1. actua brussel
D
e aangekondigde verkeers-
chaos bleef uit bij de ope-
ning van de voetgangers-
zone eind juni. Veel omwo-
nenden haalden opgelucht
adem toen ze de stille stadsboulevard
konden opwandelen. En het verkeer in
het centrum bleef al bij al rustig. Te rus-
tig. De ontradingscampagne die stad en
gewest hadden opgezet om het transit-
verkeer uit de binnenstad te weren, was
haar doel voorbijgeschoten: veel men-
sen vermeden het centrum tout court.
Dat de testfase, die tot eind februari
loopt, geen onverdeeld succes zou wor-
den op een afgesloten asfaltweg, stond
in de sterren geschreven. Maar de bur-
gemeester en de schepenen hadden
nooit de opeenvolging van gebeurtenis-
sen kunnen vermoeden die het imago
van de voetgangerszone en de stad zou
besmeuren.
Eerst waren er op sociale media de
filmpjes en foto’s van vuilnis en zwer-
vers. Dan kwam de dreiging van rechts-
zaken door het Hotel Métropole en een
groep van ruim 200 handelaars. De
genadeslag kwam uit Parijs. Na de aan-
slagen van 13 november bleef de bin-
nenstad wekenlang zogoed als leeg.
“De bezettingsgraad van onze par-
kings in de Brusselse binnenstad lag in
december 2015 de helft lager dan het
jaar ervoor”, zegt Interparking-CEO
Roland Cracco. “De beperkte herople-
ving in de eindejaarsperiode en de
koopjes werd de kop ingedrukt door
het tunneldebacle”, zegt hij nog.
De bodem is nog niet bereikt
In het gros van de handelspanden in
de voetgangerszone zijn stripwinkels,
snackbars, cafés en dergelijke gevestigd,
kleine zelfstandigen dus. “Grote ketens
kunnen tegen een stootje, maar deze
ondernemers zijn de eerste slachtof-
fers”, vertelt Arnaud de Bergeyck, part-
ner bij de vastgoedadviseur Cushman &
Wakefield. “Velen proberen huurreduc-
ties te onderhandelen, wat zich vertaalt
in de verkoopwaarde.”
Met nog zeker drie jaar werken en
werven voor de boeg staan ze boven-
dien nog voor een moeilijke periode.
Dat denkt ook Thierry Debourse, de
vastgoedexpert voor de Brusselse bin-
nenstad van Jones Lang Lasalle: “De
bodem is nog niet bereikt. Er zullen veel
handelaars weggaan en de prijzen zul-
len nog dalen.”
Toch zien alle vastgoedspecialisten
potentieel in de voetgangerszone. Een
vierkante meter handelsruimte in de
Anspachlaan kost gemiddeld amper
VOETGANGERSZONE KAN STAD BRUSSEL VEEL OPLEVEREN
Eengoedenaam
komttevoet
Met de uitbreiding van de voetgangerszone in hartje Brussel
kan burgemeesterYvan Mayeur (PS) niet alleen geschiedenis
schrijven in zijn stad. Als grootste eigenaars op en rond de
AnspachlaankunnendestadenhaarOCMWookeengouden
vastgoedoperatie doen. Simon Van Dorpe
62 18 FEBRUARI 2016 WWW.TRENDS.BE
VOETGANGERSZONE
Een vierkante meter handelsruimte
in de Anspachlaan kost gemiddeld
300 euro. In de Nieuwstraat, even
verderop, betalen handelaars
gemakkelijk 2000 euro.
Scan de pagina met de
Scanlink-app en ontdek
extra informatie
Mediargus

2. WWW.TRENDS.BE 18 FEBRUARI 2016 63
≤
300 euro. In de Nieuwstraat, even ver-
derop, betalen handelaars gemakkelijk
2000 euro per vierkante meter. Boven-
dien passeren bijna evenveel voetgan-
gers in de Anspachlaan, bleek uit een
studie van het gewestelijke handels-
agentschap Atrium.
