμιανοῦ, κ. Τύχονος καὶ κ. Σεραφείμ. Οἱ
ἐννέα οὖτοι Ἐπίσκοποι διακρίνονται εἰς τὴν κάτωθι φωτογραφία.
Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς

11. Τὴν 22ην Ἰουνίου 1934 ὁ Μητροπολίτης Σέργιος (Στραγορόδσκι),
ἡγέτης τοῦ Σεργιανιστικοῦ σχίσματος ἐντὸς Ρωσίας, άντικανονικῶς
ἐπέβαλεν ποινὴν ἀργίας εἰς ὅλους τοὺς ἐπισκόπους, πρεσβυτέρους καὶ
διακόνους τῆς Συνόδου τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς.
Τὸ 1934 ὁ Μητροπολίτης Κιέβου κ. Ἀντώνιος ἔγραψε καὶ ὁμίλησε
δημοσίως ἔναντι τῶν σχισματικῶν Ρενοβατιανιστῶν καὶ Σεργιανιστῶν
ἐντὸς Ρωσίας καὶ τῶν Πλατωνικῶν καὶ Εὐλογιακῶν ἐκτὸς Ρωσίας. Οἱ
Πλατωνικοὶ ἤσαν ἐνταγμένοι στὸ Σεργιανιστικὸν Σχῖσμα ἐνῷ οἱ
Εὐλογιακοὶ ἥσαν ὑποταγμένοι εἰς τὸ νεοημερολογίτικον Οἰκουμενικὸν
Πατριαρχεῖον. Ταύτα λέγει ὁ Μητροπολίτης Κιέβου κ. Ἀντώνιος περὶ
αὐτῶν κατὰ τὸ 1934: «Ἡ σημερινὴ ἐποχὴ εἶναι πλούσια ὄχι ἀπὸ ἀσκητικὰ
κατορθώματα καὶ ὁμολογία πίστεως, ἀλλὰ ἀπὸ ἐξαπατήσεις, ψεύματα
καὶ πλάναι. Ἀξίζει νὰ σημειωθῇ ὅτι πολλοὶ ἱεράρχες καὶ τὰ ποῖμνιά των,
μερικοὶ ἐξ αὐτῶν Ρῶσοι, ἔχουν πέσει ἤδη μακριά ἀπὸ τὴν καθολικὴν
ἑνότητα, καθὼς εἰς τὴν ἐρώτησιν «Τί πιστεύεις;» ἀπαντοῦσιν
ἀναφορόντες διαφόρους αὐτοαποκαλουμένους ἐξάρχους ἐπικεφαλῆς τοῦ
κάθε λογῆς σχίσματος εἰς τὴν Μόσχα, Ἀμερικὴν καὶ Δυτικὴν Εὐρώπην…
Αὐτοὶ ὁποῦ ἀπεσχίσθησαν ἐκ [τῆς ἀληθινῆς Ἐκκλησίας] ἀπόλεσαν τὴν
ἑλπίδα τῆς σωτηρίας, καθὼς οἱ Πατέρες τῆς Ἔκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου
διδάσκουν σχετικὰ περὶ τοῦ θέματος τούτου, ἀναγνωρίζοντες τοὺς
σχισματικοὺς ὡς ἐντελῶς ἄνευ χάριτος, σύμφωνα με τὸν λόγο τοῦ
Χριστοῦ: Ἐὰν δὲ παρακούσῃ αὐτῶν, εἰπὸν τῇ Ἐκκλησίᾳ∙ ἐὰν δὲ καὶ τῆς
Ἐκκλησίας παρακούσῃ, ἔστω σοι ὥσπερ ὁ ἐθνικὸς καὶ ὁ τελώνης.
Δυστυχῶς, ὁρισμένοι Ὀρθόδοξοι λαϊκοὶ, καὶ πολλοὶ ἱερεὶς καὶ ἀρχιερεὶς,
ἔχουν ὑποβληθεῖ εἰς τὴν κατάστασιν ταύτην τῆς στερήσεως τῆς χάριτος
ἄν καὶ διατηροῦν τὴν ἐξωτερικὴν ἐμφάνισιν τῶν λειτουργιῶν τῆς
Ἐκκλησίας καὶ τὴν ἐμφανὴ ἀπόδοσιν τῶν Μυστηρίων». Κατὰ τὸν
Ὀκτώβριον τοῦ 1935 οἱ Πλατωνικοὶ τῆς Ἀμερικῆς καὶ οἱ Εὐλογιακοὶ τῆς
Δυτικῆς Εὐρώπης ἐπέστρεψαν εἰς τὴν ἐκκλησιαστικὴν κοινωνίαν με τὴν
κανονικὴν Σύνοδον τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς ὑπὸ τοῦ Μητροπολίτου
Κιέβου Ἀντωνίου (Χραποβίτσκι) καὶ ἔπαυσαν προσωρινῶς τὰ δύο
σχίσματα εἰς τὸ Ἐξωτερικὸν. Ἐντός τῆς Ρωσίας ὅμως ἀπέμειναν τὰ
σχίσματα τῶν Ρενοβατιανιστῶν, Γρηγοριανικῶν καὶ Σεργιανιστῶν.
