Learn how to know this

1. 1
RO_FPL:Tech Voc_SMILE 5
GAWAING PAGKATUTO SA FILIPINO PILING LARANG:Tech-Voc
SENIOR HIGH SCHOOL (SMILE 5)
Pangalan : ___________________________ Baitang/Pangkat: _____________
Guro: _______________________________ Petsa ng Pagpasa: ___________
I. Panimulang Konsepto
Ang LIHAM o SULAT - ay naglalaman ng balita, impormasyon o nararamdaman ng
nagpadala para inaasahang tatanggap nito na nasa ibang lugar. Kadalasan ngayon ang liham ay
kompyuterisado. Angliham ay nagsisilbing repleksyon ng sarili o pagkatao. Mahalagang suriin muna
itong mabuti at iwasto ang mga pagkakamali bago ipadala sa taong padadalhan. Anumang
magandang katangian ng iyong liham ay masasabing katangian mo rin bilang isang tao.
2 URI NG LIHAM
 Liham na Di Pormal
- ay mga liham na isinusulat para sa mga kaibigan, kamag anak at iba pang mga
kakilala na ang mga salitang ginagamit at kadalasang nagpapahayag ng pagiging
palakaibigan, magiliw, pagmamahal o pag aalala. Ang porma nito ay mas
maluwag o di istrikto.
 Liham na Pormal
- ay isinulat na ang layunin ay seryoso, opisyal at kadalasan ay tungkol sa
pangangalakal. Ito ay isang opisyal na liham na strikto ang porma at inilalahad
agad ang layunin ng sumulat na walang halong mga magigiliw na salitang
pangkaibigan. Kadalasan ito ay tinatawag na Liham Pangkalakal ngunit kahit
hindi ukol sa kalakal, kung ito ay striktong sinunsunod ang porma at nilalaman ng
liham, ito ay maaaring tawaging pormal na liham.
BAHAGI, ANYO AT KATANGIAN NG LIHAM
PANGANGALAKAL

2. 2
RO_FPL:Tech Voc_SMILE 5
BAHAGI ANG LIHAM NA PORMAL:
 PAMUHATAN - Ito ang nagsasaad ng lugar o tirahan kung saan ang liham ay isinulat
o nagmula. Mababasa dito ang bilang ng tirahan, ngalan ng kalsada, bayan,
lungsod, at ang petsa ng pagsulat ng liham.
 PATUNGUHAN - Isinusulat dito ang buong pangalan ng tao, ang kanyang
designasyon, kumpanya, kumpletong deskripsyon ng tirahan o lugar ng kanyang
opisina .
 BATING PANIMULA O PAMBUNGAD - Ito ay ang magalang na pagbati ng
sumusulat sa kanyang sinusulatan. Karaniwang nagsisimula sa mga salitang:
"Mahal kong ... " o " Mahal na..."
Sa mga pormal na liham, maaaring ito ay magsimula sa “Ginoo:” “Ginang:”, “Kgg. na
..,” at iba pa.
 KATAWAN NG LIHAM - Inilalahad dito ang mga nais ipahiwatig o ang dahilan ng
sumusulat sa kanyang pagsulat ng liham. Sa mga liham na di pormal ang tono ng
pagsulat ay magiliw o may mga salitang nagsasaad ng pagmamahal, pag aalala o
pagpapatawa.
Sa mga liham na pormal, kadalasan ang mga salita ay nagpapahiwatig ng mga
opisyal o pangkalakal na mga impormasyon. Strikto ang porma at direkta ang
pagpapalalahad ng mga pangangailangan o ideya.
 BATING PANGWAKAS – Sa bahaging ito makikita ang maikling pamamaalam ng
sumusulat.
Sa di-pormal na mga liham, ang bating pangwakas ay kadalasang magiliw,
nagsasaad ng pagmamahal, paggalang, pag-aalala, at iba pang paglalahad ng iba’t
ibang emosyon.
Ang mga halimbawa ay “Lubos na nagmamahal,” “Ang iyong kaibigan,” at marami
pang iba.
Sa mga pormal na liham, ito ay nagpapahiwatig ng paggalang o opisyal na
pagwawakas ng liham. Ang mga halimbawa ay “Lubos na gumagalang,” ,
“Sumasaiyo,” , “Matapat na sumasainyo,” at marami pang iba.
 LAGDA – Dito makikita ang pangalan ng nagpadala at ang kanyang personal na
pagpirma.
Sa di-pormal na mga liham, kadalasan ay simple lamang o minsan pa ay gumuguhit
ng mga masasayang mga hugis.
Sa mga pormal na liham, ang opisyal na pirma ng nagsulat ang kailangan ilagda.

