SlideShare a Scribd company logo

Rruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjes

•
•
RregullatIslame
RregullatIslame

Rruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjes

Education
1 of 18
Download to read offline
2 Artikulli: Rruga për sqarimin e rasteve të përzierjes ndërmjet burrave dhe grave. Autor: Kolosi Shejkh Muhammed Ali Ferkus - Allahu e ruajttë - . Burimi: https://ferkous.com/home/?q=art-mois-23 Përkthyes: Spartak Ejjub Spahija Mail: dituriaedobishme@gmail.com
3 Rastet e përzierjes së grave me burrat Pyetja: Ajo që nuk fshihet është se prej gjërave me të cilat është sprovuar umeti islam aktualisht është përzierja e grave me burrat në pjesën më të madhe të vendeve publike, veçanërisht në vendet e punës dhe të shkollës. A ta braktisë burri punën dhe studimin për shkak të përzierjes? A ka ndonjë gjynah në këtë? A ka raste të përjashtuara për të cilat kihet nevojë për përzierjen? Allahu ju bekoftë! Përgjigja: Të gjitha faleminderimet dhe lavdërimet i përkasin Allahut, Zotit të botrave. Salati dhe selami qofshin për atë të cilin Allahu e ka dërguar mëshirë për mbarë botën, për familjen, shokët dhe vëllezërit e tij deri në Ditën e Shpërblimit. Më pas: Rastet e përzierjes së grave me burrat janë tre: Rasti i parë: Përzierja midis mahremëve (të cilët e kanë të ndaluar të martohen me njëri-tjetrin). Ky rast është i lejuar fetarisht dhe nuk ka ndonjë mosmarrëveshje ndërmjet dijetarëve për lejueshmërinë e saj. Po ashtu, edhe përzierja me ato të cilat është bërë akti i martesës, për këtë rast ka konsensus për shkak të citateve të ardhura për ndalimin e martesës me mahremin (të afërmin), dhe citatet që kanë ardhur për burrat, për të cilët lejohet të shfaqet zbukurimi i saj përpara tyre. Prej këtyre citateve është Fjala e Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬ ‫ﱳ‬ ‫ﱴ‬ ‫ﱵ‬ ‫ﱶ‬ ‫ﱷ‬ ‫ﱸ‬ ‫ﱹ‬ ‫ﱺ‬ ‫ﱻ‬ ‫ﱼ‬ ‫ﱽ‬ ‫ﱾ‬ ‫ﱿ‬ ‫ﲀ‬ ‫ﲁ‬ ‫ﲂ‬ ‫ﲃ‬ ‫ﲄ‬ ‫ﲅ‬ ‫ﲆ‬ ‫ﲇ‬ ‫ﲈ‬
4 ‫ﲉ‬ ‫ﲊ‬ ‫ﲋ‬ ‫ﲌ‬ ‫ﲍ‬ ‫ﲎ‬ ‫ﲏ‬ ‫ﲐ‬ ‫ﲑ‬ ‫ﲒ‬ ‫ﲓ‬ ‫ﲔ‬ ‫ﲕ‬ ‫ﲖ‬ ‫ﲗ‬ ‫ﲘ‬ ‫ﲙ‬ ‫ﲚ‬ ‫ﲛ‬ ‫ﲜ‬ ‫ﲝ‬ ‫ﲞ‬ ‫ﲟ‬ ‫ﲠ‬ ‫ﲡ‬ ‫ﲢ‬ ‫ﲣ‬ ‫ﲤ‬ ‫ﲥ‬ ‫ﲦ‬ ‫ﲧ‬ ‫ﲨ‬ ‫ﲩ‬ ‫ﲪ‬ ‫ﱠ‬ :‫اء‬ ‫س‬ ‫ن‬ ‫ال‬ ٢٣ "U ndalohet kurorëzimi me nënat tuaja, me bijat tuaja, me motrat tuaja, me hallat tuaja, me tezet tuaja, me bijat e vëllaut tuaj, me bijat e motrës suaj, me nënat (gratë) që u kanë dhënë gji, me motrat tuaja që kanë thithur prej një gjiu, me nënat e grave tuaja (vjehrat), me vajzën e gruas suaj, - e cila gjendet nën kujdestarinë tuaj, nëse me atë grua keni pasur marrëdhënie bashkëshortore; e nëse nuk keni pasur marrëdhënie bashkëshortore, atëherë nuk ka pengesa (për kurorëzim me vajzën e gruas). U ndalohet kurorëzimi me gratë e bijve të barkut tuaj dhe t’i tuboni dy motra (artake), përveç rasteve që kanë ekzistuar para islamizmit. Se Allahu, me të vërtetë është Falës i madh dhe Mëshirues." [Surja En-Nisa, 23] Dhe Fjala e Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﲇ‬ ‫ﲈ‬ ‫ﲉ‬ ‫ﲊ‬ ‫ﲋ‬ ‫ﲌ‬ ‫ﲍ‬ ‫ﲎ‬ ‫ﲏ‬ ‫ﲐ‬ ‫ﲑ‬ ‫ﲒ‬ ‫ﲓ‬ ‫ﲔ‬ ‫ﲕ‬ ‫ﲖ‬ ‫ﲗ‬ ‫ﲘ‬ ‫ﲙ‬ ‫ﲚ‬ ‫ﲛ‬ ‫ﲜ‬ ‫ﲝ‬ ‫ﲞ‬ ‫ﲟ‬ ‫ﲠ‬ ‫ﲡ‬ ‫ﲢ‬ ‫ﲣ‬ ‫ﲤ‬ ‫ﲥ‬ ‫ﲦ‬ ‫ﲧ‬ ‫ﲨ‬ ‫ﲩ‬ ‫ﲪ‬ ‫ﲫ‬ ‫ﲬ‬ ‫ﲭ‬ ‫ﲮ‬ ‫ﲯ‬ ‫ﲰ‬ ‫ﲱ‬ ‫ﲲ‬ ‫ﲳ‬ ‫ﲴ‬ ‫ﲵ‬ ‫ﲶ‬ ‫ﲷ‬ ‫ﲸ‬ ‫ﲹ‬ ‫ﲺ‬ ‫ﲻ‬ ‫ﲼ‬ ‫ﲽ‬ ‫ﲾ‬ ‫ﲿ‬ ‫ﳀ‬ ‫ﳁ‬ ‫ﳂ‬ ‫ﳃ‬
5 ‫ﳄ‬ ‫ﳅ‬ ‫ﳆ‬ ‫ﳇ‬ ‫ﳈ‬ ‫ﳉ‬ ‫ﳊ‬ ‫ﳋ‬ ‫ﳌ‬ ‫ﳍ‬ ‫ﳎ‬ ‫ﳏ‬ ‫ﳐ‬ ‫ﳑ‬ ‫ﳒ‬ ‫ﱠ‬ :‫نور‬ ‫ال‬ ٣١ "...dhe le të mos tregojnë nga stolitë e tyre (pjesët e trupit), përveç atyre që janë të dukshme (të domosdoshme). Dhe, le të lëshojnë pelerinën e vet në anët e (trupit të) tyre dhe le t’u mos tregojnë stolitë e tyre, përpos: bashkëshortëve të tyre, ose baballarëve të tyre, ose vjehrrive të tyre, ose bijve të tyre, ose djemve të bashkëshortëve të tyre, ose vëllezërve të tyre, ose djemve të vëllezërve të tyre, ose djemve të motrave të tyre ose ose grave (mikeshave) të tyre, ose atyre që i kanë nën pushtet (si skllavët), ose atyre që u shkojnë pas (për të arritur lëmoshë) e që nuk kanë pretendime tjera ndaj femrave. E këta janë meshkujt apo fëmijët që nuk i dinë ngacmimet e femrave. Dhe mos t’i rrahin këmbët e tyre (për tokë) që të hetohen stolitë e tyre të fshehta. Të gjithë ju, o besimtarë, pendohuni te Allahu, që të arrini shpëtimin!" [Surja Nur, 31] Rasti i dytë: Përzierja mëkatare për të cilën synohet zinaja dhe fesadi. Ndalueshmëria e kësaj është e dukshme me citat dhe me konsensus (ixhma). Prej citateve që e ndalojnë këtë është Fjala e Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﱺ‬ ‫ﱻ‬ ‫ﱼ‬ ‫ﱽ‬ ‫ﱾ‬ ‫ﱿ‬ ‫ﲀ‬ ‫ﲁ‬ ‫ﲂ‬ ‫ﲃ‬ ‫ﱠ‬ ٣٢ "Dhe, mos iu afroni kurvërisë, se ajo është vepër shumë e keqe dhe rrugë e shëmtuar!" [Surja El-Isra, 32]
6 Dhe Fjala e Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬ ‫ﱁ‬ ‫ﱂ‬ ‫ﱃ‬ ‫ﱄ‬ ‫ﱅ‬ ‫ﱆ‬ ‫ﱇ‬ ‫ﱈ‬ ‫ﱉ‬ ‫ﱊ‬ ‫ﱋ‬ ‫ﱌ‬ ‫ﱍ‬ ‫ﱎ‬ ‫ﱏ‬ ‫ﱐ‬ ‫ﱑ‬ ‫ﱒ‬ ‫ﱓ‬ ‫ﱔ‬ ‫ﱕ‬ ‫ﱖ‬ ‫ﱗ‬ ‫ﱘ‬ ‫ﱠ‬ :‫ان‬ ‫فرق‬ ‫ال‬ ٦٨ "edhe ata që pos Allahut, nuk i luten ndonjë zoti tjetër, dhe të cilët, nuk vrasin njeri që e ka ndaluar Allahu, përveç me të drejtë (që ka merituar dënimin), dhe që nuk bëjnë kurvëri, - e kush i bën këto do t’i takojë dënimi i mëkatit," [Surja El-Furkan, 68] Rasti i tretë: Përzierja e grave me burrat e huaj në vendet e studimit dhe punës; përzierja në rrugë, në spitale, autobusë dhe në vende të tjera, në atë formë që çon burrat - me një rrugë apo me tjetër - për tek rënia në fitne me gratë dhe anasjelltas; gratë bien në fitne me burrat. Gjykimi i kësaj përzierje është ndalimi dhe moslejimi, për shkak të marrjes në konsideratë të përfundimit të lidhjes të secilit gjini me tjetrin me një lidhje që të çon te ajo që të çon edhe rasti i dytë, si: fesadi, paturpësisa dhe mëkati, ndërkohë, 'mjetet marrin gjykimin e synimeve' dhe 'mjeti i synimit është i synuar'.1 Porse, problemi që supozon veten në çështjen e këtij lloj përzierje e cila është përhapur tejmase, sidomos në vendet e Algjerisë, sillet në këtë formë pyetjeje që vijon: 1 Shih për tri rastet e përzierjes në: ‘Fetaua ue rrasail Shejkh Muhammed ibën Ibrahim Ali Esh-Shejkh vëll. 10 fq. 35-44.’
7  A merr mëkat në mënyrë absolute secila gjini për përzierjen, qoftë edhe nëse gjendet ndonjë nevojë apo domosdoshmëri tek të dy gjinit, apo nëse nuk gjendet te asnjëri prej tyre, apo nëse gjendet vetëm te njëri prej tyre dyve?  A pohohet gjykimi i mëkatit të përzierjes qoftë edhe nëse sigurohet prej fitnes apo vetëm supozohet se mund të ndodh? A ka lidhje mëkati veçanërisht vetëm me daljen e gruas prej shtëpisë dhe përzierjes së saj me burrat për shkak të kundërshtimit të urdhërimit për qëndrimin në shtëpi si origjinë e saj, dhe nuk merr mëkat nëse del prej shtëpisë në mënyrë të përjashtuar prej origjinës për shkak të nevojës dhe domosdoshmërisë, duke iu përmbajtur rregullave të sheriatit për daljen prej shtëpisë?  A merr mëkat në mënyrë absolute burri që përcjell origjinën e tij (e cila është kërkimi i rrizkut), apo nuk merr mëkat përveç nga ana e moskujdesit të tij dhe mosmarrjes së mjeteve parambrojtëse prej rënies në fitne dhe fesad, si: ulja e shikimit, devotshmëria ndaj Allahut nën kufijtë e mundësive në marrëdhëniet me to, mburojes së agjërimit, dhe të ngjashme me këto; për të ruajtur fenë dhe për të larguar zemrën prej animit kah to? Këto probleme të hedhura janë për tu parë dhe për tu shqyrtuar hollësisht:
8 Përcaktimi i origjinës së shkakut të përzierjes Meriton të tërhiqet vëmendja se shkaku i fitnes së grave është dalja e gruas prej origjinës së saj - e cila është qëndrimi i saj në shtëpi - duke mos pasur nevojë për të dalë, në formë përzierje me burrat dhe në formë zbukurimi, si vërtetim i Fjalës së Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﱦ‬ ‫ﱧ‬ ‫ﱨ‬ ‫ﱩ‬ ‫ﱪ‬ ‫ﱫ‬ ‫ﱬ‬ ‫ﱭ‬ ‫ﱮ‬ ‫ﱠ‬ :‫زاب‬ ‫األح‬ ٣٣ "Dhe qëndroni në shtëpitë tuaja e mos u zbuloni (mos shfaqni bukurinë e vetes, të rrobave dhe të stolive përpara shikimit të burrave) ashtu siç janë zbuluar në kohën e xhahiljetit (injorancës, përpara Islamit)..." [Surja El-Ahzab, 33] Sheriati e ka detyruar atë të qëndrojë në shtëpi dhe e ka ndaluar të dal prej saj, përveç në raste domosdoshmërie dhe nevoje sheriatike, sikurse është vërtetuar prej hadithit të Seudas, e bija e Zem'aas - Allahu qoftë i kënaqur me të - : « ‫د‬َ‫ق‬ َ‫ِن‬‫ذ‬ُ‫أ‬ ‫ن‬ُ‫ك‬َ‫ل‬ ‫ن‬َ‫أ‬ َ‫ن‬‫ج‬ُ‫ر‬‫َخ‬‫ت‬ ‫ن‬ُ‫ك‬ِ‫ت‬َ‫ج‬‫ا‬َ‫ح‬ِ‫ل‬ » "Ju është dhënë leje juve që të dilni për nevojat tuaja." 2 Domethënë: Gruaja del në raste të plotësimit të nevojave të saj, sidomos kur nuk ka ndonjë që të shpenzojë për të, ose del për plotësimin e nevojave apo obligimeve, sikurse lidhja farefisnore, dhe të tjera prej gjërave që ka lidhje me nevojat, duke u siguruar prej fitnes. Lejimi i daljes së gruas prej vendit të shtëpisë së saj është përjashtim prej origjinës së qëndrimit të saj në shtëpi. 2 Transmeton Bukhariu nr. 5237, Muslimi nr. 2170, Ahmedi nr. 24290, Bejhakiu nr. 13507.
9 Ndërkohë, burri ndryshon nga gruaja në këtë origjinë, ngase dalja prej shtëpisë për shkak të kërkimit të fitimeve të të ardhurave dhe kërkimit të rrizkut është obligim i domosdoshëm për të. Ai është i urdhëruar të shpenzojë për shtëpinë, për shkak se Allahu i Lartësuar thotë: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬ ‫ﱥ‬ ‫ﱦ‬ ‫ﱧ‬ ‫ﱨ‬ ‫ﱩ‬ ‫ﱪ‬ ‫ﱠ‬ :‫الق‬ ‫ط‬‫ال‬ ٧ "Le të shpenzojë pasaniku sipas pasurisë që ka..." [Surja Et- Talak, 7] Dhe për shkak të Fjalës së Allahut të Plotfuqishëm: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﲙ‬ ‫ﲦ‬ ‫ﲧ‬ ‫ﲨ‬ ‫ﲩ‬ ‫ﲪ‬ ‫ﲫ‬ ‫ﲬ‬ ‫ﱠ‬ :‫بقرة‬ ‫ال‬ ٢٣٣ "...Babai i fëmijës është i obliguar, sipas mundësisë së tij, që t’i furnizojë ato me ushqim dhe veshmbathje..." [Surja El-Bekarah, 233] Allahu e ka detyruar burrin që të shpenzojë për të dhe të mbikëqyrë të gjithë çështjet e saj. Allahu i Lartësuar ka thënë: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﱁ‬ ‫ﱂ‬ ‫ﱃ‬ ‫ﱄ‬ ‫ﱅ‬ ‫ﱆ‬ ‫ﱇ‬ ‫ﱈ‬ ‫ﱉ‬ ‫ﱊ‬ ‫ﱋ‬ ‫ﱌ‬ ‫ﱍ‬ ‫ﱎ‬ ‫ﱏ‬ ‫ﱠ‬ :‫اء‬ ‫س‬ ‫ن‬ ‫ال‬ ٣٤ "Meshkujt udhëheqin (dhe përkujdesën) për grtë, meqë Perëndia i ka graduar (meshkujt) me disa cilësi (si fuqia fizike e tyre) mbi ato, - dhe, meqë ata shpenzojnë pasurnë e tyre (për furnizim)..." [Surja En-Nisa, 34]
10 Burri është mbikëqyrës i gruas, domethënë: udhëheqësi, i madhi dhe prijësi i saj, për shkak të superioritetit të tij në veten e tij, dhe për shkak të vlerës së tij që ka në shpenzimin dhe mehrin, andaj është e përshtatshme që ai të jetë mbikëqyrësi i saj.3 Sikurse ka thënë Allahu i Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﲎ‬ ‫ﲏ‬ ‫ﲐ‬ ‫ﲑ‬ ‫ﱠ‬ :‫بقرة‬ ‫ال‬ ٢٢٨ "...por burrat kanë një shkallë më tepër (përgjegjësie) mbi to..." [Surja El-Bekarah, 228] - qoftë ky kujdestarë apo bashkëshortë, në mënyrë që gruaja të qëndrojë në shtëpi, në atë vend për të cilin është caktuar me përgjegjësi ndaj tyre në fjalën e tij - sal- lAllahu alejhi ue sel-lem - : « ُ‫ة‬َ‫أ‬‫ر‬َ‫م‬‫ال‬ َ‫و‬ ‫ة‬َ‫ي‬ِ‫ع‬‫ا‬ َ‫ر‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ ِ‫ل‬‫ه‬َ‫أ‬ ِ‫ت‬‫ي‬َ‫ب‬ ‫ا‬َ‫ه‬ ِ‫ج‬‫و‬َ‫ز‬ ،ِ‫ه‬ِ‫د‬َ‫ل‬ َ‫و‬ َ‫و‬ َ‫ِي‬‫ه‬ َ‫و‬ ‫ة‬َ‫ل‬‫و‬ُ‫ئ‬‫س‬َ‫م‬ ‫م‬ُ‫ه‬‫ن‬َ‫ع‬ » "Gruaja është mbikëqyrëse e anëtarëve të shtëpisë së burrit dhe fëmijëve të tij. Ajo është përgjegjëse për ta." 4 Të gjithë këto citate janë përkrahje dhe përforcime të origjinës të përmendur më parë. Ajo origjinë është Fjala e Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﱦ‬ ‫ﱧ‬ ‫ﱨ‬ ‫ﱩ‬ ‫ﱪ‬ ‫ﱫ‬ ‫ﱬ‬ ‫ﱭ‬ ‫ﱮ‬ ‫ﱠ‬ ٣٣ "Dhe qëndroni në shtëpitë tuaja e mos u zbuloni (mos shfaqni bukurinë e vetes, të rrobave dhe të stolive përpara shikimit të 3 Shih tefsirin e ibën Kethirit vëll. 1 fq. 491. 4 Transmeton Bukhariu nr. 7138, Muslimi nr. 1829, Ebu Daudi nr. 2928, Tirmidhiu, 1705 nga hadithi Abdull-llah ibën Umer - Allahu qoftë i kënaqur me të - .
