3. Actuariële vaardigheden
3Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
Kernwaarden: integer handelen, vakkundigheid, zorgvuldigheid,
onafhankelijkheid, vertrouwelijkheid, transparantie
4. Hoezo innovatie?
4Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
"If you are not growing you are dying“
Anthony Robbins
5. Van boekhouder naar risico manager
• Q: what is the difference between an actuary and
an accountant?
• A: (after pause): Ehm, I don’t know…
• Q: neither do I!
• It is better to be vaguely right than exactly wrong
(Carveth Read)
5Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
6. Van boekhouder naar risico manager
6Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
10. Companies come and go
• Creative destruction
▫ Innovatie door toetreding nieuwe entrepreneurs
• Downfall British Leyland
▫ Jeremy Clarkson: “What did the Morris Marina
compete against? Walking? The bus?”
10Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
11. Wie betaalt bepaalt?
11
Trainer Start date End date
Claudio Ranieri Jun-03 May-04
José Mourinho Jun-04 Sep-07
Avram Grant Sep-07 May-08
Luiz Felipe Scolari Jul-08 Feb-09
Ray Wilkins Feb-09 Feb-09
Guus Hiddink Feb-09 May-09
Carlo Ancelotti Jun-09 May-11
André Villas-Boas Jun-11 Mar-12
Roberto Di Matteo Mar-12 Nov-12
Rafael Benítez Nov-12 May-13
José Mourinho Jun-13 present
Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
12. Wie beslist over bailout?
12
Commissie-De Wit: oud-minister Bos maakte grote fouten bij bankensteun
Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
13. Transparantie
• DNB heeft na de crisis van 2008 nog steeds geen
open beleid over wat te doen bij bailout
▫ Is de politiek de beste instantie om hierover te
beslissen?
13Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
14. Backtesting
14
30 Jesus said to Peter, “I tell you that before the
rooster crows two times tonight, you will say three
times that you do not know me.”
31 Peter answered even more strongly, “I will
never say that, even if I have to die with you!”
Mark 14:27-31
Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
15. Backtesting
15
A little while later the bystanders accused Peter again,
“You can't deny that you are one of them, ....”
71 Then Peter said, “I swear that I am telling the truth! …
I do not know the man you are talking about!”
Mark 14:66-72
A rooster crowed… and Peter remembered (14.72)
Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
18. Witte vlekken
18
"Moby Dick seeks thee
not. It is thou, thou, that
madly seekest him!"
Moby-Dick, Ch. 135
Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
19. Internet als game changer
19
# Name Year Country # Name Year Country
1 Steinitz 1886–1894
Austria-Hungary
US
7 Smyslov 1957–1958 Soviet Union
2 Lasker 1894–1921 Germany 8 Tal 1960–1961 Soviet Union
3 Capablanca 1921–1927 Cuba 9 Petrosian 1963–1969 Soviet Union
4 Alekhine
1927–1935 France 10 Spassky 1969–1972 Soviet Union
1937–1946 Soviet Union 11 Fischer 1972–1975 US
5 Euwe 1935–1937 Netherlands 12 Karpov 1975–1985 Soviet Union
6 Botvinnik
1948–1957
Soviet Union 13 Kasparov 1985–1993
Soviet Union
1958–1960
Russia
1961–1963
Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
20. Kansen voor actuariaat
20
Wetenschap
+ Vernieuwend
+ Focus
- Klein publiek
- Academische drempels
Opiniërend
+ grotere doelgroep
+ duidelijke verhaallijn
- Niet perse innovatief
- Gebaseerd op data of
gut feeling?
Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
21. Experiences abroad
21Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
0
50
100
150
200
250
03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13
Nrofevents
Year
CFA UK events 2003 - 2013
nr of
events
22. Experiences abroad
• Toename van aantal presentaties/artikelen leidt tot:
▫ Hogere hitkans
▫ Automatische innovatie
▫ Meer participatie
22Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
28. References and links
• BBC news, Starbucks, Google and Amazon grilled over tax avoidance,
http://www.bbc.com/news/business-20288077
• Bobby Fischer's, The Game of the Century,
https://www.youtube.com/watch?v=Vqbq_bPCzN8
• British Leyland Challenge Highlights - Top Gear – BBC,
https://www.youtube.com/watch?v=bf7q8lWEd-o
• Commissie de wit oordeel:
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/10524/Kredietcrisis/article/detail/3238952/20
12/04/11/Commissie-De-Wit-oud-minister-Bos-maakte-grote-fouten-bij-
bankensteun.dhtml
• Gropp et all, The Impact of Public Guarantees on Bank Risk-Taking:
Evidence from a Natural Experiment, Review of Finance, vol. 18, no. 2
(2014):457-488
• Moby Dick: http://en.wikipedia.org/wiki/Moby-Dick
• William McDonnell, Managing Risk: Practical lessons from recent
“failures” of EU insurers, December 2002
28Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
29. About me
Servaas Houben is heading the actuarial team
of ENNIA in Willemstad, Curacao. He studied
econometrics in the Netherlands and worked
in life insurance for the first four years of his
career. Thereafter, he worked in Dublin and
London. Besides actuarial, Servaas completed
the CFA and FRM qualifications, and regularly
writes on his blog, for CFA digest and
(actuarial) magazines.
Email: servaashouben@gmail.com
Blog: http://actuaryabroad.wordpress.com
29Actuaris van het jaar 2014 conferentie – 30 september 2014
Editor's Notes
Computer skills:
VBA + Excel
Actuarial software like prophet and moses
Stochastic modelling
Economic capital&Solvency II
Classical actuarial
Reserving, pricing, embedded value, product development
Financial reporting (accountancy)
Risk management (GARP)
Cfa related topics:
Investment, ALM
Geen link naar innovatie!
Ook in de huidige beroepscode van het AG is er geen referentie naar innovatie! Focus is op het meeting en beheersen van risico’s
Synoniemen voor oplossing: alternatief, keuze, optie
In de natuur zijn of dingen die groeien of dingen die sterven
De laatste 10 jaar heeft de actuariele professie zich steeds meer ontwikkeld:
Niet alleen kennis van verplichtingen maar ook beleggingen en risico management
Minder boehoud trucs (DAC, Zillmer etc)
Van preciese berekeningen (bv in centen nauwkeurig premies uitrekenen) naar het inschatten van de effecten als onze aannames niet correct zijn (bv QIS schokken van variabelen).
Ook het invullen van jaarwerk staten en rapportage speelt een mindere rol in actuarieel werk
Focus op stochastische berekeningen waarbij onzekerheid een centrale rol speelt
Op curacao nog steeds het Solvency I systeem gebaseerd op prudente inschattingen van parameters ipv risk based
Meeste ontwikkelingen via UK:
Na downfall Equitable Life stroom versnelling naar meer risico gerelateerde rapportage
Focus op zowel extreme risico’s (1 in 200 scenarios) als de interactie tussen risico’s (correlatie is nooit daar als het nodig is)
ICA voorloper van Solvency II waarbij bedrijven al hun eigen risico’s (Pillar II) moeten inschatten
Solvency II regime in Engels, veel overeenkomsten met ICA
Mede door Solvency II is de lokale regelgeving minder een belemmering geworden voor actuarissen om in het buitenland te gaan werken
Dus veel innovatie als het gaat om berekening, governance en regelgeving, maar minder innovatie als het gaat om beleid:
Hoe veel is “zekerheid” waard?
Hoe belangrijk is market competition? – waarom ABN wel gered en DSB niet?
Wat vinden wij ervan dat na de crisis er nog steeds maar 3 toonaangevende rating agencies zijn?