Τὸ 1934 οἱ παλαιοημερολογίται τῆς Ἑλλάδος ἔστειλαν ἐξαρχίαν
στὴν Σερβίαν ἵνα ζητήσουν τὸν Μητροπολίτην Κιέβου κ. Ἀντώνιον νὰ
χειροτονήσῃ ἐπισκόπους διὰ τὴν θρυσκευτικὴν κοινότητα τῶν Γνησίων
Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν. Δηλαδή οἱ Γνήσιοι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ (μεταξύ
τους καὶ ὁ τότε Ἱερομόναχος Ματθαῖος Καρπαθάκης) δὲν ἤχαν καμμίαν
ἀμφιβολίαν νὰ λάβουν τὴν Ἀποστολικὴν Διαδοχὴν ἀπὸ τὴν Ρωσικὴν
Ἐκκλησίαν τῆς Διασπορᾶς. Ὁ Μητροπολίτης Ἀντώνιος ὅμως ἐτόνησεν ὅτι
ὑπάρχουν ἐπίσκοποι τῆς Διοικούσης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος οἱ ὁποῖοι

12. ἔχουν θέλησιν νὰ γυρίσουν εἰς τὸ Πάτριον Ἑορτολόγιον καὶ καλύτερον θὰ
ἦτο ἐὰν οὖτοι οἱ Ἐπίσκοποι ἐπιστρέψουν εἰς τὸ παλαιὸν ἡμερολόγιον καὶ
ἀναλάβουν τὴν ποιμαντορίαν τῆς κοινότητος τῶν Γ.Ο.Χ. Ἑλλάδος. Ἡ
συμβουλὴ ταύτη πράγματι ὁδήγησε εἰς τὴν ἐπιστροφὴν εἰς τὸ Πάτριον
Ἑορτολόγιον τριῶν ἐπισκόπων τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, οἴτινες
ἐχειροτόνησαν τέσσερεις νέους ἐπισκόπους τὸ 1935. Δυστυχῶς ὁμως
ἔπεσαν εἰς τὸ πάθος τοῦ παραταξιακοῦ σπαραγμοῦ. Ἀλλὰ καὶ αἱ δύο
παρατάξεις τῶν Γ.Ο.Χ. (Φλωριναίοι καὶ Ματθαιϊκοὶ) πάλιν ἔσπευσαν εἰς
τὴν Σύνοδον τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς ἵνα λύσουν τὸν ἑσωτερικὸν των
σχῖσμα. Ἡ παράταξις τῶν Φλωριναίων ἔλαβε χειροτονίας τὸ 1960‐1962 καὶ
σχετικὴν ἀναγνώρησιν τοῦ κύρους τῶν χειροτονιῶν των τὸ 1969. Ἡ
παράταξις τῶν Ματθαιϊκῶν ἔλαβε ἐπίσης σχετικὴν ἀναγνώρησιν τοῦ
κύρους τῶν ἰδικῶν των χειροτονιῶν διὰ χειροθεσίας κατὰ τὸν
Σεπτέμβριον τοῦ 1971. Καὶ αἱ δύο παρατάξεις ἀνεγνώρισαν τὴν Ρωσικὴν
Ἐκκλησίαν τῆς Διασπορᾶς ὡς «Μείζονα Σύνοδον» καὶ τὴν θεωροῦσαν
καθοδηγητὴν τοῦ Ἱεροῦ Ἄγῶνος ἔναντι τοῦ Οἰκουμενισμοῦ.
Τὴν 17ην Νοεμβρίου 1935 ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας
τῆς Διασπορᾶς κατεδίκασε τὴν αἵρεσιν τοῦ Σοφιανισμοῦ τὴν διδαχθεῖσα
ὑπὸ τοῦ «θεολόγου» Πρωθιερέος π. Σεργίου Βουλγακώφ.
Τὸ 1935 εἰς Σρέμσκι‐Καρλώβτσι τῆς Σερβίας ἔγεινε ἡ πρῶτη μεγάλη
συνεδρίασις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς. Εἰς τὴν
φωτογραφία διακρίνονται ἐξ ἀριστερῶν (κάθοντα): ὁ Μητροπολίτης
Ἀμερικῆς κ. Θεόφιλος, ὁ Μητροπολίτης Κιέβου κ. Ἀντώνιος, ὁ Πατριάρχης
Σερβίας κ.κ. Βαρνάβας, ὁ Μητροπολίτης Παρισίου κ. Εὐλόγιος, καὶ ὁ
Μητροπολίτης Κισσινάβου κ. Ἀναστάσιος. Ὁπίσω των διακρίνονται ὁ
Ἐπίσκοπος Χαϊλάρης τῆς Κίνας κ. Δημήτριος, ὁ Ἐπίσκοπος κ. Ἑρμογένης
(Μαξιμώφ), καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Πολτάβας κ. Θεοφάνης.
Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς

13. Τὴν 10ην Αὐγούστου 1936 ὁ Μητροπολίτης Κιέβου κ. Ἀντώνιος
ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ καὶ τὴν Προεδρείαν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ρωσικῆς
Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς ἀνέλαβε ὁ Μητροπολίτης Κισσινάβου κ.
Ἀναστάσιος (Γκριμπανόβσκι). Ὁ Μητροπολίτης Ἀναστάσιος καὶ πάντες οἱ
Ἐπίσκοποι τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς συνέχησαν νὰ μνημονεύουν τὸν
Ρώσον Μητροπολίτην Κρουτίτσης κ. Πέτρον
(Πολιάνσκι) ὡς τοποτηρητὴ τοῦ Πατριαρχικοῦ
Θρόνου τῆς Μόσχας. Ὁ τελευταίος ἐπίσης
ἀνεγνώρισε τὸν Μητροπολίτην Ἁναστάσιον ὡς
νέον Ἔξαρχον τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῆς
Διασπορᾶς. Τοῦτο πάλι φανερώνει τὴν
μυστηριακὴν ἑνότητα ὁποῦ πάντα ὑπήρχε
μεταξύ τῶν δύο τμημάτων τῆς Γνησίας
Ρωσικῆς Ἐκκλησίας ἐντὸς καὶ ἐκτὸς Ρωσίας.
Τὴν 10ην Ὀκτωβρίου 1937 οἱ Κομμουνισταὶ
ἐκτέλεσαν τὸν Μητροπολίτην Κρουτίτσης καὶ
Κολόμνας κ. Πέτρον. Τιμάται ὡς Νεομάρτυς.
Ἡ φωτογραφία του βρίσκεται στὰ δεξιὰ.
Τὸ 1938 ὁ Ρῶσος Ἀρχιεπίσκοπος Σαγχάης κ. Ἰωάννης Μαξίμωβιτς,
ἐξέδωσεν μίαν ἔκθεσιν εἰς τὴν ἐν Σρέμσκει‐Καρλώβτσει συναχθεῖσα
Σύνοδον τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς. Γράφει: «...Τὸ ἠθικὸν
κῦρος τῶν Πατριαρχῶν τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἔχει ὁμοίως πέσει πολὺ
χαμηλὰ ἐν ὄψει τῆς ἀκραίας ἀσταθείας των εἰς ἐκκλησιαστικὰ ζητήματα.
Οὕτως, ὁ Πατριάρχης Μελέτιος Δ΄ (Μεταξάκης) συνεκάλεσε μίαν
«Πανορθόδοξον Σύνοδον», μὲ ἐκπροσώπους ἐκ διαφόρων ἐκκλησιῶν,
ὅπου ἀπεφασίσθη ἡ εἰσαγωγὴ τοῦ Νέου ῾Ημερολογίου. Αὐτὴ ἡ ἀπόφασις,
εἰσήγαγεν ἕνα τρομερὸν σχῖσμα μεταξὺ τῶν ᾿Ορθοδόξων Χριστιανῶν...