11 burrave) ashtu siç janë zbuluar në kohën e xhahiljetit (injorancës, përpara Islamit)..." [Surja El-Ahzab, 33] Prandaj, burrit nuk i lejohet të hyjë tek gruaja (huaj) në origjinën e saj (në shtëpinë e saj) të pohuar me fjalën e tij - sal-lAllahu alejhi ue sel-lem - : « ‫م‬ُ‫ك‬‫ا‬‫ي‬ِ‫إ‬ َ‫ل‬‫و‬ُ‫خ‬ُّ‫د‬‫ال‬ َ‫و‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ ِ‫اء‬َ‫س‬ِ‫الن‬ »، "Kujdesni e mos hyni tek gratë!" Një burrë prej Ensarëve tha: "O i Dërguar i Allahut! Po te gruaja e vëllait?" Ndërsa ai tha: « ُ‫و‬‫م‬َ‫ح‬‫ال‬ ُ‫ت‬‫و‬َ‫م‬‫ال‬ » "Gruaja e vllait është vdekja (zemrës, rrezik i madh)." 5 Edhe pse gruas i lejohet të dali prej origjinës së saj (shtëpisë) në formë përjashtimi, mirëpo kjo është e kushtëzuar me sigurinë prej fitnes dhe kryerjen e rregullave të sheriatit. Kjo bëhet: • duke iu përmbajtur xhilbabit të saj, • duke mos u parfumuar, • duke ecur në cepet e rrugës dhe jo në mes të rrugës; pa tundje e lëvizje që tërheqin shikimet e burrave, ose që provokon vëmendjen dhe epshin e tyre; duke u ruajtur kështu prej litarëve dhe rrjetave të shejtanit, ngase shejtani urdhëron për vepra të këqia e të turpshme; 5 Transmeton Bukhariu nr. 5232, Muslimi nr. 2172, Tirmidhiu nr. 1171, Ahmedi nr. 17347.
12 nefsi është që urdhëron shumë për vepra të këqija, e ndërsa epshi të verbon e të shërdhon. Për shkak të kësaj, dhe për shkak të fitnes që ndodh me daljen e gruas prej origjinës së saj (shtëpisë), pa ndonjë domosdoshmëri dhe pa ndonjë nevojë që ta shtyjë për te dalja, gruaja në këtë rast është padyshim mëkatare, sepse ajo është shkaktarja e fitnes, nuk është burri mëkatari nëse ai ruhet prej përzierjes sa të mundet dhe e kundërshton atë sa të mundet; duke ruajtur kështu fenë dhe duke shpëtuar nderin me bërjen e shkaqeve ruajtëse që të ruajnë prej animit kah tyre dhe rënies në rrjetat e tyre. Nëse gruaja del në rast nevoje, atëherë ajo nuk merrë ndonjë mëkat, për shkak të hadithit të Seudah e bija e Zem'as - Allahu qoftë i kënaqur me të - të përmendur më parë, me kusht, këputjen e shkaqeve të fitneve, duke iu përmbajtur rregullave të sheriatit. Duke bërë me dije se përzierja nuk është e ndaluar në thelb, prandaj dhe ajo hynë nën rregullat e fikut; konkretisht tek rregulli: 'Ajo që në vetvete është e ndaluar, lejohet në rast domosdoshmërie; ndërsa ajo që është e ndaluar për shkaqe të tjera6 , lejohet në rast nevoje',7 dhe në rregullin: 'Ajo që është ndaluar për të bllokuar rrugën (që të çon tek harrami), lejohet në rast se dobia është epërsisht më e madhe'. 6 [Shënim i përkthyesit]: Domethënë: Është e ndaluar sepse ajo të çon tek harrami. Përshembull: Shikimi i gruas së huaj është ndaluar për shkak se kjo gjë të çon tek mëkatet e tjera, e deri në imoralitet. 7 [Shënim i përkthyesit]: Konkretisht: Përzierja me gratë e huaja është e ndaluar për shkak se kjo gjë - në përgjithësi - të çon në harrame të tjera, e deri në imoralitet. Porse, në rast nevoje, konkretisht për kërkimin e rrizkut, burrit i lejohet përzierja, breda kufijve dhe normave të fesë.
13 Prej shembujve të këtij rregulli është Fjala e Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﱮ‬ ‫ﱯ‬ ‫ﱰ‬ ‫ﱱ‬ ‫ﱲ‬ ‫ﱳ‬ ‫ﱴ‬ ‫ﱵ‬ ‫ﱶ‬ ‫ﱷ‬ ‫ﱸ‬ ‫ﱹ‬ ‫ﱺ‬ ‫ﱻ‬ ‫ﱼ‬ ‫ﱽ‬ ‫ﱾ‬ ‫ﱿ‬ ‫ﲀ‬ ‫ﲁ‬ ‫ﲂ‬ ‫ﲃ‬ ‫ﲄ‬ ‫ﲅ‬ ‫ﲆ‬ ‫ﱠ‬ :‫نور‬ ‫ال‬ ٣٠ - ٣١ "Thuaju besimtarëve që të ulin shikimet e tyre dhe le t’i ruajnë organet e veta gjenitale; kjo është më mirë për ta. Me të vërtetë, Allah është i Gjithëditur për atë që punojnë ata. Dhe, thuaju besimtareve, që t’i ulin shikimet e tyre dhe le t’i ruajnë organet e veta..." [Surja En-Nur, 30-31] 8 Ndërsa prej argumenteve nga sunneti është: Udhëtimi i Ummu Kulthum e bija e ‘Ukbes ibën Ebij Mu’ajt - Allahu qoftë i kënaqur me të - . Ajo kishte dalë atë ditë për tek i Dërguari i Allahut - sal- lAllahu alejhi ue sel-lem - ndërkohë që ajo ishte vajzë e pamartuar. Familja e saj erdhi te Pejgamberi - sal-lAllahu alejhi ue sel-lem - duke i kërkuar atij që ta kthejë mbrapsht, ndërsa ai nuk ua ktheu mbrapsht për shkak të asaj që ka zbritur Allahu për to: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﲗ‬ ‫ﲘ‬ ‫ﲙ‬ ‫ﲚ‬ ‫ﲛ‬ ‫ﲜ‬ ‫ﲝ‬ ‫ﲞ‬ ‫ﲟ‬ ‫ﲠ‬ ‫ﲡ‬ ‫ﲢ‬ ‫ﲣ‬ ‫ﲤ‬ ‫ﲥ‬ ‫ﲦ‬ ‫ﲧ‬ ‫ﲨ‬ ‫ﲩ‬ ‫ﲪ‬ ‫ﲫ‬ ‫ﲬ‬ ‫ﲭ‬ ‫ﲮ‬ ‫ﲯ‬ ‫ﲰ‬ ‫ﲱ‬ ‫ﲲ‬ ‫ﲳ‬ ‫ﲴ‬ ‫ﱠ‬ :‫نة‬ ‫ح‬ ‫ت‬ ‫م‬ ‫الم‬ ١٠ 8 [Shënim i përkthyesit]: Domethënë: Shikimi i gruas së huaj është e ndaluar, mirëpo lejohet që gruaja e huaj të shikohet brenda kufijve dhe normave të fesë, në rast nevoje, dhe në rast se dobia është epërsisht më e madhe. Përshembull: Në rast se dëshiron të martohesh me një vajzë konkretisht, dobia në shikimin e saj në këtë rast është epërsisht më e madhe, dhe ‘ajo që është e ndaluar për shkaqe të tjera - që në këtë rast është shikimi te gruaja e huaj - , lejohet në rast nevoje’, që në këtë rast është martesa.
14 “O ju që keni besuar! Kur gra besimtare vijnë tek ju si të shpërngulura, i provoni ato, ndonëse Allahu i njeh mjaft mirë për Besimin e tyre. Në qoftë se ju bindeni se ato janë besimtare të vërteta, atëherë mos i ktheni prapë te mosbesimtarët, sepse ato nuk janë (bashkëshorte) të ligjshme për mosbesimtarët dhe as mosbesimtarët nuk janë (bashkëshortë) të ligjshëm për ato.” [Surja El-Mumtahinah, 10] 9 Po ashtu, udhëtimi i Aishes - Allahu qoftë i kënaqur me të - kur ajo mbeti mbrapa me Safuan ibën el-Mu’attal - Allahu qoftë i kënaqur me të - .10 Nëse ajo nuk ka nevojë të dalë, atëherë ajo ndalohet të dalë, në mënyrë që të prehet rruga e shkatërrimit dhe përbërësit e tij. Citatet nga suneti kanë ardhur duke e pohuar qartë këtë bazë, prej tyre: Është e urryer (mekruh) që gruaja të dalë për të ndjekur xhenazen. Në hadithin e Umm ‘Atijes - Allahu qoftë i kënaqur me të - qëndron se ajo ka thënë: “Ne na ndalonin prej ndjekjes së xhenazes; nuk na është bërë obligim (ndjekja e xhenazes).” 11 Prej shkaqeve të ruajtjes prej përzierjes është: Ndalimi prej përzierjes në namaz, në rreshtimin e safit. I Dërguari i Allahut - sal- lAllahu alejhi ue sel-lem - ka thënë: 9 Transmeton Bukhariu nr. 2711 dhe nr. 2712. 10 Transmeton Bukhariu nr. 4141, Muslimi nr. 2770 nga hadith ii Aishes - Allahu qoftë i kënaqur me të - . 11 Transmeton Bukhariu nr. 1278, Muslimi nr. 938, Ahmedi nr. 20798.
15 « ُ‫ر‬‫َي‬‫خ‬ ِ‫وف‬ُ‫ف‬ُ‫ص‬ ِ‫ل‬‫ا‬َ‫ج‬ ِ‫الر‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُ‫ل‬‫و‬َ‫أ‬ ‫َا‬‫ه‬ُّ‫َر‬‫ش‬ َ‫و‬ ،‫َا‬‫ه‬ُ‫ر‬ ِ‫آخ‬ ُ‫ر‬‫َي‬‫خ‬ َ‫و‬ ِ‫وف‬ُ‫ف‬ُ‫ص‬ ِ‫اء‬َ‫س‬ِ‫الن‬ ‫َا‬‫ه‬ُ‫ر‬ ِ‫آخ‬ ‫َا‬‫ه‬ُّ‫َر‬‫ش‬ َ‫و‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُ‫ل‬‫و‬َ‫أ‬ » “Safi më i mirë i burrave është i pari, kurse më i keqi i tij është i fundit. Safi më i mirë i grave është i fundit, kurse më i keqi i tij është i pari.” 12 I Dërguari i Allahut ka nxitur që gruaja të largohet prej burrit dhe ka bërë që safi i fundit të jetë më mirë për të. Kjo tregon se Islami dëshiron largimin e grave prej burrave. Gjithashtu, grave u thonin: « َ ‫ل‬ َ‫ن‬‫ع‬َ‫ف‬‫َر‬‫ت‬ ‫ن‬ُ‫ك‬َ‫س‬‫و‬ُ‫ء‬ُ‫ر‬ ‫ى‬‫ت‬َ‫ح‬ َ‫ي‬ِ‫و‬َ‫ت‬‫س‬َ‫ي‬ ُ‫ل‬‫ا‬َ‫ج‬ ِ ‫الر‬ ‫ا‬ً‫س‬‫و‬ُ‫ل‬ُ‫ج‬ » “Mos i ngrini kokat, derisa burrat të ulen.” 13 Pejgamberi - sal-lAllahu alejhi ue sel-lem - ka njoftuar për rrezikun e mëkatit të përzierjes dhe për pasojat drejt së cilës të çon, si: përhapja e poshtërsive dhe gjërave të turpshme për shkak të fitnes së gruas. Ai ka treguar se shkaku i dëmit është dalja e saj (prej shtëpisë) në fjalën e tij - sal-lAllahu alejhi ue sel-lem - : « ‫ا‬َ‫م‬ ُ‫ت‬‫ك‬َ‫َر‬‫ت‬ ‫ِي‬‫د‬‫ع‬َ‫ب‬ ً‫ة‬َ‫ن‬‫ِت‬‫ف‬ ‫ر‬َ‫ض‬َ‫أ‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ ِ‫ل‬‫ا‬َ‫ج‬ ِ‫الر‬ َ‫ن‬ِ‫م‬ ِ‫اء‬َ‫س‬ِ‫الن‬ » "Nuk kam lënë pas meje fitneh më të dëmshme për burrat sesa gratë." 14 12 Transmeton Muslimi nr. 440, Ebu Daudi nr. 678, Tirmidhiu nr. 224, Nesaiu nr. 820, Ibën Maxheh nr. 1000, Ahmedi nr. 8486, prej hadithit të Ebu Hurejras - Allahu qoftë i kënaqur me të - . 13 Transmeton Bukhariu nr. 362, Muslimi nr. 441, Ebu Daudi nr. 630, Nesaiu nr. 766, Ahmedi nr. 15562, nga hadith ii Sehl ibën S’ad - Allahu qoftë i kënaqur me ta - . 14 Transmeton Bukhariu nr. 5096, Muslimi nr. 2740, Tirmidhiu nr. 2780, ibën Maxheh nr. 3998, Ahmedi nr. 21746, nga hadithi i Usamah ibën Zejd - Allahu qoftë i kënaqur me të - .
16 Në hadith qëndron: « ‫وا‬ُ‫ق‬‫ات‬َ‫ف‬ ‫ا‬َ‫ي‬‫ُّن‬‫د‬‫ال‬ ‫وا‬ُ‫ق‬‫ات‬ َ‫و‬ ‫؛‬َ‫ء‬‫ا‬َ‫س‬ِ‫الن‬ ‫ن‬ِ‫إ‬َ‫ف‬ َ‫ل‬‫و‬َ‫أ‬ ِ‫ة‬َ‫ن‬‫ِت‬‫ف‬ ‫ِي‬‫ن‬َ‫ب‬ َ‫ل‬‫ِي‬‫ئ‬‫ا‬ َ‫ر‬‫س‬ِ‫إ‬ ‫َت‬‫ن‬‫َا‬‫ك‬ ‫ِي‬‫ف‬ ِ‫اء‬َ‫س‬ِ‫الن‬ » "Ruhuni prej dynjasë dhe ruhuni prej grave, sepse fitnja (sprova) e parë e bijve të Israelit ishte tek gratë." 15 Gjithashtu, në një hadith qëndron: « ‫م‬ُ‫ك‬‫ا‬‫ي‬ِ‫إ‬ َ‫ل‬‫و‬ُ‫خ‬ُّ‫د‬‫ال‬ َ‫و‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ ِ‫اء‬َ‫س‬ِ‫الن‬ »، "Kujdesni e mos hyni tek gratë!" Një burrë prej Ensarëve tha: "O i Dërguar i Allahut! Po te gruaja e vëllait?" Ndërsa ai tha: « ُ‫و‬‫م‬َ‫ح‬‫ال‬ ُ‫ت‬‫و‬َ‫م‬‫ال‬ » "Gruaja e vllait është vdekja (zemrës, rrezik i madh)." 16 Këtu, mund të përkrahet me fjalën e ibën Abbasit - Allahu qoftë i kënaqur me të - duke shpjeguar Fjalën e Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬ ‫ﱢ‬ ‫ﱣ‬ ‫ﱤ‬ ‫ﱥ‬ ‫ﱦ‬ ‫ﱧ‬ ‫ﱨ‬ ‫ﱠ‬ :‫افر‬ ‫غ‬ ١٩ "(Allahu) di për shikimin e përvjedhur tradhtues të syrit dhe atë që fsheh zemra;" [Surja Gafir, 19] 15 Transmeton Muslimi nr. 2742, Tirmidhiu nr. 2191, ibën Maxheh nr. 4000, ibën Hibbani nr. 3221, Ahmedi nr. 11143, Bejhakiu nr. 6511, nga hadithi i Ebu Se'id el-Khudrri - Allahu qoftë i kënaqur me të - . 16 Transmetuesit janë treguar në fq. 11.
17 "Është ai burrë i cili gjendet tek njerëzit ndërkohë që te ata kalon gruaja. Ai u shfaq atyre se e ul shikimin prej saj. Nëse ai sheh se ata nuk e kanë mendjen, atëherë ai shikon drejt saj; kurse kur ai ka frikë se ata e kuptojnë këtë, atëherë ai e ul shikimin prej saj. Vërtetë, Allahu e ka ditur se ai do të dëshironte të shihte drej aurerit të saj. 17 Përderisa Allahu e ka cilësuar shikimin e atyre grave të cilat nuk është e lejuar (t’i shikosh), se është shikim tradhtues - edhe nëse ajo është te shtëpia e mahremëve të saj - , e si jo me përzierjen mëkatare që të çon deri në shkatërrim?! Nuk është e fshehur se poshtërsia në morale dhe devijimi prej seriozitetit për te rrëshqitja e epsheve dhe e poshtërsive është prej gjërave që e dobëson fuqinë e umetit dhe e largon atë. Poeti ka thënë: ‫ــت‬َ‫ي‬ِ‫ق‬َ‫ب‬ ‫ا‬َ‫م‬ ُ‫ق‬ َ ‫َل‬‫خ‬َ‫أل‬‫ا‬ ُ‫م‬َ‫م‬ُ‫األ‬ ‫ا‬َ‫م‬‫ن‬ِ‫إ‬ َ‫و‬ ‫ُوا‬‫ب‬َ‫ه‬َ‫ذ‬ ‫م‬ُ‫ه‬ُ‫ق‬ َ ‫َل‬‫خ‬َ‫أ‬ ‫ت‬َ‫ب‬َ‫ه‬َ‫ذ‬ ُ‫م‬ُ‫ه‬ ‫ن‬ِ‫إ‬َ‫ف‬ “Kombet janë të fortë për sa kohë që kanë morale; por nëse moralet ikin, atëherë edhe ata ikin (dobësohen).” Nëse burri frekuenton vendet e punës për të kërkuar rrizkun, nuk kërkohet prej tij që të kthehet në shtëpi, edhe nëse në vendet e punës ka fitneh të grave. Prej burrit kërkohet vetëm që të shkëpusi shkaqet e fitnes, si: ulja e shikimit, shmangia e bashkëbisedimit me to, dhe që ai të ketë frikë Allahun në shmangien e grave sa të ketë mundësi.18 17 Transmeton Ibën Ebij Shejbeh nr. 17228. Gjithashtu e transmeton Se'id ibën Mensur, ibën el-Mundhir, ibën ebij Hatim sikurse ka thënë el-Xhelal es-Sujuti në librin 'Ed-Durr el-Menthur' vëll. 7 fq. 282. Gjithashtu këtë e ka përmendur ibën Kethiri në Tefsirin e tij vëll. 7 fq. 123. 18 Është pyetur Shejkh Muhammed ibën Salih el-Uthejmin - Allahu e mëshiroftë - rreth gjykimit të studimit në një shkollë ku ka përzierje, ndërsa ai është përgjigjur: =
18 Kthimi në shtëpi i kërkohet vetëm gruas, e cila ka dalur prej origjinës së saj. Ajo është mëkatare nga aspekti i kundërshtimit të citateve të cilat urdhërojnë që ajo të qëndrojë në shtëpi, dhe nga aspekti i zbulimit e i zhveshjes së saj. Kjo është fitnja dëmtuese për burrat, për kombet dhe për fenë. Atij i lejohet frekuentimi i vendeve të punës, përderisa ai kujdeset për fenë e tij sa të ketë mundësi, sepse ai e ka obligim shpenzimin për familjen e tij; detyrën e ka mbi supe, dhe fitimin e të ardhurave e ka obligim, ndryshe nga gruaja, ngase asaj ia kanë marrë përsipër furnizimin të tjerët... Algjeri më 28 Shaban 1428H, që përkon me datën 10 shtator 2007. = “Sidoqoftë, ne themi: O vlla! Është obligim që ti të kërkoshë një shkollë që nuk ka këtë gjendje. Nëse nuk gjen ndonjë shkollë tjetër, vetëm se me këtë gjendje dhe ti ndërkohë ke nevojë për shkollimin, atëherë ti lexo, studio dhe mundohu sa të kesh mundësi të largohesh prej mëkatit dhe fitness, duke ulur shikimin, duke ruajtur gjuhën. Mos i fol grave, e as mos kalo tek ato.” [Prej sitit të Shejkhut të nderuar, Kolosit Muhammed ibën Salih el-Uthejmin, Fetvatë - Nurun Alad-Derb: Dituria]