3. 3
RO_FPL:Tech Voc_SMILE 5
TATLONG ANYO NG LIHAM
NA KADALASANG GINAGAMIT SA PAGSULAT
1. GANAP NA BLAK (Full Block Style)
Mapapansin na mas madaling tandaan ang GANAP NA BLAK na anyo ng liham. Lahat ay
magsisimula sa pinaka-kaliwang bahagi ng liham.
2. MODIFAY BLAK (Modified Block Style )
Ang MODIFAY BLAK ay halos katulad ng GANAP NA BLAK, ang kaibahan lamang ay
ang pamuhatan at ang bating pangwakas at lagda ay nasa bandang kanan ng liham.
3. SEMI-BLAK ( Semi-block Style)
Dito ang pamuhatan lamang ang nasa kanan. Ang unang mga salita sa kanan ay naka-
indent of nakaurong ng konti sa kanan.
KATANGIAN NG ISANG MAAYOS NA LIHAM
Sa iyong pagsulat ng liham, tiyakin mo na taglay nito ang mga sumusunod na katangian ng isang
maayos na liham:
1. Malinaw (clear)
Ang pagiging malinaw ng isang liham ay makikita sa kung paano mo pinagsunudsunod
ang iyong mga ideya. Ang isang liham ay hindi dapat na maging sobrang haba o maligoy. Higit na
epektibo ang maikling pangungusap. Laging mong tandaan na ang
kasimplihan ay daan sa madaling pagkaunawa.
2. Wasto (correct)
Lagi mong isaisip na anumang liham ay dapat magtalglay ng angkop at tiyak na
impormasyon. Tiyakin mo na wasto ang iyong bawat pahayag o sasabihin sa iyong liham.Kasama rin
sa kawastuhan ang tamang pagbabantas.
3. Buo ang kaisipan (complete idea)
Siguruhin buo at sapat ang mga impormasyong isinama sa liham. Ang kasapatan ng
mga impormasyon ng isang liham ay nakatutulong upang maging buo ang kaisipan o ideya na nais
ipabatid nito.
4. Magalang (courteous)
Maging magalang sa anumang uri ng liham na isinusulat. Gumamit ng mga salitang
nagpapahayag ng paggalang lalo na kung wala kang sapat na kaalaman sa taong iyong sinusulatan.
5. Maikli (concise)
Sikapin na ang bawat salitang iyong ginamit sa iyong liham ay nakatutulong sa
pagbabatid ng nais mong sabihin. Iwasan ang paglalakip ng mga detalyeng walang
kabuluhan at hindi makatutulong sa nais mong sabihin.
6. Kombersasyonal (conversational)
Masasabing mahusay ang pagkakasulat ng isang liham kung ang bumabasa nito’y