Na de herinrichting van de voetgan-
gerszone moeten de huurprijzen en dus
ook de verkoopprijzen toenemen,
meent ook De Bergeycks collega-part-
ner Jonathan Delguste.
Speculanten aan het werk
Burgemeester Mayeur begrijpt dat
het algemene gevoel negatief is, maar
stelt dat het grootste deel van de kritiek
niets met zijn project te maken heeft.
“Het centrum van Brussel heeft al jaren
een negatief imago. Dat moet deze voet-
gangerszone net veranderen.” Mayeur
zegt over concrete aanwijzingen te
beschikken dat een deel van het nega-
tieve klimaat het werk is van speculan-
ten. “Sommigen doen herhaaldelijk uit-
spraken in de hoop de vastgoedprijzen
te doen dalen. Dan kopen ze panden om
die later met een meerwaarde te verko-
pen”, hekelt hij.
De burgemeester ziet met de voetgan-
gerszone een ander soort handelaars
aankloppen bij de Grondregie (zie De
grootste eigenaar in de voetgangerszone).
Eind december stelde hij samen met de
schepen van Stadseigendommen Moha-
med Ouriaghli (PS) een eerste project
voor. De stad geeft de bouwgroep Han-
seeus een erfpacht van 50 jaar voor de
ontwikkeling van Cristal City, 2500
vierkante meter winkelruimte aan de
Anspachlaan, vlak bij het Brouckère-
plein.
Schepen Ouriaghli lichtte bij de voor-
stelling ook de vastgoedpolitiek van de
stad toe: “Voortaan willen we de stads-
eigendommen als één geheel uitbaten,
net als in een winkelgalerij. Met 13.500
vierkante meter handelsoppervlakte in
en direct langs de voetgangerszone heb-
ben we daar de capaciteit voor.”
“We mikken ook op de vastgoed-
meerwaarden die de voetgangerszone
met zich zou brengen”, verduidelijkt
Mayeur.
Nieuwe identiteit gezocht
De vernieuwde Anspachlaan krijgt
aan weerszijden bomen, en zal meer lij-
“Grote ketens kunnen nog tegen een stootje, maar
de kleine ondernemers zijn de eerste slachtoffers”
Arnaud de Bergeyck, Cushman & Wakefield
Mediargus

3. ken op de Ramblas in Barcelona dan op
de Brusselse Nieuwstraat. Pal tussen de
Grote Markt en Sint-Katelijne, moet de
vernieuwde voetgangerszone ook veel
toeristen lokken, zeker wanneer in 2018
in het Beursgebouw de nieuwe Biertem-
pel wordt ingehuldigd.
Een vroegere studie in opdracht van
schepen van Handel Marion Lemesre
(MR) zag voor de Anspachlaan een toe-
komst als Belgian Avenue, met voeding
en bier aan de beurs en “locomotieven
uit het hogere segment aan de uitein-
den”. Dan zou het handelsaanbod niet
enkel in het verlengde liggen van de toe-
ristische Grote Markt of de commerciële
Nieuwstraat, maar ook rekening houden
met de trendy Dansaertwijk. Maar het is
een publiek geheim dat de visie van de
liberalen en de socialisten in het stads-
bestuur uiteenloopt.
Naast het rendement van het vastgoed
moet de voetgangerszone ook het kies-
publiek van Mayeur behagen. De actie-
groep Platform Pentagone overhandigde
in oktober nog bijna 5000 handtekenin-
gen van omwonenden die vrezen dat de
buurt rond de Beurs verwordt tot “een
gigantisch openluchtshoppingcentrum
voor massatoerisme en evenementen”.
Intussen reageerde de burgemeester al
dat de stad haar vastgoed ook wil aan-
wenden voor goedkope woningen en
buurtwinkels.