Zekerheid fluctueert ook met de tijd:
Garanties op rendementen (3, of 4%) hangen sterk af van markt omstandigheden
Ook liquiditeit speelt een rol: op Curacao worden nu bijvoorbeeld alle lokale ex-NA staatsobligaties opgekocht door Nederland waardoor er in feite geen lokale staatsobligatie markt is voor pensioenfondsen en verzekeraars
Japan scenario met weinig groei, lage rente niet ondenkbaar voor Curacao en andere landen
Vergrijzing heeft ook negatieve effecten voor economische groei
Bedrijven komen en gaan: fokker, pan american airlines, arthur anderson, enron
Nadeel van huidige zekerheid is:
Stimuleert risicovol gedrag banken en verzekeraars
Maakt het lastig voor nieuwe partijen om de markt te betreden
Creative destruction ontwikkelt door Schumpeter: innovatie door nieuwe toetreders
Britse automarkt goed voorbeeld van creative destruction:
BL een merger van Leyland motors, en British motor holdings (Morris & Austin), hoop general motors van UK te creeren (40% marktaandeel)
hoop van britse regering was dat bedrijf too big too fail zou worden, maar in plaats daarvan werden aanvoerlijnen heel onduidelijk
Interne competitie en auto modellen van verschillende onderdelen die met elkaar concureerden -> geen economies of scale
Vreemde ontwerpen (auto met vierkant stuur)
In bedrijfsleven meestal de wet van wie betaalt, bepaald: bij Chelsea over afgelopen 10 jaar, 11 trainers geweest
Wil je als samenleving zoveel verantwoording bij een persoon of instantie leggen?
Ligt de verantwoordelijkheid bij de politiek, de DNB of ergens anders?
Handig om van te voren regels en beleid te hebben om emotie en waan van de dag te vermijden
Weinig informatie vanuit DNB naar publiek
Bv toen ik naar Curacao ging kon DNB mij niets vertellen over toekomstige werkgever
Email sturen naar DNB over beleid bij bailout
Naar wie is de DNB dan wel transparant als het niet het algemeen publiek is?
Ondanks alle onzekerheid nog steeds geen beleid
Bailout can lange termijn effecten hebben terwijl de politiek korte termijn gericht is -> moet de politiek wel over bailout beslissen?
Gevaar van meer regelgeving is zowel minder transparantie als onduidelijkheid hoe succes gemeten wordt
Makkelijk om schriftelijk beloftes en goede intenties vast te leggen, maar zijn wij ook bereid deze te testen?
Solvency II bestaat vooral uit veel artikelen/goede bedoelingen!
Durven wij onszelf wel in de spiegel te kijken en durven wij anderen op gedrag aan te spreken?
Operationale risico’s (fraude) zijn vooral gebaseerd op de integriteit van de medewerkers: zijn organisaties bereidt om deze risico’s op te slaan en er iets mee te doen?
Enquete commissie woningbouw corporaties laat goed zien hoe lastig het is om jezelf kritisch te beoordelen
Commisie Engeland over belasting vermijding van Amazon, Starbucks en Google
Voor ieder scenario een adequate reactie
Backtesting is ideale manier om na te gaan of beleid ook wel wordt nageleefd
Voor verschillende scenarios verschillende toepasselijke maatregelen treffen
Actuarissen zijn in staat de soms subjectieve en lastig te meten governance om te zetten in iets dat meetbaar is
CBS wittevlek op pensioengebied 2012: Werknemers die niet aan een pensioenregeling meedoen, of die werken bij een witte werkgever, vormen de witte werknemers.
Samen vormen ze de witte vlek.
In Moby Dick is de wrok van kapitein Ahab zo groot dat hij met zijn bemanning ten onder gaat
Al stappen in goede richting gezet bij pensioenfondsen: hoog/lage uitkering, uitruil nabestaanden pensioen en ouderdomspensioen
Maar meer opties beschikbaar!
Variable premie: toestand in leven kan veranderen. Mijn vrouw momenteel niet -> minder geld aan pensioen besteden?
Variabele start leeftijd: misschien zelfs zo ver gaan om AOW start leeftijd flexibel in te stellen (Curacao)
Lange tijd was concentratie van kennis een vereiste om succesvol te worden
Bij schaken lange tijd wedstrijd Soviet Union against best of the West
Momenteel noorse schaak kampioen!
