2. Generatiekloof
“Is niet het belangrijkste verschil tussen de baby-
boomers en de jongerengeneratie dat er in het
verleden veel meer maatschappelijk draagvlak
was dan tegenwoordig om een royaal stelsel van
publieke voorzieningen in stand te houden en
daarvoor ook belasting af te dragen ? Met andere
woorden, de jongerengeneratie die jaloers is op de
babyboomers, zouden vooral moeten pleiten voor
hogere belastingen om daarmee allerlei voorzienin-
gen in stand te houden of uit te breiden waar zij de
babyboomers om benijden.”
“De huidige jongeren moeten meebetalen aan het
inkomen en de zorgkosten van de huidige generatie
ouderen maar steeds vaker klinken er geluiden dat zij
zelf in de toekomst niet meer op die steun kunnen rek-
enen. Zo betalen de jonge werknemers voor de regelin-
gen voor vervroegd uittreden voor de huidige oudere
werknemers maar tegen de tijd dat zij zelf oud zijn,
zullen de regelingen niet meer bestaan.
Hierdoor verandert de tweezijdige solidariteit tussen
jongeren en ouderen in eenzijdige solidariteit.“
Een omgekeerd generatieconflict? De jeugd verdient de toekomst
Ton Notten
3. ‘Jongeren denken dat
de belangrijke proble-
men die nu spelen en
die in de toekomst ook
zullen spelen vanzelf
zullen worden opgelost'
5. KLIMAAT probleem
Ik vind het “klimaat-gedoe” belangrijk en pro-
beer zelf ook bij de dragen aan een beter mi-
lieu. Het is een kleine moeite om de fiets te
nemen,spaarlampen te gebruiken, je afval te
scheiden etc.
Vlaflip87 - yes.nl
5 trendreport generatiekloof
6. Interview
Naam : Naomi Bosvelt
Leeftijd: 24
Opleiding: MBO adminis-
tratief medewerkster
Werk: Financieel
medewerker
Ik maak mij zorgen over de toenemende vergrijzing. Die kosten lopen erg
op. Ook maak ik me zorgen over de zorg. Het is belangrijk dat ouderen
goed worden verzorgd en dat er genoeg mensen zijn om de ouderen
te verzorgen. Dit moet ook betaalbaar blijven voor iedereen. Iedereen
moet wel meebetalen aan de kosten van de vergrijzing. Daarbij mag ook
verwacht worden dat ouderen meebetalen en dat het eerlijk gebeurd. Ik
ga ervan uit dat de toekomst qua sociale zekerheid slechter wordt door
de vergrijzing, en de oplopende kosten. Maar ik denk dat het niveau ruim
voldoende blijft en dat we met best wat minder kunnen. We hebben ruim
genoeg en kunnen best een beetje inleveren.
Bij sommige beroepen vind ik het prima om de AOW-leeftijd te verhogen,
maar er zijn ook zware beroepen en van die mensen kan je het niet vra-
trendreport generatiekloof 6
7. gen. Deze mensen zijn vaak ook op jonge leeftijd begonnen. Hoog opgeleide
mensen hebben vaak een goede baan met veel uitdagingen, daarvan kan je
best vragen langer door te werken. De mensen die een goed pensioen heb-
ben, kunnen best meebetalen aan hun AOW. Het is ook niet eerlijk om alle
kosten af te schuiven op de jongere generaties.
De grote problemen als klimaatverandering en kredietcrisis zijn ontstaan
door egoïstisch handelen van mensen, iedereen wil altijd maar meer en
beter zonder over de gevolgen hiervan na te denken. Het zou beter zijn als
iedereen meer verantwoordelijkheid neemt en minder aan zichzelf denkt.
Iedereen is verantwoordelijk voor de problemen van vandaag, dus niet
alleen de babyboomgeneratie. Misschien hadden ze wèl eerder moeten in-
grijpen, zoals bij de klimaatsverandering. De kredietcrisis is niet alleen, maar
wel mede door deze generatie veroorzaakt. Het zou helpen als zij minder
hebzuchtig zouden zijn geweest.
Als het gaat om het klimaatprobleem moet iedereen zijn verantwoordelijk-
heid nemen door zo veel mogelijk gebruik te maken van natuurlijke ener-
giebronnen en door verpakkingsmateriaal/gebruiksvoorwerpen te recyclen.
Ook zou duurzame energie meer gepromoot moeten worden. Ik heb heel
lang in een biologische winkel gewerkt en ben daardoor in aanraking geko-
men met biologische producten. Ik koop het nu omdat het eten veel meer
smaak heeft en veel minder chemische stoffen bevat. Daarnaast is het ook
beter voor milieu, mens en dier. Ik heb besloten om vegetarisch te gaan
eten, omdat ik vind dat dieren geen goed leven krijgen en dat ze daar wel re-
cht op hebben. Volgens mij kan het klimaatprobleem opgelost worden door
meer statiegeld op verpakkingsmateriaal en het recyclen, zuinigere auto’s en
duurzame energie.
