2. TS Tr n Ng c Châu
ầ ọ
Đ i h c N Washington
ạ ọ
Editor,Saigon Times
3. Định nghĩa: Tin là cái gì khác lạ, thú vị và
chưa được biết - News is what is
extraordinary, interesting and not known
(Gillian Hargreaves-BBC)
Chó cắn người không phải tin,người cắn
chó mới là tin- If Dog bites man, it is not
news.If man bites dog, it is news.
Tin là cái gì tôi kể cho bạn- News is what I
tell you it is.
4. Một nhà báo giỏi biết cách đi tìm-phát hiện
tin.
Không chờ tin đến mà phải đi tìm
5. Mạng lưới tốt( quan hệ)
Thực tế tốt( phối kiểm)
Tài liệu tốt( tham khảo)
Phân tích tốt( số liệu)
6. 1) Diary stories-Nguồn theo lịch( chương
trình, kế họach): các sự kiện đã lên lịch sẵn
2) Off-diary stories- Tự “ săn tin”, không theo
các sự kiện có sẵn
3) Primary source and secondary source:
Nguồn sơ cấp: là những thông tin lấy được
từ các phỏng vấn và nguồn thứ cấp: là
những thông tin lấy được từ tài liệu( thống
kê, báo cáo, văn bản, thư từ…)
7. Một bản tin hay bài báo có thể từ một
nguồn.Nhưng những tin hay bao giờ cũng
kết hợp ít nhất là hai lọai nguồn tin: sơ
cấp và thứ cấp
8. Mối quan hệ giao tiếp( Contacts)
Gọi điện thường xuyên( local calls): hàng
giờ, hàng ngày, hàng tuần đến những cơ
quan như PCCC, Bưu điện, Bệnh viện,
UBND…HĐND
Tin rò rỉ, tin đồn
Thực tế: quan sát trực tiếp,tiếp cận hiện
trường, cảm hứng thực tế
9. Tòa án
Chính quyền địa phương
Các nhà lảnh đạo, chính trị gia
Chuyên gia: trường hợp Thời Báo
Kinh tế Sài gòn
Các nhóm lợi ích, các tổ chức phi
chính phủ
Các cuộc họp báo
10. Hảng tin( VNA, AP, AFP,Reuters…)
Báo khác
Thông cáo báo chí( press releases)
Thư từ
Công trình nghiên cứu
Thông cáo cập nhật( đặc biệt về khủng hỏang)
Kỷ niệm thành lập
Internet
Thông tin lưu trữ
Sách tham khảo
11. Cần một hay nhiều nguồn tin
Cần có sự phân công của tòa sọan
Tin này có thể dễ hơn tin khác trong quá
trình thu lượm thông tin
Có thể thu lượm thông tin nhiều cách khác
nhau
Tuy vậy cần định vị rõ chủ đề tin
12. Tai nạn giao thông
Hỏa họan
Trộm cắp, cướp
Tham nhũng
Giết người
Bạo hành
Thiên tai
13. Có ai chết hay bị thương không? Danh
sách
Những người bị thương?
Những người bị thương đã được đưa đi
bệnh viện chưa? Và điều kiện chữa trị ra
sao?
Tai nạn xảy ra khi nào? Ở đâu?
Tai nạn xảy ra như thế nào?( tốc độ , thời
tiết…)
14. Lọai phương tiện gì?
Cảnh sát có biết nguyên nhân tai nạn?
Cẩn thận đừng quy trách nhiệm quá sớm
Khi xảy ra tai nạn thời tiết thế nào?
Có “người hùng” nào đã xuất hiện cứu
người không?
Sắp xếp chôn cất những người chết thế
nào?
Phương tiện hư hỏng ở cấp độ nào?
Có một cuộc điều tra về tai nạn không?
Khi nào sẽ công bố kết quả điều tra?
15. Hỏi Phòng Cảnh sát PCCC: Có bao nhiêu
xe cứu hỏa? Tình trạng chữa lửa thế
nào?Mức độ thiệt hại của vụ cháy? Cách
để khắc phục hậu quả?
Hỏi Đội Cấp cứu y tế: Có bao nhiêu xe
cứu thương? Bao nhiêu người được cấp
cứu và đã đưa đi bệnh viện?
16. Hỏi Sở Công An: Vụ cháy bắt đầu như thế
nào? Ai là người báo cháy đầu tiên? Số
thương vong? Có điều tra không?