In januari ten slotte, stelde de stad
Atrium aan om een originele identiteit
uit te werken voor de handelswijken van
de voetgangerszone. Daarmee lijkt het
stadsbestuur tegemoet te komen aan de
verzuchtingen van de handelaars. Tege-
lijk verwijt Atrium de handelaars die
hun juridische strijd tegen het stadsbe-
stuur voortzetten “een weinig construc-
tieve houding”. Een compromis à la belge
moet de weg plaveien voor de nieuwe
voetgangerszone. z
≤
actua brussel
64 18 FEBRUARI 2016 WWW.TRENDS.BE
DE GROOTSTE EIGENAAR IN DE VOETGANGERSZONE
Het vastgoedaanbod in
de voetgangerszone is
erg versnipperd. Enkele
prestigieuze panden in
de buurt van het Brouc-
kèreplein zijn in handen
van grote spelers. Alli-
anz heeft het huizen-
blok waarin onder meer
de bioscoop UGC in
gevestigd is. De Brouc-
kère Tower is sinds
oktober in handen van
DW Partners, LP en
Whitewood. In het
Muntcentrum, onlangs
herdoopt tot de Mint, is
de stad enkel eigenaar
van de middelste ver-
diepingen. Het boven-
ste gedeelte is in han-
den van bpost, en AG
Real Estate is volop
bezig met de renovatie-
werken van de sokkel,
waar in 2017 een win-
kelcentrum van 15.000
vierkante meter opent.
In de Anspachlaan zijn
de stad en het OCMW
de grootste vastgoed-
eigenaars. In en rond de
voetgangerszone ston-
den/staan de afgelopen
jaren 25 grote projecten
in de steigers: van het
Rogierplein over de
Nieuwstraat tot het
Muntplein, de Mint, het
Anspach Shopping
Center, de Pathé Palace,
de Biertempel enzo-
voort. Burgemeester
Mayeur wijst ook op
een reeks woningpro-
jecten van de privésec-
tor, zoals de renovatie
van de voormalige
ASLK-kantoren aan de
Wolvengracht en een
fabriek in de Dansaert-
wijk.
Inventaris
De Grondregie van de
stad is eigenaar van
2684 woningen in de
Brusselse vijfhoek,
waarvan 1661 in buur-
ten die direct aan de
voetgangerszone gren-
zen en 326 in de zone
waar vorig jaar autover-
keer werd verboden. Op
het gelijkvloers van 13
van de panden waarin
deze woningen geves-
tigd zijn, beschikt de
stad over handels-
ruimte. Daarnaast
beschikt het OCMW in
het deel van de voet-
gangerszone dat recen-
telijk werd uitgebreid
nog eens over 107
woningen, tien handels-
panden en twee
bureauruimtes.
Beide vastgoedporte-
feuilles zijn een histori-
sche erfenis die eeuwen
teruggaat. Toen de
Franse revolutionairen
aan het eind van de 18de
eeuw België binnenvie-
len, brachten ze een
groot aantal eigendom-
men van hoofdzakelijk
met de kerk verbonden
liefdadigheidsinstellin-
gen onder in de voorlo-
pers van de OCMW’s.
Ook daarna bleven die
instellingen heel wat
schenkingen en legaten
ontvangen. Het OCMW
van Brussel haalt tot op
vandaag nog 10 tot 15
procent van zijn inkom-
sten uit de rente en ver-
koop van eigendommen.
De rest wordt bijgepast
door de stad.
De stad werd eigenaar
van een groot aantal
panden op de Anspach-
laan na de monumentale
overwelvingswerken
aan de Zenne, die in
1867 van start gingen.
Omdat er weinig inte-
resse was voor de dure
panden die achteraf
langs de nieuwe stads-
boulevard werden opge-
trokken, ging de Parijse
aannemer Jean-Baptiste
Mosnier failliet en wer-
den ze eigendom van de
stad.
“We mikken ook op de
vastgoedmeerwaarden
die de voetgangerszone
met zich zou brengen”
Ivan Mayeur,
burgemeester van Brussel
Het OCMW van Brussel haalt tot op vandaag
nog 10 tot 15 procent van zijn inkomsten uit
de rente en verkoop van eigendommen.
BROUCKÈREPLEIN
De stad Brussel heeft tal van panden in
haar bezit in de voetgangerszone.
Mediargus