῎Εχον χάσει (τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον)
τὴν σημασίαν του, ὡς ἑνὸς στύλου τῆς
ἀληθείας, καὶ ἔχον ἀφ’ ἑαυτοῦ κατασταθῆ
μία πηγὴ διαιρέσεως, καὶ κατὰ τὸν ἴδιον
χρόνον διακατεχόμενον ὑπὸ μιᾶς
ὑπερμέτρου ἀγάπης διὰ τὴν ἐξουσίαν,
ἀντιπροσωπεύει ἕνα ἐλεεινὸν θέαμα, τὸ
ὁποῖον ἐνθυμίζει τὴν χειροτέραν ἐκ τῶν
περιόδων εἰς τὴν ἱστορίαν τοῦ θρόνου τῆς
Κωνσταντινουπόλεως...» Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος
Ἰωάννης ἐκοιμήθη εἰς Φραγκεσκούπολιν
Ἀμερικῆς τὴν 19ην Ἰουνίου 1966. Κατὰ τὸ 1993
τὸ ἱερὸν του σκῆνος εὑρέθη ἄφθαρτον. Τὸ
1994 ἀνακηρύχθη Ἅγιος καὶ Θαυματουργὸς.
Ἡ φωτογραφία του βρίσκεται στὰ ἀριστερὰ.

14. Κατὰ τὸ 1938 ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας
τῆς Διασπορᾶς κατεδίκασε τὸν Νεωτερισμὸν, τὸν Σοφιανισμὸν, τὴν
Θεοσοφία, τὴν Νέαν Ἐποχὴν, τὸν Συγκριτισμὸν καὶ τὴν Μασωνίαν. Εἰς
τὴν ἰδίαν Σύνοδον κατεδίκασαν τὸν Οὐνιτισμὸν τῶν Παπικῶν ὡς ἐχθρικὴ
πρὸς τὴν Ὀρθοδοξίαν καὶ κατεδίκασαν τὸν Σεργιανισμὸν ὡς προδοσίαν.
Κατὰ τὸ 1942 ὁ Ρῶσος Μητροπολίτης Σεραφείμ (Λιάδε), Ἔξαρχος
πάσης Εύρώπης τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς, ἐμετέβη εἰς Βεσσαραβία,
Μολδαβία καὶ Μπουκωβῖνα ὅπου ἐχειροτόνησε ἱερεὶς διὰ τὴν ἐνίσχυσιν
τῶν Γνησίων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν (Παλαιοημερολογιτῶν) οἴτινες
ἐδιώκοντο ὑπὸ τῆς καινοτομησάσης Ρουμανικῆς Ἐκκλησίας.
Τὴν 3ην Ὀκτωβρίου 1943 ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας
τῆς Διασπορᾶς συνεδρίασεν εἰς Μόναχον ἐν Βαυαρίᾳ τῆς Γερμανίας ὅπου
ἀπεκήρυξεν ὡς ἀντικανονικὴν τὴν «ἐνθρόνησιν» τοῦ ἡγέτου τοῦ
Σεργιανισμοῦ, Μητροπολίτου Σεργίου (Στραγορόδσκι), ὡς «Πατριάρχου
Μόσχας» ὑπὸ τοῦ ἀντιχρίστου Ἰωσήφ Στάλιν.
Τὴν 23ην Ἀπριλίου 1946 ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῆς
Διασπορᾶς ἐδέχθη εἰς κοινωνίαν τοὺς Κατακομβικοὺς Ἐπισκόπους τῆς
Οὐκρανίας καὶ Λευκορωσίας. Οἱ Ἐπίσκοποι τῆς Οὐκρανικῆς Αὐτονόμου
Ἐκκλησίας οἴτινες ἔγειναν δεκτοὶ στὴν Σύνοδον ἦσαν οἱ:
1) Μητροπολίτης Κιέβου καὶ Γαλικίας κ. Παντελεήμων (Ρούδικ),
2) Ἐπίσκοπος Ζητομήρας καὶ Βολυχνίας κ. Λεόντιος (Φιλίπποβιτς), ὁ
μετέπειτα Ἀρχιεπίσκοπος Χιλῆς ὁ ὁποῖος ἐχειροτόνησε τὸν
Ἐπίσκοπο κ. Αὐξέντιο (Πάστρα) καὶ ἄλλους ἐπισκόπους διὰ τὴν
παράταξιν τῶν Ἀκακιακῶν Παλαιοημερολογιτῶν τῆς Ἑλλάδος,
3) Ἐπίσκοπος Βιννίτσης κ. Εὐλόγιος (Μαρκώβσκι),
4) Ἐπίσκοπος Αἰκατερινοσλαβίου κ. Δημήτριος (Μαγάν),
5) Ἐπίσκοπος Ρόβνου κ. Θεόδωρος (Ραφάλσκι).
Οἱ Ἐπίσκοποι τῆς Λευκορωσικῆς Αὐτονόμου Ἐκκλησίας οἴτινες ἔγειναν
δεκτοὶ εἰς τὴν Σύνοδον τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς ἦσαν οἱ:
1) Μητροπολίτης Μίνσκης κ. Παντελεήμων (Ροζνόβσκι)
2) Ἐπίσκοπος Γροδνένσκης καὶ Μπιαλιστοκίου κ. (Βενέδικτος),
3) Ἐπίσκοπος Μογιλεβίου καὶ Μυστησλαβλίου κ. Φιλόθεος (Νάρκο), ὁ
μετέπειτα Ἀρχιεπίσκοπος Ἁμβούργου Γερμανίας ὁ ὁποῖος διέβασε
τὴν χειροθεσία ἐπὶ τῶν Ματθαιϊκῶν Ἐπισκόπων Κορινθίας κ.
Καλλίστου (Μακρῆ) καὶ Κιτίου κ. Ἐπιφανίου (Παναγιώτου) τὸ 1971,
4) Ἐπίσκοπος Σμολένσκης καὶ Ὀλσάνσκης κ. Στέφανος (Σέβμπο), ὁ
μετέπειτα Ἐπίσκοπος Αὐστρίας ὁ ὁποῖος ἔλαβε μέρος εἰς τὴν
χειροτονία τοῦ Ρουμάνου Ἐπισκόπου κ. Βίκτωρος (Λέου) τὸ 1949,
5) Ἐπίσκοπος Γομέλης καὶ Μοσέλσκης κ. Γρηγόριος (Μπορίσκεβιτς),
6) Ἐπίσκοπος Βρέστης καὶ Πολότσκης κ. Ἀθανάσιος (Μάρτος), ὁ

15. μετέπειτα Ἐπίσκοπος Μελβούρνης ὁ ὁποῖος ἔλαβε μέρος στὴν
χειροτονία τοῦ Ἐπισκόπου Βρισβάνης καὶ μετέπειτα Μητροπολίτου
Νέας Ὑόρκης καὶ Προέδρου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου κ. Φιλαρέτου,
7) Ἐπίσκοπος Πίνσκης κ. Θεοδόσιος (Μπάχμετεβ), ὁ ὁποῖος ἔμεινε
ἐντὸς Ρωσίας ὡς ποιμήν τῆς Κατακομβικῆς Ἐκκλησίας μέχρι τὴν
κοίμησίν του τὴν 28ην Μαρτίου 1986.
