2. ԿՅԱՆՔԸ
• Ծնվել է Հարավային Իտալիայում` Անդես գյուղում,
որտեղ նրա հայրը փոքր հողատեր էր։ Կրթություն է
ստացել նախ Կրեմոնայում, ապա Հռոմում, ուր հմտացել
է ճարտասանական արվեստում։ Գերադասելով
գյուղական կյանքը՝ 28 տարեկանում վերադարձել է իր
ծննդավայրը։ Մ.թ.ա. 41 թ. նրա հայրական հողամասը
բռնագրավվում է հօգուտ կայսերական բանակի
զինվորների, սակայն շուտով մտավորականների հայտնի
հովանավոր Մեկենասի միջնորդությամբ Վերգիլիոսը
նոր հողակտոր է ստանում։ Այնուհետև մինչև կյանքի
վերջը վայելել է Օգոստոս կայսեր բարյացակամությունը։
Մահացել է անժամանակ՝ մ.թ.ա. 19 թ.` 49 տարեկան
հասակում:
3. Ստեղծագործություններ
• Վերգիլիոսը գրել է երեք մեծ պոետիկ
ստեղծագործություն` բոլորը հեկզամետրիկ
(վեցաչափյան) հանգով։ Դրանք են՝ «Բուկոլիկներ»
(«Հովվականք», «Հովվական բանաստեղծություններ»),
գրության թվականը՝ մ.թ.ա. 42–39 (կամ 37)թթ,
«Գեորգիկներ» («Մշակականք», մ.թ.ա. 37-30թթ.) և
«Էնեական» (մ.թ.ա. 29–19 թթ)։ Միջնադարում
Վերգիլիոսին վերագրվում էին ևս մի քանի փոքր
պոևմներ (Appendix Vergiliana)։
• «Բուկոլիկներ» հովվերգական պոեմում Վերգիլիոսը
նկարագրում է գյուղական կենցաղը, գավառի
գունավետ և ծաղկավետ աշխարհը, հովվական խաղաղ
ապրելակերպը։
4. • «Գեորգիկներ» պոեմը դիդակտիկ բնույթ ունի,
նախորդի տրամաբանական շարունակությունն է,
նվիրված է գավառի ստեղծարար կյանքին,
գյուղատնտեսությանը։ Պոեմը բաղկացած է չորս
մասից, առաջինը նվիրված է հողագործությանը,
երկրորդը՝ այգեգործությանը, երրորդը՝
անասնապահությանը և չորրորդը՝
մեղվաբուծությանը։ Նկարագրում է
գյուղատնտեսական աշխատանքները, տալիս
բազմաթիվ օգտակար գործնական խորհուրդներ։
5. • Վերգիլիոսի լավագույն երկը և հին հռոմեական
գրականության գլուխգործոցը «Էնեական»
էպիկական պոեմն է։ Պոեմում էպիկական լայն
կտավի վրա պատմվում է հռոմեացիների ծագման,
նրանց առասպելական նախահոր՝ Էնեասի
թափառումների, քաջագործությունների և
հերոսական կերպարի մասին։ Պոեմը բաղկացած է
12 գրքից, որոնց վերջնական տեսքի բերել
հեղինակը չի հասցրել։ Պոեմի առաջին վեց երկերը
պատմում են Էնեասի թափառումների, իսկ
մյուսները՝ Իտալիայի բնիկների հետ նրա ունեցած
կռիվների մասին։ Հատկապես հռչակավոր է
պոեմի այն հատվածը, որտեղ պատմվում
է Կարթագենում Էնեասի ապաստանելու և Դիդոնե
թագուհու հետ նրա սիրային կապի մասին։
6. • Վերգիլիոսը չի ցանկացել իր երկն անավարտ
վիճակով հրապարակել ու մահվանից առաջ
պատվիրել է այն ոչնչացնել, սակայն Օգոստոս
կայսրը, հակառակ բանաստեղծի վերջին կամքի,
հրապարակել է «Էնեականը»։