Recommended

Disa prej formave të padrejtësisë që i bëhen Gruas
Disa prej formave të padrejtësisë që i bëhen GruasDisa prej formave të padrejtësisë që i bëhen Gruas
Disa prej formave të padrejtësisë që i bëhen GruasRregullatIslame
 
Bashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruas
Bashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruasBashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruas
Bashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruasRregullatIslame
 
Këshillë e përgjithshme rreth disa prej gjynaheve të mëdha
Këshillë e përgjithshme rreth disa prej gjynaheve të mëdhaKëshillë e përgjithshme rreth disa prej gjynaheve të mëdha
Këshillë e përgjithshme rreth disa prej gjynaheve të mëdhaRregullatIslame
 
Këshilla të Shkëlqyera për ata që janë Penduar dhe janë Kthyer në Selefizëm
Këshilla të Shkëlqyera për ata që janë Penduar dhe janë Kthyer në SelefizëmKëshilla të Shkëlqyera për ata që janë Penduar dhe janë Kthyer në Selefizëm
Këshilla të Shkëlqyera për ata që janë Penduar dhe janë Kthyer në SelefizëmRregullatIslame
 
Besimi (imani), namazi, zekati, agjërimi dhe haxhi
Besimi (imani), namazi, zekati, agjërimi dhe haxhiBesimi (imani), namazi, zekati, agjërimi dhe haxhi
Besimi (imani), namazi, zekati, agjërimi dhe haxhiRregullatIslame
 
Sq_Besimi-bazat_esenca_negacioni
Sq_Besimi-bazat_esenca_negacioniSq_Besimi-bazat_esenca_negacioni
Sq_Besimi-bazat_esenca_negacioniFatos
 
Mençuria e të diturve
Mençuria e të diturveMençuria e të diturve
Mençuria e të diturveRregullatIslame
 