Κατὰ τὸ 1946 οἱ Ρῶσοι τῆς Κίνας διώχθηκαν ἀπὸ τὸ κομμουνιστικὸ
καθεστὸς. Μέχρι τότε οἱ Ρῶσοι τῆς Κίνας ἀνήκαν εἰς τὴν Κινέζικην
Ἐπαρχείαν τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς. Οἱ
περισσότεροι Ρῶσοι κάτοικοι τῆς πόλεως Σαγχάης μετέβησαν εἰς
Φραγκεσκούπολιν (Σαν Φρανσίσκο) τῆς Ἀμερικῆς. Τοὺς ἀκολούθησε
ἐπίσης καὶ ὁ Ἐπίσκοπός τους Ἅγ. Ἰωάννης (Μαξίμωβιτς) καὶ ἔτσι ἡ ἔδρα
του ἄλλαξε ἀπὸ «Σαγχάης» εἰς «Φραγκεσκουπόλεως». Οἰ Ρῶσοι κάτοικοι
τοῦ Χαρβῖνου τῆς Κίνας ὅμως μετέβησαν εἰς Αὐστραλία. Ἐκεῖ
ἀπεστάλθηκαν οἱ Κατακομβικοὶ Ἐπίσκοποι κ. Θεόδωρος (Ραφάλσκι) ἐξ
Οὐκρανίας, ὁ ὁποῖος ἐνεθρονίσθη Ἐπίσκοπος Σύδνεϋ, καὶ κ. Ἀθανάσιος
(Μάρτος) ἐκ Λευκορωσίας, ὁ ὁποῖος ἐνεθρονίσθη Ἐπίσκοπος Μελβούρνης.
Ἀργότερον μετέβη ἀπὸ Κίνα εἰς Αὐστραλίαν ὁ π. Φιλάρετος Βοζνεσένσκι,
ὁ ὁποῖος ἐχειροτονήθη Ἐπίσκοπος Βρισβάνης καὶ μετέπειτα ἐνεθρονίσθη
Μητροπολίτης Νέας Ὑόρκης καὶ Πρόεδρος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου.
Τὴν 26ην Ἀπριλίου 1946 ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου
Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς, συνεδριάσασα εἰς Μόναχον ἐν Βαυαρίᾳ τῆς
Γερμανίας ὑπὸ τὴν ποιμαντορίαν τῶν Μητροπολιτῶν Κισσινάβου κ.
Ἀναστασίου (Γκριμπανόβσκι) καὶ Βερολίνου κ. Σεραφείμ (Λιάδε)
ἀπέρειψαν τὴν ἀντικανονικὴν ἐνθρόνησιν τοῦ «Μόσχας» Ἀλεξίου Α΄.
Τὴν 1ην Νοεμβρίου 1946 ἡ Τοπικὴ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἐπαρχίας
τῆς Βορείου Ἀμερικῆς αὐτοανακηρύχθη αὐτοκέφαλη. Ἔτσι ἐδημιουργήθη
ἡ λεγομένη «Μητροπόλια» ἡ ὁποῖα συνέχησε νὰ μὴν ἔχει καμμία σχέσι με
τὸ Πατριαρχεῖο Μόσχας μέχρι τὸ 1970 ὄταν ὑποτάχθη στὸ Πατριαρχεῖο
καὶ μετονομάσθη «Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἐν Ἀμερικῇ». Ἀπὸ τὸ 1946 μέχρι
τὸ 1970 ἡ Μητροπόλια ὁμολογοῦσε ἔναντι τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Ἀλλὰ ἡ
Ρωσικὴ Ἐκκλησία τῆς Διασπορᾶς ποτὲ δὲν ἀναγνώρησε τὴν αὐτοκεφαλία
τῆς «Μητροπόλιας», καὶ διὰ τοῦτο ἐξ ἀρχῆς τὸ 1946 ἐνεθρόνησε τὸν
Ἀρχιεπίσκοπο Ἀπολλινάριο ὡς νόμιμο Ἔξαρχο Βορείου Ἀμερικῆς. Κατὰ
τὸν Νοέμβριο τοῦ 1950 μετέβη εἰς Ἀμερικὴν ὁ ἴδιος ὁ Μητροπολίτης
Κισσινάβου κ. Ἀναστάσιος (Γκριμπανόβσκι) καὶ ἔκαμε τὴν Νέα Ὕόρκη
καινούρια ἔδρα τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς.

16. Κατὰ τὸ 1948 ὁ Ρῶσος Ἐπίσκοπος
Μπογκουτσάρσκης κ. Σεραφείμ Σόμπολεβ, κάτοικος
τῆς Βουλγαρίας, ἐτύπωσεν μίαν σημαντικὴν ἔκθεσιν
ἐναντίον τῆς ἀντικανονικῆς μεταβολῆς τοῦ
Ἑορτολογίου ὑπὸ τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν
Κωνσταντινουπόλεως, Ἀλεξανδρείας, Κύπρου,
Ἑλλάδος, Ρουμανίας καὶ Φιλλανδίας. Ὁ Ἐπίσκοπος
Σεραφείμ ἐκοιμήθη τὴν 13ην Φεβρουαρίου 1950. Τὸ
ἔτος 2000 ἀνακηρύχθη Ἅγιος καὶ Θαυματουργὸς. Ἡ
φωτογραφία του βρίσκεται εἰς τὰ δεξιὰ.
Τὴν 9ην Δεκεμβρίου 1949 ὁ Ρῶσος Μητροπολίτης Βερολίνου καὶ
πάσης Κεντρικῆς Εὐρώπης Σεραφείμ (Λιάδε) συμμαρτυροῦντος τοῦ
Ἀρχπισκόπου Αὐστρίας κ. Στεφάνου (Σέβμπο), ἐχειροτόνησε τὸν Ρουμάνο
Ἐπίσκοπο κ. Βίκτωρα (Λέου) ἵνα ποιμαίνει τὴν Βεσσαραβικὴν Ἐκκλησίαν
ἐν Ἐξορίᾳ. Ἡ χειροτονία ταύτη ἔγεινε κρυφίως
καὶ ἄνευ τοῦ ψήφου τοῦ Συνοδικοῦ Προέδρου κ.