7 trendreport generatiekloof
8. KREDIET crisis
Ik vind het redelijk schandalig dat de gener-
atie babyboom maximaal profiteert van diverse
regelingen en deze nu afbouwt voor de ko-
mende generaties. Ik zie persoonlijk geen heil
in doorwerken tot mijn 67-ste. Leuk hoor, zo'n
gemiddelde hogere levensverwachting, maar mijn
vader is 64 geworden en mijn moeder 69.
ikbenanoniem- viva.nl
trendreport generatiekloof 8
9. Interview
Naam: Arjan Maathuis
Leeftijd: 20
Opleiding: Bestuurskunde
Universiteit Twente
Voorzitter JOVD afdeling
Twente
Ik ben Arjan Maathuis en ik ben 20 jaar oud. Ik zit nu in het tweede
jaar van mijn studie Bestuurskunde aan de Universiteit van Twente. Ik
ben ook voorzitter van de JOVD afdeling Twente. Dat is de jongeren-
organisatie van de VVD. De JOVD hecht vooral waarde aan integratie,
een redelijke begroting van het Rijk en veiligheid.
Volgens mij is een goede oplossing tegen het klimaatprobleem het
plaatsen van kerncentrales; hierdoor vermindert je CO2-uitstoot,
maar heb je wel kernafval hetgeen niet direct schadelijk is voor het
milieu. Ik ben hier voor met het oog op het rendabel maken van
de exploitatie van kernfusie-energie, dat brengt namelijk geen ker-
nafval met zich mee. Bovendien moet er ook geïnvesteerd worden in
duurzame energie opwekking.
Met betrekking tot sociale zekerheid ziet onze toekomst er op dit mo-
ment slecht uit. Sociale zekerheid dient beperkt te worden, teneinde
het ook in de toekomst nog op een degelijke wijze te kunnen finan-
cieren. Zij die het écht nodig hebben dienen het uitgangspunt te zijn.
Werken moeten lonen, in plaats van dat ‘thuiszitten’ loont. Mensen
moeten meer verantwoordelijk worden gesteld voor hun eigen inko-
9 trendreport generatiekloof
10. men. Investeren in een kenniseconomie, dus in werkgelegenheid is daarbij
een vereiste.
F
Goede maatregelen voor de vergrijzing zijn de verhoging van de AOW
leeftijd naar 67 jaar, het waarborgen en controleren van de kwaliteit van
de zorg en bovendien zorgvoorzieningen aanbieden aan ouderen die daar
zelf financieel niet in kunnen voorzien.
Gezinnen zijn belangrijk voor de toekomst. Door de institutie van het gezin
wordt een individu bepaalde normen en waarden bijgebracht, die ook de
liberalen (dus niet alleen de christen-democraten) belangrijk vinden. Ve-
rantwoord burgerschap is belangrijk en begint bij je opvoeding. Een ideale
opvoeding leidt tot een participerende burger die werkt, stemt, belasting
betaalt, maatschappelijk actief is et cetera.
De regering moet de staatsschuld zo veel mogelijk beperken en het liefst
binnen 40 jaar wegwerken. Hoe hoger de staatsschuld, hoe groter de
rentelasten die ten laste gaan van de vrije bestedingsruimte van de Rijks-
begroting.
Veroorzakers van de kredietcrisis zijn de financiële instellingen, consu-
menten, overheden en toezichthouders. Het mechanisme tussen die vier
factoren heeft niet goed gewerkt. Door het aanmoedigen van Tophy-
potheken door de Amerikaanse overheid kwamen de consumenten (die
verantwoordelijk zijn voor hun eigen handelen, dus ook leengedrag) in de
problemen. Financiële instellingen hebben hier altijd van geprofiteerd.
Financiële toezichthouders hebben nooit ingegrepen, terwijl dit wel had
gemoeten. Beleggers die inzagen dat het niet goed ging met de financiële
instelling waarin zij belegd hadden, zijn uiteindelijke de eerste domino-
steen geweest die leidden tot de massale verkoop van aandelen waardoor
de beurskoers van de financiële instellingen als een kaartenhuis in elkaar
zakte en instellingen vervolgens omvielen.
trendreport generatiekloof 10
12. Interview
Naam: Jessica Potter
Leeftijd:19
Opleiding: Gezondheids-
wetenschappen UT Twenten
Ik woon op kamers, maar het gezin waar ik uit kom bestaat uit mijn
vader(49), die loonwerker is en moeder(47) die interieurverzorg-
ster is, een oudere zus (20), twee jongere zusjes (12 en 16) en een
broertje(14). Ons gezin is een hardwerkend gezin wat sober en niet uit-
bundig is. Sinterklaas en kerst worden bijvoorbeeld wel gevierd, maar
niet uitgebreid. We vinden respect voor regels en gezag in ons gezin
belangrijk en ook dat je je naaste liefhebt, of in ieder geval een poging
daartoe doet…
Als ik later zelf een gezin zou hebben dan zou ik het belangrijk vinden
dat alle gezinsleden respect voor elkaar hebben en elkaar accepteren.