Shtyllat e besimit
Shtyllat e besimitShtyllat e besimit
Shtyllat e besimitRregullatIslame
 

Recommended

Disa prej formave të padrejtësisë që i bëhen Gruas
Disa prej formave të padrejtësisë që i bëhen GruasDisa prej formave të padrejtësisë që i bëhen Gruas
Disa prej formave të padrejtësisë që i bëhen GruasRregullatIslame
 
Bashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruas
Bashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruasBashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruas
Bashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruasRregullatIslame
 
Këshillë e përgjithshme rreth disa prej gjynaheve të mëdha
Këshillë e përgjithshme rreth disa prej gjynaheve të mëdhaKëshillë e përgjithshme rreth disa prej gjynaheve të mëdha
Këshillë e përgjithshme rreth disa prej gjynaheve të mëdhaRregullatIslame
 
Këshilla të Shkëlqyera për ata që janë Penduar dhe janë Kthyer në Selefizëm
Këshilla të Shkëlqyera për ata që janë Penduar dhe janë Kthyer në SelefizëmKëshilla të Shkëlqyera për ata që janë Penduar dhe janë Kthyer në Selefizëm
Këshilla të Shkëlqyera për ata që janë Penduar dhe janë Kthyer në SelefizëmRregullatIslame
 
Besimi (imani), namazi, zekati, agjërimi dhe haxhi
Besimi (imani), namazi, zekati, agjërimi dhe haxhiBesimi (imani), namazi, zekati, agjërimi dhe haxhi
Besimi (imani), namazi, zekati, agjërimi dhe haxhiRregullatIslame
 
Sq_Besimi-bazat_esenca_negacioni
Sq_Besimi-bazat_esenca_negacioniSq_Besimi-bazat_esenca_negacioni
Sq_Besimi-bazat_esenca_negacioniFatos
 
Mençuria e të diturve
Mençuria e të diturveMençuria e të diturve
Mençuria e të diturveRregullatIslame
 
Shtyllat e besimit
Shtyllat e besimitShtyllat e besimit
Shtyllat e besimitRregullatIslame
 
Mirësjellja ndaj prindërve
Mirësjellja ndaj prindërveMirësjellja ndaj prindërve
Mirësjellja ndaj prindërveRregullatIslame
 
Detyrat mes bashkëshortëve
Detyrat mes bashkëshortëveDetyrat mes bashkëshortëve
Detyrat mes bashkëshortëveRregullatIslame
 
“O ju që besoni kijeni frikë Allahun dhe le të shohë çdo njeri”
“O ju që besoni kijeni frikë Allahun dhe le të shohë çdo njeri”“O ju që besoni kijeni frikë Allahun dhe le të shohë çdo njeri”
“O ju që besoni kijeni frikë Allahun dhe le të shohë çdo njeri”RregullatIslame
 
Shejkh Mukbili Rreth Votimeve
Shejkh Mukbili Rreth VotimeveShejkh Mukbili Rreth Votimeve
Shejkh Mukbili Rreth VotimeveRregullatIslame
 
Dr. Musli Vërbani - Morali
Dr. Musli Vërbani - MoraliDr. Musli Vërbani - Morali
Dr. Musli Vërbani - MoraliLibra Islame
 
Ndalesa e Miqësimit të çifutëve dhe krishterëve
Ndalesa e Miqësimit të çifutëve dhe krishterëveNdalesa e Miqësimit të çifutëve dhe krishterëve
Ndalesa e Miqësimit të çifutëve dhe krishterëveRregullatIslame
 
Shtysat e çlirimit prej mëkateve
Shtysat e çlirimit prej mëkateveShtysat e çlirimit prej mëkateve
Shtysat e çlirimit prej mëkateveRregullatIslame
 
Dr. Musli Vërbani - Falënderimi
Dr. Musli Vërbani - FalënderimiDr. Musli Vërbani - Falënderimi
Dr. Musli Vërbani - FalënderimiLibra Islame
 
Porosi për edukimin e bijave
Porosi për edukimin e bijavePorosi për edukimin e bijave
Porosi për edukimin e bijaveRregullatIslame
 
Realiteti i Besimit të Vërtetë
Realiteti i Besimit të VërtetëRealiteti i Besimit të Vërtetë
Realiteti i Besimit të VërtetëRregullatIslame
 
Dr. Musli Vërbani - Bujaria
Dr. Musli Vërbani - BujariaDr. Musli Vërbani - Bujaria
Dr. Musli Vërbani - BujariaLibra Islame
 
Dr. Musli Vërbani - Emaneti
Dr. Musli Vërbani - EmanetiDr. Musli Vërbani - Emaneti
Dr. Musli Vërbani - EmanetiLibra Islame
 
Rezultati i diturisë është vepra
Rezultati i diturisë është vepraRezultati i diturisë është vepra
Rezultati i diturisë është vepraRregullatIslame
 
Çelësi I Tokës Së Paqes Me Vërtetimin e Dy Dëshmive Të Islamit
Çelësi I Tokës Së Paqes Me Vërtetimin e Dy Dëshmive Të IslamitÇelësi I Tokës Së Paqes Me Vërtetimin e Dy Dëshmive Të Islamit
Çelësi I Tokës Së Paqes Me Vërtetimin e Dy Dëshmive Të IslamitRregullatIslame
 
Erdhi t’ju mësojë Fenë tuaj
Erdhi t’ju mësojë Fenë tuajErdhi t’ju mësojë Fenë tuaj
Erdhi t’ju mësojë Fenë tuajRregullatIslame
 
Ringjallja
RingjalljaRingjallja
RingjalljaRregullatIslame
 
Paralajmërimi i Bësimtarëvë nga Khavarixhët bidaçi
Paralajmërimi i Bësimtarëvë nga Khavarixhët bidaçiParalajmërimi i Bësimtarëvë nga Khavarixhët bidaçi
Paralajmërimi i Bësimtarëvë nga Khavarixhët bidaçiRregullatIslame
 
Detyra e muslimanit karshi gabimeve të vëllezërve të tij
Detyra e muslimanit karshi gabimeve të vëllezërve të tijDetyra e muslimanit karshi gabimeve të vëllezërve të tij
Detyra e muslimanit karshi gabimeve të vëllezërve të tijRregullatIslame
 
Dispozitat e udhëtarit
Dispozitat e udhëtaritDispozitat e udhëtarit
Dispozitat e udhëtaritRregullatIslame
 
Margaritari i përmbledhur në Cilësitë e mira të Fesë Islame
Margaritari i përmbledhur në Cilësitë e mira të Fesë IslameMargaritari i përmbledhur në Cilësitë e mira të Fesë Islame
Margaritari i përmbledhur në Cilësitë e mira të Fesë IslameRregullatIslame
 
Rruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjes
Rruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjesRruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjes
Rruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjesLexo dhe Mëso
 
Aureti i muslimanes përpara grave
Aureti i muslimanes përpara graveAureti i muslimanes përpara grave
Aureti i muslimanes përpara graveLexo dhe Mëso
 

More Related Content

What's hot

Mirësjellja ndaj prindërve
Mirësjellja ndaj prindërveMirësjellja ndaj prindërve
Mirësjellja ndaj prindërveRregullatIslame
 
Detyrat mes bashkëshortëve
Detyrat mes bashkëshortëveDetyrat mes bashkëshortëve
Detyrat mes bashkëshortëveRregullatIslame
 
“O ju që besoni kijeni frikë Allahun dhe le të shohë çdo njeri”
“O ju që besoni kijeni frikë Allahun dhe le të shohë çdo njeri”“O ju që besoni kijeni frikë Allahun dhe le të shohë çdo njeri”
“O ju që besoni kijeni frikë Allahun dhe le të shohë çdo njeri”RregullatIslame
 
Shejkh Mukbili Rreth Votimeve
Shejkh Mukbili Rreth VotimeveShejkh Mukbili Rreth Votimeve
Shejkh Mukbili Rreth VotimeveRregullatIslame
 
Dr. Musli Vërbani - Morali
Dr. Musli Vërbani - MoraliDr. Musli Vërbani - Morali
Dr. Musli Vërbani - MoraliLibra Islame
 
Ndalesa e Miqësimit të çifutëve dhe krishterëve
Ndalesa e Miqësimit të çifutëve dhe krishterëveNdalesa e Miqësimit të çifutëve dhe krishterëve
Ndalesa e Miqësimit të çifutëve dhe krishterëveRregullatIslame
 
Shtysat e çlirimit prej mëkateve
Shtysat e çlirimit prej mëkateveShtysat e çlirimit prej mëkateve
Shtysat e çlirimit prej mëkateveRregullatIslame
 
Dr. Musli Vërbani - Falënderimi
Dr. Musli Vërbani - FalënderimiDr. Musli Vërbani - Falënderimi
Dr. Musli Vërbani - FalënderimiLibra Islame
 
Porosi për edukimin e bijave
Porosi për edukimin e bijavePorosi për edukimin e bijave
Porosi për edukimin e bijaveRregullatIslame
 
Realiteti i Besimit të Vërtetë
Realiteti i Besimit të VërtetëRealiteti i Besimit të Vërtetë
Realiteti i Besimit të VërtetëRregullatIslame
 
Dr. Musli Vërbani - Bujaria
Dr. Musli Vërbani - BujariaDr. Musli Vërbani - Bujaria
Dr. Musli Vërbani - BujariaLibra Islame
 
Dr. Musli Vërbani - Emaneti
Dr. Musli Vërbani - EmanetiDr. Musli Vërbani - Emaneti
Dr. Musli Vërbani - EmanetiLibra Islame
 
Rezultati i diturisë është vepra
Rezultati i diturisë është vepraRezultati i diturisë është vepra
Rezultati i diturisë është vepraRregullatIslame
 
Çelësi I Tokës Së Paqes Me Vërtetimin e Dy Dëshmive Të Islamit
Çelësi I Tokës Së Paqes Me Vërtetimin e Dy Dëshmive Të IslamitÇelësi I Tokës Së Paqes Me Vërtetimin e Dy Dëshmive Të Islamit
Çelësi I Tokës Së Paqes Me Vërtetimin e Dy Dëshmive Të IslamitRregullatIslame
 
Erdhi t’ju mësojë Fenë tuaj
Erdhi t’ju mësojë Fenë tuajErdhi t’ju mësojë Fenë tuaj
Erdhi t’ju mësojë Fenë tuajRregullatIslame
 
Paralajmërimi i Bësimtarëvë nga Khavarixhët bidaçi
Paralajmërimi i Bësimtarëvë nga Khavarixhët bidaçiParalajmërimi i Bësimtarëvë nga Khavarixhët bidaçi
Paralajmërimi i Bësimtarëvë nga Khavarixhët bidaçiRregullatIslame
 
Detyra e muslimanit karshi gabimeve të vëllezërve të tij
Detyra e muslimanit karshi gabimeve të vëllezërve të tijDetyra e muslimanit karshi gabimeve të vëllezërve të tij
Detyra e muslimanit karshi gabimeve të vëllezërve të tijRregullatIslame
 
Dispozitat e udhëtarit
Dispozitat e udhëtaritDispozitat e udhëtarit
Dispozitat e udhëtaritRregullatIslame
 
Margaritari i përmbledhur në Cilësitë e mira të Fesë Islame
Margaritari i përmbledhur në Cilësitë e mira të Fesë IslameMargaritari i përmbledhur në Cilësitë e mira të Fesë Islame
Margaritari i përmbledhur në Cilësitë e mira të Fesë IslameRregullatIslame
 

What's hot (20)

Mirësjellja ndaj prindërve
Mirësjellja ndaj prindërveMirësjellja ndaj prindërve
Mirësjellja ndaj prindërve
 
Detyrat mes bashkëshortëve
Detyrat mes bashkëshortëveDetyrat mes bashkëshortëve
Detyrat mes bashkëshortëve
 
“O ju që besoni kijeni frikë Allahun dhe le të shohë çdo njeri”
“O ju që besoni kijeni frikë Allahun dhe le të shohë çdo njeri”“O ju që besoni kijeni frikë Allahun dhe le të shohë çdo njeri”
“O ju që besoni kijeni frikë Allahun dhe le të shohë çdo njeri”
 
Shejkh Mukbili Rreth Votimeve
Shejkh Mukbili Rreth VotimeveShejkh Mukbili Rreth Votimeve
Shejkh Mukbili Rreth Votimeve
 
Dr. Musli Vërbani - Morali
Dr. Musli Vërbani - MoraliDr. Musli Vërbani - Morali
Dr. Musli Vërbani - Morali
 
Ndalesa e Miqësimit të çifutëve dhe krishterëve
Ndalesa e Miqësimit të çifutëve dhe krishterëveNdalesa e Miqësimit të çifutëve dhe krishterëve
Ndalesa e Miqësimit të çifutëve dhe krishterëve
 
Shtysat e çlirimit prej mëkateve
Shtysat e çlirimit prej mëkateveShtysat e çlirimit prej mëkateve
Shtysat e çlirimit prej mëkateve
 
Dr. Musli Vërbani - Falënderimi
Dr. Musli Vërbani - FalënderimiDr. Musli Vërbani - Falënderimi
Dr. Musli Vërbani - Falënderimi
 
Porosi për edukimin e bijave
Porosi për edukimin e bijavePorosi për edukimin e bijave
Porosi për edukimin e bijave
 
Realiteti i Besimit të Vërtetë
Realiteti i Besimit të VërtetëRealiteti i Besimit të Vërtetë
Realiteti i Besimit të Vërtetë
 
Dr. Musli Vërbani - Bujaria
Dr. Musli Vërbani - BujariaDr. Musli Vërbani - Bujaria
Dr. Musli Vërbani - Bujaria
 
Dr. Musli Vërbani - Emaneti
Dr. Musli Vërbani - EmanetiDr. Musli Vërbani - Emaneti
Dr. Musli Vërbani - Emaneti
 
Rezultati i diturisë është vepra
Rezultati i diturisë është vepraRezultati i diturisë është vepra
Rezultati i diturisë është vepra
 