Ἀναστασίου. Ὁ Ἐπίσκοπος Βίκτωρ ἐφυλακήσθη
εἰς τὴν Ρωσίαν ἀπὸ τὸ 1954 μέχρι τὸ 1964 καὶ
ἀπελευθερώθη εἰς Ρουμανίαν, ὅπου τὸ 1967
ἐχειροτόνησε ὑφ’ ἑνός τὸν Ἐπίσκοπο Τόμιδος κ.
Νήφονα Μοντεάνου. Ὁ Ἐπίσκοπος Νήφων
ἐχειροτόνησε πάλιν ὑφ’ ἑνός τὸν Ἐπίσκοπο
Γαλατσίου κ. Κλήμην, καὶ μαζί του τὸν
Ἑπίσκοπο Μπακάου κ. Κασσιανὸν. Ὁ
Ἐπίσκοπος Βίκτωρ (Λέου) ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ τὸ
1980. Φωτογραφία του βρίσκετε εἰς τὰ ἀριστερὰ.
Τὸ 1950 ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς
Διασπορᾶς κατεδίκασε τὴν παναίρεσιν τοῦ Οἰκουμενισμοῦ.
Τὴν 24ην Μαρτίου 1950, Μεγάλη Πέμπτη, ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς
Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς εὐλόγησεν Ἅγιον Μύρον.
Ἐδὼ φαναιρώνεται ἡ ὁμολογιακὴ θέσις τῆς Συνόδου τῆς Διασπορᾶς διότι
δέν ἐδέχετο οὔτε τὸ μύρον τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας, οὔτε τὸ μύρον τοῦ
Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἀλλὰ εὐλόγησεν ἰδικό της Ἅγιον Μύρον.
Τὴν 14ην Νοεμβρίου 1950 ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου
Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς ἐδημοσίευσεν μίαν πομαντορικὴν ἐγκύκλιον
ἔναντι τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας καὶ ὑπὲρ τῆς Ἐκκλησίας τῶν
Κατακομβῶν. Ἡ ἐγκύκλιος γράφει: «Ἕως ὅτου τὸ παρῶν Πατριαρχεῖον
Μόσχας καὶ οἱ ἅλλοι ἁνώτεροι Ἀρχιερεὶς τῆς Ἐκκλησίας ἐντὸς Ρωσίας
παραμένουν στενὰ συνδεδεμένοι με τὴν ἀθεϊστικὴν Σοβιετικὴν Ἐξουσίαν

17. καὶ βοηθοῦν αὐτὴν εἰς τὴν ἐγκληματικήν της δραστηριότητα, ἡ ὁποῖα
κατευθύνεται πρὸς τὴν καταστροφὴν τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τῆς γῆς,
ἡ Ἐκκλησία μας ἐν τῇ Διασπορᾷ παραμένει, ὅπως καὶ πρὶν, ἀρνουμένη
κάθε εἴδους κοινωνίας μαζί τους, προσευχομένη μόνο ὅπως ὁ Κύριος
διαφωτίσῃ τοὺς πνευματικούς των ὀφθαλμοὺς ἵνα ἀποσείρῃ αὐτοὺς ἀπὸ
τὴν καταστροφικήν των πορείαν εἰς τὴν ὁποῖαν οἱ ἴδιοι ἔχουν ξεκινήσει,
σέρνοντας καὶ τὸ ποῖμνιό τους. Ταυτόχρονα, ἐμεῖς, οἱ ταπεινοὶ δοῦλοι της,
ἀσπαζόμεθα τὸν ὁμολογιακὸν ἀγῶνα τῆς Μυστικῆς ἤ λεγομένης
Κατακομβικῆς Ἐκκλησίας, εἴτε ἄν αὐτὴ βρίσκεται στὰ κρησφύγετα τῆς
γῆς ἣ ἀποκρύπτει τὸν ἐαυτό της στὰ βάθη τοῦ ἰδίου τοῦ Ρωσικοῦ λαοῦ,
διατηροῦσα τὸ Μυστήριον τῆς Πίστεως ἐν καθαρᾷ συνειδήσει καὶ παλεύει
ἔναντι τῶν ψευμάτων ὁποῦ ἔχουν ἐξαπλωθεῖ ἀπὸ τὰς ἀρχὰς τῶν
Μπολσεβίκων καὶ ἀπὸ τοὺς Ρώσους Ἐπισκόπους καὶ κληρικοὺς οἴτινες
τὴν ἔχουν προδώσει.» (Εγκύκλιος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, 14.11.1950).
Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς
Τὸ 1953 ὁ Ἐπίσκοπος Παυλουπόλεως (Σάο Πάολο) Βραζιλίας κ.
Βιτάλιος Οὐστινώφ (μετέπειτα Πρόεδρος τῆς Συνόδου) ἔγραψε 31‐σέλιδον
εἰσήγησιν ἐναντίον τοῦ νέου ἡμερολογίου καὶ ὑπὲρ τοῦ παλαιοῦ.
Τὴν 14ην Ὀκτωβρίου 1953 ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῶν Ἐπισκόπων τῆς
Ἐκκλησίας τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς ἀπεφάσισεν ὅτι ὅσοι Ρῶσοι ἱερεὶς
ἐχειροτονήθηκαν εἰς τὸ σχισματικὸν Πατριαρχεῖον Μόσχας με σκοπὸν
τὴν διάδοσιν τοῦ κομμουνισμοῦ, «τέτοια χειροτονία ἀναγνωρίζεται ὡς μὴ
ἔχουσα οὔτε χάριν οὔτε κῦρος». Ὑπέγραψαν ἄπαντες οἱ Ἀρχιερεὶς.
Τὸ 1956 ὁ Ρῶσος Πρωθιερεὺς π. Βόρις Μόλτσανωφ ἔγραψε 27‐
σέλιδον εἰσήγησιν ἐναντίον τοῦ νέου ἡμερολογίου καὶ ὑπὲρ τοῦ παλαιοῦ.