Ook vind ik het sociale aspect belangrijk, iedereen moet oprecht be-
langstelling kunnen tonen voor elkaar.
Vanwege mijn opleiding denk ik regelmatig na over het probleem van
de vergrijzing. Met het klimaatprobleem houd ik mij niet zoveel bezig,
daar hoor je de laatste tijd ook niet zoveel over. Mijn ouders houden
zich alleen met dat soort problemen bezig als er iets over in de krant
trendreport generatiekloof 12
13. staat. Zolang ze er zelf niet mee te maken krijgen maken ze zich er ook
geen zorgen over.
Als mijn ouders later hulpbehoevend zouden worden, dan zou ik het liefst
willen dat ze in een verzorgingstehuis kwamen waar genoeg te doen is,
zowel op sociaal als lichamelijk gebied, bijvoorbeeld door uitstapjes naar
buiten. Toch ben ik bang dat de zorg voor mijn ouders later op mij en mijn
broertje en zusjes terecht zal komen, omdat mijn ouders zeer waarschijn-
lijk niet naar een verzorgingshuis willen. Wanneer hier ook nog eens een
prijskaartje aan vastzit, dan is de kans dat wij de zorg voor hen op ons
moeten nemen vrij groot. Dit lijkt me verschrikkelijk, gezien de bemoe-
ienis die ze gaan leveren op ons leven. Daarbij worden het waarschijnlijk
stugge, starre mensen, die liever geen hulp van anderen ontvangen.
Voor de toekomst ben ik niet bang dat ik het financieel krap zal krijgen,
mijn opleiding biedt me genoeg perspectief en mijn toekomstige man zal
hoogstwaarschijnlijk ook hoogopgeleid zijn. Ik ben wel bang dat ik later
moet opdraaien voor mijn ouders als die stoppen met werken, ook al denk
ik dat die zo lang mogelijk zullen blijven doorgaan.
13 trendreport generatiekloof
14. SOCIALE zekerheid
Sociale zekerheid dient beperkt te worden,
ten einde het ook in de toekomst nog op een
degelijke wijze te kunnen financieren. Zij die
het écht nodig hebben dienen het uitgang-
spunt te zijn. Werken moeten lonen, in plaats
van dat ‘thuiszitten’ loont.
Arjan Maathuis JOVD voorzitter Twente
trendreport generatiekloof 14
15. Maar d
eA
de ‘AOW OW is niet ech
n tp
leden. N aar67’- hyves h opulair: zelfs
ie ee
richt ac mand heeft no ft maar tien
htergela g een fo
ten. rumbe-
Zolang er ouderen zijn die profiteren van on-
betaalbare voorzieningen, zal onze generatie veel
meer afdragen dan we terugkrijgen. De baby-
boomers mogen dan wel een mooi land voor ons
hebben opgebouwd, ze hebben het in waarde-
loze staat aan ons achtergelaten.
Rosanne Hertzberger (25) columnist NRC next
15 trendreport generatiekloof
16. Enquête
Voor dit Trendreport is er een enquête gehouden onder 32 mannen en
52 vrouwen met de gemiddelde leeftijd van 21 jaar. De jongste deelnem-
er is 16 jaar en de oudste 26. Het grootste deel van de deelnemers is stu-
dent. De onderwerpen van de enquête zijn onder andere doorwerken tot
67 jaar, kredietcrisis, klimaatverandering, vergrijzing en staatsschuld. Het
grote verschil tussen mannen en vrouwen als het gaat om doorwerken
tot 67 jaar is opvallend. Zo is 73 procent van de vrouwen niet bereid door
te werken tot 67 jaar, tegenover 27 procent van de mannen.
Het resultaat van de enquête geeft aan dat jongeren zich over het alge-
meen geen zorgen maken over de problemen van de toekomst, behalve
als de problemen hunzelf aangaan. Zo geeft bijvoorbeeld 58 procent aan
zich geen zorgen te maken over de vergrijzing. Terwijl 62 procent aan-
geeft dat ze bang zijn dat ze de kosten voor de vergrijzing moeten be-
talen.
trendreport generatiekloof 16
17. “Jongeren maken zich
weinig zorgen over de
grote problemen, den-
ken wel na over de
toekomst en zijn vooral
bang voor financiële
onzekerheid”
Annet en Sarah
november 2009