Çelësi I Tokës Së Paqes Me Vërtetimin e Dy Dëshmive Të Islamit
Çelësi I Tokës Së Paqes Me Vërtetimin e Dy Dëshmive Të IslamitÇelësi I Tokës Së Paqes Me Vërtetimin e Dy Dëshmive Të Islamit
Çelësi I Tokës Së Paqes Me Vërtetimin e Dy Dëshmive Të Islamit
 
Erdhi t’ju mësojë Fenë tuaj
Erdhi t’ju mësojë Fenë tuajErdhi t’ju mësojë Fenë tuaj
Erdhi t’ju mësojë Fenë tuaj
 
Ringjallja
RingjalljaRingjallja
Ringjallja
 
Paralajmërimi i Bësimtarëvë nga Khavarixhët bidaçi
Paralajmërimi i Bësimtarëvë nga Khavarixhët bidaçiParalajmërimi i Bësimtarëvë nga Khavarixhët bidaçi
Paralajmërimi i Bësimtarëvë nga Khavarixhët bidaçi
 
Detyra e muslimanit karshi gabimeve të vëllezërve të tij
Detyra e muslimanit karshi gabimeve të vëllezërve të tijDetyra e muslimanit karshi gabimeve të vëllezërve të tij
Detyra e muslimanit karshi gabimeve të vëllezërve të tij
 
Dispozitat e udhëtarit
Dispozitat e udhëtaritDispozitat e udhëtarit
Dispozitat e udhëtarit
 
Margaritari i përmbledhur në Cilësitë e mira të Fesë Islame
Margaritari i përmbledhur në Cilësitë e mira të Fesë IslameMargaritari i përmbledhur në Cilësitë e mira të Fesë Islame
Margaritari i përmbledhur në Cilësitë e mira të Fesë Islame
 

Similar to Rruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjes

Rruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjes
Rruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjesRruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjes
Rruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjesLexo dhe Mëso
 
Aureti i muslimanes përpara grave
Aureti i muslimanes përpara graveAureti i muslimanes përpara grave
Aureti i muslimanes përpara graveLexo dhe Mëso
 
Aureti i muslimanes përpara grave
Aureti i muslimanes përpara graveAureti i muslimanes përpara grave
Aureti i muslimanes përpara graveRregullatIslame
 
Dr. musli verbani e drejta trashëgimore në islam
Dr. musli verbani e drejta trashëgimore në islamDr. musli verbani e drejta trashëgimore në islam
Dr. musli verbani e drejta trashëgimore në islamLibra Islame
 
Këshillë Gruas Muslimane
Këshillë Gruas MuslimaneKëshillë Gruas Muslimane
Këshillë Gruas MuslimaneLexo dhe Mëso
 
Këshillë Gruas Muslimane
Këshillë Gruas MuslimaneKëshillë Gruas Muslimane
Këshillë Gruas MuslimaneRregullatIslame
 
Disa prej formave të padrejtësisë që i bëhen Gruas
Disa prej formave të padrejtësisë që i bëhen GruasDisa prej formave të padrejtësisë që i bëhen Gruas
Disa prej formave të padrejtësisë që i bëhen GruasLexo dhe Mëso
 
Cte pengon ty te mbulohesh
Cte pengon ty te mbuloheshCte pengon ty te mbulohesh
Cte pengon ty te mbuloheshLazi Salihi
 
Një bashkëshortësi e mirë
Një bashkëshortësi e mirëNjë bashkëshortësi e mirë
Një bashkëshortësi e mirëRregullatIslame
 
Një bashkëshortësi e mirë
Një bashkëshortësi e mirëNjë bashkëshortësi e mirë
Një bashkëshortësi e mirëLexo dhe Mëso
 
Manual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në Islam
Manual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në IslamManual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në Islam
Manual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në IslamLexo dhe Mëso
 
Maual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në Islam
Maual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në IslamMaual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në Islam
Maual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në IslamLexo dhe Mëso
 
Manual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në islam
Manual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në islamManual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në islam
Manual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në islamRregullatIslame
 
Bashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruas
Bashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruasBashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruas
Bashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruasLexo dhe Mëso
 
Dr. Musli Vërbani - E drejta trashëgimore në islam
Dr. Musli Vërbani - E drejta trashëgimore në islamDr. Musli Vërbani - E drejta trashëgimore në islam
Dr. Musli Vërbani - E drejta trashëgimore në islamShkumbim Jakupi
 
Sq Porosi Profetike
Sq Porosi ProfetikeSq Porosi Profetike
Sq Porosi ProfetikeFatos
 
Ahmed ibn ismail pse mbulesa
Ahmed ibn ismail pse mbulesaAhmed ibn ismail pse mbulesa
Ahmed ibn ismail pse mbulesaLibra Islame
 

Similar to Rruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjes (20)

Rruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjes
Rruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjesRruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjes
Rruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjes
 
Aureti i muslimanes përpara grave
Aureti i muslimanes përpara graveAureti i muslimanes përpara grave
Aureti i muslimanes përpara grave
 
Aureti i muslimanes përpara grave
Aureti i muslimanes përpara graveAureti i muslimanes përpara grave
Aureti i muslimanes përpara grave
 
Dr. musli verbani e drejta trashëgimore në islam
Dr. musli verbani e drejta trashëgimore në islamDr. musli verbani e drejta trashëgimore në islam
Dr. musli verbani e drejta trashëgimore në islam
 
Këshillë Gruas Muslimane
Këshillë Gruas MuslimaneKëshillë Gruas Muslimane
Këshillë Gruas Muslimane
 
Këshillë Gruas Muslimane
Këshillë Gruas MuslimaneKëshillë Gruas Muslimane
Këshillë Gruas Muslimane
 
Disa prej formave të padrejtësisë që i bëhen Gruas
Disa prej formave të padrejtësisë që i bëhen GruasDisa prej formave të padrejtësisë që i bëhen Gruas
Disa prej formave të padrejtësisë që i bëhen Gruas
 
Cte pengon ty te mbulohesh
Cte pengon ty te mbuloheshCte pengon ty te mbulohesh
Cte pengon ty te mbulohesh
 
Një bashkëshortësi e mirë
Një bashkëshortësi e mirëNjë bashkëshortësi e mirë
Një bashkëshortësi e mirë
 
Një bashkëshortësi e mirë
Një bashkëshortësi e mirëNjë bashkëshortësi e mirë
Një bashkëshortësi e mirë
 
Manual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në Islam
Manual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në IslamManual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në Islam
Manual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në Islam
 
Maual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në Islam
Maual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në IslamMaual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në Islam
Maual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në Islam
 
Manual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në islam
Manual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në islamManual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në islam
Manual i shkurtër për ata që sapo kanë hyrë në islam
 
Leter
LeterLeter
Leter
 
Bashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruas
Bashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruasBashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruas
Bashkëjetesa e mirë mes burrit dhe gruas
 
Dr. Musli Vërbani - E drejta trashëgimore në islam
Dr. Musli Vërbani - E drejta trashëgimore në islamDr. Musli Vërbani - E drejta trashëgimore në islam
Dr. Musli Vërbani - E drejta trashëgimore në islam
 
Sq Porosi Profetike
Sq Porosi ProfetikeSq Porosi Profetike
Sq Porosi Profetike
 
Porosi Profetike
Porosi ProfetikePorosi Profetike
Porosi Profetike
 
Porosi Profetike
Porosi ProfetikePorosi Profetike
Porosi Profetike
 
Ahmed ibn ismail pse mbulesa
Ahmed ibn ismail pse mbulesaAhmed ibn ismail pse mbulesa
Ahmed ibn ismail pse mbulesa
 

More from RregullatIslame

Dielli i Allahut shkëlqen mbi perëndimin
Dielli i Allahut shkëlqen mbi perëndiminDielli i Allahut shkëlqen mbi perëndimin
Dielli i Allahut shkëlqen mbi perëndiminRregullatIslame
 
Studime rreth fesë Krishtere
Studime rreth fesë KrishtereStudime rreth fesë Krishtere
Studime rreth fesë KrishtereRregullatIslame
 
30. Mësim besimi fuqizon dhe avancon qytetërimin
30. Mësim besimi fuqizon dhe avancon qytetërimin30. Mësim besimi fuqizon dhe avancon qytetërimin
30. Mësim besimi fuqizon dhe avancon qytetëriminRregullatIslame
 
24. Bëhu çelës për të mirën
24. Bëhu çelës për të mirën24. Bëhu çelës për të mirën
24. Bëhu çelës për të mirënRregullatIslame
 
22. Hytbet e xhumasë dhe hatibët e sotshëm
22. Hytbet e xhumasë dhe hatibët e sotshëm22. Hytbet e xhumasë dhe hatibët e sotshëm
22. Hytbet e xhumasë dhe hatibët e sotshëmRregullatIslame
 
21. Vlera e të qarët nga frika e Allahut
21. Vlera e të qarët nga frika e Allahut21. Vlera e të qarët nga frika e Allahut
21. Vlera e të qarët nga frika e AllahutRregullatIslame
 
18. A është kush që djeg Biblën
18. A është kush që djeg Biblën18. A është kush që djeg Biblën
18. A është kush që djeg BiblënRregullatIslame
 
16. Xhelozia për shenjat e fe
16. Xhelozia për shenjat e fe16. Xhelozia për shenjat e fe
16. Xhelozia për shenjat e feRregullatIslame
 
29. Kënaqësia e të jetuarit me fenë e Allahut
29. Kënaqësia e të jetuarit me fenë e Allahut29. Kënaqësia e të jetuarit me fenë e Allahut
29. Kënaqësia e të jetuarit me fenë e AllahutRregullatIslame
 
27. Si të shfrytëzojmë pushimet verore
27. Si të shfrytëzojmë pushimet verore27. Si të shfrytëzojmë pushimet verore
27. Si të shfrytëzojmë pushimet veroreRregullatIslame
 
26. Kush po e cenon tolerancën mes qytetërimeve
26. Kush po e cenon tolerancën mes qytetërimeve26. Kush po e cenon tolerancën mes qytetërimeve
26. Kush po e cenon tolerancën mes qytetërimeveRregullatIslame
 
23. Turpi është nga degët e imanit
23. Turpi është nga degët e imanit23. Turpi është nga degët e imanit
23. Turpi është nga degët e imanitRregullatIslame
 
28. Xhamia, institucion edukimi dhe adhurimi
28. Xhamia, institucion edukimi dhe adhurimi28. Xhamia, institucion edukimi dhe adhurimi
28. Xhamia, institucion edukimi dhe adhurimiRregullatIslame
 
10. A është kush që përvjel krahët
10. A është kush që përvjel krahët10. A është kush që përvjel krahët
10. A është kush që përvjel krahëtRregullatIslame
 
19. Haxhi dhe uniteti i muslimanëve
19. Haxhi dhe uniteti i muslimanëve19. Haxhi dhe uniteti i muslimanëve
19. Haxhi dhe uniteti i muslimanëveRregullatIslame
 
17. Shkollimi në institucionet publike sot
17. Shkollimi në institucionet publike sot17. Shkollimi në institucionet publike sot
17. Shkollimi në institucionet publike sotRregullatIslame
 
15. Devotshmëria, sprovat, ballafaqimi
15. Devotshmëria, sprovat, ballafaqimi15. Devotshmëria, sprovat, ballafaqimi
15. Devotshmëria, sprovat, ballafaqimiRregullatIslame
 
14. A ekzistojnë fantazmat
14. A ekzistojnë fantazmat14. A ekzistojnë fantazmat
14. A ekzistojnë fantazmatRregullatIslame
 

More from RregullatIslame (20)

Dielli i Allahut shkëlqen mbi perëndimin
Dielli i Allahut shkëlqen mbi perëndiminDielli i Allahut shkëlqen mbi perëndimin
Dielli i Allahut shkëlqen mbi perëndimin
 
Studime rreth fesë Krishtere
Studime rreth fesë KrishtereStudime rreth fesë Krishtere
Studime rreth fesë Krishtere
 
30. Mësim besimi fuqizon dhe avancon qytetërimin
30. Mësim besimi fuqizon dhe avancon qytetërimin30. Mësim besimi fuqizon dhe avancon qytetërimin
30. Mësim besimi fuqizon dhe avancon qytetërimin
 
24. Bëhu çelës për të mirën
24. Bëhu çelës për të mirën24. Bëhu çelës për të mirën
24. Bëhu çelës për të mirën
 
20. Kaloi edhe një vit
20. Kaloi edhe një vit20. Kaloi edhe një vit
20. Kaloi edhe një vit
 
22. Hytbet e xhumasë dhe hatibët e sotshëm
22. Hytbet e xhumasë dhe hatibët e sotshëm22. Hytbet e xhumasë dhe hatibët e sotshëm
22. Hytbet e xhumasë dhe hatibët e sotshëm
 
21. Vlera e të qarët nga frika e Allahut
21. Vlera e të qarët nga frika e Allahut21. Vlera e të qarët nga frika e Allahut
21. Vlera e të qarët nga frika e Allahut
 
18. A është kush që djeg Biblën
18. A është kush që djeg Biblën18. A është kush që djeg Biblën
18. A është kush që djeg Biblën
 
16. Xhelozia për shenjat e fe
16. Xhelozia për shenjat e fe16. Xhelozia për shenjat e fe
16. Xhelozia për shenjat e fe
 
29. Kënaqësia e të jetuarit me fenë e Allahut
29. Kënaqësia e të jetuarit me fenë e Allahut29. Kënaqësia e të jetuarit me fenë e Allahut
29. Kënaqësia e të jetuarit me fenë e Allahut
 
27. Si të shfrytëzojmë pushimet verore
27. Si të shfrytëzojmë pushimet verore27. Si të shfrytëzojmë pushimet verore
27. Si të shfrytëzojmë pushimet verore
 
26. Kush po e cenon tolerancën mes qytetërimeve
26. Kush po e cenon tolerancën mes qytetërimeve26. Kush po e cenon tolerancën mes qytetërimeve
26. Kush po e cenon tolerancën mes qytetërimeve
 