18. Τὸ 1957 ὁ Μητροπολίτης Ἀναστάσιος ἐξέδωσεν ἐγκύκλιον εἰς τὴν
ὁποῖαν ἔγραψεν: «Ὄσον ἀφορὰ τοὺς Ἀρχιερεὶς τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας,
ὅσον συνεχίζουν εἰς στενὴν, ἐνεργετικὴν καὶ ἀλληλοπαθὴν συνεργασίαν
με τὴν Σοβιετικὴν Κυβέρνησιν, ἡ ὁποῖα διακηρύσσει ἀνοιχτὰ τὴν πλῆρη
ἀσέβειάν της καὶ ἀγωνίζεται διὰ τὴν ἐμφύτευσιν
τοῦ ἀθεϊσμοῦ εἰς ὁλόκληρον τὸ Ρωσικὸν Ἔθνος,
τότε ἡ Ἐκκλησία τῆς Διασπορᾶς διατηρούσα τὴν
καθαρότητά της, δὲν πρέπει νὰ ἔχει καμμίαν
κανονικὴν, λειτουργικὴν ἤ ἀκόμα καὶ ἀπλὴν
ἐξωτερικὴν ἐπικοινωνία μαζί τους κατ’ οὐδένα
λόγο, ἀφήνοντας ὅμως τὸν καθένα ἀπὸ αὐτοὺς
[τοὺς Ἀρχιερεὶς] στὴν τελικὴν καταδίκην τῆς
Συνόδου τῆς μελλούσης Ἐλευθέρας Ρωσικῆς
Ἐκκλησίας.» Φωτογραφία τοῦ Μητροπολίτου
Ἀναστασίου βρίσκεταὶ εἰς τὰ ἀριστερὰ.
Τὴν 18ην Ὀκτωβρίου 1959 ὁ Μητροπολίτης Ἀναστάσιος, γράφοντας
πρὸς τοὺς ὑπόλοιπους Ἐπισκόπους τῆς Συνόδου περὶ τῶν Σεργιανιστῶν
καὶ Ρενοβατιανιστῶν, προειδοποιεῖ: «Μὲ κάθε τρόπο ἀς ἀποστραφοῦμε
ἀπ’ αὐτοὺς καὶ ταυτόχρονα ἀς ὀπλισθοῦμε με τὸν ἀποστολικὸν ζῆλον.
Πρέπει νὰ ἀποφεύγουμε ἀπὸ κάθε εἴδους ἐπαφῆς μαζί τους ὡσὰν
ἀποφεύγωμεν ἀπὸ τὴν πανούκλα. Γνωρίζετε ὅτι αὐτοὶ οἱ ἄνθρωποι
ἔκαψαν βαθιὰ τὴν συνειδησί τους ὥστε ποτὲ δὲν θὰ πάψουν νὰ διεξάγουν
πόλεμο ἐναντίον μας, ἄν και ἀλλάζουν διαρκῶς τὰς μεθόδους πολέμου.»
Τὴν 9ην Νοεμβρίου 1959 ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἑκκλησίας
τῆς Διασπορᾶς ἀπεφάσισεν ὅτι θὰ ἀποδέχεται τοὺς ἱερεὶς τοῦ
σχισματικοῦ Πατριαρχείου Μόσχας μόνο διὰ λιβέλλου (ὁμολογίας
πίστεως) καὶ εἰς τὰς περισσοτέρας περιπτώσεις διὰ χειροθεσίας (ἐὰν
ἐχειροτονήθηκαν ὑπὸ Σεργιανιστῶν ἣ Ρενοβατιανιστῶν Ἐπισκόπων). Ὁ
κάθε Ἐπίσκοπος τῆς Συνόδου τῆς Διασπορᾶς εἴχε τὴν ἐξουσίαν νὰ ὁρίσῃ
προσωρινὴν ποινὴν ἀργίας εἰς τοὺς μετανοοῦντας ἱερεὶς πρὶν διαβάσῃ ἐπ’
αὐτοὺς τὴν εὐχὴν τῆς χειροθεσίας καὶ ἐπιτρέψῃ αὐτοὺς νὰ λειτουργοῦν.
Τὸ 1960, ὅταν ἐκπρόσωποι τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας κατηγόρησαν
τὴν Σύνοδον τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς διότι ἐθεωροῦσε τὴν Ἐκκλησία
ἐντὸς τῆς Σοβιετικῆς Ἑνώσεως ὡς «ἀποστατοῦσα» καὶ «ἄνευ χάριτος» ὁ
Πρωστοσύγκελλος π. Γεῶργιος Γκράμπε ἀπήντησε ὅτι ἡ Σύνοδος δὲν
ἐθεωροῦσε ἄκυρα τὰ μυστήρια τῶν ἀγωνιζομένων κληρικῶν τῆς Ρωσίας
ἀλλὰ μόνο τὰ τῶν ψευδορθοδόξων Σεργιανιστῶν τοῦ «Πατριαρχείου».
Γράφει: «Διὰ ἀυτὴν τὴν στέρησιν τῆς χάριτος ὁμιλοῦμε! Ἐννοοῦμε αὐτοὺς
τοὺς Ἰούδες, καὶ οὐχὶ τοὺς ὁλίγους ταλαιπόρους ἀλλὰ ὄντως πιστοὺς
ἱερεὶς, οἴτινες μάταια προσπαθοῦν νὰ διαφυλάξουν ὅ,τι εἶναι δυνατὸν!»

19. Τὴν 9ην Δεκεμβρίου 1960 ὁ Ρῶσος Ἀρχιεπίσκοπος Σικάγου καὶ
Ντητρόϊτ κ. Σεραφείμ (Ἰβάνωφ) καὶ ὁ Ρουμάνος
Ἐπίσκοπος Σεβρῶν κ. Θεόφιλος (Ἰωνέσκου), καὶ
οἱ δύο Ἐπίσκοποι τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου
Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς, ἐχειροτόνησαν τὸν
Ἀρχιμανδρίτη π. Ἀκάκιον Παππᾶν ὡς
Ἐπίσκοπον Ταλαντίου ἵνα ποιμαίνῃ τοὺς
Παλαιοημερολογίτας (Γ.Ο.Χ.) τῆς Ἑλλάδος
(παρατάξεως «Φλωριναίων»). Ὁ ἐπ. Ταλάντιος
ἐψηφήσθη παρὰ μιᾶς συνόδου 250 ἱερέων τῆς
Φλωρινικῆς παρατάξεως ἥτις ἀποτελοῦσε τὰ
80% τῶν Παλαιοημερολογιτῶν Ἑλλάδος. Ἡ
φωτογραφία τοῦ Ρώσου Ἀρχιεπισκόπου
Σικάγου κ. Σεραφεὶμ βρίσκεται στὰ δεξιὰ.