4. 4
RO_FPL:Tech Voc_SMILE 5
parang personal na kausap ng sumulat. Sabihin sa paraang natural ang mga nais mong
sabihin upang higit na maging epektibo ang pagkakaunawaan.
ANG LIHAM PANGANGALAKAL
- Ito ay uri ng liham na ginagamit sa mga tanggapan o bahay – kalakal.Ito ay higit
na pormal ,tiyak at di maligoy ang pananalita.Sa pagsulat ng liham pangangalakal
isaalang -alang ang mga sumusunod:
1.May tiyak na layunin at anyo.
2.Malinaw at tiyak ang ipinapahatid ng impormasyon.
3.May mahahalagang katangian ng sumulat ,okasyon,lugar at petsa.
II. KASANAYANG PAMPAGKATUTO
 Nakasusulat ng sulating batay sa maingat, wasto at angkop na paggamit na
wika.
III. MGA GAWAIN SA PAGKATUTO
Gawain 1 - Meron Label!
Panuto: Kilalanin kung anong bahagi ng liham pangangalakal ang mga pahayag
sa ibaba. Isulat s asagutnag papel ang iyong sagot.
Sa kaliwang bahagi ng liham pangangalakal isulat ang bahagi ng liham.
Gawain 2 – Aplay na!
Panuto:Sumulat ng isang liham-pangangalakal (application letter) batay sa sitwasyon
sa ibaba
Sitwasyon:
_____________1. Ginoong Mansulungin:
____________ 2. G. Paolo Mansulungin
CPE PYKE Laboratories, Inc.
69 Marcos Rd.
ABC St., Manila
_____________3. Lubos na gumagalang,
_____________4. Hector Ramirez
_______ _____________5. Nabasa ko po ang iyong patalastas sa
inyong website na nangangailangan kayo ng
utility personnel na magdadala ng inyong mga
produkto sa mga suki ninyong grocery store.
Nais ko pong mag aplay para sa nasabing
posisyon.
Malaking tulong po sakin at sa pamilya ko
kung tatanggapin ninyo ako sa trabahong ito.
Anuman oras ay handa po akong magpakita
sa inyo para sa isang interbyu.
Kasabay sa sulat kong ito ang aking biodata.
Salamat po sa iyong konsiderasyon.
Nais mong mag-aplay bilang service crew ng Jollibee
sa Lungsod Ligao.
Isaalang-alang ang mga natutuhan sa aralin sa
pagsulat nito.

5. 5
RO_FPL:Tech Voc_SMILE 5
Sa araw na ito, natutuhan ko ang tungkol sa ______________________________
__________________________________________________________________.
Kaya naman ______________________________________________________
________________________________________________________________._
_________________________________________________________________.
Mahalagang matutuhan ko ito bilang isang mag-aaral sa Senior High School sapagkat
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________.
Gawain 3 – IN or OUT
Panuto: Sa ginawa mong application letter sa Gawain 2, subukin mong sagutin ito na kunwari
ikaw ang Company Manager. Nasa kamay mo ngayon kung paano mo ito sasagutin, kung
tanggap o hindi ang aplikante, gamit pa rin ang natutuhan mo sa Liham Pangangalakal.
IV.RUBRIC SA PAGMAMARKA
Pamantayan ng Pagmamarka Puntos
Akma ang nilalaman ng liham 5 puntos
Tama ang bawat bahagi ng liham 5 puntos
Tama ang ginamit na Wika at
Estruktura ng Liham
5 puntos
Kabuoan 15 puntos
V. REPLEKSIYON
Panuto: Gamit ang Learners Response Journal, punuan ang patlang upang mabuo ang
kaisipang natutuhan mo sa araling ito.
VI.Mga Sanggunian:
 https://www.buhayofw.com/blogs/blogs-filipino-language/ano-mga-bahagi-ng-liham-
paano-magsulat-ng-liham-halimbawa-
 Filipino sa Piling Larang Tech- Voch,Santos at Perez et al.
 FPL-TechVoc-Modyul-7.pdf
 https://www.google.com/search?q=+blank+smiley
 https://philnews.ph/2020/07/30/liham-pangangalakal-halimbawa-kahulugan-at-
halimbawa-nito/

6. 6
RO_FPL:Tech Voc_SMILE 5
 https://www.google.com/search?q=blank+smiley
 https://www.google.com/search?q=liham+pahintulot
 https://prezi.com/gpft7wjncqlh/liham-pangangalakal-/?fallback=1
 https://www.google.com/search?q=liham+humihingi+ng+pahintulot&oq=liham+humihingi
+&aqs=chrome.4.69i57j0i512l5j0i22i30l4.9656j0j15&sourceid=chrome&ie=UTF-8
 https://dokumen.tips/documents/liham-pahintulot-sample.html
 https://www.homeschoolmanila.com/p/blog-page.html

7. 7
RO_FPL:Tech Voc_SMILE 5
VII. SUSI SA PAGWAWASTO
Isinakontekstwalisado ni:
JOSE MARTIN P. BONGAO
Guro, DPPMHS,Dibisyon ng Lungsod Ligao
Tiniyak ang kalidad ni:
LEOPOLDO C. BRIZUELA, JR.
Pandibisyong Superbisor sa Filipino
Gawain 1 Gawain 2 at 3
1. Bating Pambungad Gaamitin ang Rubric sa itaas
2. Patunguhan
3. Bating Pangwakas
4. Lagda
5. Katawan ng Liham