Nut van internet met verschillende tijdszones: bv in Prudential zowel team in Londen als team in Mumbai: ipv 8 uur aan een stuk 18 uur aan een stuk ergens aan kunnen werken!
Mensen kunnen wel het systeem onderuit halen: bv credit claimen, of het andere team onvoldoende feedback en uitleg geven
Nederland is redelijk uniek, vanwege het gering aantal mensen die de Nederlandse taal spreken. Maar als SII echt internationaal wordt, dan kunnen zelfs vanuit nederland sommige aspecten geoutsourced worden
Wetenschap:
Vernieuwend in zijn algemeen ondanks sommige schandalen dat resultaten gesimuleerd worden (diederik stapel)
werpt soms drempels op voor niet insiders door een overdaad aan wiskunde zonder het verhaal erachter te vertellen
Opinierend (media):
Bv in kranten of het actuaris magazine veel focus op lange termijn visie maar weinig op implementatie
Behalve onderzoeks journalistiek is meerdendeel journalistiek “volgend”
Engelse actuariaat vereniging bouwt dit goed in door talrijke position papers: zowel abstracte onderwerpen (hoe bepaal je een 1 in 200 scenario) als practische onderwerpen (hoe presenteer je data het beste, actuarissen gebruiken meestal excel)?
Verschil met londen is concentratie van finance professionals op klein gebied (the City en Canary Wharf)
Nederland is meer verspreid, maar je moet ergens beginnen!
CFA UK is door meer events innovatiever geworden:
In eerste instantie enkel valuation (obligaties, aandelen, onroerend goed)
Onmogelijk om 300 events per jaar over valuation te houden -> vernieuwing
Voorbeeld is renewable energy, en economic capital: twee onderwerpen die niet eens voorkomen in het CFA curriculum!
Meer participatie van leden doordat er automatisch nieuwe presentators gevonden moeten worden:
Aantal participerende leden is key to succes voor een organisatie: aantal leden kan makkelijk verhoogd worden door criteria bij te stellen, participatie door mensen kansen te geven om hun verhaal te vertellen:
Iedereen is een expert in een bepaald gebied dus iedereen heeft een verhaal. Met de juiste setting kunnen mensen veel bijdragen (ik ben zelf niet goed voor panel discussies)/horses for courses
Vergelijking met schaken: als mensen starten, letten ze vaak vooral op het aantal stukken maar niet hoe de stukken participeren,. Met meer ervaring leren schakers dat het aantal participerende stukken en de samenwerking tussen stukken essentieel is (Fisher goed voorbeeld)
Makkelijker om in Londen voor elkaar te krijgen: meeste financiele professionals werken in de city of canary wharf
Lastiger om in nederland te doen vanwege de spreiding tussen steden
Niet onmogelijk: CFA UK toont aan dat veel mensen slechts voor een fles wijn graag willen vertellen over hun professie!
Source: wikipedia http://en.wikipedia.org/wiki/Printing_press#mediaviewer/File:European_Output_of_Printed_Books_ca._1450%E2%80%931800.png
Gevolgen:
Protestantisme
Andere ismes
Ipv mond op mond vertellingen, wordt geschreven woord steeds belangrijker
Bijbel heeft verschillende interpretaties over wholy trinity: Mark beschrijft God en Jesus als 2 verschillende entiteiten terwijl Luke/John het als een entiteit omschrijft
Medische toepassingen zoals printen van huid/tissue (verbranding), gebids implantaties, gehoor apparaten, knie operaties
Toekomst: printen van organen (nieren)
Een van de kenmerken van de tv serie Colombo is het verschil tussen een bescheiden politie agent en de vaak succesvolle mensen die hij voor een moordonderzoek moet ondervragen
Het stellen van vragen is vaak lastig omdat de verdachten het vaak erg druk hebben, en een hoge sociale status bezitten
Actuarissen kunnen in een soortgelijke positie verkeren: in verzekeringen en pensioenen gaat veel geld om, waardoor het stellen van vragen lastig is
Innovatie vanuit klant perspectief is centraal in onze beroeps uitoefening