Τὸ 1961 ὁ Μητροπολίτης Ἀναστάσιος, Πρόεδρος τῆς Συνόδου τῶν
Ἐπισκόπων τῆς Ρωσικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς, ἔγραψε
δημοσίως ὅτι ἡ Ρωσικὴ Ἐκκλησία τῆς Διασπορᾶς διατηρεῖ τὴν
πνευματικὴν κοινωνίαν μὲ τὴν Ἐκκλησία τῶν Κατακομβῶν καὶ ὄχι με τὸ
Πατριαρχεῖον Μόσχας. Γράφει: «Θεωροῦμε τοὺς ἐαυτούς μας ὡς ἐν
πνευματικῇ ἑνότητι ἀκριβῶς με τὴν Μυστικὴν Ἐκκλησίαν, ἀλλὰ ὄχι με
τὴν ἐπίσημον διοίκησιν τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας με ἐπικεφαλῆς τὸν
Πατριάρχην Ἀλέξιον, ἡ ὁποῖα [διοίκησις] ἐπιτρέπεται νὰ ὑπάρχει ἀπὸ τὴν
ἀθεϊστικὴν κυβέρνησιν καὶ ἐκτελεῖ πάσας τὰς ἐντολὰς αὐτῆς...»
Κατὰ τὸν Μάϊον τοῦ 1962 ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Χιλῆς καὶ Περουβίας κ.
Λεόντιος Φιλίπποβιτς (ὁ ὁποῖος ἐχειροτονήθη τὸ 1943 εἰς τὴν Οὐκρανίαν
ἀπὸ Κατακομβικοὺς Ἐπισκόπους) ἐμετέβη εἰς Ἀθήνας ὅπου με τὴν
βοήθεια τοῦ Ἐπισκόπου Ταλαντίου κ.
Ἀκακίου ἐχειροτόνησε τρείς Ἐπισκόπους: 1)
τὸν Γαρδικίου κ. Αὐξέντιον Πάστρα, τὸν
μετέπειτα Ἀρχιεπίσκοπον, 2) τὸν Κυκλάδων
κ. Παρθένιον Σκουρλῆ, καὶ 3) τὸν Μαγνησίας
κ. Χρυσόστομον Νασλίμη. Τὸ ἴδιον ἔτος ὁ
Χιλῆς κ. Λεόντιος καὶ ὁ Καράκων κ.
Σεραφείμ ἐχειροτόνησαν τὸν Ἐπίσκοπον
Ἀστορίας κ. Πέτρον Ἀστιφίδη διὰ τοὺς Γ.Ο.Χ.
Ἁμερικῆς. Φωτογραφία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου
Χιλῆς κ. Λεοντίου βρίσκεται εἰς τὰ ἀριστερὰ.

20. Τὴν 14ην Μαΐου 1963 εἰς
Αὐστραλίαν ἐχειροτονήθη Ἐπίσκοπος
Βρισβάνης ὁ ἐκ Χαρβίνου τῆς Κίνας π.
Φιλάρετος (Βοζνεσένσκι). Τὴν 13ην Μαΐου
1964, εἰς Ἀμερικὴν, ψήφῳ καὶ δοκιμασίᾳ
τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, ἐνεθρονίσθη
Μητροπολίτης Νέας Ὑόρκης καὶ
Πρόεδρος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ρωσικῆς
Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς.
Ὑπῆρξεν μέγας ἀγωνιστὴς ἔναντι τῆς
αἱρέσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ. Ἐκοιμήθη
τὸ 1985 καὶ τὸ ἱερόν του σκῆνος εὑρέθη
ἄφθαρτο τὸ 1998. Ἀνακηρύχθη Ἅγιος. Ἡ
φωτογραφία του βρίσκεται στὰ δεξιὰ.
Τὴν 4ην Ἰουνίου 1964 ὁ Μητροπολίτης Φιλάρετος καὶ ἡ Ἱερὰ
Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς ἐξέδωσεν μίαν
ποιμαντορικὴν ἐγκύκλιον ἔναντι τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας καὶ ἔναντι
τοῦ διωγμοῦ τῶν Κομμουνιστῶν κατὰ τῆς Ἐκκλησίας τῶν Κατακομβῶν.
Εἰς τὴν Ἐγκύκλιον ὁ Μητροπολίτης Φιλάρετος γράφει: «Τιμὴ καὶ ἔπαινος
πρέπει τοῖς Γνησίοις Ὀρθοδόξοις Χριστιανοῖς! Εἶναι πνευματικοὶ ἥρωες
καὶ ὁμολογιταὶ διότι δὲν ἔχουν ὑποκύψει ὑπὸ τὴν τρομερὴν δύναμιν... Οἱ
Σοβιετικοὶ ἡγεμόνες ὀργίζονται διὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ὑπάρχουν ἄνθρωποι
που φοβούνται τὸν Θεὸν περισσότερα ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους! Εἶναι
ἀνίσχυροι ἐνώπιον τῶν ἐκατομμυρίων Γνησίων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν!
Ἀλλὰ καὶ ἐκτὸς ἀπὸ τὴν Γνησίαν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησία στὴν Σοβιετικὴν
Ἕνωσιν... ὑπάρχη ἀκόμα ἕνα τμήμα τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας,
ἀπαλλαγμένο ἀπὸ τὴν καταπίεσιν καὶ τοὺς διωγμοὺς τῶν ἀθέων: ἡ
Ρωσικὴ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία Ἐκτὸς Ρωσίας. Ποτὲ δὲν ἔχει διακόψει τὴν
πνευματικὴν καὶ μυστηριακὴν κοινωνίαν με τὴν Κατακομβικὴν
Ἐκκλησίαν στὴν Πατρίδα. Μετὰ τὸν Δεύτερον Παγκόσμιον Πόλεμον
πολλὰ ἄλλα μέλη τῆς Κατακομβικῆς Ἐκκλησίας ἐμφανίστηκαν στὸ
ἐξωτερικὸν καὶ εἰσήλθαν εἰς τὴν Ρωσικὴν Ἐκκλησίαν Ἐκτὸς Ρωσίας [σσ.