25. Mos u dëshpëro
25. Mos u dëshpëro25. Mos u dëshpëro
25. Mos u dëshpëro
 
23. Turpi është nga degët e imanit
23. Turpi është nga degët e imanit23. Turpi është nga degët e imanit
23. Turpi është nga degët e imanit
 
28. Xhamia, institucion edukimi dhe adhurimi
28. Xhamia, institucion edukimi dhe adhurimi28. Xhamia, institucion edukimi dhe adhurimi
28. Xhamia, institucion edukimi dhe adhurimi
 
10. A është kush që përvjel krahët
10. A është kush që përvjel krahët10. A është kush që përvjel krahët
10. A është kush që përvjel krahët
 
19. Haxhi dhe uniteti i muslimanëve
19. Haxhi dhe uniteti i muslimanëve19. Haxhi dhe uniteti i muslimanëve
19. Haxhi dhe uniteti i muslimanëve
 
17. Shkollimi në institucionet publike sot
17. Shkollimi në institucionet publike sot17. Shkollimi në institucionet publike sot
17. Shkollimi në institucionet publike sot
 
15. Devotshmëria, sprovat, ballafaqimi
15. Devotshmëria, sprovat, ballafaqimi15. Devotshmëria, sprovat, ballafaqimi
15. Devotshmëria, sprovat, ballafaqimi
 