Hỏi nguời chứng kiến: Họ thấy thế nào?
Đám cháy lan ra như thế nào? Và cái gì
xảy ra đối với tòa nhà? Cảm giác họ ra
sao khi chứng kiến đám cháy?
Hỏi những nạn nhân( chủ nhà): Ứơc
lượng thiệt hại tài sản và khả năng khắc
phục hậu quả của họ?
17. Đây là lọai tin tội ác và thường hấp dẫn
bạn đọc tổng quát.Cho nên có thể đưa
ngay tin vắn( briefs) sau đó cập nhật chi
tiết.
Cần cẩn thận khi dùng từ: ăn cắp/ăn
cướp; nghi can/tôi phạm; ông ta/hắn;
người ấy/tên…
Không nên làm quan tòa khi chưa đủ
thông tin
18. Nạn nhân là ai?
Cái gì đã bị ăn cắp/cướp? Giá trị bao
nhiêu?
Ngày giờ xảy ra ? Địa điểm?
Tội ác đã xảy ra như thế nào? Làm sao kẻ
gây án đột nhập? Và vũ khí ?
Có nhận dạng gì về nghi can?
Có gì bất thường chung quanh vụ án
không?
19. 1) Sáng ngày 27-1-2008, tại km 84 +300 QL 1A, địa phận xã Bình
An, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam đã xảy ra một vụ tai nạn
giao thông nghiêm trọng khi xe máy phóng nhanh vượt xe tải chạy
cùng chiều gây va quẹt làm hai người đi trên xe máy chết tại chỗ.
2) Xe tải biển kiểm soát 77H-6636 chạy hướng Tam Kỳ - Đà Nẵng
chạy đúng phần đường qui định. Nhưng xe máy, biển kiểm soát
43S-4259 đi cùng chiều do anh Nguyễn Văn Dương (SN 1984, ở
Hòa Khánh, Hòa Vang, TP Đà Nẵng) điều khiển chở chị Ngô Thị
Anh (quê ở xã Bình Trung, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam)
phóng nhanh vượt ẩu đã đâm thẳng vào ô tô. Hậu quả làm cả hai
người chết tại chỗ.
3) Theo nhiều người đi đường chứng kiến sự việc cho biết, xe mô
tô chạy quá nhanh và vượt ẩu, đã va quẹt vào xe tải, khiến hai
người ngồi trên cùng văng vào gầm xe tải. 2 nạn nhân này đều đội
mũ bảo hiểm và bị xe tải cán chết.
4) Lái xe tải đã bỏ trốn ngay sau tai nạn. Nguyên nhân của vụ tai
nạn đang được điều tra làm rõ
Nguồn: Báo Công an Tp.HCM online ngày 29/1/08
20. Chiêc xe tải trong vụ tai nạn giao thông làm chết 2 người .Ảnh: Báo
CA
21. 1) Đọc phần dẫn nhập(1) của bản tin trên
và cho biết câu hỏi nào đã được hỏi để có
thông tin cho phần dẫn nhập đó?
2) Cho biết bản tin này có thể đăng trên
một tờ báo thời sự chính trị không? Tại
sao?
22. Đọc đọan thân (2) của bản tin và cho biết
câu hỏi nào đã được hỏi để có thông tin
cho đọan này?
Bản tin này có thể đăng trên một tờ báo
chuyên về kinh tế không? Tại sao?
23. Đọc đọan phát triển(3) của bản tin trên và
cho biết câu hỏi nào đã được hỏi để có
thông tin đó?
Bản tin này có thể đăng trên một tờ báo
Xã hội không? Tại sao?
24. Đọc phần hổ trợ(4) và cho biết câu hỏi
nào đã được hỏi để có thông tin đó?
Bản tin này có thể đăng trên một tờ báo
chuyên về công nghệ-khoa học-kỹ thuật
không? Tại sao?
25. Tổ trưởng hướng dẫn thảo luận
Phân công( hay tự nguyện) một người làm
báo cáo viên cho nhóm
Người này sẽ ghi chép ý kiến cả nhóm để
tóm ý báo cáo
Mỗi nhóm có 10 phút thảo luận
Và sau đó báo cáo viên mỗi nhóm lên trình
bày 5 phút.
Hỏi-Đáp 5 phút
Giảng viên sẽ cắt nếu lố thời gian quy định