ἐννοεῖ τοὺς 12 ἐπισκόπους τῶν Αὐτονόμων Ἐκκλησιῶν Οὐκρανίας καὶ
Λευκορωσίας οἴτινες ἐντάχθηκαν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Διασπορᾶς
ἐπισήμως τὸ 1946, ἕνας ἐκ τῶν ὁποῖον ἤτο ὁ Ἁρχιεπίσκοπος Λεόντιος ὁποῦ
ἐχειροτόνησε τὸν Ἀρχιεπίσκοπον Αὐξέντιον Πάστραν τὸ 1962], καὶ ἔτσι ὁ
δεσμὸς μεταξὺ αὐτῶν τῶν δύο Ἐκκλησιῶν [Κατακομβῶν καὶ Διασπορᾶς]
ἐνισχύθηκε ἀκόμη περισσότερο, ἕνας δεσμὸς ὁ ὁποῖος ἔχει διατηρηθεῖ
μέχρι τὴν σύγχρονην ἐποχὴν. Μὲ τὸ πέρασμα τοῦ χρόνου, γίνεται ὁ
δεσμὸς ἀκόμα ἱσχυρότερος καὶ καλύτερα ἱδρυμένος. Τὸ τμήμα τῆς
Ρωσικῆς Ἐκκλησίας ὁποῦ βρίσκεται στὸ ἐξωτερικὸν καὶ εἶναι ἐλεύθερο,
καλεῖται νὰ ὁμιλήσῃ στὸν ἐλεύθερον κόσμον, στὸ ὅνομα τῆς διωκομένης

21. Κατακομβικῆς Ἐκκλησίας στὴν Σοβιετικὴν Ἕνωσιν... Διὰ τοῦτον ἔχωμεν
ἱερὸν καθήκον νὰ προσέχωμεν τὴν ὕπαρξιν τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας
Ἐκτὸς Ρωσίας. Ὁ Κύριος, ὁ ἐρευνητὴς τῆς καρδίας, ἀφοῦ ἐπέτρεψεν τὴν
Ἐκκλησίαν του ἐντὸς Ρωσίας νὰ ὑποβληθῇ ὑπὸ καταπιέσεις, διώξεις καὶ
στέρησιν πάντων τῶν δικαιομάτων της ἀπὸ τὸ ἀθεϊστικὸν Σοβιετικὸν
κρᾶτος, ἔδωσε ὅμως εἰς τὸυς Ρώσους ἐξοριζομένους στὸν ἐλεύθερον
κόσμον τὸ ταλέντο τῆς ἐλευθερίας, καὶ ἀναμένει ὁ Κύριος ἀπὸ ἐμᾶς τὴν
αὔξησιν αὐτοῦ τοῦ ταλέντου καὶ τὴν ἐπιδεξίας χρήσιν του. Καὶ δὲν
ἔχωμεν τὸ δικαίωμα νὰ κρύψωμεν αὐτὸ τὸ ταλέντο εἰς τὰ βάθη τῆς γῆς...
Δὲν θὰ πάψωμεν νὰ ἐλέγχωμεν τοὺς ἀθέους διώκτες τῆς πίστεως καὶ
ἐκείνους ὁποῦ κακῶς συνεργάζονται μαζί τους μὲ τὸ ἐξωτερικὸν κάλλυμα
ὅτι εἶναι δῆθεν ἐκπρόσωποι τῆς Ἐκκλησίας...»
Τὴν 19ην Ὀκτωβρίου 1964 ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας
τῆς Διασπορᾶς ἀνακήρυξαν ὡς Ἅγιον τὸν Ἅγ. Ἰωάννης τῆς Κρονστάντης.
Τὴν 2ην Δεκεμβρίου 1965 ὁ Μητροπολίτης Φιλάρετος ἔστειλε
καταγγελία εἰς τὸν «Οἰκουμενικὸν Πατριάρχην» Ἀθηναγόρα, ἐλέγχοντάς
τον διὰ τὴν ἀντικανονικὴν «ἄρσιν τῶν ἀναθεμάτων». Εἰς τὴν ἐπιστολὴν ὁ
Μητροπολίτης Φιλάρετος γράφει: «Ἔχουμε κληρονομήσει μίαν
κληρονομίαν ἀπὸ τῶν Ἁγίων Πατέρων ὅτι τὰ ἄπαντα εἰς τὴν Ἐκκλησίαν
πρέπει νὰ γίνονται με νόμιμον τρόπον, ὁμόφρονα, καὶ σύμφωνα με τὰς
ἀρχαίας παραδόσεις. Ἐὰν κάποιοι ἀπὸ τοὺς Ἐπισκόπους ἔστω καὶ
Προκαθημένους τῶν Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν κάμουν κάτι ὁποῦ δὲν
εἶναι σύμφωνα με τὴν διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας, κάθε μέλος τῆς
Ἐκκλησίας δίναται νὰ διαμαρτυρηθῇ ἐναντίον του. Ὁ 15ος Κανών τῆς
Πρῶτης‐καὶ‐Δευτέρας Συνόδου τῆς Κωνσταντινουπόλεως τοῦ ἔτους 861
περιγράφει ὅτι «τῆς πρεπούσης τιμῆς τοῖς ὀρθοδόξοις ἀξιωθήσονται»
ἐκείνοι οἱ Ἐπίσκοποι καὶ κληρικοὶ οἴτινες διακόπτουν τὴν κοινωνίαν
ἀκόμη καὶ με τὸν Πατριάρχην τους, ἐφ’ ὅσον κηρύττει αἵρεσιν δημοσίως
καὶ δημοσίως διδάσκει αὐτὴν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν. Με αὐτὸν τὸν τρόπον
ὅλοι εἶμεθα θεματοφύλακες τῆς ἀληθείας τῆς Ἐκκλησίας... Ἐνῷ ἡ Ρώμη
ἔχει πολλὰ νὰ ἀλλάξῃ προκειμένου νὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὴν ἔκφρασιν τῆς
Πίστεως τῶν Ἀποστόλων, ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἡ ὁποῖα ἔχει διατηρήσει
τὴν αὐτὴν Πίστιν ἄψογα μέχρι σήμερον, δὲν ἔχει τίποτα νὰ ἀλλάξῃ. Ἡ
Παράδοσις τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὸ παράδειγμα τῶν Ἁγίων Πατέρων μᾶς
διδάσκει ὅτι ἡ Ἐκκλησία δὲν κατέχει τὸν διάλογον με αὐτοὺς ὁποῦ ἔχουν
ἀποκοπεῖ ἀπὸ τὴν Ὀρθοδοξίαν. Τουναντίον, ἡ Ἐκκλησία ἀπευθύνεται εἰς
αὐτοὺς μὲ μονόλογον, καλώντας αὐτοὺς νὰ ἐπιστρέψουν εἰς τὸ ποῖμνιόν
της, διὰ τῆς ἀπορρίψεως τῶν τινῶν διισταμένων δογμάτων... Σίγουρα
ἀκόμα καὶ πολλὰ ἀπὸ τὰ πνευματικά σας τέκνα θὰ προετιμοῦσαν τὴν
πιστότητα στὴν Ὀρθοδοξία παρὰ τὴν ἰδαίαν τῆς ἑνώσεως με τοὺς
αἱτεροδόξους χωρὶς τὴν πλῆρη ἀρμονία τους μαζί μας στὴν ἀλήθειαν...»