14. A ekzistojnë fantazmat
14. A ekzistojnë fantazmat14. A ekzistojnë fantazmat
14. A ekzistojnë fantazmat
 

Rruga për sqarimin e gjendjeve të përzierjes

  • 1.
  • 2. 2 Artikulli: Rruga për sqarimin e rasteve të përzierjes ndërmjet burrave dhe grave. Autor: Kolosi Shejkh Muhammed Ali Ferkus - Allahu e ruajttë - . Burimi: https://ferkous.com/home/?q=art-mois-23 Përkthyes: Spartak Ejjub Spahija Mail: dituriaedobishme@gmail.com
  • 3. 3 Rastet e përzierjes së grave me burrat Pyetja: Ajo që nuk fshihet është se prej gjërave me të cilat është sprovuar umeti islam aktualisht është përzierja e grave me burrat në pjesën më të madhe të vendeve publike, veçanërisht në vendet e punës dhe të shkollës. A ta braktisë burri punën dhe studimin për shkak të përzierjes? A ka ndonjë gjynah në këtë? A ka raste të përjashtuara për të cilat kihet nevojë për përzierjen? Allahu ju bekoftë! Përgjigja: Të gjitha faleminderimet dhe lavdërimet i përkasin Allahut, Zotit të botrave. Salati dhe selami qofshin për atë të cilin Allahu e ka dërguar mëshirë për mbarë botën, për familjen, shokët dhe vëllezërit e tij deri në Ditën e Shpërblimit. Më pas: Rastet e përzierjes së grave me burrat janë tre: Rasti i parë: Përzierja midis mahremëve (të cilët e kanë të ndaluar të martohen me njëri-tjetrin). Ky rast është i lejuar fetarisht dhe nuk ka ndonjë mosmarrëveshje ndërmjet dijetarëve për lejueshmërinë e saj. Po ashtu, edhe përzierja me ato të cilat është bërë akti i martesës, për këtë rast ka konsensus për shkak të citateve të ardhura për ndalimin e martesës me mahremin (të afërmin), dhe citatet që kanë ardhur për burrat, për të cilët lejohet të shfaqet zbukurimi i saj përpara tyre. Prej këtyre citateve është Fjala e Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬ ‫ﱳ‬ ‫ﱴ‬ ‫ﱵ‬ ‫ﱶ‬ ‫ﱷ‬ ‫ﱸ‬ ‫ﱹ‬ ‫ﱺ‬ ‫ﱻ‬ ‫ﱼ‬ ‫ﱽ‬ ‫ﱾ‬ ‫ﱿ‬ ‫ﲀ‬ ‫ﲁ‬ ‫ﲂ‬ ‫ﲃ‬ ‫ﲄ‬ ‫ﲅ‬ ‫ﲆ‬ ‫ﲇ‬ ‫ﲈ‬
  • 4. 4 ‫ﲉ‬ ‫ﲊ‬ ‫ﲋ‬ ‫ﲌ‬ ‫ﲍ‬ ‫ﲎ‬ ‫ﲏ‬ ‫ﲐ‬ ‫ﲑ‬ ‫ﲒ‬ ‫ﲓ‬ ‫ﲔ‬ ‫ﲕ‬ ‫ﲖ‬ ‫ﲗ‬ ‫ﲘ‬ ‫ﲙ‬ ‫ﲚ‬ ‫ﲛ‬ ‫ﲜ‬ ‫ﲝ‬ ‫ﲞ‬ ‫ﲟ‬ ‫ﲠ‬ ‫ﲡ‬ ‫ﲢ‬ ‫ﲣ‬ ‫ﲤ‬ ‫ﲥ‬ ‫ﲦ‬ ‫ﲧ‬ ‫ﲨ‬ ‫ﲩ‬ ‫ﲪ‬ ‫ﱠ‬ :‫اء‬ ‫س‬ ‫ن‬ ‫ال‬ ٢٣ "U ndalohet kurorëzimi me nënat tuaja, me bijat tuaja, me motrat tuaja, me hallat tuaja, me tezet tuaja, me bijat e vëllaut tuaj, me bijat e motrës suaj, me nënat (gratë) që u kanë dhënë gji, me motrat tuaja që kanë thithur prej një gjiu, me nënat e grave tuaja (vjehrat), me vajzën e gruas suaj, - e cila gjendet nën kujdestarinë tuaj, nëse me atë grua keni pasur marrëdhënie bashkëshortore; e nëse nuk keni pasur marrëdhënie bashkëshortore, atëherë nuk ka pengesa (për kurorëzim me vajzën e gruas). U ndalohet kurorëzimi me gratë e bijve të barkut tuaj dhe t’i tuboni dy motra (artake), përveç rasteve që kanë ekzistuar para islamizmit. Se Allahu, me të vërtetë është Falës i madh dhe Mëshirues." [Surja En-Nisa, 23] Dhe Fjala e Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﲇ‬ ‫ﲈ‬ ‫ﲉ‬ ‫ﲊ‬ ‫ﲋ‬ ‫ﲌ‬ ‫ﲍ‬ ‫ﲎ‬ ‫ﲏ‬ ‫ﲐ‬ ‫ﲑ‬ ‫ﲒ‬ ‫ﲓ‬ ‫ﲔ‬ ‫ﲕ‬ ‫ﲖ‬ ‫ﲗ‬ ‫ﲘ‬ ‫ﲙ‬ ‫ﲚ‬ ‫ﲛ‬ ‫ﲜ‬ ‫ﲝ‬ ‫ﲞ‬ ‫ﲟ‬ ‫ﲠ‬ ‫ﲡ‬ ‫ﲢ‬ ‫ﲣ‬ ‫ﲤ‬ ‫ﲥ‬ ‫ﲦ‬ ‫ﲧ‬ ‫ﲨ‬ ‫ﲩ‬ ‫ﲪ‬ ‫ﲫ‬ ‫ﲬ‬ ‫ﲭ‬ ‫ﲮ‬ ‫ﲯ‬ ‫ﲰ‬ ‫ﲱ‬ ‫ﲲ‬ ‫ﲳ‬ ‫ﲴ‬ ‫ﲵ‬ ‫ﲶ‬ ‫ﲷ‬ ‫ﲸ‬ ‫ﲹ‬ ‫ﲺ‬ ‫ﲻ‬ ‫ﲼ‬ ‫ﲽ‬ ‫ﲾ‬ ‫ﲿ‬ ‫ﳀ‬ ‫ﳁ‬ ‫ﳂ‬ ‫ﳃ‬
  • 5. 5 ‫ﳄ‬ ‫ﳅ‬ ‫ﳆ‬ ‫ﳇ‬ ‫ﳈ‬ ‫ﳉ‬ ‫ﳊ‬ ‫ﳋ‬ ‫ﳌ‬ ‫ﳍ‬ ‫ﳎ‬ ‫ﳏ‬ ‫ﳐ‬ ‫ﳑ‬ ‫ﳒ‬ ‫ﱠ‬ :‫نور‬ ‫ال‬ ٣١ "...dhe le të mos tregojnë nga stolitë e tyre (pjesët e trupit), përveç atyre që janë të dukshme (të domosdoshme). Dhe, le të lëshojnë pelerinën e vet në anët e (trupit të) tyre dhe le t’u mos tregojnë stolitë e tyre, përpos: bashkëshortëve të tyre, ose baballarëve të tyre, ose vjehrrive të tyre, ose bijve të tyre, ose djemve të bashkëshortëve të tyre, ose vëllezërve të tyre, ose djemve të vëllezërve të tyre, ose djemve të motrave të tyre ose ose grave (mikeshave) të tyre, ose atyre që i kanë nën pushtet (si skllavët), ose atyre që u shkojnë pas (për të arritur lëmoshë) e që nuk kanë pretendime tjera ndaj femrave. E këta janë meshkujt apo fëmijët që nuk i dinë ngacmimet e femrave. Dhe mos t’i rrahin këmbët e tyre (për tokë) që të hetohen stolitë e tyre të fshehta. Të gjithë ju, o besimtarë, pendohuni te Allahu, që të arrini shpëtimin!" [Surja Nur, 31] Rasti i dytë: Përzierja mëkatare për të cilën synohet zinaja dhe fesadi. Ndalueshmëria e kësaj është e dukshme me citat dhe me konsensus (ixhma). Prej citateve që e ndalojnë këtë është Fjala e Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﱺ‬ ‫ﱻ‬ ‫ﱼ‬ ‫ﱽ‬ ‫ﱾ‬ ‫ﱿ‬ ‫ﲀ‬ ‫ﲁ‬ ‫ﲂ‬ ‫ﲃ‬ ‫ﱠ‬ ٣٢ "Dhe, mos iu afroni kurvërisë, se ajo është vepër shumë e keqe dhe rrugë e shëmtuar!" [Surja El-Isra, 32]
  • 6. 6 Dhe Fjala e Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬ ‫ﱁ‬ ‫ﱂ‬ ‫ﱃ‬ ‫ﱄ‬ ‫ﱅ‬ ‫ﱆ‬ ‫ﱇ‬ ‫ﱈ‬ ‫ﱉ‬ ‫ﱊ‬ ‫ﱋ‬ ‫ﱌ‬ ‫ﱍ‬ ‫ﱎ‬ ‫ﱏ‬ ‫ﱐ‬ ‫ﱑ‬ ‫ﱒ‬ ‫ﱓ‬ ‫ﱔ‬ ‫ﱕ‬ ‫ﱖ‬ ‫ﱗ‬ ‫ﱘ‬ ‫ﱠ‬ :‫ان‬ ‫فرق‬ ‫ال‬ ٦٨ "edhe ata që pos Allahut, nuk i luten ndonjë zoti tjetër, dhe të cilët, nuk vrasin njeri që e ka ndaluar Allahu, përveç me të drejtë (që ka merituar dënimin), dhe që nuk bëjnë kurvëri, - e kush i bën këto do t’i takojë dënimi i mëkatit," [Surja El-Furkan, 68] Rasti i tretë: Përzierja e grave me burrat e huaj në vendet e studimit dhe punës; përzierja në rrugë, në spitale, autobusë dhe në vende të tjera, në atë formë që çon burrat - me një rrugë apo me tjetër - për tek rënia në fitne me gratë dhe anasjelltas; gratë bien në fitne me burrat. Gjykimi i kësaj përzierje është ndalimi dhe moslejimi, për shkak të marrjes në konsideratë të përfundimit të lidhjes të secilit gjini me tjetrin me një lidhje që të çon te ajo që të çon edhe rasti i dytë, si: fesadi, paturpësisa dhe mëkati, ndërkohë, 'mjetet marrin gjykimin e synimeve' dhe 'mjeti i synimit është i synuar'.1 Porse, problemi që supozon veten në çështjen e këtij lloj përzierje e cila është përhapur tejmase, sidomos në vendet e Algjerisë, sillet në këtë formë pyetjeje që vijon: 1 Shih për tri rastet e përzierjes në: ‘Fetaua ue rrasail Shejkh Muhammed ibën Ibrahim Ali Esh-Shejkh vëll. 10 fq. 35-44.’
  • 7. 7  A merr mëkat në mënyrë absolute secila gjini për përzierjen, qoftë edhe nëse gjendet ndonjë nevojë apo domosdoshmëri tek të dy gjinit, apo nëse nuk gjendet te asnjëri prej tyre, apo nëse gjendet vetëm te njëri prej tyre dyve?  A pohohet gjykimi i mëkatit të përzierjes qoftë edhe nëse sigurohet prej fitnes apo vetëm supozohet se mund të ndodh? A ka lidhje mëkati veçanërisht vetëm me daljen e gruas prej shtëpisë dhe përzierjes së saj me burrat për shkak të kundërshtimit të urdhërimit për qëndrimin në shtëpi si origjinë e saj, dhe nuk merr mëkat nëse del prej shtëpisë në mënyrë të përjashtuar prej origjinës për shkak të nevojës dhe domosdoshmërisë, duke iu përmbajtur rregullave të sheriatit për daljen prej shtëpisë?  A merr mëkat në mënyrë absolute burri që përcjell origjinën e tij (e cila është kërkimi i rrizkut), apo nuk merr mëkat përveç nga ana e moskujdesit të tij dhe mosmarrjes së mjeteve parambrojtëse prej rënies në fitne dhe fesad, si: ulja e shikimit, devotshmëria ndaj Allahut nën kufijtë e mundësive në marrëdhëniet me to, mburojes së agjërimit, dhe të ngjashme me këto; për të ruajtur fenë dhe për të larguar zemrën prej animit kah to? Këto probleme të hedhura janë për tu parë dhe për tu shqyrtuar hollësisht:
  • 8. 8 Përcaktimi i origjinës së shkakut të përzierjes Meriton të tërhiqet vëmendja se shkaku i fitnes së grave është dalja e gruas prej origjinës së saj - e cila është qëndrimi i saj në shtëpi - duke mos pasur nevojë për të dalë, në formë përzierje me burrat dhe në formë zbukurimi, si vërtetim i Fjalës së Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﱦ‬ ‫ﱧ‬ ‫ﱨ‬ ‫ﱩ‬ ‫ﱪ‬ ‫ﱫ‬ ‫ﱬ‬ ‫ﱭ‬ ‫ﱮ‬ ‫ﱠ‬ :‫زاب‬ ‫األح‬ ٣٣ "Dhe qëndroni në shtëpitë tuaja e mos u zbuloni (mos shfaqni bukurinë e vetes, të rrobave dhe të stolive përpara shikimit të burrave) ashtu siç janë zbuluar në kohën e xhahiljetit (injorancës, përpara Islamit)..." [Surja El-Ahzab, 33] Sheriati e ka detyruar atë të qëndrojë në shtëpi dhe e ka ndaluar të dal prej saj, përveç në raste domosdoshmërie dhe nevoje sheriatike, sikurse është vërtetuar prej hadithit të Seudas, e bija e Zem'aas - Allahu qoftë i kënaqur me të - : « ‫د‬َ‫ق‬ َ‫ِن‬‫ذ‬ُ‫أ‬ ‫ن‬ُ‫ك‬َ‫ل‬ ‫ن‬َ‫أ‬ َ‫ن‬‫ج‬ُ‫ر‬‫َخ‬‫ت‬ ‫ن‬ُ‫ك‬ِ‫ت‬َ‫ج‬‫ا‬َ‫ح‬ِ‫ل‬ » "Ju është dhënë leje juve që të dilni për nevojat tuaja." 2 Domethënë: Gruaja del në raste të plotësimit të nevojave të saj, sidomos kur nuk ka ndonjë që të shpenzojë për të, ose del për plotësimin e nevojave apo obligimeve, sikurse lidhja farefisnore, dhe të tjera prej gjërave që ka lidhje me nevojat, duke u siguruar prej fitnes. Lejimi i daljes së gruas prej vendit të shtëpisë së saj është përjashtim prej origjinës së qëndrimit të saj në shtëpi. 2 Transmeton Bukhariu nr. 5237, Muslimi nr. 2170, Ahmedi nr. 24290, Bejhakiu nr. 13507.
  • 9. 9 Ndërkohë, burri ndryshon nga gruaja në këtë origjinë, ngase dalja prej shtëpisë për shkak të kërkimit të fitimeve të të ardhurave dhe kërkimit të rrizkut është obligim i domosdoshëm për të. Ai është i urdhëruar të shpenzojë për shtëpinë, për shkak se Allahu i Lartësuar thotë: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬ ‫ﱥ‬ ‫ﱦ‬ ‫ﱧ‬ ‫ﱨ‬ ‫ﱩ‬ ‫ﱪ‬ ‫ﱠ‬ :‫الق‬ ‫ط‬‫ال‬ ٧ "Le të shpenzojë pasaniku sipas pasurisë që ka..." [Surja Et- Talak, 7] Dhe për shkak të Fjalës së Allahut të Plotfuqishëm: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﲙ‬ ‫ﲦ‬ ‫ﲧ‬ ‫ﲨ‬ ‫ﲩ‬ ‫ﲪ‬ ‫ﲫ‬ ‫ﲬ‬ ‫ﱠ‬ :‫بقرة‬ ‫ال‬ ٢٣٣ "...Babai i fëmijës është i obliguar, sipas mundësisë së tij, që t’i furnizojë ato me ushqim dhe veshmbathje..." [Surja El-Bekarah, 233] Allahu e ka detyruar burrin që të shpenzojë për të dhe të mbikëqyrë të gjithë çështjet e saj. Allahu i Lartësuar ka thënë: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﱁ‬ ‫ﱂ‬ ‫ﱃ‬ ‫ﱄ‬ ‫ﱅ‬ ‫ﱆ‬ ‫ﱇ‬ ‫ﱈ‬ ‫ﱉ‬ ‫ﱊ‬ ‫ﱋ‬ ‫ﱌ‬ ‫ﱍ‬ ‫ﱎ‬ ‫ﱏ‬ ‫ﱠ‬ :‫اء‬ ‫س‬ ‫ن‬ ‫ال‬ ٣٤ "Meshkujt udhëheqin (dhe përkujdesën) për grtë, meqë Perëndia i ka graduar (meshkujt) me disa cilësi (si fuqia fizike e tyre) mbi ato, - dhe, meqë ata shpenzojnë pasurnë e tyre (për furnizim)..." [Surja En-Nisa, 34]
  • 10. 10 Burri është mbikëqyrës i gruas, domethënë: udhëheqësi, i madhi dhe prijësi i saj, për shkak të superioritetit të tij në veten e tij, dhe për shkak të vlerës së tij që ka në shpenzimin dhe mehrin, andaj është e përshtatshme që ai të jetë mbikëqyrësi i saj.3 Sikurse ka thënë Allahu i Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﲎ‬ ‫ﲏ‬ ‫ﲐ‬ ‫ﲑ‬ ‫ﱠ‬ :‫بقرة‬ ‫ال‬ ٢٢٨ "...por burrat kanë një shkallë më tepër (përgjegjësie) mbi to..." [Surja El-Bekarah, 228] - qoftë ky kujdestarë apo bashkëshortë, në mënyrë që gruaja të qëndrojë në shtëpi, në atë vend për të cilin është caktuar me përgjegjësi ndaj tyre në fjalën e tij - sal- lAllahu alejhi ue sel-lem - : « ُ‫ة‬َ‫أ‬‫ر‬َ‫م‬‫ال‬ َ‫و‬ ‫ة‬َ‫ي‬ِ‫ع‬‫ا‬ َ‫ر‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ ِ‫ل‬‫ه‬َ‫أ‬ ِ‫ت‬‫ي‬َ‫ب‬ ‫ا‬َ‫ه‬ ِ‫ج‬‫و‬َ‫ز‬ ،ِ‫ه‬ِ‫د‬َ‫ل‬ َ‫و‬ َ‫و‬ َ‫ِي‬‫ه‬ َ‫و‬ ‫ة‬َ‫ل‬‫و‬ُ‫ئ‬‫س‬َ‫م‬ ‫م‬ُ‫ه‬‫ن‬َ‫ع‬ » "Gruaja është mbikëqyrëse e anëtarëve të shtëpisë së burrit dhe fëmijëve të tij. Ajo është përgjegjëse për ta." 4 Të gjithë këto citate janë përkrahje dhe përforcime të origjinës të përmendur më parë. Ajo origjinë është Fjala e Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﱦ‬ ‫ﱧ‬ ‫ﱨ‬ ‫ﱩ‬ ‫ﱪ‬ ‫ﱫ‬ ‫ﱬ‬ ‫ﱭ‬ ‫ﱮ‬ ‫ﱠ‬ ٣٣ "Dhe qëndroni në shtëpitë tuaja e mos u zbuloni (mos shfaqni bukurinë e vetes, të rrobave dhe të stolive përpara shikimit të 3 Shih tefsirin e ibën Kethirit vëll. 1 fq. 491. 4 Transmeton Bukhariu nr. 7138, Muslimi nr. 1829, Ebu Daudi nr. 2928, Tirmidhiu, 1705 nga hadithi Abdull-llah ibën Umer - Allahu qoftë i kënaqur me të - .
  • 11. 11 burrave) ashtu siç janë zbuluar në kohën e xhahiljetit (injorancës, përpara Islamit)..." [Surja El-Ahzab, 33] Prandaj, burrit nuk i lejohet të hyjë tek gruaja (huaj) në origjinën e saj (në shtëpinë e saj) të pohuar me fjalën e tij - sal-lAllahu alejhi ue sel-lem - : « ‫م‬ُ‫ك‬‫ا‬‫ي‬ِ‫إ‬ َ‫ل‬‫و‬ُ‫خ‬ُّ‫د‬‫ال‬ َ‫و‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ ِ‫اء‬َ‫س‬ِ‫الن‬ »، "Kujdesni e mos hyni tek gratë!" Një burrë prej Ensarëve tha: "O i Dërguar i Allahut! Po te gruaja e vëllait?" Ndërsa ai tha: « ُ‫و‬‫م‬َ‫ح‬‫ال‬ ُ‫ت‬‫و‬َ‫م‬‫ال‬ » "Gruaja e vllait është vdekja (zemrës, rrezik i madh)." 5 Edhe pse gruas i lejohet të dali prej origjinës së saj (shtëpisë) në formë përjashtimi, mirëpo kjo është e kushtëzuar me sigurinë prej fitnes dhe kryerjen e rregullave të sheriatit. Kjo bëhet: • duke iu përmbajtur xhilbabit të saj, • duke mos u parfumuar, • duke ecur në cepet e rrugës dhe jo në mes të rrugës; pa tundje e lëvizje që tërheqin shikimet e burrave, ose që provokon vëmendjen dhe epshin e tyre; duke u ruajtur kështu prej litarëve dhe rrjetave të shejtanit, ngase shejtani urdhëron për vepra të këqia e të turpshme; 5 Transmeton Bukhariu nr. 5232, Muslimi nr. 2172, Tirmidhiu nr. 1171, Ahmedi nr. 17347.
  • 12. 12 nefsi është që urdhëron shumë për vepra të këqija, e ndërsa epshi të verbon e të shërdhon. Për shkak të kësaj, dhe për shkak të fitnes që ndodh me daljen e gruas prej origjinës së saj (shtëpisë), pa ndonjë domosdoshmëri dhe pa ndonjë nevojë që ta shtyjë për te dalja, gruaja në këtë rast është padyshim mëkatare, sepse ajo është shkaktarja e fitnes, nuk është burri mëkatari nëse ai ruhet prej përzierjes sa të mundet dhe e kundërshton atë sa të mundet; duke ruajtur kështu fenë dhe duke shpëtuar nderin me bërjen e shkaqeve ruajtëse që të ruajnë prej animit kah tyre dhe rënies në rrjetat e tyre. Nëse gruaja del në rast nevoje, atëherë ajo nuk merrë ndonjë mëkat, për shkak të hadithit të Seudah e bija e Zem'as - Allahu qoftë i kënaqur me të - të përmendur më parë, me kusht, këputjen e shkaqeve të fitneve, duke iu përmbajtur rregullave të sheriatit. Duke bërë me dije se përzierja nuk është e ndaluar në thelb, prandaj dhe ajo hynë nën rregullat e fikut; konkretisht tek rregulli: 'Ajo që në vetvete është e ndaluar, lejohet në rast domosdoshmërie; ndërsa ajo që është e ndaluar për shkaqe të tjera6 , lejohet në rast nevoje',7 dhe në rregullin: 'Ajo që është ndaluar për të bllokuar rrugën (që të çon tek harrami), lejohet në rast se dobia është epërsisht më e madhe'. 6 [Shënim i përkthyesit]: Domethënë: Është e ndaluar sepse ajo të çon tek harrami. Përshembull: Shikimi i gruas së huaj është ndaluar për shkak se kjo gjë të çon tek mëkatet e tjera, e deri në imoralitet. 7 [Shënim i përkthyesit]: Konkretisht: Përzierja me gratë e huaja është e ndaluar për shkak se kjo gjë - në përgjithësi - të çon në harrame të tjera, e deri në imoralitet. Porse, në rast nevoje, konkretisht për kërkimin e rrizkut, burrit i lejohet përzierja, breda kufijve dhe normave të fesë.
  • 13. 13 Prej shembujve të këtij rregulli është Fjala e Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﱮ‬ ‫ﱯ‬ ‫ﱰ‬ ‫ﱱ‬ ‫ﱲ‬ ‫ﱳ‬ ‫ﱴ‬ ‫ﱵ‬ ‫ﱶ‬ ‫ﱷ‬ ‫ﱸ‬ ‫ﱹ‬ ‫ﱺ‬ ‫ﱻ‬ ‫ﱼ‬ ‫ﱽ‬ ‫ﱾ‬ ‫ﱿ‬ ‫ﲀ‬ ‫ﲁ‬ ‫ﲂ‬ ‫ﲃ‬ ‫ﲄ‬ ‫ﲅ‬ ‫ﲆ‬ ‫ﱠ‬ :‫نور‬ ‫ال‬ ٣٠ - ٣١ "Thuaju besimtarëve që të ulin shikimet e tyre dhe le t’i ruajnë organet e veta gjenitale; kjo është më mirë për ta. Me të vërtetë, Allah është i Gjithëditur për atë që punojnë ata. Dhe, thuaju besimtareve, që t’i ulin shikimet e tyre dhe le t’i ruajnë organet e veta..." [Surja En-Nur, 30-31] 8 Ndërsa prej argumenteve nga sunneti është: Udhëtimi i Ummu Kulthum e bija e ‘Ukbes ibën Ebij Mu’ajt - Allahu qoftë i kënaqur me të - . Ajo kishte dalë atë ditë për tek i Dërguari i Allahut - sal- lAllahu alejhi ue sel-lem - ndërkohë që ajo ishte vajzë e pamartuar. Familja e saj erdhi te Pejgamberi - sal-lAllahu alejhi ue sel-lem - duke i kërkuar atij që ta kthejë mbrapsht, ndërsa ai nuk ua ktheu mbrapsht për shkak të asaj që ka zbritur Allahu për to: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬‫ﭐ‬ ‫ﲗ‬ ‫ﲘ‬ ‫ﲙ‬ ‫ﲚ‬ ‫ﲛ‬ ‫ﲜ‬ ‫ﲝ‬ ‫ﲞ‬ ‫ﲟ‬ ‫ﲠ‬ ‫ﲡ‬ ‫ﲢ‬ ‫ﲣ‬ ‫ﲤ‬ ‫ﲥ‬ ‫ﲦ‬ ‫ﲧ‬ ‫ﲨ‬ ‫ﲩ‬ ‫ﲪ‬ ‫ﲫ‬ ‫ﲬ‬ ‫ﲭ‬ ‫ﲮ‬ ‫ﲯ‬ ‫ﲰ‬ ‫ﲱ‬ ‫ﲲ‬ ‫ﲳ‬ ‫ﲴ‬ ‫ﱠ‬ :‫نة‬ ‫ح‬ ‫ت‬ ‫م‬ ‫الم‬ ١٠ 8 [Shënim i përkthyesit]: Domethënë: Shikimi i gruas së huaj është e ndaluar, mirëpo lejohet që gruaja e huaj të shikohet brenda kufijve dhe normave të fesë, në rast nevoje, dhe në rast se dobia është epërsisht më e madhe. Përshembull: Në rast se dëshiron të martohesh me një vajzë konkretisht, dobia në shikimin e saj në këtë rast është epërsisht më e madhe, dhe ‘ajo që është e ndaluar për shkaqe të tjera - që në këtë rast është shikimi te gruaja e huaj - , lejohet në rast nevoje’, që në këtë rast është martesa.
  • 14. 14 “O ju që keni besuar! Kur gra besimtare vijnë tek ju si të shpërngulura, i provoni ato, ndonëse Allahu i njeh mjaft mirë për Besimin e tyre. Në qoftë se ju bindeni se ato janë besimtare të vërteta, atëherë mos i ktheni prapë te mosbesimtarët, sepse ato nuk janë (bashkëshorte) të ligjshme për mosbesimtarët dhe as mosbesimtarët nuk janë (bashkëshortë) të ligjshëm për ato.” [Surja El-Mumtahinah, 10] 9 Po ashtu, udhëtimi i Aishes - Allahu qoftë i kënaqur me të - kur ajo mbeti mbrapa me Safuan ibën el-Mu’attal - Allahu qoftë i kënaqur me të - .10 Nëse ajo nuk ka nevojë të dalë, atëherë ajo ndalohet të dalë, në mënyrë që të prehet rruga e shkatërrimit dhe përbërësit e tij. Citatet nga suneti kanë ardhur duke e pohuar qartë këtë bazë, prej tyre: Është e urryer (mekruh) që gruaja të dalë për të ndjekur xhenazen. Në hadithin e Umm ‘Atijes - Allahu qoftë i kënaqur me të - qëndron se ajo ka thënë: “Ne na ndalonin prej ndjekjes së xhenazes; nuk na është bërë obligim (ndjekja e xhenazes).” 11 Prej shkaqeve të ruajtjes prej përzierjes është: Ndalimi prej përzierjes në namaz, në rreshtimin e safit. I Dërguari i Allahut - sal- lAllahu alejhi ue sel-lem - ka thënë: 9 Transmeton Bukhariu nr. 2711 dhe nr. 2712. 10 Transmeton Bukhariu nr. 4141, Muslimi nr. 2770 nga hadith ii Aishes - Allahu qoftë i kënaqur me të - . 11 Transmeton Bukhariu nr. 1278, Muslimi nr. 938, Ahmedi nr. 20798.
  • 15. 15 « ُ‫ر‬‫َي‬‫خ‬ ِ‫وف‬ُ‫ف‬ُ‫ص‬ ِ‫ل‬‫ا‬َ‫ج‬ ِ‫الر‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُ‫ل‬‫و‬َ‫أ‬ ‫َا‬‫ه‬ُّ‫َر‬‫ش‬ َ‫و‬ ،‫َا‬‫ه‬ُ‫ر‬ ِ‫آخ‬ ُ‫ر‬‫َي‬‫خ‬ َ‫و‬ ِ‫وف‬ُ‫ف‬ُ‫ص‬ ِ‫اء‬َ‫س‬ِ‫الن‬ ‫َا‬‫ه‬ُ‫ر‬ ِ‫آخ‬ ‫َا‬‫ه‬ُّ‫َر‬‫ش‬ َ‫و‬ ‫ا‬َ‫ه‬ُ‫ل‬‫و‬َ‫أ‬ » “Safi më i mirë i burrave është i pari, kurse më i keqi i tij është i fundit. Safi më i mirë i grave është i fundit, kurse më i keqi i tij është i pari.” 12 I Dërguari i Allahut ka nxitur që gruaja të largohet prej burrit dhe ka bërë që safi i fundit të jetë më mirë për të. Kjo tregon se Islami dëshiron largimin e grave prej burrave. Gjithashtu, grave u thonin: « َ ‫ل‬ َ‫ن‬‫ع‬َ‫ف‬‫َر‬‫ت‬ ‫ن‬ُ‫ك‬َ‫س‬‫و‬ُ‫ء‬ُ‫ر‬ ‫ى‬‫ت‬َ‫ح‬ َ‫ي‬ِ‫و‬َ‫ت‬‫س‬َ‫ي‬ ُ‫ل‬‫ا‬َ‫ج‬ ِ ‫الر‬ ‫ا‬ً‫س‬‫و‬ُ‫ل‬ُ‫ج‬ » “Mos i ngrini kokat, derisa burrat të ulen.” 13 Pejgamberi - sal-lAllahu alejhi ue sel-lem - ka njoftuar për rrezikun e mëkatit të përzierjes dhe për pasojat drejt së cilës të çon, si: përhapja e poshtërsive dhe gjërave të turpshme për shkak të fitnes së gruas. Ai ka treguar se shkaku i dëmit është dalja e saj (prej shtëpisë) në fjalën e tij - sal-lAllahu alejhi ue sel-lem - : « ‫ا‬َ‫م‬ ُ‫ت‬‫ك‬َ‫َر‬‫ت‬ ‫ِي‬‫د‬‫ع‬َ‫ب‬ ً‫ة‬َ‫ن‬‫ِت‬‫ف‬ ‫ر‬َ‫ض‬َ‫أ‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ ِ‫ل‬‫ا‬َ‫ج‬ ِ‫الر‬ َ‫ن‬ِ‫م‬ ِ‫اء‬َ‫س‬ِ‫الن‬ » "Nuk kam lënë pas meje fitneh më të dëmshme për burrat sesa gratë." 14 12 Transmeton Muslimi nr. 440, Ebu Daudi nr. 678, Tirmidhiu nr. 224, Nesaiu nr. 820, Ibën Maxheh nr. 1000, Ahmedi nr. 8486, prej hadithit të Ebu Hurejras - Allahu qoftë i kënaqur me të - . 13 Transmeton Bukhariu nr. 362, Muslimi nr. 441, Ebu Daudi nr. 630, Nesaiu nr. 766, Ahmedi nr. 15562, nga hadith ii Sehl ibën S’ad - Allahu qoftë i kënaqur me ta - . 14 Transmeton Bukhariu nr. 5096, Muslimi nr. 2740, Tirmidhiu nr. 2780, ibën Maxheh nr. 3998, Ahmedi nr. 21746, nga hadithi i Usamah ibën Zejd - Allahu qoftë i kënaqur me të - .
  • 16. 16 Në hadith qëndron: « ‫وا‬ُ‫ق‬‫ات‬َ‫ف‬ ‫ا‬َ‫ي‬‫ُّن‬‫د‬‫ال‬ ‫وا‬ُ‫ق‬‫ات‬ َ‫و‬ ‫؛‬َ‫ء‬‫ا‬َ‫س‬ِ‫الن‬ ‫ن‬ِ‫إ‬َ‫ف‬ َ‫ل‬‫و‬َ‫أ‬ ِ‫ة‬َ‫ن‬‫ِت‬‫ف‬ ‫ِي‬‫ن‬َ‫ب‬ َ‫ل‬‫ِي‬‫ئ‬‫ا‬ َ‫ر‬‫س‬ِ‫إ‬ ‫َت‬‫ن‬‫َا‬‫ك‬ ‫ِي‬‫ف‬ ِ‫اء‬َ‫س‬ِ‫الن‬ » "Ruhuni prej dynjasë dhe ruhuni prej grave, sepse fitnja (sprova) e parë e bijve të Israelit ishte tek gratë." 15 Gjithashtu, në një hadith qëndron: « ‫م‬ُ‫ك‬‫ا‬‫ي‬ِ‫إ‬ َ‫ل‬‫و‬ُ‫خ‬ُّ‫د‬‫ال‬ َ‫و‬ ‫ى‬َ‫ل‬َ‫ع‬ ِ‫اء‬َ‫س‬ِ‫الن‬ »، "Kujdesni e mos hyni tek gratë!" Një burrë prej Ensarëve tha: "O i Dërguar i Allahut! Po te gruaja e vëllait?" Ndërsa ai tha: « ُ‫و‬‫م‬َ‫ح‬‫ال‬ ُ‫ت‬‫و‬َ‫م‬‫ال‬ » "Gruaja e vllait është vdekja (zemrës, rrezik i madh)." 16 Këtu, mund të përkrahet me fjalën e ibën Abbasit - Allahu qoftë i kënaqur me të - duke shpjeguar Fjalën e Allahut të Lartësuar: ‫ﭐ‬‫ﱡ‬ ‫ﱢ‬ ‫ﱣ‬ ‫ﱤ‬ ‫ﱥ‬ ‫ﱦ‬ ‫ﱧ‬ ‫ﱨ‬ ‫ﱠ‬ :‫افر‬ ‫غ‬ ١٩ "(Allahu) di për shikimin e përvjedhur tradhtues të syrit dhe atë që fsheh zemra;" [Surja Gafir, 19] 15 Transmeton Muslimi nr. 2742, Tirmidhiu nr. 2191, ibën Maxheh nr. 4000, ibën Hibbani nr. 3221, Ahmedi nr. 11143, Bejhakiu nr. 6511, nga hadithi i Ebu Se'id el-Khudrri - Allahu qoftë i kënaqur me të - . 16 Transmetuesit janë treguar në fq. 11.
  • 17. 17 "Është ai burrë i cili gjendet tek njerëzit ndërkohë që te ata kalon gruaja. Ai u shfaq atyre se e ul shikimin prej saj. Nëse ai sheh se ata nuk e kanë mendjen, atëherë ai shikon drejt saj; kurse kur ai ka frikë se ata e kuptojnë këtë, atëherë ai e ul shikimin prej saj. Vërtetë, Allahu e ka ditur se ai do të dëshironte të shihte drej aurerit të saj. 17 Përderisa Allahu e ka cilësuar shikimin e atyre grave të cilat nuk është e lejuar (t’i shikosh), se është shikim tradhtues - edhe nëse ajo është te shtëpia e mahremëve të saj - , e si jo me përzierjen mëkatare që të çon deri në shkatërrim?! Nuk është e fshehur se poshtërsia në morale dhe devijimi prej seriozitetit për te rrëshqitja e epsheve dhe e poshtërsive është prej gjërave që e dobëson fuqinë e umetit dhe e largon atë. Poeti ka thënë: ‫ــت‬َ‫ي‬ِ‫ق‬َ‫ب‬ ‫ا‬َ‫م‬ ُ‫ق‬ َ ‫َل‬‫خ‬َ‫أل‬‫ا‬ ُ‫م‬َ‫م‬ُ‫األ‬ ‫ا‬َ‫م‬‫ن‬ِ‫إ‬ َ‫و‬ ‫ُوا‬‫ب‬َ‫ه‬َ‫ذ‬ ‫م‬ُ‫ه‬ُ‫ق‬ َ ‫َل‬‫خ‬َ‫أ‬ ‫ت‬َ‫ب‬َ‫ه‬َ‫ذ‬ ُ‫م‬ُ‫ه‬ ‫ن‬ِ‫إ‬َ‫ف‬ “Kombet janë të fortë për sa kohë që kanë morale; por nëse moralet ikin, atëherë edhe ata ikin (dobësohen).” Nëse burri frekuenton vendet e punës për të kërkuar rrizkun, nuk kërkohet prej tij që të kthehet në shtëpi, edhe nëse në vendet e punës ka fitneh të grave. Prej burrit kërkohet vetëm që të shkëpusi shkaqet e fitnes, si: ulja e shikimit, shmangia e bashkëbisedimit me to, dhe që ai të ketë frikë Allahun në shmangien e grave sa të ketë mundësi.18 17 Transmeton Ibën Ebij Shejbeh nr. 17228. Gjithashtu e transmeton Se'id ibën Mensur, ibën el-Mundhir, ibën ebij Hatim sikurse ka thënë el-Xhelal es-Sujuti në librin 'Ed-Durr el-Menthur' vëll. 7 fq. 282. Gjithashtu këtë e ka përmendur ibën Kethiri në Tefsirin e tij vëll. 7 fq. 123. 18 Është pyetur Shejkh Muhammed ibën Salih el-Uthejmin - Allahu e mëshiroftë - rreth gjykimit të studimit në një shkollë ku ka përzierje, ndërsa ai është përgjigjur: =
  • 18. 18 Kthimi në shtëpi i kërkohet vetëm gruas, e cila ka dalur prej origjinës së saj. Ajo është mëkatare nga aspekti i kundërshtimit të citateve të cilat urdhërojnë që ajo të qëndrojë në shtëpi, dhe nga aspekti i zbulimit e i zhveshjes së saj. Kjo është fitnja dëmtuese për burrat, për kombet dhe për fenë. Atij i lejohet frekuentimi i vendeve të punës, përderisa ai kujdeset për fenë e tij sa të ketë mundësi, sepse ai e ka obligim shpenzimin për familjen e tij; detyrën e ka mbi supe, dhe fitimin e të ardhurave e ka obligim, ndryshe nga gruaja, ngase asaj ia kanë marrë përsipër furnizimin të tjerët... Algjeri më 28 Shaban 1428H, që përkon me datën 10 shtator 2007. = “Sidoqoftë, ne themi: O vlla! Është obligim që ti të kërkoshë një shkollë që nuk ka këtë gjendje. Nëse nuk gjen ndonjë shkollë tjetër, vetëm se me këtë gjendje dhe ti ndërkohë ke nevojë për shkollimin, atëherë ti lexo, studio dhe mundohu sa të kesh mundësi të largohesh prej mëkatit dhe fitness, duke ulur shikimin, duke ruajtur gjuhën. Mos i fol grave, e as mos kalo tek ato.” [Prej sitit të Shejkhut të nderuar, Kolosit Muhammed ibën Salih el-Uthejmin, Fetvatë - Nurun Alad-Derb: Dituria]